EUROPEJSKI SONDAŻ SPOŁECZNY

Numer ankieterski EUROPEJSKI SONDAŻ SPOŁECZNY Edycja 8 Warszawa 2016/2017

Spis modułów kwestionariusza Kwestionariusz zasadniczy Kwestionariusz zasadniczy A1 A6 B1 B43 Korzystanie z mediów, korzystanie z Internetu, zaufanie do ludzi. Polityka, w tym: zainteresowanie polityką, zaufanie, udział w wyborach i inne formy udziału w życiu politycznym, poparcie dla partii politycznych, orientacje społeczno-polityczne, imigracja. Kwestionariusz zasadniczy C1 C44 Subiektywny dobrostan, wykluczenie społeczne, przestępczość, religia, postrzeganie dyskryminacji, tożsamość narodowa i etniczna, pytania testowe (kontynuowane w sekcji I), postawy wobec uchodźców. Moduł rotacyjny D1 D32 Zmiana klimatu i wykorzystanie energii, w tym: postawy, postrzeganie i ocena polityk społecznych. Moduł rotacyjny E1 E42 Dobrostan, w tym: postawy wobec roli opiekuńczej państwa, wielkość grup ubiegających się o świadczenia, postawy wobec świadczeń, usług socjalnych oraz perspektywy przyszłego uzależnienia od świadczeń, zamiar głosowania w referendum dotyczącym UE. Kwestionariusz zasadniczy F1 F61 Charakterystyka społeczno-demograficzna, w tym: skład gospodarstwa domowego, płeć, wiek, stan cywilny, miejsce zamieszkania, wykształcenie i zawód respondenta, partnera, rodziców, członkostwo w związkach, dochód i przodkowie. Kwestionariusz dodatkowy Kwestionariusz dodatkowy Moduł H Moduł I Skala ludzkich wartości Pytania dodatkowe Kwestionariusz dla ankietera Moduł J Część do samodzielnego wypełnienia przez ankietera ESS 2016/2017 2

DATA PRZEPROWADZENIA WYWIADU - - (dd-mm-rr) WPISAĆ GODZINĘ ROZPOCZĘCIA : (w układzie 24-godzinnym) A1 Ile mniej więcej czasu spędza P. na oglądaniu, czytaniu lub słuchaniu wiadomości, albo też innych programów informacyjnych na temat polityki i bieżących wydarzeń? Chodzi o przeciętny dzień. Proszę podać odpowiedź w godzinach i minutach. ANKIETER: Jeśli respondent w ogóle nie poświęca na to czasu, wpisać 00 00. WPISAĆ CZAS: GODZIN MINUT 7777 888 A2 Ludzie korzystają z Internetu za pomocą różnych urządzeń, takich jak komputery, tablety i smartfony. Jak często korzysta P. z Internetu do celów zawodowych lub prywatnych na tych lub też innych urządzeniach? KARTA 1 Nigdy 1 Tylko czasami 2 Kilka razy w tygodniu 3 Przez większość dni 4 Codziennie 5 7 PRZEJŚĆ DO A4 ZADAĆ A3 PRZEJŚĆ DO A4 ZADAĆ A3, JEŚLI W PYT. A2 ODP. "PRZEZ WIĘKSZOŚĆ DNI" LUB "CODZIENNIE" (kod 4 lub 5) A3 Ile mniej więcej czasu spędza P. korzystając z Internetu do celów zawodowych lub prywatnych na komputerze, tablecie, smartfonie albo innym urządzeniu? Chodzi o przeciętny dzień. Proszę podać odpowiedź w godzinach i minutach. WPISAĆ CZAS: GODZIN MINUT 7777 888 3 ESS 2016/2017

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A4 Czy, ogólnie biorąc, uważa P., że większości ludzi można ufać, czy też, że w kontaktach z ludźmi ostrożności nigdy za wiele? Posługując się tą kartą [KARTA 2], proszę wskazać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza, że ostrożności nigdy za wiele, a 10 oznacza, że większości ludzi można ufać. Pozostałe liczby służą do wyrażenia opinii pośrednich. Ostrożności nigdy za wiele ` Większości ludzi można ufać A5 Czy uważa P., że gdyby nadarzyła się okazja, większość ludzi starałaby się P. wykorzystać, czy też starałaby się postępować uczciwie? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 3 Większość ludzi starałaby się mnie wykorzystać Większość ludzi starałaby się postępować uczciwie A6 Czy uważa P., że ludzie przede wszystkim starają się służyć pomocą innym, czy też, że przede wszystkim dbają o własny interes? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 4 Ludzie przede wszystkim dbają o własny interes Ludzie przede wszystkim starają się służyć pomocą innym ANKIETER: WPISAĆ GODZINĘ ZAKOŃCZENIA CZĘŚCI A : (w układzie 24-godzinnym) Chciałbym/-abym teraz zadać P. kilka pytań dotyczących polityki i władz. B1 Jak by P. określił/-a swoje zainteresowanie polityką? Czy polityką: ODCZYTAĆ bardzo się P. interesuje, 1 dość się P. interesuje, 2 niezbyt się P. interesuje, 3 czy w ogóle się P. nie interesuje? 4 7 B2 Na ile P. zdaniem system polityczny w Polsce umożliwia ludziom takim jak P. zabieranie głosu w sprawie działań rządu? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 5 W ogóle nie umożliwia 1 W bardzo małym stopniu umożliwia 2 W pewnym stopniu 3 W dużym stopniu 4 W pełni 5 7 ESS 2016/2017 4

B3 Jak P. sądzi, na ile jest P. zdolny/-a do aktywnego uczestnictwa w grupie zaangażowanej w sprawy polityczne? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 6 W ogóle nie jestem do tego zdolny/-a 1 W małym stopniu jestem do tego zdolny/-a 2 W pewnym stopniu jestem do tego zdolny/-a 3 W dużym stopniu zdolny/-a 4 W pełni zdolny/-a 5 7 B4 A na ile P. zdaniem system polityczny w Polsce umożliwia ludziom takim jak P. wpływ na politykę? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą KARTA 7 W ogóle nie umożliwia 1 W bardzo małym stopniu umożliwia 2 W pewnym stopniu 3 W dużym stopniu 4 W pełni 5 7 B5 Posługując się tą kartą [KARTA 8], proszę powiedzieć, na ile jest P. przekonany/-a co do własnych zdolności, możliwości uczestniczenia w polityce? W ogóle nie jestem co do tego przekonany/-a 1 W małym stopniu jestem co do tego przekonany/-a 2 W pewnym stopniu przekonany/-a 3 W dużym stopniu przekonany/-a 4 W pełni przekonany/-a 5 7 5 ESS 2016/2017

Posługując się tą kartą [KARTA 9], proszę wskazać na skali od 0 do 10 na ile osobiście ma P. zaufanie do każdej z instytucji, którą wymienię. 0 oznacza całkowity brak zaufania wobec instytucji, a 10 oznacza, że ma P. do niej całkowite zaufanie. Pozostałe liczby służą do wyrażenia opinii pośrednich. Na ile ma P. zaufanie do ODCZYTAĆ... B6 polskiego parlamentu, tzn. Sejmu i Senatu? Całkowity brak zaufania Całkowite zaufanie B7 systemu prawnego? B8 policji? B9 polityków? B10 partii politycznych? B11 Parlamentu Europejskiego? B12 Organizacji Narodów Zjednoczonych? B13 Obecnie wielu ludzi z różnych przyczyn nie bierze udziału w wyborach. Czy brał/-a P. udział w ostatnich wyborach do Sejmu w październiku 2015 roku? Tak 1 ZADAĆ B14 Nie 2 Nie byłem/-am uprawniony/-a do głosowania 3 7 PRZEJŚĆ DO B15 ZADAĆ B14, JEŚLI W PYT. B13 ODP. TAK (KOD 1) B14 Na którą partię lub ugrupowanie głosował/-a P. w tamtych wyborach do Sejmu? ANKIETER: NIE ODCZYTYWAĆ. ZAKLASYFIKOWAĆ ODPOWIEDŹ RESPONDENTA. KORWiN 01 Kukiz 15 02 Nowoczesna 03 Platforma Obywatelska RP 04 Polskie Stronnictwo Ludowe 05 Prawo i Sprawiedliwość 06 Razem 07 Zjednoczona Lewica 08 Inna partia (WPISAĆ) 09 77 (Nie pamiętam) 88 ESS 2016/2017 6

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW Istnieją różne sposoby działania na rzecz poprawy sytuacji w Polsce lub zapobiegania pogorszeniu się jej. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy podjął/-ęła P. któreś z poniższych działań? Czy ODCZYTAĆ... Tak Nie B15... kontaktował/-a się P. z politykiem, urzędnikiem na szczeblu rządowym lub samorządowym? 1 2 7 8 B16... działał/-a P. w partii politycznej lub organizacji podejmującej działalność społeczną lub polityczną? 1 2 7 8 B17... działał/-a P. w innego rodzaju organizacji lub stowarzyszeniu? 1 2 7 8 B18... nosił/-a P. lub umieszczał/-a w widocznym miejscu znaczek/nalepkę propagującą jakąś kampanię lub akcję? 1 2 7 8 B19... podpisywał/-a P. petycję? 1 2 7 8 B20... brał/-a P. udział w legalnej publicznej demonstracji? 1 2 7 8 B21 B22... bojkotował/-a P., celowo nie kupował/-a określonych towarów, produktów? zamieszczał/-ła P. w Internecie coś na temat polityki albo dzielił/-a się P. takimi treściami, na przykład na blogach, w mediach społecznościowych, takich jak Facebook, czy Twitter lub korzystając z poczty elektronicznej (e-maili)? 1 2 7 8 1 2 7 8 B23 Czy istnieje jakaś partia polityczna, z którą czuje się P. bardziej związany/-a niż z innymi partiami, jest P. jej sympatykiem? Tak 1 ZADAĆ B24 Nie 2 7 PRZEJŚĆ DO B26 ZADAĆ B24 JEŚLI W PYT. B23 ODP. TAK (KOD 1) B24 Jaka to partia? ANKIETER: NIE ODCZYTYWAĆ. ZAKLASYFIKOWAĆ ODPOWIEDŹ RESPONDENTA. KORWiN (J. Korwin - Mikke) 01 Kukiz 15 (P. Kukiz) 02 Nowoczesna (R. Petru) 03 Platforma Obywatelska RP (G. Schetyna) 04 Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Kosiniak-Kamysz) 05 Prawo i Sprawiedliwość (J. Kaczyński) 06 Razem (A. Zandberg) 07 Sojusz Lewicy Demokratycznej (W. Czarzasty) 08 Inna partia (WPISAĆ) 09 77 8 ZADAĆ B25 PRZEJŚĆ DO B26 7 ESS 2016/2017

ZADAĆ B25 JEŚLI W B24 WSKAZANO KTÓRĄŚ PARTIĘ (KODY OD 01 DO 09) B25 Na ile blisko czuje się P. związany/-a z tą partią? Czy jest ona P. ODCZYTAĆ... bardzo bliska, 1 dość bliska, 2 niezbyt bliska, 3 czy też w ogóle nie jest bliska? 4 7 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW B26 W polityce mówi się czasem o lewicy i prawicy. Posługując się tą kartą [KARTA 10], proszę powiedzieć, gdzie umieściłby/-aby się P. na tej skali, na której 0 oznacza lewicę, a 10 prawicę? Pozostałe liczby służą do wyrażenia przekonań pośrednich. Lewica Prawica B27 Biorąc wszystko pod uwagę, ogólnie, na ile jest P. zadowolony/-a ze swojego obecnego życia? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą [KARTA 11], gdzie 0 oznacza zupełnie niezadowolony/-a, a 10 oznacza całkowicie zadowolony/-a. KARTĘ 11 POZOSTAWIĆ DO B30 Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B28 NADAL KARTA 11 Ogólnie biorąc, na ile jest P. zadowolony/-a z obecnego stanu polskiej gospodarki? Proszę posłużyć się tą samą kartą. Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B29 NADAL KARTA 11 A jeśli chodzi o obecny polski rząd, na ile jest P. zadowolony/-a ze sposobu jego działania? Proszę posłużyć się tą samą kartą. Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B30 NADAL KARTA 11 A ogólnie rzecz biorąc, w jakim stopniu jest P. zadowolony/-a z funkcjonowania demokracji w Polsce? Proszę posłużyć się tą samą kartą. Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B31 Posługując się tą kartą [KARTA 12], proszę powiedzieć, co ogólnie P. sądzi o obecnym stanie kształcenia, edukacji w Polsce? KARTĘ 12 POZOSTAWIĆ DO B32 Bardzo zły Bardzo dobry ESS 2016/2017 8

B32 NADAL KARTA 12 Korzystając z tej samej karty proszę powiedzieć, co ogólnie P. sądzi o obecnym stanie służby zdrowia i dostępnych w Polsce usługach medycznych? Bardzo zły Bardzo dobry Posługując się tą kartą [KARTA 13], proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się P. albo nie zgadza z następującymi stwierdzeniami. ODCZYTAĆ STWIERDZENIA I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam B33 B33a B34 Rząd powinien podjąć działania zmierzające do zmniejszenia różnic w dochodach. Kiedy sytuacja na rynku pracy jest trudna, mężczyźni powinni mieć pierwszeństwo w uzyskaniu pracy przed kobietami. Osoby o orientacji homoseksualnej, geje i lesbijki, powinny mieć swobodę układania sobie życia wg własnych przekonań. 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 B35 Gdyby ktoś z mojej bliskiej rodziny był osobą homoseksualną - gejem lub lesbijką - byłoby mi wstyd. 1 2 3 4 5 7 8 B36 Pary homoseksualne, tzn. pary gejów oraz pary lesbijek, powinny mieć te same prawa do adopcji dzieci, co pary składające się z kobiety i mężczyzny. 1 2 3 4 5 7 8 B37 A teraz proszę pomyśleć o Unii Europejskiej. Niektórzy twierdzą, że integracja europejska, proces jednoczenia się krajów członkowskich, powinien postępować coraz dalej. Inni twierdzą, że proces jednoczenia się Europy i tak zaszedł już zbyt daleko. Posługując się tą kartą [KARTA 14], proszę powiedzieć, która liczba na skali najbardziej odpowiada P. opinii w tej sprawie. Proces jednoczenia się krajów członkowskich i tak zaszedł już zbyt daleko Proces jednoczenia się krajów członkowskich powinien postępować coraz dalej 9 ESS 2016/2017

Teraz chciałbym/-abym zadać P. kilka pytań na temat ludzi z innych krajów, którzy przyjeżdżają, aby żyć w Polsce. B38 Posługując się tą kartą [KARTA 15], proszę powiedzieć, w jakim zakresie, P. zdaniem, państwo polskie powinno zezwalać ludziom należącym do tej samej rasy lub grupy etnicznej, co większość mieszkańców Polski, na przyjazd i zamieszkanie w Polsce? Czy Polska powinna: KARTĘ 15 POZOSTAWIĆ DO B40 Zezwalać dużej liczbie osób na przyjazd i zamieszkanie w Polsce 1 Zezwalać pewnej liczbie osób 2 Zezwalać tylko nielicznym 3 Nie zezwalać nikomu 4 7 B39 NADAL KARTA 15 A jeśli chodzi o ludzi należących do innej rasy lub grupy etnicznej niż większość mieszkańców Polski? Proszę wybrać odpowiedź z tej samej karty. Zezwalać dużej liczbie osób na przyjazd i zamieszkanie w Polsce 1 Zezwalać pewnej liczbie osób 2 Zezwalać tylko nielicznym 3 Nie zezwalać nikomu 4 7 B40 NADAL KARTA 15 A jeśli chodzi o ludzi z biedniejszych krajów spoza Europy? Proszę wybrać odpowiedź z tej samej karty. Zezwalać dużej liczbie osób na przyjazd i zamieszkanie w Polsce 1 Zezwalać pewnej liczbie osób 2 Zezwalać tylko nielicznym 3 Nie zezwalać nikomu 4 7 B41 Czy P. zdaniem to, że ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby żyć w Polsce, jest ogólnie biorąc korzystne, czy też niekorzystne dla polskiej gospodarki? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 16 Niekorzystne dla gospodarki Korzystne dla gospodarki B42 Posługując się tą kartą [KARTA 17], proszę powiedzieć, czy P. zdaniem to, że ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby żyć w Polsce, ogólnie biorąc, szkodzi życiu kulturalnemu w Polsce, czy też je wzbogaca? Szkodzi życiu kulturalnemu Wzbogaca życie kulturalne ESS 2016/2017 10

B43 Czy w wyniku tego, że ludzie z innych krajów przyjeżdżają do Polski i żyją tutaj, Polska stała się gorszym czy lepszym miejscem do życia? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 18 Gorszym miejscem do życia Lepszym miejscem do życia ANKIETER: WPISAĆ GODZINĘ ZAKOŃCZENIA CZĘŚCI B : (w układzie 24-godzinnym) A teraz chciałbym/-ałbym zadać P. kilka pytań dotyczących P. i P. życia. C1 Biorąc wszystko pod uwagę, na ile czuje się P. szczęśliwy/-a? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 19 Bardzo nieszczęśliwy/-a Bardzo szczęśliwy/-a C2 Posługując się tą kartą [KARTA 20], proszę powiedzieć, jak często spotyka się P. w celach towarzyskich z przyjaciółmi, znajomymi, krewnymi lub kolegami z pracy? Nigdy 01 Rzadziej niż raz w miesiącu 02 Raz w miesiącu 03 Kilka razy w miesiącu 04 Raz w tygodniu 05 Kilka razy w tygodniu 06 Codziennie 07 77 8 C3 Ile jest takich osób, z którymi może P. otwarcie porozmawiać o wszystkich sprawach osobistych i związanych z pracą? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 21 Nie ma takich osób 00 1 01 2 02 3 03 4-6 04 7-9 05 10 lub więcej osób 06 77 8 11 ESS 2016/2017

C4 Jak często w porównaniu z innymi osobami w P. wieku uczestniczy P. w spotkaniach, imprezach lub wydarzeniach towarzyskich?. Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 22 Znacznie rzadziej niż większość osób w moim wieku 1 Rzadziej niż większość z nich 2 Mniej więcej tak samo 3 Częściej niż większość z nich 4 Znacznie częściej niż większość osób w moim wieku 5 7 C5 Czy P. lub ktoś z P. gospodarstwa domowego był ofiarą włamania lub napadu w ciągu ostatnich 5 lat? Tak 1 Nie 2 7 C6 Na ile bezpiecznie czuje się lub czułby/-aby się P., chodząc samotnie po zmroku w okolicy swojego domu? Czy czuje się lub czułby/-aby się P.: ODCZYTAĆ...... całkowicie bezpiecznie, 1 Kolejne pytania dotyczą P. osobiście.... bezpiecznie, 2... zagrożony/-a, 3...czy bardzo zagrożony/-a? 4 7 C7 Jak oceniłby/-aby P. stan swojego zdrowia? Proszę wziąć pod uwagę zarówno samopoczucie fizyczne, jak i psychiczne. Czy stan swojego zdrowia określiłby/-aby P. jako:...odczytać...... bardzo dobry, 1... dobry, 2... taki sobie, 3... zły, 4... czy też bardzo zły? 5 7 ESS 2016/2017 12

C8 Czy w wykonywaniu codziennych czynności napotyka P. jakieś utrudnienia wynikające z długotrwałej choroby, niepełnosprawności, jakichś dolegliwości, czy też problemów natury psychicznej? NIE ODCZYTYWAĆ ODPOWIEDZI. JEŚLI TAK - DOPYTAĆ: Czy utrudnienia te odczuwa P. w dużym stopniu, czy tylko do pewnego stopnia? Tak, w dużym stopniu 1 Tak, do pewnego stopnia 2 Nie 3 7 Ludzie mogą czuć się w różnym stopniu związani z krajem, w którym mieszkają oraz z Europą. C9 Posługując się tą kartą [KARTA 23], proszę powiedzieć, na ile czuje się P. emocjonalnie związany/-a z Polską? Proszę wskazać odpowiedź na skali od 0 do 10, gdzie 0 oznacza, że w ogóle nie czuje się P. emocjonalnie związany/-a, a 10 oznacza, że czuje się P. bardzo emocjonalnie związany/-a. KARTĘ 23 POZOSTAWIĆ DO C10 W ogóle nie czuję się emocjonalnie związany/-a Czuję się bardzo emocjonalnie związany/-a C10 A na ile czuje się P. emocjonalnie związany/-a z Europą? NADAL KARTA 23 W ogóle nie czuję się emocjonalnie związany/-a Czuję się bardzo emocjonalnie związany/-a C11 Czy uważa się P. za wyznawcę/wyznawczynię jakiejś religii lub czuje się związany/-a z jakimś Kościołem lub wyznaniem? Tak 1 ZADAĆ C12 Nie 2 7 PRZEJŚĆ DO C13 13 ESS 2016/2017

ZADAĆ C12, JEŚLI W C11 ODPOWIEDŹ TAK (KOD 1) C12 Z jaką religią, wyznaniem lub Kościołem? ANKIETER: NIE ODCZYTYWAĆ. ZAKLASYFIKOWAĆ ODPOWIEDŹ RESPONDENTA. Katolicyzm (bez wskazania Kościoła) [ANKIETER - DOPYTAĆ:] Czy rzymsko-katolickie, czy też inne - JAKIE? [ZAZNACZYĆ ODPOWIEDŹ. JEŚLI TRUDNO POWIEDZIEĆ LUB ODMOWA = KOD 100] 100 Kościół Rzymskokatolicki 110 Kościół Greckokatolicki 120 Kościół Ormiański 191 Inne katolickie (WPISAĆ) 199 Protestantyzm (bez wskazania Kościoła) [ANKIETER - DOPYTAĆ:] Jaki Kościół Protestancki? [ZAZNACZYĆ ODPOWIEDŹ. JEŚLI TRUDNO POWIEDZIEĆ LUB ODMOWA = KOD 200] 200 Baptyści 220 Kościół Kongregacyjny 230 Kościół Wolnych Chrześcijan (Anabaptyści) 240 Kościół Ewangelicko-Augsburski (Luteranizm) 250 Kościół Ewangelicko-Metodystyczny (Metodyści) 260 Kościół Zielonoświątkowy, Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa 270 Kościół Ewangelicko-Reformowany (Kalwinizm)/ Prezbiterianie 280 PRZEJŚĆ DO C15 Adwentyści Dnia Siódmego 291 Inne protestanckie (WPISAĆ) 299 Wschodni Kościół Ortodoksyjny, Prawosławny (bez wskazania Kościoła) [ANKIETER - DOPYTAĆ:] A jaki konkretnie Kościół? [ZAZNACZYĆ ODPOWIEDŹ. JEŚLI TRUDNO POWIEDZIEĆ LUB ODMOWA = KOD 300] 300 Rosyjski Kościół Ortodoksyjny 320 Polski Kościół Ortodoksyjny 330 Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny 391 Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP 392 Inne prawosławno-ortodoksyjne (WPISAĆ) 399 Kościół Jezusa Chrystusa Świętych Dni Ostatnich (Mormoni) 410 Świadkowie Jehowy 420 Kościół Starokatolicki Mariawitów 491 Kościół Polskokatolicki 492 Kościół Katolicki Mariawitów 493 Kościół Starokatolicki 494 Inne chrześcijańskie (WPISAĆ) 499 Judaizm 500 Islam/ Muzułmanie 600 Religie wschodu (Buddyzm, Hinduizm, Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, Tao, Zen itp.) Inne niechrześcijańskie (WPISAĆ) 800 700 777 ESS 2016/2017 14

ZADAĆ C13, JEŚLI W C11 NIE WSKAZANO PRZYNALEŻNOŚCI DO ŻADNEJ RELIGII ANI WYZNANIA LUB TEŻ ODMOWA ODPOWIEDZI / TRUDNO POWIEDZIEĆ (KOD 2, 7 lub 8). POZOSTALI PRZEJŚĆ DO C15 C13 Czy kiedykolwiek uważał/-a się P. za wyznawcę/wyznawczynię jakiejś religii lub czuł/-a się związany/-a z jakimś Kościołem lub religią? Tak Nie 2 1 ZADAĆ C14 7 PRZEJŚĆ DO C15 C14 Z jaką religią? Z jakim wyznaniem lub Kościołem? ANKIETER: NIE ODCZYTYWAĆ. ZAKLASYFIKOWAĆ ODPOWIEDŹ RESPONDENTA. Katolicyzm (bez wskazania Kościoła) 100 [ANKIETER - DOPYTAĆ:] Czy rzymsko-katolickie, czy też inne - JAKIE? [ZAZNACZYĆ ODPOWIEDŹ. JEŚLI TRUDNO POWIEDZIEĆ LUB ODMOWA = KOD 100] Kościół Rzymskokatolicki 110 Kościół Greckokatolicki 120 Kościół Ormiański 191 Inne katolickie (WPISAĆ) 199 Protestantyzm (bez wskazania Kościoła) [ANKIETER - DOPYTAĆ:] Jaki Kościół Protestancki? [ZAZNACZYĆ ODPOWIEDŹ. JEŚLI TRUDNO POWIEDZIEĆ LUB ODMOWA = KOD 200] 200 Baptyści 220 Kościół Kongregacyjny 230 Kościół Wolnych Chrześcijan (Anabaptyści) 240 Kościół Ewangelicko-Augsburski (Luteranizm) 250 Kościół Ewangelicko-Metodystyczny (Metodyści) 260 Kościół Zielonoświątkowy, Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa 270 Kościół Ewangelicko-Reformowany (Kalwinizm)/ Prezbiterianie 280 Adwentyści Dnia Siódmego 291 Inne protestanckie (WPISAĆ) 299 Wschodni Kościół Ortodoksyjny, Prawosławny (bez wskazania Kościoła) [ANKIETER - DOPYTAĆ:] A jaki konkretnie Kościół? [ZAZNACZYĆ ODPOWIEDŹ. JEŚLI TRUDNO POWIEDZIEĆ LUB ODMOWA = KOD 300] 300 Rosyjski Kościół Ortodoksyjny 320 Polski Kościół Ortodoksyjny 330 Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny 391 Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP 392 Inne prawosławno-ortodoksyjne (WPISAĆ) 399 Kościół Jezusa Chrystusa Świętych Dni Ostatnich (Mormoni) 410 Świadkowie Jehowy 420 Kościół Starokatolicki Mariawitów 491 Kościół Polskokatolicki 492 Kościół Katolicki Mariawitów 493 Kościół Starokatolicki 494 Inne chrześcijańskie (WPISAĆ) 499 Judaizm 500 Islam/ Muzułmanie 600 Religie wschodu (Buddyzm, Hinduizm, Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, Tao, Zen itp. ) 700 Inne niechrześcijańskie (WPISAĆ) 800 777 15 ESS 2016/2017

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C15 Niezależnie od swojej przynależności do konkretnej religii lub wyznania, jak określiłby/-aby P. stopień swojej religijności? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 24 W ogóle niereligijny/-a Bardzo religijny/-a C16 Poza sytuacjami szczególnymi, takimi jak śluby czy pogrzeby, mniej więcej jak często bierze P. obecnie udział w mszach, nabożeństwach lub spotkaniach religijnych? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 25. POZOSTAWIĆ DO C17 Codziennie 01 Częściej niż raz w tygodniu 02 Raz na tydzień 03 Co najmniej raz w miesiącu 04 Tylko z okazji szczególnych świąt 05 Jeszcze rzadziej 06 Nigdy 07 77 8 C17 NADAL KARTA 25 Poza udziałem w mszach, nabożeństwach i spotkaniach religijnych, jak często się P. modli o ile w ogóle się P. modli? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą samą kartą. Codziennie 01 Częściej niż raz w tygodniu 02 Raz na tydzień 03 Co najmniej raz w miesiącu 04 Tylko z okazji szczególnych świąt 05 Jeszcze rzadziej 06 Nigdy 07 77 8 C18 Czy uznałby/-aby się P. za osobę należącą do grupy ludzi, która jest w Polsce dyskryminowana, gorzej traktowana niż inne grupy w naszym kraju? Tak 1 ZADAĆ C19 Nie 2 7 PRZEJŚĆ DO C20 ESS 2016/2017 16

ZADAĆ C19, JEŚLI ODPOWIEDŹ TAK (KOD 1) W PYT. C18. C19 Z jakich powodów P. grupa jest dyskryminowana, gorzej traktowana niż inne grupy? DOPYTAĆ: Z jakich jeszcze względów? ZAZNACZYĆ WSZYSTKIE PODANE ODPOWIEDZI. Kolor skóry lub rasa 01 Narodowość 02 Religia/wyznanie 03 Język 04 Przynależność etniczna 05 Wiek 06 Płeć 07 Orientacja seksualna 08 Niepełnosprawność (inwalidztwo) 09 Inne (WPISAĆ) 10 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C20 Czy ma P. obywatelstwo polskie? 77 8 Tak 1 PRZEJŚĆ DO C22 Nie 2 ZADAĆ C21 7 PRZEJŚĆ DO C22 ZADAĆ C21 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C20 ZAZNACZONO ODPOWIEDŹ NIE LUB TRUDNO POWIEDZIEĆ (KOD 2 lub 8) C21 Jakie ma P. obywatelstwo? WPISAĆ DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C22 Czy urodził/-a się P. w Polsce? 77 8 Tak Nie 1 PRZEJŚĆ DO C25 2 ZADAĆ C23 7 8 PRZEJŚĆ DO C25 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C22 ZAZNACZONO ODPOWIEDŹ NIE (KOD 2) C23 W jakim kraju się P. urodził/-a? WPISAĆ 77 8 17 ESS 2016/2017

C24 W którym roku zamieszkał/-a P. w Polsce? ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT MIESZKAŁ Z PRZERWAMI CHODZI O ZAMIESZKANIE PO RAZ PIERWSZY. WPISAĆ ROK: 7777 888 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C25 W jakim języku lub jakich językach mówi się najczęściej w P. domu? WPISAĆ NAJWYŻEJ DWA JĘZYKI 777 88 C26 Czy należy P. do jakiejś mniejszości etnicznej lub czuje się związany/-a osobiście z jakąś mniejszością etniczną w Polsce? Tak 1 Nie 2 7 C27 Czy P. ojciec urodził się w Polsce? Tak 1 PRZEJŚĆ DO C29 Nie 2 ZADAĆ C28 7 PRZEJŚĆ DO C29 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C27 ZAZNACZONO ODPOWIEDŹ NIE (KOD 2) C28 A w jakim kraju urodził się P. ojciec? WPISAĆ DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C29 Czy P. matka urodziła się w Polsce? 77 8 Tak 1 PRZEJŚĆ DO C31 Nie 2 ZADAĆ C30 7 PRZEJŚĆ DO C31 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C29 ZAZNACZONO ODPOWIEDŹ NIE (KOD 2) C30 A w jakim kraju urodziła się P. matka? WPISAĆ 77 8 ESS 2016/2017 18

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C31 Chciałbym/-abym zapytać w którym miesiącu przypadają P. urodziny? ANKIETER: WPISAĆ MIESIĄC URODZIN RESPONDENTA (np. dla stycznia = 01, dla grudnia = 12): 77 8 C32 ANKIETER: NA PODSTAWIE MIESIĄCA URODZIN RESPONDENTA ZAKODOWAĆ NASTĘPUJĄCO: MIESIĄC URODZIN = 01, 04, 07, 10 LUB 77 1 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. C33 MIESIĄC URODZIN = 02, 05, 08, 11 LUB 88 2 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. C36 MIESIĄC URODZIN = 03, 06, 09 LUB 12 3 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. C39 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C32 ZAZNACZONO KOD 1 Ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby zamieszkać w Polsce z rozmaitych powodów. Niektórzy mają tu swoje korzenie ich przodkowie pochodzili z Polski. Inni przyjeżdżają do pracy albo po to, aby połączyć się ze swoją rodziną. Jeszcze inni przyjeżdżają, ponieważ w ich kraju grozi im niebezpieczeństwo. A oto kilka pytań na ten temat. Proszę powiedzieć, na ile P. zdaniem każda z następujących spraw powinna być ważna przy decydowaniu o tym, czy osobie urodzonej, wychowanej i żyjącej poza Polską pozwolić na przyjazd i zamieszkanie w Polsce. Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 26 Na początek, na ile powinno być ważne, aby taka osoba ODCZYTAĆ C33 W ogóle nieważne Niezwykle ważne miała dobre wykształcenie? C34 C35...była wychowana w tradycji chrześcijańskiej? posiadała kwalifikacje zawodowe, które są potrzebne w Polsce? PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. C42 19 ESS 2016/2017

ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C32 ZAZNACZONO KOD 2 Ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby zamieszkać w Polsce z rozmaitych powodów. Niektórzy mają tu swoje korzenie ich przodkowie pochodzili z Polski. Inni przyjeżdżają do pracy albo po to, aby połączyć się ze swoją rodziną. Jeszcze inni przyjeżdżają, ponieważ w ich kraju grozi im niebezpieczeństwo. A oto kilka pytań na ten temat. C36 Proszę powiedzieć, na ile P. zdaniem posiadanie dobrego wykształcenia powinno być ważne przy decydowaniu o tym, czy osobie urodzonej, wychowanej i żyjącej poza Polską pozwolić na przyjazd i zamieszkanie w Polsce? Odpowiadając proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 27 W ogóle nieważne Niezwykle ważne 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 77 88 C37 Proszę powiedzieć, na ile P. zdaniem bycie wychowanym w tradycji chrześcijańskiej powinno być ważne przy decydowaniu o tym, czy osobie urodzonej, wychowanej i żyjącej poza Polską pozwolić na przyjazd i zamieszkanie w Polsce? Odpowiadając proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 28 W ogóle nieważne Niezwykle ważne 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 77 88 C38 Proszę powiedzieć, na ile P. zdaniem posiadanie kwalifikacji zawodowych, które są potrzebne w Polsce, powinno być ważne przy decydowaniu o tym, czy osobie urodzonej, wychowanej i żyjącej poza Polską pozwolić na przyjazd i zamieszkanie w Polsce? Odpowiadając proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 29 W ogóle nieważne Niezwykle ważne 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 77 88 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. C42 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. C32 ZAZNACZONO KOD 3 Ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby zamieszkać w Polsce z rozmaitych powodów. Niektórzy mają tu swoje korzenie ich przodkowie pochodzili z Polski. Inni przyjeżdżają do pracy albo po to, aby połączyć się ze swoją rodziną. Jeszcze inni przyjeżdżają, ponieważ w ich kraju grozi im niebezpieczeństwo. A oto kilka pytań na ten temat. Proszę powiedzieć, na ile P. zdaniem każda z następujących spraw powinna być ważna przy decydowaniu o tym, czy osobie urodzonej, wychowanej i żyjącej poza Polską pozwolić na przyjazd i zamieszkanie w Polsce. Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 30 Na początek, na ile powinno być ważne, aby taka osoba ODCZYTAĆ C39 C40 C41 miała dobre wykształcenie?.była wychowana w tradycji chrześcijańskiej? posiadała kwalifikacje zawodowe, które są potrzebne w Polsce? W ogóle nieważne Bardzo ważne 0 1 2 3 4 5 7 8 0 1 2 3 4 5 7 8 0 1 2 3 4 5 7 8 ESS 2016/2017 20

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW Niektórzy ludzie przybywają do Polski i składają wniosek o status uchodźcy twierdząc, że obawiają się prześladowań we własnym kraju. Posługując się tą kartą [KARTA 31] proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się P. lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami. Na początek ODCZYTAĆ Zdecydo -wanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam C42 C43 C44 Rząd powinien wykazywać życzliwość rozpatrując wnioski o status uchodźcy Tak naprawdę większość osób ubiegających się o status uchodźcy w rzeczywistości nie obawia się prześladowań we własnym kraju Uchodźcy, których wnioski zostaną pozytywnie rozpatrzone, powinni mieć prawo sprowadzenia członków najbliższej rodziny 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 ANKIETER: WPISAĆ GODZINĘ ZAKOŃCZENIA CZĘŚCI C : (w układzie 24-godzinnym) DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A teraz przejdźmy do pytań na inny temat. D1 Gdyby miał/-a P. kupić do domu duży elektryczny sprzęt gospodarstwa domowego, to na ile jest prawdopodobne, że kupiłby/-aby P. jedno z najbardziej energooszczędnych urządzeń? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 32 W ogóle nie jest to prawdopodobne Jest to prawie pewne D2 Można robić pewne rzeczy, żeby zmniejszyć zużycie energii, gazu i paliw, na przykład wyłączać urządzenia, kiedy nie są używane, pokonywać krótkie odległości pieszo, korzystać z ogrzewania bądź klimatyzacji tylko wtedy, kiedy jest to naprawdę konieczne. Jak często na co dzień robi P. coś, żeby zmniejszyć zużycie energii, gazu i paliw? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 33 Nigdy 01 Prawie nigdy 02 Czasami 03 Często 04 Bardzo często 05 Zawsze 06 (Nie jestem w stanie zmniejszyć zużycia energii) 55 77 8 21 ESS 2016/2017

D3 Ogólnie biorąc, na ile jest P. przekonany/-a, że mógłby/mogłaby P. zużywać mniej energii niż obecnie? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 34 W ogóle nie jestem przekonany/-a Jestem całkowicie przekonany/-a W ramce, u góry tej karty [KARTA 35] wymienione są różne źródła energii, które mogą zostać użyte do wytwarzania elektryczności. Proszę przez chwilę się z nimi zapoznać. ANKIETER: ZROBIĆ PRZERWĘ, ABY RESPONDENT ZAPOZNAŁ SIĘ Z LISTĄ. W jakim stopniu elektryczność wykorzystywana w Polsce powinna pochodzić z każdego z tych źródeł energii? Proszę wybrać odpowiedź spośród możliwości podanych na dole tej karty. D4 D5 Na początek, w jakim stopniu energia elektryczna wykorzystywana w Polsce powinna być wytwarzana z węgla? W bardzo dużym stopniu W dużym stopniu W średnim stopniu W małym stopniu Wcale (Nie słyszałem/-am wcześniej o tym źródle energii) 01 02 03 04 05 55 77 88 ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT PYTA O RODZAJ WĘGLA, POWIEDZ: "Węgiel oznacza wszystkie rodzaje węgla, które mogą być wykorzystywane do wytwarzania energii elektrycznej, w tym węgiel kamienny i węgiel brunatny". A jeśli chodzi o gaz ziemny? 01 02 03 04 05 55 77 88 D6 D7 A jeśli chodzi o energię wodną, wytwarzaną przez przepływ wody rzek, z zapór i mórz? A w jakim stopniu energia elektryczna wykorzystywana w Polsce powinna pochodzić z energii jądrowej? 01 02 03 04 05 55 77 88 01 02 03 04 05 55 77 88 D8 D9 A jeśli chodzi o energię słoneczną? 01 02 03 04 05 55 77 88 A jeśli chodzi o energię wiatrową? 01 02 03 04 05 55 77 88 D10 A jeśli chodzi o energię wytwarzaną z materiałów takich jak drewno, rośliny i nawóz zwierzęcy? 01 02 03 04 05 55 77 88 ESS 2016/2017 22

D11 Na ile martwi się P., że w Polsce mogą wystąpić przerwy w dostawie energii elektrycznej? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 36. POZOSTAWIĆ DO D18. W ogóle się tym nie martwię 1 Niezbyt się martwię 2 Trochę się martwię 3 Bardzo się martwię 4 Niezwykle się tym martwię 5 7 Następne pytania dotyczą energii, jakiej ludzie używają w domach do takich celów jak ogrzewanie, oświetlanie, gotowanie czy korzystanie z różnych urządzeń elektrycznych. D12 NADAL KARTA 36 Na ile martwi się P., że energia może być zbyt droga dla wielu ludzi w Polsce? W ogóle się tym nie martwię 1 Niezbyt się martwię 2 Trochę się martwię 3 Bardzo się martwię 4 Niezwykle się tym martwię 5 7 D13 NADAL KARTA 36 Na ile martwi się P. o zbyt dużą zależność Polski od energii importowanej z innych krajów? W ogóle się tym nie martwię 1 Niezbyt się martwię 2 Trochę się martwię 3 Bardzo się martwię 4 Niezwykle się tym martwię 5 7 D14 NADAL KARTA 36 Na ile martwi się P. o zbyt dużą zależność Polski od wykorzystywania energii wytwarzanej z paliw kopalnych, na przykład ropy naftowej, gazu ziemnego i węgla? W ogóle się tym nie martwię 1 Niezbyt się martwię 2 Trochę się martwię 3 Bardzo się martwię 4 Niezwykle się tym martwię 5 7 23 ESS 2016/2017

NADAL KARTA 36 Na ile martwi się P., że mogłoby dojść do przerw w dostawie energii...odczytać D15 D16 D17 z powodu klęsk żywiołowych lub ekstremalnych, skrajnych warunków pogodowych?...a z powodu wytwarzania niedostatecznej ilości energii?...a z powodu awarii technicznych? W ogóle się tym nie martwię Niezbyt się martwię Trochę się martwię Bardzo się martwię Niezwykle się tym martwię 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 D18 NADAL KARTA 36 A na ile martwi się P. tym, że mogłoby dojść do przerw w dostawach energii z powodu ataków terrorystycznych? W ogóle się tym nie martwię 1 Niezbyt się martwię 2 Trochę się martwię 3 Bardzo się martwię 4 Niezwykle się tym martwię 5 7 D19 Być może zetknął się P. z poglądem, że klimat na ziemi zmienia się ze względu na wzrost temperatury w ciągu ostatnich 100 lat. Jaka jest P. osobista opinia w tej sprawie? Czy uważa P., że klimat na ziemi zmienia się? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 37 Na pewno się zmienia 1 Raczej się zmienia 2 Raczej się nie zmienia 3 PRZEJŚĆ DO D21 Na pewno się nie zmienia 4 ZADAĆ D20 7 PRZEJŚĆ DO D21 ZADAĆ, JEŚLI "NA PEWNO SIĘ NIE ZMIENIA" - KOD 4 W PYT. D19 D20 Na ile zastanawiał/-a się P. nad zmianą klimatu wcześniej, przed naszą dzisiejszą rozmową? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 38 Wcale 1 Bardzo mało 2 Trochę 3 Dużo 4 Bardzo dużo 5 7 PRZEJŚĆ DO D30 ESS 2016/2017 24

D21 Na ile zastanawiał/-a się P. nad zmianą klimatu wcześniej, przed naszą dzisiejszą rozmową? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 38 Wcale 1 Bardzo mało 2 Trochę 3 Dużo 4 Bardzo dużo 5 7 D22 Czy uważa P., że zmiana klimatu jest spowodowana procesami naturalnymi, działalnością człowieka czy jednym i drugim? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 39 Wyłącznie procesami naturalnymi 01 Głównie procesami naturalnymi 02 Mniej więcej po równo procesami naturalnymi i działalnością człowieka 03 Głównie działalnością człowieka 04 Wyłącznie działalnością człowieka 05 ZADAĆ D23 (Moim zdaniem nie ma zmiany klimatu) 55 PRZEJŚĆ DO D30 77 ZADAĆ D23 8 D23 Na ile osobiście czuje się P. zobowiązany/-a, by dążyć do ograniczania zmiany klimatu? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 40 W ogóle nie W bardzo dużym stopniu D24 Na ile martwi się P. zmianą klimatu? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 41 W ogóle się tym nie martwię 1 Niezbyt się martwię 2 Trochę się martwię 3 Bardzo się martwię 4 Niezwykle się tym martwię 5 7 D25 Na ile dobre lub złe, P. zdaniem, będą skutki zmiany klimatu dla ludzi na całym świecie? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą [KARTA 42], gdzie 0 oznacza bardzo złe, a 10 oznacza bardzo dobre. Bardzo złe Bardzo dobre 25 ESS 2016/2017

D26 A teraz proszę sobie wyobrazić, że wielu ludzi zmniejszyło ilość zużywanej przez siebie energii. Na ile P. zdaniem, jest prawdopodobne, że ograniczyłoby to zmianę klimatu? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 43. POZOSTAWIĆ DO D29. W ogóle nie jest to prawdopodobne Jest to prawie pewne D27 NADAL KARTA 43 A na ile jest P. zdaniem prawdopodobne, że wielu ludzi rzeczywiście zmniejszy swoje zużycie energii, żeby ograniczyć zmianę klimatu? W ogóle nie jest to prawdopodobne Jest to prawie pewne D28 NADAL KARTA 43 A na ile jest P. zdaniem prawdopodobne, że rządy wystarczająco wielu krajów podejmą działania, które ograniczą zmianę klimatu? W ogóle nie jest to prawdopodobne Jest to prawie pewne D29 NADAL KARTA 43 Na ile jest P. zdaniem prawdopodobne, że gdyby zmniejszył/-a P. ilość zużywanej przez siebie energii, przyczyniłoby się to do ograniczenia zmiany klimatu? W ogóle nie jest to prawdopodobne Jest to prawie pewne DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW Na ile jest P. za lub przeciw następującym działaniom państwa polskiego, mającym na celu ograniczenie zmiany klimatu? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 44. ODCZYTAĆ KAŻDE STWIERDZENIE I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI D30 Podniesienie podatków od paliw kopalnych, na przykład ropy naftowej, gazu ziemnego czy węgla. Zdecydowanie za Raczej za Ani za, ani przeciw Raczej przeciw Zdecydowanie przeciw 1 2 3 4 5 7 8 D31 D32 Wykorzystanie pieniędzy publicznych na dotacje, dopłaty do energii odnawialnej, np. energii wiatrowej, czy słonecznej. Wprowadzenie ustawy zakazującej sprzedaży najbardziej energochłonnych, zużywających najwięcej energii urządzeń gospodarstwa domowego. 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 ANKIETER: WPISAĆ GODZINĘ ZAKOŃCZENIA CZĘŚCI D : (w układzie 24-godzinnym) ESS 2016/2017 26

A teraz chciałbym/-abym zadać P. kilka pytań na temat funkcjonowania naszego społeczeństwa. Posługując się tą kartą [KARTA 45] proszę powiedzieć, na ile zgadza się P., albo nie zgadza z następującymi stwierdzeniami. ODCZYTAĆ KAŻDE STWIERDZENIE I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI E1 Duże różnice w dochodach są do przyjęcia, aby ludzie byli należycie wynagradzani za swoje zdolności i wysiłek. Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam 1 2 3 4 5 7 8 E2 Aby społeczeństwo było sprawiedliwe, różnice w standardzie, poziomie życia ludzi powinny być niewielkie. 1 2 3 4 5 7 8 Następne pytanie dotyczy osób w wieku produkcyjnym, tzn. od pełnoletniości do emerytury. E3 Na każde 100 osób w wieku produkcyjnym w Polsce, ile P. zdaniem przypada bezrobotnych, którzy poszukują pracy? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty [KARTA 46]. Jeśli nie jest P. pewien/pewna, proszę powiedzieć, jak się P. wydaje. 0-4 01 5-9 02 10-14 03 15-19 04 20-24 05 25-29 06 30-34 07 35-39 08 40-44 09 45-49 10 50 lub więcej 11 77 8 27 ESS 2016/2017

Kolejne kilka pytań będzie dotyczyło tego, na ile P. zdaniem obecnie w Polsce pewne rzeczy są dobre lub złe dla różnych grup ludzi. E4 Posługując się tą kartą [KARTA 47], proszę powiedzieć, jak ogólnie ocenia P. standard, poziom życia emerytów? Proszę wskazać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza bardzo zły standard, poziom życia, a 10 oznacza bardzo dobry. KARTĘ 47 POZOSTAWIĆ DO E5 Bardzo zły Bardzo dobry E5 Co P. ogólnie sądzi o standardzie, poziomie życia osób, które są bezrobotne, nie mogą znaleźć pracy? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 47 Bardzo zły Bardzo dobry Ludzie mogą mieć różne poglądy na temat tego, za co państwo powinno być odpowiedzialne, a za co nie. Każde ze stwierdzeń, które teraz odczytam, proszę ocenić na skali od 0 do 10, gdzie 0 oznacza, że państwo w ogóle nie powinno ponosić za to odpowiedzialności, a 10 oznacza, że państwo powinno ponosić całkowitą odpowiedzialność. Pozostałe punkty służą do wyrażenia opinii pośrednich. Na początek: Czy P. zdaniem państwo powinno ODCZYTAĆ KARTA 48. POZOSTAWIĆ DO E8 Nie powinno być to w ogóle zadaniem państwa Powinno być to całkowicie zadaniem państwa E6 E7 E8 zapewnić ludziom starym odpowiedni standard, poziom życia? zapewnić odpowiedni standard, poziom życia bezrobotnym, którzy nie mogą znaleźć pracy? zapewnić wystarczającą opiekę dzieciom pracujących rodziców? ESS 2016/2017 28

Teraz zapytam P. o wpływ świadczeń i usług socjalnych na różne dziedziny życia w Polsce. Przez świadczenia i usługi socjalne rozumiemy takie rzeczy jak ochrona zdrowia, emerytury i renty oraz ubezpieczenia społeczne, tj.: zasiłki chorobowe, zasiłki dla bezrobotnych itp. Posługując się tą kartą [KARTA 49], proszę powiedzieć, na ile zgadza się P. lub nie zgadza, że świadczenia i usługi socjalne w Polsce... ODCZYTAĆ KARTĘ 49 POZOSTAWIĆ DO E14 Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam E9 E10 E11 E12 stanowią zbyt duże obciążenie dla gospodarki? zapobiegają rozpowszechnionej biedzie? prowadzą do większej równości społecznej? są dla przedsiębiorstw i firm zbyt dużym kosztem w postaci podatków i innych obciążeń? 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 A na ile zgadza się P. lub nie zgadza, że świadczenia i usługi socjalne w Polsce... ODCZYTAĆ... NADAL KARTA 49 Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadza m się Zdecydowanie się nie zgadzam E13 rozleniwiają ludzi? 1 2 3 4 5 7 8 E14 sprawiają, że ludzie są mniej skłonni pomagać sobie nawzajem? 1 2 3 4 5 7 8 29 ESS 2016/2017

E15 Proszę pomyśleć o ludziach, którzy przyjeżdżają z innych krajów, aby mieszkać i żyć w Polsce. Kiedy P. zdaniem powinni oni uzyskać te same prawa do świadczeń i usług socjalnych co obywatele, którzy tu już mieszkają? Proszę wybrać taką odpowiedź z tej karty [KARTA 50], która jest najbliższa P. opinii. TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Od razu po przyjeździe 1 Po roku zamieszkiwania w Polsce, niezależnie od tego, czy pracowali, czy nie 2 Tylko jeżeli pracowali i płacili podatki przez co najmniej rok 3 Po uzyskaniu polskiego obywatelstwa 4 Nigdy nie powinni uzyskać takich samych praw 5 7 Posługując się tą kartą [KARTA 51] proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się P. albo nie zgadza z następującymi stwierdzeniami na temat ludzi w Polsce. ODCZYTAĆ KAŻDE STWIERDZENIE I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam E16 E17 E18 Większość bezrobotnych tak naprawdę nie próbuje nawet znaleźć pracy. Wiele osób o bardzo niskich dochodach otrzymuje mniejsze świadczenia, niż należy im się zgodnie z prawem. Wielu ludziom udaje się uzyskiwać świadczenia i usługi socjalne, do których nie są uprawnieni. 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 1 2 3 4 5 7 8 ESS 2016/2017 30

E19 ANKIETER: WPISAĆ MIESIĄC URODZIN RESPONDENTA (np. dla stycznia = 01, dla grudnia = 12) (SPRAWDZIĆ W PYT. C31 NA STR. 19): 77 8 E20 ANKIETER: NA PODSTAWIE MIESIĄCA URODZIN RESPONDENTA ZAKODOWAĆ NASTĘPUJĄCO: MIESIĄC URODZIN = 01, 05, 09 LUB KOD 77 1 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E21 MIESIĄC URODZIN = 02, 06, 10 LUB KOD 88 2 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E24 MIESIĄC URODZIN = 03, 07 LUB 11 3 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E27 MIESIĄC URODZIN = 04, 08 LUB 12 4 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E30 ZADAĆ, JEŚLI W PYT. E20 ZAZNACZONO KOD 1 Proszę wyobrazić sobie kogoś, kto jest bezrobotny i poszukuje pracy. Osoba ta przedtem pracowała, ale straciła pracę i teraz otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych. Posługując się tą kartą [KARTA 52], proszę powiedzieć, co P. zdaniem powinno się stać z zasiłkiem dla bezrobotnych wypłacanym tej osobie w sytuacji, gdy... ODCZYTAĆ E21 E22 E23... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ zarabiałaby znacznie mniej niż w poprzedniej pracy?... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ w pracy tej potrzebne jest o wiele niższe wykształcenie, niż ma ta osoba?... osoba ta odmawia regularnego wykonywania nieodpłatnej pracy w miejscu zamieszkania lub najbliższej okolicy w zamian za zasiłek dla bezrobotnych? Osoba ta powinna stracić cały swój zasiłek dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić około połowy swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić niewielką część swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna móc zachować cały swój zasiłek dla bezrobotnych 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E33 31 ESS 2016/2017

ZADAĆ, JEŚLI W PYT. E20 ZAZNACZONO KOD 2 Proszę wyobrazić sobie kogoś między 50. a 60. rokiem życia, kto jest bezrobotny i poszukuje pracy. Osoba ta przedtem pracowała, ale straciła pracę i teraz otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych. Posługując się tą kartą [KARTA 52], proszę powiedzieć, co P. zdaniem powinno się stać z zasiłkiem dla bezrobotnych wypłacanym tej osobie w sytuacji, gdy... ODCZYTAĆ E24 E25 E26... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ zarabiałaby znacznie mniej niż w poprzedniej pracy?... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ w pracy tej potrzebne jest o wiele niższe wykształcenie, niż ma ta osoba?... osoba ta odmawia regularnego wykonywania nieodpłatnej pracy w miejscu zamieszkania lub najbliższej okolicy w zamian za zasiłek dla bezrobotnych? Osoba ta powinna stracić cały swój zasiłek dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić około połowy swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić niewielką część swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna móc zachować cały swój zasiłek dla bezrobotnych 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E33 ESS 2016/2017 32

ZADAĆ, JEŚLI W PYT. E20 ZAZNACZONO KOD 3 Proszę wyobrazić sobie kogoś w wieku między 20 a 25 lat, kto jest bezrobotny i poszukuje pracy. Osoba ta przedtem pracowała, ale straciła pracę i teraz otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych. Posługując się tą kartą [KARTA 52], proszę powiedzieć, co P. zdaniem powinno się stać z zasiłkiem dla bezrobotnych wypłacanym tej osobie w sytuacji, gdy... ODCZYTAĆ E27 E28 E29... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ zarabiałaby znacznie mniej niż w poprzedniej pracy?... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ w pracy tej potrzebne jest o wiele niższe wykształcenie, niż ma ta osoba?... osoba ta odmawia regularnego wykonywania nieodpłatnej pracy w miejscu zamieszkania lub najbliższej okolicy w zamian za zasiłek dla bezrobotnych? Osoba ta powinna stracić cały swój zasiłek dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić około połowy swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić niewielką część swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna móc zachować cały swój zasiłek dla bezrobotnych 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 PRZEJŚĆ DO WPROWADZENIA PRZED PYT. E33 33 ESS 2016/2017

ZADAĆ, JEŚLI W PYT. E20 ZAZNACZONO KOD 4 Proszę wyobrazić sobie kogoś, kto jest samotnym rodzicem z 3-letnim dzieckiem, jest bezrobotny i poszukuje pracy. Osoba ta przedtem pracowała, ale straciła pracę i teraz otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych. Posługując się tą kartą [KARTA 52], proszę powiedzieć, co P. zdaniem powinno się stać z zasiłkiem dla bezrobotnych wypłacanym tej osobie w sytuacji, gdy... ODCZYTAĆ E30 E31 E32... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ zarabiałaby znacznie mniej niż w poprzedniej pracy?... osoba ta odmawia przyjęcia proponowanej pracy, ponieważ w pracy tej potrzebne jest o wiele niższe wykształcenie, niż ma ta osoba?... osoba ta odmawia regularnego wykonywania nieodpłatnej pracy w miejscu zamieszkania lub najbliższej okolicy w zamian za zasiłek dla bezrobotnych? Osoba ta powinna stracić cały swój zasiłek dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić około połowy swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna stracić niewielką część swojego zasiłku dla bezrobotnych Osoba ta powinna móc zachować cały swój zasiłek dla bezrobotnych 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 1 2 3 4 7 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW W ciągu najbliższych 10 lat rząd może zmienić sposób przyznawania świadczeń społecznych i usług socjalnych w odpowiedzi na zmieniającą się sytuację gospodarczą i społeczną. ANKIETER: W RAZIE WĄTPLIWOŚCI DOT. TEGO, CO OBEJMUJĄ ŚWIADCZENIA I USŁUGI SOCJALNE WYJAŚNIĆ: Przez świadczenia i usługi socjalne rozumiemy takie rzeczy jak ochrona zdrowia, emerytury i renty oraz ubezpieczenia społeczne, tj.: zasiłki chorobowe, zasiłki dla bezrobotnych itp. E33 Czy byłby/-aby P. za czy przeciw temu, aby rząd zapewniał świadczenia społeczne i usługi socjalne tylko osobom o najniższych dochodach, natomiast osoby o średnich i wyższych dochodach musiałyby same o to zadbać? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 53. POZOSTAWIĆ DO E35. Zdecydowanie przeciw 1 Przeciw 2 Za 3 Zdecydowanie za 4 7 ESS 2016/2017 34

E34 NADAL KARTA 53 A teraz proszę sobie wyobrazić, że na walkę z bezrobociem można przeznaczyć tylko ściśle określoną sumę pieniędzy. Czy byłby/-aby P. za czy przeciw temu, aby rząd wydawał więcej na programy kształcenia i szkolenia dla osób bezrobotnych kosztem zmniejszenia zasiłków dla bezrobotnych? Zdecydowanie przeciw 1 Przeciw 2 Za 3 Zdecydowanie za 4 7 E35 NADAL KARTA 53 Czy byłby/-aby P. za czy przeciw temu, aby rząd wprowadził dodatkowe świadczenia społeczne i usługi socjalne, ułatwiające pracującym rodzicom łączenie obowiązków zawodowych i życia rodzinnego, nawet gdyby oznaczało to znaczne podniesienie podatków dla wszystkich? Zdecydowanie przeciw 1 Przeciw 2 Za 3 Zdecydowanie za 4 7 E36 Niektóre kraje obecnie dyskutują nad wprowadzeniem programu bezwarunkowego dochodu podstawowego. Zanim zapytam, czy jest P. za czy przeciw takiemu programowi, przedstawię P. kilka szczegółów na ten temat. W ramce na górze tej karty [KARTA 54] wymienione są główne cechy tego programu. Program bezwarunkowego dochodu podstawowego obejmuje wszystkie podane tam elementy: ODCZYTAĆ Rząd wypłaca wszystkim miesięczną kwotę na pokrycie podstawowych kosztów utrzymania. Zastępuje ona wiele innych świadczeń społecznych. Celem jest zagwarantowanie wszystkim minimalnego standardu, poziomu życia. Wszyscy otrzymują tę samą kwotę bez względu na to, czy pracują, czy nie. Ludzie nadal otrzymują pieniądze, które uzyskują z pracy lub z innych źródeł. Program ten jest finansowany z podatków. ANKIETER: ZROBIĆ PRZERWĘ, ABY RESPONDENT ZAPOZNAŁ SIĘ Z KARTĄ. Czy, ogólnie rzecz biorąc, byłby/-aby P. za czy przeciwko wprowadzeniu tego programu w Polsce? Proszę wybrać odpowiedź spośród możliwości przedstawionych na dole tej karty. Zdecydowanie przeciw 1 Przeciw 2 Za 3 Zdecydowanie za 4 7 35 ESS 2016/2017

E37 Proponuje się, aby wprowadzić program świadczeń społecznych dla wszystkich osób ubogich na terenie całej Unii Europejskiej. Zanim zapytam, czy jest P. za czy przeciw takiemu programowi, przedstawię P. kilka szczegółów na ten temat. W ramce na górze tej karty [KARTA 55] wymienione są główne cechy tego programu. Program świadczeń społecznych na terenie całej Unii Europejskiej obejmuje wszystkie podane tam elementy: ODCZYTAĆ Celem jest zagwarantowanie minimalnego standardu, poziomu życia wszystkim ludziom ubogim na terenie Unii Europejskiej. Poziom otrzymywanych świadczeń społecznych będzie dostosowany tak, aby odzwierciedlały one koszty życia w danym kraju. W ramach tego programu bogatsze kraje Unii Europejskiej musiałyby płacić więcej na ten program niż biedniejsze kraje Unii Europejskiej. ANKIETER: ZROBIĆ PRZERWĘ, ABY RESPONDENT ZAPOZNAŁ SIĘ Z KARTĄ. Czy, ogólnie rzecz biorąc, byłby/-aby P. za czy przeciwko wprowadzeniu takiego programu świadczeń społecznych na terenie całej Unii Europejskiej? Proszę wybrać odpowiedź spośród możliwości przedstawionych na dole tej karty. Zdecydowanie przeciw 1 Przeciw 2 Za 3 Zdecydowanie za 4 7 E38 Gdyby więcej decyzji zapadało na poziomie Unii Europejskiej, a nie na poziomie rządów poszczególnych krajów, to czy uważa P., że świadczenia społeczne i usługi socjalne w Polsce poprawiłyby się czy pogorszyły? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 56 Znacznie poprawiłyby się 1 Poprawiłyby się 2 Ani by się poprawiły, ani pogorszyły 3 Pogorszyłyby się 4 Znacznie by się pogorszyły 5 7 Kilka kolejnych pytań będzie dotyczyło tego, co może się wydarzyć w ciągu najbliższych 12 miesięcy. E39 Posługując się tą kartą [KARTA 57] proszę powiedzieć, na ile jest P. zdaniem prawdopodobne, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy zostanie P. bez pracy i będzie P. szukać pracy przez co najmniej 4 kolejne tygodnie? KARTĘ POZOSTAWIĆ DO E40 W ogóle nie jest to prawdopodobne 1 Mało prawdopodobne 2 Prawdopodobne 3 Bardzo prawdopodobne 4 (Nigdy nie pracowałem/-am LUB już nie pracuję i nie szukam pracy) 5 7 ESS 2016/2017 36