Odpowiedzialność za Produkt Grupa ORLEN sukcesywnie obniża energochłonność jednostek produkcyjnych poprawiając doskonałość operacyjną. 1. SUROWCE I MATERIAŁY WYKORZYSTYWANE W PRODUKCJI W ramach produkcji rafineryjnej jak i petrochemicznej przerabiane są różne surowce, jak i półprodukty. Głównym surowcem jest jednak ropa naftowa, będąca podstawą bilansu masowego produkcji, a także pozostałe wsady, w tym biokomponenty i inne chemikalia. TABELA: Surowce/materiały zużyte w 2016 roku Surowce nieodnawialne [t] PKN ORLEN ORLEN Lietuva Unipetrol Ropa naftowa 15 129 586 9 323 372 5 421 666 Pozostałe surowce 1 006 848 508 966 1 322 317 Surowce odnawialne [t] PKN ORLEN ORLEN Lietuva Unipetrol Biokomponenty 723 636 75 480 215 081
TABELA: Zużycie ropy naftowej Zużycie ropy naftowej 2014 2015 2016 Udział ropy we wsadach ogółem PKN ORLEN 14,28 15,67 15,13 86% ORLEN Lietuva 7,50 8,49 9,32 94% Unipetrol 5,13 6,50 5,42 83% Ropa naftowa, która jest surowcem nieodnawialnym, nabywana jest dla wszystkich rafinerii Grupy ORLEN w ramach zintegrowanego procesu zakupowego prowadzonego w PKN ORLEN od odbiorców zewnętrznych. Pozostałe grupy materiałowe, które są zużywane w naszych zakładach to gaz ziemny, biokomponenty oraz półprodukty, które głównie wymieniane są pomiędzy rafinerią a petrochemią (nie stanowią wsadu pierwotnego). 2. MATERIAŁY POCHODZĄCE Z RECYKLINGU WYKORZYSTANE W PROCESIE PRODUKCYJNYM Grupa ORLEN poddaje recyklingowi ścieki i ponownie wykorzystuje wodę. Prowadzony w spółkach Grupy ORLEN recykling polega na odzyskiwaniu surowców i ich ponownym przetwarzaniu w procesach produkcyjnych w celu uzyskania materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub innym. Przetwarzając wtórnie surowce spółki ograniczają wykorzystanie surowców pierwotnych, co wpływa na wzrost efektywności prowadzonych procesów oraz przyczynia się do ochrony naturalnych zasobów. Odzyskiwanie i przetwarzanie surowców redukuje także ilość odpadów. Elementem oszczędnego gospodarowania energią jest wykorzystywanie surowców energetycznych lub tych, które są nośnikami energii. Podstawową zasadą prowadzonego recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania materiałów, przy najmniejszym nakładzie energetycznym potrzebnym do ich przetworzenia. W roku 2016 w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN w Płocku odzyskano 0,03% slopów w procesie oczyszczania ścieków, które zawrócono do przerobu na instalacji destylacji. Ponadto wykorzystano 21% oczyszczonych ścieków do produkcji wody gospodarczej i wody p.poż. Surowce oraz ciepło były również powtórnie wykorzystywane w spółkach Grupy ORLEN. Basell Orlen Polyolefins wykorzystała 2,07% ciepła odzyskanego z produkcji (z pary) do ogrzewania wody.
ANWIL powtórnie wykorzystał w procesie produkcyjnym 7,25% PVC SX ze ścieków; 2,14% wody rzecznej oraz 0,74% solanki. ORLEN Eko wykorzystała 2,05% ciepła odzyskanego ze spalin do produkcji pary wodnej. ORLEN Południe Zakład w Trzebini w Elektrociepłowni odzyskał 6,4% kondensatu z produkcji parafin, w stosunku do produkcji nośnika pary, na instalacji DRW III 0,2% odpadów wytworzonych na własnej oczyszczalni ścieków, 0,5% slopów, 38,1% ciepłaz z frakcji z Wieży W-2., 4,2% wody oraz 17,6% kondensatu pary wodnej w stosunku do zużycia wody przemysłowej. ORLEN Południe Zakład w Jedliczu zawróciła do produkcji 0,33% slopów na instalacji Destylacji Rurowo-Wieżowej oraz 0,58% slopów na instalacji Regeneracji Olejów Odpadowych. Wykorzystała w 14% kondensat parowy na instalacji Elektrociepłowni. ORLEN Lietuva powtórnie wykorzystała 98% wody, m.in. w obiegowych systemach chłodniczych, 88% ścieków do produkcji wody technologicznej, 0,13% slopów, 69,76 ton odpadów w procesie powtórnej rafinacji oraz odzyskała 79,7% ciepła z pary wodnej. Spolana zawróciła do procesu 7,7% kondensatu z produkcji ciepła, wykorzystała 58,9% ścieków w produkcji, przekazała do ponownego wykorzystania 0,8% makulatury oraz 0,3% tworzyw sztucznych, odzyskała 33,9% ciepła oraz 97,6% wodoru. Ponadto w obiegu pozostaje 99% wody chłodniczej, która stanowi 38,5% ogółu ujmowanej wody. 3. OZNAKOWANIE PRODUKTÓW I USŁUG Obowiązki Spółek Grupy ORLEN dotyczące informowania za pomocą oznakowania i etykietowania o zagrożeniach, które niosą ze sobą produkty, wynikają z zapisów ustawodawstwa międzynarodowego i europejskiego. Wewnętrzne zarządzenia regulują zakres i podział odpowiedzialności w poszczególnych Spółkach Grupy ORLEN. Podstawowym narzędziem stosowanym przy wskazaniu rodzaju wymaganego oznakowania są karty charakterystyki, opracowane zgodnie z rozporządzeniem unijnym REACH. W kartach znajdują się informacje o etykietowaniu produktów zgodnie z klasyfikacją CLP oraz o nalepkach ostrzegawczych wynikających z zagrożeń w transporcie (jeśli takie informacje są wymagane). Karty charakterystyki są głównie źródłem informacji dotyczącym produktów o zastosowaniach przemysłowych i profesjonalnych. W przypadku bezpośredniego wprowadzenia produktów na rynek, do zastosowań konsumenckich, informacje takie Spółki Grupy ORLEN przekazują za pomocą etykiet znajdujących się na opakowaniach. Na etykietach umieszczanych na opakowaniach produktów opracowanych zgodnie z rozporządzeniem CLP, znajdują się poza piktogramami: zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz odpowiednie zwroty wskazujące środki ostrożności. W związku z szerokim wachlarzem zastosowań produktów pochodzących z Grupy ORLEN, oznakowania na opakowaniach są również zgodne z zapisami szczegółowymi zawartymi w prawodawstwie dotyczącym, np. detergentów, nawozów. Ponieważ wymóg informowania o zagrożeniach i o bezpiecznym stosowaniu produktu jest regulowany prawem, oznakowanie zawarte zarówno w kartach, jak i na opakowaniach jest ocenione pod kątem poprawności przez odpowiednie służby państwowe (np. Sanepid, Państwowa Inspekcja Pracy).
4. ZAWARTOŚĆ BENZENU, OŁOWIU I SIARKI W PALIWACH TABELA: Zawartość beenu, ołowiu i siarki w poszczególnych gatunkach paliw ciekłych w podziale na Spółki
PKN ORLEN S.A.
Średnie wartości zawartości w 2016 r. Podstawa wymagań normawywnych Nazwa handlowa paliwa ciekłego Siarki Beenu Ołowiu Beyny Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 10,0 max. 1,00 max. 5,0 Jednostka mg/kg %(V/V) mg/l EuroSuper 95 9,0 1,0 0,68 0,32 <2,5 >2,5 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 października 2015 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U. z dnia 25 października 2015 r., poz. 1680) oraz normy PN-EN 0,2-0,01 >2,5 228:2013-04/Ap3:2016-06 Paliwa do pojazdów samochodowych. Beyna bezołowiowa. Wymagania i metody badań" EuroSuper 95 z Etanolem i ETBE 8,8 0,58 <2,5 1,2 0,42 >2,5 0,2 0,01 >2,5 Super Plus 98 z Etanolem i ETBE 8,2 0,52 <2,5 1,8 0,48 >2,5 0,2-0,07 >2,5 VERVA 98 z Etanolem i ETBE 7,6 0,51 2,5 2,4 0,49 >2,5-0,4-0,08 >2,5 Olej napędowy Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 10,0 bw bw Jednostka mg/kg Ekodiesel Ultra 7,4 2,6 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 października 2015 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U. z dnia 25 października 2015 r., poz. 1680) oraz normy PN-EN 590:2013-12 "Paliwa do pojazdów samochodowych. Oleje napędowe. Wymagania i metody badań" -0,5 Ekodeisel Ultra klasy 2 6,7 3,3-0,8 Verva ON 8,5 1,5-0,5 Olej opałowy Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 0,1 bw bw Jednostka %(m/m) Olej napędowy grzewczy Ekoterm Plus różnica między średnią wartością w2016 a wymaganiami 0,1 0,0 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 1 grudnia 2016 r. w sprawie wymagań jakościowych dotyczących zawartości siarki dla olejów oraz rodzajów instalacji i warunków, 0,0 w których będą stosowane ciężkie oleje opałowe (Dz.U. z dnia 14 grudnia 2017 r., poz. 2008) oraz PN- C-96024:2001 "Przetwory naftowe. Oleje opałowe" Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 3,5 bw bw Jednostka %(m/m) OOC3 różnica między średnią wartością w2016 a wymaganiami 2,0 1,5 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 pażdziernika 2015 r. w sprawie wymagań dotyczących zawartości siarki w oleju żeglugowym w tym sposobu jej oznaczania (Dz.U. 2015 r., poz. 1665) oraz oraz PN- C-96024:2001 "Przetwory naftowe. Oleje opałowe" -0,1 Paliwo do turbinowych silników lotniczych Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 0,30 bw bw Jednostka %(m/m) Jet A-1 różnica między średnią wartością w2016 a wymaganiami 0,04 0,26 Norma Zakładowa ZN-ORLEN-18 "Paliwo do turbinowych silników lotniczych Jet A-1" wymagania szczegółowe zgodne Wymaganiami Jakościowymi Paliwa Lotniczego w zakresie Połączonych Systemów Operacyjnych (Aviation Fuel Quality Requirements for Jointly Operated System AFQRJOS), Product Speci-fications Biulletin, Biuletyn 96. -0,02 Aviation Fuel Quality Requirements, wydanie 29. z października 2016 r. Joint Inspection Group (JIG), które zawiera wymagania przedstawione w: a) Brytyjskiej Normie Obronnej, Dokumencie British Ministry of Defence, Defence Standard 91-091 (DEF STAN 91-091), wydanie 9. z dn. 3 Października 2016 r. Turbine Fuel, Aviation Kerosine Type, Jet A-1. NATO Code: F-35, Join Service Designation: AVTUR oraz b) Normie ASTM D 1655-16a Standard Specification for Aviation Turbine Fuels.
ORLEN POŁUDNIE
Średnie wartości zawartości w 2016 r. Podstawa wymagań normawywnyc h Nazwa handlowa paliwa ciekłego Siarki Beenu Ołowiu Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 10,0 bw bw Jednostka mg/kg Biodiesel RME/FAME (B100) 5,46 Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 stycznia 2009 r w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz.U. 2009 r., nr 18, poz. 98), Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie wymagań jakościowych dla biokomponentów, metod badań jakości różnica między średnią wartością w 2016 r. a wymaganiami różnica między średnią wartością w 2016 r. a średnią wartością 4,54 1,1 biokomponentów oraz sposobu pobierania próbek biokomponentów (Dz.U. z dnia 17 grudnia 2010 r., poz. ), Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 maja 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań jakościowych dla biokomponentów, metod badań jakości biokomponentów oraz sposobu pobierania próbek biokomponentów (Dz.U. z dnia 11 czerwca 2015 r., poz. 780).oraz PN-EN 14214+A1:2014-04/AC:2014-11 "Paliwa do pojazdów samochodowych. Estry metylowe kwasów tłuszczowych (FAME) do silników o zapłonie samoczynnym (Diesla). Wymagania i metody badań"
ORLEN Lietuva
Średnie wartości zawartości w 2016 r. Podstawa wymagań normawywnych Nazwa handlowa paliwa ciekłego Siarki Beenu Ołowiu Beyny Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 10,0 max. 15,0 max. 1,00 max. 5,0 Jednostka mg/kg mg/kg %(V/V) mg/l US92 gasoline 13,23 0,90 US specification (Colonial pipeline company section 3,4 quality assurance) 1,77 0,10 0,37 0,09 A92 gasoline 6,97 3,03 0,84 0,16 < 2,5 Norlama Zakładowa ORLEN Lietuva ĮST 166451720-3:2009 "Automotive fuels. Basic unleaded petrol for compounding >2,5 with bioethanol. Requirements and test methods. -1,24 0,04 >2,5 95 gasoline 6,92 3,08 0,81 0,19 < 2,5 EN 228:2012 " Automotive. Unleaded petrol. Requirements and test method" - norma krajowa LST EN:2013 >2,5 Automobiliniai degalai. Bešvinis beinas. Reikalavimai ir tyrimo metodai. -0,38-0,02 >2,5 95 Bio gasoline 6,78 0,90 < 2,5 3,22 0,10 >2,5-0,01 0,00 >2,5 98 Gasoline 5,38 0,88 < 2,5 4,62 0,12 >2,5 0,30-0,06 >2,5 Olej napędowy Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 1000 max. 10,0 bw bw Jednostka mg/kg mg/kg Marine gasoil 800 LST ISO 8217:2012 "Petroleum products - Fuels (class F) - Specifications of marine fuels 200,00-100 Arctic diesel 6,76 3,24 EN 590:2013/AC:2014 Automotive fuels - Diesel - Requirements and test methods - norma krajowa LST EN 590:2014/AC:2014 Automobiliniai degalai. Dyzelinas. Reikalavimai ir tyrimo metodai 0,52 Diesel F 7,34 2,66 0,37 Diesel E 7,05 2,95-0,51 Diesel C 6,54 3,46-1,57 Diesel E BIO 7,43 2,57 1,43 Diesel C BIO 6,59 3,41-1,40 Heating Oil 6,98 3,02 0,76 Diesel Agro 7,15 2,85 0,50 Olej opałowy Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 30 000 bw bw Jednostka mg/kg Fuel oil 24 300 According to agreement with client. 5 700 1 300 Paliwo do turbinowych silników lotniczych Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 0,30 bw bw Jednostka %(m/m) JET A-1 0,02 ASTM D 1655-16 "Standard Specification for Aviation Turbine Fuels" 0,29-0,01
Česká Rafinérská a.s.
Beyny Średnie wartości zawartości w 2016 r. Podstawa wymagań normawywnych Nazwa handlowa paliwa ciekłego Siarki Beenu Ołowiu Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 10,0 max. 1,00 max. 5,0 Jednostka mg/kg %(V/V) mg/l Natural 95 Super (BIO-E5) 3,8 0,75 0,0 ČSN-EN 228:2013 (65 6505) "Motorová paliwa. Bezolovnaté automobilové beiny.technické požadavky a metody zkoušeni" ("Automotive. Unleaded 6,2 0,25 5,0 petrol. Requirements and test method") 0,6 0,03 0,0 Natural 95 Super (BIO-E10) 4,1 0,77 0,0 5,9 0,23 5,0 1,0 0,03 0,0 Natural 95 Super (BioETBE-exp.) 3,8 0,77 0,0 6,2 0,23 5,0 0,6 0,06 0,0 Natural 95 Preblend without biocomponents bioalcohol (NBP - preblend) 4,4 0,77 0,0 5,6 0,23 5,0 1,6-0,01 Olej napędowy Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 10 bw bw Jednostka mg/kg Motorová nafta třídy B, D, F (MN tř. B,D,F - NBF - preblend) 7,3 ČSN EN 590:2014 (65 6506) "Motorová paliva. Motorové nafty. Technické požadavky a metody zkoušení" (" Automotive. Diesel. Requirements and test method") 2,7-0,3 Motorová nafta třídy 2 (NBF B0) 3,2 6,8-0,8 NM třída B,D,F (NBF-preblend) 7,2 2,8-0,9 Olej opałowy Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 1000,0 min. 0,1 max. 1,0 Jednostka mg/kg %(m/m) %(m/m) ETO 8,3 Norma Zakładowa PN 10 CRC "Topný olej extralehký (TOEL, ETO) Technické požadavky a metody zkoušení" 991,70 0,3 TOT R2 vysokosirný 2,6 ČSN 65 7991:2003/Z1:2005 Ropné výrobky. Topné oleje. Technické požadavky 2,5 0,0 TOT R2 málosirný 1,0 ČSN 65 7991:2003/Z1:2005 Ropné výrobky. Topné oleje. Technické požadavky 0,0 0,0 Paliwo do turbinowych silników lotniczych 0,0 Wymagania jakościowe wg wymagań normatywnych max. 0,30 bw bw Jednostka %(m/m) JET A-1 0,09 Wymagania Jakościowe Paliwa Lotniczego w zakresie Połączonych Systemów Operacyjnych (Aviation Fuel Quality Requirements for Jointly Operated System 0,21 AFQRJOS), Product Speci-fications Biulletin, Biuletyn 96. Aviation Fuel Quality Requirements, wydanie 29. z października 2016 r. Joint Inspection Group (JIG) 0,05 Wszystkie gatunki paliw ciekłych stanowiących wyrób gotowy (finalny/handlowy) produkowane i wprowadzane na rynek przez PKN ORLEN i spółki Grupy ORLEN spełniają obowiązujące wymagania formalno-prawne i normatywne w zakresie zawartości beenu, ołowiu i siarki. Więcej informacji znajduje się na www.orlen.pl/pl/dlabiznesu/strony/default.aspx ILOŚĆ WYPRODUKOWANYCH I ZAKUPIONYCH BIOKOMPONENTÓW SPEŁNIAJĄCYCH KRYTERIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W trosce o środowisko naturalne, jak również ze względu na wymagania krajowe dotyczące zapewnienia minimalnego udziału biokomponentów w paliwach transportowych Grupa ORLEN wykorzystała ponad 699 tys. ton estrów metylowych oraz ponad 225 tys. ton bioetanolu. Całość biokomponentów wykorzystywanych w Grupie ORLEN na wszystkich rynkach spełniała Kryteria Zrównoważonego Rozwoju określone w Dyrektywie o Odnawialnych Źródłach Energii oraz w Dyrektywie o Jakości Paliw Dyrektywy. TABELA: ILOŚCI BIOKOMPONENTÓW WYKORZYSTANE W RAMACH GRUPY ORLEN BIOKOMPONENTY SPEŁNIAJĄCE KRYTERIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU (KZR) [t] Polska Czechy Litwa RAZEM Estry metylowe kwasów tłuszczowych 543 887 115 789 39 408 699 084 Bioetanol 175 811 40 487 8 795 225 092
[m 3 ] Polska Czechy* Litwa RAZEM Estry metylowe kwasów tłuszczowych 609 813 131 131 44 630 785 574 Bioetanol 226 042 51 184 11 119 228 345 * Zakupiony wolument biokomponentów wykorzystany był do blendowania paliw przeznaczonych na rynek czeski, niemiecki, inne ** Biokomponenty wyprodukowane przez ORLEN południe zawierają się w przedmiotowych wolumentach 5. PODEJŚCIE DO ZARZĄDZANIA ASPEKTEM ENERGIA Strategia obszaru Energetyki opiera się na tworzeniu wartości Koncernu poprzez synergie działań z Rafinerią i Petrochemią w ramach segmentu Downstream. W 2016 roku Grupa ORLEN obniżyła wskaźnik energochłonności o blisko 1 p.p. (r/r). Naszym główny celem jest tworzenie nowoczesnej kogeneracji przemysłowej jako źródła energii elektrycznej i cieplnej dla aktywów produkcyjnych jak również realizacja nowych projektów w oparciu o innowacyjne technologie, wliczając w to Odnawialne Źródła Energii. W ramach Grupy ORLEN szczególną uwagę skupiamy na nieustannej pracy nad doskonałością operacyjną, w takich obszarach jak: optymalizacja procesów produkcyjnych, straty dystrybucyjne czy wzrost wydajności instalacji. Strategia obszaru Energetyki zakłada dążenie Koncernu do przeistoczenia się z roli wyłącznie konsumenta energii elektrycznej do nowej roli - producenta energii elektrycznej. Wszelkie działania zmierzające do realizacji wyznaczonych sobie celów odbywają się z poszanowaniem środowiska naturalnego oraz lokalnych społeczności. Kluczowe przedsięwzięcia w obszarze Energetyki: CCGT Włocławek (blok gazowo - parowy) rozruch i komercyjna sprzedaż energii CCGT Płock (blok gazowo - parowy) budowa Pozyskanie białych certyfikatów w ramach implementacji inicjatyw poprawy efektywności energetycznej X-Selling wdrożenie projektu Testowanie pilotażowych instalacji fotowoltaicznych na stacjach paliw oraz pilotażowej instalacji LED w EC Płock Wdrażanie Systemu Zarządzania Energią opartegoo ISO 50001 GAHE (Giełda Aktywnego Handlu Energią) prace wdrożeniowe nad wprowadzeniem na rynek czeski i litewski W 2016 roku w wyniku podjętych działań mających na celu zmniejszenie konsumpcji energii, zredukowano na poszczególnych nośnikach energii następujące ilości: Energia elektryczna 16 242 MWh
Ciepło w parze 102 753 GJ Bazą dla przedstawienia ww. wyników są dane pochodzące ze spółek PKN ORLEN, Unipetrol i ORLEN Lietuva. Kryterium wyboru spółek raportujących w głównej mierze opierało się na istotności biznesowej poszczególnych jednostek z punktu widzenia obszaru Energetyki. Dane dotyczą wyłącznie Obszaru Energetyki, tj jednostek produkcyjnych (EC). Zużycie Energii zużycie energii elektrycznej MWh 513 751 zużycie energii cieplnej GJ 6 641566 sprzedaż energii elektrycznej MWh 2 346373 sprzedaż energii cieplnej GJ 31 694348 zużycie energii elektrycznej GJ 1 849504 zużycie energii cieplnej GJ 6 641566 sprzedaż energii elektrycznej GJ 8 446944 sprzedaż energii cieplnej GJ 31 694348 Zużycie jednostek razem GJ 48 632362 W zestawieniu są ujęte jednostki o największych zużyciach i produkcji (PKN ORLEN, ANWIL, Unipetrol, ORLEN Lietuva). Powyższe dane dotyczą wyłącznie Obszaru Energetyki, czyli j jednostek produkcyjnych (EC)