WDROŻENIE MSSF W GRUPIE KAPITAŁOWEJ PGE Michał Skiba Zastępca Dyrektora Departamentu Rachunkowości
Agenda 1. Przedstawienie Grupy Kapitałowej PGE. 2. Powody wdrożenia MSSF. 3. Głównie kwestie i problemy związane z wdrożeniem a. inne niż techniczne, b. techniczne. 4. MSSF w PGE obecnie.
1. Przedstawienie Grupy Kapitałowej PGE PGE Polska PGE Grupa Energetyczna S.A 85% 85% PGE Energia RZE Dystrybucja PGE GiE PGE Electra PGE Energia Odnawialna 85% RZE EC Rzeszów 19.1% Elektrownia Bełchatów 69% ZEW Dychów EC Gorzów 90.1% 85% ZEWT ZEWT Dystrybucja ZEŁT-Obrót 85% ZEORK ZEORK Dystrybucja 16% KWB Bełchatów 69% 0.5% ZEC Bydgoszcz 98.3% 85% 85% 85% LZE LUBZEL ZEB EC Kielce ŁZE Dystrybucja EC Lublin-Wrotków LUBZEL Dystrybucja 16% 16% 16% KWB Turów Elektrownia Turów Elektrownia Opole 69% 69% 69% Dodatkowo ponad 50 spółek z innych obszarów, głównie pozaenergetycznych 85% 85% 85% ZKE ZELT ZEDO. ZEB Dystrybucja ZKE Dystrybucja Legend: Dystrybucja Energia odnawialna Wydobycie i wytwarzanie Obrót hurtowy Sprzedaż detaliczna Struktura Grupy Kapitałowej PGE przed realizacją Programu Konsolidacji w roku 2010
2. Powody wdrożenia MSSF Pierwsza publiczna oferta akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie Rezultat W ramach procesu restrukturyzacji polskiego sektora energetycznego właściciel PGE S.A. (Skarb Państwa) zdecydował o prywatyzacji Spółki poprzez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie. Wdrożenie MSSF było konieczne w związku z zasadami raportowania obowiązującymi grupy kapitałowe, których jednostki dominujące są notowane na regulowanym rynku Unii Europejskiej. Przygotowywanie raportów finansowych zgodnie z obowiązującymi przepisami.
2. Powody wdrożenia MSSF Odmienne zasady wyceny aktywów, zobowiązań, przychodów i kosztów Rezultat Grupa Kapitałowa PGE została utworzona w 2007 roku i składała się z ponad 30 istotnych spółek. W większości jednostki te nie były powiązane przed utworzeniem Grupy Kapitałowej PGE. Spółki używały różnych zasad dotyczących wyceny aktywów i zobowiązań oraz pomiaru przychodów i kosztów. Używały również innych szacunków wpływających na sprawozdania finansowe. Ujednolicenie zasad wycen i pomiaru. Wdrożenie standardów sprawozdawczości nowych dla wszystkich jednostek było łatwiejsze niż wybieranie rozwiązań z różnych poprzednich polityk rachunkowości.
2. Powody wdrożenia MSSF Inne istotne powody: Różne formaty i zasady sprawozdawcze ujednolicenie. Jakość i ilość informacji MSSF są bardziej szczegółowe niż PSR. Porównywalność z innymi przedsiębiorstwami z Europy i reszty świata MSSF stały się standardem jeżeli chodzi o sprawozdawczość finansową na rynku europejskim. Dalszy rozwój Grupy Kapitałowej PGE Grupa planuje rozwój poza granicami Polski.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem inne niż techniczne Brak znajomości standardów Większość księgowych w Grupie Kapitałowej PGE nie znało MSSF lub miało tylko podstawową wiedzę o standardach. Rozwiązanie Grupa zorganizowała studia podyplomowe dla pracowników zaangażowanych we wdrożenie. Studia były prowadzone przez Ernst & Young Academy of Business oraz Szkołę Główną Handlową. Do chwili obecnej studia skończyło ponad 250 pracowników. Liczba ta obejmuje również pracowników zajmujących się np. kontrolingiem czy inwestycjami.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem inne niż techniczne Ludzie W latach przed utworzeniem Grupy Kapitałowej PGE spółki wchodzące w jej skład doświadczyły kilku przejęć i restrukturyzacji. Kolejne duże projekty, tj. IPO oraz MSSF, spowodowały, że część pracowników czuła się zmęczona i nie była chętna do współpracy. Rozwiązanie PGE zastosowało kilka środków aby przezwyciężyć te trudności, między innymi: zatrudnienie zewnętrznych doradców, szkolenia, opracowanie kanałów przepływu informacji oraz ostatnie, lecz nie mniej istotne premie dla pracowników.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem inne niż techniczne Czas Decyzja dotycząca debiutu giełdowego oraz wdrożenia MSSF została podjęta w połowie 2007 roku. Początkowo Spółka planowała upublicznienie w 4-ym kwartale 2008. To oznaczało, że mieliśmy mniej niż rok na przygotowanie skonsolidowanych sprawozdań finansowych na potrzeby Prospektu i dodatkowych dokumentów. Dotrzymywanie terminów było kluczowe. Rozwiązanie Spółka opracowała szczegółowy plan wdrożenia MSSF. Zaawansowanie w osiąganiu poszczególnych celów przez spółki było nadzorowane przy wykorzystaniu specjalnego programu.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem techniczne Identyfikacja różnic pomiędzy PSR a MSSF Grupa Kapitałowa PGE składała się z ponad 30 istotnych spółek z obszarów: wydobycia, wytwarzania ciepła i energii ze źródeł konwencjonalnych, energetyki odnawialnej, sprzedaży hurtowej, sprzedaży detalicznej, dystrybucji i telekomunikacji. Rozwiązanie Z powodu złożonej struktury Grupy oraz faktu, że w momencie wdrożenia była ona nowoutworzona, identyfikacja różnic była przeprowadzona głównie przez zewnętrznego doradcę, tj. Ernst & Young. Różnice były wyliczane przez EY i PGE.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem techniczne Wartość godziwa rzeczowych aktywów trwałych przyjęta jako zakładany koszt Wartość rzeczowych aktywów trwałych wg PSR nie spełniała zasad wyceny wg MSSF. Rozwiązanie Grupa zdecydowała się na użycie zwolnienia dozwolonego przez MSSF 1. Wybrane pozycje rzeczowych aktywów trwałych nabyte przed lub podczas okresu hiperinflacji zostały wycenione do wartości godziwej na dzień przejścia na MSSF, tj. 1 stycznia 2006 a Grupa przyjęła tą wartość jako zakładany koszt na ten dzień. Proces obejmował również określenie wartości użytkowej.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem techniczne Stawki amortyzacji oraz identyfikacja komponentów rzeczowych aktywów trwałych Środki trwałe stanowią około 80% aktywów Grupy. Mimo że podstawowe zasady dotyczące określania stawek amortyzacji są podobne wg PSR oraz MSSF, w praktyce niektóre spółki stosowały stawki amortyzacyjne używane dla celów podatkowych. Rozwiązanie Doradcy zewnętrzni oraz wewnętrzne służby techniczne wyznaczyły okresy użytkowania rzeczowych aktywów trwałych. Okresy użytkowania były porównane pomiędzy podobnymi jednostkami i jeżeli było to konieczne zostały ujednolicone. Kwestia obejmowała również identyfikację komponentów (w tym remontów generalnych).
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem techniczne Instrumenty finansowe ujawnienie i wycena Porównując z PSR, regulacje MSSF są bardziej szczegółowe w odniesieniu do wyceny i ujawnień w obszarze instrumentów finansowych. Rozwiązanie EY oraz PGE zidentyfikowali i wyliczyli różnice pomiędzy wartościami poszczególnych instrumentów finansowych wg PSR i MSSF. Dodatkowo zewnętrzny doradca przygotował wzór ujawnień wymaganych przez MSSF 7, MSR 32 oraz MSR 39.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem techniczne Odmienne stanowiska dotyczące poszczególnych regulacji W proces wdrożenia MSSF w Grupie Kapitałowej PGE było zaangażowanych dwóch audytorów (KPMG i Deloitte) oraz doradca (Ernst & Young). Kilka kwestii było odmiennie interpretowanych przez te podmioty (na przykład: prawo wieczystego użytkowania gruntów, zakres konsolidacji). Rozwiązanie PGE organizowała częste spotkania dotyczące problematycznych zagadnień. W przypadku utrzymywania się odmiennych stanowisk z reguły przyjmowaliśmy punt widzenia audytora wiodącego.
3. Główne kwestie i problemy związane z wdrożeniem techniczne Inne istotne kwestie: Segmenty operacyjne. Określenie czy umowa zawiera leasing (problem dla statutowych sprawozdań finansowych kopalń węgla brunatnego i powiązanych technologicznie elektrowni). Rezerwa na umorzenie praw do emisji dwutlenku węgla. Dotacje rządowe (umorzenie pożyczek z funduszy środowiskowych). Płatności w formie akcji. Obowiązkowa wpłata z zysku spółki Skarbu Państwa. Podział zysku na premie pracownicze. Podmioty powiązane (jednostki kontrolowane przez Skarb Państwa). Struktura sprawozdań finansowych, prezentacja elementów sprawozdań finansowych. Problemy i dyskusje z instytucjami państwowymi, agencjami, etc.
4. MSSF w PGE obecnie Statutowe skonsolidowane sprawozdania finansowe Grupa Kapitałowa PGE przygotowuje statutowe skonsolidowane sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF począwszy od 2008 roku. Statutowe jednostkowe Główne spółki w ramach Grupy sprawozdania finansowe Kapitałowej PGE wdrożyły MSSF do jednostkowej statutowej sprawozdawczości finansowej w roku 2010 i 2011. Mniejsze spółki nie są zobowiązane do wdrożenia MSSF.
4. MSSF w PGE obecnie Plan kont Raporty zarządcze, plany finansowe W większości spółek Grupy Kapitałowej PGE używane są plany kont opracowane wg PSR i odpowiednio zaadaptowane dla potrzeb MSSF. W 2010 roku PGE opracowało wzorcowy plan kont wg MSSF. Ten plan kont jest stopniowo wdrażany w spółkach, które zmieniają system finansowo-księgowy. Główne spółki sporządzają raporty zarządcze oraz przygotowują plany finansowe zgodnie z MSSF.
4. MSSF w PGE obecnie Wyższa świadomość zasad rachunkowości oraz standardów sprawozdawczości Wdrożenie MSSF wymagało zaangażowania nie tylko księgowych, lecz również pracowników departamentów kontrolingu, skarbu, inżynierów a nawet niektórych zajmujących się nadzorem właścicielskim. Do chwili obecnej ponad 250 pracowników wzięło udział w studiach podyplomowych dotyczących MSSF. Proces podniósł świadomość zasad rachunkowości i standardów sprawozdawczości w wielu departamentach spółek Grupy Kapitałowej PGE.
Departament Marketingu \ TEQUILA\ Polska 19