WZORU UŻYTKOWEGO (2\j Numer zgłoszenia:

RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej egzemplarz mmmm m OPIS OCHRONNY PL 58651 WZORU UŻYTKOWEGO (2\j Numer zgłoszenia: 106456 @ Data zgłoszenia: 30.04.1997 ^ Y1 @ Intel7: F28D 1/00 F28C 3/06 B60H 1/00 Urządzenie do chłodzenia powietrza (43) Zgłoszenie ogłoszono: 09.11.1998 BUP 23/98 Uprawniony z prawa ochronnego: Vestas Aircoil A/S, Lem St., DK (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 29.06.2001 WUP 06/01 Twórca wzoru użytkowego: Vagn Haahr, Skjern, DK Leif Sig Jensen, Skjern, DK Ti v 00 Oh

10 6456 OK-I-36/40692 ^ Urządzenie do chłodzenia powietrza Przedmiotem wzoru użytkowego jest urządzenie do chłodzenia powietrza dla silników spalinowych, zwłaszcza silników okrętowych. Powietrze ładujące, które jest stosowane do zwiększania efektywności silnika, jest wytwarzane przez 5 sprężarkę wywołującą pożądane wysokie ciśnienie powietrza, ale także podgrzewającą powietrze do takiego stopnia, że wymagane jest chłodzenie powietrza, w celu zapewnienia jego dużej gęstości. Dzięki temu chłodzeniu, które może być wykonywane za pomocą wody z otoczenia, spadek temperatury 10 powietrza może spowodować skraplanie w gorącym powietrzu wody, a ponieważ niepożądane jest wprowadzanie wody do cylindrów silnika, właściwe jest zastosowanie oddzielacza skroplin przy wlocie powietrza do silnika. Zasadniczo, silniki dwusuwowe są bardziej wrażliwe na 15 wilgoć niż silniki czterosuwowe, toteż normalnie były one

2 wykonane i instalowane w taki sposób, że podczas instalacji jest przestrzeń zarówno dla chłodnicy powietrza jak i oddzielacza skroplin, podczas kiedy w instalacjach czterosuwowych stosuje się tylko chłodnicę powietrza. Jednak 5 rozwój przebiegał w kierunku zwiększonego ciśnienia powietrza ładującego, odwołując się także do zwiększonej potrzeby chłodzenia, dzięki czemu przynajmniej w klimacie tropikalnym i umiarkowanym będzie istniało znaczne ryzyko zanieczyszczenia powietrza ładującego wodą tak, że silniki 0 czterosuwowe powinny być wyposażone w oddzielacze skroplin. Jest to łatwe do wykonania w nowych statkach, ale w instalacjach istniejących może być bardzo trudno zapewnić przestrzeń do zamontowania takiego oddzielacza. Przeważnie chłodnicami powietrza są rurowe 5 wymienniki ciepła, w których woda chłodząca przechodzi przez pęczek rur z płytkami żebrowymi, które, umieszczone pomiędzy zewnętrznymi, tak zwanymi ścianami sitowymi, zapewnią efektywną wymianę ciepła z przepływającym krzyżowo powietrzem ładującym. Pęczki rur chłodzących, z powodu ich 0 ukształtowania, będą działać jako dość skuteczne kolektory brudu i kurzu ze strumienia powietrza, z którego to powodu powinien istnieć do nich dostęp, umożliwiający demontaż w celu oczyszczenia. Mogą one mieć postać odpowiednich szafek, montowanych pomiędzy przeciwległymi połączeniami 5 kołnierzowymi w przewodzie powietrznym, albo jednostek

3 wkładkowych, umieszczonych w sztywno zamontowanych i połączonych szafkach. Urządzenie do chłodzenia powietrza dla silników spalinowych, zwłaszcza dla silników okrętowych składająca się 5 z chłodnicy i oddzielacza skroplin posiadającego dolny wylot oddzielonych skroplin według wynalazku charakteryzuje się tym, że oddzielacz skroplin jest połączony bezpośrednio z chłodnicą powietrza i jest zamocowany we wspólnej obudowie przy czym dolny wylot oddzielacza skroplin stanowi pozioma 0 rura wylotowa wystająca do przodu przez otwór w zewnętrznej płycie oddzielacza skroplin i zewnętrznej ściance sitowej chłodnicy powietrza. Korzystnie pozioma rura wylotowa wystaje do przodu przez ściankę obudowy. 5 Korzystnie oddzielacz skroplin znajduje się pomiędzy przedłużonymi zewnętrznymi ścianami sitowymi chłodnicy powietrza. Dzięki rozwiązaniu odkryto, że można uniknąć umieszczenia oddzielnie oddzielacza skroplin pomiędzy 0 chłodnicą powietrza i silnikiem, ponieważ okazało się, że możliwe jest pełne zintegrowanie środków oddzielających skropliny z zespołem pęczka rur chłodnicy powietrza, po jego stronie wylotowej, w taki sposób, że połączona jednostka jest usuwana i wkładana do szafki montażowej. Rozwiązanie 5 koncentruje się zwłaszcza na montowaniu w istniejących systemach czterosuwowych, ze wspomnianymi instalacjami dla

4 wąskich przestrzeni, przy czym okazało się możliwe utrzymanie istniejących ukształtowań nośnych dla chłodnicy powietrza i wykorzystanie ich dla jedynie nieco przedłużonej szafki montażowej. Okazało się nawet możliwe, przy zastosowaniu 5 udoskonalonej techniki wytwarzania pęczków rur, obejmującej lutowanie twarde rur z płytkami żebrowymi, zwiększenie sprawności tych pęczków wystarczająco, aby skrócić je o tyle, aby istniejąca szafka chłodnicy mogła utrzymać całość. Przy oddzielaczach skroplin powszechne i naturalne 10 jest, aby wylot wody wychodził do dołu przez spód odpowiedniej szafki. Już to może powodować problemy, ponieważ problem stanowi odpowiednia przestrzeń. Na tym tle, specjalną cechą charakteryzującą niniejszy wzór użytkowy jest to, aby połączenie wylotowe z oddzielacza skroplin mogło być tak 15 umieszczone, aby wystawało ze spodu nie bezpośrednio w kierunku dolnym, ale po pierwsze na zewnątrz, jako króciec rury, przechodzący przez otwór w zewnętrznej ścianie sitowej oddzielacza skroplin i/lub w usuwanej pokrywie przedniej szafki chłodnicy. W ten sposób wylot będzie skierowany do 20 przestrzeni, która z pewnością będzie uprzednio zwolniona, to znaczy przestrzeni do której powinna się wysuwać jednostka chłodnicowa z jej szafki. Przedmiot wzoru użytkowego jest uwidoczniony na rysunku, na którym: fig.l przedstawia urządzenie do 25 chłodzenia powietrza, według wynalazku, w widoku perspektywicznym zamontowane w przewodzie powietrznym;

5 fig.2 urządzenie, według wynalazku, w widoku rozłożonym ukazującym wnętrze; fig.3 urządzenie z fig. 2 w widoku z góry; fig.4 połączenie rury wylotowej oddzielacza skroplin. Na fig.l przedstawiono urządzenie do chłodzenia 5 powietrza wmontowane w przewód powietrzny 2_, łączący niepokazaną turbosprężarkę z tym urządzeniem i przewód _6 poboru powietrza dla nie-pokazanego silnika wysokoprężnego statku. Urządzenie do chłodzenia powietrza jest zamontowane w obudowie 4_, która posiada usuwaną pokrywę przednią 8_, z 10 kołnierzami łączącymi 1_0 i \2_ dla rur do cyrkulacji wody chłodzącej we wnętrzu rurowego wymiennika ciepła chłodnicy 14. Układ ma taki kształt, że dostarczana woda przepływa przez rury wewnętrzne w jednej połowie urządzenia do wnętrza do przestrzeni tylnej w obudowie _4, a stamtąd na zewnątrz 15 przez drugą połowę. Pokazany na fig. 2 wymiennik ciepła jest wykonany w tradycyjny sposób, z równoległymi rurami chłodzącymi 2_1 ustawionymi w poprzek szeregów płyt, składających się z zewnętrznych ścian sitowych 2_4 i 2b_ i wewnętrznych płyt 20 żebrowych 23. Chłodnica \A_ jest w znany sposób ukształtowana jako jednostka usuwana, która może od czasu do czasu być wyjmowana w celu oczyszczenia. Według wynalazku, jednostka ta jest wyposażona w bezpośrednio wbudowane urządzenie o kształcie 25 oddzielacza skroplin jjs, który, dla jasności rysunku, jest odsunięty od chłodnicy L4. Oddzielacz skroplin 16_ zawiera

6 kilka pionowych, ukośnych płytek 1$_, które, na końcu wylotowym, są zagięte tworząc kanały spustowe dla skroplonej wody, która jest w postaci kropel chwytana przez płytki 18. Na jej dolnym końcu, oddzielacz skroplin 3^6 posiada rurę 5 wylotową 2_0 dla wody oddzielonej ze strumienia powietrza. Jak pokazano na fig. 3, oddzielacz skroplin 16_, wraz z płytkami _18_ jest zamontowany pomiędzy zewnętrznymi ścianami sitowymi 2_4 i 2_5 chłodnicy L4, to znaczy jest w pełni zintegrowany i schowany pomiędzy nimi. 10 Ukształtowanie wylotu z oddzielacza skroplin 16_ nie jako spustu dolnego, ale jako rury wylotowej 2_0 wykonanej na przedniej bocznej ściance, jest specjalną cechą charakteryzującą wzór użytkowy. Jak pokazano na fig. 4, rura wylotowa 2_0 wystaje do 15 przodu przez otwór w zewnętrznej płycie 2_2 oddzielacza skroplin JJ5 i przechodzi przez przednią ścianę sitową 24, a dalej przez otwór w pokrywie przedniej 8_ obudowy 4_. Otwór w ściance sitowej 2_4 posiada osadzony w nim pierścień uszczelniający 2_6, który zaczyna uszczelniać po dociśnięciu 20 pokrywy przedniej 8_. Vestas Aircoil A/S Pełnomocnik: POLSERVICEsP.zo.o. 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 REGON 011891370 ini. Anna ŚŁąfruga rzecznik p^t^i^pwy

JO 6456 OK-I-36/40692 u 5865ŻI Zastrzeżenia patentowe 1. Urządzenie do chłodzenia powietrza dla silników spalinowych, zwłaszcza dla silników okrętowych składająca się z chłodnicy i oddzielacza skroplin posiadającego dolny wylot oddzielonych skroplin znamienny tym, że oddzielacz skroplin (16) jest połączony bezpośrednio z chłodnicą powietrza (L4) i jest zamocowany we wspólnej obudowie (4_) przy czym dolny wylot oddzielacza skroplin (JJ5) stanowi pozioma rura wylotowa (20) wystająca do przodu przez otwór w zewnętrznej płycie (22) oddzielacza skroplin (JJ5) i zewnętrznej Ściance sitowej (24) chłodnicy powietrza (_14_). 2. Urządzenie według zastrz. 1 znamienne tym, że pozioma rura wylotowa (2_0) wystaje do przodu przez ściankę obudowy (-4). 3. Urządzenie według zastrz. 1 znamienne tym, że oddzielacz skroplin (JJ5) znajduje się pomiędzy przedłużonymi

2 zewnętrznymi ścianami sitowymi (2_4, 2_5) chłodnicy powietrza (li). Vestas Aircoil A/S Pełnomocnik: POLSERYICEsp.zo.o 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 REGON 011891370 inź. Anna Smhikga rzecznik pcnemłowy

T9 6 4 5 6 POLSERVICEsPzo.o 00-613 Warszawa, ul. Chałubińskiego 8 REGON (L11891370 int. Ank iszafruga kłenłowy rzeczni^ p ni/. ir l/jr»ra o