Rewitalizacja Rola programów rewitalizacji w idei budowania dzielnic miast Symbio City oraz rola samorządów w procesie terytorialnego zrównoważenia mgr inż. Józef Neterowicz Radca Ambasady Królestwa Szwecji w Polsce
Rola programów rewitalizacji w idei budowania dzielnic miast Symbio City oraz rola samorządów w procesie terytorialnego zrównoważenia Bydgoszcz 19 maja 2015 Józef Neterowicz Radca Ambasady Królestwa Szwecji w Polsce były Ekspert ds. Ochrony Środowiska i Energii Odnawialnej Związku Powiatów Polskich Członek Rady Konsultacyjnej ds. Energii w Sejmie RP Prezes firmy Radscan Intervex Polska Sp. z o.o
Potrzebujemy nowego sposobu myślenia Albert Einstein
Dlaczego? Bezwzględna eksploatacja zasobów miejskich pozostawiła dzielnice miast jako widma Zagospodarowanie od nowa tych dzielnic najtańszym sposobem wdrożenia nowych technologii w gospodarce w miastach Unikanie suboptymacji w rozwiązaniach Jaknajbliższy powrót do rozwiązań bliskich naturze i wkomponawywanie ich w istniejący system gospodarki - szukanie efektów synergii Szukanie rozwiazań zrównoważonych
Istota zrównoważenia Zrównoważenie to maksymalne wykorzystanie istniejącego już potencjału na powierzchni Ziemi do powtórnego jego użycia jako produktu(kaucja ), lub materiału (złom, szkło, makulatura, PET, aluminium, elektronika) lub energię (spalarnie odpadów, biogazownie) oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w zamian za pokrywanie wzrastających potrzeb nowymi surowcami lub paliwami.
Dlaczego zrównowazenie? Po co? Bo nie stać nas na dalsze pokrywanie wzrostu gospodarczego zwiększeniem eksploatacji zasobów naturalnych.
Wzrost zapotrzebowania na surowce przy Wzrost zapotrzebowania na surowce % 400 3% wzroście PKB 300 200 Możliwe zrekompensowanie zapotrzebowania odzyskiem materiałowym i towarowym 150 100 13 23 37 47 lata
Straty w systemach energetycznych w Europie - stan obecny w M 10000 9000 w Polsce : 657 / osobę / rok 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0-1000
Symbio City jaka próba maksymalnego zrównoważenia w gminie i regionie na przykładzie Szwecji
Västra hamnen Malmö Rok 2000
Västra hamnen Malmö Rok 2011
Normalna zmiana? Nie rewolucja Västra hamnen jest w 100 % samowystarczalny w lokalną energię odnawialną. Wiatraki na morzu produkują energię elektryczną Akvifery (10 studni, 90m) we współpracy z pompami ciepła produkująw zimie 15 C 65 C w lecie chłód do klimatyzacji ok.12 C - ciepło : ok.5 000 000 kwh/rok - chłód : ok. 3 000 000 kwh/rok
Rewolucja Panele słoneczne 70 000 kwh/rok Panele fotowoltaiczne 6 000 kwh/rok Efektywne budownictwo mieszkaniowe - sumaryczne zużycie energii (c.o, cw, chłód,el) max. 105 kwh/m²/rok. Frakcja biologiczna z odpadów komunalnych trafia do biogazowni - zasila w paliwo autobusy, taksówki, śmieciarki i samochody prywatne. Reszta odpadów spalana i uzupełnia zapotrzebowanie na ciepło, en elektryczną.
Hammarby Sjöstad Sztokholm Rewolucja
Hammarby Sjöstad Sztokholm
Hammarby Sjöstad częścią Symbio City Pełna równowaga między potrzebami a zasobami
Produkcja i dystrybucja 10 Mln.m 3 /rok biometanu CNG w Sztokholmie
Gospodarka odpadami i surowcami Produkty Odzysk materiałowy Gospodarstwa domowe Oczyszczanie ścieków Gospodarstwa rolne Odpady Bionawozy Fermentacja beztlenowa Paliwo do pojazdów Spalanie Składowisko odpadów Biogaz Produkcja ciepła/chłodu Inne biopaliwa Produkcja energii elektrycznej
Nawóz Ciepło Energia elektr Ciepło Energia elektr Gaz miejski nergia elektryczna Energia elektryczna Ciepło Miejski system energet Woda pitna Inne odpady organiczne i substrat rolniczy Odpady komunalne Frakcja organiczna Odzysk surowców Reszta odpadów Stacja uzdatniania wody pitnej Woda surowa Ścieki Frakcja organiczna, biogaz Biogazownia Spalarnia odpadów Rezerwuar wody Oczyszczalnia ścieków Oczyszczone ścieki
Zrównoważona gospodarka energią cieplną w gminie Ciepło odpadowe z lokalnegoprzemysłu 3 1 Energia z odpadów jako źródło podstawowe 6 4 Miejska sieć cieplna 5 2 Biogazownia Źródło szczytowe opalane paliwem kopalnym Produkcja biometanu CSG do pojazdów, lub importowanego zamiennika gazu ziemnego Elektrociepłownia
Gospodarka energią elektryczną Miejska spalarnia dopadów komunalnych Miejska sieć energetyczna Miejska elektrociepłownia Miejska biogazownia Krajowa sieć energetyczna Elektrownie zawodowe tradycyjne i odnawialne
Koszty stałe i ruchome kosztów produkcji energii el. w gr/kwh el. z różnych paliw na przykładzie Szwecji bez podatków, VAT i subwencji państwowych 40 35 30 25 odpady w skojarzeniu 30 MW wodna 90 MW 20 nuklearna 1600 MW 15 10 5 0 gazowa turbina 150 MW gazowa turbina kondensacyjna 400 MW węglowa kondensacyjna 400 MW gazowa turbina 40 MW wiatrowa na lądzie 40 MW
Trendy w gospodarce odpadami na tony / rok przestrzeni lat w Szwecji Źródło: Avfall Sverige Obróbka biologiczna Spalanie z odzyskiem energii Składowisko Odzysk materiałów
Cena paliwa konieczna do wyprodukowania 1 MWh el. na przykładzie Szwecji w przeliczeniu na PLN bez dotacji, podatków i opłat 120 100 80 60 40 20 0 biomasa (odpady leśne) biomasa (pelety) torf odpady węgiel gaz ziemny (> 50 MW kondensacyjny) gaz ziemny (> 50 MW skojarzenie) gaz ziemny (< 50 MW skojarzenie) -20-40 -60
Koszty stałe i ruchome kosztów produkcji energii el. w gr/kwh el. z różnych paliw w Szwecji bez podatków, VAT i subwencji państwowych 40 35 30 25 20 15 10 5 0 odpady w skojarzeniu 30 MW wodna 90 MW nuklearna 1600 MW gazowa turbina 150 MW gazowa turbina kondensacyjna 400 MW węglowa kondensacyjna 400 MW gazowa turbina 40 MW
Cena energii elektrycznej dla konsumenta w stosunku do średniej EU 10 Obecnie cena energii elektrycznej w Szwecji jest o ¼ niższa niż w Polsce i jest całkiem zielona Źródło Gazeta Wyborcza
Roczne udziały różnych paliw w szwedzkim ciepłownictwie oraz emisja CO2/1 MWh Obecnie w Polsce ok. 420 kg CO2/MWh)
Osiągnięcia Szwecji w jakości powietrza http://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-ochronie-powietrza-przed-zanieczyszczeniami.html
Stężenie średnioroczne PM10 w wybranych ulicach w Szwecji http://slb.nu/lvf//halter/trends.php?ptr=pm&graph=pm_1.png
Potencjał Polski zielona energia elektryczna z różnych odpadów 80 60 40 20 00 80 60 40 20 0 dzisiejsza prod.en. elek odpady komunalne drewno z piel. dróg drewno poużytkowe drewn. odpady przem. zasoby leśne rośliny energetyczne drewno z sadów siano słoma total biomasa i odpady 57,11 produkcja en. elektrycznej Dodatkowo TWh czyli z 30% 34,6% udziału frakcji biodegradowalnej w odpadach możemy otrzymać rocznie 1 mld m³ biometanu czyli 12% polskiego importu gazu ziemnego!
TWh 60 40 20 00 80 60 40 20 Potencjał Polski zielone ciepło z różnych odpadów 0 total biomasa + odpady + skraplanie spalin = 151,41 TWh czyli 151% dzisiejszego zapotrzebowania!! dzisiejsza produkcja ciepła dzisiejsza prod. ciepła skraplanie spalin odpady komunalne drewno z piel. dróg drewno poużytkowe drewno odpad. z przem zasoby leśne rośliny energetyczne drewno z sadów siano słoma Dodatkowo z 30% udziału frakcji biodegradowalnej w odpadach możemy otrzymać rocznie 1 mld m³ biometanu czyli 12% polskiego importu gazu ziemnego!
Mądry jest ten który uczy się na błędach innych i korzysta z doświadczeń najlepszych Dziękuję za uwagę!zapraszamy do współpracy. Telefon: 606 288 957 e-mail: jozef.neterowicz@gov.se