Uprawnienie ma charakter powszechny, a jego realizacja nie wymaga wykazania interesu prawnego lub faktycznego. W przypadku odmowy wnoszący ma możliwość odwołania się od decyzji. Obywatel zgodnie z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Zakres podmiotów, które muszą udostępniać informację publiczną, precyzują przepisy o dostępie do informacji publicznej. Wynika z nich, że obowiązek udostępnienia informacji publicznej nałożony został na władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że pojęcie zadań publicznych jest szersze od zakresu pojęcia zadań władzy publicznej (wyrok WSA w Krakowie II SAB/Kr 46/14). Zadania publiczne mogą bowiem być wykonywane także przez podmioty niemające statusu władzy publicznej. Publikujemy wyrok WSA w Krakowie II SAB/Kr 46/14 Wyrok WSA w Krakowie z 2014-04-03 Sentencja Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Agnieszka Nawara-Dubiel Sędziowie : Sędzia WSA Mariusz Kotulski (spr.) Sędzia WSA Iwona Niżnik-Dobosz Protokolant : Teresa Jamróz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi W. W. na bezczynność "T" S.A. w K. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; II. umarza postępowanie sądowe; III. zasądza od "T" S.A w K. na rzecz skarżącej W. W. kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania. Uzasadnienie 1 / 6
W. W. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika r.pr. M. N., pismem z dnia 16 stycznia 2014r. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na bezczynność "T" S.A. w K., polegającą w jej ocenie na nieudostępnieniu informacji publicznej na wniosek z dnia 19 lutego 2013r. w terminie wskazanym w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) przy jednoczesnym niewydaniu rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej lub umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji publicznej zgodnie z art. 17 ust. 1 cyt. ustawy. W uzasadnieniu skargi podano, że pojęcie "zadanie publiczne" cechuje powszechność i użyteczność dla ogółu, a także sprzyjanie osiąganiu celów określonych w Konstytucji RP lub ustawie. Dystrybucja energii i inne zadania wykonywane przez przedsiębiorstwo energetyczne ze względu na znaczenie energii elektrycznej dla rozwoju cywilizacyjnego i poziomu życia obywateli, a tym sam urzeczywistniania dobra wspólnego, są "zadaniami publicznymi". Według skarżącej żądanie udostępnienia decyzji stanowiących podstawę lokalizacji i budowy linii energetycznych dotyczy sprawy publicznej i nakłada na przedsiębiorstwo obowiązek udzielenia informacji dotyczącej tej sprawy. Skarżąca podała, że wezwaniem z dnia 19 lutego 2013r. wystąpiła do "T" S.A. w K. m.in. o udostępnienie kserokopii decyzji, na podstawie których na nieruchomości skarżącej została posadowiona infrakstruktura elektroenergetyczna. W odpowiedzi otrzymała pismo z dnia 18 marca 2013r., w którym została poproszona o przesłanie kserokopii map sytuacyjno-wysokościowych z wyraźnie oznaczonymi granicami nieruchomości oraz urządzeniami, których wniosek dotyczy. Do dnia sporządzenia skargi skarżąca nie otrzymała jakichkolwiek wnioskowanych dokumentów w żądanej formie, ani rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej. W odpowiedzi na skargę "T" S.A. w K., wniosła o oddalenie skargi oraz obciążenie skarżącej kosztami postępowania. Spółka wskazała, że podjęła czynności w przedmiocie żądań skarżącej, która jednak do dnia wpływu skargi nie przedstawiła swojego stanowiska, ani nie dostarczyła map sytuacyjno-wysokościowych. Podkreślono, że przed udostępnieniem informacji publicznej skarżącej, konieczne jest zidentyfikowanie urządzeń, których dotyczy wniosek, na podstawie map sytuacyjno-wysokościowych. "Mapy te są sporządzane przez uprawnionych geodetów i do zadań właściwego starosty należy prowadzenie zasobu geodezyjnego, w tym geodezyjnej sieci uzbrojenia terenu. Mapę geodezyjną w tym mapę sytuacyjno-wysokościową, sporządza uprawniony geodeta. Przedsiębiorstwo przesyłowe aktualizuje taką mapę lub nanosi na niej 2 / 6
urządzenia przesyłowe na wniosek np. właścicieli działek." "T" S.A. w związku z wpływem skargi na podstawie własnej inwentaryzacji sieci ustaliła, że przez działki, których dotyczył wniosek, przebiega linia napowietrzna średniego napięcia i linia niskiego napięcia. Obie linie wybudowane zostały przed 1945 rokiem i przejęte na podstawie dekretu z dnia 08.03.1946r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich. Wobec powyższego Spółka nie posiada żadnych decyzji, stanowiących podstawę lokalizacji i przebudowy wskazanych linii energetycznych. Informacji w tym zakresie Spółka udzieliła stronie skarżącej pismem z dnia 17 lutego 2014r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje: Przedmiotem rozpoznawanej sprawy zainicjowanej skargą W. W. jest bezczynność spółki prawa handlowego - "T" S.A. z siedzibą w K. - dotycząca nieudostępnienia informacji publicznej. Postępowanie administracyjne we wskazanym zakresie wszczęte zostało wnioskiem skarżącej z dnia 19 lutego 2013r. Treść żądania zawartego we wskazanym piśmie dotyczyła udostępnienia kserokopii decyzji, na podstawie których na nieruchomości skarżącej została posadowiona infrastruktura energetyczna. Rozważenia zatem w kontrolowanej sprawie wymagało, czy dokumenty żądane przez W. W. od "T" S.A. w K. - stanowią informację publiczną oraz, czy wskazana spółka akcyjna - jest podmiotem zobowiązanym do ich udostępnienia. Problem ten był już przedmiotem rozważań Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie i został przesądzony w wyroku tego sądu dnia 30.08.2013r., II SA/Kr 115/13. Stanowisko wyrażone w uzasadnieniu ww. wyroku pozostaje nadal aktualne i w całości zyskuje aprobatę składu orzekającego w przedmiotowej sprawie. Odnosząc się do przedstawionych zagadnień należy wskazać, że zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 6.09.2001r. o dostępie do informacji publiczne (Dz. U. Nr 112, póz. 1198 ze zm.; dalej ustawa powoływana jako u.d.i.p.) każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu w trybie i na zasadach określonych w tej ustawie. Udostępnieniu podlegają w szczególności informacje o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, którymi w szczególności są akty administracyjne oraz inne 3 / 6
rozstrzygnięcia (art. 6 ust. l pkt 4 lit. a ustawy). W świetle powołanego przepisu nie ulega zatem wątpliwości, że wnioskowane przez skarżącą kopie decyzji administracyjnych związanych z procesem inwestycyjnym obejmującym budowę linii energetycznej na jej działce - posiadają status informacji publicznej. Stanowisko to nie budzi także wątpliwości w orzecznictwie sądowoadministracyjnym (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 maja 2008r. sygn. akt IV SA/Po 545/2007; LexPolonica nr 2054145 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 27 kwietnia 2011r.; sygn. akt IV SAB/Wr 20/2011; LexPolonica nr 3937797). Odnosząc się natomiast do kwestii, czy "T" S.A. w K. jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej należy wskazać, że zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. obowiązek udostępnienia informacji publicznej nałożony został na "władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne". W orzecznictwie sądowowadministracyjnym podkreśla się, że wymienione w tym przepisie pojęcie "zadania publiczne" jest szersze od zakresu pojęcia "zadania władzy publicznej". Pierwsze z tych pojęć abstrahuje bowiem od elementu podmiotowego, co implikuje wniosek, że zadania publiczne mogą być wykonywane także przez podmioty niemające statusu władzy publicznej. Zadania publiczne są przy tym realizowane powszechnie i są użytecznie dla ogółu, służąc zarazem osiąganiu celów wskazanych w Konstytucji RP i ustawach (por. wyrok NSA z dnia 18 sierpnia 2010r.; sygn. akt I OSK 851/2010; LexPolonica nr dok.: 2552873). Mając powyższe na uwadze, ocenić zatem należało, czy przedsiębiorstwo, któremu w kontrolowanej sprawie zarzucono bezczynność (przedsiębiorstwo energetyczne) realizuje (wykonuje) także określone zadania publiczne, w rozumieniu powyżej przedstawionym. W powołanym orzeczeniu NSA zauważono, że - zarówno dystrybucja energii elektrycznej jak również inne zadania wykonywane przez przedsiębiorstwo energetyczne, ze względu na znaczenie energii dla rozwoju cywilizacyjnego i poziomu życia obywateli, a tym samym urzeczywistnianie dobra wspólnego, o którym mowa w art. 1 Konstytucji RP - są nadaniami publicznymi", o których mówi powołany wyżej przepis. Ta zaś okoliczność, nakłada na przedsiębiorstwo energetyczne obowiązek udzielenia informacji dotyczącej sfery związanej z wykonywaniem przez to przedsiębiorstwo zadań publicznych. Zaprezentowany pogląd, sąd w składzie orzekającym w pełni podziela. W tej sytuacji należało więc uznać, że "T" S.A. w K. był podmiotem, zobowiązanym - co do zasady - do udzielenia informacji, stanowiącej informację publiczną, objętej wnioskiem W. W. z dnia 19 lutego 2013r. Stosownie do art. 4 ust. 3 u.d.i.p. obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2 tego przepisu, będące w posiadaniu takich informacji. W piśmie z dnia 17 lutego 2014r. "T" S.A. oświadczyła, że informacji objętych wnioskiem nie posiada. Udzielenie tej informacji stanowi podstawę do umorzenia postępowania sądowego. 4 / 6
Zauważyć w tym miejscu trzeba, że w sytuacji, gdy organ (podmiot zobowiązany) nie posiada żądanych informacji, również zobowiązany jest do załatwienia sprawy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Jeżeli podmiot zobowiązany, do którego skierowano wniosek, nie dysponuje daną informacją, powinien zawiadomić o tym wnoszącego, nie ma natomiast obowiązku wydania. Powyższe wynika z faktu, że forma decyzji została przewidziana przez ustawodawcę wyłącznie dla rozstrzygnięcia o odmowie udostępnienia informacji, względnie o umorzeniu postępowania, zaś w przypadku, gdy podmiot zobowiązany nie posiada żądanych informacji, to nie może odmówić ich udzielenia, albowiem pojęcie odmowy zakłada istnienie po stronie odmawiającego elementu wolicjonalnego, sprowadzającego się do tego, że ma on możliwość zadośćuczynienia prośbie, acz tego nie czyni. W sytuacji zaś, gdy podmiot zobowiązany nie posiada wnioskowanej informacji nie może on podjąć władczego rozstrzygnięcia co do jej udostępnienia (Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 5 września 2013 r. sygn. akt II SAB/Po64/13). Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż skarżona Spółka rozpoznała wniosek skarżącej, bowiem poinformowano ją, że z przyczyn wskazanych w piśmie z 17.02.2014r. nie jest w posiadaniu wnioskowanych dokumentów. W takich okolicznościach faktycznych, Sąd nie znalazł podstaw do stwierdzenia, że w dniu orzekania przez Sąd Spółka jest nadal w bezczynności. Stąd w tym zakresie, nakazania wydania aktu bądź dokonania czynności, Sąd umorzył postępowanie. Bezsporne jest przy tym w sprawie, że do dnia złożenia skargi "T" S.A. nie zakończyła postępowania zainicjowanego ww. wnioskiem skarżącej w formie przewidzianej przepisami u.d.i.p. (por. art. 10, art. 16, art. 17). Spółka powinna albo udzielić żądanej informacji albo wydać decyzję o odmowie jej udzielenia, ewentualnie poinformować wnioskodawcę, że nie posiada wnioskowanej informacji. Kierowane do skarżącej w toku postępowania pisma nie spełniają tych wymogów i nie mają charakteru administracyjnej. Należy zatem stwierdzić, że "T" S.A. na dzień wniesienia skargi pozostawała w bezczynności. W tym stanie rzeczy Sąd na podstawie art. 149 1 p.p.s.a. stwierdza jednak, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (punkt l sentencji wyroku). Stanowisko to wynika z faktu, iż po złożeniu przez skarżącą wniosku o udostępnienie informacji publicznej, spółka informowała wnioskodawczynię (w piśmie z dnia 18.03.2013r.) o swoim stanowisku w tej sprawie i zmierzała do jej wyjaśnienia i załatwienia. Orzekając w powyższy sposób w pkt I wyroku na podstawie art. 149 1 p.p.s.a. Sąd miał na uwadze przede wszystkim to, że naruszenie określane jako rażące musi mieć charakter oczywisty i nie może wynikać z różnych interpretacji przepisów prawa. Tymczasem kwestia zakwalifikowania operatora sieci energetycznej jako podmiotu zobowiązanego do udzielania informacji publicznej nie wynika 5 / 6
wprost z przepisów prawa i może wywoływać rozbieżności. W punkcie III Sąd zasądził od "T" S.A. w K. na rzecz skarżącej W. W. kwotę 357 zł (trzysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania na zasadzie art. 200 p.p.s.a. 6 / 6