MAŁOPOLSKA. miasto nowy sącz oraz powiat. nowosądecki

MAŁOPOLSKA miasto nowy sącz oraz powiat nowosądecki

Obchodzimy 10. rocznicę przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Naszemu wejściu do Wspólnoty towarzyszyły wielkie nadzieje na szybki rozwój i modernizację wszystkich gmin Małopolski. Po dziesięciu latach obecności w Unii Europejskiej możemy powiedzieć, że się udało i pozytywne zmiany widać na każdym kroku. Od 2007 roku możemy korzystać z Funduszy Europejskich, które są w dyspozycji Małopolski. Za środki te odpowiada Zarząd Województwa Małopolskiego. To niebagatelna kwota, bo łącznie aż 9,2 mld zł do wykorzystania w latach 2007-2013 z Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ze środków tych skorzystały wszystkie powiaty i gminy naszego województwa. Inwestycje i projekty zrealizowane w Nowym Sączu oraz powiecie nowosądeckim także przyczyniły się do dynamicznego rozwoju województwa. W ciągu ostatnich lat oddano do dyspozycji mieszkańców nowe drogi, zmodernizowane oddziały szpitalne, nowoczesne siedziby instytucji kultury czy hale sportowe. Wielkie zmiany, jakie dokonały się w ciągu ostatniej dekady to zasługa wszystkich samorządów, które dobrze gospodarowały środkami europejskimi. Oddaję w Państwa ręce publikację prezentującą wybrane efekty projektów zrealizowanych w Nowym Sączu oraz powiecie nowosądeckim. Wierzę, że lektura ta stanie się inspiracją do dalszych działań, a fundusze unijne, które Małopolska będzie miała do dyspozycji w latach 2014-2020 pozwolą na kontynuowanie rozwoju naszego regionu. Marek Sowa Marszałek Województwa Małopolskiego Wstęp 1

Dzięki Funduszom Europejskim Małopolska staje się regionem szans, wszechstronnego rozwoju ludzi i nowoczesnej gospodarki. Samorząd Województwa aktywnie pozyskuje środki na realizację kolejnych inicjatyw i jednocześnie odgrywa istotną rolę w wykorzystywaniu środków europejskich w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki i Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Inwestycje wzmacniające konkurencyjność regionu, rozwój badań naukowych, wsparcie innowacyjnych uczelni, przedsiębiorstw oraz szpitali to tylko niektóre z działań finansowanych z Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego (MRPO). Program Regionalny wspomaga również rozwój oświaty, kultury i edukacji poprzez budowę i modernizację muzeów, teatrów i innych instytucji kultury. W ramach MRPO realizowane są również inwestycje drogowe i komunikacyjne. Jest to najważniejszy program finansowany ze środków europejskich w latach 2007 2013 wdrażany na terenie województwa małopolskiego. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (POKL) skutecznie wspiera wzrost zatrudnienia i spójności społecznej: umożliwia udział w szkoleniach, seminariach, programach rozwojowych i pracach interwencyjnych. Dzięki POKL możliwa jest realizacja wielu inicjatyw z zakresu edukacji oraz podnoszenia kwalifikacji zawodowych i umiejętności społecznych. Poprawa jakości życia mieszkańców obszarów wiejskich jest głównym celem Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Dzięki rewitalizacji chodników, ulic i parkingów, a także modernizacji gospodarstw rolnych, wsie i małe miejscowości otrzymują nowe oblicze. Powstają również ośrodki kultury i edukacji, centra kulturalno-społeczne, sale gimnastyczne i boiska. G M I N Y W P O W I E C I E nowosądeckim i miasto nowy sącz łososina dolna podegrodzie gródek nad dunajcem korzenna chełmiec grybów m. nowy sącz wkład PROW (zł) kamionka wielka Wykorzystanie środków w p o w i e c i e i przez miasto nowy sącz Małopolski Regionalny Program Operacyjny 76 mln wkład POKL (zł) 132 mln 143 mln 138 mln łącko stary sącz piwniczna zdrój rytro nawojowa łabowa Program Operacyjny Kapitał Ludzki Program Rozwoju Obszarów Wiejskich wkład MRPO (zł) 398 mln 720 mln muszyna k r y n i c a zdrój Województwo Małopolskie powiat nowosądecki powiat nowosądecki 2 3

Obwodnica Podegrodzia Beneficjent: Województwo Małopolskie Nowa obwodnica ma długość niemal 6,5 km, cztery ronda i trzy mosty na potokach Jastrzębik, Słomka i Gostwiczanka. Trasa rozpoczyna się na rondzie w Naszacowicach, biegnie brzegiem Dunajca i łączy ze starosądecką obwodnicą w okolicach Brzeznej. Celem projektu, wspartego środkami Programu Regionalnego, było odciążenie miejscowości Brzezna, Stadła i Podegrodzie od nadmiernego ruchu pojazdów i wyprowadzenie ruchu tranzytowego na obszary rzadziej zamieszkałe. Inwestycja polepszyła jakość połączenia z obszarami inwestycyjnymi i miejscowościami atrakcyjnymi turystycznie, zlokalizowanymi w pobliżu obwodnicy. Zastosowane na wybudowanym odcinku drogi szerokie pobocza, chodniki i bariery ochronne zwiększają bezpieczeństwo mieszkańców, a nowe rozwiązania z zakresu odwodnienia stanowią dodatkowy element ochrony przeciwpowodziowej gminy Podegrodzie. Na projekt przeznaczono łącznie 53,1 mln zł, a dofinansowanie wyniosło aż 44,3 mln zł. Galeria Sztuki Na Bursztynowym Szlaku Beneficjent: Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ, jednostka organizacyjna Województwa Małopolskiego Małopolskie Centrum Kultury Sokół rozbudowało swoją siedzibę i wzbogaciło się o nowe skrzydło, w którym mieści się nowa Galeria. Dzięki dotacji w kwocie 9,4 MLN ZŁ z Programu Regionalnego w Nowym Sączu powstał nowoczesny obiekt, który daje możliwości prezentowania sztuki z wykorzystaniem multimediów oraz interdyscyplinarnych form przekazu. Galeria, oprócz funkcji wystawienniczych, jest także idealnym miejscem do różnorodnych przedsięwzięć artystycznych i edukacyjnych. Całkowita wartość projektu wyniosła 15,2 MLN ZŁ. 44'300'000,- 53'100'000,- 15'200'000,- 9'400'000,- WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE 4 5

Ośrodek Onkologiczny S z p i t a l a S p e c j a l i s t y c z n e g o w Nowym Sączu Dla celów kompleksowego leczenia onkologicznego ze środków Programu Regionalnego utworzono ośrodek, w którym docelowo w każdym miesiącu zaplanowano leczenie blisko 240 pacjentów z subregionu sądecko-gorlickiego i nowotarskiego. Obiekt posiada oddziały chirurgii i ginekologii onkologicznej, onkologii ogólnej oraz chemioterapii, hematologii i radioterapii. Projekt umożliwił także modernizację bloku operacyjnego oraz zakup nowoczesnego, specjalistycznego sprzętu. Na inwestycję przeznaczono blisko 43 mln zł, a dotacja stanowiła 24,9 mln zł. Beneficjent: Szpital Specjalistyczny im. J. Śniadeckiego w Nowym Sączu, jednostka organizacyjna Województwa Małopolskiego N o w o c z e s n e p l a c e targowe Beneficjenci: Gminy Korzenna, Krynica-Zdrój, Łącko, Piwniczna Zdrój i Stary Sącz Środki unijne pozwoliły na powstanie nowych targowisk stałych w Starym Sączu (1 mln zł dotacji), Piwnicznej-Zdroju (173 tys. zł) oraz Krynicy-Zdroju (429 tys. zł), a także rozpoczęcie prac budowlanych w Łącku (836 tys. zł) i Korzennej (860 tys. zł). Dzięki utworzeniu nowoczesnych miejsc handlu odnotowuje się wyraźny rozwój lokalnej przedsiębiorczości. Przestronne i komfortowe targowiska służą zarówno sprzedawcom, jak i licznie odwiedzającym ich stoiska klientom. Łączny koszt pięciu projektów, uzyskujących pomoc z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich wyniósł blisko 6 mln zł. 24'900'000,- 43'000'000,- 3'298'000,- 5'881'000,- WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE powiat nowosądecki 6 7

Rewaloryzacja u k ł a d u p r z e s t r z e n n e g o nowosądeckiej Starówki Beneficjent: Miasto Nowy Sącz W Nowym Sączu środki Programu Regionalnego pozwoliły na rewitalizację części zabytkowych układów miejskich. Modernizacja ulic Jagiellońskiej, Wałowej i Szwedzkiej stanowiła wstęp do utworzenia w tym miejscu nowego produktu turystycznego szlaku pieszego prezentującego kulturowe dziedzictwo Nowego Sącza, po którym turyści oprowadzani są przez przewodnika opisującego historię prezentowanych ulic oraz zlokalizowanych przy niej nieruchomości. Ponadto mieszkańcy miasta oraz turyści z całego świata mają możliwość zapoznania się z dziejami starówki poprzez stronę internetową Wirtualna Jagiellońska. Całkowita wartość projektu przekroczyła 2,1 mln zł, a otrzymana dotacja wyniosła 1,3 mln zł. Południowom a ł o p o l s k a Sieć Edukacji Zawodowej w M a r c i n k o w i c a c h i Grybowie Beneficjent: Powiat Nowosądecki Spójna i wspólnie zarządzana przez pięć powiatów i miasto Nowy Sącz, sieć szkolnictwa zawodowego i ustawicznego, w oparciu o środki z Programu Regionalnego, wzmacnia potencjał małopolskich szkół zawodowych. Dzięki dotacji zmodernizowano, wyposażono i dostosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych bazę lokalową Centrów Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego w Marcinkowicach i Grybowie, kształcących na kierunkach: budownictwo, hotelarstwo, techniki i technologie drewna. Wyposażenie szkół w nowoczesne urządzenia i systemy informatyczne wspiera proces dydaktyczny, służy doskonaleniu zawodowemu i praktycznej nauce zawodu. Dzięki temu projekt jest odpowiedzią na aktualne zapotrzebowanie rynku pracy. Na inwestycję wartą 2,4 mln zł przekazano aż 1,6 mln zł dofinansowania. 2 100 000,- całkowita wartość projektu (zł) 1'600 000,- 2'400 000,- 1 300 000,- powiat nowosądecki MIASTO nowy sącz 8 9

B u d o wa M i a s t e c z k a G a l i c yj s k i e g o w Nowym Sączu realizacja II etapu 5 600 000,- 9 100 000,- Beneficjent: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu Miasteczko Galicyjskie stanowi rekonstrukcję małomiasteczkowej zabudowy z przełomu XIX i XX wieku. Wybudowane obiekty zostały zgrupowane wokół rynku i wychodzących z niego uliczek, tworząc charakterystyczną galicyjską zabudowę. Miasteczko zostało zaprojektowane jako aktywne centrum kultury. Aranżacje budynków, epokowe stroje oraz pokazy ginących zawodów dają zwiedzającym możliwość zabawy z historią i tworzą niepowtarzalny klimat dawnej Sądecczyzny. Na projekt wart 9,1 mln zł przeznaczono aż 5,6 mln zł wsparcia z Programu Regionalnego. MIASTO nowy sącz MIASTO nowy sącz 10 11

B u d o wa I n s t y t u t u Kultury Fizycznej Beneficjent: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Dzięki środkom Programu Regionalnego nowosądecka PWSZ wzbogaciła się o Instytut Kultury Fizycznej. Obiekt posiada 120-osobową aulę oraz liczne 27'600'000,- 41'600'000,- specjalistyczne pracownie: fizjologiczną, biochemiczną, anatomiczno-antropologiczną, psychologiczno-pedagogiczną, języków obcych oraz informatyczną. Użytkownicy obiektu mogą także korzystać z wielofunkcyjnej hali sportowej. Udostępniony został też stadion z dwutorową bieżnią, boiskiem piłkarskim oraz pływalnią, która dysponuje zapleczem odnowy biologicznej i gimnastyki korekcyjnej. Większa baza dydaktyczna zwiększyła możliwość kształcenia o nawet 800 dodatkowych studentów rocznie. Całkowita wartość projektu wyniosła 41,6 mln zł, z czego 27,6 mln zł stanowiło dofinansowanie. Rozbudowa i modernizacja i n f r a s t r u k t u r y t r a n s p o r t u p u b l i c z n e g o i w y m i a n a t a b o r u autobusowego Beneficjent: Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne sp. z o.o. Zakup autobusów o zmniejszonej emisji zanieczyszczeń, wdrożenie systemów z dziedziny obsługi pasażerów, sterowania ruchem i dystrybucji biletu elektronicznego to kluczowe elementy projektu, zrealizowanego przy wsparciu Programu Regionalnego. Dzięki dotacji wraz z poprawą wygody i dostępności biletów okresowych wzrosła atrakcyjność usług transportu publicznego. Rozbudowa sygnalizacji świetlnej 7'500'000,- 13'300'000,- oraz wprowadzenie preferencji dla autobusów miejskich umożliwiło sterowanie ruchem na wybranych skrzyżowaniach. Kompleksowy system skraca czas oczekiwania na przejazd pojazdów komunikacji miejskiej oraz upłynnia ruch w centrum miasta. Całkowity koszt realizacji projektu wyniósł 13,3 mln zł, z czego 7,5 mln zł stanowiło wsparcie unijne. m o d e r n i z a c j a i r o z w ó j i n f r a s t r u k t u r y M i e j s k i e g o Ośrodka Kultury Beneficjent: Miasto Nowy Sącz Środki unijne w kwocie 3,8 mln zł, pochodzące z Programu Regionalnego sprawiły, iż w Miejskim Ośrodku Kultury powstały kameralna sala teatralna, sala konferencyjna i studio nagrań, a wiele pomieszczeń zostało zmodernizowanych. Dotacja pozwoliła także na zakup nowoczesnego sprzętu, m.in. plazmowego ekranu wielkoformatowego wraz z nagłośnieniem do przekazu transmisji z sali widowiskowej i kameralnej. Realizacja projektu pozytywnie wpływa na integrację społeczną oraz aktywne uczestnictwo dzieci i młodzieży w życiu kulturalnym miasta i regionu. Całkowita wartość projektu wyniosła 5,2 mln zł. 3'800'000,- 5'200'000,- MIAsTO nowy sącz MIASTO nowy sącz 12 13

Inwestycja wsparta środkami Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (471 tys. zł) sprawiła, że z nowoczesnych boisk cieszą się mieszkańcy Chomranic, Kunowa i Paszyna, a w Chełmcu udostępniono nowy parking i chodnik. Ponadto dzięki realizacji dwóch projektów unijnych, na które przekazano łącznie 1 mln zł dotacji, zyskała ekologiczne oświetlenie uliczne. 459 tys. zł przekazano natomiast na stworzenie 16 placów zabaw. 3'400 000,- 1'930 000,- 4'451 000,- Z a g o s p o d a r o wa n i e centrów miejscowości Gminy Chełmiec Beneficjent: Gmina Chełmiec Budowa sali gimnastycznej w Świniarsku Beneficjent: Gmina Chełmiec Dzięki środkom Programu Regionalnego powstała nowoczesna sala gimnastyczna umożliwiająca prowadzenie zajęć sportowych i gier zespołowych. Obiekt wyposażono w urządzenia niezbędne dla prowadzenia zajęć z koszykówki, piłki ręcznej i siatkówki. Zakupiono także drabinki gimnastyczne oraz materace. Dla zapewnienia integracji budynku szkoły i sali zaprojektowano oraz zrealizowano połączenie ich przewiązką. W części budynku przeznaczonej na zaplecze przewidziano dwa zespoły sanitarnoszatniowe, pokój pierwszej pomocy, pokój dla nauczycieli WF oraz magazyny sprzętu sportowego. Nad pomieszczeniami zaplecza powstała galeria umożliwiająca organizację turniejów i wydarzeń z udziałem publiczności. Koszt inwestycji wyniósł niemal 3,4 mln zł, a dofinansowanie stanowiło aż 2,3 mln zł. 652'000,- 1'086'000,- N o wa i n f r a s t r u k t u r a w miejscowościach Gródek n. Dunajcem oraz Roztoka- Brzeziny Beneficjent: Gmina Gródek nad Dunajcem Dzięki 458 tys. zł dotacji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w Gródku wybudowano wielofunkcyjne, ogólnodostępne boiska sportowe, a w trosce o bezpieczeństwo mieszkańców powstał nowy chodnik i oświetlenie uliczne. Z kolei 194 tys. zł środków unijnych przekazano na budowę nowoczesnego boiska w miejscowości Roztoka-Brzeziny. Oba obiekty stanowią obecnie wspaniałe miejsca do organizacji zajęć sportoworekreacyjnych. Budowa sali gimnastycznej przy Zespole Szkół w Podolu- Górowej Beneficjent: Gmina Gródek nad Dunajcem Powstanie sali gimnastycznej stworzyło uczniom komfortowe warunki uczestnictwa w zajęciach wychowania fizycznego. Powstała przebieralnia, sala gimnastyki korekcyjnej, a także toaleta z natryskami. W projekcie przewidziano również pomieszczenie stanowiące magazyn na sprzęt sportowy, pokój nauczyciela WF oraz antresolę, z której można obserwować zawody i turnieje sportowe. Obiekt stał się miejscem przyjaznym dla organizacji zajęć sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży z całej gminy. Koszt budowy wyniósł 3 mln zł, a dotacja z Programu Regionalnego stanowiła aż 1,9 mln zł. 2'300 000,- 1'900 000,- 3'000 000,- Chełmiec Gródek nad Dunajcem 14 15

Odnowa wsi w Boguszy, M s z a l n i c y i Kamionce Wielkiej N o w o c z e s n a i n f r a s t r u k t u r a sportowor e k r e a c yj n a w Binczarowej, P t a s z k o w e j i Stróżach Beneficjent: Kamionka Wielka Nowe chodniki w Mszalnicy (53 tys. zł dotacji), kompleks boisk sportowych w Boguszy (432 tys. zł), wyremontowane boisko i nowy plac zabaw (300 tys. zł) oraz nowy parking (272 tys. zł) w Kamionce Wielkiej to efekty inwestycji zrealizowanych ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Środki Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich umożliwiły powstanie wspaniałej infrastruktury sportowej wybudowano Gminne Centrum Lekkoatletyczne w Binczarowej (474 tys. zł), sale widowiskowo-sportową w Ptaszkowej (500 tys. zł), a także wykonano nawierzchnie poliuretanową na boiskach w Stróżach (80 tys. zł.). Dotacja w kwocie 413 tys. zł zagwarantowała także remont Domu Wiejskiego w Ptaszkowej, przy którym wybudowano boisko, odnowiono parking oraz chodniki i oświetlenie. Z a g o s p o d a r o wa n i e miejsca rekreacji w K a m i o n c e Wielkiej Beneficjent: Kamionka Wielka Nowa zjeżdżalnia, piaskownica, huśtawki i karuzele to atrakcje, jakie czekają na najmłodszych w Kamionce Wielkiej. Dzięki dotacji o wartości 25 tys. zł, pochodzącej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich powstał tu wspaniały plac zabaw. Całkowity koszt tzw. małego projektu wyniósł ok. 62 tys. zł. Beneficjent: Gmina Grybów 3'244 000,- 62 000,- 1 933 000,- 1'467 000,- 1 057 000,- 25 000,- grybów Kamionka Wielka 16 17

N o w e d z i e ł o w s t a r y c h r a m a c h I etap Beneficjent: Gmina Korzenna Środki pochodzące z Programu Regionalnego umożliwiły odrestaurowanie zabytkowego, murowanego dworku z przełomu XVIII i XIX wieku oraz przekształcenie go wraz z otaczającym terenem w Park Tradycji, Nauki i Kultury. Adaptacja objęła odtworzenie założeń parku romantycznego, remont i przebudowę zabudowy dworskiej, w ramach której powstały sale: restauracyjna, konferencyjna i wystawiennicza. Na terenie parku pojawiły się alejki spacerowe o charakterze rekreacyjno-dydaktycznym i plac zabaw dla dzieci w etnograficznym stylu. Miejsce to stanowi obecnie perełkę turystyczną gminy, podnosi jej atrakcyjność i wpływa na wzrost zainteresowania lokalną tradycją. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 3 mln zł, a dofinansowanie stanowiło aż 1,6 mln zł. Budowa sali gimnastycznej oraz boisk s p o r t o w y c h p r z y Z e s p o l e S z k ó ł w Siedlcach Beneficjent: Gmina Korzenna Przedmiotem projektu była budowa pełnowymiarowej sali sportowej z widownią i zapleczem oraz remont poprzedniej sali gimnastycznej. Obiekty zyskały nowe wyposażenie w postaci drabinek gimnastycznych, sprzętu do siatkówki, koszykówki i piłki ręcznej. Zamontowano także nowe trybuny, konstrukcje do zawieszania lin, ściankę wspinaczkową i ściankę treningową do tenisa. Prace na zewnątrz budynku objęły wykonanie przebudowy drogi wewnętrznej dojazdowej, budowę placu do zawracania i chodników wokół szkoły. Dzięki dotacji z Programu Regionalnego uczniowie mogą także aktywnie korzystać z nowo powstałego placu treningowego do gry w tenisa ziemnego, koszykówki oraz rozbiegu do skoku w dal. Inwestycja kosztowała blisko 3 mln zł, z czego 2 mln zł stanowiły środki unijne. Odnowa wsi w Korzennej, Niecwi i Wojnarowej Beneficjent: Gmina Korzenna Budowę nowej infrastruktury umożliwiły środki Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich - w obrębie Zespołu Szkół w Korzennej, dzięki dotacji w kwocie 92 tys. zł, powstał parking wraz z chodnikiem, a na plac parkingowy w Wojnarowej i oświetlenie uliczne w Niecwi przekazano 160 tys. zł wsparcia. 537'000,- 1'600'000,- 3'000'000,- 2'000'000,- 3'000'000,- 252'000,- Korzenna Korzenna 18 19

Renowacja deptaku w miejscowości uzdrowiskowej Krynica-Zdrój Beneficjent: Gmina Krynica-Zdrój Wyremontowany deptak znajduje się w centralnym miejscu krynickiego uzdrowiska, w bezpośrednim sąsiedztwie Starego Domu Zdrojowego. Dzięki O d n o wa miejscowości Tylicz, Muszynka, Czyrna, Piorunka, M o c h n a c z k a N i ż n a i Wyżna 1'189 000,- 2'528 000,- Beneficjent: Gmina Krynica Zdrój W Piorunce dzięki dotacji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (407 tys. zł dotacji) wybudowano Wiejski Dom Kultury. Nową infrastrukturę turystyczno-rekreacyjną zyskały dodatkowo Tylicz i Muszynka (łącznie 357 tys. zł), a także Czyrna, Piorunka, Mochnaczka Niżna i Mochnaczka Wyżna (łącznie 425 tys. zł). unijnej dotacji turyści mogą korzystać z odnowionej infrastruktury spacerowo-rowerowej, podziwiać punkty wodne i skwer zdrojowy, a także odwiedzić jeden z dwóch pawilonów informacyjno-edukacyjnych. W ramach projektu przebudowane zostało także koryto Kryniczanki i powstały trzy nowe kładki. Dzięki renowacji zarówno mieszkańcy, jak i turyści mogą podziwiać zaskakującą różnobarwną fontannę i pokazy światło woda. Za pomocą wsparcia unijnego Krynica staje się ponownie perłą polskich uzdrowisk. Całość inwestycji kosztowała blisko 9,9 mln zł, z czego 5 MLN ZŁ sfinansowano ze środków Programu Regionalnego. 5 000 000,- 9'900 000,- Krynica Zdrój miasto Krynica Zdrój 20 21

423 000,- 688 000,- 1 800 000,- 2 700 000,- Odnowa centrum Łabowej Beneficjent: Gmina Łabowa B u d o wa przyszkolnej sali gimnastycznej w miejscowości Maciejowa Beneficjent: Gmina Łabowa Dzięki środkom Programu Regionalnego powstała sala gimnastyczna umożliwiająca prowadzenie zajęć wychowania fizycznego oraz tworząca nowe możliwości rozwoju lokalnej spo- P r z e b u d o wa amfiteatru na górze Jeżowa Beneficjent: Gmina Łącko Inwestycja zrealizowana dzięki wsparciu z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich miała na celu odnowę amfiteatru leśnego na górze Jeżowa. Przebudowano widownię, postawiono wiatę akustyczną oraz nowe siedziska z drewnianych półbali. Estetykę i funkcjonalność otoczenia poprawiono poprzez budowę nawierzchni i chodników. Koszt projektu wyniósł 688 tys. zł, z czego 423 tys. zł stanowiło wsparcie unijne. Dotacja w kwocie 246 tys. zł umożliwiła rewitalizację centrum miejscowości Łabowa, a dzięki dodatkowym 290 tys. zł wsparcia zmodernizowano boisko oraz sale widowiskową Gminnego Ośrodka Kultury. Środki finansowe przekazano z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. 536'000,- 887'000,- łeczności. Z istniejącym budynkiem sala została połączona przewiązką, z kolei w przyziemiu powstały pomieszczenia sanitarne i magazynowe. Szkołę wyposażono w sprzęt do gry w siatkówkę, koszykówkę oraz piłkę ręczną, a także w drabinki przyścienne. Zakupiono również dodatkowe sprzęty pozwalające na urozmaicenie zajęć i prowadzenie wszechstronnej edukacji sportowej. Powstały obiekt służy lokalnym klubom i sekcjom sportowym, a także osobom zainteresowanych czynnym uprawianiem sportu. Koszt budowy sali wyniósł 2,7 mln zł, z czego 1,8 mln zł pokryto z dotacji. Budowa hali widowiskowosportowej w Gminie Łącko etap I Beneficjent: Gmina Łącko 2'900'000,- 11'100'000,- Fundusze Europejskie sprawiły, iż w Łącku powstał obiekt widowiskowo-sportowy z trybunami na aż 644 miejsca siedzące. Hala daje możliwość organizowania rozgrywek z różnorodnych dyscyplin sportowych, tj.: piłka ręczna, siatkówka, koszykówka czy tenis. Ponadto w ramach projektu wybudowano zaplecze sanitarno-socjalne dla zawodników, obsługi oraz widzów, a także pomieszczenia pomocnicze. Użytkownicy obiektu mogą także korzystać z atrakcyjnej, nowo powstałej siłowni. Obiekt w pełni dostosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na realizację inwestycji wartej 11,1 mln zł przekazano 2,9 mln zł wsparcia. ł abowa ł ą c k o 22 23

47'000,- 83'000,- B u d o wa o ś w i e t l e n i a w miejscowościach: Rąbkowa, WITOWICE GÓRNE I ŻBIKOWICE Beneficjent: Gmina Łososina Dolna Dzięki realizacji projektu wspartego kwotą 47 tys. zł ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich mieszkańcy gminy mogą czuć się bezpieczniej dzięki nowemu oświetleniu ulicznemu. Całość inwestycji kosztowała 83 tys. zł B u d o wa b u d y n k u w i e l o f u n k c yj n e g o w Ł o s o s i n i e Dolnej Beneficjent: Gmina Łososina Dolna Nowoczesny łososiński obiekt został wybudowany w kształcie litery C i składa się z trzech skrzydeł. Największe wrażenie robi przestronna sala widowiskowo-konferencyjna, mieszcząca aż 250 osób. W przyszłości znajdą się tu siedziby Gminnego Ośrodka Kultury, biblioteka z czytelnią i przedszkole, a także Straż Pożarna i pomieszczenia dla filii Sądeckiego Pogotowia Ratunkowego. Wystarczy też miejsca dla Koła Gospodyń Wiejskich oraz zespołów artystycznych i pozostałych gminnych instytucji. Obiekt będzie stanowił centrum aktywności społecznej i kulturalnej gminy. Całość inwestycji opiewa na kwotę 9,5 mln zł. Dotacja z Programu Regionalnego wynosi 3 mln zł. 3'000'000,- 9'500'000,- łososina dolna ł o s o s i n a d o l n a 24 25

Rozbudowa i n f r a s t r u k t u r y o ś w i a t o w e j i s p o r t o w e j w Nawojowej B u d o wa k o m p l e k s u basenów w Muszynie Beneficjent: Gmina Muszyna Dzięki środkom Programu Regionalnego oferta uzdrowiska, położonego urokliwie na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego, wzbogacona została o zespół nowoczesnych basenów. Atrakcje, z których można korzystać w ramach kompleksu to m.in.: zjeżdżalnia rodzinna, grzybek wodny, ławka do siedzenia, kaskady wodne, masaże ścienne, grota sztucznej fali, a także jacuzzi wypełnione wodą leczniczą. Baseny przystosowano do potrzeb osób niepełnosprawnych poprzez zastosowanie specjalnej poręczy i schodów. Zaprojektowano także szereg urządzeń wodnych do masażu, umożliwiających rehabilitację. Na całość inwestycji przeznaczono 12,1 mln zł, a 4,9 mln zł stanowiła dotacja. Odnowa centrum wsi Andrzejówka, Jastrzębik, Szczawnik i Żegiestów Beneficjent: Gmina Muszyna Dzięki Funduszom Europejskim zmodernizowano centra wsi w Andrzejówce (242 tys. zł dotacji), Żegiestowie (158 tys. zł) i Jastrzębiku (500 tys. zł), a w Szczawniku (500 tys. zł) powstał kompleks sportowo-rekreacyjny. Beneficjent: Gmina Nawojowa Projekt objął rozbudowę przedszkola, w którym powstała salka zabaw dla dzieci wraz z pomieszczeniami pomocniczymi oraz zaplecze dla boiska wielofunkcyjnego. Wymiana dachu pozwoliła na zadaszenie wewnętrznego dziedzińca, umożliwiającego dzieciom zabawę i realizację zajęć na świeżym powietrzu w chłodniejsze dni. W ramach prac termomodernizacyjnych przeprowadzono wymianę centralnego ogrzewania oraz montaż solarów. Na południowy wschód od przedszkola powstał plac zabaw, który zapewnia dzieciom niezapomniane wrażenia z pobytu w placówce. Kompleks wzbogacono także o wielofunkcyjne boisko, na którym możliwa jest gra w siatkówkę oraz w tenisa. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 3,3 mln zł, a na jej realizację otrzymano blisko 1,9 mln zł dofinansowania z Programu Regionalnego. N o w e b o i s k a i parkingi w e F r y c o w e j i Nawojowej Beneficjent: Gmina Nawojowa Dzięki środkom Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich powstały nowoczesne, ogólnodostępne boiska wielofunkcyjne we Frycowej (268 tys. zł dotacji) oraz Nawojowej (397 tys. zł). Mieszkańcy mogą także korzystać z nowych parkingów (225 tys. zł) zlokalizowanych przy kaplicy i Szkole Podstawowej w Nawojowej. 3'023 000,- 1'456'000,- 4'900 000,- 12'100 000,- 3 300 000,- 1'400 000,- 1 900 000,- 890'000,- miasto / M u s z y n a Nawojowa 26 27

Rewaloryzacja obszaru zdrojowou z d r o w i s k o w e g o Piwnicznej-Zdrój wkład ze środków MRPO wartość całego projektu 4'400 000,- 6'400 000,- Beneficjent: Gmina Piwniczna-Zdrój Projekt umożliwił rewaloryzację terenu zdrojowo-uzdrowiskowego oraz kompleksowe zagospodarowanie bulwarów nad Popradem i urokliwego otoczenia Pijalni Wód Mineralnych. Udostępniono amfiteatr na około 250 miejsc siedzących wraz z muszlą koncertową oraz urządzono tereny zielone. W centrum parku zdrojowego powstał plac zabaw dla dzieci, stworzono wielofunkcyjny plac kamienny w formie pola szachowego oraz wybudowano elementy małej architektury. Ze środków projektu utworzono także Gminny Park Leśny, a mieszkańcy i turyści mogą obecnie korzystać z plaży, pola namiotowego i przystani flisackiej. Na całość inwestycji przeznaczono 6,4 mln zł, a 4,4 mln zł pochodziło ze środków Programu Regionalnego. Odnowa wsi Kokuszka, Łomnica- Zdrój, Wierchomla i Zubrzyk Beneficjent: Gmina Piwniczna Zdrój Nowy plac zabaw we wsi Kokuszka (108 tys. zł dotacji), odnowiona świetlica środowiskowa w Zubrzyku (500 tys. zł), zmodernizowany budynek gminny w Łomnicy-Zdroju (319 tys. zł) oraz nowoczesne boisko w Wierchomli (202 TYS. ZŁ) to efekty inwestycji z jakich mieszkańcy gminy mogą korzystać dzięki środkom Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Ścieżka historycznot u r y s t y c z n a Podegrodzie przez wieki Beneficjent: Gmina Podegrodzie W celu promocji obszaru Podegrodzia jako terenu o wyjątkowych walorach kulturowych, władzom gminy przy udziale środków unijnych udało się wybudować ścieżkę historyczno-turystyczną. Celem głównym jej powstania było zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców gminy oraz licznie odwiedzających ją turystów. Koszt inwestycji wyniósł 152 tys. zł, a dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich stanowiło 89 tys. zł. 152 000,- O d n o w i o n e c e n t r a P o d e g r o d z i a i Brzeznej Beneficjent: Gmina Podegrodzie Środki Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w kwocie 171 tys. zł umożliwiły remont boiska sportowego, utwardzenie placu przy szkołach a także wykonanie wiaty przystankowej w Brzeznej. Z kolei Podegrodzie na budowę placu zabaw oraz boiska sportowego i parkingu przy szkole otrzymało 275 tys. zł. 446 000,- 1'867 000,- 89 000,- 1'114 000,- 823 000,- MIASTO / P i w n i c z n a Z d r ó j Podegrodzie 28 29

Starosądecki F e s t i wa l Muzyki Dawnej K o n t r a s t y muzyczne Europa i Azja Budowa hali sportowej przy Gimnazjum w Rytrze Beneficjent: Gmina Rytro Malowniczo położona, zlokalizowana w ścisłym centrum Rytra, hala umożliwia prowadzenie zajęć sportowych oraz daje mieszkańcom nowe szanse rozwoju ruchowego. Użytkownicy obiektu mogą korzystać z wielofunkcyjnego boiska i obserwować aktywności sportowe z trybun przewidzianych dla ok. 300 osób. W projekcie zakupiono także sprzęt sportowy, stworzono nowoczesne szatnie, pomieszczenia pomocnicze oraz zaplecze odnowy biologicznej z sauną i siłownią. Dodatkowo 3 000 000,- 7 800 000,- sala widowiskowa stwarza mieszkańcom warunki do organizacji spotkań o charakterze kulturalno-rozrywkowym, a zagospodarowany teren wokół obiektu tworzy nowe miejsca parkingowe. Obiekt pełni funkcje ośrodka sportowo-rekreacyjnego dla mieszkańców całej gminy lokalnych klubów i sekcji sportowych, osób zainteresowanych czynnym uprawianiem sportu, a także turystów odwiedzających Rytro. Całkowita wartość inwestycji wyniosła 7,8 mln zł, a wsparcie z Programu Regionalnego stanowiło 3 MLN ZŁ. 459 000,- 948 000,- Beneficjent: Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari w Starym Sączu Starosądecki Festiwal to wydarzenie artystyczne o ponad 30-letniej tradycji, znane w kraju i zagranicą, podczas którego prezentują się najwybitniejsi wykonawcy i zespoły muzyki dawnej z całej Europy. XXXIII i XXXIV edycja festiwalu, dofinansowane z Programu Regionalnego, były spięte tematyczną klamrą Kontrasty muzyczne Europa i Azja. Uszy miłośników dawnej muzyki były pieszczone z jednej strony przez rozczulające dźwięki wypełniające utwory takich kompozytorów, jak Jan Sebastian Bach czy Mikołaj Zieleński, z drugiej zaś przez orientalne, wschodnie motywy charakterystyczne dla muzyki Kurdystanu czy starożytnego Chang'an. Wydarzeniami towarzyszącymi muzycznym punktom programu były: wystawy, pokazy rycerskie oraz seminarium tematyczne. Całkowity koszt festiwalu wyniósł 948 tys. zł, z czego dotacja pokryła 459 tys. zł. 1'038'000,- N o wa i n f r a s t r u k t u r a w Barcicach, G a b o n i u, M o s z c z e n i c y N i ż n e j i Przysietnicy Beneficjent: Gmina Stary Sącz Program Rozwoju Obszarów Wiejskich umożliwił powstanie nowoczesnej infrastruktury sportowej wyremontowano m. in. nawierzchnię boiska wielofunkcyjnego przy Szkole Podstawowej w Gaboniu (188 tys. zł), wybudowano kompleksy sportowo-rekreacyjne w Moszczenicy Niżnej (228 tys. zł) i Przysietnicy (231 TYS. ZŁ), a mieszkańcom i turystom udostępniono atrakcyjną Przystań na Karpackim Szlaku Rowerowym wraz z zapleczem rekreacyjnym w Barcicach Górnych (391 tys. zł). 1'706'000,- Rytro MIASTO / Stary Sącz 30 31

POKL wspiera turystykę i e d u k a c j ę Wramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki do dzieci kierowane są różnorodne inicjatywy wspierające ich rozwój społeczny, doskonalące ich umiejętności i rozwijające na wielu polach. Program wspiera także działalność turystyczną i sanatoryjną w powiatach - dzięki realizowanym projektom małopolskie sanatoria mogą bezsprzecznie rywalizować z podobnymi placówkami za granicą. Jestem przedszkolakiem z Kamionki Wielkiej Beneficjent: Stowarzyszenie Nowosądecka Wspólnota Dotacja w kwocie 1,3 mln zł z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki pozwoliła na otwarcie punktu przedszkolnego i uruchomienie zajęć dla pięćdziesięciorga dzieci w wieku od 3 do 5 lat z terenu całej gminy. Projekt, realizowany w okresie od 1 lipca 2010 r. do 30 marca 2013 r., umożliwił zakup wyposażenia placówki oraz uruchomienie zajęć edukacyjnych, językowych, logopedycznych, a także ćwiczeń w ramach gimnastyki korekcyjnej i rytmiki. Wsparciem zostały objęte w szczególności dzieci pochodzące z rodzin o niskich dochodach. W ramach projektu systemowego Województwa Małopolskiego DiAMEnT wartego 18,2 mln zł, realizowanego ze środków Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, w Nowym Sączu zorganizowano Letnią Szkołę Młodych Talentów. Uczestnikami projektu była młodzież ze DiAMEnT - Letnia Szkoła Młodych Talentów Beneficjent: Województwo Małopolskie szkół ponadgimnazjalnych z całej Małopolski, która brała udział w olimpiadach. W ramach projektu młodzi zdolni mogli wziąć udział w dodatkowych zajęciach z matematyki, informatyki, języka angielskiego, przedsiębiorczości czy twórczego myślenia. Pa r t n e r s t w o na rzecz adaptacyjności i modernizacji uzdrowisk Beneficjent: Instytut Turystyki w Krakowie Program Operacyjny Kapitał Ludzki wspiera także działalność turystyczną i sanatoryjną. W projekcie o wartości 1,4 mln zł powstała Strategia Zarządzania Zmianą Gospodarczą dla dziewięciu małopolskich uzdrowisk, która wskazuje m.in. kierunki kształcenia w tym obszarze. Równocześnie powstało dziewięć partnerstw lokalnych na rzecz adaptacyjności i modernizacji uzdrowisk województwa. W projekcie uczestniczyły cztery gminy z powiatu nowosądeckiego. Skorzystały z niego nie tylko podmioty uzdrowiskowe i turystyczne, samorządy, organizacje pracodawców i instytucje rynku pracy, ale również pracownicy uzdrowisk. 1'400'000,- wkład ze środków POKL (zł) wkład ze środków POKL (zł) wkład ze środków POKL (zł) 1'300'000,- 1'300'000,- 18'200'000,- 18'200'000,- 1'400'000,- powiat nowosądecki WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE 32 33

11'600'000,- 11'600'000,- wkład ze środków POKL (zł) KONSERWATOR Doskonalenie z aw o d o w e nauczycieli Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, jednostka organizacyjna Województwa Małopolskiego Projekt realizowany przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie w partnerstwie z Urzędem Marszałkowskim, Kuratorium Oświaty oraz władzami małopolskich gmin i powiatów stanowił odpowiedź na zgłaszaną przez nauczycieli potrzebę zdobycia lub uzupełnienia kwalifikacji w zakresie wykorzystania technologii informacyjnych. Przeprowadzone działania edukacyjne obejmowały wykorzystanie komputera, Internetu i innych multimediów w pracy dydaktycznej. Usystematyzowały wiedzę i rozwinęły kompetencje ponad 7 tys. pedagogów. Na realizację projektu przeznaczono 11,2 mln zł, z czego 9,5 mln stanowiło wsparcie otrzymane z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. 9'500'000,- 11'200'000,- wkład ze środków POKL (zł) 43'100'000,- Doctus - małopolski fundusz s t y p e n d i a l n y d l a doktorantów Beneficjent: Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości, jednostka organizacyjna Województwa Małopolskiego Dzięki funduszowi stypendialnemu każdego roku wsparcie finansowe otrzymują kolejne grupy doktorantów kształcących się w dziedzinie lub dyscy- wkład ze środków POKL (zł) plinie naukowej uznanej za szczególnie istotną dla rozwoju Małopolski oraz realizujących prace badawcze o szczególnym znaczeniu dla regionu. Inicjatywa, wspierana w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki przyczynia się do poprawy współpracy w obszarze Nauka Biznes Administracja i łączy małopolskie środowiska naukowe i biznesowe. Całkowita wartość projektu wynosi 43,1 mln zł, z czego aż 33,5 mln zł stanowi dofinansowanie unijne. 33'500'000,- Modernizacja k s z t a ł c e n i a z aw o d o w e g o Beneficjent: Województwo Małopolskie, Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Inicjatywa realizowana we współpracy ze wszystkimi małopolskimi powiatami oraz mi i innymi podmio- 135'100'000,- 154'000'000,- wkład ze środków POKL (zł) tami prowadzącymi szkoły zawodowe, objęła swoim zasięgiem cały region. To jedno z pierwszych w Polsce tego rodzaju przedsięwzięć zakładające wsparcie zarówno uczniów, jak i kadry pedagogicznej placówek zawodowych. Projekt realizuje 256 szkół i 6 centrów kształcenia, które wdrażają programy rozwojowe. Oszacowano, że do końca 2014 r. liczba osób biorących udział w kursach, szkoleniach i zajęciach dodatkowych wyniesie ok. 37 tys., a 194 szkoły zostaną wyposażone w nowoczesny sprzęt służący do praktycznej nauki zawodu. Wartość projektu wynosi 154 mln zł, a dofinansowanie z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 135,1 mln zł. Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie, jednostka organizacyjna Województwa Małopolskiego Projekt, realizowany w formie rocznych edycji, zakłada aktywizację 690 osób, którym przez dłuższy czas nie udało się znaleźć pracy, nie posiadają wystarczających kwalifikacji lub doświadczenia zawodowego. Uczestnicy projektu mogą korzystać z różnorodnego wsparcia w postaci zatrudnienia subsydiowanego bądź stażu zawodowego, szkoleń oraz pośrednictwa pracy i doradztwa służącego rozpoznaniu ich potrzeb i określeniu indywidualnej ścieżki rozwoju. Cały projekt objęty został wsparciem Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki wynoszącym 11,6 mln zł. WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE 34 35

MIASTO NOWY SĄCZ I Powiat nowosądecki Opracowanie Samorząd Województwa Małopolskiego Departament Funduszy Europejskich, Zespół Centrum Informacyjne FEM Projekt graficzny Radoszek Arts Zdjęcia: Jacek Leśniewski Konrad Kosecki Michał Skowronek Archiwum UMWM Archiwum beneficjentów projektów unijnych z miasta Nowy Sącz i powiatu nowosądeckiego z wyłączeniem Zdjęcie Marszałka Województwa Małopolskiego Marka Sowy Andrzej Banaś, Polskapresse Zdjęcie Miasteczka Galicyjskiego Adrian Larisz Dane liczbowe dotyczące projektów podano w przybliżeniu, zgodnie z wartościami wynikającymi z zawartych umów o dofinansowanie, a alokację MRPO, PROW i POKL przeliczono wg kursu euro opublikowanego przez Europejski Banku Centralny, stan na dzień 31 lipca 2014 r. ISBN: 978-83-64155-29-1 Krakow 2014