Nowe możliwości programu W Unii Europejskiej w najbliższym czasie dojdzie do nowelizacji dyrektywy w sprawie jakości energetycznej budynku. Główne zmiany to bezwzględny obowiązek posiadania świadectw nałożony na właścicieli. Zmiany wprowadzane są również w polskim prawie budowlanym. W lipcu 2009 dokonano pierwszych korekt, a pod koniec br. szykuje się następna nowelizacja prawa dotycząca jakości energetycznej budynku. W związku z tym należy dobrze zastanowić się nad wyborem najkorzystniejszego programu komputerowego. CERTO jest programem przeznaczonym do wykonywania charakterystyki energetycznej oraz do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej oraz audytów energetycznych i remontowych budynków. Z pomocą Certo można wykonać analizy energetyczne wszystkich typów budynków: mieszkalnych, niemieszkalnych (np.: budynki użyteczności publicznej, szkoły, szpitale, biura itp.), wszelkiego typu lokali mieszkalnych, części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, budynków produkcyjnych, hal, mroźni, budynków handlowych, hotelowych ogrzewanych i chłodzonych. Organizacja programu w programie Certo Wprowadzanie danych do obliczeń jest intuicyjne i nie sprawia żadnych trudności. Dane można wprowadzać dla całego budynku lub uwzględniając podział na lokale, co pozwala na końcu uzyskać automatycznie wydruki świadectw na budynek i poszczególne lokale. Wprowadzone dane po lokalach umożliwiają uzyskanie dokładnych wyników dla każdego lokalu zależnie od płożenia lokalu, stanu izolacji przegród (ścian i okien). Ten sposób wprowadzania danych umożliwia uzyskanie prawidłowych wyniki obliczeń EK i EP dla budynku oraz dla poszczególnych lokali. Autorzy umożliwili automatyczne przygotowanie wydruku świadectw dla budynku i wszystkich lokali. Kopiowanie - umożliwia znaczne przyspieszenie pracy. Uzyskanie właściwych wyników obliczeń wymaga żmudnej pracy. Wprowadzanie danych w każdym z badanych programów jest wymaga cierpliwości. Z tego powodu niektórzy autorzy wprowadzili niedopuszczone prawnie uproszczenia. Pojemność cieplna określania jest przez wybór typu budynku, co niewątpliwie upraszcza obliczenia. W Certo określenie pojemności cieplnej budynku realizowane jest zgodnie z rozporządzeniem w sprawie metodologii sporządzania świadectw. Aby uniknąć żmudnej pracy wymaganej przy wprowadzaniu danych opracowano świetnie rozbudowane funkcje kopiowania. Wprowadzone kopiowanie daje ogromne przyspieszenie w pracy. Świetnie zorganizowany system kopiowania pozwala kopiować lokale, pomieszczenia, wszystkie przegrody z mostkami. Raz wprowadzony lokal, pomieszczenie, przegrodę można dowolnie kopiować weryfikując przy tym jeżeli występuje taka koniczność, dane geometryczne. Ma to szczególne zastosowanie w budynkach, w których występują takie same lokale np. budynki wielorodzinne. Dodawanie kolejnych takich samych lokali mieszkalnych jest bardzo proste. Z relacji użytkowników i w mojej opinii, funkcja kopiowania jest bardzo przydatna w codziennej pracy i w znacznie przyspiesza wykonanie świadectwa każdego świadectwa. Podpowiedzi Dla przygotowujących charakterystyki lub świadectwa energetyczne budynków a także audyty energetyczne, bardzo pomocne są przygotowane w programie podpowiedzi, będą wyciągiem najważniejszych informacji z odpowiednich norm i rozporządzeń. Dotyczy to np. wymagań higienicznych stawianych poszczególnym pomieszczeniom, infiltracji powietrza n 50, zysków ciepła, zacienienia, składowych systemu c.o., c.w.u., wentylacji, chłodzenia, oświetlenia oraz urządzeń pomocniczych. Dodatkowo w programie zamieszczono dane charakteryzujące produkty renomowanych producentów kotłów, wentylacji i materiałów termoizolacyjnych. W programie zamieszczono też bazę około 500 przegród typowych obejmująca wszystkie technologie wielkiej płyty, budownictwo tradycyjne oraz nowoczesne technologie wznoszenia (gazobeton, pustak poryzowany). Program Certo umożliwia też tworzenie własnych baz: opisów, przegród, mostków cieplnych, materiałów Określania n 50 Dla ułatwienia określania n 50 przygotowano specjalny kalkulator pozwalający szacować precyzyjniej wpływ przecieków powietrza na analizowany budynek. Dla ułatwienia pracy w programie zamieszczono kalkulatory powierzchni i kubatury najczęściej występujących figur i brył geometrycznych wspomagających pracę projektanta czy audytora. Możliwość korygowania długości sezonu grzewczego Ze względu na brak jednoznacznej interpretacji przepisów, tz. czy i jak uwzględniać długość sezonu grzewczego do programu wprowadzono funkcję umożliwiającą wybór obliczania wskaźnika nieodnawialnej energii pierwotnej EP i EK z uwzględnieniem lub nie wpływu długości sezonu grzewczego. Zdaniem autorów programu należy uwzględniać długość sezonu grzewczego. Praktyka pokazuje, że w większości przypadków korekta długości sezonu grzewczego ma niewielki wpływ na końcowe wyniki dla budynków ogrzewanych, dla budynków ogrzewanych i chłodzonych warto uwzględnić wpływ sezonu grzewczego i chłodniczego na wyniki końcowe.
Obliczenie obciążenia cieplnego Dla sporządzających audyty energetyczne ważne jest określenie oprócz sezonowego zapotrzebowania na ciepło również projektowane obciążenie cieplne. Program Certo oblicza projektowane obciążenie cieplne na budynek, lokale i pomieszczenia, co umożliwia projektantom wykorzystanie wyników obliczeń do projektowania instalacji c.o. i c.w.u. Wykonywane ten sposób w Certo analizy energetyczne mogą być wykorzystane do projektowania instalacji c.o. oraz do wykonywania audytów energetycznych oraz remontowych. Różne źródła ciepła Certo jest jedyny program na rynku umożliwiającym wprowadzenie oddzielnego źródła ciepła na c.o., c.w.u. wentylację i chłodzenie na poziomie lokalu oraz na poziomie dowolnego pomieszczenia. Jeżeli pomieszczenia posiadają indywidualne źródła ciepła Program umożliwia wykonanie prawidłowych obliczeń przy dowolnej ilości źródeł ciepła w pomieszczeniach i przy dowolnym podziale (może być oddzielnie ) na c.o., wentylację i chłodznie, np. w jednym mieszkaniu pomieszczenia ogrzewane piecami kaflowymi, energią elektryczną a czasami z pogrzewaczy gazowych. Wykonanie świadectwa energetycznego dla takiego budynku w innych programach jest bardzo utrudnione a w większości przypadków niemożliwe. Podział na strefy Wykonywanie świadectw dla budynków ogrzewanych i chłodzonych bardzo często wymaga umiejętności wykonywania podziału na strefy. W programie certo wprowadzono trzy możliwości podziału na strefy: lokal jest strefą, pomieszczenie jest strefą oraz automatyczny podział na strefy. Dla wielu osób automatyczny podział na strefy jest bardzo przydatny. Program sprawdza wszystkie warunki stawiane podziałowi na strefy zawarte w normie PN- EN ISO 13790:2008, w której zamieszczono reguły podziału na strefy. W strefie nie może być 2 pomieszczeń: o różnicy temperatur dla grzania większej od 4 K, z których jedno jest chłodzone, a drugie nie jest, o różnicy temperatur dla chłodzenia większej od 4 K (o ile obydwa są chłodzone), ogrzewanych z różnych źródeł ciepła, chłodzonych z różnych źródeł chłodu, wentylowanych z różnych systemów wentylacyjnych (zasada 80%), o strumieniach powietrza wentylacyjnego różniących się ponad 4 krotnie (zasada 80%), chyba że drzwi między tymi pomieszczeniami są często otwarte Tabela 1. Wpływ podziału na strefy na wartość EP ( zielony kolor wartość minimalna EP) Typ budynku lokal jest strefą pomieszczenie jest strefą podział na strefy automatyczny Dom Jednorodzinny 108,63 111,92 107,29 (3 strefy) Zespół Szkół 69,77 77,42 69,36 Zarząd Dróg 10,95 19,57 15,48 Dom Jednorodzinny 98,67 99,57 96,73 Hotel niskoenergetyczny (chłodzony) n/a 38,34 / 18,06 35,18 / 15,80 (319 stref) (10 stref) Na podstawie przeprowadzonych testów prawie zawsze podział automatyczny pozwala uzyskać najkorzystniejsze wyniki końcowe. Korzystanie z funkcji automatycznego podziału na strefy upraszcza i ułatwia pracę nad świadectwem. Określanie instalacji c.o. i c.w.u. Na końcową wartość EP i EK ma ogromny wpływ sprawność instalacji c.o., c.w.u., wentylacji, chłodzenia. Tylko w Certo wprowadzono funkcję umożliwiającą obliczanie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej. Przyjęcie składowych zgodnie z ww rozporządzeniem jest możliwe jedynie wtedy gdy nie autor nie posiada dokumentacji instalacji c.o. i c.w.u. i dotyczy to tylko starych budynków. W nowych budynkach zgodnie z obowiązującym prawem należy obliczyć wpływ na wartość EP i EK. Na podstawie przeprowadzonych testów funkcję tę posiada jedynie program CERTO. Wyniki mogą różnić się nawet o 30% od uzyskanych za pomocą danych tabelarycznych zawartych w rozporządzeniu.
Zestawienie instalacji c.o. dla budynku szkoły dla przyjętej wg podpowiedzi zawartych w RMI[4] oraz na podstawie wykonanych obliczeń dla sieci krótkiej i dłuższej poza osłoną bilansową Poszczególne wyniki Q K,H, Q P,H, η H,tot, EP Zapotrzebowanie energii końcowej na ogrzewanie i wentylację, QK,H Zapotrzebowanie energii pierwotnej na ogrzewanie i wentylację, QP,H Całkowita średnia sprawność źródeł ciepła na ogrzewanie, ηh,tot Średni współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na ogrzewanie w EP WT2008=194 kwh/m2a minimalne 0,92 wg tabel [4] średnie 0,94 wg tabel [4] maksymalne 0,95 wg tabel [4] obliczeniowa sieć krótka obliczeniowa sieć długa kwh/rok kwh/rok kwh/rok kwh/rok kwh/rok 290133,23 283960,18 280971,12 287818 310748 319146,55 312356,2 309068 316600 341823 0,89 0,91 0,92 0,9 0,83 EP=181,85 EP=179,92 EP=178,99 EP=181,12 EP=188,29 Przerwy w budynkach ogrzewanych i chłodzonych Kolejną ciekawą funkcją jest możliwość wprowadzania dowolnych przerw w ogrzewaniu i chłodzeniu budynku. Przerwy można dowolnie modyfikować ustalając miesięczny sposób ogrzewania i chłodzenia pomieszczeń. Ciekawie rozwiązano możliwość wprowadzania tych samych przerw dla wszystkich miesięcy oraz możliwość korygowania przerw w poszczególnych miesiącach. Zaproponowane rozwiązania są bardzo proste w obsłudze oraz znacznie skracające wprowadzanie takich informacji do programu. Atutem jest możliwość miesięcznego ustalania przerw w ogrzewaniu i chłodzeniu. Funkcję taką posiada jedynie program CERTO. Zdjęcie 1. Przykład wprowadzania danych o przerwach w ogrzewaniu Ruchome osłony przeciwsłoneczne Ze względu na duże koszty chłodzenia coraz częściej projektanci stosują różnego rodzaju osłony przeciwsłoneczne stałe i ruchome. Tylko w Certo jest możliwość określania wpływu różnego rodzaju osłon przeciwsłonecznych zwłaszcza ruchomych na wartość EP i EK. Zdjęcie 2. Stałe osłony przeciwsłoneczne wg normy PN-EN 13790:2008 zrzut z ekranu CERTO
Program CERTO umożliwia określenie miesięcznego oddziaływania osłon przeciwsłonecznych ruchomych na zapotrzebowanie ciepła i chłodu w budynku. Pozwala to w prawidłowy sposób symulować zużycie energii i określenie EP i EK. Brak możliwości korygowania wpływu osłon ruchomych skutkuje stałym zmniejszenie zysków ciepła w sezonie grzewczym i chłodniczym, co jest niekorzystne przy określaniu EP. Zdjęcie 3. Możliwość określania wpływu zacienienia stałego i ruchomego zużycie energii i wartość EP i EK SERWIS i konsultacje Dla wielu użytkowników ważne jest aby móc zadać pytanie, skonsultować przyjęte rozwiązania. Niektórzy potrzebują szczegółowych konsultacji zwłaszcza kiedy wykonują pierwszy raz bardzo skomplikowany budynek z ogrzewaniem, chłodzeniem i oświetleniem. Dla użytkowników programu Certo dostępny jest serwis telefoniczny i internetowy. Od niedawna wprowadzono możliwość odpłatnej konsultacji projektu, co niewątpliwie pomoże w poprawnym wykonaniu skomplikowanych świadectw. Istnieje też funkcja zlecenia wydruków. Na programie demo można wykonać i zapisać świadectwo a następnie przesłać plik na adres cieplej@cieplej.pl z prośbą o wygenerowanie za niewielką cenę wydruków. Szczegóły oferty na www.cieplej.pl. Aktualizacja programu Bardzo przydatną funkcją jest aktualizacja programu przez internet. Program Certo (również w wersji demonstracyjnej) przy każdym uruchomieniu sprawdza czy jest nowsza wersja. Jeżeli tak,to automatycznie się aktualizuje. Oznacza to, że użytkownik pracuje zawsze na najnowszej wersji programu, a co najważniejsze, tak aktualizacja jest bezpłatna. CERTO STUDENT Wprowadzono też nową funkcję CERTO STUDENT, która umożliwia studentom wykonie nieodpłatnie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku oraz lokali. Program CERTO z funkcją STUDENT pozwala bez konieczności zakupu programu wykonać: świadectwo oraz projektowaną charakterystykę energetyczną budynku ogrzewanego i chłodzonego z uwzględnieniem dowolnie definiowanych przerw w ogrzewaniu i chłodzeniu, obliczenia obciążenia cieplnego dla budynku, lokali i pomieszczeń oraz raport z obliczeń stanowiący szczegółowy rejestr poszczególnych kroków obliczeniowych wraz z podaniem danych wzorów przyjętych do obliczeń oraz wyników, szczególnie przydatny przy nauce sporządzania świadectw Unikatowe funkcje: obracanie i lustrzane odbicie Dla użytkowników Certo dostępne są dwie ważne funkcje, które przynoszą ogromne korzyści przy wykonywaniu świadectw. Pierwsza z nich to obracanie budynku. Jeżeli mamy wprowadzony do programu budynek, za pomocą funkcji obracanie możemy dowolnie usytuować budynek względem stron świata bez koniczności korygowania stron świata w przegrodach. W jednej chwili automatycznie budynek jest obracany o wskazany kąt. Funkcja ta jest niezwykle przydatna przy opracowywaniu świadectw dla budynków powtarzalnych o różnej lokalizacji. Podobnie z funkcją lustrzane odbicie, która automatycznie pozwala przekształcić budynek względem ości X lub Y. Funkcje te jest niezwykle przydatna dla biur projektowych opracowujących projektu budynków gotowych. W programie Certo zamieszczono około 1000 domów gotowych renomowanych biur projektowych.
Dowolne automatyczne obracanie budynku Automatyczne generowanie lustrzanego odbicia Mini poradnik i gotowe tabele Do programu odłączny jest mini poradnik, jak przygotowywać dane oraz jak wykonać poprawnie świadectwo. Ponadto autorzy przygotowali gotowe tabele niezwykle przydatne przy pozyskiwaniu informacji o budynku. Poruszanie się po wzorcu gwarantuje, że nie pominiemy żadnej ważnej informacji, którą powinniśmy pozyskać od inwestora. Podsumowanie Zgadzam się ze zdaniem użytkowników korzystających z programu Certo, jest to najbardziej zaawansowany, szybko rozwijający się program do sporządzania charakterystyk i świadectw energetycznych budynków oraz audytów energetycznych budynków. Pozytywne opinie zamieszczone w internecie nie były przesadzone. Warto skorzystać z programu CERTO. Zamówienia pod adresem: http://cieplej.pl/index_daes.php5?dzial=3&kat=14&art=31&limit=0 Adres: Wrocław ul. Pełczyńska 11, tel./fax 071-326-13-43, e-mail: cieplej@cieplej.pl, www.cieplej.pl