Analiza faktycznych kosztów prowadzenia gospodarki łowieckiej i wyniku finansowego w Ośrodkach Hodowli Zwierzyny PGL LP na terenie Puszczy Białowieskiej w latach 2003-2007 Damian Ciesielski Łukasz Cwenar Damian Ciesielski Łukasz Cwenar Justyna Opałacz Opiekun sekcji: dr inż. Marcin Piszczek
Art. 2. Zwierzęta łowne w stanie wolnym, jako dobro ogólnonarodowe, stanowią własność Skarbu Państwa. USTAWA z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie. stan prawny na dzień 31.01.2009 r. Art. 8. 1. Gospodarka łowiecka prowadzona jest w obwodach łowieckich przez dzierżawców lub zarządców. USTAWA z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie. stan prawny na dzień 31.01.2009 r. Art. 23. 3. PGL LP może prowadzić OHZ-ty. USTAWA z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie. stan prawny na dzień 31.01.2009 r. Gospodarka łowiecka prowadzona w OHZ-ach jest działalnością uboczną. Wynik finansowy działalności ubocznej, nie może być ujemny. Rozporządzenie Rady Ministrów Z dnia 6 grudnia 1994r. W sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w PGL LP
Przykładowy bilans gospodarki łowieckiej (Nadleśnictwa Browsk) 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 1.Przychody z gospodarki łowieckiej ogółem: a) za zwierzynę odstrzeloną i odłowioną tys. zł 127,3 169,7 184 188 155 155 tys. zł 22,0 27,7 38 45 45 45 b) ze sprzedaży polowań tys. zł 103 114,4 108,5 110 110 110 c)inne tys. zł 2,3 27,7 37,5 33 - - 2.Koszty gospodarki łowieckiej ogółem: a) czynsz za dzierżawę obwodu łowieckiego b) odszkodowania za szkody w uprawach rolnych tys. zł 117,9 148,3 183,9 186 153 153 tys. zł 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,8 tys. zł 23,9 24,1 38 50 50 50 c) łowieckie zagospodarowanie tys. zł 12,0 27,0 42,4 10 10 10 obwodu d) poprawa nat. warunków bytowania zwierzyny tys. zł 18 18 18 55,2 22,2 22,2 e) dokarmianie zwierzyny tys. zł 22,0 25,0 39,0 30 30 30 f) wynagrodzenia tys. zł - - 3,8 - - - g) organizacja polowań i odłowów tys. zł 17,0 18,0 27,6 40 40 40 h) pozostałe tys. zł 24,1 35,4 14,3 - - - 3.Wynik finansowy: tys. zł 9,5 21,4 0,1 2 2 2
Dominacja gospodarki łowieckiej w zarządzaniu Puszczą Białowieską obejmowała w sumie 26 lat (1888-1924). Celem wszelkich działań w tym okresie było doprowadzenie puszczy do stanu w którym odbywane tu przez cara, rodzinę carską i zaproszonych gości polowania będą udane pod względem liczby odstrzelonych zwierząt, jakości trofeum, a także wygody polujących i ich wrażeń estetycznych. Sylwan 12. 47-59, 2008 3.09.2008 11.09.2008
Cele pracy: Nie wszystkie koszty związane z gospodarką łowiecką są księgowane w jej poczet. Analiza kosztów związanych z gospodarką łowiecką, a księgowanych w działalności podstawowej PGL LP. Ustalenie rzeczywistych kosztów gospodarki łowieckiej i jej wyniku finansowego. 3.09.2008 11.09.2008 Metodyka: dane pierwotne pochodziły z: planów finansowo księgowych, rocznych planów łowieckie, danych pozyskanych z SILP wywiady bezpośrednie z nadleśniczymi, inżynierami nadzoru, głównymi księgowymi i leśniczymi ds. łowiectwa kameralna analiza danych i ich zestawianie
Koszty generowane przez gospodarkę łowiecką, a księgowane w poczet działalności podstawowej PGL LP Koszty ochrony lasu Wynagrodzenia służby leśnej Koszty utrzymania Koszty utrzymania samochodu służbowego
Koszty generowane przez gospodarkę łowiecką i księgowane w poczet działalności podstawowej Nadleśnictwo Białowieża tys. zł Wolumen kosztów 300 250 200 150 100 50 0 2003 2004 2005 2006 2007 Koszty utrzymania samochodu Utrzymanie służby łowieckiej Koszty ochrony lasu: materiały Koszty ochrony lasu: czynności Lata Lata 2003 2004 2005 2006 2007 Koszty ochrony lasu: czynności 61,76 87,34 53,37 84,52 84,09 Koszty w tys. zł Koszty ochrony lasu: materiały 26,44 41,53 55,26 47,78 61,53 Wynagrodzenie służby łowieckiej 49,13 62,16 63,86 61,07 69,27 Koszt utrzymania samochodu 8,53 9,65 12,50 21,33 36,10 RAZEM: 145,86 200,68 184,99 214,70 250,99
Koszty generowane przez gospodarkę łowiecką i księgowane w poczet działalności podstawowej Nadleśnictwo Browsk 300 Wolumen kosztów w tys. zł 250 200 150 100 50 0 2003 2004 2005 2006 2007 Utrzymanie służby łowieckiej Koszty ochrony lasu: materiały Koszty ochrony lasu: czynności Lata Lata 2003 2004 2005 2006 2007 Koszty ochrony lasu: czynności 51,93 54,09 77,41 67,16 145,31 Koszty w tys. zł Koszty ochrony lasu: materiały 29,87 63,56 69,84 54,82 89,60 Wynagrodzenie służby łowieckiej 43,09 46,74 72,51 50,06 53,30 RAZEM: 124,77 164,39 194,01 172,40 287,91
Koszty generowane przez gospodarkę łowiecką i księgowane w poczet działalności podstawowej Nadleśnictwo Hajnówka tys. zł Wolumen kosztów 200 150 100 50 0 2003 2004 2005 2006 2007 Koszty utrzymania samochodu Wynagrodzenie służby łowieckiej Ochrona lasu przed zwierzyną Lata Lata 2003 2004 2005 2006 2007 Ochrona lasu przed zwierzyną 38,03 49,48 31,29 51,01 73,83 Koszty w tys. zł Wynagrodzenie służby łowieckiej 52,83 57,72 69,59 70,87 73,33 Koszt utrzymania samochodu 36,71 30,84 35,73 31,27 35,34 RAZEM: 127,56 138,04 136,61 153,15 182,51
Porównanie wyniku finansowego pomijającego koszty księgowane w poczet działalności podstawowej oraz po ich uwzględnieniu w OHZ Białowieża Wynik finansowy gospodarki łowieckiej w oparciu o koszty księgowane w działalności ubocznej 500 500 400 400 300 300 200 200 Przychody 100 100 Koszty 0 0 Wynik finansowy -100 2003 2004 2005 2006 2007-100 -200-300 Lata -200 Wynik finansowy gospodarki łowieckiej w oparciu o koszty -300 księgowane w działalności ubocznej i podstawowej 500 500 400 400 300 300 200 100 200 100 Przychody Koszty 0-100 2003 2004 2005 2006 2007 0-100 Wynik finansowy -200-200 -300-300 Lata
Porównanie wyniku finansowego pomijającego koszty księgowane w poczet działalności podstawowej oraz po ich uwzględnieniu w OHZ Browsk Wynik finansowy gospodarki łowieckiej w oparciu o koszty księgowane w działalności ubocznej 500 500 400 400 300 300 200 200 Przychody 100 100 Koszty 0-100 2003 2004 2005 2006 2007 0-100 Wynik finansowy -200-300 Lata -200 Wynik finansowy gospodarki łowieckiej w oparciu o koszty -300 księgowane w działalności ubocznej i podstawowej 500 500 400 400 300 300 200 200 Przychody 100 100 Koszty 0 0 Wynik finansowy -100 2003 2004 2005 2006 2007-100 -200-200 -300 Lata -300
Porównanie wyniku finansowego pomijającego koszty księgowane w poczet działalności podstawowej oraz po ich uwzględnieniu w OHZ Hajnówka Wynik finansowy gospodarki łowieckiej w oparciu o koszty księgowane w działalności ubocznej 500 400 300 200 100 0-100 2003 2004 2005 2006 2007 500 400 300 200 100 0-100 Przychody Koszty Wynik finansowy -200-300 Lata 500 400 300-200 Wynik finansowy gospodarki łowieckiej w oparciu o koszty księgowane -300 w działalności ubocznej i podstawowej 500 400 300 200 100 0-100 2003 2004 2005 2006 2007 200 100 0-100 Przychody Koszty Wynik finansowy -200-200 -300 Lata -300
Średnie przychody, koszty i wynik finansowy w przeliczeniu na jednostkę powierzchni Powierzchnia OHZ (ha) Przychody średnie (tys. zł) Koszty średnie (tys. zł) Przychody (zł na 1 ha) Koszt (zł na 1 ha) Wynik Finansowy (zł na 1 ha) Białowieża 13363 102,66 288,55 7,68 21,59-13,91 Browsk 25522 174,18 352,42 6,82 13,81-6,98 Hajnówka 18592 140,26 278,41 7,54 14,97-7,43
Wyniki przeprowadzonych badań wyraźnie pokazują, iż sposób księgowania wykorzystywany w PGL LP daje mylny obraz rzeczywistych kosztów i wyniku finansowego z tytułu prowadzenia gospodarki łowieckiej. Ukazana prawda zaskakuje i zastanawia.
Celem pracy nie była krytyka, lecz próba zwrócenia uwagi na omawiany problem, który jest wielopłaszczyznowy. Jest to problem ogólnokrajowy i narastający z biegiem lat.
Przy trudności zwiększania przychodów, chcąc uczynić gospodarkę łowiecką rentowną, należy ograniczać koszty.
Literatura P. Daszkiwicz, B. Jędżejewska, T. Samoilik, B. Bańka, Gospodarka łowiecka i ostatnie carskie polowanie w Puszczy Białowieskiej (1912-1913) w relacji Mitrofana Golenki, Sylwan 12. 47-59.2008 K. Konieczna, Praca dyplomowa: Analiza ekonomiczna gospodarki łowieckiej w ośrodkach hodowli zwierzyny RDLP w Białymstoku w latach 2004-2008, Kraków, 2008 H. Szranka, Próba oceny opłacalności gospodarki łowieckiej w ośrodkach hodowli zwierzyny na przykładzie Nadleśnictwa Lutówko w latach 2001-2006, Zarządzanie ochroną przyrody w lasach, Tuchola 2007 USTAWA z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie, stan prawny na dzień 31.01.2009 r. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 1994r. W sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w PGL LP
Dziękujemy za uwagę