Temat 3. Programowanie w środowisku Baltie Realizacja podstawy programowej 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedstawia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Cele edukacyjne Celem tematu 3. jest pokazanie tworzenia programów w środowisku programowania Baltie. Omawiamy m.in. możliwości powtarzania poleceń, stosowania zmiennych i polecenia warunkowego, definiowania procedur oraz tworzenia animacji. Proponowany czas realizacji cykl dwuletni 3 godz. cykl trzyletni 3 godz. Wskazówki metodyczne Program Baltie jest programem edukacyjnym, który ułatwia uczniowi zrozumienie, na czym polega programowanie. Jest to program bardzo przyjazny dla użytkownika, dlatego uczniowie szybko i sprawnie się nim posługują. Niektórzy uczniowie mogli poznać ten program w szkole podstawowej. Program Baltie umożliwia pracę w trzech trybach (Budowanie, Czarowanie i Programowanie). Można krótko pokazać, na czym polega praca w dwóch pierwszych trybach, ale nie należy omawiać ich szczegółowo (przeznaczone są bowiem dla młodszych dzieci). Należy na konkretnym przykładzie wyjaśnić sposób tworzenia programu w środowisku Baltie. Możemy wskazać również różnicę między tworzeniem programu w Baltie a pisaniem programu w Logo (jeśli uczniowie poznali w szkole podstawowej Logo). W Logo wydajemy kolejne polecenia żółwiowi, który po zaakceptowaniu od razu je wykonuje. Natomiast w programie Baltie wprowadzamy wszystkie polecenia dla czarodzieja, który wykonuje je po uruchomieniu programu. Przed przystąpieniem do pisania pierwszego programu (ćwiczenia 1-3, str. 25-26) uczniowie powinni zapoznać się z praktycznymi poradami podanymi na str. 26. W punkcie 2. tematu uczniowie tworzą programy realizujące algorytmy iteracyjne. Należy wcześniej przypomnieć, na czym polega iteracja. Nauczyciel krótko omawia sposób realizacji powtó- 17
rzeń w programie Baltie, a uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenia 4. i 5. (str. 27), tworząc i modyfikując programy. Korzystając z programu Baltie, warto omówić pętle zagnieżdżone (punkt 2.2, str. 28). W podręczniku stopniowo naprowadzamy uczniów do zastosowania pętli w pętli w celu zbudowania muru (ćwiczenia 6. i 7, str. 28). Tworząc w prostym środowisku program z pętlą zagnieżdżoną, uczniowie skuteczniej zrozumieją tę metodę i łatwiej będzie im ją zastosować w przyszłości, np. gdy będą programowali w języku C++. Należy bardzo dokładnie wytłumaczyć uczniom postać instrukcji warunkowej (punkt 3. tematu), zwłaszcza z warunkiem złożonym. W punkcie 4. tematu pokazujemy, w jaki sposób w programie Baltie można stosować zmienne i wykonywać na nich obliczenia. Należy szczególną uwagę zwrócić na przypisywanie wartości zmiennej. W punkcie 5. tematu uczniowie poznają, w jaki sposób definiować procedury w środowisku Baltie. Proponuję wcześniej przygotować przykładową procedurę i omówić sposób definiowania i wywoływania procedury, korzystając z projektora. Należy skorzystać również z opisu metody podanego na str. 32. Nauczyciel powinien obserwować wykonywanie wszystkich ćwiczeń, pomagać nieradzącym sobie uczniom i chwalić, jeśli dobrze sobie radzą. Należy sprawdzać wykonanie poszczególnych ćwiczeń i zlecać ich poprawienie, jeśli są zrobione błędnie. Do domu należy zadać przeczytanie treści całego tematu i przygotowanie ustnie odpowiedzi na pytania 1-4 ze str. 34, a także wykonanie ćwiczeń i zadań, których uczniowie nie zdążą rozwiązać w szkole. Wskazówki do niektórych ćwiczeń, pytań i zadań Ćwiczenie 7. (str. 28) aby kolorowe cegiełki były umieszczone w środku muru, a jednolite na dole i u góry, wystarczy w programie zamienić miejscami elementy z kolorowymi i szarymi cegiełkami. Ćwiczenie 8. (str. 29) gdy warunek jest spełniony, tzn. gdy Baltie napotka element koloru zielonego, ma posadzić kwiatek. W przeciwnym przypadku (gdy napotka element innego koloru) przechodzi dalej. Instrukcja warunkowa zostanie wykonana 14 razy. Ćwiczenie 9. (str. 30) w ćwiczeniu Baltie wstawia czerwony samochód, gdy napotka czarny przedmiot. W przeciwnym przypadku przechodzi dalej. Aby Baltie uzupełniał mur, zamiast wstawiać czerwone samochody, wystarczy zamienić przedmiot z czerwonym samochodem na przedmiot z szarymi cegiełkami. W scenie dołączanej do programu zastosowane są czarne przedmioty (jest to pierwszy przedmiot umieszczony w pierwszym wierszu w banku 0). Należy odróżniać go od pustego pola (, element koloru czarnego z białą kropeczką w środku, umieszczony na końcu pierwszego rzędu w panelu poleceń). Na przykład uruchamiając program: zauważymy, że w przypadku czarnego przedmiotu czarodziej go wyczarowuje, a w przypadku elementu pustego nie robi nic nie czaruje. 18
Program pokazany na rysunku 12. (str. 30) w podręczniku można zoptymalizować. W poleceniu IF występujące w dwóch miejscach polecenie Idź można zastąpić jednym poleceniem Idź, (rys. 1.), ponieważ czarodziej wykonuje krok zawsze niezależnie od spełnienia czy niespełnienia warunku. Powtarzające się dwukrotnie polecenie Idź na końcu programu można zastąpić liczbą kroków umieszczoną przed tym poleceniem. Rys. 1. Optymalne rozwiązanie ćwiczenia 9. (str. 30) z podręcznika Błędy i problemy uczniów Niektórzy zapominają, że istotna jest kolejność układanych elementów, które odpowiadają poleceniom języka programowania. Uczniowie mogą mieć problem ze stosowaniem instrukcji warunkowej. Nie zawsze prawidłowo umieszczają polecenia, które mają być wykonane, gdy warunek jest spełniony, a także te, które mają być wykonane, gdy warunek nie jest spełniony. Niektórym uczniom problem sprawia używanie zmiennych w programie i wykonywanie obliczeń z wykorzystaniem zmiennych. Nie wszyscy od razu zrozumieją, czym jest podprogram i po co definiuje się podprogramy. Przykładowe scenariusze Cykl dwuletni (II rok nauczania) Lekcja 4. * Programowanie w środowisku Baltie tworzenie programu i powtarzanie poleceń Lekcja 5. Programowanie w środowisku Baltie sytuacje warunkowe, zmienne i obliczenia Lekcja 6. Programowanie w środowisku Baltie stosowanie procedur Cykl trzyletni (II rok nauczania) Lekcja 10. ** Programowanie w środowisku Baltie tworzenie programu i powtarzanie poleceń Lekcja 11. Programowanie w środowisku Baltie sytuacje warunkowe, zmienne i obliczenia Lekcja 12. Programowanie w środowisku Baltie stosowanie procedur * Numeracja lekcji odpowiada numeracji wprowadzonej w planie wynikowym dla cyklu dwuletniego (II rok nauczania). ** Numeracja lekcji odpowiada numeracji wprowadzonej w planie wynikowym dla cyklu trzyletniego (II rok nauczania) 19
Cykl dwuletni (II rok nauczania) Lekcja 4. (temat 3.) Programowanie w środowisku Baltie tworzenie programu i powtarzanie poleceń Wiedza i umiejętności Treści, pytania, Podstawa programowa podstawowe rozszerzające ćwiczenia i zadania z podręcznika Uczeń: Uczeń: Uczeń: pisze proste programy w środowisku Baltie, używając podstawowych poleceń; zna polecenia umożliwiające realizację iteracji w środowisku Baltie; realizuje algorytmy iteracyjne w programie Baltie tworzy programy, stosując pętle proste i zagnieżdżone samodzielnie zapoznaje się z dodatkowymi możliwościami programu Baltie, tworząc trudniejsze programy temat 3. z podręcznika (str. 24-28); ćwiczenia 1-7 (str. 25-28); zadanie domowe pytania 1.i 2. (str. 34); zadania 1-5 (str. 34); zadanie 6. (folder Dodatkowe/Algorytmika); dla zainteresowanych zadanie 13. (str. 35) 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedstawia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Forma zajęć: wyjaśnienie podstawowych zasad programowania w środowisku Baltie; krótkie wprowadzenie, pokaz z wykorzystaniem projektora; praca z podręcznikiem, ćwiczenia. Przebieg lekcji 1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz sprawdza zadanie domowe wybranym uczniom. 2. Korzystając z pytań Warto powtórzyć (str. 24), uczniowie przypominają materiał potrzebny do realizacji lekcji. Wybrani uczniowie odpowiadają na zadane pytania. 3. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia podstawowe zasady tworzenia programu w środowisku Baltie tworzy i uruchamia prosty program. Przy okazji omawia ogólnie budowę okna programu (rys. 1, str. 25). Uwaga: Jeśli uczniowie korzystali z programu Baltie w szkole podstawowej, można wspólnie z nimi przypomnieć sposób tworzenia programu. 4. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-3 (str. 25-26), korzystając z praktycznych porad przedstawionych na str. 26. Nauczyciel sprawdza wykonywanie ćwiczeń i pomaga nieradzącym sobie uczniom. 5. Jeden z uczniów przypomina, na czym polega przedstawianie algorytmu w postaci programu komputerowego (temat 2., str. 14-16), a drugi pojęcie iteracji (temat 2., str. 19-21). 6. Korzystając z projektora, nauczyciel wyjaśnia, w jaki sposób zapisuje się powtarzające polecenia w środowisku Baltie. 7. Uczniowie wykonują ćwiczenia 4. i 5. (str. 27) oraz 6. i 7. (str. 28). Nauczyciel sprawdza na bieżąco wykonywanie ćwiczeń, pomaga nieradzącym sobie uczniom. 20
8. W podsumowaniu zajęć wybrani uczniowie prezentują wybrane rozwiązania ćwiczeń wykonanych na lekcji i odpowiadają na kontrolne pytania nauczyciela. Jako zadanie domowe nauczyciel poleca uczniom przeczytanie treści tematu (str. 24-28), przygotowanie odpowiedzi na pytania 1. i 2. (str. 34), wykonanie zadań 1-5 (str. 34) i zadania 6. (folder Dodatkowe/Algorytmika). Uczniom zainteresowanym poleca wykonanie zadanie 13. (str. 35). 21
Cykl dwuletni (II rok nauczania) Lekcja 5. (temat 3.) Programowanie w środowisku Baltie sytuacje warunkowe, zmienne i obliczenia Wiedza i umiejętności Treści, pytania, Podstawa programowa podstawowe rozszerzające ćwiczenia i zadania z podręcznika Uczeń: Uczeń: Uczeń: zna polecenia umożliwiające deklarowanie użycia zmiennych w środowisku Baltie; zna polecenie przypisania wartości zmiennej o danej nazwie; pisze proste programy w środowisku Baltie, deklarując użycie zmiennych; pisze polecenia, w których są wykonywane obliczenia z użyciem zmiennych rozumie, czym jest zmienna w programie, m.in. wie, że przypisanie zmiennej o tej samej nazwie innej wartości zastępuje poprzednią wartość; samodzielnie pisze trudniejsze programy wymagające stosowania zmiennych temat 3. z podręcznika (str. 29-31); ćwiczenia 8-10 (str. 29-31); zadanie domowe pytanie 3. (str. 34); zadania 6-9 (str. 34-35); zadanie 7. (folder Dodatkowe/Algorytmika); dla zainteresowanych zadanie 14. (str. 35); zadanie 8. (folder Dodatkowe/Algorytmika) 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedstawia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Forma zajęć: wyjaśnienie zasady korzystania ze zmiennych w środowisku Baltie; krótkie wprowadzenie, praca z podręcznikiem, ćwiczenia. Dodatkowe pliki proponowane do wykonania ćwiczeń i zadań: ćwiczenie 9. (str. 30) Warunek.bpr; zadanie 8. (str. 35) Las1.bpr; zadanie 9. (str. 35) Las2.bpr. Przebieg lekcji: 1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz sprawdza zadanie domowe wybranym uczniom. Wybrani uczniowie odpowiadają na zadane pytania i prezentują rozwiązania zadań. 2. Wybrany uczeń przypomina, w jaki sposób można graficznie przedstawić algorytm z warunkami (temat 2., str. 17-19). 3. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia sposób realizacji sytuacji warunkowych w środowisku Baltie (str. 29). Zwraca uwagę na zapis warunków logicznych, w tym warunków złożonych (str. 30). 4. Uczniowie wykonują kolejno ćwiczenia 8. i 9. (str. 29-30). Nauczyciel sprawdza wykonanie ćwiczeń. Wybrani uczniowie odpowiadają na pytania zawarte w ćwiczeniach. 5. Wybrany uczeń przypomina, czym jest deklarowanie zmiennych i w jaki sposób zmiennym można przypisać wartość (temat 2., str. 16-17). 6. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia sposób używania zmiennych w środowisku Baltie (str. 30-31). Zwraca uwagę na przypisywanie wartości zmiennym. 22
7. Uczniowie wykonują ćwiczenie 10. (str. 31). Nauczyciel sprawdza wykonywanie ćwiczenia i pomaga nieradzącym sobie uczniom. 8. Jako zadanie domowe nauczyciel poleca uczniom przeczytanie treści tematu (str. 29-31), przygotowanie odpowiedzi na pytanie 3. (str. 34), wykonanie zadań 6-9 (str. 34-35) i zadania 7. (folder Dodatkowe/Algorytmika). Uczniom zainteresowanym poleca wykonanie zadań 14. (str. 35) i 8. (folder Dodatkowe/Algorytmika). 23
Cykl dwuletni (II rok nauczania) Lekcja 6. (temat 3.) Programowanie w środowisku Baltie stosowanie procedur Wiedza i umiejętności Treści, pytania, Podstawa programowa podstawowe rozszerzające ćwiczenia i zadania z podręcznika Uczeń: Uczeń: Uczeń: rozumie, na czym polega stosowanie podprogramów; definiuje procedury bez parametrów w środowisku Baltie; wywołuje procedury w programie głównym definiuje procedury z parametrami i bez parametrów oraz wywołuje je; rozróżnia parametry formalne i aktualne; rozwiązuje zadania konkursowe i uczestniczy w konkursach temat 3. z podręcznika (str. 31-35); ćwiczenia 11-14 (str. 33-34); zadanie domowe pytanie 4. (str. 34); zadania 10-12 (str. 35); dla zainteresowanych zadania 15. i 16. (str. 35) 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedsta - wia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Forma zajęć: wyjaśnienie zasady stosowania procedur na przykładzie definiowania procedur w środowisku Baltie; krótkie wprowadzenie, praca z podręcznikiem, ćwiczenia. Dodatkowe pliki proponowane do wykonania ćwiczeń: ćwiczenie 11. (str. 33) Pomocnicy.bpr. Przebieg lekcji: 1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz sprawdza zadanie domowe wybranym uczniom. 2. Wybrany uczeń przypomina, czym jest podprogram i dlaczego stosuje się podprogramy (temat 2., str. 17). 3. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia sposób definiowania i wywoływania procedur w programie Baltie (str. 31-33). Wybrany uczeń czyta na głos treść ramki ze strony 32. 4. Uczniowie wykonują ćwiczenia 11-14 (str. 33-34). Nauczyciel sprawdza na bieżąco wykonywanie ćwiczeń i pomaga nieradzącym sobie uczniom. 5. W podsumowaniu zajęć wybrani uczniowie prezentują wybrane rozwiązania ćwiczeń wykonanych na lekcji i odpowiadają na kontrolne pytania nauczyciela. 6. Jako zadanie domowe nauczyciel poleca uczniom przeczytanie treści tematu (str. 31-35), przygotowanie odpowiedzi na pytanie 4. (str. 34), wykonanie zadań 10-12 (str. 35). Uczniom zainteresowanym poleca wykonanie zadań 15. i 16. (str. 35). 24
Cykl trzyletni (II rok nauczania) Lekcja 10. (temat 3.) Programowanie w środowisku Baltie tworzenie programu i powtarzanie poleceń Wiedza i umiejętności Treści, pytania, Podstawa programowa podstawowe rozszerzające ćwiczenia i zadania z podręcznika Uczeń: Uczeń: Uczeń: pisze proste programy w środowisku Baltie, używając podstawowych poleceń; zna polecenia umożliwiające realizację iteracji w środowisku Baltie; realizuje algorytmy iteracyjne w programie Baltie tworzy programy, stosując pętle proste i zagnieżdżone samodzielnie zapoznaje się z dodatkowymi możliwościami programu Baltie, tworząc trudniejsze programy temat 3. z podręcznika (str. 24-28); ćwiczenia 1-7 (str. 25-28); zadanie domowe pytania 1.i 2. (str. 34); zadania 1-5 (str. 34); zadanie 6. (folder Dodatkowe/Algorytmika); dla zainteresowanych zadanie 13. (str. 35) 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedsta - wia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Forma zajęć: wyjaśnienie podstawowych zasad programowania w środowisku Baltie; krótkie wprowadzenie, pokaz z wykorzystaniem projektora; praca z podręcznikiem, ćwiczenia. Przebieg lekcji 1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz sprawdza zadanie domowe wybranym uczniom. 2. Korzystając z pytań Warto powtórzyć (str. 24), uczniowie przypominają materiał potrzebny do realizacji lekcji. Wybrani uczniowie odpowiadają na zadane pytania. 3. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia podstawowe zasady tworzenia programu w środowisku Baltie tworzy i uruchamia prosty program. Przy okazji omawia ogólnie budowę okna programu (rys. 1, str. 25). Uwaga: Jeśli uczniowie korzystali z programu Baltie w szkole podstawowej, można wspólnie z nimi przypomnieć sposób tworzenia programu. 4. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-3 (str. 25-26), korzystając z praktycznych porad przedstawionych na str. 26. Nauczyciel sprawdza wykonywanie ćwiczeń i pomaga nieradzącym sobie uczniom. 5. Jeden z uczniów przypomina, na czym polega przedstawianie algorytmu w postaci programu komputerowego (temat 2., str. 14-16), a drugi pojęcie iteracji (temat 2., str. 19-21). 6. Korzystając z projektora, nauczyciel wyjaśnia, w jaki sposób zapisuje się powtarzające polecenia w środowisku Baltie. 7. Uczniowie wykonują ćwiczenia 4. i 5. (str. 27) oraz 6. i 7. (str. 28). Nauczyciel sprawdza na bieżąco wykonywanie ćwiczeń, nieradzącym sobie uczniom. 25
8. W podsumowaniu zajęć wybrani uczniowie prezentują wybrane rozwiązania ćwiczeń wykonanych na lekcji i odpowiadają na kontrolne pytania nauczyciela. Jako zadanie domowe nauczyciel poleca uczniom przeczytanie treści tematu (str. 24-28), przygotowanie odpowiedzi na pytania 1. i 2. (str. 34), wykonanie zadań 1-5 (str. 34) i zadania 6. (folder Dodatkowe/Algorytmika). Uczniom zainteresowanym poleca wykonanie zadanie 13. (str. 35). 26
Cykl trzyletni (II rok nauczania) Lekcja 11. (temat 3.) Programowanie w środowisku Baltie sytuacje warunkowe, zmienne i obliczenia Wiedza i umiejętności Treści, pytania, ćwiczenia i zadania Podstawa programowa podstawowe rozszerzające z podręcznika, materiały Uczeń: Uczeń: z CD Uczeń: zna polecenia umożliwiające deklarowanie użycia zmiennych w środowisku Baltie; zna polecenie przypisania wartości zmiennej o danej nazwie; pisze proste programy w środowisku Baltie, deklarując użycie zmiennych; pisze polecenia, w których są wykonywane obliczenia z użyciem zmiennych rozumie, czym jest zmienna w programie, m.in. wie, że przypisanie zmiennej o tej samej nazwie innej wartości zastępuje poprzednią wartość; samodzielnie pisze trudniejsze programy wymagające stosowania zmiennych temat 3. z podręcznika (str. 29-31); ćwiczenia 8-10 (str. 29-31); zadanie domowe pytanie 3. (str. 34); zadania 6-9 (str. 34-35); zadanie 7. (folder Dodatkowe/Algorytmika); dla zainteresowanych zadanie 14. (str. 35); zadanie 8. (folder Dodatkowe/Algorytmika) 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedsta - wia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Forma zajęć: wyjaśnienie zasady korzystania ze zmiennych w środowisku Baltie; krótkie wprowadzenie, praca z podręcznikiem, ćwiczenia. Dodatkowe pliki proponowane do wykonania ćwiczeń i zadań: ćwiczenie 9. (str. 30) Warunek.bpr; zadanie 8. (str. 35) Las1.bpr; zadanie 9. (str. 35) Las2.bpr. Przebieg lekcji: 1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz sprawdza zadanie domowe wybranym uczniom. Wybrani uczniowie odpowiadają na zadane pytania i prezentują rozwiązania zadań. 2. Wybrany uczeń przypomina, w jaki sposób można graficznie przedstawić algorytm z warunkami (temat 2., str. 17-19). 3. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia sposób realizacji sytuacji warunkowych w środowisku Baltie (str. 29). Zwraca uwagę na zapis warunków logicznych, w tym warunków złożonych (str. 30). 4. Uczniowie wykonują kolejno ćwiczenia 8. i 9. (str. 29-30). Nauczyciel sprawdza wykonanie ćwiczeń. Wybrani uczniowie odpowiadają na pytania zawarte w ćwiczeniach. 5. Wybrany uczeń przypomina, czym jest deklarowanie zmiennych i w jaki sposób zmiennym można przypisać wartość (temat 2., str. 16-17). 6. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia sposób używania zmiennych w środowisku Baltie (str. 30-31). Zwraca uwagę na przypisywanie wartości zmiennym. 27
7. Uczniowie wykonują ćwiczenie 10. (str. 31). Nauczyciel sprawdza wykonywanie ćwiczeń i pomaga nieradzącym sobie uczniom. 8. Jako zadanie domowe nauczyciel poleca uczniom przeczytanie treści tematu (str. 29-31), przygotowanie odpowiedzi na pytanie 3. (str. 34), wykonanie zadań 6-9 (str. 34-35) i zadania 7. (folder Dodatkowe/Algorytmika). Uczniom zainteresowanym poleca wykonanie zadań 14. (str. 35) i 8. (folder Dodatkowe/Algorytmika). 28
Cykl trzyletni (II rok nauczania) Lekcja 12. (temat 3.) Programowanie w środowisku Baltie stosowanie procedur Wiedza i umiejętności Treści, pytania, Podstawa programowa podstawowe rozszerzające ćwiczenia i zadania z podręcznika Uczeń: Uczeń: Uczeń: rozumie, na czym polega stosowanie podprogramów; definiuje procedury bez parametrów w środowisku Baltie; wywołuje procedury w programie głównym definiuje procedury z parametrami i bez parametrów oraz wywołuje je; rozróżnia parametry formalne i aktualne; rozwiązuje zadania konkursowe i uczestniczy w konkursach temat 3. z podręcznika (str. 31-35); ćwiczenia 11-14 (str. 33-34); zadanie domowe pytanie 4. (str. 34); zadania 10-12 (str. 35); dla zainteresowanych zadania 15. i 16. (str. 35) 1) wyjaśnia pojęcie algorytmu, podaje odpowiednie przykłady algorytmów rozwiązywania różnych 2) formułuje ścisły opis prostej sytuacji problemowej, analizuje ją i przedsta - wia rozwiązanie w postaci 5) wykonuje wybrane algorytmy za pomocą komputera. Forma zajęć: wyjaśnienie zasady stosowania procedur na przykładzie definiowania procedur w środowisku Baltie; krótkie wprowadzenie, praca z podręcznikiem, ćwiczenia. Dodatkowe pliki proponowane do wykonania ćwiczeń: ćwiczenie 11. (str. 33) Pomocnicy.bpr. Przebieg lekcji: 1. Nauczyciel podaje temat i cel lekcji oraz sprawdza zadanie domowe wybranym uczniom. 2. Wybrany uczeń przypomina, czym jest podprogram i dlaczego stosuje się podprogramy (temat 2., str. 17). 3. Korzystając z projektora, nauczyciel omawia sposób definiowania i wywoływania procedur w programie Baltie (str. 31-33). Wybrany uczeń czyta na głos treść ramki ze strony 32. 4. Uczniowie wykonują ćwiczenia 11-14 (str. 33-34). Nauczyciel sprawdza na bieżąco wykonywanie ćwiczeń i pomaga nieradzącym sobie uczniom. 5. W podsumowaniu zajęć wybrani uczniowie prezentują wybrane rozwiązania ćwiczeń wykonanych na lekcji i odpowiadają na kontrolne pytania nauczyciela. 6. Jako zadanie domowe nauczyciel poleca uczniom przeczytanie treści tematu (str. 31-35), przygotowanie odpowiedzi na pytanie 4. (str. 34), wykonanie zadań 10-12 (str. 35). Uczniom zainteresowanym poleca wykonanie zadań 15. i 16. (str. 35). 29