EUROPEJSKI SONDAŻ SPOŁECZNY (Edycja )

Numer Ankieterski EUROPEJSKI SONDAŻ SPOŁECZNY (Edycja 4. 2008) WERSJA A Warszawa 2008

DATA PRZEPROWADZENIA WYWIADU: / / (dd/mm/rr) WPISAĆ GODZINĘ ROZPOCZĘCIA: : ( w układzie 24-godzinnym) A1 Ile w sumie czasu spędza P. na oglądaniu telewizji w przeciętny dzień powszedni? Odpowiadając, proszę posłużyć się następującą kartą. KARTA 1. POZOSTAWIĆ DO A6 W ogóle 00 PRZEJŚĆ DO A3 Poniżej ½ godziny 01 ½ godziny do 1 godziny 02 Ponad 1 godzinę do 1½ godziny 03 Ponad 1½ godziny do 2 godzin 04 Ponad 2 godziny do 2½ godziny 05 Ponad 2½ godziny do 3 godzin 06 Ponad 3 godziny 07 8 ZADAĆ A2 A2 A ile spośród czasu, który spędza P. oglądając telewizję w przeciętny dzień powszedni, zajmuje P. oglądanie dzienników telewizyjnych, programów informacyjnych lub innych programów poświęconych polityce i bieżącym wydarzeniom? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 1 W ogóle 00 Poniżej ½ godziny 01 ½ godziny do 1 godziny 02 Ponad 1 godzinę do 1½ godziny 03 Ponad 1½ godziny do 2 godzin 04 Ponad 2 godziny do 2½ godziny 05 Ponad 2½ godziny do 3 godzin 06 Ponad 3 godziny 07 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A3 Ile w sumie czasu spędza P. słuchając radia w przeciętny dzień powszedni? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 1 W ogóle 00 PRZEJŚĆ DO A5 Poniżej ½ godziny 01 ½ godziny do 1 godziny 02 Ponad 1 godzinę do 1½ godziny 03 Ponad 1½ godziny do 2 godzin 04 Ponad 2 godziny do 2½ godziny 05 Ponad 2½ godziny do 3 godzin 06 Ponad 3 godziny 07 8 ZADAĆ A4 3 ESS 2008

A4 A ile spośród czasu, który spędza P. słuchając radia w przeciętny dzień powszedni, zajmuje P. słuchanie wiadomości lub innych programów poświęconych polityce i bieżącym wydarzeniom? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 1 W ogóle 00 Poniżej ½ godziny 01 ½ godziny do 1 godziny 02 Ponad 1 godzinę do 1½ godziny 03 Ponad 1½ godziny do 2 godzin 04 Ponad 2 godziny do 2½ godziny 05 Ponad 2½ godziny do 3 godzin 06 Ponad 3 godziny 07 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A5 Ile w sumie czasu spędza P. na czytaniu gazet w przeciętny dzień powszedni? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 1 W ogóle 00 PRZEJŚĆ DO A7 Poniżej ½ godziny 01 ½ godziny do 1 godziny 02 Ponad 1 godzinę do 1½ godziny 03 Ponad 1½ godziny do 2 godzin 04 Ponad 2 godziny do 2½ godziny 05 Ponad 2½ godziny do 3 godzin 06 Ponad 3 godziny 07 8 ZADAĆ A6 A6 Ile z tego czasu poświęca P. na czytanie artykułów o polityce i bieżących wydarzeniach? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 1 W ogóle 00 Poniżej ½ godziny 01 ½ godziny do 1 godziny 02 Ponad 1 godzinę do 1½ godziny 03 Ponad 1½ godziny do 2 godzin 04 Ponad 2 godziny do 2½ godziny 05 Ponad 2½ godziny do 3 godzin 06 Ponad 3 godziny 07 8 ESS 2008 4

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A7 A teraz posługując się tą kartą [KARTA 2] proszę powiedzieć, jak często korzysta P. - w domu lub w pracy - z Internetu, sieci WWW lub poczty elektronicznej do celów osobistych? (JEŚLI RESPONDENT JEST W WIEKU PRODUKCYJNYM, DODAĆ... ) nie związanych bezpośrednio z pracą zawodową. Nie mam dostępu do tych urządzeń ani w domu, ani w pracy 00 Nigdy nie korzystam 01 Rzadziej niż raz w miesiącu 02 Raz w miesiącu 03 Kilka razy w miesiącu 04 Raz w tygodniu 05 Kilka razy w tygodniu 06 Codziennie 07 8 A8 Czy, ogólnie biorąc, uważa P., że większości ludzi można ufać, czy też, że w kontaktach z ludźmi ostrożności nigdy za wiele? Posługując się tą kartą [KARTA 3] proszę wskazać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza, że ostrożności nigdy za wiele, a 10 oznacza, że większości ludzi można ufać. Pozostałe liczby służą do wyrażenia opinii pośrednich. Ostrożności nigdy za wiele ` Większości ludzi można ufać A9 Czy uważa P., że gdyby nadarzyła się okazja, większość ludzi starałaby się P. wykorzystać, czy też starałaby się postępować uczciwie? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 4 Większość ludzi starałaby się mnie wykorzystać ` Większość ludzi starałaby się postępować uczciwie A10 Czy uważa P., że ludzie przede wszystkim starają się służyć pomocą innym, czy też, że przede wszystkim dbają o własny interes? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 5 Ludzie przede wszystkim dbają o własny interes Ludzie przede wszystkim starają się służyć pomocą innym 5 ESS 2008

Chcielibyśmy teraz zadać P. kilka pytań dotyczących polityki i władz. B1 Jak by P. określił/-a swoje zainteresowanie polityką? Czy P. polityką...: ODCZYTAĆ bardzo się interesuje, 1 dość się interesuje, 2 niezbyt się interesuje, 3 czy w ogóle się nie interesuje? 4 B2 Jak często polityka wydaje się P. na tyle skomplikowana, że tak naprawdę nie może P. zrozumieć, o co chodzi? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 6 Nigdy 1 Bardzo rzadko 2 Od czasu do czasu 3 Dość często 4 Często 5 B3 Na ile trudne lub łatwe jest dla P. wyrobienie sobie własnej opinii w sprawach związanych z polityką? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 7 Bardzo trudne 1 Trudne 2 Ani trudne, ani łatwe 3 Łatwe 4 Bardzo łatwe 5 Posługując się tą kartą [KARTA 8] proszę wskazać na skali od 0 do 10 na ile osobiście ma P. zaufanie do każdej z instytucji, które wymienię. 0 oznacza całkowity brak zaufania wobec instytucji, a 10 oznacza, że ma P. do niej całkowite zaufanie. Pozostałe liczby służą do wyrażenia opinii pośrednich. Na ile ma P. zaufanie do... ODCZYTAĆ... Całkowity brak zaufania B4 polskiego parlamentu, tzn. sejmu i senatu? Całkowite zaufanie B5 systemu prawnego? B6 policji? B7 polityków? B8 B9 partii politycznych? Parlamentu Europejskiego? B10 Organizacji Narodów Zjednoczonych? ESS 2008 6

B11 Obecnie wielu ludzi z różnych przyczyn nie bierze udziału w wyborach. Czy brał/-a P. udział w ostatnich wyborach do sejmu w październiku 2007 roku? Tak 1 ZADAĆ B12 Nie 2 Nie byłem/-am uprawniony/-a do głosowania 3 PRZEJŚĆ DO B13 ZADAĆ B12, JEŚLI W B11 PADŁA ODP. TAK (KOD 1) B12 Na którą partię lub ugrupowanie głosował/-a P. w tamtych wyborach do sejmu? ANKIETER: ZAKLASYFIKOWAĆ ODPOWIEDŹ RESPONDENTA. Lewica i Demokraci SLD+SDPL+PD+UP 01 Liga Polskich Rodzin 02 Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej 03 Polska Partia Pracy 04 Polskie Stronnictwo Ludowe 05 Prawo i Sprawiedliwość 06 Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej 07 Inna (WPISAĆ) 08 (Odmowa odpowiedzi) 77 (Nie pamiętam) 88 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW Istnieją różne sposoby działania na rzecz poprawy sytuacji w Polsce lub zapobiegania pogorszeniu się jej. Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy podjął/ęła P. któreś z poniższych działań? Czy ODCZYTAĆ... Tak Nie B13 B14... kontaktował/-a się P. z politykiem, urzędnikiem na szczeblu rządowym lub samorządowym?... działał/-a P. w partii politycznej lub organizacji podejmującej działalność społeczną lub polityczną? 1 2 8 1 2 8 B15... działał/-a w innego rodzaju organizacji lub stowarzyszeniu? 1 2 8 B16... nosił/-a lub umieszczał w widocznym miejscu znaczek/nalepkę propagującą jakąś kampanię lub akcję? 1 2 8 B17... podpisywał/-a petycję? 1 2 8 B18... brał/-a udział w legalnej publicznej demonstracji? 1 2 8 B19... bojkotował/-a P., celowo nie kupował/-a określonych towarów, produktów? 1 2 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW B20a Czy istnieje jakaś partia polityczna, z którą czuje się P. bardziej związany/-a niż z innymi partiami, jest P. jej sympatykiem? Tak 1 ZADAĆ B20b Nie 2 PRZEJŚĆ DO B21 7 ESS 2008

B20b Jaka to partia? ANKIETER: ZAKLASYFIKOWAĆ ODPOWIEDŹ RESPONDENTA. Liga Polskich Rodzin (d. R. Giertych o. S. Chruszcz) 01 Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej (D. Tusk) 02 Partia Demokratyczna demokraci.pl (J. Onyszkiewicz) 03 Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak) 04 Prawo i Sprawiedliwość (J. Kaczyński) 05 Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej (A. Lepper) 06 Socjaldemokracja Polska (d. M. Borowski o. Bartosz Dominiak) 07 Sojusz Lewicy Demokratycznej (G. Napieralski) 08 Unia Pracy (W. Witkowski) 09 Inna (WPISAĆ) 10 (Odmowa odpowiedzi) 77 8 ZADAĆ B20c PRZEJŚĆ DO B21 ZADAĆ B20c JEŻELI W B20b WSKAZANO KTÓRĄŚ PARTIĘ (KODY OD 01 DO 10) B20c Na ile blisko czuje się P. związany/-a z tą partią? Czy jest ona P. ODCZYTAĆ... DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW B21 Czy jest P. członkiem jakiejś partii politycznej? bardzo bliska, 1 dość bliska, 2 niezbyt bliska, 3 czy też w ogóle nie jest bliska? 4 Tak 1 ZADAĆ B22 Nie 2 ZADAĆ B22 JEŚLI W B21 PADŁA ODPOWIEDŹ TAK (KOD 1) B22 Do której partii P. należy? Liga Polskich Rodzin 01 Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej 02 Partia Demokratyczna demokraci.pl 03 Polskie Stronnictwo Ludowe 04 Prawo i Sprawiedliwość 05 Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej 06 Socjaldemokracja Polska 07 Sojusz Lewicy Demokratycznej 08 Unia Pracy 09 Inna (WPISAĆ) 10 (Odmowa odpowiedzi) 77 8 PRZEJŚĆ DO B23 ESS 2008 8

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW B23 W polityce mówi się czasem o lewicy i prawicy. Posługując się tą kartą [KARTA 9], proszę powiedzieć, gdzie umieściłby/-aby się P. na tej skali, na której 0 oznacza lewicę, a 10 - prawicę? Pozostałe liczby służą do wyrażenia opinii pośrednich. Lewica Prawica B24 Biorąc wszystko pod uwagę, ogólnie, na ile jest P. zadowolony/-a ze swojego obecnego życia? Odpowiadając, proszę posłużyć się kartą [KARTA 10], gdzie 0 oznacza zupełnie niezadowolony/a, a 10 oznacza całkowicie zadowolony/a. KARTĘ 10 POZOSTAWIĆ DO B27 Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B25 Ogólnie biorąc, na ile jest P. zadowolony/-a z obecnego stanu polskiej gospodarki? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 10 Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B26 A jeśli chodzi o obecny polski rząd, na ile jest P. zadowolony/-a ze sposobu jego działania? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 10 Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B27 A ogólnie rzecz biorąc, w jakim stopniu jest P. zadowolony/-a z funkcjonowania demokracji w Polsce? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 10 Zupełnie niezadowolony/-a Całkowicie zadowolony/-a B28 Posługując się tą kartą [KARTA 11] proszę powiedzieć, co ogólnie P. sądzi o obecnym stanie kształcenia, edukacji w Polsce? KARTĘ 11 POZOSTAWIĆ DO B29. Bardzo zły Bardzo dobry B29 Korzystając z tej samej karty proszę powiedzieć, co ogólnie P. sądzi o obecnym stanie służby zdrowia i dostępnych w Polsce usługach medycznych? NADAL KARTA 11 Bardzo zły Bardzo dobry 9 ESS 2008

Posługując się tą kartą [KARTA 12] proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się P. albo nie zgadza z następującymi stwierdzeniami. ODCZYTAĆ STWIERDZENIA I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam B30 Rząd powinien podjąć działania zmierzające do zmniejszenia różnic w dochodach B31 Osoby o orientacji homoseksualnej, geje i lesbijki, powinny mieć swobodę układania sobie życia wg własnych przekonań B32 Powinno się zakazać działalności partiom politycznym, które dążą do obalenia demokracji B33 Przy rozwiązywaniu naszych problemów ekologicznych możemy liczyć na współczesną naukę 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 B34 A teraz proszę pomyśleć o Unii Europejskiej. Niektórzy twierdzą, że integracja europejska, proces jednoczenia się krajów członkowskich, powinien postępować coraz dalej. Inni twierdzą, że proces jednoczenia się Europy i tak zaszedł już zbyt daleko. Posługując się tą kartą [KARTA 13], proszę powiedzieć, która liczba na skali najbardziej odpowiada P. opinii w tej sprawie. Proces jednoczenia się krajów członkowskich i tak zaszedł już zbyt daleko Proces jednoczenia się krajów członkowskich powinien postępować coraz dalej Teraz chcielibyśmy zadać P. kilka pytań na temat ludzi z innych krajów, którzy przyjeżdżają, aby żyć w Polsce. B35 Posługując się tą kartą [KARTA 14] proszę powiedzieć, w jakim zakresie P. zdaniem państwo polskie powinno zezwalać ludziom należącym do tej samej rasy lub grupy etnicznej co większość Polaków, na przyjazd i zamieszkanie w Polsce? Czy Polska powinna: KARTĘ 14 POZOSTAWIĆ DO B37. Zezwalać dużej liczbie osób na przyjazd i zamieszkanie w Polsce 1 Zezwalać pewnej liczbie osób 2 Zezwalać tylko nielicznym 3 Nie zezwalać nikomu 4 ESS 2008 10

B36 A jeśli chodzi o ludzi należących do innej rasy lub grupy etnicznej niż większość Polaków? Proszę wybrać odpowiedź z tej samej karty. NADAL KARTA 14 Zezwalać dużej liczbie osób na przyjazd i zamieszkanie w Polsce 1 Zezwalać pewnej liczbie osób 2 Zezwalać tylko nielicznym 3 Nie zezwalać nikomu 4 B37 A jeśli chodzi o ludzi z biedniejszych krajów spoza Europy? Proszę wybrać odpowiedź z tej samej karty. NADAL KARTA 14 Zezwalać dużej liczbie osób na przyjazd i zamieszkanie w Polsce 1 Zezwalać pewnej liczbie osób 2 Zezwalać tylko nielicznym 3 Nie zezwalać nikomu 4 B38 Czy P. zdaniem to, że ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby żyć w Polsce, jest ogólnie biorąc korzystne czy też niekorzystne dla polskiej gospodarki? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 15 Niekorzystne dla gospodarki Korzystne dla gospodarki B39 Posługując się tą kartą [KARTA 16], proszę powiedzieć, czy P. zdaniem to, że ludzie z innych krajów przyjeżdżają, aby żyć w Polsce, ogólnie biorąc szkodzi życiu kulturalnemu w Polsce czy też je wzbogaca? Szkodzi życiu kulturalnemu Wzbogaca życie kulturalne B40 Czy w wyniku tego, że ludzie z innych krajów przyjeżdżają do Polski i żyją tutaj, Polska stała się gorszym czy lepszym miejscem do życia? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 17 Gorszym miejscem do życia Lepszym miejscem do życia 11 ESS 2008

A teraz chcielibyśmy zadać P. kilka pytań dotyczących P. i P. życia. C1 Biorąc wszystko pod uwagę, na ile czuje się P. szczęśliwy/-a? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 18 Bardzo nieszczęśliwy/-a Bardzo szczęśliwy/-a C2 Posługując się tą kartą [KARTA 19], proszę powiedzieć, jak często spotyka się P. w celach towarzyskich z przyjaciółmi, znajomymi, krewnymi lub kolegami z pracy? Nigdy 01 Rzadziej niż raz w miesiącu 02 Raz w miesiącu 03 Kilka razy w miesiącu 04 Raz w tygodniu 05 Kilka razy w tygodniu 06 Codziennie 07 8 C3 Czy ma P. kogoś, z kim może P. otwarcie porozmawiać o wszystkich sprawach osobistych i związanych z pracą? Tak 1 Nie 2 C4 Jak często w porównaniu z innymi osobami w P. wieku uczestniczy P. w spotkaniach, imprezach lub wydarzeniach towarzyskich? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 20 Znacznie rzadziej niż większość osób w moim wieku 1 Rzadziej niż większość z nich 2 Mniej więcej tak samo 3 Częściej niż większość z nich 4 Znacznie częściej niż większość osób w moim wieku 5 C5 Czy P. lub ktoś z P. gospodarstwa domowego był ofiarą włamania lub napadu w ciągu ostatnich 5 lat? Tak 1 Nie 2 ESS 2008 12

C6 Na ile bezpiecznie czuje się lub czułby/-aby się P., chodząc samotnie po zmroku w okolicy swojego domu? Czy czuje się lub czułby/-aby się P. ODCZYTAĆ...... całkowicie bezpiecznie, 1... bezpiecznie, 2... zagrożony/-a, 3...czy bardzo zagrożony/-a? 4 C7 Jak często obawia się P., że ktoś może się włamać do P. domu lub mieszkania? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. KARTA 21 Cały czas lub prawie cały czas 1 Przez znaczną część czasu 2 ZADAĆ C8 Tylko niekiedy 3 Nigdy 4 PRZEJŚĆ DO C9 ZADAĆ JEŚLI W C7 RESPONDENT POWIEDZIAŁ, ŻE SIĘ OBAWIA (KODY 1, 2, 3) C8 Czy obawa, że ktoś może włamać się do P. domu lub mieszkania ODCZYTAĆ w dużym stopniu wpływa na jakość P. życia, na to, jak się P. żyje, 1 w pewnym stopniu wpływa, 2 czy faktycznie nie wpływa na jakość P. życia, na to, jak się P. żyje? 3 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C9 Mniej więcej jak często obawia się P., że może P. paść ofiarą brutalnego przestępstwa? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. PONOWNIE KARTA 21 Cały czas lub prawie cały czas 1 Przez znaczną część czasu 2 ZADAĆ C10 Tylko niekiedy 3 Nigdy 4 PRZEJŚĆ DO C11 ZADAĆ, JEŚLI W C9 RESPONDENT POWIEDZIAŁ, ŻE SIĘ OBAWIA (KODY 1, 2, 3) C10 Czy obawa, że może P. paść ofiarą brutalnego przestępstwa ODCZYTAĆ w dużym stopniu wpływa na jakość P. życia, na to, jak się P. żyje, 1 w pewnym stopniu wpływa, 2 czy faktycznie nie wpływa na jakość P. życia, na to, jak się P. żyje? 3 13 ESS 2008

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A teraz chciałbym/-abym zadać P. kilka pytań na temat terroryzmu. C11 Czy P. zdaniem atak terrorystyczny w którymś z krajów europejskich w ciągu najbliższych 12 miesięcy jest ODCZYTAĆ bardzo prawdopodobny, 1...prawdopodobny, 2 mało prawdopodobny, 3 czy, w ogóle nie jest prawdopodobny? 4 C12 Czy P. zdaniem atak terrorystyczny w Polsce w ciągu najbliższych 12 miesięcy jest ODCZYTAĆ bardzo prawdopodobny, 1...prawdopodobny, 2 mało prawdopodobny, 3 czy, w ogóle nie jest prawdopodobny? 4 Proszę powiedzieć, na ile zgadza się P. albo nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń. WRĘCZYĆ KARTĘ 22a I ODCZYTAĆ STWIERDZENIE C13. NASTĘPNIE WRĘCZYĆ KARTĘ 22b i ODCZYTAĆ STWIERDZENIE C14. ODPOWIEDZI ZAZNACZYĆ W TABELI C13 C14 KARTA 22a Jeśli ktoś jest podejrzewany o planowanie ataku terrorystycznego w Polsce, policja powinna mieć prawo do zatrzymania tej osoby w więzieniu, dopóki nie nabierze pewności, że dana osoba nie była zaangażowana w takie działania. KARTA 22b Torturowanie więźnia w polskim więzieniu nigdy nie jest usprawiedliwione, nawet jeśli może przyczynić się do uzyskania informacji, które mogłyby zapobiec atakowi terrorystycznemu. Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 ESS 2008 14

Kolejne pytania dotyczą P. osobiście. C15 Jak oceniłby/-aby P. stan swojego zdrowia? Proszę wziąć pod uwagę zarówno samopoczucie fizyczne, jak i psychiczne. Czy stan swojego zdrowia określiłby/-aby P. jako:... ODCZYTAĆ...... bardzo dobry, 1... dobry, 2... taki sobie, 3... zły, 4... czy też bardzo zły? 5 C16 Czy w wykonywaniu codziennych czynności napotyka P. jakieś utrudnienia wynikające z długotrwałej choroby, niepełnosprawności, jakichś dolegliwości, czy też problemów natury psychicznej? NIE ODCZYTYWAĆ ODPOWIEDZI. JEŚLI TAK DOPYTAĆ: Czy utrudnienia te odczuwa P. w dużym stopniu, czy tylko do pewnego stopnia? Tak, w dużym stopniu 1 Tak, do pewnego stopnia 2 Nie 3 C17 Czy uważa się P. za wyznawcę/-czynię jakiejś religii lub czuje się związany/-a z jakimś Kościołem lub wyznaniem? Tak 1 ZADAĆ C18 Nie 2 PRZEJŚĆ DO C19 15 ESS 2008

C18 Z jaką religią, wyznaniem lub Kościołem? Katolicyzm (bez wskazania Kościoła) 100 Kościół rzymskokatolicki 110 Kościół grekokatolicki 120 Kościół ormiański 191 Inne katolickie (WPISAĆ) 199 Protestantyzm (bez wskazania Kościoła) 200 Baptyści 220 Kościół Kongregacyjny 230 Kościół Wolnych Chrześcijan (Anabaptyści) 240 Kościół Ewangelicko Augsburski (Luteranizm) 250 Kościół Ewangelicko-Metodystyczny (Metodyści) 260 Kościół Zielonoświątkowy, Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa 270 Kościół Ewangelicko-Reformowany (Kalwinizm)/ Prezbiterianie 280 Adwentyści Dnia Siódmego 291 Inne protestanckie (WPISAĆ) 299 Wschodni Kościół Ortodoksyjny, Prawosławny (bez wskazania Kościoła) 300 Rosyjski Kościół Ortodoksyjny 320 Polski Kościół Ortodoksyjny 330 Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny 391 Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP 392 Inne prawosławno-ortodoksyjne (WPISAĆ) 399 PRZEJŚĆ DO C21 Kościół Jezusa Chrystusa Świętych Dni Ostatnich (Mormoni) 410 Świadkowie Jehowy 420 Kościół Starokatolicki Mariawitów 491 Kościół Polskokatolicki 492 Kościół Katolicki Mariawitów 493 Kościół Starokatolicki 494 Inne chrześcijańskie (WPISAĆ) 499 Judaizm 500 Islam/ Muzułmanie 600 Sunnici 610 Inne islamskie (WPISAĆ) 699 Religie wschodu (Buddyzm, Hinduizm, Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, Tao, Zen itp ) 700 Inne nie-chrześcijańskie (WPISAĆ) 800 ESS 2008 16

ZADAĆ C19, JEŚLI W C17 NIE WSKAZANO PPRZYNALEŻNOŚCI DO ŻADNEJ RELIGII ANI WYZNANIA (kod 2 lub 8). POZOSTALI PRZEJŚĆ DO C21. C19 Czy kiedykolwiek uważał/-a się P. za wyznawcę/-czynię jakiejś religii lub czuł/-a się związany z jakimś Kościołem lub religią? Tak 1 ZADAĆ C20 C20 Z jaką religią? Z jakim wyznaniem lub Kościołem? Nie 2 PRZEJŚĆ DO C21 Katolicyzm (bez wskazania Kościoła) 100 Kościół rzymskokatolicki 110 Kościół grekokatolicki 120 Kościół ormiański 191 Inne katolickie (WPISAĆ) 199 Protestantyzm (bez wskazania Kościoła) 200 Baptyści 220 Kościół Kongregacyjny 230 Kościół Wolnych Chrześcijan (Anabaptyści) 240 Kościół Ewangelicko Augsburski (Luteranizm) 250 Kościół Ewangelicko-Metodystyczny (Metodyści) 260 Kościół Zielonoświątkowy, Ewangeliczna Wspólnota Zielonoświątkowa 270 Kościół Ewangelicko-Reformowany (Kalwinizm)/ Prezbiterianie 280 Adwentyści Dnia Siódmego 291 Inne protestanckie (WPISAĆ) 299 Wschodni Kościół Ortodoksyjny, Prawosławny (bez wskazania Kościoła) 300 Rosyjski Kościół Ortodoksyjny 320 Polski Kościół Ortodoksyjny 330 Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny 391 Wschodni Kościół Staroobrzędowców w RP 392 Inne prawosławno-ortodoksyjne (WPISAĆ) 399 Kościół Jezusa Chrystusa Świętych Dni Ostatnich (Mormoni) 410 Świadkowie Jehowy 420 Kościół Starokatolicki Mariawitów 491 Kościół Polskokatolicki 492 Kościół Katolicki Mariawitów 493 Kościół Starokatolicki 494 Inne chrześcijańskie (WPISAĆ) 499 Judaizm 500 Islam/ Muzułmanie 600 Sunnici 610 Inne islamskie (WPISAĆ) 699 Religie wschodu (Buddyzm, Hinduizm, Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny, Tao, Zen itp ) Inne nie-chrześcijańskie (WPISAĆ) 800 700 17 ESS 2008

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C21 Niezależnie od swojej przynależności do konkretnej religii lub wyznania, jak określiłby/-aby P. stopień swojej religijności? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 23 W ogóle niereligijny/-a Bardzo religijny/-a C22 Poza sytuacjami szczególnymi, takimi jak śluby czy pogrzeby, mniej więcej jak często bierze P. obecnie udział w mszach, nabożeństwach lub spotkaniach religijnych? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTĘ 24 POZOSTAWIĆ DO C23 Codziennie 01 Częściej niż raz w tygodniu 02 Raz na tydzień 03 Co najmniej raz w miesiącu 04 Tylko z okazji szczególnych świąt 05 Jeszcze rzadziej 06 Nigdy 07 8 C23 Poza udziałem w mszach, nabożeństwach i spotkaniach religijnych, jak często się P. modli - o ile w ogóle się P. modli? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. NADAL KARTA 24 Codziennie 01 Częściej niż raz w tygodniu 02 Raz na tydzień 03 Co najmniej raz w miesiącu 04 Tylko z okazji szczególnych świąt 05 Jeszcze rzadziej 06 Nigdy 07 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C24 Czy uznał(a)by się P. za osobę należącą do grupy ludzi, która jest w Polsce dyskryminowana, gorzej traktowana niż inne grupy w naszym kraju? Tak 1 ZADAĆ C25 Nie 2 PRZEJŚĆ DO C26 ESS 2008 18

C25 Z jakich powodów P. grupa jest dyskryminowana, gorzej traktowana niż inne grupy? DOPYTAĆ: Z jakich jeszcze względów? ZAZNACZYĆ WSZYSTKIE ODPOWIEDZI RESPONDENTA Kolor skóry lub rasa 01 Narodowość 02 Religia/wyznanie 03 Język 04 Przynależność etniczna 05 Wiek 06 Płeć 07 Orientacja seksualna 08 Niepełnosprawność [Inwalidztwo] 09 Inne (WPISAĆ) 10 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C26 Czy ma P. obywatelstwo polskie? Tak 1 PRZEJŚĆ DO C28 Nie 2 ZADAĆ C27 C27 Jakie ma P. obywatelstwo? KODER: KODOWANIE WG PREDEFINIOWANYCH KATEGORII ISO 3166-1 (DWUCYFROWO) WPISAĆ 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C28 Czy urodził/-a się P. w Polsce? Tak 1 PRZEJŚĆ DO C31 Nie 2 ZADAĆ C29 8 PRZEJŚĆ DO C31 C29 W jakim kraju się P. urodził/-a? KODER: KODOWANIE WG PREDEFINIOWANYCH KATEGORII ISO 3166-1 (DWUCYFROWO) WPISAĆ 8 C30 Kiedy przyjechał/-a P., żeby zamieszkać w Polsce? Odpowiadając, proszę posłużyć się tą kartą. KARTA 25 W ciągu ostatniego roku 1 1-5 lat temu 2 6-10 lat temu 3 11-20 lat temu 4 Ponad 20 lat temu 5 19 ESS 2008

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C31 W jakim języku/-ach mówi się najczęściej w P. domu? KODER: KODOWANIE WG PREDEFINIOWANYCH KATEGORII ISO 693-2 (TRZYCYFROWO) WPISAĆ NAJWYŻEJ DWA JĘZYKI 88 C32 Czy należy P. do jakiejś mniejszości etnicznej lub czuje się związany/-a osobiście z jakąś mniejszością etniczną w Polsce? Tak 1 Nie 2 C33 Czy P. ojciec urodził się w Polsce? Tak 1 PRZEJŚĆ DO C35 Nie 2 ZADAĆ C34 PRZEJŚĆ DO C35 C34 A w jakim kraju urodził się P. ojciec? KODER: KODOWANIE WG PREDEFINIOWANYCH KATEGORII ISO 3166-1 (DWUCYFROWO) WPISAĆ 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW C35 Czy P. matka urodziła się w Polsce? Tak 1 PRZEJŚĆ DO D1 Nie 2 ZADAĆ C36 8 PRZEJŚĆ DO D1 C36 A w jakim kraju urodziła się P. matka? KODER: KODOWANIE WG PREDEFINIOWANYCH KATEGORII ISO 3166-1 (DWUCYFROWO) WPISAĆ 8 ESS 2008 20

DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW A teraz chciał(a)bym zadać P. kilka pytań na temat funkcjonowania naszego społeczeństwa. Posługując się tą kartą [KARTA 26] proszę powiedzieć, na ile zgadza się P., albo nie zgadza z następującymi stwierdzeniami. ODCZYTAĆ KAŻDE STWIERDZENIE I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI D1 D2 D3 D4 D5 D6 Duże różnice w dochodach są do przyjęcia, aby ludzie byli należycie wynagradzani za swoje zdolności i wysiłek. Szkoły muszą uczyć dzieci przestrzegania zasad i zdyscyplinowania. Kobieta powinna być gotowa ograniczyć swoją pracę zarobkową dla dobra swojej najbliższej rodziny. Aby społeczeństwo było sprawiedliwe, różnice w standardzie, poziomie życia ludzi powinny być niewielkie. Ludzie, którzy łamią prawo, powinni dostawać dużo surowsze wyroki niż jest to obecnie. Kiedy sytuacja na rynku pracy jest trudna, mężczyźni powinni mieć pierwszeństwo w uzyskaniu pracy przed kobietami. Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydo wanie się nie zgadzam (Trudo 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 21 ESS 2008

Teraz chciałbym zadać kilka pytań o osoby w wieku produkcyjnym, tzn. od pełnoletniości do emerytury. D7 Na każde 100 osób w wieku produkcyjnym w Polsce, ile P. zdaniem przypada bezrobotnych, którzy poszukują pracy? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty [KARTA 27]. Jeśli nie jest P. pewien(pewna), proszę powiedzieć, jak się P. wydaje. KARTĘ 27 POZOSTAWIĆ DO D10 0-4 01 5-9 02 10-14 03 15-19 04 20-24 05 25-29 06 30-34 07 35-39 08 40-44 09 45-49 10 50 lub więcej 11 8 D8 A na każde 100 osób w wieku produkcyjnym w Polsce, ile przypada P. zdaniem przewlekle chorych lub niepełnosprawnych? NADAL KARTA 27 0-4 01 5-9 02 10-14 03 15-19 04 20-24 05 25-29 06 30-34 07 35-39 08 40-44 09 45-49 10 50 lub więcej 11 8 ESS 2008 22

D9 A na każde 100 osób w wieku produkcyjnym w Polsce, ile osób P. zdaniem nie ma dość pieniędzy na podstawowe potrzeby? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty [NADAL KARTA 27]. Jeśli nie jest P. pewien(pewna), proszę powiedzieć, jak się P. wydaje. 0-4 01 5-9 02 10-14 03 15-19 04 20-24 05 25-29 06 30-34 07 35-39 08 40-44 09 45-49 10 50 lub więcej 11 8 D10 A na każde 100 osób w wieku produkcyjnym w Polsce, ile P. zdaniem urodziło się poza Polską? NADAL KARTA 27 0-4 01 5-9 02 10-14 03 15-19 04 20-24 05 25-29 06 30-34 07 35-39 08 40-44 09 45-49 10 50 lub więcej 11 8 23 ESS 2008

Kolejne kilka pytań będzie dotyczyło tego, na ile P. zdaniem pewne rzeczy są dobre lub złe dla różnych grup ludzi obecnie w Polsce. D11 Posługując się tą kartą [KARTA 28], proszę powiedzieć, jak ogólnie ocenia P. standard, poziom życia emerytów? Proszę wskazać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza bardzo zły standard, poziom życia, a 10 oznacza bardzo dobry. KARTĘ 28 POZOSTAWIĆ DO D14 Bardzo zły Bardzo dobry D12 Co P. ogólnie sądzi o standardzie, poziomie życia osób, które są bezrobotne, nie mogą znaleźć pracy? Proszę posłużyć się tą samą kartą [NADAL KARTA 28]. Bardzo zły Bardzo dobry D13 Co P. ogólnie sądzi o dostępności opieki nad dziećmi, na którą stać jest pracujących rodziców? Proszę posłużyć się tą samą kartą [NADAL KARTA 28]. Bardzo zły Bardzo dobry D14 A co P. ogólnie sądzi o szansach, jakie mają młodzi ludzie na znalezienie pierwszej pracy w pełnym wymiarze godzin w Polsce? Proszę posłużyć się kartą [NADAL KARTA 28]. Bardzo złe Bardzo dobre Ludzie mogą mieć różne poglądy na temat tego, za co państwo powinno być odpowiedzialne, a za co nie. Każde ze stwierdzeń, które teraz odczytam proszę ocenić na skali od 0 do 10, gdzie 0 oznacza, że państwo w ogóle nie powinno ponosić za to odpowiedzialności, a 10 oznacza, że państwo powinno ponosić całkowitą odpowiedzialność. Pozostałe punkty służą do wyrażenia opinii pośrednich. Na początek: czy P. zdaniem państwo powinno: ODCZYTAĆ KARTA 29. POZOSTAWIĆ DO D20 D15 zapewnić pracę każdemu, kto chce pracować? D16 zapewnić chorym odpowiednią opiekę zdrowotną? D17 zapewnić ludziom starym odpowiedni standard, poziom życia? Nie powinno być to w ogóle zadaniem państwa Powinno być to całkowicie zadaniem państwa ESS 2008 24

A w jakim stopniu P. zdaniem państwo powinno ODCZYTAĆ NADAL KARTA 29 D18 zapewnić odpowiedni standard, poziom życia bezrobotnym, którzy nie mogą znaleźć pracy? D19 zapewnić wystarczającą opiekę dzieciom pracujących rodziców? D20 zapewnić dodatkowy płatny urlop, osobom, które muszą tymczasowo zaopiekować się chorym członkiem rodziny? Nie powinno być to w ogóle zadaniem państwa Powinno być całkowicie zadaniem państwa Teraz zapytam P. o wpływ świadczeń i usług socjalnych na różne dziedziny życia w Polsce. Przez świadczenia i usługi socjalne rozumiemy takie rzeczy jak ochrona zdrowia, emerytury i renty oraz ubezpieczenia społeczne, tj.: zasiłki chorobowe, zasiłki dla bezrobotnych itp. Posługując się tą kartą [KARTA 30], proszę powiedzieć, na ile zgadza się P. lub nie zgadza, że świadczenia i usługi socjalne w Polsce...ODCZYTAĆ KARTĘ 30 POZOSTAWIĆ DO D29 D21 D22 D23 D24 D25 D26 stanowią zbyt duże obciążenie dla gospodarki? zapobiegają rozpowszechnionej biedzie? prowadzą do większej równości społecznej? zachęcają osoby z innych krajów, aby przyjeżdżały i mieszkały w Polsce? są dla przedsiębiorstw i firm zbyt dużym kosztem w postaci podatków i innych obciążeń? ułatwiają ludziom godzić życie zawodowe i rodzinne? Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 25 ESS 2008

A na ile zgadza się P. lub nie zgadza, że świadczenia i usługi socjalne w Polsce...ODCZYTAĆ... NADAL KARTA 30 Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam D27 rozleniwiają ludzi? 1 2 3 4 5 8 D28 D29 sprawiają, że ludzie są mniej skłonni pomagać sobie nawzajem? sprawiają, że ludzie są mniej skłonni troszczyć się sami o siebie i własną rodzinę? 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 D30 Nadal myśląc o świadczeniach i usługach socjalnych, proszę powiedzieć, na ile sprawnie, biorąc pod uwagę aktualnie istniejące możliwości, zapewniana jest opieka zdrowotna w Polsce. Proszę wybrać odpowiedź z tej karty [KARTA 31], gdzie 0 oznacza, że opieka zdrowotna w Polsce działa zupełnie niesprawnie, w ogóle nie wykorzystując istniejących możliwości, a 10 oznacza, że działa bardzo sprawnie, w pełni wykorzystując istniejące możliwości. KARTĘ 31 POZOSTAWIĆ DO D31 Zupełnie niesprawnie Bardzo sprawnie D31 A na ile sprawnie działają P. zdaniem organy skarbowe, służby podatkowe w sprawach takich jak terminowe odpowiadanie na zapytania, unikanie błędów i zapobieganie oszustwom? Proszę posłużyć się tą kartą [NADAL KARTA 31], gdzie 0 oznacza, że działają zupełnie niesprawnie, a 10 oznacza, że działają bardzo sprawnie. Zupełnie niesprawnie Bardzo sprawnie D32 Posługując się tą kartą [KARTA 32] proszę powiedzieć, czy P. zdaniem lekarze i pielęgniarki w Polsce traktują niektórych ludzi w sposób uprzywilejowany, czy też traktują wszystkich na równi? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty, gdzie 0 oznacza, że traktują oni niektórych ludzi w sposób uprzywilejowany, a 10 oznacza, że traktują wszystkich na równi. KARTĘ 32 POZOSTAWIĆ DO D33 Traktują niektórych w sposób uprzywilejowany Traktują wszystkich na równi D33 A teraz, posługując się tą samą kartą [NADAL KARTA 32] proszę powiedzieć, czy uważa P., że organy skarbowe, służby podatkowe w Polsce traktują niektórych ludzi w sposób uprzywilejowany, czy też traktują wszystkich na równi? Traktują niektórych w sposób uprzywilejowany Traktują wszystkich na równi ESS 2008 26

D34 Wiele świadczeń i usług socjalnych jest finansowanych z podatków. Gdyby rząd musiał wybierać: podwyższyć podatki i wydawać więcej na świadczenia społeczne i usługi socjalne, czy też obniżyć podatki i wydawać mniej na świadczenia społeczne i usługi socjalne, to co powinien zrobić? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. KARTA 33 Rząd powinien znacznie obniżyć podatki i wydawać znacznie mniej na świadczenia i usługi socjalne Rząd powinien znacznie podwyższyć podatki i wydawać znacznie więcej na świadczenia i usługi socjalne D35 Proszę wyobrazić sobie dwie osoby, z których jedna zarabia dwa razy więcej, niż druga. Które z trzech stwierdzeń na tej karcie [KARTA 34] najlepiej wyraża to, jakie P. zdaniem te osoby powinny płacić podatki? TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Obie osoby powinny płacić w formie podatku tę samą część (ten sam procent) swoich zarobków tak, aby osoba zarabiająca dwa razy więcej płaciła dwukrotnie wyższy podatek. Osoba zarabiająca więcej powinna płacić w formie podatku większą część (wyższy procent) swoich zarobków tak, aby osoba zarabiająca dwa razy więcej płaciła ponad dwukrotnie wyższy podatek. Obie osoby powinny płacić jako podatek taką samą kwotę pieniędzy, niezależnie od różnic w zarobkach. 1 2 3 (Żadne z powyższych) 4 D36 Według niektórych ludzi osoby, które zarabiały więcej, powinny dostawać wyższą emeryturę, ponieważ płaciły wyższe składki. Inni uważają, że ci, którzy zarabiali mniej, powinni dostawać wyższą emeryturę, ponieważ są w większej potrzebie. Które z trzech stwierdzeń na tej karcie [KARTA 35] jest najbliższe P. opinii? TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Osoby, które zarabiały więcej powinny otrzymywać wyższą emeryturę, niż osoby, które zarabiały mniej. Osoby, które zarabiały mniej i te, które zarabiały więcej powinny otrzymywać emeryturę w tej samej wysokości. Osoby, które zarabiały mniej powinny dostawać wyższą emeryturę, niż osoby, które zarabiały więcej. 1 2 3 (Żadne z powyższych) 4 27 ESS 2008

D37 Według niektórych ludzi osoby, które zarabiały więcej, powinny dostawać wyższy zasiłek, gdy zostaną tymczasowo bezrobotne, ponieważ płaciły wyższe podatki. Inni uważają, że osoby, które zarabiały mniej, powinny dostawać wyższy zasiłek, ponieważ są w większej potrzebie. Posługując się tą kartą [KARTA 36] proszę powiedzieć, z którym z tych trzech stwierdzeń najbardziej się P. zgadza? TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Osoby, które zarabiały więcej i czasowo pozostają bez pracy, powinny otrzymywać wyższy zasiłek. Osoby, które zarabiały mniej i te, które zarabiały więcej powinny otrzymywać zasiłek w tej samej wysokości. Osoby, które zarabiały mniej i czasowo pozostają bez pracy, powinny otrzymywać wyższy zasiłek. 1 2 3 (Żadne z powyższych) 4 D38 Proszę pomyśleć o ludziach, którzy przyjeżdżają z innych krajów, aby mieszkać i żyć w Polsce. Kiedy P. zdaniem powinni oni uzyskać te same prawa do świadczeń i usług socjalnych co obywatele, którzy tu już mieszkają? Proszę wybrać taką odpowiedź z tej karty [KARTA 37], która jest najbliższa P. opinii. TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Od razu po przyjeździe 1 Po roku zamieszkiwania w Polsce, niezależnie od tego, czy pracowali, czy nie 2 Tylko jeżeli pracowali i płacili podatki przez co najmniej rok 3 Po uzyskaniu polskiego obywatelstwa 4 Nigdy nie powinni uzyskać takich samych praw 5 D39 Wiele osób przyjeżdżających z innych krajów, aby mieszkać i żyć w Polsce, płaci podatki i korzysta ze świadczeń i usług socjalnych. Biorąc wszystko pod uwagę, czy sądzi P., że osoby, które przyjeżdżają, aby mieszkać i żyć w Polsce otrzymują więcej, niż same wnoszą, czy też wnoszą więcej niż otrzymują? Proszę posłużyć się tą kartą [KARTA 38], gdzie 0 oznacza, że otrzymują znacznie więcej, niż wnoszą a 10 oznacza, że wnoszą znacznie więcej, niż otrzymują. Otrzymują znacznie więcej niż wnoszą Wnoszą znacznie więcej niż otrzymują ESS 2008 28

Posługując się tą kartą [KARTA 39] proszę powiedzieć, w jakim stopniu zgadza się P. albo nie zgadza z następującymi stwierdzeniami na temat ludzi w Polsce. ODCZYTAĆ KAŻDE STWIERDZENIE I ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZI W TABELI D40 D41 D42 D43 D44 Większość bezrobotnych tak naprawdę nie próbuje nawet znaleźć pracy. Wiele osób o bardzo niskich dochodach otrzymuje mniejsze świadczenia, niż należy im się zgodnie z prawem. Wielu ludziom udaje się uzyskiwać świadczenia i usługi socjalne, do których nie są uprawnieni. Świadczenia w Polsce są niewystarczające, aby pomóc ludziom, którzy są naprawdę w potrzebie. Pracownicy często udają, że są chorzy, żeby zostać w domu. Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Ani się zgadzam, ani nie zgadzam Nie zgadzam się Zdecydowanie się nie zgadzam 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 1 2 3 4 5 8 D45 Obecnie toczą się dyskusje na temat kosztów związanych z zapewnieniem publicznej opieki zdrowotnej w Polsce. Proszę pomyśleć o tym, co będzie za 10 lat. Które ze zdań z tej karty [KARTA 40] jest najbliższe P. opinii? TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Za dziesięć lat: Polski nie będzie stać na zapewnienie publicznej opieki zdrowotnej na obecnym poziomie 1 Polskę będzie stać na zapewnienie publicznej opieki zdrowotnej na obecnym poziomie, ale nie na podniesienie jej poziomu 2 Polskę będzie stać na podniesienie poziomu publicznej opieki zdrowotnej 3 D46 Obecnie toczą się również dyskusje na temat kosztów systemu emerytalnego w Polsce. Proszę pomyśleć o tym, co będzie za 10 lat. Które ze stwierdzeń na tej karcie [KARTA 41] jest najbliższe P. opinii? TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ Za dziesięć lat: Polski nie będzie stać na zapewnienie obecnego poziomu emerytur 1 Polskę będzie stać na zapewnienie obecnego poziomu emerytur, ale nie na jego podniesienie 2 Polskę będzie stać na podniesienie poziomu emerytur 3 29 ESS 2008

Kilka kolejnych pytań będzie dotyczyło tego, co może się wydarzyć w ciągu najbliższych 12 miesięcy. D47 Posługując się tą kartą [KARTA 42] proszę powiedzieć, na ile jest P. zdaniem prawdopodobne, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy zostanie P. bez pracy i będzie P. szukać pracy przez co najmniej 4 kolejne tygodnie? PRACE SEZONOWE (NP. PRZY ZBIORZE OWOCÓW) TRAKTUJEMY JAK KAŻDĄ INNĄ PRACĘ. KARTĘ 42 POZOSTAWIĆ DO D50 W ogóle nie jest to prawdopodobne 1 Mało prawdopodobne 2 ZADAĆ D48 Prawdopodobne 3 Bardzo prawdopodobne 4 (Nigdy nie pracowałe(a)m LUB już nie pracuję i nie szukam 5 PRZEJŚĆ DO D49 pracy) ZADAĆ D48 D48 Na ile jest P. zdaniem prawdopodobne, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy będzie P. musiał(a) poświęcić mniej czasu na pracę zarobkową niż by P. chciał(a), ze względu na konieczność opieki nad członkiem rodziny lub krewnym? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 42 W ogóle nie jest to prawdopodobne 1 Mało prawdopodobne 2 Prawdopodobne 3 Bardzo prawdopodobne 4 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW D49 A na ile jest prawdopodobne, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy będą takie okresy, że nie będzie dość pieniędzy na podstawowe potrzeby P. gospodarstwa domowego? Proszę posłużyć się tą samą kartą NADAL KARTA 42. W ogóle nie jest to prawdopodobne 1 Mało prawdopodobne 2 Prawdopodobne 3 Bardzo prawdopodobne 4 D50 A na ile jest prawdopodobne, że w ciągu najbliższych 12 miesięcy nie będzie miał(a) P. zapewnionej opieki medycznej, jeśli P. zachoruje? Proszę posłużyć się tą samą kartą NADAL KARTA 42 W ogóle nie jest to prawdopodobne 1 Mało prawdopodobne 2 Prawdopodobne 3 Bardzo prawdopodobne 4 ESS 2008 30

A teraz chcemy zadać P. kilka pytań na temat spraw związanych z wiekiem ludzi. E1 W jakim wieku, P. zdaniem ludzie ogólnie rzecz biorąc przestają być uznawani za młodych? ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT POWIE TO ZALEŻY LUB NIGDY, ZAAKCEPTOWAĆ ODPOWIEDŹ I NIE DOPYTYWAĆ. JEŚLI RESPONDENT PODA PRZEDZIAŁ WIEKOWY, ZAPYTAĆ O KONKRETNY WIEK W RAMACH TEGO PRZEDZIAŁU. WPISAĆ WIEK (Odmowa odpowiedzi) 777 88 (To zależy od człowieka) 000 (Nigdy) 222 E2 W jakim wieku, P. zdaniem ludzie ogólnie rzecz biorąc zaczynają być uważani za osoby stare? ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT POWIE TO ZALEŻY LUB NIGDY, ZAAKCEPTOWAĆ ODPOWIEDŹ I NIE DOPYTYWAĆ. JEŚLI RESPONDENT PODA PRZEDZIAŁ WIEKOWY, ZAPYTAĆ O KONKRETNY WIEK W RAMACH TEGO PRZEDZIAŁU. WPISAĆ WIEK (Odmowa odpowiedzi) 777 88 (To zależy od człowieka) 000 (Nigdy) 222 E3 Posługując się tą kartą [KARTA 43] proszę powiedzieć, który kwadrat najlepiej odpowiada grupie wiekowej, do której P. sam siebie zalicza. Jeśli zalicza P. siebie do osób bardzo młodych, proszę wybrać pierwszy kwadrat. Jeśli zalicza P. siebie do osób bardzo starych, proszę wybrać ostatni kwadrat. W pozostałych przypadkach proszę wybrać kwadrat pomiędzy tymi dwoma krańcami. Proszę podać literę, która znajduje się pod kwadratem. TYLKO JEDNA ODPOWIEDŹ A 01 B 02 C 03 D 04 E 05 F 06 G 07 H 08 J 09 (Odmowa odpowiedzi) 77 8 31 ESS 2008

E4 Posługując się tą kartą [KARTA 44] proszę powiedzieć na ile ma P. silne, czy też słabe poczucie przynależności do tej grupy wiekowej. Proszę wybrać odpowiedź z tej karty gdzie 0 oznacza bardzo słabe poczucie przynależności, a 10 oznacza bardzo silne poczucie przynależności do własnej grupy wiekowej. UWAGA DLA ANKIETERA: tej grupy wiekowej odnosi się do grupy wiekowej wskazanej przez respondenta w E3 Bardzo słabe poczucie przynależności Bardzo silne poczucie przynależności (Nie mam poczucia przynależności do żadnej/tej grupy wiekowej) 55 A teraz zadam P. kilka pytań na temat pozycji społecznej ludzi należących do różnych grup wiekowych. Pozycja społeczna oznacza tutaj prestiż, poważanie i miejsce zajmowane w społeczeństwie. Chciał(a)bym się dowiedzieć, jak P. zdaniem większość Polaków postrzega pozycję w społeczeństwie ludzi między 20 a 30 rokiem życia, ludzi między 40 a 50 rokiem życia oraz powyżej 70 roku życia. Posługując się tą kartą [KARTA 45] proszę wskazać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza bardzo niską pozycję w społeczeństwie, zaś 10 oznacza bardzo wysoką. Jak większość Polaków oceniłaby pozycję w społeczeństwie ODCZYTAĆ Bardzo niska pozycja E5 E6 ludzi między 20 a 30 rokiem życia? ludzi między 40 a 50 rokiem życia? Bardzo wysoka pozycja E7 ludzi powyżej 70 roku życia? ESS 2008 32

A teraz kilka pytań na temat ludzi między 20 a 30 rokiem życia. Proszę powiedzieć, na ile następujące sprawy, które odczytam, są dla P. powodem do niepokoju. Posługując się tą kartą [KARTA 46] proszę podać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza, że w ogóle nie jest to dla P. powodem do niepokoju, a 10 oznacza, że jest to dla P. powodem bardzo dużego niepokoju. Na ile powodem P. niepokoju jest: ODCZYTAĆ E8 E9 obecny poziom przestępczości wśród ludzi między 20 a 30 rokiem życia? to, że pracodawcy mogą chętniej zatrudniać raczej ludzi między 20 a 30 rokiem życia, niż ludzi między 40 a 50 rokiem życia lub starszych? W ogóle nie jest to powodem do niepokoju Jest to powodem bardzo dużego niepokoju E10 Proszę powiedzieć, czy sądzi P., że większość ludzi między 20 a 30 rokiem życia ma dobry, czy zły wpływ na przyjęte w Polsce zwyczaje i sposób życia w Polsce? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty [KARTA 47], gdzie 0 oznacza bardzo zły wpływ, a 10 oznacza bardzo dobry wpływ. Bardzo zły wpływ Bardzo dobry wpływ (W ogóle nie ma wpływu) 55 E11 Biorąc wszystko pod uwagę, czy sądzi P., że ludzie między 20 a 30 rokiem życia wnoszą obecnie bardzo mało, czy też bardzo dużo do polskiej gospodarki? Proszę posłużyć się tą kartą [KARTA 48], gdzie 0 oznacza, że wnoszą bardzo mało do polskiej gospodarki, a 10 oznacza, że wnoszą bardzo dużo. Wnoszą bardzo mało do gospodarki Wnoszą bardzo dużo do gospodarki 33 ESS 2008

A teraz kilka podobnych pytań na temat ludzi powyżej 70 roku życia. E12 Posługując się tą kartą [KARTA 49] proszę powiedzieć, czy P. zdaniem ludzie powyżej 70 roku życia są, czy też nie są obciążeniem dla obecnego systemu służby zdrowia w Polsce? 0 oznacza, że w ogóle nie są obciążeniem, a 10 oznacza, że są bardzo dużym obciążeniem. W ogóle nie są obciążeniem Są bardzo dużym obciążeniem E13 Proszę powiedzieć, czy uważa P., że większość ludzi powyżej 70 roku życia ma dobry, czy zły wpływ na przyjęte w Polsce zwyczaje i sposób życia w Polsce? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty [KARTA 50], gdzie 0 oznacza bardzo zły wpływ, a 10 oznacza bardzo dobry wpływ. Bardzo zły wpływ Bardzo dobry wpływ (W ogóle nie ma wpływu) 55 E14 Biorąc wszystko pod uwagę, czy sądzi P., że ludzie powyżej 70 roku życia wnoszą obecnie bardzo mało, czy też bardzo dużo do polskiej gospodarki? Proszę posłużyć się tą kartą [KARTA 51], gdzie 0 oznacza, że wnoszą bardzo mało do polskiej gospodarki, a 10 oznacza, że wnoszą bardzo dużo. Wnoszą bardzo mało do gospodarki Wnoszą bardzo dużo do gospodarki ESS 2008 34

Do tej pory pytałem(am) o P. własne opinie. Teraz chciałbym zapytać o to, co P. zdaniem większość ludzi w Polsce sądzi na temat ludzi w różnym wieku. Posługując się tą kartą [KARTA 52] proszę powiedzieć, na ile jest prawdopodobne, że większość ludzi w Polsce uważa ludzi między 20 a 30 rokiem życia za...odczytać KARTĘ 52 POZOSTAWIĆ DO E22 E15 E16 E17 W ogóle nie jest prawdopodobne, że tak uważają Jest bardzo prawdopodobne, że tak uważają życzliwych? 0 1 2 3 4 8 skutecznych w działaniach? 0 1 2 3 4 8 uczciwych, przestrzegających przyjętych zasad? 0 1 2 3 4 8 a na ile jest prawdopodobne, że większość ludzi w Polsce E18 darzy ludzi między 20 a 30 rokiem życia szacunkiem? 0 1 2 3 4 8 A teraz proszę pomyśleć o ludziach powyżej 70 roku życia. Posługując się tą samą kartą [NADAL KARTA 52] proszę powiedzieć, na ile jest prawdopodobne, że większość ludzi w Polsce uważa ludzi powyżej 70 roku życia za...odczytać E19 E20 E21 W ogóle nie jest prawdopodobne że tak uważają Jest bardzo prawdopodobne, że tak uważają życzliwych? 0 1 2 3 4 8 skutecznych w działaniach? 0 1 2 3 4 8 uczciwych, przestrzegających przyjętych zasad? 0 1 2 3 4 8 a na ile jest prawdopodobne, że większość ludzi w Polsce E22 darzy ludzi powyżej 70 roku życia szacunkiem? 0 1 2 3 4 8 35 ESS 2008

E23 Proszę powiedzieć na ile P. zdaniem, dla większości ludzi w Polsce byłaby do przyjęcia lub nie do przyjęcia sytuacja, gdy odpowiednio wykwalifikowana trzydziestoletnia osoba zostaje mianowana ich szefem? Proszę posłużyć się tą kartą [KARTA 53], gdzie 0 oznacza, że dla większości ludzi byłoby to zupełnie nie do przyjęcia, a 10 oznacza, że byłoby to całkowicie do przyjęcia. KARTĘ 53 POZOSTAWIĆ DO E24 Zupełnie nie do przyjęcia Całkowicie do przyjęcia (To zależy) 55 E24 A teraz proszę powiedzieć na ile P. zdaniem, dla większości ludzi w Polsce byłaby do przyjęcia lub nie do przyjęcia sytuacja, gdy odpowiednio wykwalifikowana siedemdziesięcioletnia osoba zostaje mianowana ich szefem? Proszę posłużyć się tą kartą [NADAL KARTA 53], gdzie 0 oznacza, że dla większości ludzi byłoby to zupełnie nie do przyjęcia, a 10 oznacza, że byłoby to całkowicie do przyjęcia. Zupełnie nie do przyjęcia Całkowicie do przyjęcia (To zależy) 55 Posługując się tą kartą [KARTA 54] proszę powiedzieć, na ile jest prawdopodobne, że większość ludzi w Polsce patrzy na ludzi między 20 a 30 rokiem życia...odczytać KARTĘ 54 POZOSTAWIĆ DO E32 E25 z zazdrością? W ogóle nie jest prawdopodobne, że tak na nich patrzą Jest bardzo prawdopodobne, że tak na nich patrzą 0 1 2 3 4 8 E26 z litością? 0 1 2 3 4 8 E27 z podziwem? 0 1 2 3 4 8 E28 z pogardą? 0 1 2 3 4 8 A teraz proszę powiedzieć, na ile jest prawdopodobne, że większość ludzi w Polsce patrzy na ludzi powyżej 70 roku życia...odczytać NADAL KARTA 54 W ogóle nie jest prawdopodobne, że tak na nich patrzą Jest bardzo prawdopodobne, że tak na nich patrzą E29 z zazdrością? 0 1 2 3 4 8 E30 z litością? 0 1 2 3 4 8 E31 z podziwem? 0 1 2 3 4 8 E32 z pogardą? 0 1 2 3 4 8 ESS 2008 36

Wróćmy do P. własnych opinii na temat ludzi w różnym wieku. E33 Posługując się tą kartą [KARTA 55] proszę powiedzieć, na ile ma P. ogólnie rzecz biorąc negatywne lub pozytywne odczucia w stosunku do ludzi między 20 a 30 rokiem życia? Posługując się tą kartą, proszę wskazać liczbę od 0 do 10, gdzie 0 oznacza bardzo negatywne, a 10 oznacza bardzo pozytywne odczucia. KARTĘ 55 POZOSTAWIĆ DO E34 Bardzo negatywne Bardzo pozytywne E34 A ogólnie rzecz biorąc, na ile ma P. negatywne lub pozytywne odczucia w stosunku do ludzi powyżej 70 roku życia? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 55 Bardzo negatywne Bardzo pozytywne Posługując się tą kartą [KARTA 56] proszę powiedzieć, czy w ciągu minionego roku zdarzyło się, że ktoś okazał P. niechęć lub potraktował P. nie fair, w sposób krzywdzący ze względu na P. ODCZYTAĆ KARTĘ 56 POZOSTAWIĆ DO E39 Ani razu Bardzo często E35 wiek? 0 1 2 3 4 8 E36 płeć? 0 1 2 3 4 8 E37 rasę lub pochodzenie etniczne? 0 1 2 3 4 8 E38 A jak często w ciągu minionego roku miał(a) P. poczucie, że ktoś okazał P. brak szacunku ze względu na P. wiek? Na przykład ignorował, nie zwracał na P. uwagi, traktował P. z wyższością lub zbyt poufale o ile w ogóle były takie sytuacje? Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 56 Ani razu Bardzo często 0 1 2 3 4 8 E39 A jak często w ciągu minionego roku, zdarzyło się, że ktoś źle P. potraktował ze względu na P. wiek? Na przykład obrażając P., wykorzystując P. lub odmawiając pewnych usług. Proszę posłużyć się tą samą kartą. NADAL KARTA 56 UWAGA DLA ANKIETERA: CHODZI O ZŁE POTRAKTOWANIE W SPOSÓB SŁOWNY LUB POPRZEZ ZACHOWANIE. Ani razu Bardzo często 0 1 2 3 4 8 37 ESS 2008

A teraz zadam P. kilka pytań na temat P. przyjaciół i znajomych, a potem na temat P. rodziny. E40 Mniej więcej ilu ma P. przyjaciół i znajomych w wieku poniżej 30 lat, nie licząc członków własnej rodziny? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. KARTA 57 Nie mam żadnego 1 PRZEJŚĆ DO E42 1 2 2-5 3 6-9 4 ZADAĆ E41 10 lub więcej 5 E41 Na ile ma P. możliwość porozmawiania z którymś z tych przyjaciół i znajomych na tematy osobiste, takie jak P. odczucia, przekonania i przeżycia? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. KARTA 58 Mogę porozmawiać na wszystkie osobiste tematy 01 Mogę porozmawiać prawie na wszystkie osobiste tematy 02 Mogę porozmawiać na większość osobistych tematów 03 Mogę porozmawiać na niektóre osobiste tematy 04 Mogę porozmawiać tylko na nieliczne osobiste tematy 05 Nie mogę porozmawiać na żadne osobiste tematy 06 8 DO WSZYSTKICH RESPONDENTÓW E42 Mniej więcej ilu ma P. przyjaciół i znajomych w wieku powyżej 70 lat, nie licząc członków własnej rodziny? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. KARTA 59 Nie mam żadnego 1 PRZEJŚĆ DO E44 1 2 2-5 3 6-9 4 ZADAĆ E43 10 lub więcej 5 E43 Na ile ma P. możliwość porozmawiania z którymś z tych przyjaciół i znajomych na tematy osobiste, takie jak P. odczucia, przekonania i przeżycia? Proszę wybrać odpowiedź z tej karty. KARTA 60 Mogę porozmawiać na wszystkie osobiste tematy 01 Mogę porozmawiać prawie na wszystkie osobiste tematy 02 Mogę porozmawiać na większość osobistych tematów 03 Mogę porozmawiać na niektóre osobiste tematy 04 Mogę porozmawiać tylko na nieliczne osobiste tematy 05 Nie mogę porozmawiać na żadne osobiste tematy 06 ESS 2008 38 8