U S T A W A z dnia 2011 r.

Podobne dokumenty
Olsztyn, dnia 9 kwietnia 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXIX/3/2013 RADY MIEJSKIEJ W MRĄGOWIE. z dnia 28 lutego 2013 r.

Statut Sołectwa CHECHŁO

STATUT. Samorządu Mieszkańców Wsi Sołectwa Jurków.

STATUT SOŁECTWA CZERNIKOWO. Rozdział 1 Postanowienia ogólne

STATUT SOŁECTWA Siedliska Gmina Pasym woj. warmińsko - mazurskie

Wrocław, dnia 15 lutego 2016 r. Poz. 756 UCHWAŁA NR XV/183/16 RADY MIEJSKIEJ W KĄTACH WROCŁAWSKICH. z dnia 28 stycznia 2016 r.

UCHWAŁA NR XII/68/11 RADY GMINY CIECHANÓW. z dnia 21 listopada 2011 r. w sprawie statutu sołectwa Wólka Rydzewska

STATUT JEDNOSTKI POMOCNICZEJ ROZDZIAŁ I NAZWA I OBSZAR DZIAŁANIA

S T A T U T S O Ł E C T W A ROZDZIAŁ I. Postanowienia ogólne.

STATUT SOŁECTWA Serafin. Rozdział I Postanowienia ogólne

STATUT SOŁECTWA Rzekuń NAZWA, OBSZAR SOŁECTWA

Uchwała Nr Rady Miejskiej w Głogówku z dnia w sprawie uchwalenia Statutu Sołectwa Głogówek - Oracze. Statut Sołectwa Głogówek - Oracze

3. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego.

UCHWAŁA NR XLIII/235/10 RADY GMINY MARCINOWICE. z dnia 23 lipca 2010 r. w sprawie nadania statutu Sołectwu Marcinowice.

UCHWAŁA NR V/36/15 RADY GMINY TOPÓLKA. z dnia 17 kwietnia 2015 r. w sprawie: nadania Statutu Sołectwu Kamieniec

STATUT SOŁECTWA Bystrzyca

UCHWAŁA NR... RADY GMINY BEŁCHATÓW. z dnia r. w sprawie nadania Statutu Sołectwu Zalesna

STATUT SOŁECTWA PORĘBA

STATUT SOŁECTWA SIANOŻĘTY I. POSTANOWIENIA OGÓLNE

STATUT SOŁECTWA KRASZEW

STATUT SOŁECTWA. ROZDZIAŁ I Nazwa i teren działania

UCHWAŁA NR XXVI/198/2012 RADY GMINY BESTWINA. z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie zatwierdzenia Statutów sołectw Gminy Bestwina.

STATUT SOŁECTWA BORKI ROZOWSKIE. Rozdział 2. Organizacja i zakres działania

STATUT S o ł e c t w a Krzyżówka

S t a t u t S o ł e c t w a P o t ę p a

S T A T U T GMINY TOSZEK

STATUT Sołectwa Tabory CZĘŚĆ I. Postanowienia ogólne

w sprawie uchwalenia Statutu Sołectwa Biskupice Gminy Radłów.

UCHWAŁA NR XLI/300/2010 RADY GMINY MANOWO. z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie nadania statutu sołectwu Cewlino

Organem opiniodawczym i wspomagającym działalność sołtysa jest Rada Sołecka, składająca się z 3 osób.

Uchwała Nr 722/XXVIII/2017 Rady Miasta Lublin. z dnia 30 marca 2017 r.

UCHWAŁA NR XVIII/119/2012 RADY GMINY JABŁONNA. z dnia 31 sierpnia 2012 r. w sprawie uchwalenia statutów sołectw Gminy Jabłonna

Lublin, dnia 29 sierpnia 2017 r. Poz UCHWAŁA NR XXIV/184/2017 RADY GMINY PUŁAWY. z dnia 31 lipca 2017 r.

1. Ustala się regulamin przyznawania, uchwalania i wydatkowania Funduszu Sołeckiego Gminy

STATUT SOŁECTWA LEŚNIEWO.

PROJEKT Roczny Program Współpracy Gminy Byczyna z organizacjami pozarządowymi na rok 2014

UCHWAŁA NR IX/77/19 RADY MIEJSKIEJ W CZARNEJ BIAŁOSTOCKIEJ. z dnia 13 czerwca 2019 r.

STATUT SOŁECTWA OPOROWO

Regulamin Zarządu Stowarzyszenia Klimatologów Polskich

S T A T U T. Sołectwa Chorzęcin. uchwalony uchwałą Rady Gminy Tomaszów Maz. Nr VI/65/03. z dnia 17 lipca 2003 roku.

STATUT SAMORZĄDU MIESZKAŃCÓW WSI. TEKST UJEDNOLICONY 1. O uchwałę Nr XXXV/265/97 Rady Miasta i Gminy Szamotuły z dnia 29 grudnia 1997 r.

STATUT SOŁECTWA LEŚNY RÓW. Rozdział I Postanowienia ogólne 1

STATUT GMINY WIELOPOLE SKRZYŃSKIE

STATUT SOŁECTWA BARGŁÓWKA

STATUT SOŁECTWA BŁĘDOWO. I. Postanowienia ogólne

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W CHOJNICACH z dnia r.

UCHWAŁA NR III/20/2018 RADY GMINY BARGŁÓW KOŚCIELNY. z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie uchwalenia Statutu sołectwa Bargłów Dworny.

STATUT SOŁECTWA WARNIK I. POSTANOWIENIA OGÓLNE

UCHWAŁA NR.../.../2015 RADY MIEJSKIEJ TOMASZOWA MAZOWIECKIEGO. z dnia r.

UCHWAŁA NR VII/52/2011 RADY GMINY BORÓW. z dnia 11 maja 2011 r. w sprawie nadania statutu Sołectwu Kurczów

UCHWAŁA NR XVII/479/12 RADY MIASTA SZCZECIN z dnia 26 marca 2012 r.

STATUT MŁODZIEŻOWEJ RADY MIASTA ZIELONA GÓRA

UCHWAŁA NR XL/541/2013 RADY MIEJSKIEJ W WIELICZCE. z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie powołania Gminnej Rady Seniorów w Wieliczce

UCHWAŁA NR XI/140/19 RADY MIASTA KOŁOBRZEG. z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej Gminy Miasto Kołobrzeg

UCHWAŁA NR XXV/300/12 RADY MIASTA ZDUŃSKA WOLA z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie Statutu Wspólnoty Lokalnej Osiedla 1000-lecia w Zduńskiej Woli.

UCHWAŁA NR XXXVIII/860/13 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 26 czerwca 2013 r.

U C H W A ŁA Nr XXXII/ 151 /2009 RADY GMINY KOTLIN. z dnia 25 września 2009r.

Rzeszów, dnia 14 listopada 2018 r. Poz UCHWAŁA NR LXV/699/2018 RADY MIASTA TARNOBRZEGA. z dnia 18 października 2018 r.

UCHWAŁA NR LXV/834/14 RADY MIEJSKIEJ W PABIANICACH z dnia 12 listopada 2014 r. w sprawie utworzenia Miejskiej Rady Seniorów

3. Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Powiatu w Bielsku Podlaskim.

Wrocław, dnia 5 lutego 2015 r. Poz. 427 UCHWAŁA NR V/45/15 RADY MIEJSKIEJ W LWÓWKU ŚLĄSKIM. z dnia 22 stycznia 2015 r.

UCHWAŁA NR XIII/186/15 RADY MIASTA BIAŁYSTOK. z dnia 27 października 2015 r. w sprawie określenia Statutu Osiedla Dojlidy Górne.

USTAWA z dnia 6 maja 2005 r. o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz o przedstawicielach

ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne

UCHWAŁA Nr XXI/177/2016 RADY MIASTA ŚWINOUJŚCIE. z dnia 28 kwietnia 2016 r.

STATUT WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W LUBLINIE. Dział I Postanowienia ogólne

UCHWAŁA NR XXXVIII/695/12 RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Konsultacji Społecznych.

STATUT SOŁECTWA DOMARADZ

U C H W AŁ A Nr L/399/10. Rady Gminy Nawojowa. z dnia 09 listopada 2010 roku

STATUT SOŁECTWA ROZDZIAŁ 1 POSTANOWIENIE OGÓLNE RODZIAŁ 2 ORGANIZACJA I ZAKRES DZIAŁANIA SOŁECTWA

OBWIESZCZENIE NR 8/2016 RADY MIEJSKIEJ W PABIANICACH. z dnia 29 lutego 2016 r.

UCHWAŁA NR././2018 RADY MIASTA PODKOWA LEŚNA z dnia r. zmieniająca uchwałę w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Podkowa Leśna

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA SZCZECIN z dnia r.

z dnia 16 stycznia 2018 r. w sprawie podziału sołectwa Radawie na sołectwa: Radawie i Łąka i nadania im statutu

REGULAMIN. Organizacji wewnętrznej i trybu pracy ZARZĄDU POWIATU SKARŻYSKIEGO

STATUT SOŁECTWA ŁĄKA. Rozdział l. POSTANOWIENIA OGÓLNE

UCHWAŁA NR XXXIV/315/2013 RADY GMINY SIEDLCE. z dnia 26 września 2013 r. w sprawie uchwalenia Statutu Sołectwa Pruszynek

STATUT GMINY WICKO R O Z D Z I A Ł I. Postanowienia ogólne

UCHWAŁA Nr XXVI/168/08 RADY GMINY W POMIECHÓWKU. z dnia 26 listopada 2008 r. w sprawie uchwalenia Statutu Sołectwa Wola Błędowska.

3. Terenem działania Samorządu Mieszkańców Sołectwa... jest teren wsi...

STATUT MIASTA ŻYWCA. (tekst ujednolicony) CZĘŚĆ I POSTANOWIENIA OGÓLNE

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W OLECKU. z dnia r. w sprawie uchwalenia statutu Sołectwa Imionki.

DOLNOŚLĄSKI ODDZIAŁ WOJEWÓDZKI NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA Z SIEDZIBĄ WE WROCŁAWIU REGULAMIN RADY

BIP Urzędu Miejskiego w Sośnicowicach

REGULAMINKONSULTACJI SPOŁECZNYCH W TORUNIU

Wrocław, dnia 25 czerwca 2015 r. Poz UCHWAŁA NR V/18/2015 RADY GMINY KONDRATOWICE. z dnia 5 marca 2015 r. w sprawie statutu sołectwa Kowalskie

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA OLSZTYNA. z dnia r.

STATUT SOŁECTWA WYRZYSK SKARBOWY GMINY WYRZYSK

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ LEGNICY

Regulamin działalności Rady Społecznej przy Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym w Świnoujściu

Transkrypt:

U S T A W A z dnia 2011 r. o wzmocnieniu udziału mieszkańców w samorządzie terytorialnym, współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw S p i s t r e ś c i Rozdział 1 Przepisy ogólne (art. 1) Rozdział 2 Konsultacje publiczne (art. 2 11) Rozdział 3 Wysłuchanie obywatelskie (art. 12 16) Rozdział 4 Interpelacja obywatelska (art. 17 20) Rozdział 5 Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza (art. 21 31) Rozdział 6... Lokalne fora debaty publicznej (art. 32 35) Rozdział 7 Stowarzyszenie mieszkańców (art. 36 39) Rozdział 8 Jednostki pomocnicze gminy (art. 40 art. 55) Rozdział 9 Fundusz Inicjatyw Lokalnych (art. 56 62) Rozdział 10 Wspólny organ wykonawczy powiatu i miasta na prawach powiatu (art. 63 65) Rozdział 11...Konwent powiatowy (art. 66 76) Rozdział 12...Współpraca terytorialna w samorządzie lokalnym (art. 77 95) Rozdział 13...Konwent wojewódzki (art. 96 106) Rozdział 14 Zmiany ustaw ustrojowych samorządu terytorialnego (art. 107 109) Rozdział 15.Zmiany innych ustaw (art. 110 140) Rozdział 16.Przepisy przejściowe i końcowe (art. 141 147)

U S T A W A z dnia 2011 r. o wzmocnieniu udziału mieszkańców w samorządzie terytorialnym, współdziałaniu gmin, powiatów i województw oraz o zmianie niektórych ustaw ) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1 Ustawa tworzy podstawy dla realizacji samorządności jako prawa społeczności lokalnych do decydowania o własnych sprawach, we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawami i międzynarodowymi umowami, ratyfikowanymi przez Polskę, w szczególności poprzez: 1) umożliwienie szerokiego udziału mieszkańców w decyzjach władz i tworzenie nowych mechanizmów oddziaływania na decyzje władz samorządowych; 2) stworzenie podstaw do samoorganizacji społeczności lokalnych, dla realizacji własnych celów i reprezentowania własnych interesów; 3) ukształtowanie mechanizmów i instytucji współdziałania różnych jednostek samorządu terytorialnego, dla współpracy w rozwiązywaniu spraw lokalnych, przy zachowaniu stabilności granic administracyjnych; 4) stwierdzenie, że władze samorządowe ponoszą odpowiedzialność za rozwój kierowanych przez nie jednostek samorządowych i muszą posiadać niezbędne instrumenty dla realizacji tych zadań; 5) uznanie, że podstawą samorządu jest działanie dla dobra mieszkańców i ich interes powinien stanowić podstawę działań władz administracji samorządowej; 6) stworzenie warunków dla efektywnego stosowania klauzuli generalnej, mając na względzie, że przyznanie swobody dotyczącej zakresu

podejmowanych decyzji oraz sposobów realizacji zadań, stanowiło istotę reform samorządowych u zarania odzyskania suwerenności; 7) uregulowanie współdziałania organów władz samorządowych, ich kompe-tencji i organizacji dla eliminacji możliwych konfliktów ograniczających sprawność i efektywność ich działania. Rozdział 2 Konsultacje publiczne Art. 2 1. Jednostka samorządu terytorialnego przeprowadza konsultacje publiczne w sprawach ważnych dla wspólnoty samorządowej. 2. Konsultacje publiczne przeprowadza się z uwzględnieniem zasady dostępności, przejrzystości, jawności, równości szans i suwerenności stron. 3. Konsultacje publiczne mają na celu uzyskanie opinii mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego i zwiększania ich aktywności w życiu wspólnoty samorządowej. Art. 3 1. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa w drodze uchwały regulamin konsultacji publicznych zawierający w szczególności: 1) zakres spraw, które podlegać mogą konsultacjom publicznym, w tym wskazanie tych, w których prowadzenie konsultacji publicznych ma charakter obligatoryjny; 2) tryb i grupę podmiotów, które mogą wnioskować o przeprowadzenie konsultacji publicznych; 3) kryteria i tryb rozstrzygania wniosków o przeprowadzeniu konsultacji publicznych; 4) tryb, formy i terminy informowania o rozpoczęciu konsultacji publicznych; 5) formy konsultacji publicznych; 6) sposób przygotowywania i publikowania dokumentów przedstawiających sprawę podlegającą konsultacjom publicznym; 7) tryb, formy i terminy informowania o wynikach konsultacji publicznych. 2. Uchwała, o której mowa w ust. 1 nie może przewidywać rozstrzygnięć

mniej korzystnych niż przepisy niniejszej ustawy. Art. 4 W konsultacjach publicznych mogą brać udział wszystkie zainteresowane osoby i instytucje, w tym w szczególności: 1) mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego; 2) podmioty publiczne i prywatne (w tym w szczególności organizacje pozarządowe) prowadzące działalność na terenie jednostki samorządu terytorialnego; 3) inne podmioty, w tym osoby prawne, których dotyczy przedmiot konsultacji. Art. 5 Konsultacje publiczne mogą być prowadzone: 1) z inicjatywy własnej organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego; 2) na wniosek przewodniczącego organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego; 3) na wniosek komisji organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego; 4) na wniosek radnych w liczbie stanowiącej co najmniej 1/3 ustawowego składu rady; 5) na wniosek grupy co najmniej 50 mieszkańców posiadających czynne prawo wyborcze na terenie jednostki samorządu terytorialnego. Art. 6 1. Wniosek o przeprowadzenie konsultacji publicznych składany jest do organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1 zawiera w szczególności: 1) opis przedmiotu konsultacji; 2) propozycję terminu konsultacji; 3) propozycję formy konsultacji; 4) uzasadnienie. 3. Wniosek o przeprowadzenie konsultacji zgłoszony przez mieszkańców oprócz wymagań określonych w ust. 2 zawiera także: 1) wskazanie osoby upoważnionej do kontaktu z organem

wykonawczym wraz z dokładnymi danymi adresowymi; 2) listę osób popierających własnoręcznym podpisem wniosek o przeprowadzenie konsultacji wraz z podaniem imienia, nazwiska, adresu i numeru PESEL tych osób. 4. Organ wykonawczy rozpatruje wniosek uwzględniając koszty proponowanej formy konsultacji, istotność przedmiotu konsultacji dla społeczności lokalnej oraz zasadność proponowanego sposobu konsultacji. O rozpatrzeniu wniosku organ wykonawczy informuje wnioskodawców w terminie nie późniejszym niż 30 dni od daty jego złożenia. 5. Organ wykonawczy w porozumieniu z wnioskodawcą może zmienić formę konsultacji. 6. W przypadku odrzucenia przez organ wykonawczy wniosku o przeprowadzenie konsultacji wnioskodawcy przysługuje prawo odwołania od decyzji do organu stanowiącego w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji o odrzuceniu wniosku. 7. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego rozstrzyga odwołanie na najbliższej sesji w formie uchwały. Uwzględnienie odwołania skutkuje zobowiązaniem organu wykonawczego do przeprowadzenia konsultacji. Art. 7 1. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego może przeprowadzić konsultacje publiczne, w szczególności w następujących formach: 1) konsultacje pisemne; 2) otwarte spotkania z mieszkańcami; 3) forum dyskusyjne lub inne aplikacje dedykowane konsultacjom zamieszczane na stronach internetowych; 4) powołanie zespołu opiniodawczo-konsultacyjnego. 2. Dopuszczalne są także inne formy, zapewniające szeroki dostęp do uczestnictwa w konsultacjach, zwłaszcza formy uwzględniające użycie nowoczesnych technik informatycznych. 3. Uzupełnieniem konsultacji mogą też być szeroko rozumiane ilościowe i jakościowe badania opinii mieszkańców dotyczące przedmiotu konsultacji i szerzej oceny jakości i sposobu prowadzonych oraz projektowanych zadań i polityk publicznych. Art. 8

1. Niezależnie od wybranej formy konsultacji organ wykonawczy publikuje ogłoszenie o rozpoczęciu konsultacji w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronie internetowej urzędu obsługującego ten organ oraz na innych stronach i nośnikach, które uzna za ważne z punktu widzenie skutecznego dotarcia z informacją do zainteresowanych. 2. Ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera w szczególności: 1) wskazanie przedmiotu konsultacji; 2) termin i zakres konsultacji; 3) formę i tryb konsultacji. 3. Publikacja na stronach internetowych nie wyklucza innych sposobów informowania przyjętych zwyczajowo w jednostce samorządu terytorialnego. 4. Informacja o rozpoczęciu konsultacji społecznych publikowana jest w terminie nie krótszym niż 14 dni przed terminem ich rozpoczęcia. Art. 9 Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego może zlecić przeprowadzenie konsultacji publicznych podmiotowi niebędącemu jednostką finansów publicznych, w szczególności organizacji pozarządowej, z uwzględnieniem odrębnych przepisów. Art. 10 1. Informację o wynikach konsultacji podaje się do wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej, na stronach internetowych urzędu obsługującego organ wykonawczy nie później niż w ciągu 30 dni od zakończenia konsultacji. 2. Wyniki konsultacji publicznych zawierają zestawienie zgłoszonych opinii wraz ze stanowiskami do nich organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego. Art. 11 1. Wyniki konsultacji nie są wiążące dla organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego. 2. Konsultacje publiczne uznaje się za ważne bez względu na liczbę osób i podmiotów biorących udział w konsultacjach. Rozdział 3

Wysłuchanie obywatelskie Art. 12 1. Szczególną formą konsultacji z mieszkańcami danej jednostki samorządu terytorialnego jest wysłuchanie obywatelskie. 2. Celem wysłuchania obywatelskiego jest zebranie opinii mieszkańców o opracowanym projekcie uchwały organu stanowiącego. 3. W uchwale dotyczącej zasad i trybu przeprowadzania wysłuchania publicznego organ stanowiący danej jednostki samorządu określa zasady i tryb postępowania, w sposób zapewniający możliwość równego wyrażania opinii i z zastrzeżeniem, że uchwała nie może przewidywać rozwiązań mniej korzystnych dla mieszkańców niż przepisy niniejszej ustawy. Art. 13 1. Obowiązkowemu wysłuchaniu publicznemu podlegają: 1) projekt statutu jednostki samorządu terytorialnego i projekt zmian w statucie; 2) projekt budżetu jednostki samorządu terytorialnego i projekt zmian w budżecie; 3) projekt wieloletniego planu inwestycyjnego; 4) projekty uchwał dotyczące planowania rozwoju; 5) projekty uchwał dotyczące konsultacji publicznych i wysłuchania obywatelskiego. 2. Przedmiotem wysłuchania obywatelskiego mogą być projekty innych niż wymienionych w ust. 1 uchwał o istotnym znaczeniu dla wspólnoty samorządowej; decyzję o przeprowadzeniu wysłuchania obywatelskiego podejmuje organ stanowiący w formie uchwały. Art. 14 1. Projekt budżetu jednostki samorządu terytorialnego podlega wysłuchaniu obywatelskiemu, w szczególności w następującym trybie: 1) w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na stronie internetowej urzędu obsługującego organ wykonawczy publikowane jest ogłoszenie o przystąpieniu do tworzenia projektu budżetu na kolejny rok kalendarzowy; 2) ogłoszenie zawiera zaproszenie do składania opinii w sprawie projektu budżetu jednostki samorządu terytorialnego ze wskazaniem terminu,

sposobu oraz miejsca i daty ich dostarczenia (składanie opinii, o których mowa może odbywać się w formie elektronicznej, w tym poprzez użycie dedykowanych aplikacji dotyczących wyrażania opinii na temat budżetu); 3) po zebraniu i przeanalizowaniu zgłoszonych opinii organ wykonawczy zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej oraz na stronie internetowej urzędu obsługującego organ wykonawczy informację o uwzględnieniu bądź nieuwzględnieniu opinii - wraz z uzasadnieniem - nie później niż w dniu przesłania projektu budżetu do organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. 2. Powyższy tryb nie wyklucza zastosowania innych form wysłuchania obywatelskiego przewidzianych w niniejszej ustawie oraz uchwale, o której mowa w art. 12 ust. 3. Art. 15 1. W ramach wysłuchania obywatelskiego, z zastrzeżeniem art. 14: 1) na okres nie krótszy niż 7 dni projekt uchwały jest wykładany do publicznego wglądu co najmniej w urzędzie danej jednostki samorządu terytorialnego oraz w Biuletynie Informacji Publicznej; 2) organizowana jest co najmniej jedna dyskusja publiczna. 2. Organ wykonawczy danej jednostki samorządu terytorialnego w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie informuje o fakcie przeprowadzenia wysłuchania obywatelskiego oraz jego terminie. 3. Dyskusję publiczną, o której mowa w ust. 1 pkt 2, prowadzi: 1) w przypadkach, o których mowa w art. 13 pkt 1 i 5 przewodniczący organu stanowiącego lub upoważniony przez niego radny; 2) w przypadkach, o którym mowa w art. 13 pkt 2-4 organ wykonawczy lub osoba przez organ ten upoważniona. 4. Obsługę dyskusji, w szczególności jej protokołowanie, zapewnia organ wykonawczy. 5. Protokół, o którym mowa w ust. 4, jest publikowany w Biuletynie Informacji Publicznej w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia przeprowadzenia dyskusji. Art. 16

1. W czasie wysłuchania obywatelskiego każdy zainteresowany może wyrazić opinię o projekcie uchwały: 1) pisemnie na ręce przewodniczącego organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego; 2) ustnie w czasie dyskusji, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2. 2. Przed przystąpieniem do głosowania projektu uchwały radni są informowani o opiniach złożonych w trakcie wysłuchania obywatelskiego oraz o stanowisku organu wykonawczego wobec opinii. 3. Protokół z wysłuchania publicznego wraz ze stanowiskiem organu wykonawczego oraz rozstrzygnięciem podjętym przez organ stanowiący jest publikowany w Biuletynie Informacji Publicznej w terminie nie dłuższym niż 7 dni od dnia podjęcia rozstrzygnięcia przez organ stanowiący. Rozdział 4 Interpelacja obywatelska Art. 17 1. Na żądanie grupy mieszkańców określona sprawa publiczna, leżąca w kompetencjach danej jednostki samorządu terytorialnego poddawana jest pod dyskusję na sesji organu stanowiącego (interpelacja obywatelska). 2. Elementem żądania może być udzielenie odpowiedzi przez organ wykonawczy na pytania związane ze wskazaną sprawą publiczną. 3. Możliwość, o której mowa w ust. 2, nie uchybia przepisom ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm. ) ). Art. 18 1. Interpelacja obywatelska jest składana przewodniczącemu organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego i zawiera: 1) wskazanie sprawy publicznej będącej przedmiotem interpelacji, z ewentualnym przedstawieniem stanu faktycznego stanowiącego podstawę interpelacji i pytaniami zadawanymi organowi wykonawczemu; 2) wskazanie osoby reprezentującej składających interpelację wraz ze

wskazaniem jej adresu korespondencyjnego; 3) listę osób popierających własnoręcznym podpisem złożenie interpelacji wraz z podaniem imienia, nazwiska, adresu i numeru PESEL tych osób. 2. Skuteczne wniesienie interpelacji obywatelskiej wymaga jej złożenia: 1) przez 0,5% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy w przypadku interpelacji kierowanej do rady gminy; 2) przez 0,25% uprawnionych do głosowania mieszkańców powiatu w przypadku interpelacji kierowanej do rady powiatu; 3) 0,1% uprawnionych do głosowania mieszkańców województwa w przypadku interpelacji kierowanej do sejmiku województwa. 3. Statut jednostki samorządu terytorialnego lub uchwała może przewidzieć niższe niż wymienione w ust. 2 progi skutecznego złożenia interpelacji obywatelskiej. Art. 19 1. Interpelacja obywatelska nie spełniająca wymogów formalnych lub dotycząca sprawy nie należącej do kompetencji danej jednostki samorządu terytorialnego jest pozostawiana przez przewodniczącego organu stanowiącego bez rozpatrzenia. 2. O pozostawieniu interpelacji obywatelskiej bez rozpatrzenia przewodniczący rady informuje przedstawiciela składających interpelacją. Art. 20 1. Interpelacja obywatelska jest rozpatrywana, z zastrzeżeniem ust. 3, na pierwszej sesji organu stanowiącego następującej po upływie 14 dni od dnia jej złożenia. 2. Rozpatrzenie interpelacji obejmuje: 1) przedstawienie jej treści przez przedstawiciela składających; 2) odpowiedź organu wykonawczego; 3) dyskusję, w której przedstawiciel składających ma prawo brać udział. 3. Statut jednostki samorządu terytorialnego możne przewidywać limity czasowe dla poszczególnych etapów rozpatrzenia interpelacji, oraz w przypadku złożenia więcej niż trzech interpelacji, zasady kolejności ich

rozpatrywania, z uwzględnieniem znaczenia i aktualności tematu interpelacji. W uzasadnionych przypadkach interpelacja jest rozpatrywana na kolejnej sesji organu stanowiącego. 4. W związku z interpelacją obywatelską organ stanowiący może zająć stanowisko w formie uchwały. Rozdział 5 Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza Art. 21 1. Grupa osób mających czynne prawo wyborcze w wyborach organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego, może wystąpić z obywatelską inicjatywą uchwałodawczą. 2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego jest zobowiązany rozpatrzyć projekt uchwały wniesiony przez grupę osób, o której mowa w ust. 1, w trybie i przy spełnieniu warunków określonych niniejszą ustawą. Art. 22 1. Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza nie może dotyczyć uchwał, dla których ustawy zastrzegają wyłączną właściwość innych podmiotów do wniesienia projektu uchwały, w szczególności nie może dotyczyć projektu zmian budżetu. 2. Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza dotyczy spraw znajdujących się w zakresie właściwości organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego. Art. 23 1. Procedura rozpatrzenia obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej rozpoczynana jest na wniosek: 1) grupy co najmniej 15 obywateli mających prawo wybierania do organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego; 2) organizacji pozarządowej posiadającej osobowość prawną, której statutowy teren działania jest nie mniejszy niż obszar danej jednostki samorządu terytorialnego. 2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, jest składany przewodniczącemu

organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego i zawiera: 1) przedstawienie celów przewidzianych do osiągnięcia poprzez wnoszony projekt; 2) dane wnioskodawców: a) jeżeli wnioskodawcą jest grupa obywateli nazwiska, imiona, adresy zamieszkania oraz numery PESEL wszystkich członków grupy, b) jeżeli wnioskodawcą jest organizacja społeczna nazwę organizacji i adres siedziby; c) dane pełnomocnika wnioskodawców. 3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, załącza się: 1) projekt uchwały lub co najmniej jego założenia umożliwiające ocenę legalności uchwały oraz skutków jej uchwalenia, a jeśli przepisy prawa określają szczególne warunki wobec treści lub formy określonej kategorii uchwał projekt uchwały opracowany jest z uwzględnieniem tych warunków; 2) uzasadnienie projektu uchwały; 3) analizę skutków finansowych, jeżeli przyjęcie przedłożonego projektu takie skutki wywoła. 4. Analiza, o której mowa w ust. 3 pkt 3, zawiera w szczególności oszacowanie koniecznych do poniesienia wydatków i wskazanie źródeł ich pokrycia. 5. Organizacja społeczna do wniosku dołącza aktualny odpis z rejestru oraz kopię statutu. 6. Pełnomocnikiem wnioskodawców może być jedynie osoba, której przysługuje prawo wybierania do organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego.

Art. 24 1. W terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku przewodniczący organu stanowiącego bada poprawność wniosku i załączonych do niego dokumentów i w przypadku stwierdzenia uchybień wzywa wnioskodawców do ich usunięcia. 2. Wnioskodawcy w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania są zobowiązani złożyć wniosek bez wskazanych uchybień, pod rygorem jego odrzucenia, z zastrzeżeniem ust. 3; odrzucenia wniosku dokonuje organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego w formie uchwały. 3. Ponownie złożony wniosek może nie zawierać usunięcia uchybień, w odniesieniu do których wnioskodawcy wystąpią o weryfikację do organu stanowiącego 4. W sytuacji o której mowa w ust. 3, organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego rozstrzyga o zasadności wskazania kwestionowanych uchybień podejmując uchwałę o odrzuceniu wniosku ze względów formalnych lub o skierowaniu projektu uchwały do dalszych prac. 5. Jeśli przepisy prawa dla danej kategorii uchwał przewidują uprzednie wobec uchwalenia uchwały dokonanie określonych czynności, np. sporządzenie analiz, uzyskanie opinii lub uzgodnień, organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego rozstrzygając o podjęciu dalszych prac zobowiązuje organ wykonawczy do dokonania określonych czynności. 6. Jeżeli w wyniku procedury, o której mowa w niniejszym artykule, wniosek ani nie został odrzucony ani nie odmówiono jego rozpatrzenia, przewodniczący organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego bezzwłocznie wydaje pełnomocnikowi potwierdzenie przyjęcia wniosku. Art. 25 Do trybu uzyskania przez wnioskodawców informacji o liczbie mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego uprawnionych do głosowania, prowadzenia działań informacyjnych oraz zbierania podpisów osób popierających inicjatywę stosuje się odpowiednio przepisy o referendum lokalnym. Art. 26 1. Przewodniczący organu stanowiącego przekazuje organowi wykonawczemu danej jednostki samorządu terytorialnego projekt uchwały

wraz z uzasadnieniem. 2. Organ wykonawczy jest zobowiązany wydać opinię o przedłożonym projekcie w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania. 3. W przypadku, o którym mowa w art. 24 ust. 5 organ wykonawczy jest zobowiązany bezzwłocznie dokonać wymaganych przepisami prawa czynności. Art. 27 1. Jeśli przyjęcie przedłożonego projektu wywołuje skutki finansowe, przewodniczący organu stanowiącego może przekazać regionalnej izbie obrachunkowej projekt uchwały wraz z uzasadnieniem i analizą skutków finansowych. 2. W terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu, regionalna izba obrachunkowa wydaje opinię o skutkach finansowych przyjęcia przedłożonego projektu. Art. 28 1. Nie później niż po upływie 60 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 23, pełnomocnik wnioskodawców przedkłada przewodniczącemu organu stanowiącego danej jednostki samorządu terytorialnego listę zebranych podpisów. 2. Organ stanowiący jest zobowiązany rozpatrzyć przedłożony projekt uchwały, jeżeli uzyskał on poparcie co najmniej: 1) 1% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy albo powiatu w przypadku inicjatywy kierowanej odpowiednio do rady gminy albo rady powiatu; 2) 0,5% uprawnionych do głosowania mieszkańców województwa. 3. Statut jednostki samorządu terytorialnego może przewidzieć niższe niż wymienione w ust. 2 poparcie niezbędne do obowiązkowego rozpatrzenia projektu uchwały przez organ stanowiący. 4. Do trybu sprawdzenia spełnienia warunku, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy o referendum lokalnym. Art. 29 1. Projekt spełniający warunki, o których mowa w art. 28 ust. 2 jest

rozpatrywany przez organ stanowiący właściwej jednostki samorządu terytorialnego w terminie trzech miesięcy od dnia przedłożenia przez pełnomocnika wnioskodawców listy zebranych podpisów. 2. Pełnomocnik wnioskodawców jest informowany o miejscu i terminie posiedzeń organu stanowiącego i jego komisji poświęconych rozpatrywaniu obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w terminie nie krótszym niż termin, w którym o posiedzeniach tych zawiadamiani są radni. 3. Pełnomocnik wnioskodawców może uczestniczyć z prawem zabierania głosu we wszystkich pracach organu stanowiącego i jego komisji nad obywatelską inicjatywą uchwałodawczą. 4. Przed głosowaniem nad projektem uchwały wniesionej jako obywatelska inicjatywa uchwałodawcza radni są zapoznawani z opinią organu wykonawczego oraz regionalnej izby obrachunkowej o ile o wydanie takiej opinii wystąpił przewodniczący organu stanowiącego. Art. 30 1. Na niedotrzymanie przez organ stanowiący terminu określonego w art. 29 ust. 1, wnioskodawcom działającym poprzez pełnomocnika służy skarga do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia upływu terminu do rozpatrzenia projektu. 2. Sąd administracyjny rozpatruje skargę w terminie 14 dni od dnia wniesienia skargi. 3. Skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego wnosi się w terminie 14 dni. Art. 31 1. Jeżeli projekt uchwały wniesiony jako obywatelska inicjatywa uchwałodawcza został przez właściwy organ stanowiący odrzucony, wnioskodawcy mogą materię objętą projektem uchwały uczynić przedmiotem referendum lokalnego. 2. Do referendum, o którym mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ogólne z zastrzeżeniem, że: 1) pytania referendalne związane są bezpośrednio z treścią odrzuconego projektu; 2) podpisy osób popierających inicjatywę uchwałodawczą traktuje się jako

podpisy osób popierających wniosek o przeprowadzenie referendum.

Rozdział 6 Lokalne fora debaty publicznej Art. 32 1. W powiecie mogą funkcjonować fora debaty publicznej jako ciała doradcze organów samorządu lokalnego. 2. Zadaniem forum debaty publicznej (zwanego dalej forum) jest dyskusja nad kierunkami działania samorządu lokalnego oraz problemami i stanem zarządzania publicznego w określonej dziedzinie w skali lokalnej, a także wypracowywanie postulatów dotyczących pracy instytucji publicznych w tym zakresie. Dyskusja powinna dotyczyć poziomu zaspokojenia potrzeb mieszkańców i standardów świadczenia usług publicznych w danej dziedzinie, w tym zwłaszcza funkcjonowania tych lokalnych systemów instytucjonalnych, w ramach których stykają się zakresy działania gminy i powiatu, jako że spójność tych systemów jest szczególnie istotna z punktu widzenia osób korzystających z usług publicznych danego rodzaju. Tematem dyskusji mogą być również problemy polityki rozwoju lokalnego oraz przedsięwzięć mających znaczenie dla całego powiatu. 3. Forum tworzy rada powiatu w formie uchwały z własnej inicjatywy albo na wniosek konwentu powiatowego lub z inicjatywy miejscowych organizacji pozarządowych, stowarzyszeń mieszkańców, lokalnych środowisk zawodowych i społecznych, organizacji konsumenckich i innych, czynnych w danej dziedzinie zarządzania publicznego. Wniosek może także pochodzić od powiatowego rzecznika konsumentów. 4. Forum może być utworzone wspólnie dla miasta na prawach powiatu i sąsiadującego powiatu. Art. 33 1. Organizatorem forum jest rada powiatu, która określa w drodze uchwały ramowy regulamin prac forum. Posiedzeniom forum przewodniczy przewodniczący rady powiatu lub przewodniczący komisji rady albo inna osoba wskazana przez przewodniczącego rady w uzgodnieniu z konwentem powiatowym. 2. Wójtowie gmin oraz burmistrzowie (prezydent miasta) z terenu powiatu a także starosta tego powiatu wskazują jako swoich przedstawicieli na forum osoby zawodowo czynne w danej dziedzinie zarządzania publicznego, cieszące się wysokim autorytetem społecznym. 3. W obradach forum powinni uczestniczyć eksperci z danej dziedziny. Koszty współpracy z ekspertami (zwłaszcza koszty opracowań przygotowywanych na potrzeby forum) mogą być pokrywane ze środków

publicznych. Art. 34 1. Na posiedzenia forum zaprasza się z prawem uczestniczenia w dyskusji przedstawicieli wszystkich podmiotów, organizacji i środowisk istotnych z punktu widzenia funkcjonowania danego obszaru zarządzania publicznego. 2. Posiedzenia forum są otwarte dla publiczności i mediów, a terminy posiedzeń podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze co najmniej na tydzień przed terminem posiedzenia. 3. Forum może zwracać się do konwentu powiatowego, poszczególnych organów jednostek samorządu lokalnego a także do organów administracji rządowej z wnioskami i postulatami dotyczącymi spraw, o których mowa w art. 1 ust. 2, w tym dotyczącymi organów i instytucji publicznych działających w danej dziedzinie zarządzania publicznego oraz ich funkcjonowania. 4. Obrady forum są protokołowane. Protokół z przebiegu posiedzenia a także przyjęte wnioski i postulaty podawane są niezwłocznie do wiadomości publicznej, w tym w Biuletynie Informacji Publicznej wszystkich jednostek samorządu lokalnego z terenu powiatu. Publikacji w Biuletynie podlegają też opracowania przedkładane przez uczestników dyskusji oraz ekspertów, jak również złożone na piśmie zdania odrębne. Art. 35 Przepisy art. 32-34 nie stanowią przeszkody dla organizowania na analogicznych zasadach forów debaty publicznej w skali poszczególnych gmin, związków celowych i związków współpracy terytorialnej, a także w skali regionalnej, w odniesieniu do zagadnień istotnych dla tych wspólnot i podmiotów. Rozdział 7 Stowarzyszenie mieszkańców Art. 36 1. Stowarzyszenie mieszkańców jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem utworzonym w celu niezarobkowej realizacji zadań publicznych samorządu lokalnego.

2. Do stowarzyszeń mieszkańców stosuje się przepisy dotyczące stowarzyszeń zwykłych, chyba że przepisy niniejszego rozdziału stanowią inaczej. Art. 37 1. Stowarzyszenie mieszkańców posiada zdolność prawną. 2. W stosunkach zewnętrznych stowarzyszenie reprezentuje pełnomocnik wskazany w regulaminie stowarzyszenia. Art. 38 1. Cele stowarzyszenia mieszkańców muszą mieścić się w katalogu zadań własnych jednostki samorządu lokalnego. 2. Teren działania stowarzyszenia mieszkańców nie może być większy niż teren powiatu. 3. Członkami stowarzyszenia mieszkańców mogą być wyłącznie osoby zamieszkałe na terenie działania stowarzyszenia. Art. 39 1. Stowarzyszenia mieszkańców mogą otrzymywać: 1) środki z funduszu inicjatyw lokalnych jednostek samorządu lokalnego właściwych ze względu na teren działania stowarzyszenia mieszkańców; 2) dotacje celowe na cele publiczne na podstawie art. 221 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm. ) ). 2. Odpowiedzialność z tytułu prawidłowego wydatkowania środków, o których mowa w ust. 1, ponoszą solidarnie bez ograniczenia całym swoim majątkiem wszyscy członkowie stowarzyszenia mieszkańców według stanu na dzień złożenia wniosku o realizację zadania publicznego. 3. Wystąpienie ze stowarzyszenia nie zwalnia z odpowiedzialności, o której mowa w ust. 2.

Rozdział 8 Jednostki pomocnicze gminy Art. 40 1. Rada gminy tworzy, w drodze uchwały, sołectwa i inne jednostki pomocnicze na wniosek mieszkańców lub z własnej inicjatywy po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi mieszkańcami. 2. Obszary poszczególnych jednostek pomocniczych nie mogą się pokrywać, z zastrzeżeniem ust. 3. 3. Dany obszar może leżeć w granicach sołectwa i innej jednostki pomocniczej. Art. 41 1. Sołectwo jest jednostkę pomocniczą gminy stanowiącą formę samoorganizacji mieszkańców wsi. 2. Granice sołectw pokrywają się z granicami poszczególnych wsi leżących na terenie gminy; w przypadku wsi o niewielkiej liczbie mieszkańców dopuszcza się tworzenie jednego sołectwa dla kilku wsi. 3. Organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym sołtys. 4. W sołectwie może funkcjonować rada sołecka jako organ doradczy sołtysa. 5. Statut sołectwa rozstrzyga o kwestii, o której mowa w ust. 4; statut może w szczególności pozostawić tą kwestię decyzji zebrania wiejskiego. Art. 42 1. Ustrój wewnętrzny innej niż sołectwo jednostki pomocniczej, w szczególności formę organu stanowiącego i istnienie ciał doradczych, ustala statut tej jednostki, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. W innych niż sołectwa jednostkach pomocniczych organem wykonawczym jest przewodniczący tej jednostki. Art. 43 1. Organizację i zakres działania jednostek pomocniczych określa rada gminy odrębnym dla każdej jednostki statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami. 2. Statut, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności:

1) nazwę jednostki pomocniczej; 2) granice jednostki pomocniczej; 3) pozostawione do dyspozycji statutowej aspekty ustroju wewnętrznego jednostki pomocniczej; 4) zasady i tryb wyboru organów jednostki pomocniczej; 5) organizację i zadania organów jednostki pomocniczej; 6) zakres zadań przekazywanych jednostce przez gminę oraz sposób ich realizacji; 7) zakres i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej. Art. 44 1. W gminie działa konferencja przewodniczących jednostek pomocniczych (konferencja przewodniczących). 2. Konferencja przewodniczących jest organem doradczym wójta i rady gminy w sprawach dotyczących zaspokajania potrzeb mieszkańców. 3. Konferencja przewodniczących zbiera się nie rzadziej niż dwa razy w roku pod przewodnictwem przewodniczącego rady gminy w obecności wójta. 4. Organizację i tryb pracy konferencji przewodniczących określa rada gminy w formie uchwały. Art. 45 1. Przewodniczący jednostki pomocniczej mogą uczestniczyć w pracach rady gminy na zasadach określonych w statucie gminy, bez prawa udziału w głosowaniu. 2. Zasady, o których mowa w ust. 1, przewidują co najmniej prawo udziału w dyskusji w sprawach dotyczących danej jednostki pomocniczej. 3. Przewodniczący rady gminy zawiadamia przewodniczących jednostek pomocniczych o sesji rady gminy na takich samych zasadach jak radnych. Art. 46 1. Członkowie organu wykonawczego jednostki pomocniczej korzystają z ochrony prawnej przysługującej funkcjonariuszom publicznym. 2. Rada gminy ustanawia zasady, na jakich przewodniczącemu jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta lub zwrot kosztów podróży służbowej.

3. Rada gminy może ustanowić zasady, na jakich członkom wybieralnego organu stanowiącego jednostki pomocniczej oraz członkom rady sołeckiej będzie przysługiwała dieta lub zwrot kosztów podróży służbowej. 4. Wysokość diet, o których mowa w ust. 2 i 3, nie może być w skali miesiąca wyższa niż połowa maksymalnej wysokości diety, jaka może przysługiwać radnym w gminie o danej liczbie mieszkańców. 5. Podejmując uchwały, o których mowa w ust. 2 i 3, rada gminy uwzględnia w szczególności wielkość jednostki pomocniczej i zakres powierzonych jej zadań Art. 47 1. Rada gminy jest obowiązana konsultować z jednostkami pomocniczymi projekty uchwał dotyczące bezpośrednio terenu danej jednostki pomocniczej. 2. Zasady konsultacji projektów uchwał z jednostkami pomocniczymi określa rada gminy w formie uchwały. Art. 48 1. Organom stanowiącym jednostki pomocniczej przysługuje prawo inicjatywy uchwałodawczej do rady właściwej gminy. 2. Inicjatywa uchwałodawcza jednostki pomocniczej nie może dotyczyć uchwał, dla których ustawy zastrzegają wyłączną właściwość innych podmiotów do wniesienia projektu uchwały; w szczególności nie może dotyczyć projektu zmian budżetu. 3. Inicjatywa uchwałodawcza jednostki pomocniczej musi dotyczyć spraw znajdujących się w zakresie właściwości gminy. Art. 49 1. Przewodniczący jednostki pomocniczej przedkłada przewodniczącemu rady gminy uchwałę organu stanowiącego jednostki pomocniczej w przedmiocie inicjatywy uchwałodawczej. 2. Uchwała, o której mowa w ust. 1, zawiera jako załączniki: 1) projekt uchwały lub co najmniej jego założenia umożliwiające ocenę legalności uchwały oraz skutków jej uchwalenia, a jeśli przepisy prawa określają szczególne warunki wobec treści lub formy określonej kategorii uchwał projekt uchwały uwzględnia te warunki; 2) uzasadnienie projektu uchwały; 3) analizę skutków finansowych, jeżeli przyjęcie przedłożonego projektu takie skutki wywoła.

3. Analiza, o której mowa w ust. 1 pkt 4, zawiera w szczególności oszacowanie koniecznych do poniesienia wydatków i wskazanie źródeł ich pokrycia. Art. 50 1. Projekt wniesiony jako inicjatywa uchwałodawcza jednostki pomocniczej gminy winien być rozpatrzony przez radę gminy w terminie 60 dni od dnia jego wniesienia, chyba że wcześniej uchwała organu stanowiącego jednostki pomocniczej w przedmiocie inicjatywy uchwałodawczej utraciła moc. 2. Jeśli przepisy prawa dla danej kategorii uchwał przewidują uprzednie wobec uchwalenia uchwały dokonanie określonych czynności, np. sporządzenie analiz, uzyskanie opinii lub uzgodnień, rada gminy rozstrzyga w terminie, o którym mowa w ust. 1, o podjęciu dalszych prac podejmując uchwałę o odmowie rozpatrzenia inicjatywy lub o skierowaniu projektu do dalszych prac. 3. Podjęcie uchwały o skierowaniu projektu do dalszych prac zobowiązuje wójta do bezzwłocznego dokonania wymaganych prawem czynności. Art. 51 1. Rada miasta na prawach powiatu może dokonać, w celu dekoncentracji zadań, wyczerpującego podziału terenu całego miasta na jednostki pomocnicze, z których każda otrzymuje do realizacji taki sam zakres zadań publicznych, w tym rozstrzygania o prawach i obowiązkach obywateli poprzez wydawanie decyzji administracyjnych. 2. Podział, o którym mowa w ust. 1, nie wyklucza istnienia i tworzenia jednostek pomocniczych, o których mowa w artykułach poprzedzających. Art. 52 1. W jednostkach pomocniczych, o których mowa w art. 47, organem stanowiącym jest rada tej jednostki, zaś organem wykonawczym zarząd tej jednostki z przewodniczącym na czele. 2. Do liczebności rady stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rady gminy. Art. 53 1. Organizację i zakres działania jednostek pomocniczych, o których mowa w art. 47, określa rada gminy statutem wspólnym dla wszystkich takich jednostek.

2. Statut, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności 1) podział gminy na jednostki pomocnicze; 2) nazwy poszczególnych jednostek pomocniczych; 3) zakres zadań przekazywanych jednostkom pomocniczym przez gminę wraz z określeniem sposobu ich realizacji; 4) zasady i tryb wyboru organów jednostek pomocniczych; 5) zasady finansowania realizacji zadań przez jednostki pomocnicze; 6) zakres i formy kontroli oraz nadzoru organów gminy nad działalnością organów jednostki pomocniczej. Art. 54 Do jednostek pomocniczych, o których mowa w art. 47, stosuje się odpowiednio przepisy art. 41-46. Art. 55 1. Przewodniczący zarządu jednostek pomocniczych gminy, o których mowa w art. 47, tworzą konwent przewodniczących. 2. Osoby wskazane w ust. 1 nie wchodzą w skład konferencji przewodniczących. 3. Zadaniem konwentu przewodniczących jest koordynowanie realizacji zadań publicznych na obszarze gminy. 4. Konwent przewodniczących zbiera się nie rzadziej niż raz w miesiącu pod przewodnictwem prezydenta miasta. 5. Organizację i tryb pracy konwentu przewodniczących ustala prezydent miasta w drodze zarządzenia. Rozdział 9 Fundusz Inicjatyw Lokalnych Art. 56 1. Fundusz inicjatyw lokalnych, zwany dalej funduszem, stanowią wyodrębnione w budżecie gminy lub powiatu środki przeznaczone na finansowanie realizacji przez instytucje społeczeństwa obywatelskiego przedsięwzięć mieszczących się w katalogu zadań własnych odpowiednio gminy lub powiatu. 2. Instytucjami społeczeństwa obywatelskiego, o których mowa w ust. 1, są:

organizacje pożytku publicznego, stowarzyszenie inne niż organizacje pożytku publicznego, stowarzyszenia mieszkańców oraz jednostki pomocnicze gminy. Art. 57 1. Rada właściwej jednostki samorządu terytorialnego rozstrzyga w formie uchwały o utworzeniu w tej jednostce funduszu inicjatyw lokalnych. 2. Rada właściwej jednostki samorządu terytorialnego może określić w uchwale budżetowej maksymalną wysokość środków przyjmowanych w roku budżetowym na fundusz. 3. Jeśli rada właściwej jednostki samorządu terytorialnego podjęła uchwałę, o której mowa w ust. 2, organ wykonawczy tej jednostki jest zobowiązany poinformować bezzwłocznie w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie o osiągnięciu ustalonego limitu wpływów na fundusz w danym roku budżetowym. Art. 58 1. Dochodami funduszu są wpływy z ofiarności publicznej. 2. Wpłaty na fundusz dokonywane mogą być wyłącznie w formie bezgotówkowej. 3. Uchwała, o której mowa w art. 57 ust. 1, zastępuje oświadczenie woli właściwej jednostki samorządu terytorialnego o przyjęciu w całości lub części darowizny wniesionej na fundusz, z zastrzeżeniem ust. 4. 4. Skutek, o którym mowa w ust. 3, jest wyłączony po przekroczeniu limitu, o którym mowa w art. 57 ust. 2. 5. Środki przekraczające limit, o którym mowa w art. 57 ust. 2, podlegają zwrotowi w terminie 30 dni, chyba że zostaną przyjęte jako darowizna przez radę właściwej jednostki samorządu terytorialnego w formie uchwały. Art. 59 1. Rada właściwej jednostki samorządu terytorialnego tworzy w budżecie rezerwę celową z przeznaczeniem na realizację zadań własnych tej jednostki przez instytucje społeczeństwa obywatelskiego (strona wydatkowa funduszu). 2. Rezerwa, o której mowa w ust. 1, tworzona jest w wysokości nie mniejszej niż dwukrotność dochodów funduszu w roku poprzedzającym powiększonych o kwotę niewydatkowanych środków funduszu w roku poprzedzającym. 3. Rezerwy, o której mowa w ust. 1, nie uwzględnia się przy obliczaniu

ustalonego przez prawo finansów publicznych dopuszczalnego limitu wysokości rezerw celowych budżetu jednostki samorządu terytorialnego. 4. Uchylenie uchwały, o której mowa w art. 57 ust. 1, pozostaje bez wpływu na obowiązek tworzenia rezerwy, o której mowa w ust. 1 do chwili, aż obliczona zgodnie z ust. 2 wysokość rezerwy będzie zerowa. Art. 60 1. Organ wykonawczy danej jednostki samorządu terytorialnego informuje instytucje społeczeństwa obywatelskiego o możliwości składania wniosków dotyczących realizacji zadań publicznych w ramach funduszu oraz wysokości środków funduszu w danym roku budżetowym nie później niż w terminie miesiąca od dnia uchwalenia budżetu. 2. Informacja, o której mowa w ust. 1, zamieszczana jest w Biuletynie Informacji Publicznej oraz ogłaszana w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie. Art. 61 1. Rezerwa celowa, o której mowa w art. 59 ust. 1, uruchamiana jest na przedsięwzięcia wyłonione w otwartym konkursie ofert. 2. Do organizacji konkursu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie dotyczące zlecania realizacji zadania publicznego na wniosek organizacji pozarządowej, z zastrzeżeniem ust. 3 6. 3. O realizację zadań mogą ubiegać się wszystkie instytucje społeczeństwa obywatelskiego. 4. Na etapie rozpatrywania celowości wniosku nie jest uwzględniana zgodność wniosku z priorytetowymi zadaniami publicznymi, określonymi w programie współpracy z organizacjami pozarządowymi. 5. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może określić kryteria, których spełnienie zwalnia złożony wniosek z obowiązku rozpatrywania jego celowości przez organ wykonawczy właściwej jednostki samorządu terytorialnego. 6. W skład komisji konkursowej wchodzą: 1) organ wykonawczy odpowiednio gminy lub powiatu lub osoba przez niego wskazana jako przewodniczący komisji; 2) dwóch radnych wskazanych przez organ stanowiący danej jednostki samorządu terytorialnego; 3) nie mniej niż trzech przedstawicieli instytucji społeczeństwa

obywatelskiego wskazanych przez odpowiednią Radę Pożytku Publicznego albo jeśli w danej jednostce samorządu nie funkcjonuje Rada Pożytku Publicznego nie mniej niż trzech przedstawicieli instytucji społeczeństwa obywatelskiego wybranych przez organ stanowiący danej jednostki samorządu terytorialnego. Art. 62 Przepisy dotyczące funduszu inicjatyw lokalnych nie wykluczają innych form przekazywania środków na realizację zadań publicznych przez podmioty zewnętrzne w stosunku do samorządu terytorialnego, w szczególności: inicjatyw lokalnych oraz zlecania realizacji zadań publicznych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, a także udzielania dotacji celowych na zadania publiczne zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych. Rozdział 10 Wspólny organ wykonawczy powiatu i miasta na prawach powiatu Art. 63 1. Prezydent miasta na prawach powiatu sąsiadującego z powiatem ziemskim może zostać wybrany starostą tego powiatu. 2. Osoba pełniąca jednocześnie funkcję prezydenta miasta oraz starosty podejmując czynności prawne, w tym z zakresu administracji publicznej, określa wyraźnie, w jakim charakterze działa. Art. 64 1. W przypadku, o którym mowa w art. 63 ust. 2, nie następuje połączenie urzędu miasta i starostwa powiatowego, ich poszczególnych komórek organizacyjnych ani innych jednostek organizacyjnych miasta i powiatu, chyba że inaczej postanowią w jednobrzmiących uchwałach zainteresowane rady miasta i powiatu, z zastrzeżeniem ust. 2. 2. Z upływem kadencji osoby pełniącej jednocześnie funkcję prezydenta miasta oraz starosty albo z datą odwołania tej osoby przez radę powiatu lub w drodze referendum albo z datą utraty z innych przyczyn lub wygaśnięcia mandatu tej osoby, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej, z mocy prawa następuje rozdzielenie jednostek organizacyjnych, o których mowa w ust. 1. Bezskuteczne są postanowienia uchwał określonych w ust. 1, stanowiące

inaczej. Art. 65 1. Osoba pełniąca jednocześnie funkcję prezydenta miasta na prawach powiatu oraz starosty powołując swoich zastępców może powierzyć im obowiązki odnośnie do zadań, spraw lub jednostek organizacyjnych zarówno miasta jak i powiatu, w tym także odnośnie do tożsamych komórek i rodzajów spraw prowadzonych w urzędzie miejskim i w starostwie powiatowym. 2. Zainteresowane rady miasta na prawach powiatu i powiatu mogą postanowić w jednobrzmiących uchwałach, że stanowiska sekretarza miasta i sekretarza powiatu, a także stanowiska skarbnika miasta i skarbnika powiatu, można powierzyć jednej osobie. W takim przypadku przepis art. 63 ust. 2 stosuje się odpowiednio. Rozdział 11 Konwent powiatowy Art. 66 1. W skład konwentu powiatowego, zwanego dalej konwentem, wchodzą wójtowie gmin oraz burmistrzowie (prezydent miasta) z terenu powiatu, a także starosta tego powiatu. 2. Konwent pracuje na posiedzeniach zwoływanych w miarę potrzeby, także na żądanie co najmniej 1/3 pełnego składu konwentu, jednak nie rzadziej niż raz na dwa miesiące. 3. Konwent podejmuje uchwały zwykłą większością głosów przy obecności co najmniej połowy swojego pełnego składu, z zastrzeżeniem art. 59 ust. 1 i 2, w głosowaniu jawnym imiennym. 4. Jeżeli konwent nie postanowi inaczej, jego posiedzeniom przewodniczy starosta powiatu. Obsługę prac konwentu zapewnia urząd obsługujący przewodniczącego konwentu. Posiedzenia konwentu są protokołowane a zajęte przez konwent stanowiska w sprawach będących przedmiotem posiedzenia podawane są niezwłocznie do wiadomości publicznej, w tym w Biuletynie Informacji Publicznej wszystkich jednostek samorządu lokalnego z terenu powiatu. 5. Konwent może postanowić, że w sprawach mniejszej wagi, nie wymagających szczegółowego omówienia i dyskusji, uchwały mogą być podejmowane w drodze obiegowej. 6. Każda z osób, o których mowa w ust. 1, wyznacza, na wypadek swojej

nieobecności, stałego zastępcę, który uczestniczy w pracach konwentu z prawem udziału w głosowaniu. Art. 67 1. Do zakresu działania konwentu należy organizowanie współdziałania gmin i powiatu, w tym zwłaszcza uzgadnianie poglądów w sprawach dotyczących całej społeczności lokalnej, w szczególności w sprawach: 1) polityki rozwoju lokalnego, zagospodarowania przestrzennego oraz przedsięwzięć mających znaczenie dla całego powiatu; 2) dotyczących funkcjonowania systemów instytucjonalnych, w których zakresy działania gminy i powiatu są styczne, takich jak oświata, ochrona zdrowia, pomoc społeczna, których spójność jest istotna z punktu widzenia osób korzystających z usług publicznych danego rodzaju; 3) będących przedmiotem konsultacji lub współdziałania gmin należących do powiatu w rozwiązywaniu analogicznych problemów ich wspólnot; 4) w których chodzi o zajęcie wspólnego stanowiska przez powiat oraz gminy należące do powiatu wobec samorządu województwa, organów administracji rządowej albo innych władz państwowych. 2. Członkowie konwentu powinni podejmować starania na rzecz uzgodnienia poglądów i osiągnięcia kompromisu w sprawach, o których mowa w ust. 1, kierując się dobrem wspólnot samorządowych, które reprezentują, oraz całej społeczności powiatu i jej interesów. Art. 68 1. Starosta konsultuje z pozostałymi członkami konwentu projekty rozstrzygnięć władz powiatu dotyczące spraw, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1 i 2. Projekty uchwał rady powiatu w tych sprawach oraz materiały będące przedmiotem posiedzenia komisji rady przekazywane są konwentowi wraz z porządkiem obrad nie później niż w dniu zwołania sesji rady lub posiedzenia komisji. 2. Starosta może zaprosić przedstawiciela członków konwentu, o których mowa w ust. 1, do udziału w pracach nad danym zagadnieniem. Przedstawiciel może brać udział w pracach rady powiatu oraz w pracach komisji rady, z głosem doradczym. 3. Członkowie konwentu, o których mowa w ust. 1, wybierają przedstawiciela do prac nad danym zagadnieniem spośród swojego grona albo wyznaczają go spośród pracowników samorządu gminnego lub gminnych jednostek organizacyjnych.

Art. 69 1. Konwent może przedkładać władzom powiatu swoje stanowisko we wszystkich sprawach należących do zakresu działania powiatu, także z własnej inicjatywy. 2. Stanowisko konwentu wyrażone w formie zastrzeżenia, opinii lub wniosku służy przedstawieniu poglądu konwentu i nie ma charakteru wiążącego. 3. Stanowisko konwentu wyrażone w formie sprzeciwu ma charakter wiążący. Sprzeciw może dotyczyć tylko spraw, o których mowa w art. 67 ust. 1 pkt 1 i 2, z zastrzeżeniem ust. 4. 4. Sprzeciw konwentu wobec rozstrzygnięcia lub projektu rozstrzygnięcia starosty może dotyczyć spraw określonych w ust. 3, w zakresie: 1) gospodarowania mieniem powiatu; 2) projektów uchwał przedkładanych przez starostę radzie powiatu. 5. Wyrażenie zastrzeżenia, opinii lub wniosku, o których mowa w ust. 2, na wcześniejszym etapie prac nad danym zagadnieniem nie wyklucza złożenia później w tej samej sprawie sprzeciwu wobec rozstrzygnięcia władz powiatu dotyczącego spraw określonych w ust. 3, albo projektu takiego rozstrzygnięcia. Art. 70 1. Sprzeciw wobec rozstrzygnięcia władz powiatu lub jego projektu wymaga uchwały konwentu podjętej bezwzględną większością głosów pełnego składu konwentu w głosowaniu jawnym imiennym, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. 2. Starosta nie bierze udziału w głosowaniu w sprawie sprzeciwu wobec rozstrzygnięcia władz powiatu lub projektu takiego rozstrzygnięcia. Przy ustalaniu liczebności składu konwentu oraz niezbędnej w tym głosowaniu większości głosu starosty nie uwzględnia się. 3. Sprzeciw nie może dotyczyć decyzji administracyjnych wydawanych w sprawach indywidualnych. Nie może także opierać się na zarzucie niezgodności rozstrzygnięcia z prawem. 4. Uchwała konwentu, o której mowa w ust. 1, podlega nadzorowi wojewody. Przepisy o nadzorze nad samorządem gminnym stosuje się odpowiednio.

Art. 71 1. Jeżeli starosta nie uwzględni sprzeciwu konwentu wniesionego wobec aktu lub projektu aktu starosty albo wobec projektu uchwały rady powiatu wniesionego przez starostę, obowiązany jest, w celu rozstrzygnięcia sporu uchwałą rady powiatu, niezwłocznie przekazać akt lub projekt, wobec którego został zgłoszony sprzeciw, przewodniczącemu rady. 2. Wyrażenie przez konwent sprzeciwu wobec aktu starosty skutkuje wstrzymaniem wykonalności aktu lub tej jego części, wobec której zgłoszono sprzeciw. 3. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli sprzeciw konwentu dotyczy projektu uchwały rady wniesionego przez radnych. Art. 72 1. W przypadkach, o których mowa w art. 71, a także jeżeli konwent zgłosi sprzeciw wobec uchwały rady powiatu lub jej części, rada może odrzucić sprzeciw konwentu bezwzględną większością swojego ustawowego składu. 2. Wyrażenie przez konwent sprzeciwu wobec uchwały rady powiatu skutkuje wstrzymaniem wykonalności uchwały lub tej jej części, wobec której zgłoszono sprzeciw. Art. 73 Uchwała rady powiatu lub ta jej część, wobec której zgłoszony był sprzeciw konwentu, traci moc, jeżeli rada, na podstawie art. 72 ust. 1, w terminie 30 dni od daty przekazania sprzeciwu przewodniczącemu rady powiatu, nie podejmie uchwały o odrzuceniu sprzeciwu konwentu. Art. 74 1. Jeżeli konwent nie zajmie stanowiska w terminie 14 dni od daty otrzymania dokumentu w sprawie będącej przedmiotem konsultacji, przyjmuje się, że nie zgłasza uwag do dokumentu w przedłożonym brzmieniu, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. 2. Starosta, przedkładając dokument do konsultacji, może wyznaczyć dłuższy termin do przedstawienia stanowiska przez konwent. 3. W sprawach dotyczących projektu strategii rozwoju powiatu wójtowie gmin oraz burmistrzowie (prezydent miasta) z terenu powiatu zasięgają opinii rad właściwych gmin. Termin do zajęcia w tych sprawach stanowiska przez konwent, ustalony przez starostę, nie może być krótszy niż 2 miesiące.