Informacje na etykietach... 1 Magazynowanie... 2 Przygotowywanie i praca ze środkami ochrony roślin... 2 Odpowiedni ubiór... 3 W sytuacji zagrożenia zatruciem... 3 Praca w gospodarstwach rolnych wiąże się z licznymi zagrożeniami. Do szczególnie niebezpiecznych należy zaliczyć te związane ze szkodliwymi substancjami chemicznymi zwłaszcza przeznaczonymi do ochrony roślin. Właściwe postępowanie z nimi pozwala na minimalizowanie negatywnych następstw, jakie wiążą się z ich stosowaniem. Dowiedz się, jak postępować, aby zminimalizować ryzyko związane z użyciem środków chemicznych w Twoim gospodarstwie. Występujące w gospodarstwach rolnych substancje chemiczne oraz ich mieszaniny można podzielić na bezpieczne i niebezpieczne. Do bezpiecznych można zaliczyć przeważającą część sztucznych nawozów. Za bezpieczne nie można natomiast uznać środki ochrony roślin z nielicznymi wyjątkami. Należy z nimi postępować w sposób szczególny zarówno ze względu na zagrożenia, jakie wiążą się z ich stosowaniem bezpośrednio dla osoby je stosującej, osób znajdujących się w pobliżu, jak i dla środowiska naturalnego. Aby uzyskać informacje, że dany środek chemiczny jest bezpieczny lub nie, musimy odwołać się do informacji, jakie posiada na jego temat producent. Informacje te zawarte są na etykietach, z którymi bezwzględnie należy się zapoznać. Szczególnie dotyczy to środków ochrony roślin. Etykiety zawierają między innymi następujące informacje: opis działania środka ochrony roślin wraz ze sposobami użycia, piktogramy informujące o zagrożeniach, w tym dotyczące czynności niezbędnych z punktu widzenia bezpieczeństwa, warunki bezpiecznego stosowania oraz przechowywania, zalecenia w zakresie pierwszej pomocy przedlekarskiej. 1
Uwaga Można stosować środki ochrony roślin, które są dopuszczone do obrotu i stosowania na terenie kraju. Zakup środka ochrony roślin powinno poprzedzać sprawdzenie, czy nie jest on przeterminowany oraz czy posiada czytelną i napisaną w języku polskim etykietę. Zakupionych środków ochrony roślin nie wolno przechowywać w dowolnym miejscu. Magazynowanie powinno mieć miejsce w obrębie zabudowań gospodarczych. Magazyn powinien znajdować się możliwie jak najdalej od części mieszkalnej, hodowlanej, jak również przeznaczonej do przechowywania płodów rolnych. Uwaga Magazyn środków ochrony roślin powinien mieć oddzielne wejście, ściany bez otworów, które uniemożliwiają przenikanie czynników szkodliwych do pomieszczeń sąsiednich. Środki ochrony roślin należy przechowywać w oryginalnych opakowaniach, w sposób uniemożliwiający kontakt tych środków z żywnością, napojami lub paszą. Ponadto z uwagi na toksyczność środków ochrony roślin, powinniśmy je przechowywać w sposób, który wykluczy ich spożycie oraz możliwość przedostania się do systemów kanalizacyjnych. Ponadto środki ochrony roślin powinny być przechowywane w sposób uniemożliwiający dostęp do nich dzieci. Szczególne środki bezpieczeństwa trzeba zapewnić nie tylko na etapie transportu czy magazynowania środków ochrony roślin, ale szczególnie podczas ich stosowania. Przygotowywanie omawianych środków powinno odbywać się w sposób ograniczający ryzyko skażenia wód powierzchniowych i podziemnych, jak również gruntu. Zanim zastosujemy środki ochrony roślin najpierw powinniśmy zapoznać się z etykietami oraz załączonymi ulotkami. Nawet jeżeli zapisy na etykiecie przeanalizowaliśmy na etapie zakupu danego środka, dobrą praktyką będzie ponowne zapoznanie się z treścią etykiety bezpośrednio przed przystąpieniem do pracy. Zlekceważenie zaleceń w zakresie prawidłowego stosowania omawianych środków może stanowić przyczynę wypadku. 2
Do zabiegów z zastosowaniem środków ochrony roślin należy stosować sprzęt specjalnie do tego celu przeznaczony, który prawidłowo użyty nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz środowiska. Sprzęt powinien być technicznie sprawny oraz skalibrowany. Uwaga Kalibracja opryskiwacza jest bardzo ważną czynnością. Powinniśmy ją wykonywać każdorazowo przed rozpoczęciem sezonu. Pracując na skalibrowanym urządzeniu, zyskuje się pewność, że stosowana jest optymalna dawka środków ochrony roślin. Z uwagi na szczególne właściwości środków ochrony roślin, do pracy z nimi należy stosować właściwy ubiór. Faktem jest, że praca w takim sprzęcie ochronnym jest mniej komfortowa i wygodna, jednak w celu zminimalizowania zagrożeń należy stosować odzież ochronną. Rodzaj odzieży ochronnej, jaką powinno się stosować, zależy od czynności, jakie będą wykonywane, oraz od rodzaju środka chemicznego. Należy zwrócić uwagę na rękawice, nakrycie głowy, właściwe obuwie oraz osłonę twarzy gogle oraz maskę. Nawet jeśli dołożymy należytej staranności w celu ograniczenia negatywnego wpływu szkodliwych substancji chemicznych, nie można wykluczyć niekontrolowanego kontaktu z nimi oraz wypadku. Gdy osoba wykorzystująca w pracy środki ochrony roślin wykazuje objawy wskazujące na możliwość zatrucia, powinna niezwłoczne poinformować o tym pracodawcę. Warto mieć świadomość, że objawy zatrucia substancjami chemicznymi mogą pojawić się również po pewnym czasie. Uwaga Jeśli będzie konieczny kontakt z lekarzem należy mu przedstawić etykietę produktu, którym posługiwał się pracownik. Informacje na niej zawarte są niezbędne dla wprowadzenia prawidłowego leczenia. Podsumowując, postępowanie z substancjami chemicznymi w gospodarstwie rolnym szczególnie środkami ochrony roślin powinno odbywać się z zachowaniem szczególnych środków bezpieczeństwa i ostrożności. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe przechowywanie z dala od budynków mieszkalnych. Przed użyciem środków chemicznych należy dokładnie zapoznać się z wszelkimi dostępnymi informacjami na jego temat. Środki te powinny być stosowane zgodnie z przeznaczeniem i wymogami bezpieczeństwa. 3
Podstawa prawna: 2, 3, 6 rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 22 maja 2013 r. w sprawie sposobu postępowania przy stosowaniu i przechowywaniu środków ochrony roślin (Dz.U. z 2013 r. poz. 625). Art. 35, art. 48 ustawy z 8 marca 2013 r. o środkach ochrony roślin (tekst jedn.: Dz.U. 2015 poz. 547). Sebastian Kryczka ekspert prawa pracy oraz technicznego bezpieczeństwa pracy 4
Redaktor: Joanna Banasiak Lach ISBN: 978-83-269-5999-8 E-book nr: Wydawnictwo: Adres: Kontakt: 2HH0537 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Telefon 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Copyright by: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 5