Zajęcia interaktywne dla przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjów Nauka poprzez zabawę! Lekcje w naszym Muzeum i w skansenie to doskonała okazja do zapoznania się z dawnymi tradycjami, obyczajami i rzemiosłem Kujaw. Dzięki atrakcyjnej formie lekcji, dzieci poznają codzienne życie na dawnej kujawskiej wsi poprzez zabawę, a także rozwijają swoje umiejętności manualne i plastyczne. Pod okiem cenionych artystów ludowych i etnografów uczą się wykonywać tradycyjne ozdoby, a nawet próbują własnych sił w pracach gospodarskich. Lekcje na długo pozostają w pamięci dzieci, a dzięki temu w świetny sposób utrwalają tradycje ludowe regionu w świadomości najmłodszego pokolenia. LEKCJE INTERAKTYWNE W MUZEUM 1. Ażurowe firanki z papieru Artystka ludowa prezentuje firanki wycięte w oparciu o dawne wzory oraz wyjaśnia technikę ich wykonania. Mówi także o tym, skąd wziął się na wsi polskiej zwyczaj tworzenia papierowych firanek, jaką rolę odgrywały w zdobieniu chałup i kto zajmował się ich wykonaniem. Podczas lekcji każde dziecko projektuje i wykonuje własną firankę. 2. Malujemy "makatki" na papierze Podczas spotkania z artystką ludową dzieci zapoznają się z kolejną formą tradycyjnego i bardzo popularnego ongiś zdobnictwa wnętrz mieszkalnych. Po obejrzeniu egzemplarzy zabytkowych i po instruktażu, dzieci same malują "makatkę", wzorując się na ornamentach typowych dla regionu. Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + opłata od grupy 50 zł 3. Igłą i nitką wyczarowane - sztuka haftu Kujawska twórczyni ludowa omawia zasadnicze ściegi stosowane w hafcie polskim ze szczególnym uwzględnieniem wzorów naszego regionu. Dzieci oglądają zachowane w zbiorach Muzeum tkaniny i elementy stroju ludowego i na ich podstawie tworzą własne serwetki. Lekcja ta jest świetną okazją do oswojenia się z igłą i zgłębienia podstaw haftu. Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + opłata od grupy 55 zł 4. Ręcznie malowany fajans - zdobimy talerze kwiecistymi wzorami Podczas spotkania z malarką byłych Włocławskich Zakładów Ceramiki Stołowej, dzieci poznają techniki zdobienia wyrobów fajansowych. Po teoretycznym wstępie i pokazie malowania, każde dziecko tworzy własne dzieło, malując wybrane przez siebie motywy na papierowym talerzyku. Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + opłata od grupy 50 zł 5. Bibułkowe bukiety kwiatowe Lekcja poświęcona nauce wykonania bukietów kwiatowych z bibuły. Dzieci dowiadują się, skąd wzięła się tradycja zdobienia sztucznymi kwiatami, jakie kwiaty robiono i co nimi dekorowano. Pod okiem twórczyni ludowej dzieci same robią kolorowe bibułkowe kwiaty.
6. "Pająki" ozdoba powały Artystka ludowa opowiada o tzw. "pająkach"- słomianych przestrzennych kompozycjach, zawieszanych dawniej pod sufitem (zwanym powałą) i dekorowanych papierowymi kwiatami, "pazłotkiem" i in. dostępnymi materiałami. Każde z dzieci, po zapoznaniu się z techniką budowania tej ozdoby, wykonuje własnego "pająka". 7. Dywany z piasku - sypanie wzorów piaskiem Zwyczaj sypania piaskiem sięga XIX wieku, kiedy to, z okazji ważniejszych świąt, podwórka i gliniane podłogi w chałupach dekorowano wzorami wysypywanymi z jasnego piasku. Uczestnicy zajęć mają możliwość zapoznania się z tą nietypową dziedziną zdobnictwa. Jest to również świetna okazja do stworzenia samodzielnie piaskowego dywanu (Lekcja prowadzona od kwietnia do września). 8. Przygotowujemy świąteczne ozdoby bożonarodzeniowe Artystka ludowa opowiada o zdobieniu domostw na wsi kujawskiej z okazji świąt bożonarodzeniowych, po czym dzieci wykonują tradycyjne ozdoby choinkowe. Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + opłata od grupy 30 zł 9. Cudeńka z kolorowego papieru - rzecz o wycinance ludowej Kolejne spotkanie ze sztuką ludową dotyczy wycinanki, bardzo popularnej formy upiększania wiejskich domostw. Po prezentacji multimedialnej i po omówieniu wzorów charakterystycznych dla niektórych regionów Polski, dzieci wykonują własnoręcznie wycinankę z kolorowego papieru. Warto sprawdzić, jak niezwykłe dzieła mogą powstać w tracie zajęć! Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + opłata od grupy 30 zł Zajęcia pn. "Spotkania ze sztuką" 10. Exlibris - możesz mieć własny!!! Zapoznamy uczestników zajęć z exlibrisem jako małą formą graficzną, która jest znakiem własnościowym książki. Wyjaśnimy pojęcia: grafika, matryca, exlibris, linoryt. Przedstawimy krótką historię exlibrisu, jego zadania i funkcje oraz technikę wykonania. Na koniec zajęć każdy z uczestników będzie mógł spróbować samodzielnie wykonać własny exlibris do oznaczenia domowego księgozbioru, wykorzystując swoją wyobraźnię. Zajęcia mają być równocześnie dobrą zabawą. Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + 5 zł opłata za lekcję od każdego ucznia 11. Lepienie naczyń z gliny Uczestnicy zajęć dowiedzą się w jaki sposób powstawały pierwsze formy gliniane. W oparciu o fragment wystawy poświęconej garncarstwu poznają narzędzia garncarskie i sposób lepienia garnków przy użyciu koła, a także inne formy wyrobów glinianych oraz w jaki sposób je ozdabiano i wypalano. Na koniec zajęć uczestnicy będą mieli okazję samodzielnie wykonać dowolną formę z plasteliny. Koszt: 2 zł od osoby (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + 5 zł opłata za lekcję od każdego ucznia Lekcje nr 1-11 KONTAKT: Dział Oświatowy, mgr Ewa Jabłońska, tel. 54 232-30-01
12. Andrzejkowe wróżby (lekcja dla uczniów gimnazjów i szkół średnich). Uczestnicy zajęć oglądają film o dawnych zwyczajach andrzejkowych. Atrakcją zajęć jest to, że młodzież sama wróży, m.in. lejąc wosk przez otwór w kluczu (Lekcja odbywa się tylko w listopadzie). Koszt: 2 zł od osoby + opłata od grupy 30 zł Lekcja nr 12 KONTAKT: mgr Krystyna Pawłowska, tel. 54 232-30-01 LEKCJE INTERAKTYWNE W SKANSENIE 13. W domu i zagrodzie naszych pradziadków Spotkanie przybliża życie i pracę w gospodarstwie domowym z przełomu XIX i XX w. W czasie lekcji dzieci zajmują się tradycyjnym praniem w balii, wyżymają i maglują bieliznę, a także próbują swych sił w pracach gospodarskich - w młóceniu ziarna cepem, mieleniu na żarnach i wianiu zboża (Lekcja prowadzona od kwietnia do października). 14. Dawne zawody na kujawskiej wsi Lekcja o dawnym rzemiośle, prowadzona w oparciu o ekspozycje garncarni i kuźni. Atrakcją jest pokaz pracy kowala oraz możliwość uczestnictwa w kuciu żelaza na gorąco, a także zabawy polegające na formowaniu naczyń na kole garncarskim lub lepieniu figurek z gliny (Lekcja prowadzona od kwietnia do października). 15. Tradycyjne pożywienie na Kujawach Lekcja o tradycyjnym pożywieniu na wsi kujawskiej przed II wojną światową. Demonstrowane są sprzęty i naczynia używane niegdyś w wiejskiej kuchni. Dzieci pracują w olejarni, pomagając w żmudnym procesie tłoczenia oleju. Ponadto szatkują kapustę, tłuką kaszę w stępie, a także wyrabiają masło w kierzance (Lekcja prowadzona od kwietnia do października). (dzieci do lat siedmiu wstęp wolny) + 5 zł opłata za lekcję od każdego ucznia 16. Kajet, tabliczka i obsadka, czyli w szkole pradziadka Siedząc w ławkach z lat 30. XX w., dzieci poznają zasady kaligrafii, próbują pisać piórem maczanym w atramencie i rysikiem na używanych niegdyś tabliczkach. Zapoznają się również z dawnymi przyborami szkolnymi oraz zwyczajami obowiązującymi w klasie i podczas przerwy (Lekcja prowadzona przez cały rok). 17. Kolorowy świat z bibuły i łat Dzieci poznają i oglądają dawne dekoracje kujawskiej chałupy - bibułkowe bukiety, girlandy kwiatowe wokół obrazów, słomiane pająki zawieszane u sufitu, itp. Następnie wykonują własnoręcznie ozdoby - są to (do wyboru): bibułkowe kwiaty, papierowe firanki, malowane "makatki" lub pająki ze słomy. W drugiej części spotkania dzieci wspólnie robią stracha na wróble, nieodzowny i barwny
element wiejskiego pejzażu (Lekcja prowadzona przez cały rok). (gdy wykonywany jest "pająk" 6 zł opłata za lekcje od każdego ucznia) 18. Radosny czas Bożego Narodzenia Zajęcia w dwóch blokach tematycznych: jeden poświęcony szopce bożonarodzeniowej powiązany z prezentacją postaci z szopki oraz spotkanie z wykonawcą - rzeźbiarzem; drugi dotyczy dawnych sposobów strojenia choinki i wykonywania ozdób (Lekcja prowadzona w okresie Świąt Bożego Narodzenia). 19. Wielkanoc w zwyczajach i sztuce ludowej Kujaw Zajęcia składają się z dwóch lekcji poświęconych zwyczajom Wielkiego Tygodnia z pokazami wykonywania palm i zdobienia jaj (Lekcja prowadzona w okresie Świąt Wielkanocnych). 20. Kto ma pszczoły, ten ma miód Podczas tej lekcji uczestnicy zajęć spotykają się z pszczelarzem, który opowiada o życiu oraz zwyczajach pszczół. Dzieci próbują rozmaitych gatunków miodu oraz robią własnoręcznie woskową świeczkę (Lekcja prowadzona przez cały rok). (bez degustacji), 6 zł opłata za lekcję od każdego ucznia (z degustacją) 21. "Mieszkać piękniej" - tradycyjne zdobienie wnętrz na Kujawach Lekcja dotyczy zagadnienia zdobnictwa ludowego, czyli tradycyjnego odnawiania ścian i upiększania wnętrz mieszkalnych w ciągu minionego stulecia (Lekcja prowadzona przez cały rok). 22. "Na świętego Jędrzeja pannom z wróżby nadzieja" - tradycje zwyczaju andrzejkowego na Kujawach Przypomnienie dzisiejszym uczniom dawnego zwyczaju, wróżb matrymonialnych dziewczęcych w wigilię św. Andrzeja (29.11) (Lekcja prowadzona w listopadzie). Ofertę lekcji interaktywnych w skansenie rozszerza się o organizację: kiełbasek oraz rozpalenie i nadzór); - 40 zł/godz. (koszt drewna, patyków do - 3 zł/1 os. Lekcje nr 13-22 KONTAKT: Kierownik skansenu mgr Elżbieta Kraszewska-Sikorska, tel. (054) 232-30-01
REZERWACJA LEKCJI od poniedziałku do piątku, w godz. od 8.00 do 15.00 W przypadku rezygnacji bardzo prosimy o zgłoszenie najpóźniej 1 dzień przed planowanymi zajęciami. LEKCJE odbywają się we wtorki, środy, czwartki, między godziną 10.00 a 15.00 MIEJSCE: - lekcje nr 1-12: Muzeum Etnograficzne, Włocławek, ul. Bulwary im. Marszałka J. Piłsudskiego 6 - lekcje nr 13-22: Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny, Kłóbka, gm. Lubień Kujawski, tel. (054) 284-27-92 CZAS TRWANIA LEKCJI ok. 60-90 min. LICZBA DZIECI jedna klasa - do 30 osób