Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Systemy Telekomutacji Ćwiczenie 5 Analiza funkcji elementów sterujących Opracowali: dr inż. Krzysztof Konopko, mgr inż. Grzegorz Kraszewski BIAŁYSTOK 2006
1 Wprowadzenie Wszystkie moduły dołączone do cyfrowego pola komutacyjnego centrali S12 mają jednakową konstrukcję blokową. Składają się z układu funkcyjnego, który zajmuje się spełnianiem funkcji modułu, oraz zespołu sterującego TCE (Terminal Control Element). O ile budowa modułu funkcyjnego zależy od tego, jaką ma spełniać funkcję, o tyle zespoły sterujące w różnych modułach mają taką samą postać. TCE jest mikrokomputerem składającym się z procesora z pamięcią główną, gdzie umieszcza się wykonywane programy, oraz z interfejsu terminalowego (TI, Terminal Interface), łączącego mikrokomputer z polem komutacyjnym. Połączenie z polem składa się z czterech 16-bitowych łączy PCM: dwóch wyjść do pola i dwóch wejść z pola. Łącza używane do połączenia TI z polem komutacyjnym jak również te łączące TI z mikrokomputerem oraz elementy pola komutacyjnego między sobą różnią się od liniowego standardu PCM 30/32 (używanego w łączach międzycentralowych) tym, że są 16-bitowe (a nie 8-bitowe), w związku z tym mają przepustowość 4 Mbit/s zamiast 2 Mbit/s. Zespół TCE zapewnia komunikację między procesorami systemu i dopasowuje standardy transmisyjne łączy do standardów transmisyjnych pola komutacyjnego, które nawet dla łączy cyfrowych są różne. Oprócz tego TCE odpowiada za przetwarzanie sygnalizacji pozapasmowej. Dzięki temu, że elementy sterujące TCE są standardowe, można dodawać nowe typy modułów lub modyfikować istniejące bez oddziaływania na pole komutacyjne i inne dołączone do niego moduły. W zależności od tego, jakim modułem steruje TCE, rozróźniamy następujące typy TCE: TRM-A-CE TCE przydziału łączy międzycentralowych, TRM-C-CE TCE koordynacji łączy międzycentralowych, SVCCE-A TCE zespołów obsługi (DTMF i mostków konferencyjnych), PTF-CE TCE oprogramowania PTF/MPTMON (monitor systemu), TTCE TCE testowania łączy międzycentralowych, PLCE TCE urządzeń peryferyjnych i ładowania oprogramowania, PBCE TCE urządzeń peryferyjnych i kopiowania plików, DFCE TCE obrony systemu przed uszkodzeniami, ADCE TCE urządzeń peryferyjnych i administracji systemem, CTCE TCE zegara i generacji sygnałów tonowych, ELC-LTCE TCE zakończenia łącza abonenckiego, ELC-DTCE TCE zakończenia łącza międzycentralowego, PSM TCE komutacji pakietów, ASCE-A-S TCE abonenta analogowego (architektura uproszczona), ATCE-A-S TCE analogowego łącza międzycentralowego (arch. upr.), DTCE-A-S TCE cyfrowego łącza międzycentralowego (arch. uproszczona), ELC-DTCEA TCE cyfrowego łącza międzycentralowego, ELC-CCCE TCE sterownika sygnalizacji Nr 7,
E-ISCB TCE abonenta ISDN, SVCCE-C TCE zespołu obsługi, E-ITCE TCE łącz międzycentralowych ISDN, E-RIM-MD TCE styku zdalnego, E-OSM-CE TCE modułu nadzoru operatorskiego, E-ADCE TCE centrum obsługi sieci telefonicznej. Dodatkowo w systemie występują mikrokomputery sterujące niezwiązane z żadnymi modułami (pomocnicze zespoły sterujące Auxiliary Control Elements). Jedynym ich powiązaniem ze sprzętem centralowym jest dołączenie do pola komutacyjnego poprzez standardowy interfejs terminalowy TI. Nie sterują one żadnym modułem, wykonują jednak pomocnicze funkcje sterujące: SXSACE Pojedynczy systemowy komputer pomocniczy, DXSACE Podwójny systemowy komputer pomocniczy, SPARE-ACE Zapasowy komputer pomocniczy Jak widać ACE dzielą się na ACE systemowe, które pełnią w systemie różne pomocnicze i wspomagające funkcjem oraz ACE zapasowe, które w danym momencie nic nie robią i stanowią tak zwaną zimną rezerwę. W przypadku uszkodzenia dowolnego ACE w parze komputerów systemowych, następuje zastąpienie go przez zapasowy, który przejmuje funkcję rezerwowego pary po załadowaniu go oprogramowaniem i aktualnymi danymi. 2 Cel i zakres ćwiczenia Wszystkie dane w systemie S12 ze względu na ich dużą ilość, oraz potrzebę korzystania z nich przez różne komputery CE, są zgrupowane w jedną strukturę bazy danych. Struktura ta jest bazą relacyjną i złożoną z tzw. tupli (rekordów) oraz domen (pól). Programy mają dostęp do danych poprzez operacje odczytu, modyfikacji, tworzenia lub kasowania wartości domen przypisanych określonej tupli w danej relacji (tablicy). Każda tupla zawiera domenę lub domeny kluczowe, których wartości służą do indeksowania tupli. Przykładowo relacja R_OLCOS (Originating Line Class of Service klasa obsługi linii wywołującej) posiada dwa indeksy (domeny kluczowe): D_PROC i D_TN. W ćwiczeniu studenci analizują strukturę relacyjnej bazy danych centrali telefonicznej S12. W szczególności analizowane są relacje związane z rozkładem elementów sterujących poszczególnymi modułami centrali, oraz relacje opisujące hierarchiczne zależności pomiędzy blokami bezpieczeństwa SBL.
3 Metodyka badań 3.1 Komendy stosowane w ćwiczeniu 3.1.1 DISPLAY-TUPLE Pozwala na wyświetlenie tupli (rekordu) z relacji (tablicy) przechowywanej w pamięci komputera sterującego lub na dysku twardym. DISPLAY-TUPLE:REL= nazwa_relacji,qual=kryterium,opt=opcja; Gdzie: REL nazwa relacji w postaci "R_nazwa", QUAL kryterium wyświetlania rekordów. Podajemy trzy parametry rozdzielone znakami &. Pierwszy z nich to nazwa domeny (pola) w postaci "D_nazwa", drugi to określony warunek: EQ wartość pola równa podanej, NE wartość pola różna od podanej, LE wartość pola mniejsza od podanej, LEEQ wartość pola mniejsza lub równa podanej, GR wartość pola większa od podanej, GREQ wartość pola większa lub równa podanej. Trzeci parametr to wartość pola, podana w cudzysłowach. OPT opcje czytania INSEQ czytanie sekwencyjne, każda kolejna komenda powoduje wyświetlenie następnego rekordu, INORDER czytanie w porządku określonym przez pierwsze pole kluczowe tablicy. 3.1.2 COUNT-TUPLE Komenda służy do policzenia ilości rekordów (tupli) w tablicy (relacji). COUNT-TUPLE:REL= nazwa_relacji,qual=kryterium; Gdzie: REL nazwa relacji w postaci "R_nazwa", QUAL kryterium zliczania, patrz opis komendy DISPLAY-TUPLE powyżej. 3.2 Przebieg ćwiczenia Odczytaj z tablicy (relacji) "R_CEF_MNEM" z parametrem OPT=INSEQ wszystkie zdefiniowane w centrali funkcje (typy) elementów sterujących. Sprawdź w tablicy (relacji) "R_CE_CLASS" ilość komputerów sterujących w
centrali. Użyj kryterium takiego, że wartość pola "D_CE_FUNC" jest równa kolejnym typom wykrytym w poprzednim punkcie. Z tablicy (relacji) "R_SBLLHIT" odczytaj ilość bloków bezpieczeństwa SBL podległych komputerom sterującym określonym w pierwszym punkcie ćwiczenia. Użyj kryterium z polem "D_CE_TYP". 4 Sprawozdanie z ćwiczenia Sprawozdanie powinno zawierać opis przebiegu ćwiczenia laboratoryjnego, w tym: wykaz realizowanych komend operatorskich, przykładowe raporty generowane przez centralę, funkcje i liczbę elementów sterujących, oraz liczbę zależnych od nich bloków SBL. wnioski z przeprowadzonych badań. 5 Wymagania BHP W trakcie realizacji programu ćwiczenia należy przestrzegać zasad omówionych we wstępie do ćwiczeń, zawartych w Regulaminie porządkowym w laboratorium oraz w Instrukcji obsługi urządzeń elektronicznych znajdujących się w laboratorium z uwzględnieniem przepisów BHP. Regulamin i instrukcja są dostępne w pomieszczeniu laboratoryjnym w widocznym miejscu. 6 Literatura 1. A. Jajszczyk "Wstęp do telekomunikacji", WNT, Warszawa 1998. 2. S. Haykin "Systemy telekomunikacyjne", WKŁ, Warszawa 1998. 3. "System 12 Digital Exchange", Electrical Communication vol. 59 No. 1/2 1985.