WYMAGANIA EDUKACYJNE HISTORIA KL. I TREŚCI NAUCZANIA Dlaczego uczymy się historii? Najdawniejsze dzieje człowieka Cywilizacje Bliskiego Wschodu (Babilonia, Egipt) Starożytny Izrael DOPUSZCZAJĄCA wiek, era, epoka, prehistoria, źródło historyczne. *oblicza czas, który upłynął między epokami. *przypisuje daty wydarzeń do odpowiednich wieków. źródłowy, diagram, oś czasu) homo sapiens, prehistoria, paleolit neolit *opowiada o narzędziach, ubiorze, mieszkaniach i pożywieniu w paleolicie i neolicie Mezopotamia, pismo klinowe, politeizm, ziggurat, Kodeks Hammurabiego, faraon, sieć irygacyjna, piramida, hieroglify, papirus, sarkofag, mumifikacja *opowiada czym zajmowali się mieszkańcy Międzyrzecza *rozumie zależności między położeniem geograficznym, a zajęciami mieszkańców cywilizacje Wschodu źródłowy, diagram) monoteizm, Arka Przymierza, Ziemia Obiecana, czasy patriarchów, salomonowy wyrok, szabat, rabin, DOSTATECZNA kolejne epoki historyczne *wie, jakie wyróżniamy źródła historyczne dlaczego uczymy się historii? rewolucja neolityczna, plemię, epoka brązu *wie kiedy zaczęły się uprawy i hodowla *zaznacza paleolit i neolit na osi czasu *wie, jakie były Mezopotamii i egipskie grupy społeczne i ich funkcje *potrafi wymienić najważniejszych bogów egipskich *rozpoznaje na ilustracji zabytki * rozumie dlaczego w Egipcie była mumifikacja *rozpoznaje typy pisma z terenów Mezopotamii i warunków geograficznych Palestyny na życie jej mieszkańców; *wskazuje Palestynę na mapie DOBRA *przedstawia własne rozumienie konieczności nauki historii *rozumie wpływ klimatu na zmiany w życiu ludzi dlaczego ludzie pierwotni żyli w grupach *wskazuje czynniki decydujące o rozwoju rolnictwa na obszarze Żyznego Półksiężyca * wie, co oznacza zasada oko za oko *wie dlaczego i w jaki sposób powstały piramidy sposoby oddawania czci bogom egipskim, co oznacza określenie Egipt, darem Nilu *rozumie znaczenie sieci irygacyjnej dla rozwoju rolnictwa znaczenie pisma i prawa w procesie powstawania. *wie, na jakie etapy można podzielić historię narodu wybranego; *wskazuje różnice pomiędzy religiami, Izraela i BARDZO DOBRA *klasyfikuje źródła historyczne posługując się przykładami w neolicie nie wszyscy ludzie musieli zajmować się rolnictwem *potrafi wskazać rewolucyjny charakter zmian zachodzących w neolicie Egipcjan i wskazuje dziedziny, w których do dziś wykorzystujemy wynalazki egipskie w Egipcie powstała organizacja państwowa * rozumie i uzasadnia kluczową rolę społeczną kapłanów w Egipcie *dostrzega korzenie w judaizmie, wskazuje cechy wspólne obu religii *wie, gdzie mieszkają CELUJĄCA przydatność źródeł historycznych w pracy historyka i archeologa *rozumie i uzasadnia dlaczego w prehistorii Ziemia nie była zaludniona równomiernie *samodzielnie ocenia stosowaną w Kodeksie Hammurabiego zasadę odwetu *wskazuje i ocenia źródła potęgi starożytnego * rozumie znaczenie Biblii jako źródła historycznego
Cywilizacja grecka Cywilizacja rzymska judaizm, naród wybrany, teokracja, Biblia, Tora; główne zasady i symbole judaizmu demokracja, oligarchia, igrzyska olimpijskie, teatr, politeizm, mit, heros starożytną Grecję warunków naturalnych na życie mieszkańców Hellady czynniki integrujące Greków Leonidasa, Peryklesa, Aleksandra *wie, kiedy: odbyły się pierwsze igrzyska olimpijskie, rozegrały się bitwy pod Maratonem i Termopilami; greckich bogów *porównuje system sprawowania władzy w Atenach i Sparcie źródłowy, diagram) republika, legion, konsul, apostoł, Nowy Testament, romanizacja, akwedukt, termy,, cesarstwo, cesarz, chrześcijaństwo; Jezusa Chrystusa, Cezara, Spartakusa, Hannibala; się w 476 r.; miasto Rzym i przybliżony zasięg rzymskiego wpływu greckiej na rzymską *wskazuje przyczyny i przykłady prześladowań postacie związane z historią narodu wybranego: Abrahama, Mojżesza, Dawida, Salomona różnice między politeizmem, a monoteizmem *podaje genezę i znaczenie powiedzeń: mówić lakonicznie, z tarczą lub na tarczy,wychowanie spartańskie przyczyny sukcesów militarnych Sparty cechy teatru greckiego, i igrzysk olimpijskich; *wie, kim byli: Sofokles, Fidiasz, Archimedes, Sokrates, Platon, Arystoteles, Perykles, Homer; osiągnięć sztuki greckiej, w tym dzieł hellenistycznych; *wskazuje sposoby czczenia bóstw przez Greków; rzymskich urzędników i omawia ich kompetencje patrycjusze, plebejusze, barbarzyńca; Dioklecjana, św. Piotra, św. Pawła, Oktawiana Augusta; *opisuje republikę i cesarstwo jako formy ustrojowe; rzymskie *opisuje postawy Rzymian wobec niewolników i ludów podbitych *rozpoznaje na Mezopotamii zasady demokracji ateńskiej, oligarchii spartańskiej, Aleksandra ; dzieła: Fidiasza, Sofoklesa, Myrona; przyczyny zwycięstw Aleksandra ; wpływ religii na funkcjonowanie państw greckich; skutki wychowania spartańskiego dla *przedstawia etapy rozwoju i potrafi je scharakteryzować *opisuje przyczyny i skutki: powstań niewolników, upadku republiki, kryzysu w Cesarstwie; *opisuje różnice między ustrojami republiki i cesarstwa znaczenie wojen i podbojów dla rzymskiego *rozróżnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku starożytnego współcześni wyznawcy judaizmu Uzasadnia przydomek nadany Aleksandrowi Macedońskiemu *wskazuje wpływ cywilizacji i sztuki starożytnej Grecji na współczesną cywilizację i sztukę; *porównuje demokrację starożytną ze współczesną; *porównuje warunki naturalne rożnych krajów starożytnych, wskazuje podobieństwa i różnice oraz ich wpływ na funkcjonowanie państw zalety i wady republiki i cesarstwa jako form ustrojowych *wskazuje wpływ osiągnięć rzymskich na współczesne prawo, kulturę i budownictwo *opisuje znaczenie procesu romanizacji dla terenów podbitych przez Rzym genezę i znaczenie powiedzeń: Kości zostały rzucone, I Ty, Brutusie, przeciw mnie? ; *wskazuje kontynuację myśli filozoficznej starożytnych Greków we współczesnych systemach filozoficznych (na wybranych przykładach) *ocenia wkład Rzymian w rozwój i jej wpływ na współczesną cywilizację *dokonuje analizy porównawczej taktyki walki Rzymian, Greków i Macedończyków
Początki (Bizancjum, islam, państwo Franków, Rzesza Ottonów Słowianie, krucjaty) Społeczeństwo średniowiecznej Europy (system lenny monarchie patrymonialne i stanowe, średniowieczne miasto i wieś) Polska pierwszych chrześcijan w Rzymie chrystianizacja, klasztor, ikona, kodeks Justyniana, prawosławie, herezja, islam, Koran, arabeska, renesans karoliński, minuskuła, Rzesza, uniwersalne, krucjata * wskazuje na mapie Bizancjum i Konstantynopol, Państwo Franków, Państwo Kościelne *zna podstawowe zasady islamu *opisuje podstawowe zasady i symbole islamu Chlodwiga, Karola Młota, Pepina Krótkiego, Karola *wie kim byli Wikingowie wasal, senior, feudalizm, monarchia stanowa, parlament, inwestytura, lenno, przywilej, scholastyka, gotyk, styl romański, uniwersalizm, się w 1066 r. * wymienia stany społeczne i krótko je opisuje miasto i wieś w średniowieczu monarchia fotografiach typowe rzeźby rzymskie działalność pierwszych zakonów *wskazuje zabytki charakterystyczne dla Bizancjum cechy Kościoła wschodniego *zna cywilizacji arabskiej * wyjaśnia, jak działała aparat państwowy w monarchii Karola ; przejawy renesansu karolińskiego; postanowienia traktatu w Verdun *wie na czym polegała idea uniwersalnego system zależności feudalnych *rozpoznaje typowe instytucje systemu lennego *podaje, czym różniły się między sobą stany społeczne rycerską, kościelną i ludową; *opowiada, czym zajmowano się na średniowiecznym uniwersytecie *rozpoznaje zabytki *opowiada o funkcjonowaniu Rzymu Rzymianie przejmowali greckie wierzenia, literaturę i filozofię, dlaczego Rzymianie wznosili różne budowle publiczne rozłamu w Kościele w XI wieku zabytki typowe dla architektury arabskiej i podaje ich cechy *porównuje islam z innymi religiami * rozumie, jakie znaczenie miało przywrócenie cesarstwa na Zachodzie * wskazuje na mapie ziemie podbite przez Arabów feudalizmu na władzę królewską *rozróżnia budowle w stylu romańskim i gotyckim; rolę zakonów znaczenie uniwersytetów dla średniowiecznej Europy na czym polegał uniwersalizm *ocenia dokonania pierwszych Piastów *dostrzega zmianę roli Kościoła po upadku Cesarstwa Zachodniego *wskazuje różnice pomiędzy Kościołami prawosławnym i katolickim; okoliczności powstania Państwa Kościelnego znaczenie renesansu karolińskiego dla rozwoju europejskiej znaczenie traktatu w Verdun w procesie powstawania państw w Europie *wskazuje wady i zalety ustroju feudalnego z punktu widzenia seniora i wasala kulturową rolę Kościoła w nauce, architekturze, sztuce i życiu codziennym *wskazuje przejawy kryzysu w Kościele w XV w. *wskazuje, czym różnił się nurt ludowy polskiej od nurtu dworskiego cechy wspólne polskiej i europejskiej w okresie *dostrzega przełomowe * rozumie skutki podziału Kościoła dla dziejów * rozumie, że korzeni współczesnych form ustrojowych należy szukać nie tylko w starożytności, lecz także w średniowieczu, i potrafi wskazać przykłady * porównuje rządy twórców
Piastów (od Mieszka I do Krzywoustego) Polska dzielnicowa i zjednoczona (od Krzywoustego do ) Polska w dobie unii z Litwą (od Ludwika Węgierskiego do Jagiellończyka) patrymonialna, danina, rycerstwo, gród, podgrodzie, zasada senioratu plemiona zamieszkujące ziemie polskie się w latach: 966, 972; 1000; 1025, 1138 *wie, kim byli: Mieszko I, Jordan, Bolesław Chrobry, św. Wojciech, Otton III, Bolesław Śmiały, św. Stanisław, Bolesław Krzywousty * wskazuje na mapie państwo Mieszka I i *rozumie znaczenie pojęć: Krzyżacy, Tatarzy, kolonizacja, zasadźca; sąd papieski, Akademia Krakowska się w latach:1226, 1308,1320, 1364 *wie kim byli: Konrad Mazowiecki, Wacław II, Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki i z czego zasłynęli reform przeprowadzonych przez w dziedzinie obronności,, gospodarki unia personalna, przywilej koszycki, inkorporacja się w latach: 1385,1410,1444, 1454, 1466 *łączy postacie z konkretnymi wydarzeniami: Ludwik Węgierski, Jadwiga, Władysław Jagiełło, Ulrich von i organizacji Mieszka * wskazuje chrztu Polski; * uzasadnia znaczenie koronacji władcy dla dzielnice powstałe na mocy testamentu *zna cechy charakterystyczne monarchii patrymonialnej *potrafi połączyć postać z podanym wydarzeniem jak miało funkcjonować uniwersalne Ottona III ziemie, które Polska utraciła w okresie rozbicia dzielnicowego, i wskazuje je na mapie * podaje okoliczności utraty Pomorza Gdańskiego przez Polskę * uzasadnia, dlaczego potomni nadali Kazimierzowi przydomek Wielki objęcia polskiego tronu przez Ludwika Węgierskiego; przyczyny i następstwa podpisania unii w Krewie okolicznościach wybuchu wielkiej wojny z zakonem krzyżackim i jej w dziedzinie polityki, gospodarki i wojen toczonych przez i skutki zjazdu gnieźnieńskiego * ocenia rządy Odnowiciela, Śmiałego, Władysława Hermana wprowadzenia zasady senioratu w Polsce dążeń zjednoczeniowych *ocenia skutki najazdu mongolskiego na Polskę *wskazuje przyczyny sprowadzenia Krzyżaków na ziemie polskie * rozumie rolę Kościoła w procesie jednoczenia polskich ziem *sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polskokrzyżackimi *wie, dlaczego w XIV w. panowały w Polsce trzy dynastie, i zna okoliczności, w jakich obejmowały one władzę rozwój uprawnień stanu szlacheckiego * wyjaśnia zasady sejmu znaczenie chrztu dla rozwoju polskiego * charakteryzuje politykę międzynarodową *przedstawia okoliczności konfliktu króla Śmiałego z biskupem Stanisławem * wskazuje zmiany społeczne, które zaszły w Polsce pierwszych Piastów i łączy je z panowaniem właściwych władców konsekwencje rozbicia dzielnicowego i skutki kolonizacji * podsumowuje panowanie Władysława Łokietka i zmiany struktury społecznowyznaniowej po przyłączeniu do Polski ziem ruskich znaczenie przywileju koszyckiego; przyczyny i skutki unii polskolitewskiej dla obu państw przyczyny i okoliczności ukształtowania się polskiego sejmu polskiego z rządami ich następców * wskazuje przykłady nowatorskich działań i rozumie ich przyczyny * dostrzega zalety istnienia jednolitego *diagnozuje kryzys XIV XV w. skutki kryzysu późnego w Europie Zachodniej
Jungingen, Władysław Warneńczyk Kazimierz Jagiellończyk : litewskie, polskie, krzyżackie w XIV XV w.; postanowienia unii w Krewie skutki *wie na czym polegała demokracja szlachecka i następstwa wojny trzynastoletniej *zna polskiej późnego Uwagi dotyczące oceniania na każdym poziomie wymagań: aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu uczeń jest zobowiązany doskonalić umiejętność źródeł historycznych oraz powinien być oceniany ze stopnia opanowania tej umiejętności w sposób ustawiczny, zarówno w trakcie zajęć, jak i przy okazji prac domowych i sprawdzianów wiedzy ZASADY OCENIANIA uczeń otrzymuje oceny ze sprawdzianów pisemnych, kartkówek, odpowiedzi, ćwiczeń z mapą, prac domowych, aktywności na lekcji, udziału w konkursach historycznych, realizacji projektu wprowadza się system znaków + i - 1) + otrzymuje uczeń za: a) przygotowanie dodatkowo materiałów do lekcji, b) aktywność na lekcji, c) pomoc koleżeńską 2) - otrzymuje uczeń za: a) brak pracy domowej, b) brak materiałów niezbędnych do lekcji: podręcznika, zeszytu, c) brak zaangażowania na lekcji, 3) Uczeń, który uzyskał cztery plusy, otrzymuje ocenę bardzo dobrą. Uczeń, który uzyskał cztery minusy, otrzymuje ocenę niedostateczną Jeżeli uczeń nie zgłosi u nauczyciela braku pracy domowej lub nieprzygotowania do zajęć przed lekcją otrzymuje ocenę niedostateczną. Uczeń może zgłosić brak pracy domowej, który jest jednoznaczny z nieprzygotowaniem do zajęć lekcyjnych. uczeń może być nieprzygotowany do zajęć 2 razy w semestrze o ocenie śródrocznej i rocznej decydują przede wszystkim wyniki sprawdzianów pisemnych, pozostałe oceny mają wpływ na podwyższenie lub obniżenie oceny końcowej.