Polak Mały Miesięcznik nr 1 (67) styczeń 2018 Szczęśliwego Nowego Roku!
2 nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały Hej kolęda, kolęda! Witajcie, ale już w nowym 2018 roku! Tak, już jest. Tyle przygotowań, tyle czekania, tyle marzeń i nadziei. Ta jedna noc ma zmienić nas, nasze postępowanie, ma przynieść nie tylko radość, lecz także i wiarę, że od 1 stycznia będzie lepiej. Życzę wam, aby wszystkie wasze życzenia i marzenia, nadzieje i westchnienia się spełniły. Niech w Nowym Roku 2018, świat będzie dla was pełen ciepła, radości i przyjaciół, a w waszym domu niech nigdy nie zabraknie uśmiechu, miłości i zrozumienia! Jest to miesiąc szczególny. Pod wieloma względami: zima, piękno przyrody, ciepłe spotkania w gronie rodzinnym, wśród przyjaciół. A wszystko to w pięknej muzycznej oprawie kolęd. Tak. Cały rok czekamy. Cały rok tylko cichutko je nucimy, przypominając sobie jak te tradycyjne, tak i te nowe. Kolędy są pieśniami, które na całe gardło śpiewamy tylko w okresie od 24 grudnia do 2 lutego. To właśnie kolędy i pastorałki podkreślają magię tego okresu, dodają uroku jak Świętom Bożego Narodzenia, tak i czasowi balów karnawałowych. Wracają wspomnienia. Bo jest to czas licznych spotkań. A wśród tych najważniejszych spotkania rodzinne. Wiem, że puszysty śnieg was nęci. Rwiecie się na podwórka, łagodne stoki, na spacery. Z niecierpliwością patrzycie na stojące przy drzwiach sanki, narty. Już byście chcieli założyć ciepłe kurtki, wskoczyć w wygodne buty, owinąć szyję tym kolorowym (bo św. Mikołaj przyniósł w tym roku nowy!) szalikiem, aaa... jeszcze rękawice (i to nic, że każda inna! najważniejsze, że są) i... hulaj dusza! Ale pamiętajcie, że starsi, rozmawiając, mówią o rzeczach ważnych. Postarajcie się usiedzieć chwilę, a dowiecie się... No właśnie! Dowiecie się, jak poznali się dziadkowie, co było najpiękniejszym prezentem gwiazdkowym dla waszego taty, dlaczego mama zawiesza własnoręcznie tę właśnie bombkę, dlaczego zabrakło w ten wieczór kogoś z rodziny, dlaczego, dlaczego, dlaczego... Każdy człowiek powinien nie tylko poznać kulturę, historię swego narodu, ale i, a właściwie przede wszystkim, historię (sagę) swojej rodziny. Proponuję, żebyście zaczęli zbierać nie tylko zdjęcia, ale i wspomnienia jak członków rodziny, tak i swoje własne. Uwierzcie, że kiedyś po latach z przyjemnością będziecie je czytać. Babcia Kazia
nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały 3 Do szopy, hej pasterze, do szopy, bo tam cud! Syn Boży w żłobie leży, by zbawić ludzki ród. Refren: Śpiewajcie Aniołowie, pasterze, grajcie Mu. Kłaniajcie się królowie, nie zbudźcie Go ze snu. Padnijmy na kolana, to Dziecię to nasz Bóg. Uczcijmy niebios Pana, miłości złóżmy dług. Przysłowia Na Nowy Rok przybywa dnia na barani skok. Gdy trzech Króli mrozem trzyma, będzie jeszcze długa zima. Na Trzech Króli słońce świeci, wiosna do nas pędem leci. Kiedy ptaki w styczniu śpiewają, to im w maju dzioby zamarzają. Na świętego Pawła połowa zimy przepadła. Kiedy w styczniu lato, w lecie zimno za to. Na świętą Martynę przybyło dnia na godzinę. Refren: O Boże niepojęty! Kto pojmie miłość Twą? Na sianie wśród bydlęty, masz tron i służbę swą. Refren:
4 nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały Dzień Babci i Dzień Dziadka Styczeń, jak każdy inny miesiąc w roku, ma dni zwykłe i dni szczególne. Te ostatnie są dniami, w których pamiętamy o różnych mniej ważnych sprawach. Albo, jak jeszcze się mówi o świętach nietypowych. 3 stycznia Dzień Słomki do Picia. 5 stycznia Dzień Bitej Śmietany. 7 stycznia Dzień Dziwaka. Czy pamiętacie, że 8 stycznia jest Dniem Sprzątania Biurka? A 9 stycznia Dniem Ligi Ochrony Przyrody? A 18 Dzień Kubusia Puchatka? Ale najważniejsze są dwa dni w styczniu: 21 Dzień Babci i 22 Dzień Dziadka. W czasach, kiedy rodzice są zajęci pracą i sprawami codziennymi, to właśnie Dziadkowie są dla większości z was ważnymi osobami w waszym życiu. To często im wolicie się zwierzyć i powierzyć swoje sekrety. To właśnie oni potrafią słuchać was jak nikt inny. To oni opowiadają ciekawe historie na dobranoc, które przetrwają w waszej pamięci do lat dorosłych. I to oni rozpieszczają was swoje wnuki dając z siebie jak najwięcej. To ich serca są przepełnione bezgraniczną miłością i to oni przymykają oczy na wasze wybryki. Dlatego przygotujcie się do tych dni, ażeby im podziękować serdecznie i w sposób szczególny. Niech tradycyjna laurka będzie dodatkiem do waszych z serca płynących gorących słów wdzięczności za okazaną miłość do was. Pamiętajcie! 21 i 22 stycznia to magiczne daty. Kiedy babcia była mała, to sukienkę i fartuszek krótki miała. Małe nóżki, chude rączki i lubiła jeść cukierki oraz pączki. A gdy dziadek był malutki, to nie nosił adidasów tylko butki. Nie miał wąsów ani brody, no i nie chciał jeść marchewki, tylko lody! Wy zawsze wszystko najlepiej wiecie, Smutno by było bez was na świecie. Uczycie kochać, być dobrym, uczciwym, życzliwym, uczynnym, ciepłym i wrażliwym. Bardzo, ach bardzo Was za to kochamy i podziękowania wam składamy. Nowy Rok to pora życzeń, a więc z życzeniami Wszystkie wnuki stają tu przed swoimi Dziadkami. Kochana Babciu i Dziadku, nie jest dziełem to przypadku, Że Was bardzo tak kochamy i życzenia z serc składamy.
nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały 5 W poniedziałek pomyślności, a we wtorek kosz radości! W środę, czwartek precz zmartwienia! Niech i w piątek strapień nie ma! Na soboty i niedziele życzymy odpoczynku wiele. Żyjcie sto lat, drodzy dziadkowie i mówcie do nas Kochani wnukowie! Czy wiesz, że - Pomysł utworzenia święta Dziadków w Polsce pojawił się w tygodniku Kobieta i Życie w 1964 roku. - Dzień Babci i Dzień Dziadka do Polski zostały przeniesione prawdopodobnie z Ameryki w latach osiemdziesiątych XX wieku i stopniowo stawały się coraz popularniejsze. A przeniesione zostało właściwie święto (Kanada, USA) znane jako Narodowy Dzień Dziadków. W USA jest to święto oficjalnie zatwierdzone przez Kongres i prezydenta, ustanowione w 1978 roku przez Jimmy ego Cartera i obchodzone jest w pierwszy poniedziałek września zarówno w USA, jak i Kanadzie. Dzień ten ma swój oficjalny hymn A Song for Grandma and Grandpa ( Piosenka dla Babci i Dziadka ), a symbolem tego dnia jest niezapominajka. - W Rosji, na jesieni 2009 roku, pojawiło się nowe, rodzinne święto Dzień Babci i Dziadka. - W Wielkiej Brytanii Święto Dziadków obchodzone jest w pierwszą niedzielę października. - We Francji to święto obchodzone jest w pierwszą niedzielę marca. Babcia Kazia
6 nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały Święta Bożego Narodzenia. Okres karnawału, czyli zabaw balów. Z czym się nam przede wszystkim kojarzą? Dużo radości. No i pięknie przystrojona choinka. Jak co roku pomagaliście ją stroić: lampki, bombki, łańcuchy, włosy anielskie i inne dekoracje. A czy wiecie, że dawniej choinka była ozdabiana również wielobarwnie, jednak nie wyglądała tak bogato jak dziś? Niegdyś na choince znajdowały się odpowiednio dobrane przedmioty cukierki, ciastka czy pierniczki, orzechy, wykonywane własnoręcznie ozdoby z papieru czy bibuły, wydmuszki, słoma, a nawet źdźbła trawy. Większość z tych rzeczy wciąż możemy odnaleźć na naszych świątecznych drzewkach, szczególnie w domach, gdzie przez lata pieczołowicie przechowuje się ozdoby zbierane przez kilka pokoleń. Co prawda świeczki, niegdyś stawiane na gałązkach drzewek zastąpiły lampki choinkowe, ale w wielu Dekorowanie choinek domach nadal choinka ubierana jest tradycyjnie. Najbardziej popularną, zachowaną do dziś tradycyjną ozdobą, są figurki świętego Mikołaja, cukierki, ciastka w wymyślnych kształtach oraz niezastąpione bombki. Magiczne bombki. Trudno uwierzyć, że świąteczna bombka wzięła się z biedy. Swoją karierę rozpoczęła w połowie XIX wieku w mieście Lauscha, na południu Niemiec. Jeden z pracowników tamtejszej szklanej manufaktury, w której nie najlepiej się działo, Hanse Greiner, wydmuchał z cienkiego szkła kształt przypominający jabłko. Nie stać go było na prawdziwe owoce, orzechy i cukierki, które dotychczas zdobiły bożonarodzeniowe drzewka. Szklane kule powiesił na choince. Spodobały się sąsiadom i w kolejnych latach każdy z nich chciał także bombkami dekorować swoje drzewko. Dzięki temu pomysłowi fabryka rozkwitła i do dziś produkuje świąteczne ozdoby. Szklane cacka z Niemiec trafiły najpierw do Wielkiej Brytanii, a potem były poszukiwane już w całej Europie. Pod koniec XIX wieku choinkowe bombki popłynęły za ocean do Stanów Zjednoczonych, gdzie zrobiły zawrotną
nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały 7 dawniej i dziś karierę. Do Polski zawitały w tym samym czasie. Importowano je z zagranicy, ale powoli i w Polsce, i w innych krajach zaczęto produkować szklane ozdoby. Najpierw miały one kształt owoców i orzechów, potem przybierały formy przedmiotów codziennego użytku (pantofelków, parasolek), bałwanków, zwierzątek, aniołków. Walca tak pięknie tańczy, w baletkach cienkimi nóżkami. W żółtej bombce się schował mały pluszowy miś, ciepłe, złote słoneczko tak pięknie świeci dziś. W zielonej bombce choinki wspomnienie łąki zielonej O! Widzę jak skacze tak śmiesznie polny konik! W srebrzystej bombce pędzą koniki do gwiazd szczęśliwych, stukają srebrne kopyta, wiatr targa ich srebrne grzywy. Czerwona bombka aż płonie żarem, co serce rozpali, z ukrytą prośbą prababci byśmy się wszyscy kochali. Jolanta Herman Jest takie magiczne pudełko, w nim świat zaczarowany, świat bombek choinkowych, mojej babci, od jej mamy. Dotykam pudła ostrożnie, swoimi małymi rączkami, otwieram wieczko, a bombki mienią się kolorami. W różowej bombce się skryła mała śpiąca królewna, w złocistych pantofelkach Różowa suknia zwiewna W błękitnej bombce motyl, z takimi lśniącymi skrzydłami
8 nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały Czy wiesz, że... Tradycja ubierania świątecznego drzewka sięga czasów pogańskich. Kościół przyjął niektóre ozdoby, ale nadał im nowe znaczenie. Dawniej na choince zamiast bombek wisiały jabłka i orzechy, które według wierzeń były pożywieniem dla duchów zmarłych pojawiających się w czasie Święta Godów (obecnie w tym czasie obchodzimy Święta Bożego Narodzenia). Według tradycji jabłka chroniły przed chorobami oraz pomagały w sprawach miłosnych, orzechy W Polsce, w miejscowości Nowa Dęba pod Tarnobrzegiem, istnieje pierwsze i jedyne na naszym globie Muzeum Bombki Choinkowej. Założył je w 2012 roku właściciel wytwórni szklanych ozdób Janusz Biliński. Od lat kolekcjonował szklane cacka. Dziś w muzeum zgromadził ozdoby z całego świata i z różnych epok. Najdroższa bombka powstała w Wielkiej Brytanii i jest z białego złota najwyższej próby, a jej twórca znany jubiler ozdobił ją 188 rubinami i dodał jeszcze 500 małych diamentów. To dzieło sztuki jubilerskiej jest warte około 400 tysięcy złotych. Ozdoby wieszane na naszych choinkach nie są aż tyle warte, ale tworzą niezapomnianą atmosferę rodzinnych Świąt Bożego Narodzenia. natomiast miały zapewnić udane pożycie małżeńskie w nadchodzącym nowym roku. Wszelkie okrągłe ozdoby choinkowe w tradycji chrześcijańskiej symbolizują harmonię. Jabłka, które stały się inspiracją do stworzenia bombek, nawiązują do rajskiego owocu, którym kuszeni byli Adam i Ewa. Pamiętacie? Zbieramy i spisujemy wspomnienia rodzinne. Część z tych historii na pewno dotyczyć będzie ozdób choinkowych, zwłaszcza tych, które tak różnią się od współczesnych. Wesołych, zdrowych, pełnych kolęd, zabaw, ciekawych spotkań i wielu zimowych przygód w ferie (dłuuuuuugie w tym roku na Ukrainie)! BaBCIa KaZIa Materiały na podstawie: mowimyjak.se.pl
nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały 9 Z przymrużeniem oka Czasem dziadkowi schowam okulary, odnowię farbami kapelusz stary. Babci zmienię program pilotem na Klanie, wysmaruję fotel maścią, bo ją w krzyżu łamie. Do Kowalskich przyjechała z wizytą babcia i pyta Pawełka: - Wnusiu, dobrze się chowasz? - Staram się. Ale mama i tak zawsze mnie w końcu znajdzie i wykąpie. I tak nowe psoty ciągle wymyślamy, ale tak naprawdę bardzo was kochamy. - Tatusiu, ja już nie chcę na te sanki. Wracajmy do domu. - Nie gadaj, tylko ciągnij! - Tato co robią bałwany latem? - Pracują u mnie w barze.
nr 1 (67) styczeń 2018 * Polak Mały 11 Przygody Koziołka Matołka (fragmenty) W dwóch książeczkach, drogie dzieci, Małe, średnie i wy, duże, Opisałem koziołeczka I przygody, i podróże. Szuka swego Pacanowa I wciąż chodzi zatroskany, Choć pół świata przewędrował I przepłynął oceany. Gdy go w mundur przyodziali, Wnet go do dowódcy wiodą, A dowódca groźnie krzyknął: Co to znaczy? Żołnierz z brodą! Prędko brodę mu obcięli, A z koziego uwłosienia Kapral zręcznie sobie zrobił Śliczny pędzel do golenia. A to pewnie pamiętacie, Bo historia to jest świeża, Jak mu głowę ogolili I zrobili zeń żołnierza. Nie miał lustra nasz koziołek, Więc nie widział, biedaczyna, Że wraz z śliczną jego brodą Znikła harda, pańska mina. Kornel Makuszyński, Marian Walentynowicz, Przygody Koziołka Matołka Pismo jest redagowane przez zespół Kuriera Galicyjskiego. Adres do korespondencji: Kurier Galicyjski Polak Mały, skrytka pocztowa (a/c) nr 80, Iwano Frankiwsk 76018, Ukraina, абонентська скринька 80, Івано Франківськ, Україна, e-mail: kuriergalicyjski@wp.pl, tel.: 0-038 (032) 2531520. Свідоцтво про державну реєстрацію Серія КВ 18983-7773 Р видане Державною Реєстраційною Службою України 08.06.2012 р. Świadectwo rejestracji: seria KW nr 18983-7773 R wydane przez Państwową Rejestracyjną Służbę Ukrainy 08.06.2012 r. założyciel i wydawca: Mirosław Rowicki, засновник і видавець М. М. Ровіцкі. Projekt współfinansowany w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za granicą za pośrednictwem Fundacji Wolność i Demokracja.
Miesięcznik Polak Mały można zaprenumerować na poczcie na Ukrainie!!! KOD PRENUMERATY УКРПОШТА 68416 Cena prenumeraty pocztowej 1 miesiąc 5,05 hrywien 3 miesiące 15,15 hrywien 6 miesięcy 30,30 hrywien 12 miesięcy 60,60 hrywien