PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych 1.10.2010 2010/0192(COD) ***I PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (COM(2010)0358 C7-0162/2010 2010/0192(COD)) Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Agustín Díaz de Mera García Consuegra PR\833009.doc PE449.019v02-00 Zjednoczona w różnorodności
PR_COD_1amCom Objaśnienie używanych znaków * Procedura konsultacji *** Procedura zgody ***I Zwykła procedura ustawodawcza (pierwsze czytanie) ***II Zwykła procedura ustawodawcza (drugie czytanie) ***III Zwykła procedura ustawodawcza (trzecie czytanie) (Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu.) Poprawki do projektu aktu W poprawkach Parlamentu zmiany do projektu aktu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą. Oznakowanie zwykłą kursywą jest wskazówką dla służb technicznych dotyczącą propozycji korekty elementów projektu aktu w celu ustalenia tekstu końcowego (np. elementów w oczywisty sposób błędnych lub pominiętych w danej wersji językowej). Sugestie korekty wymagają zgody właściwych służb technicznych. W poprawkach do aktów istniejących trzecia i czwarta linijka w nagłówku poprawki w projekcie aktu zawiera, odpowiednio, odniesienie do istniejącego aktu i postanowienia tego aktu, które ulega zmianie. Fragmenty przepisu aktu istniejącego, do którego Parlament wprowadza zmiany, a który nie został zmieniony w projekcie aktu, zaznacza się wytłuszczonym drukiem. Ewentualne skreślenia w obrębie takich fragmentów zaznaczane są w sposób następujący: [...]. PE449.019v02-00 2/10 PR\833009.doc
SPIS TREŚCI Strona PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO...5 UZASADNIENIE...7 PR\833009.doc 3/10 PE449.019v02-00
PE449.019v02-00 4/10 PR\833009.doc
PROJEKT REZOLUCJI LEGISLACYJNEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (COM(2010)0358 C7-0162/2010 2010/0192(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) Parlament Europejski, uwzględniając wniosek Komisji skierowany do Parlamentu i Rady (COM(2010)0358), uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 77 ust. 2 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C7 0162/2010), uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając art. 55 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinię Komisji Spraw Zagranicznych (A7 0000/2010), 1. przyjmuje w pierwszym czytaniu stanowisko określone poniżej; 2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeżeli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku lub zastąpienie go innym tekstem; 3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji i parlamentom państw członkowskich. Poprawka 1 Wniosek dotyczący rozporządzenia akt zmieniający Artykuł 1 ustęp 2 Rozporządzenie (WE) nr 539/2001 Załącznik II Cześć 4 (nowa) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka 4. PODMIOTY ORAZ WŁADZE TERYTORIALNE, KTÓRE NIE SĄ UZNAWANE JAKO PAŃSTWA PRZEZ PRZYNAJMNIEJ JEDNO PAŃSTWO CZŁONKOWSKIE: Tajwan. Tajwan (*). 4. PODMIOTY ORAZ WŁADZE TERYTORIALNE, KTÓRE NIE SĄ UZNAWANE JAKO PAŃSTWA PRZEZ PRZYNAJMNIEJ JEDNO PAŃSTWO CZŁONKOWSKIE: PR\833009.doc 5/10 PE449.019v02-00
(*) Zwolnienie z obowiązku wizowego nie dotyczy posiadaczy paszportów wydanych przez władze Tajwanu, w których nie figuruje numer dowodu tożsamości. Or. en PE449.019v02-00 6/10 PR\833009.doc
UZASADNIENIE I.- KWESTIE OGÓLNE Rozporządzenie (WE) nr 539/2001 zawiera wykaz państw trzecich, których obywatele muszą posiadać wizy przy przekraczaniu granic zewnętrznych Unii oraz kraje, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu. Ustalenie wykazu państw trzecich, których obywatele podlegają obowiązkowi wizowemu, przebiega w drodze indywidualnej oceny sytuacji danego kraju w zakresie nielegalnej imigracji, porządku oraz bezpieczeństwa publicznego i stosunków zewnętrznych Unii Europejskiej, spójności terytorialnej i zasady wzajemności. Ponieważ kryteria te mogą się z czasem zmienić, wspólnotowe ramy regulacyjne przewidują mechanizm przeglądowy, aby zwolnić z obowiązku wizowego obywateli państw, w których zaszły pozytywne zmiany w wyżej wymienionych aspektach. Oczywiście mechanizm oceny mógłby działać także w odwrotnym kierunku i służyć nakładaniu nowych obowiązków wizowych na kraje, które dokonałyby kroku wstecz w wyżej wymienionych aspektach lub wprowadziłyby obowiązek wizowy dla obywateli jednego państwa członkowskiego lub większej ich liczby. Państwa członkowskie wspomagają Komisję Europejską w procesie przeglądu wykazów. Są one zobowiązane informować o potrzebie wciągnięcia danego kraju trzeciego na wykaz pozytywny lub negatywny. Komisja opiera swoje wnioski na informacjach przekazywanych jej przez państwa członkowskie oraz na cennych danych przekazywanych przez Centrum na rzecz informacji, refleksji i wymiany ds. przekraczania granic i imigracji (CIREFI). II. PRZESUNIĘCIE TAJWANU DO WYKAZU POZYTYWEGO (ZWOLNIENIE Z OBOWIĄZKU WIZOWEGO) Wniosek w sprawie rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie WE nr 539/2001 nie stanowi precedensu ani nie przynosi uszczerbku innym sytuacjom w obrębie kontynentu europejskiego. Celem wniosku jest rozwinięcie wspólnej polityki imigracyjnej i jednoczesne przyczynienie się do wzmocnienia stosunków handlowych między Unią Europejską a Tajwanem. Kontekst polityczno-gospodarczy W ostatnich dekadach Tajwan przeszedł proces głębokiej demokratyzacji. Zmiany polityczne wprowadzone w latach 80 doprowadziły do pierwszych wyborów demokratycznych, które odbyły się w 1996 r. Reformy instytucjonalne, dynamizm społeczeństwa obywatelskiego, poszanowanie wolności i praw obywatelskich przyczyniły się od tamtej pory do konsolidacji stabilizacji politycznej na Tajwanie. PR\833009.doc 7/10 PE449.019v02-00
Władzę wykonawczą na Tajwanie sprawuje prezydent wybierany przez Tajwańczyków w wyborach powszechnych. Jego kadencja trwa cztery lata. Prezydenta sprawuje władzę przy pomocy Rady Wykonawczej, którą kieruje premier. Władzę ustawodawczą na wyspie sprawuje Zgromadzenie Narodowe złożone z 334 posłów wyznaczonych przez partie polityczne według liczby głosów otrzymanych w wyborach parlamentarnych, które odbywają się co trzy lata. Z ekonomicznego punktu widzenia wzrost gospodarczy na Tajwanie był w ostatnich sześciu dekadach bardzo wysoki i obecnie zaowocował jednym najwyższych na świecie dochodów na mieszkańca (30 100 $). Wskaźnik bezrobocia w lipcu 2010 r. wynosił 5,2% i jest on znacznie niższy od średniej europejskiej, która w tym samym miesiącu tego samego roku wynosiła 10,1%. W 1950 r. Tajwan był państwem uboższym od Ghany, Ugandy i Demokratycznej Republiki Konga i aż do roku 1960 był bardziej uzależniony od przywozu podstawowych artykułów niż państwa takie jak Kenia, Republika Południowej Afryki czy Liban. W dniu dzisiejszym artykuły produkowane na wyspie stanowią ponad 97% produktów eksportowanych przez Tajwan. Według statystyk Międzynarodowego Forum Walutowego z 2009 r. Tajwan zajmuje 25 miejsce na świecie pod względem gospodarczym, a jego PKB wynosi 379 mld dolarów. W pierwszym półroczu 2010 r. wzrost gospodarczy osiągnął 13,27%, a bilans handlowy miał nadwyżkę w wysokości 12 mld dolarów. Unia Europejska i Tajwan utrzymują szerokie stosunki gospodarczo-handlowe, a ponadto współpracują w dziedzinie badań naukowych, nauk ścisłych, technologii, edukacji, kultury i środowiska naturalnego. Tajwan jest czwartym co do wielkości partnerem handlowym UE w Azji, a Unia Europejska jest głównym inwestorem zagranicznym na wyspie. Wielkość handlu między państwami członkowskimi a Tajwanem osiągnęła w 2008 r. 47 mld dolarów. Polityka wizowa Dane wymienione w poprzednim podpunkcie sprawiły, że współczynnik migracji wynosi zaledwie 0,15%. W związku z tym zagrożenie napływu do Europy nielegalnych imigrantów z Tajwanu jest bardzo niewielkie. Według danych udostępnionych przez Komisję Europejską w latach 2006-2008 na terenie Unii Europejskiej wykryto zaledwie 45 nielegalnych imigrantów pochodzących z Tajwanu. Jeżeli chodzi o bezpieczeństwo dokumentów podróży, to elektroniczne paszporty tajwańskie spełniają standardy wymagane przez Międzynarodową Organizację Lotnictwa Cywilnego i uwzględniają inne nowoczesne techniki zapobiegające falsyfikacji. Sprawdzanie autentyczności odbywa się za pomocą systemów elektronicznych. Dane zawarte w paszporcie są zapisane w mikroczipie, który odczytuje się za pomocą urządzeń radiofalowych. Są to następujące dane: imię i nazwisko (po angielsku i chińsku), data i miejsce urodzenia, numer dokumentu, data ważności i fotografia twarzy posiadacza paszportu. Obecnie ponad 60 000 osób mieszkających za granicą i nieposiadających stałego miejsca PE449.019v02-00 8/10 PR\833009.doc
zamieszkania na Tajwanie jest posiadaczami paszportu wydanego przez władze tajwańskie. Osoby znajdujące się w takiej sytuacji nie posiadają żadnego tajwańskiego dokumentu tożsamości, w związku z czym muszą składać wniosek o specjalne zezwolenie, jeżeli chcą udać się do Republiki Chińskiej. Skoro władze Tajwanu wymagają od takich osób wizy wjazdowej, to wydaje się logiczne, aby Unia Europejska utrzymała w stosunku do nich ten sam wymóg. Wiza jest narzędziem służącym legalizacji wjazdu do danego kraju lub czasowego pobytu w nim osób, które nie są obywatelami tego kraju ani nie mają w nim siedziby, i skutecznie ogranicza możliwości nielegalnego wjazdu lub pobytu. Zazwyczaj wymóg taki stosuje się wobec państw, z których pochodzą lub przez które przejeżdżają nielegalni imigranci, lecz nie jest on uzasadniony w przypadku krajów, z pochodzi niewielu imigrantów. Z wyżej wymienionych przyczyn państwa członkowskie takie jak Zjednoczone Królestwo i Irlandia zwolniły Tajwańczyków z wymogu wizowego (odpowiednio w marcu i lipcu 2009 r.). Inne kraje takiej jak Japonia, Korea Południowa, Singapur i Nowa Zelandia również zniosły ten wymóg. Tajwan nie wymaga obecnie wizy od obywateli większości państw członkowskich z wyjątkiem Cypru, Rumunii i Bułgarii. Władze Tajwanu zobowiązały się jednak do pełnego zniesienia wiz przed końcem 2010 r. Wypełnienie podjętego zobowiązania ma zasadnicze znaczenie i powinno zostać skierowane do Komisji Europejskiej na piśmie. Wniosek Tajwan nie stanowi dla Unii żadnego zagrożenia ani w zakresie nielegalnej imigracji, ani w odniesieniu do bezpieczeństwa publicznego. Zniesienie wiz w ruchu z Tajwanem wzbogaci stosunki handlowe z Unią Europejską, przyczyni się do zacieśnienia stosunków w dziedzinie kultury, edukacji, środowiska naturalnego i badań naukowych oraz zwiększy ruch turystyczny w obie strony. Ze względu na spójność regionalną Unią powinna zwolnić obywateli Tajwanu z obowiązku posiadania wizy, ponieważ Tajwan zwolnił z takiego obowiązku obywateli innych państw i podmioty z tego samego regionu geograficznego i o podobnym rozwoju gospodarczym, takich jak Hong Kong, Macao, Japonia, Korea Południowa i Singapur. Unia Europejska powinna zachować się podobnie ze względu na kryteria wzajemności, i fakt ten stanowi uzasadnienie wniosku zmieniającego rozporządzenie (WE) 539/2001, przy czym Tajwan powinien przed końcem 2010 r. formalnie znieść wizy dla obywateli Bułgarii, Cypru i Rumunii. Zwolnienie z wizy wjazdowej do Unii Europejskiej nie będzie miało zastosowania do osób posiadających paszport tajwański niezawierający numeru dowodu tożsamości. Podsumowując, przesunięcie Tajwanu na wykaz pozytywny byłoby odpowiednim krokiem, PR\833009.doc 9/10 PE449.019v02-00
przystającym do decyzji przyjętych ostatnio przez Unię Europejską w tej dziedzinie. III. PRZESUNIĘCIE DO WYKAZU POZYTYWNEGO POZOSTAŁYCH PAŃSTW TRZECICH Komisja nie widzi powodów uzasadniających przesunięcie do wykazu pozytywnego państw takich jak Trynidad i Tobago, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyna, Belize, Dominika, Grenada, Wyspy Marshalla, Mikronezja i Palau). Jedno lub, w kilku przypadkach, dwa państwa członkowskie złożyły wnioski o przesunięcie tych państw do wykazu pozytywnego. Znikome wsparcie tego rodzaju inicjatyw przez Radę oraz przeprowadzona przez Komisję analiza aspektów gospodarczych, bezpieczeństwa, zagrożenia nielegalną imigracją, zasad spójności regionalnej i wzajemności odradzają przychylne ustosunkowanie się do takich wniosków. IV. MARIANY PÓŁNOCNE (WYSPY MARIAŃSKIE) Wspólnota Marianów Północnych (Commonwealth of the Northern Mariana Islands) jest terytorium politycznie związanym ze Stanami Zjednoczonymi. Składa się z czternastu północnych Wysp Mariańskich położonych między Hawajami a Filipinami. Ludność liczy 82 459 mieszkańców. Mariany Północne sformalizowały sojusz polityczny ze Stanami Zjednoczonymi w 1975 r. Na wyspach panuje demokratyczny, reprezentacyjny, prezydencki, wielopartyjny system rządów, a najwyższym przedstawicielem jest na wyspach gubernator. Głową państwa jest prezydent USA. Federalnymi środkami finansowymi Wspólnoty Wysp Mariańskich zarządza Urząd Spraw Wyspiarskich Departamentu Spraw Wewnętrznych USA. W związku z tym obywatele Wspólnoty Wysp Mariańskich są obywatelami Stanów Zjednoczonych. Z uwagi na z powyższe i ze względu na spójność polityczną Unii należy usunąć z załącznika I do rozporządzenia (WE) 539/2001 Mariany Północne i zwolnić obywateli Marianów z obowiązku wizowego. PE449.019v02-00 10/10 PR\833009.doc