Optymalny model odnowy wsi Katowice 14.12.2012 r.
Trzon programu stanowi oś URZĄD MARSZAŁKOWSKI GMINA SOŁECTWO
Urząd Marszałkowski - Ustala zasady funkcjonowania, - Dokonuje naboru gmin, - Wprowadza elementy wsparcia, - Określa zasady obowiązujące uczestników, - Promuje program i buduje odpowiedni PR
- Podejmują uchwały w sprawie udziału gminy w programie, - Powinny utworzyć samodzielne stanowisko ds. rozwoju wsi, - Wprowadzenie Gminnego Programu Odnowy Wsi, a w nim m.in. program małych grantów, konkursy dla terenów wiejskich, system wspierania sołectw, rozwojowy program współpracy z organizacjami pozarządowymi, - Wprowadzenie funduszu sołeckiego jako stałego elementu wsparcia, -
- Powołanie Grupy Odnowy Wsi, - Wybór lidera, - Aktywny udział w szkoleniach, - Opracowanie strategii rozwoju wsi, - Samodzielne pozyskiwanie środków finansowych od sponsorów i z różnych dotacji, - Wpływ na kreowanie polityki współpracy z organizacjami pozarządowymi, - Utworzenie i prowadzenie strony www wsi.
Samorząd powiatowy - Wykorzystanie możliwości wsparcia w ramach programu współpracy z organizacjami pozarządowymi, - Wsparcie i pomoc ze strony nadzoru budowlanego, ochrony środowiska, konserwatora zabytków, promocji i turystyki, - Wprowadzenie systemu pożyczek na realizację projektów,
Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów - Promocja programu w nowych województwach organizacja konferencji i podróży studialnych, - Inicjatywy ustawodawcze, np. zmiany w ustawie o funduszu sołeckim, - Organizacja ogólnopolskiego konkursu na najlepszy projekt zrealizowany z funduszu sołeckiego, - Instytucjonalne wzmacnianie sołtysów i Rad Sołeckich,
Lokalne Grupy Działania - Wsparcie dla organizacji pozarządowych, - Budowa strategii rozwoju zbieżnej ze strategiami miejscowości z terenu działania, - Promowanie produktu lokalnego, czy tradycyjnego m.in. poprzez tworzenie sklepów z tymi artykułami, - Pomoc dla uczestników programu w pisaniu wniosków.
koncepcja organizacji i wdraŝania programów rozwojowych, dojrzałość społeczności wiejskiej do realizacji programu i chęci zmian, duŝa skala realizacji programów ( efekt śnieŝnej kuli ), moŝliwość zapewnienia mieszkańcom bezpośredniego zapoznania się z tym jak przebiega proces rozwoju, a dalszej kolejności pokazanie jak sami mogą wpływać na proces rozwoju wsi, duŝe zaangaŝowanie i profesjonalizm instytucji wdraŝającej, zapewnienie informacji wewnątrz wsi, jak i na zewnątrz, duŝa akceptacja i wsparcie, budowanie pozytywnego PR, szukanie sprzymierzeńców, tworzenie instrumentów wsparcia dla mieszkańców wsi; 9
zaangaŝowani liderzy wiejscy, potrafiący zmobilizować i załoŝyć grupę liderów działających na rzecz rozwoju, zaangaŝowany koordynator na poziomie gminy osoba kreatywna, zaangaŝowana w sprawę, umiejąca rozwiązywać konflikty, mająca dobry kontakt ze społecznością wiejską, ogólna akceptacja rady gminy i wójta, a co za tym idzie określenie gminnych instrumentów wsparcia dla grupy liderów (prawne, finansowe, ułatwienia itp.), 10
rozpoczęcie wdraŝania programu powinno się zacząć we wsiach o duŝym potencjale rozwojowym, co w konsekwencji związane jest z szybszym startem zintegrowanie społeczności lokalnej, umiejętność wypracowania przez grupę liderów wizji rozwoju wsi, informacja w przypadku realizacji pierwszego (nawet małego) sukcesu na rzecz wsi. 11
1. Model odnowy wsi jako jedna z metod rozwoju wsi, sprawdzona i modyfikowana 2. Wsparcie dla odnowy nowymi metodami działania, nowymi instrumentami wspierania lokalnego rozwoju, 3. Eliminowanie niekorzystnych zjawisk i niepowodzeń w realizacji procesu, 4. WdraŜanie nowych, zróŝnicowanych form wsparcia przy zachodzących procesach, 5. Zwiększenie i profesjonalizacja regionalnych instytucji wdroŝeniowych lub władz regionalnych jako realizatorów programu, 12
6. Tworzenie komórek (wydziałów) zajmujących się specjalistycznym doradztwem dla mieszkańców wsi, 7. Wprowadzanie udogodnień dla działających na rzecz środowiska lokalnego (podatki, itp.) 8. Wykorzystanie własnego potencjału do wzmacniania czynników rozwijających wieś, a nie realizowania tylko projektów konsumpcyjnych, 9. Łączenie potencjałów kilku wsi, parafii dla stworzenia odpowiednich warunków Ŝycia. 13
wzmocnienie roli koordynatora gminnego, większa wiedza związana z zarządzaniem projektami tworzeniu partnerstwa, doradztwo tworzenie instytucji wspierających rozwój (inkubatory NGO), samodzielność w podejmowaniu decyzji, nowa jakość urzędnicza, jasne i czytelne prawo, platforma wymiany informacji, dostęp do sprawozdań jako źródło informacji o realizowanym programie odnowy wsi, ułatwienia w finansowaniu instytucji pozarządowych uruchomienie pożyczek dla organizacji pozarządowych (doświadczenia powiatu nakielskiego).
Piotr Bębenek p.bebenek1@gmail.com Lesław Czernik leszc@poczta.onet.pl
12- MIESIĘCY W ODNOWIE WSI 18- ZREALIZOWANYCH PROJEKTÓW 31- OSÓB ZAANGAZOWANYCH W PROJEKTY 41- DNI PRACY NA JEDNEGO MIESZKAŃCA 46- MIESZKAŃCÓW 66 %- MIESZKAŃCÓW WSI ZAANGAŻOWANYCH W REALIZACJĘ PROJEKTÓW 669 zł.- KWOTA POZYSKANA NA JEDNEGO MIESZKAŃCA WSI 995 zł.- ROBOCZOGODZIN NA JEDNEGO MIESZKAŃCA WSI 1500 zł.- WKŁAD WŁASNY FINANSOWY MIESZKAŃCÓW 4950 zł.- URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO 5600 zł. ŚRODKI Z FUNDUSZU SOŁECKIEGO 8800 zł. KWOTA POZYSKANA OD SPONSORÓW 9950 zł.- PRACA MIESZKAŃCÓW Łączna wartość projektów to 30800zł Odnowa Wsi Wierzowice Małe w liczbach.