MAŁOPOLSKI URZĄD WOJEWÓDZKI W KRAKOWIE WYDZIAŁ POLITYKI SPOŁECZNEJ WP-III.431.1.3.2017 Protokół z kontroli sprawdzającej w Domu Pomocy Społecznej w Krakowie, ul. Ułanów 25, 31-450 Kraków przeprowadzonej przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie: Teresę Łochmańczyk inspektora wojewódzkiego, Elżbietę Nowak starszego inspektora wojewódzkiego. Kontrolę przeprowadzono 5 kwietnia 2017 roku na podstawie art. 22 pkt 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 roku w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 964 z późn. zm.), rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 roku w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) oraz na podstawie upoważnienia nr WP-III.0030.18.2017 z 28 marca 2017 roku wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Treść protokołu podlega udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1764 j. t.) oprócz informacji stanowiących dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 922 j. t.). Zakres kontroli: kontrola sprawdzająca przeprowadzona w celu zbadania, czy i w jakim zakresie zostały zrealizowane zalecenia pokontrolne wydane w wyniku kontroli kompleksowej przeprowadzonej w dniach 30 czerwca oraz 7 lipca 2016 roku. Zalecenia zostały zawarte w piśmie WP-III.431.1.21.2016 z 30 grudnia 2016 r. Okres objęty kontrolą: od 1 stycznia 2017 roku do dnia kontroli. Ilekroć w dalszej części protokołu jest mowa o: - DPS, Dom, placówka, jednostka należy przez to rozumieć Dom Pomocy Społecznej w Krakowie, ul. Ułanów 25, przeznaczony dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie - ustawie - należy przez to rozumieć ustawę z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 930 z późn. zm.), - rozporządzeniu - należy przez to rozumieć rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 roku w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 964 z późn. zm.), standard - standard obowiązujących usług świadczonych przez dom pomocy społecznej, określony w rozporządzeniu w sprawie domów pomocy społecznej, mieszkaniec - mieszkaniec DPS, Zespół, ZTO - zespół terapeutyczno-opiekuńczy. W trakcie kontroli informacji udzielali osoba kierująca, członek Fundacji, pracownicy jednostki oraz mieszkańcy. Ustalenia ogólne Dom prowadzony jest przez Fundację dla Dzieci Młodzieży i Dorosłych Niepełnosprawnych Intelektualnie z siedzibą pod adresem: ul. Ułanów 25 w Krakowie. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424 http://www.malopolska.uw.gov.pl
- 2 - Dom wpisany jest do prowadzonego przez Wojewodę Małopolskiego rejestru domów pomocy społecznej (numer pozycji w rejestrze 87), na podstawie zezwolenia wydanego przez Wojewodę Małopolskiego (decyzja nr 45/z/2007, znak: PS.III.9013-27-07 z 13.09.2007 r. z późn. zm.). Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o analizę dokumentacji, oględziny pomieszczeń placówki, rozmowy z Dyrektorem, pracownikami i mieszkańcami Domu. Realizacja zaleceń pokontrolnych wg stanu na dzień przeprowadzania czynności kontrolnych w Domu. 1. W przypadku konieczności zastosowania przymusu bezpośredniego, należy bezwzględnie przestrzegać przepisów ustawy z 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2016r. poz. 546). W toku kontroli Pani Dyrektor wyjaśniła, że w Domu dla dzieci i młodzieży nie był stosowany przymus bezpośredni. W toku oględzin Domu inspektorzy kontrolujący nie zaobserwowali aby w placówce były stosowane środki przymusu bezpośredniego. Znaczna grupa mieszkańców wracała z opiekunami ze spaceru, dwie osoby leżące znajdowały się pod opieką pracownika szkoły prowadzącego zajęcia rewalidacyjne. Jeden z chłopców wykazujących niepokój przebywał w swoim pokoju pod opieką opiekunki. 2. Przeszkolić i poinstruować pracowników w zakresie stosowania przymusu bezpośredniego, który zgodnie z zapisem 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie sposobu stosowania i dokumentowania zastosowania przymusu bezpośredniego oraz dokonywania oceny zasadności jego zastosowana (Dz. U. z 2012 r. poz. 740), może być wykonywany wyłącznie przez odpowiednio poinstruowane w tym zakresie osoby. Na podstawie analizy listy szkoleń stwierdzono, że 20 stycznia 2017 r. zostało przeprowadzone przez Ośrodek Profilaktyki Społecznej Oddział Krakowski z siedzibą przy ul. Wadowickiej w Krakowie, szkolenie pn. Elementy przymusu bezpośredniego wobec mieszkańca DPS, w którym wzięło udział 14 pracowników (lista obecności uczestników szkolenia potwierdzona własnoręcznym podpisem). Według stanu na dzień 31 stycznia 2017 roku w Domu przeznaczonym dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie zatrudnionych było 17 osób. Ponadto na rzecz mieszkańców usługi świadczyło 3 wolontariuszy, 1 stażysta i 1 praktykant. Jak wynika z wyjaśnień złożonych przez Panią Dyrektor w dniu 28.04.2017r. zostało przeprowadzone przez Ośrodek Profilaktyki Społecznej dodatkowe szkolenie w zakresie Elementów przymusu bezpośredniego wobec mieszkańca DPS. 3. Zapewnić wskaźnik zatrudnienia pracowników zespołu terapeutycznoopiekuńczego, zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy na jednego mieszkańca domu nie mniejszy niż 0,6 W takcie kontroli przedłożono kontrolującym wykaz etatów pracowników wraz z liczbą mieszkańców wg stanu na ostatni dzień danego miesiąca. Dane obejmują okres od stycznia do marca 2017 roku. Na dzień 31 marca 2017 r. stan zatrudnienia pracowników w zespole terapeutycznoopiekuńczym, na podstawie umowy o pracę przedstawiał się w następujący sposób: L.p. stanowisko liczba osób wymiar czasu pracy 1. Dyrektor 1 0,5 2. Opiekunowie 9 9
- 3-3. Pielęgniarki 3 2 4. Pracownik socjalny 1 0,5 5. Psycholog 1 0,25 6. Ratownik medyczny 1 1 7. Rehabilitant 1 1 8. Terapeuta zajęciowy 1 0,5 suma 18 14,75 Z przekazanych wykazów wynika, że stan zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego tylko w miesiącu styczniu odbiegał od ww. tzn. liczba zatrudnionych pielęgniarek wynosiła 2, w ramach 1 etatu (17 osób/13,75 etatu). Na podstawie przedłożonych dokumentów zespół inspektorów ustalił, iż do bezpośredniej pracy z mieszkańcami Domu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę było: - w styczniu 17 osób w ramach 13,75 etatu, daje to wskaźnik zatrudnienia 0,55, - w lutym i marcu 18 osób w ramach 14,75 etatu ze wskaźnikiem - 0,59. Ponadto w zespole w ramach innych form na rzecz mieszkańców świadczyło usługi: - w miesiącu styczniu 5 osób (1 praktykant, 1 stażysta, 3 wolontariuszy) w wymiarze 1,42 etatu, - w miesiącu lutym 4 osoby (1 praktykant, 3 wolontariuszy) w wymiarze 0,49 etatu, - w miesiącu marcu 4 osoby (1 praktykant, 3 wolontariuszy) w wymiarze 0,32 etatu. Udział ww. osób stanowił w miesiącu styczniu 29,4%, natomiast w pozostałych miesiącach 22,2%, a zatem mieścił się w normie wskazanej w standardzie. Biorąc pod uwagę możliwość wliczenia do zespołu wolontariuszy, stażystów i praktykanta wskaźnik zatrudnienia w Domu wynosił 0,6 i tym samym spełniał wymagania standardu określone w rozporządzeniu. 4. Zapewnić uczestniczenie pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego co najmniej raz na dwa lata w organizowanych przez dyrektora domu szkoleniach na temat praw mieszkańca domu oraz kierunków prowadzonej terapii, a także metod pracy z mieszkańcami Z przedłożonego harmonogramu szkoleń przeprowadzonych w 2017 roku wynika, że do dnia kontroli odbyły się 4 szkolenia: - 18 stycznia 2017 r. Prawa mieszkańca DPS w kontekście podstawowych praw człowieka, pacjenta, obywatela. Kierunki prowadzonej terapii oraz metody pracy z mieszkańcami (uczestniczyło 13 pracowników na 17 osób zatrudnionych w zespole), - 20 stycznia 2017 r. Elementy przymusu bezpośredniego wobec mieszkańca DPS, - 17 marca 2017 r. Cukrzyca typu I-objawy, leczenie, stany szczególne (8 pracowników uczestniczyło na 18 osób zatrudnionych w zespole), - 29 marca 2017 r. Trening umiejętności społecznych (4 pracowników uczestniczyło na 18 osób zatrudnionych w zespole). Szkolenia zostały przeprowadzone przez zewnętrzne podmioty, natomiast w zakresie cukrzycy przez lekarza. Z przedstawionych list obecności wynika, że w organizowanych szkoleniach nie uczestniczyli wszyscy pracownicy zespołu. W opinii kontrolujących wskazane byłoby wprowadzenie dodatkowych wewnętrznych szkoleń, tak aby zapewnić wszystkim pracownikom zespołu szkolenie. 5. Ustalanie przez pracownika socjalnego aktualnej sytuacji w miejscu zamieszkania lub pobytu przed przyjęciem osoby do Domu W okresie objętym kontrolą nie został przyjęty mieszkaniec, dla którego konieczne byłoby ustalenie jego aktualnej sytuacji. Ze złożonych przez Panią Dyrektor wyjaśnień, wynika, że
- 4 - wprowadzono zasadę pisemnego dokumentowania ustaleń przed przyjęciem mieszkańca do Domu. 6. Zapewnić mieszkańcom kontakt z psychologiem na poziomie umożliwiającym realizację zapisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie rehabilitacji społecznej w domach pomocy społecznej dla osób z zaburzeniami psychicznymi Zgodnie z umową o pracę z 2 lutego 2017 r. na stanowisku psychologa została zatrudniona, w wymiarze 0,25 etatu osoba na okres próbny do 5 maja 2017 r. Z analizy akt osobowych pracownika wynika, że osoba ta ukończyła Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ na kierunku psychologia w specjalności psychologia stosowana (nr dyplomu 1092093). W trakcie kontroli Dyrektor Domu deklarowała, iż po zakończeniu okresu próbnego Fundacja podpisze z ww. osobą umowę o pracę. 7. Wdrożyć i realizować zadania wynikające z zapisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie rehabilitacji społecznej w domach pomocy społecznej dla osób z zaburzeniami psychicznymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 250) - Zarządzeniem wewnętrznym nr 1/01/2017 z 16 stycznia 2017 r. ustalony został dokument pn. Regulamin Prowadzenia Rehabilitacji Społecznej na terenie Domu Pomocy Społecznej dla Dzieci Młodzieży i Dorosłych Niepełnosprawnych Intelektualnie w Krakowie, ul. Ułanów 25. Powołana w Regulaminie nazwa domu pomocy społecznej jest błędna i sugeruje, że placówka przeznaczona jest również dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie. Tymczasem zgodnie z wpisem do rejestru domów pomocy społecznej prowadzonym przez Wojewodę oraz wydaną decyzją na prowadzenie Domu, placówka jest przeznaczona dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie. Opracowany Regulamin zawiera zapisy zgodne z obowiązującym w tym zakresie rozporządzeniem. W Domu prowadzone są dzienniki zajęć zawierające elementy wymagane na mocy rozporządzenia. W toku oględzin placówki stwierdzono, że w jednym pokoju brak jest czujki sygnalizacji pożarowej. W pomieszczeniu tym zainstalowany był czujnik ruchu. W toku kontroli nie przedłożono dokumentacji z przeglądu sprawności czujek alarmu pożarowego. W toku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że wydane zalecenia zawarte w piśmie WP- III.431.1.21.2016 z 30 grudnia 2016 r. zostały zrealizowane. Protokół zawiera 5 ponumerowanych stron. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej inspekcji. Na tym protokół zakończono. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543z późn. zm. ) Dyrektorowi kontrolowanej jednostki przysługuje
- 5 - prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia dyrektorowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono zastrzeżeń / (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden otrzymuje dyrektor jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli Data otrzymania protokołu: 11.05.2017 r. Data i miejsce podpisania protokołu: 11.05.2017 r. Kraków Podpis Dyrektora kontrolowanej placówki: Podpisy inspektorów kontrolujących: Fundacja dla Dzieci, Młodzieży i Dorosłych Niepełnosprawnych Intelektualnie DOM Z MARZEŃ (-) mgr Justyna Lannoy Dyrektor DPS Inspektor Wojewódzki (-) mgr Teresa Łochmańczyk Starszy inspektor wojewódzki (-) mgr Elżbieta Nowak