Program godzin karcianych realizowanych na podstawie Misyjnych Materiałów Formacyjnych dla Dzieci 2014/2015 Ojcze nasz Wzorem ubiegłego roku szkolnego, wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom katechetów, którzy prowadzą Ogniska Misyjne w ramach tzw. godzin karcianych, czyli zajęć dodatkowych wynikających z art. 42 ust. 2 pkt. 2 Ustawy Karta Nauczyciela. Do tegorocznych Misyjnych Materiałów Formacyjnych dla Dzieci 2013/2014 pt. Ojcze nasz, opracowano roczny program zajęć. Program zawiera cele ogólne zajęć oraz tematykę i treści poszczególnych spotkań w ciągu roku, z podziałem na semestry i poszczególne miesiące. Uwzględniono 36 tygodni, zakładając dwie godziny zajęć tygodniowo w razie potrzeby zaleca się wprowadzenie dodatkowych spotkań poświęconych próbom inscenizacji, lekturze bajek misyjnych lub wykorzystaniu materiałów dostępnych na stronie internetowej PDMD. Z kolei w przypadku mniejszej ilości godzin, należy pominąć wybrane tematy zachowując te, które najpełniej wpisują się w realizację celów spotkań w danym miesiącu (taka sytuacja w sposób szczególny dotyczyć może spotkań w styczniu i lutym, w związku z różnymi terminami ferii zimowych w poszczególnych województwach). Po raz kolejny zaproponowano po każdym semestrze wzór oceny przydatności realizowanych zajęć względem założonych celów. Treść poniższych tematów odnosi się do spotkań formacyjnych, poznawania Świata Misyjnego oraz budowania wspólnoty. Warto zatroszczyć się o kontynuację szkolnych zajęć na gruncie parafii i tam realizować spotkania modlitewne (w razie potrzeby można porozumieć się z dyrekcją w kwestii opisania tego typu spotkań w dzienniku zajęć karcianych w rubryce Dodatkowe czynności związane z prowadzeniem zajęć ). Jeśli spotkania prowadzone są przez nauczyciela innego przedmiotu niż religia, warto zaprosić do współpracy katechetę lub księdza z parafii, na terenie której znajduje się szkoła, aby spotkania w szkole miały swe dopełnienie w parafii, a działalność koła czy ogniska misyjnego nie zatraciła swego podstawowego celu. Aktywność na rzecz misji stanowi doskonałą okazję do zacieśnienia współpracy szkoły z parafią i bardziej owocnego działania w głoszeniu Ewangelii i budzeniu świadomości apostolskiej całej wspólnoty. Cele ogólne: - zainteresowanie działalnością Papieskiego Dzieła Misyjnego Dzieci i ukazanie możliwości współpracy w działalności misyjnej; - ukazanie zasad aktywności na rzecz ewangelizacji i jej konkretnych rozwiązań w praktyce; - pogłębienie wiedzy religijnej, w szczególności w zakresie chrześcijańskiego powołania misyjnego; - poszerzenie znajomości problematyki dzisiejszego świata, szczególnie krajów misyjnych i ich mieszkańców; - budzenie zainteresowania kulturą i obyczajami mieszkańców innych kontynentów oraz środowiskiem życia; - uświadomienie równości wszystkich ludzi niezależnie od ich pochodzenia; - rozwijanie umiejętności wykorzystywania własnych talentów i możliwości w służbie potrzebującym. 1
Realizacja programu zajęć Tematy (treść) spotkań I SEMESTR Wrzesień 1. Zrobisz wiele w naszym Dziele ukazanie podstawowych wiadomości o PDMD; prezentacja nt. idei i założeń PDMD; zapoznanie z materiałami wspomagającymi animację misyjną, wręczenie legitymacji i indeksów nowym członkom, wykonanie gazetki misyjnej stosownie do możliwości ściennej lub drukowanej (ew. w wersji elektronicznej). 2. Dzieci jednego Ojca ukazanie mieszkańców wszystkich kontynentów w perspektywie Modlitwy Pańskiej jako wielkiej Bożej rodziny; przypomnienie podstawowych wiadomości nt. modlitwy Ojcze nasz, rozpoczęcie plakatu. 3. Tata w kulturach świata pogadanka nt. modeli rodziny w różnych krajach i kulturach; pokaz pps Rodzina w kulturach świata. 4. Co wiecie o Misyjnym świecie? lektura aktualnego numeru Świata Misyjnego. 5. A ja sobie krzyżyk zrobię samodzielne wykonanie krzyżyków misyjnych z masy papierowej lub glinki plastycznej (warsztat misyjny) 6. Tata na medal spotkanie z tatą (ew. filmiki i nauka Ojcze nasz w różnych językach) 7. Małe ręce mogą więcej wykonanie przybornika na długopisy kredki itp. z papierowych rolek, gazet, ozdobiony wycinankami misyjnymi, przypominającego, że nie wszyscy rówieśnicy mają jednakowy dostęp do edukacji; przypomnienie o Eucharystycznej Godzinie Świętej. Październik 1. Wszystkim nam trzeba być blisko nieba niebo astronomiczne i duchowe znaczenie; film animowany Niebo istnieje naprawdę. 2. Niebo naszego Boga analiza wezwania Modlitwy Pańskiej któryś jest w niebie ; wyobrażenie nieba. 3. Niedziela Misyjna tuż tuż analiza stanu wiedzy dzieci nt. Niedzieli Misyjnej, przypomnienie idei i sposobów obchodzenia dnia i tygodnia misyjnego; ew. zapoznanie ze sprawozdaniami z ubiegłorocznych obchodów; aktualizacja gazetki misyjnej. 4. Swoim staraniem zrobię różaniec przygotowanie różańca z koralików, ew. innych przedmiotów, które można wykorzystać podczas Niedzieli Misyjnej. 5. Którędy do nieba? zabawa doświadczenie; pogadanka dzieci ilustrują drogowskazy do nieba ilustrując odpowiednie zachowania. 6. Trochę słodkości dla nas i gości przygotowanie słodkich sezamków (kuchnia misyjna) 7. Co słychać na innych kontynentach? lektura bieżącego numeru Świata Misyjnego 8. Ci, którzy są z Bogiem w niebie przygotowanie inscenizacji na Wszystkich Świętych lub balu Holy Win (Święty Zwycięża). 2
Listopad 1. Misyjni święci w naszej pamięci przypomnienie sylwetek świętych zaangażowanych na rzecz misji; wspomnienie zmarłych misjonarzy, a w miarę możliwości odwiedzenie ich grobów. 2. Święci - nieprzyjęci włączenie się w modlitwę za prześladowanych chrześcijan, ukazanie aktualności problemu prześladowań. 3. Świętość dla każdego przypomnienie powszechnego wezwania do świętości, ukazanie roli świętych patronów (ze szczególnym zwróceniem uwagi na znaczenie ich imion). 4. Święć się Imię Twoje analiza wezwania Modlitwy Pańskiej; zagadnienie świętości Imienia Boga. 5. Dobra lektura to podstawa lektura bieżącego numeru Świata Misyjnego 6. Nomen omen imiona i ich znaczenie w różnych krajach potrzeba szacunku względem każdego człowieka; problem dzieci bez imienia. 7. Czekamy na Jezusa wykonanie misyjnych kalendarzy adwentowych, przygotowanie do kolędy misyjnej. Grudzień 1. Jakiego Króla potrzeba wszystkim? pogadanka o potrzebach współczesnego świata; ukazanie dawnych i współczesnych królów i ich zaangażowania na rzecz podanych. 2. Przyjdź Królestwo Twoje analiza kolejnego wezwania Modlitwy Pańskiej; różnice między królem ziemskim a Bogiem; śpiew: jesteś Królem. 3. Podarunków wykonanie na królewskie powitanie przygotowanie upominków bożonarodzeniowych na podstawie pomysłów z Warsztatu Misyjnego koralikowych krokodylków, biżuterii z papierowych koralików, aniołków z serwetek itp. 4. Dzisiejsi królowie i ich królestwa ukazanie współczesnych monarchii i odniesienie ich do obrazu króla nakreślonego podczas poprzednich spotkań i w odniesieniu do Boga Króla. 5. Misyjny Świat na wyciągnięcie ręki lektura Świata Misyjnego ; aktualizacja gazetki misyjnej. 6. Kto kolęduje, ten nie próżnuje próba Kolędników Misyjnych. 7. Cicha noc, radości moc Boże Narodzenie na różnych kontynentach; przygotowanie do szopki bożonarodzeniowej figurek z masy solnej lub plasteliny. Styczeń 1. Czy tu czy tam marzenie mam - marzenia dzieci świata; możliwość pomocy bliźnim w krajach misyjnych, film: Dzieci pomagają dzieciom. 2. Dobra wola czy swawola? pogadanka nt. woli próba jej definicji; granice wolności. 3. Bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi analiza wezwania Modlitwy Pańskiej; pogadanka nt. planów ludzkich i planów Bożych; 4. Towarzysze zabaw z całego świata wykonanie kukiełek z łyżki lub kukiełek paluszkowych; przygotowanie przedstawienia z kukiełkami w roli głównej. 5. Co słychać w Świecie Misyjnym? lektura numeru 1/2015 Świata Misyjnego ; rozwiązywanie krzyżówek, rebusów. 6. Misyjny pokaz mody prezentacja strojów charakterystycznych dla różnych krajów misyjnych; przygotowanie do balu karnawałowego z konkursem na najciekawszy strój kontynentalny. 3
Ocena przydatności realizowanych zajęć w odniesieniu do założonych celów Uwaga! Poniższa ocena jest jedynie wzorem, który może być dowolnie modyfikowany i rozwijany tak, aby odzwierciedlał rzeczywistość konkretnego Ogniska Misyjnego. Zajęcia organizowanie w I semestrze roku szkolnego 2014/2015 wykazały wielkie zainteresowanie dzieci tematyką misyjną. Uczniowie w ich toku zarówno zgłębiali religijne aspekty działalności ewangelizacyjnej, jak również zapoznawali się z warunkami, środowiskiem życia i sytuacją swoich rówieśników żyjących na innych kontynentach. Regularny i liczny udział uczniów potwierdził potrzebę tego typu zajęć, a także zintegrował uczestników wokół idei dziecięcej aktywności na rzecz misji, jaka podejmowana jest przez Papieskie Dzieło Misyjne Dzieci. Ciekawe formy przekazu oraz aktywne metody zastosowane podczas zajęć spowodowały znaczny przyrost wiedzy uczniów i poszerzenie ich świadomości, zgodnie z założonymi celami. Obserwując reakcje uczniów i ich zaangażowanie, można stwierdzić, iż szczególnie chętnie podejmowane były przez nich wszelkie działania umożliwiające wykorzystywanie własnych talentów i możliwości w służbie potrzebującym. Działalność podejmowana w ramach zajęć wzbogaca nie tylko samych uczestników, ale także pozostałych uczniów, z myślą o których przygotowywana jest regularnie gazetka misyjna. Zajęcia służą także zaktywizowaniu dzieci w reprezentowaniu szkoły poprzez udział w konkursach i publikowanie w Internecie własnych osiągnięć. Pozostają także w służbie korelacji środowisk wychowawczych, szczególnie parafii i szkoły. Należy więc stwierdzić, iż organizowane zajęcia nie tylko są przydatne w aspekcie realizacji założonych celów, ale znacznie te cele przekraczają. W II semestrze należy więc konsekwentnie realizować założenia programowe w sposób analogiczny do dotychczas podejmowanej pracy. Luty II Semestr 1. Wszystkim trzeba tego chleba prezentacja procesu tworzenia chleba; ukazanie podstawowych pokarmów w różnych krajach i kulturach; analiza wezwania chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj ; nauka piosenki Chleba z nieba nam potrzeba. 2. Być dobrym jak chleb przypomnienie problemu głodu na świecie; ukazanie zaangażowania misjonarzy na rzecz zwalczania głodu; Misyjne Apostolstwo Chorych. 3. Smaki świata przygotowanie pierożków filipińskich w kuchni misyjnej 4. Znamy od lat Misyjny Świat zorganizowanie quizu wiedzy nt. misji na podstawie posiadanych numerów Świata Misyjnego. 5. Pudełeczko z pocztóweczką wykonanie pudełek do przechowywania pamiątek (Warsztat Misyjny). 6. Świat wielbi Ciebie w tym świętym Chlebie Eucharystia na misjach; projekcja filmu Największy z cudów ; aktualizacja gazetki w kontekście Wielkiego Postu, uzupełnienie plakatu. 7. Możemy wiele razem w Kościele przypomnienie misyjnej idei II Niedzieli Wielkiego Postu; ew. przygotowanie przedmiotów do sprzedaży w parafii. 4
Marzec 1. Ważne przyczyny odpuszczenia winy analiza słów Modlitwy Pańskiej: i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom; przypomnienie warunków sakramentu pokuty. 2. Mówimy wprost to Wielki Post przypomnienie zadań małych misjonarzy w Wielkim Poście; plakat Droga Krzyżowa z poszczególnymi stacjami podpisanymi intencjami ułożonymi na poprzednim spotkaniu. 3. Czy wszystko gra? przygotowanie gry misyjne dary, poprzez którą dzieci poznają potrzeby swych rówieśników z innych kontynentów. 4. Myśląc o misjach na drodze krzyżowej przygotowanie misyjnych rozważań drogi krzyżowej. 5. Odpuścili winowajcom przygotowanie do przeżywania Dnia Modlitw i Postu za Misjonarzy Męczenników, prezentacja lub film. 6. Misyjne łamanie głowy lektura Świata Misyjnego i rozwiązywanie quizów, zagadek. 7. Nieść moc radości ze swych zdolności przygotowanie palemek z papieru i/lub stroików i dekoracji na kiermasz wielkanocny. Kwiecień 1. Radość poranka na wszystkich kontynentach zapoznanie ze zwyczajami wielkanocnymi i obchodami Zmartwychwstania Pańskiego w krajach misyjnych; 2. Wielki sprawdzian miłości bliźniego przygotowanie do Tygodnia Miłosierdzia przypomnienie idei, przygotowanie występu lub pamiątek dla osób starszych, chorych lub samotnych, np. obrazki z nasion lub zakładki do książek. 3. Źle się powodzi, gdy ktoś nas zwodzi wyjaśnienie terminu wódz i słów pokrewnych; ukazanie pozytywnego wymiaru przywództwa oraz negatywnego - zwodzenia na przykładzie dzieci z krajów misyjnych zwiedzionych obietnicami. 4. Przeciwgrzechowa polisa ubezpieczeniowa analiza prośby i nie wódź nas na pokuszenie ; 5. Potrzeba pasterzy na całym świecie przypomnienie idei Niedzieli Dobrego Pasterza; przekaz informacji o liczbie misjonarzy w krajach misyjnych i zapotrzebowaniu na głosicieli Jezusa; układanie modlitw o powołania misyjne. 6. Nasz misyjny bestseller lektura Świata Misyjnego i praca z nim wg scenariusza ze strony PDMD. 7. Boża załoga na świata drogach pogadanka o wyborze dobra i zła; przypomnienie roli sakramentów w wyborze dobra; chrześcijanie jako rycerze Chrystusa. Maj 1. Wiersze i kwiatki dla Bożej Matki przypomnienie wizerunków Maryi na świecie; aktualizacja gazetki; konkurs na utwór literacki (lub pracę plastyczną) związany z Maryją. 2. Zbawiciel całego świata wyjaśnienie terminów zbawiciel, zbawienie ; analiza prośby ale zbaw nas ode złego, uzupełnienie plakatu. 3. Co nowego na misjach? lektura kolejnego numeru Świata Misyjnego 4. Wielkie serca małych misjonarzy przypomnienie misyjnych możliwości związanych z Białym Tygodniem; organizacja dnia misyjnego dla dzieci pierwszokomunijnych. 5. Kiedy wołać Archanioła? przypomnienie postaci Michała Archanioła i jego historii, zapoznanie z modlitwą do Michała Archanioła. 5
6. Co mamy dla mamy? przygotowanie programu artystycznego dla mam lub wykonanie upominków o charakterze misyjnym (aniołek z koralików, orientalna szkatułka, ew. poczęstunek potrawami z kuchni misyjnej, np. sałatka z Libanu). 7. Przed nami wielkie misyjne wydarzenie informacja o Krajowym Kongresie Misyjnym. Czerwiec 1. Krótka odpowiedź, a wszystko powie wyjaśnienie znaczenia terminu amen ; jej sens w kontekście Modlitwy Pańskiej; nauka piosenki Kiedy ci smutno ; 2. Zimą czy latem prosimy Tatę przypomnienie wszystkich próśb modlitwy Ojcze nasz ; pogadanka, ułożenie krzyżówki, uzupełnienie plakatu. 3. Kto czyta, nie błądzi lektura Świata Misyjnego ; aktualizacja gazetki. 4. Zdolni przezorni wykonanie etui na różaniec; zachęta do jak najczęstszego odmawiania różańca podczas wakacji. 5. Ale to już było podsumowanie udziału w Kongresie Misyjnym. 6. Kolejny rok, kolejny krok podsumowanie pracy formacyjnej całego roku, zapisanie na kartkach, co się podobało podczas spotkań, a co nie z uzasadnieniem, przygotowanie liturgii dziękczynnej; przygotowanie sprawozdania. 7. Wakacyjne drogowskazy misyjnego wędrowca na podstawie Świata Misyjnego 4/2009; przypomnienie o możliwościach aktywności misyjnej podczas wakacji (MIVA Polska). Ocena przydatności realizowanych zajęć w odniesieniu do założonych celów Uwaga! Poniższa ocena jest jedynie wzorem, który może być dowolnie modyfikowany i rozwijany tak, aby odzwierciedlał rzeczywistość konkretnego Ogniska Misyjnego. Realizując program zajęć misyjnych w II semestrze roku szkolnego 2014/2015 zorganizowano 36 spotkań, zróżnicowanych zarówno pod względem przekazywanych treści, jak i organizacji oraz stosowanych metod. Dzieci chętnie uczestniczyły w spotkaniach, angażując się w rozmaite formy współpracy w działalności misyjnej. Zapoznały również zasady aktywności na rzecz ewangelizacji i jej konkretne rozwiązania praktyczne, które mogą podejmować, stosownie do swego wieku i możliwości. W trakcie zajęć dzieci wykazywały zainteresowanie kulturą i zwyczajami mieszkańców innych kontynentów oraz środowiskiem ich życia. Pogłębiły także dotychczas dobrze sobie znane treści, w sposób szczególny związane z modlitwą Ojcze nasz i jej wezwaniami, odkrywając nowy misyjny wymiar poszczególnych próśb. Cykl podejmowanych spotkań przyczynił się do wzrostu wiedzy uczniów zarówno religijnej, szczególnie w zakresie chrześcijańskiego powołania misyjnego, jak również dotyczącej problemów dzisiejszego świata. Przeprowadzone spotkania kształtowały także wrażliwość dzieci na problemy ich rówieśników z odległych krajów. Wyrazem tej wrażliwości były m.in. rozmaite inicjatywy, w które włączali się uczestnicy spotkań, a także wykorzystywanie własnych talentów w służbie potrzebującym. Podsumowując należy stwierdzić, iż zajęcia misyjne okazały się niezmiernie przydatne, zaś założone cele zostały w pełni zrealizowane. 6