OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO kod 818116 ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 6. INFORMACJE DODATKOWE 7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku

1. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Operator urządzeń przemysłu szklarskiego (kod 818116) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej od 1.1.215r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 214r., poz. 1145). Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie operator urządzeń przemysłu szklarskiego jest przygotowany do: obsługiwania maszyn i urządzeń do sporządzania zestawu szklarskiego i topienia mas szklanych, obsługiwania maszyn i urządzeń do formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła, formowania wyrobów ze szkła sposobem ręcznym 1. Profil kompetencyjny 2 dla grupy dużej Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych - kod 81 3 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych wydobywają kopaliny: węgiel, torf i rudy metali; nadzorują i kontrolują pracę maszyn i urządzeń przemysłowych do produkcji i przetwórstwa metali, wyrobów chemicznych, gumowych, z tworzyw sztucznych, papierniczych, włókienniczych, skórzanych, wyrobów spożywczych, drzewnych, szklanych i ceramicznych 4. Przykładowe zawody: górnik eksploatacji podziemnej, pulpitowy wielkich pieców, operator urządzeń przemysłu chemicznego, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, operator do produkcji opakowań z papieru i tektury, operator maszyn tkackich, operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego, operator skrawarek drewna, operator urządzeń przemysłu szklarskiego, operator urządzeń pakujących. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych określono cztery kluczowe kompetencje: 1) Sprawność motoryczna - wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2) Współpraca w grupie aktywne angażowanie się w pracę zespołu i dążenie do wspólnej realizacji celów. 3) Podzielność uwagi efektywne wykonywanie kilku czynności jednocześnie i zdolność do pracy w warunkach rozpraszających uwagę. 1 Podstawa programowa kształcenia w zawodzie http://www.koweziu.edu.pl/ 2 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych. Warszawa, 214 3 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7.8.214r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. 214 poz. 1145). 4 Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie. Warszawa, 214 2

Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w okresie ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w okresie ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 4) Sumienność w dążeniu do rezultatów wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 216R. I W LATACH 21-215 5 I półrocze 216 2 1 18 4 215 3 2 27 214 1 2 22 213 1 1 7 212 2 1 1 1 211 1 1 1 1 6 21 x x x x x x x- brak danych Od 215 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana 5 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS-1 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za I pół.216r.i 215r. Raporty z lat 21-214 znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/ 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 3

spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W 215r. i w I półroczu 216r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna Operatorzy urządzeń do produkcji i wyrobów szklanych i ceramicznych, w której ujęto zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego nie miała określonego statusu na rynku pracy 7. Większa liczba wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej niż liczba nowych rejestracji bezrobotnych spowodowała, że w latach 21-214 zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego był zawodem deficytowym, tzn. takim, na który na rynku pracy istniało większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie 8. LICZBA OFERT PRACY W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO PRZYPADAJĄCYCH NA JEDNEGO BEZROBOTNEGO ZAREJESTROWANEGO W OKRESIE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 216R. I W LATACH 21-215 I półrocze 216 215 214 213 212 211 5 6 7 9 9 22 5 1 15 2 25 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO W I PÓŁROCZU 216R. WEDŁUG POWIATÓW Powiat Bezrobotni nowozarejestrowani w I półroczu 216r. OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w I półroczu 216r. Bezrobotni wg stanu w dniu 3.6.216r. Województwo kujawsko-pomorskie 2 18 1 Bydgoszcz grodzki Bydgoszcz ziemski Grudziądz grodzki Grudziądz ziemski Toruń grodzki Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa http://mz.praca.gov.pl 8 W latach 21-214 podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej,9. 4

Toruń ziemski Włocławek grodzki Włocławek ziemski Aleksandrów Kujawski Brodnica Chełmno Golub - Dobrzyń Inowrocław 8 Lipno Mogilno Nakło nad Notecią Radziejów Rypin Sępólno Krajeńskie Świecie Tuchola 2 9 1 Wąbrzeźno Żnin 1 Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MRPiPS-1 o rynku pracy. 3. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY W badaniu ankietowym pracodawców kluczowych branż województwa kujawsko-pomorskiego w 214 roku nie występują informacje na temat zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego 9. W badaniach zrealizowanych w latach 21-213 pracodawcy nie zgłosili planowanego zwiększenia zatrudnienia ani zwolnienia osób z zawodem operator urządzeń przemysłu szklarskiego 1. Raport z badania internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego. Badaniem objęto ogłoszenia o pracy z kwietnia i października 215r. zamieszczone na serwisach: praca.pl, gazetapraca.pl, pracuj.pl, praca.gratka.pl. dostępne w portalu Zielona Linia Centrum Konsultacyjno-Informacyjne Służb Zatrudnienia. 11. 4. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to badanie, które przewiduje zapotrzebowanie na pracowników na kolejny 217 rok. Prognoza ta opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia) analizujących sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Głównym efektem badania są informacje o grupach zawodów (poszczególne 9 Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 214r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie 1 Wyniki badań 2 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 21-213 w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/ 11 Raport z badania znajduje się na stronie http://wup.torun.pl/wp-content/uploads/216/4/da_216425_oferty- Internetowe-215-r.pdf 5

zawody z uwagi na podobieństwo wykonywanych zadań zostały ujęte w 177 grup), dla których prognozuje się deficyt, równowagę lub nadwyżkę osób poszukujących pracy. Do grupy zawodów Ceramicy i rzemieślnicy obróbki szkła zostały zaliczone zawody i podgrupy zawodów: ceramicy i pokrewni, formowacze wyrobów szklanych, krajacze i szlifierze szkła, szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramiki, technicy technologii ceramicznej, operatorzy urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych. Według ww. prognozy na 217r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa zawodów Ceramicy i rzemieślnicy obróbki szkła nie została określona z uwagi na to, iż została oceniona w mniej niż 12 powiatach12. PROGNOZOWANA ZMIANA ZAPOTRZEBOWANIA NA PRACOWNIKÓW W 217R. W GRUPIE ZAWODÓW CERAMICY I RZEMIEŚLNICY OBRÓBKI SZKŁA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WG POWIATÓW PROGNOZOWANA RELACJA MIĘDZY DOSTĘPNĄ SIŁĄ ROBOCZĄ A ZAPOTRZEBOWANIEM NA PRACOWNIKÓW W 217R. W GRUPIE ZAWODÓW CERAMICY I RZEMIEŚLNICY OBRÓBKI SZKŁA W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM WG POWIATÓW Źródło: http://barometrzawodow.pl/ 12/http://barometrzawodow.pl/ 6

5. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 211 roku w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. z 212 r., poz. 7 z późn. zm.) określa, że zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego od 1.9.212 roku można zdobyć w trzyletniej zasadniczej szkole zawodowej oraz na kursach kwalifikacyjnych. Dla zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego wyodrębniono jedną kwalifikację: K1 Wytwarzanie wyrobów ze szkła Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnianych przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo (stan na dzień 31.5.216r.) w województwie kujawsko-pomorskim zawód operator urządzeń przemysłu szklarskiego można zdobyć w 3 szkołach. ZASADNICZA SZKOŁA WIELOZAWODOWA START W TORUNIA Adres: 87-1 Toruń, Młodzieżowa 31a E-mail: zszstart@plm.pl Telefon: 5232222 Faks: 5232222 ZASADNICZA SZKOŁA WIELOZAWODOWA START WE WŁOCŁAWKU Adres: 87-8 Włocławek, Wolności 1 E-mail: zszstart@plm.pl Telefon: 519841455 Telefon: 51984147 ZASADNICZA SZKOŁA ZAWODOWA W ŚLIWICACH Adres: 89-53 Śliwice, Szkolna 9 E-mail: zsp@las.pl Telefon: 52334473 LICZBA ABSOLWENTÓW I UCZNIÓW KONTYNUUJĄCYCH NAUKĘ W ZAWODZIE OPERATOR URZĄDZEŃ PRZEMYSŁU SZKLARSKIEGO W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W LATACH 21-215 WG STANU NA 3 WRZEŚNIA DANEGO ROKU 6 6 5 4 3 2 uczniowie absolwenci 2 2 2 1 21 211 212 213 214 215 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z raportów monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. 7

Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje świadectwo. Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom. Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić: szkoły prowadzące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne); placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego; instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową; podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej 13. W latach 21-215 powiatowe urzędy pracy w województwie kujawskopomorskim nie organizowały szkoleń przygotowujących do wykonywania zawodu operator urządzeń przemysłu szklarskiego 14. Informacje o szkoleniach dostępne są w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych: http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris 6. INFORMACJE DODATKOWE www.polish-glass.pl - strona internetowa Związku Pracodawców "Polskie Szkło" www.swiat-szkla.pl - miesięcznik Świat Szkła prezentujący praktyczną wiedzę na temat wyrobów szklanych, technologii obróbki i zdobienia szkła www.sigma-not.pl - portal informacji technicznej, strona wydawcy dwumięsicznika "Szkło i Ceramika" www.koweziu.edu.pl/pp_zawod.php?nr_zawodu=818116 - podstawa programowa kształcenia w zawodzie Opracowała: Jolanta Lebiedzińska Doradca zawodowy WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: grudzień 216r. 13 https://men.gov.pl/pl/ksztalcenie-zawodowe/ksztalcenie-doroslych 14 Raporty z badań rynku szkoleniowego znajdują się na stronach: http://podlupa.wup.torun.pl/, http://wup.torun.pl/urzad/publikacje/publikacje-dotyczace-rynku-pracy/ 8

7. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych nie jest regulowany. Przykładowe nazwy stosowane na określenie zawodu operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych w poszczególnych państwach: Industriekeramiker/in, Glasbearbeiter/in, Flachglasmechaniker/in (Niemcy), Operator glasproductie (Belgia). W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en. htm Zapotrzebowanie na osoby z zawodem operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodem operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych zgłoszonych zostało 188 ofert pracy w 17 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodzie znajduje się na terenie: Niemiec (81 ofert), Czech (28 ofert) i Belgii (22 oferty)- dane wg stanu na dzień 19.11.215 r. Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych powinny dysponować doświadczeniem zawodowym ( mile widziane doświadczenie w produkcji ceramiki technicznej) wraz z odpowiednimi uprawnieniami wynikającymi z uzyskanego wykształcenia bądź kursów. Pracodawcy często już na etapie prowadzonej rekrutacji wymagają od kandydatów przedstawienia certyfikatów oraz ewentualnych referencji. Kandydaci powinni dysponować biegłą znajomością obsług i komputera oraz umiejętnością pracy na maszynach sterowanych numerycznie CNC. 9

Należy mieć również na uwadze, że pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym praca będzie wykonywana jak również posiadania prawa jazdy kat. B lub BE (mile widziany własny samochód). Od kandydatów oczekuje się również wysokich umiejętności manualnych w tym umiejętności frezowania, piłowania czy szlifowania, zdolności do pracy indywidualnej, dokładności i precyzji w wykonywaniu powierzonych zadań oraz gotowości do pracy w systemie zmianowym. Przykładowe stawki płacy w zawodzie operator urządzeń do produkcji wyrobów szklanych i ceramicznych na terenie Czech to: 72-1 CZK /brutto na godzinę bądź od min. 1467 CZK/ brutto / miesięcznie. Sporządziła: Justyna Grębicka - Wydział Pośrednictwa Pracy 1