Wspieranie aktywności osób starszych technologiami teleinformatycznymi w Wielkopolsce na tle dobrych praktyk realizowanych w Europie Bartosz Głuszak, Michał Kosiedowski, Adam Minkowski Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe Konferencja Ekonomiczno-społeczne i organizacyjno-techniczne determinanty rozwoju lokalnego Wałcz - Bukowina, 30 września 2011
PLAN PREZENTACJI Prognozy demograficzne dla Europy i Wielkopolski wyzwanie dla ICT Przedstawienie projektu Silhouette oraz jego celów Kategorie praktyk ICT wspomagających aktywność osób starszych Wybrane praktyki w podziale na kategorie Porównanie ofert w regionach Podsumowanie i dalsze prace
PROGNOZY DEMOGRAFICZNE DLA EUROPY I WIELKOPOLSKI WYZWANIE DLA ICT przyprognozy demograficzne - wysokie tempo starzenia się społeczeństwa w krajach rozwijających się, jednoczesnym utrzymaniu się wysokiego odsetka osób starszych w krajach rozwiniętych Europy. Liczba osób w przedziale wiekowym 65-80 lat ma zwiększyć się w latach 2010-2030 o prawie 40 %. W województwie wielkopolskim stałe zwiększa się liczba osób: Około 407 tys. 65+ z czego: 196,7 tys. w podeszłym wieku 70-79 lat 102,7 tys. w bardzo podeszłym wieku 80+ Dane GUS za 2010 Do 2020 roku ludność w wieku poprodukcyjnym wzrośnie w Wielkopolsce z 15.4% do 21.5%. starych Zapotrzebowanie na usługi socjalne i zdrowotne będzie wzrastać wraz ze wzrostem liczby ludzi bardzo i słabych. zdrowotnej Technologie teleinformatyczne (ICT) umożliwiają efektywniejsze zarządzanie systemem opieki i socjalnej oraz umożliwiają wdrożenie innowacji w zakresie opieki środowiskowej i samoopieki oraz świadczenia elektronicznych usług. społeczna Rozwiązania oparte technologie teleinformatyczne dedykowane dla osób starszych jako konieczność i szansa ekonomiczna w rozwoju regionalnym i lokalnym.
Budżet: 684 536 Ramy czasowe: 1 styczeń 2011 31 grudzień 2012 Konsorcjum: Poznańskie Centrum Superkomputerowo Sieciowe (Wielkopolska) lider projektu Umeå University (Västerbotten) FUNDACION CTIC Technological Center (Asturia) Innopark Programmes Ltd. (Häme) University of Metz (Lotaryngia) University of Miskolc (Północne Węgry) Valle Sabbia Solidale (Brescia) PROJEKT SILHOUETTE
SILHOUETTE CELE PROJEKTU Silhouette ma na celu identyfikację i współdzielenie praktyk, wiedzy i narzędzi ułatwiających szeroką adaptację rozwiązań opartych o technologie teleinformatyczne umożliwiających aktywny, zdrowy i społeczny styl życia osób starszych. W szczególności, projekt koncentruje się na bezpieczeństwie zdrowotnym, nowoczesnej komunikacji oraz wspomaganiu poza domem. Projekt obejmuje: porównanie potrzeb i roli osób starszych w lokalnych społecznościach we wszystkich regionach objętych programem Creator ocenę wpływu istniejących rozwiązań teleinformatycznych wspierających zaspokojenie potrzeb seniorów przeprowadzenie wspólnego pilotowego transferu wybranych produktów i usług określenie wspólnych zaleceń dotyczących strategii rozwoju na poziomie lokalnym i regionalnym
TECHNOLOGIE TELEINFORMATYCZNE DLA OSÓB STARSZYCH Bezpieczeństwo zdrowotne Profilaktyka, monitorowanie parametrów zdrowotnych, leczenie Wspomaganie opieki, wykrywanie zdarzeń np. upadek Monitorowanie otoczenia pacjenta oraz jego samego Są bezpośrednio lub pośrednio związane ze zdrowiem fizycznym i psychicznym osoby starszej i jej aktywizacją. Nowoczesna komunikacja Nowe możliwości komunikacji z bliskimi, opiekunami, służbą zdrowia, nawiązywanie nowych znajomości Nowoczesne media informacyjne Wsparcie poza domem Utrzymanie mobilności Wsparcie poza miejscem zamieszkania
WIELKOPOLSKA: ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA Publiczne Punkty Dostępu do Internetu (PIAP) 20% gmin utworzyło w swoim urzędzie PIAP 75 % ma PIAP poza urzędem: biblioteki domy kultury domy pomocy społecznej Publiczne Punkty Dostępu do Internetu powinny zacząć się specjalizować w obsłudze osób starszych. W Poznaniu 35 lokalizacji również kluby seniora i parafie. stowarzyszenia osób niepełnosprawnych
ASTURIA: SocialTV for 3G 3G for all generations Finansowanie SocialTv for 3G: Qualcomm, Ministerstwo Przemysłu, Turystyki i Handlu Rozmowy video przy użyciu TV w oparciu o sieć UMTS TV, przystawka, pilot, kamera, mikrofon Kontakt z bliskimi Kontakt z pracownikami służby zdrowia w nagłych sytuacjach i profilaktycznie Zdalna rehabilitacja ruchowa Nawiązywanie nowych znajomości punkt spotkań Kontakt z centrami pomocy i wsparcia Wyświetlanie informacji wiadomości, zdrowie, humor, recepty kulinarne
LOTARYNGIA: Geolokalizacja Teleopieka wraz z czujnikiem upadku Usługa oferowana przez firmę Vitaris, refundowana przez ośrodki pomocy społecznej Teleopieka nad osobą starszą w domu Czujnik upadku, automatycznie nawiązuje połączenie z centrum nadzoru Czujnik przy pasku lub wokół klatki piersiowej Połączenie alarmowe może być także aktywowany ręcznie za pomocą drugiego urządzenia przycisku alarmowego Mikrofon i głośnik znajdują się na stacji bazowej Dodatkowe czujniki: Dymu Gazu Wysokiej, niskiej temperatury Zalania wodą Tlenku węgla Zajętości fotela, łóżka (przydatny przy zdjęciu czujnika upadku) Ruchu
Dla osób wymagających wsparcia przy przygotowywaniu posiłków Zamrażalka na 18 pojemników Piekarnik rozpoznaje danie i dostosowuje czas podgrzania Bezprzewodowe podłączenie do Internetu Informacje dla bliskich o zaniechaniu spożywania posiłków, niestosowania się do diety Tygodniowy koszt 7 posiłków, 4 desery, obsługa 286 Testowanie przez Helsinki City Home Care, obecnie oferowane podopiecznym HÄME: Menumat
VÄSTERBOTTEN: Agnes Projekt EU realizowany przez 12 partnerów, koordynowany przez Umeå University Rozwiązania wspierające osobę starszą w domu, cierpiącą na łagodne zaburzenia poznawcze, łagodną demencję Wyświetlacze w otoczeniu, urządzenia dotykowe Monitorowanie aktywności i samopoczucia osoby starszej Integracja urządzeń z siecią społecznościową, pozwalającą na kontakt z rodziną, znajomymi Osoby starsze ze Szwecji, Hiszpanii, Grecji uczestniczą w projektowaniu oraz ocenie urządzeń Rozwiązania są testowane w domach użytkowników
PRZYCISK ALARMOWY Praktyka występująca we wszystkich pięciu regionach Europy Stosunkowo proste technicznie stacja bazowa łączy się z centrum alarmowym, gdy jest aktywowana przez przycisk, który nosi osoba starsza Rozbudowana o sensory usługa w Lotaryngii Porównano koszt miesięcznego abonamentu usługi dla użytkownika końcowego we wszystkich regionach W Asturii koszty pokrywają ośrodki pomocy społecznej 30 20 10 0
SERWISY INTERNETOWE DLA SENIORÓW W Wielkopolsce brak złożonych serwisów internetowych dedykowanych osobom starszym Serwis informacyjny w Poznaniu Centrum Inicjatyw Senioralnych (www.centrumis.pl) od jutra zaczynają zaczynają się w Poznaniu Senioralia W Szwecji - Västerbotten: Portal społecznościowy Modern Families (www.modernfamilies.net) komunikacja osoby starszej z jej bliskimi SeniorNet Sweden (www.seniornet.se) wymiana informacji między starszymi forum, czat kursy komputerowe, e-learning i tradycyjne w klubach i stowarzyszeniach pierwszy kurs wprowadzający dostarczany jest na płycie DVD
PRAKTYKI ICT WSPOMAGAJĄCE AKTYWNOŚĆ OSÓB STARSZYCH W WYBRANYCH EUROPEJSKICH REGIONACH 12 10 8 6 4 2 0
ZAAWANSOWANE TECHNICZNIE PRAKTYKI ICT WSPOMAGAJĄCE AKTYWNOŚĆ OSÓB STARSZYCH Liczebność, różnych w obrębie regionu, zaawansowanych technicznie praktyk 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
PODZIAŁ NA KATEGORIE PRAKTYK ICT WSPOMAGAJĄCYCH AKTYWNOŚĆ OSÓB STARSZYCH Liczebność, różnych w obrębie regionu, praktyk ICT w poszczególnych kategoriach 6 5 4 3 2 Bezpieczeństwo zdrowotne Nowoczesna komunikacja 1 Wsparcie poza domem 0
STOPIEŃ DOJRZAŁOŚCI PRAKTYK ICT WSPOMAGAJĄCYCH AKTYWNOŚĆ OSÓB STARSZYCH Praktyki ICT według stopnia dojrzałości produktu 7 6 5 4 3 2 1 Pilot Produkcja 0
BIEŻĄCE PROJEKTY ICT DLA OSÓB STARSZYCH 3 2 1 0
PODSUMOWANIE I DALSZE PRACE Regiony skandynawskie zdecydowanie wyprzedzają pozostałe, w tym Wielkopolskę, pod względem zaawansowania technologicznego i funkcjonalnego wprowadzanych lub testowanych rozwiązań, a także pod względem stopnia umocowania takich zaawansowanych rozwiązań w przestrzeni społecznej. W Wielkopolsce nie funkcjonują rozwiązania wspomagające osoby starsze poza domem w tym zakresie również Skandynawia może być źródłem doświadczeń w zakresie wprowadzania tego typu usług i produktów. Po fazie analitycznej, projekt Silhouette ma na celu zaproponowanie rozwiązań umożliwiających współdzielenie wiedzy pomiędzy uczestniczącymi regionami i wymianę doświadczeń, w tym działanie w kierunku transferu praktyk. W wyniku przeprowadzonych analiz zdefiniowane zostaną zalecenia w obszarze wzbogacenia lokalnych strategii i polityk samorządowych o sprawdzone rozwiązania umożliwiające szersze wprowadzanie usług i produktów dla wspomagania aktywności osób starszych, opartych o technologie teleinformatyczne. Informacje o projekcie i prowadzonych badaniach na stronie: www.silhouette-project.eu
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Pytania? Kontakt: minkowski@man.poznan.pl