/ I PRACOWNIA FIZYCZNA dla studentów II roku BIOFIZYKI r. akad. 2016/17, sem. zimowy poniedziałek, 8:30-11:15 Tutor: dr hab. Piotr Cyganik e-mail: piotr.cyganik@uj.edu.pl
Zespół I Pracowni Fizycznej prof. dr hab. Paweł MOSKAL e-mail: ufmoskal@if.uj.edu.pl kierownik I Pracowni Fizycznej Pracownicy: Krystyna GRZELAK e-mail: grzelak@if.uj.edu.pl inż. Andrzej KACZMARSKI e-mail: kaczmars@if.uj.edu.pl Janusz KONARSKI e-mail: janusz.konarski@uj.edu.pl tel. 12 664-47-19
Po co jest Pracownia Fizyczna? 1. Nauka podstaw wykonywania badań i opracowania wyników pomiarów: nauka poprawnego wyznaczania wielkości fizycznych, nauka pomiaru zależności fizycznych i ich opisu, nauka prowadzenia zeszytu laboratoryjnego nauka poprawnej prezentacji badań i ich wyników. 2. Obserwacja zjawisk i efektów fizycznych. Samodzielne wykonywanie doświadczeń. M21 E5 2. Nauka obsługi prostych i trochę bardziej skomplikowanych przyrządów pomiarowych.
Kalendarium zajęć sesja data ćwiczenie 1. 10 X zebranie organizacyjne 2. 17 X 1 3. 24 X 2 4. 31 X Dzień wolny 5. 7 XI 3 6. 14 XI 4 7. 21 XI 5 8. 28 XI 6 9. 5 XII 7 10. 12 XII 8 11. 19 XII 9 12. 26 XII Przerwa świąteczna 13. 2 I Przerwa świąteczna 14. 9 I 10 15. 16 I Pracownia buforowa 11 16. 23 I Pracownia buforowa 12 17. 30 I sesja egzaminacyjna Do zaliczenia należy zebrać co najmniej 30 pkt (o tym za chwilę) Każde ćwiczenie wyznaczane jest na konkretną sesję zajęciową. W przypadku nieobecności na zajęciach, wyznaczone na tę sesję ćwiczenie nie czeka na następny tydzień. Możliwość transferu zaliczenia ćwiczeń wykonanych i zaliczonych na innych uczelniach; warunek zaliczenie ćwiczenia na minimum 4.0 (db) Sprawy zdrowotne: ograniczenia możliwości wykonywania pewnych ćwiczeń zwolnienia lekarskie
Przed rozpoczęciem pierwszych zajęć w IPF Zapoznać się z: Regulaminem I Pracowni Fizycznej Przepisami BHP obowiązującymi podczas wykonywania ćwiczeń w I PF IF UJ. (podpis) Kod etyczny/plagiaty (podpis) zagadnieniami do przygotowania do wyznaczonego ćwiczenia Przygotować: na piśmie plan pracy wyznaczonego ćwiczenia (na kartce formatu A4, podpisany imieniem i nazwiskiem) wypełnioną stronę administracyjną zeszyt laboratoryjny formatu A4 (80-100 zszytych trwale kartek, ponumerowane strony, podpisany imieniem, nazwiskiem i nr. USOS studentki/ta) Odświeżyć znajomość zagadnień związanych z planowaniem pomiarów i opracowaniem wyników, analizą niepewności pomiarowych, sporządzaniem wykresów
Strona administracyjna imię i nazwisko studenta Wydział:... numer grupy:... e-mail:... kierunek:... symbol ćwiczenia temat ćwiczenia... data wykonania ćwiczenia... asystent prowadzący ćwiczenie Przebieg zaliczania sprawozdania: Data oddania sprawozdania do poprawy: Uwagi sprawdzającego sprawozdanie:... Data przyjęcia poprawionego sprawozdania:... Do poprawy sprawozdanie może być oddane tylko 1 raz Ocena za sprawozdanie przed poprawą:.. data zaliczenia sprawozdania............................. podpis osoby zaliczającej Terminowość oddania sprawozdania oraz końcowa ocena za ćwiczenie:............................................ data przyjęcia sprawozdania i podpis osoby przyjmującej............................................ liczba spóźnień lub data regulaminowego oddania sprawozdania ocena końcowa za ćwiczenie (bez obniżenia za spóźnienia)
Przebieg zajęć w I PF Do Pracowni należy przyjść punktualnie. Kurtki i duże torby należy zostawić w szatni. Dopuszczenie do wykonywania ćwiczenia; należy posiadać: zeszyt laboratoryjny (A4, 100 kartek, numerowane strony, podpisany, nr. USOS studenta) stronę administracyjną wykonywanego ćwiczenia. plan pracy na piśmie (który jest częścią sprawozdania) pozytywny wynik pisemnego (10-15min) kolokwium wstępnego Przygotowanie stanowiska do wykonania pomiarów, w tym wypożyczenie (na legitymację) wyposażenia dodatkowego np. suwmiarka, stoper, mierniki uniwersalne urządzenia elektryczne i zbudowane własnoręcznie obwody elektryczne student włącza do sieci tylko w obecności i za zgodą asystenta Przystąpienie do wykonania pomiarów. Wyniki pomiarów należy zapisywać w zeszycie laboratoryjnym długopisem lub piórem. opuszczenie terenu Pracowni w czasie trwania zajęć jest dozwolone tylko za zgodą asystenta Po zakończeniu pomiarów należy: oddać wypożyczone przyrządy, uporządkować stanowisko pracy, uzyskać podpis asystenta w zeszycie laboratoryjnym
Sprawozdanie... Sprawozdanie powinno być oddane na najbliższej sesji. Opóźnienie oddania sprawozdania o 1 sesję skutkuje odjęciem 0.5 pkt; Maksymalnie mogą być dwa spóźnienia skutkujące odjęciem 1 pkt za to ćwiczenie; Zaleganie z oddaniem sprawozdania więcej niż 2 sesje skutkuje nie wyznaczeniem ćwiczeń na następne tygodnie, aż do momentu oddania zaległych sprawozdań; Ostateczny termin oddania sprawozdań upływa po 2 tygodniach od rozpoczęcia sesji egzaminacyjnej. ttp://www.1pf.if.uj.edu.pl
Sprawozdanie... Sprawozdanie powinno być oddane na najbliższej pracowni. Opóźnienie oddania sprawozdania o 1 tydzień obniża końcową ocenę o 0.5 pkt. Maksymalnie mogą być dwa spóźnienia. Dalsze spóźnienie blokuje wyznaczanie do wykonania nowych ćwiczeń. Ostateczny termin oddania sprawozdań upływa po 2 tygodniach od rozpoczęcia sesji egzaminacyjnej. W opracowaniu wyników i analizie niepewności pomiarowych należy podać wzór/wzory w postaci z jakiej korzystamy, oraz nazwę programu z jakiego korzystaliśmy robiąc obliczenia Podając wartości z tablic należy podać pełne cytowanie umożliwiające zidentyfikowanie cytowanego źródła tj. autor, tytuł, wydawnictwo, rok wydania
Proces zaliczania ćwiczenia imię i nazwisko studenta... e-mail:... numer grupy:... kierunek:... symbol ćwiczenia... data wykonania ćwiczenia Data oddania sprawozdania do poprawy:... Data przyjęcia poprawionego sprawozdania: temat ćwiczenia... asystent prowadzący ćwiczenie Przebieg zaliczania sprawozdania: Uwagi sprawdzającego sprawozdanie: SPRAWOZDANIE (raport) z wykonanego ćwiczenia powinno zawierać: A. wypełnioną stronę administracyjną B. Sprawozdanie właściwe (przykład poniżej)... Do poprawy sprawozdanie może być oddane tylko 1 raz Ocena za sprawozdanie przed poprawą:.. data zaliczenia sprawozdania............................. podpis osoby zaliczającej Terminowość oddania sprawozdania oraz końcowa ocena za ćwiczenie:............................................ data przyjęcia sprawozdania i podpis osoby przyjmującej............................................ liczba spóźnień lub data regulaminowego oddania sprawozdania ocena końcowa za ćwiczenie (bez obniżenia za spóźnienia)
Proces zaliczania ćwiczenia Główne składniki sprawozdania Tytuł np.. Autor M-5: Badanie drgań wahadła anharmonicznego. Jan Maria Kowalski Wstęp: wprowadzenie w badane zjawisko Opis doświadczenia: Plan pracy: 1. - 2. - 3. : 4. Wyniki: surowe - w postaci tabel i wykresów (rysunków) : Opracowanie wyników: włącznie z analizą niepewności pomiarowych: Omówienie wyników:.. Dyskusja/podsumowanie: Podziekowania:.: Literatura Załaczniki: Z1. wstępny plan pracy (akusz A4); Z2 kserokopia wyników pomiarowych; Z3 Wydruk arkusza kalkulacyjnego
Zaliczenie zajęć w IPF Do zaliczenia zajęć należy zebrać w trakcie 10 sesji ćwiczeniowych minimum 30 pkt Cennik punktowy za Ćwiczenie: Punkty dodatnie: punkty = ocena 2 5 pkt Punkty ujemne: spóźnienie oddania sprawozdania minus 0,5 pkt/sesja (max. minus 1 pkt ) Bezsporny plagiat 0 pkt/ćwiczenie (w gestii tutora) Ocena Końcowa = ( S pkt S spóźnień )/ 10
Sprawozdanie... Wprowadzenie ma sprzedać asystentowi/tutorowi nasza pracę. Dlatego piszemy na samym końcu, kiedy wiemy co już mamy. Przykład? Cwiczenie E-3 Temperaturowa zależności oporu przewodników. Wykonuje się jako proste zbadanie zmian z temperaturą różnych przewodników, R=f(T). Co można zrobić z wynikami? -przeanalizować zalezność R=f(T) zgodnie z posiadana wiedzą (zinterpretować wspólczynniki, sprawdzic czy badany przewodnik jest rzeczywiśie tym za co się podaje. -spróbować zrobic ze zbadanego przewodnika termometr, tzn. znając R=f(T), możemy wiedząc jaki jest R powiedziec jaka jest temperatura, T=f -1 (R) Jaka jest dokładność takiego termometru? W całym zakresie? W zależności, którą opcję wybierzemy Wprowadzenie musi być inne.
Sprawozdanie... Strony, wzory, grafika, tabele ponumerowane Oznaczanie w tekście wzorów, wykresów/rysunków/grafiki, oraz tabel: Wzory, Grafikę i Tabele numerujemy chronologicznie w kolejności pojawiania się w tekście, każde w swojej kategorii inaczej. Przykłady Wzory F=mg numeracja arabska, zawsze skrajnie po prawej (2) przykład odwołania się w tekście do tego wzoru...zgodnie z Wz.(2), siła działająca na ciało...
Sprawozdanie... Grafika (Numeracja arabska; opis zawsze dajemy pod ilustracją) Rysunek 3. Schemat drzwi śluzy. przykład odwołania się w tekście do tego rysunku...zgodnie z Rys.3, drzwi śluzy otwierają się w...
Sprawozdanie... Tabele numeracja rzymska, opis (legenda) tabeli zawsze nad tabelą) Tabela IV. Puchar Świata 2012: Szklarska Poręba (bieg Kobiet na 10 km techniką klasyczną ) Imię Nazwisko Kraj Czas (min:ss) Justyna Kowalczyk Polska 23:47.4 Marit Bjoergen Norwegia +36.2 Therese Johaug Norwegia +39.9 przykład odwołania się w tekście do tej Tabeli:...Wyniki podano w Tabeli IV. Widać wyraźnie, że przewaga Justyny Kowalczyk była zdecydowana...
Sprawozdanie... Oznaczanie w tekście sprawozdania odnośników do źródeł informacji Zawsze robimy odnośniki do źródeł informacji, z których wzięliśmy cytowaną informację (wzór, stwierdzenie, opis urządzenia, ilustrację, informacja ustna.) przykład:...jak zaobserwował już Izak Newton w XVII w., każda siła działająca na ciało powoduje zmianę pędu tego ciała [1]. Literatura źródłowa: 1. Isaac Newton, Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Jussu Societatis Regiæ ac Typis Joseph Streater, Londyn, 1687), str. 12.
Co jest plagiatem - unikajcie plagiatów... Kopiowanie cut-and-paste lub przepisanie jakiegokolwiek tekstu dłuższego niż zdanie z jakiegokolwiek źródła bez klarownego zaznaczenia cytatu... i zrobienia w tekście sprawozdania referencji do tego żródła, jest prawnie przestępstwem zwanym potocznie PLAGIATEM, który mamy obowiązek zgłaszać do władz Uczelni Podobnie jest z grafiką (rysunki, wykresy, zdjęcia) referencje dajemy w podpisie pod grafiką (opisie tabeli)). Zawsze robimy odnośniki do źródeł informacji, z których wzięliśmy cytowaną informację (wzór, stwierdzenie, opis urządzenia, ilustrację.) przykład:...jak podano we wstępie do [3], Książka przygotowana została dla potrzeb studentow wykonujących ćwiczenia na I Pracowni Fizycznej. Literatura źródłowa: 1. Isaac Newton, Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Jussu Societatis Regiæ ac Typis Joseph Streater, Londyn, 1687), str. 15. 2. T. Dryński, Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki (PWN, Warszawa, 1980), str. 67. 3. A. Magiera (Red.) I Oracownia Fizyczna (IFUJ, Kraków, 2010).
Unikajcie plagiatów... Uniwersytet Jagielloński oczekuje, że w trakcie wykonywania ćwiczeń w Pierwszej Pracowni Fizycznej studenci bedą wykazywać się wysokim poziomem rzetelności i standardów etycznych. Oznacza to, że praca laboratoryjna, opracowanie wyników i sprawozdanie muszą być wynikiem wyłącznie własnej pracy i wysiłku studenta. Student ma prawo przedyskutować każdy etap wykonywania ćwiczenia z innymi studentami, ale nie mogą oni ściśle współpracować przy opracowywaniu i pisaniu sprawozdania; Pod żadnym pozorem jest nie do przyjęcia oddanie zasadniczo podobnych sprawozdań, albo posługiwanie się sprawozdaniem innego studenta przy przygotowywaniu własnego; Każda osoba, z którą w istotny sposób omawiano opracowywanie wyników i przygotowanie sprawozdania powinna być wymieniona z imienia i nazwiska w sprawozdaniu w Podziękowaniach; Żadna część sprawozdania nie może być kopią dostępnych dokumentów (publikacje, książki, Internet - należy też pamiętać, że często informacje dostępne w Internecie zawierają błędy merytoryczne!); Jeśli pojawi się absolutna konieczność skopiowania np. wszelkiej grafiki, należy obowiązkowo podać pełny odnośnik do źródła. Wszelkie naruszenia rzetelności i standardów etycznych bedzie karane zgodnie z Regulaminem Studiów w UJ i może prowadzić do niezaliczenia ćwiczenia z karną oceną 0 (plagiat), niezaliczenia całej Pracowni, oraz do skierowania wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec studenta.
Kod etyczny (w sprawie plagiatów) Uniwersytet Jagielloński oczekuje, że w trakcie wykonywania ćwiczeń w Pierwszej Pracowni Fizycznej studenci będą wykazywać się wysokim poziomem rzetelności i standardów etycznych. Oznacza to, że praca laboratoryjna, opracowanie wyników i sprawozdanie muszą być wynikiem wyłącznie własnej pracy i wysiłku studenta. Świadom/a odpowiedzialności prawnej oświadczam, że sprawozdania z IPF IF UJ będą moim samodzielnym, autorskim opracowaniem wyników doświadczeń, wykonywanych w IPF IF UJ i nie będą zawierać treści uzyskanych w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami. Dotyczy to zarówno zawartości części wstępnej jak i opracowanych wyników. Przyjmuję do wiadomości, że wszelkie naruszenia rzetelności i standardów etycznych będzie karane zgodnie z Regulaminem Studiów w UJ i może prowadzić do niezaliczenia całej Pracowni oraz skierowania wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec studenta. -------------------------------------------- --------------------------------------- (imię i nazwisko) (podpis) --------------------------------------------- (PESEL/USOS studenta)
Przepisy BHP w IPF IF UJ Podczas pracy w I Pracowni Fizycznej mogą wystąpić następujące zagrożenia życia i zdrowia: Porażenie elektryczne. Uszkodzenie wzroku promieniowaniem UV, laserowym i mikrofalowym. Zatrucie drogą pokarmową. Oparzenie odczynnikami. Zranienie w wyniku eksplozji lub implozji aparatury. Zagrożenie pożarowe. W związku z powyższym Studenci przebywający w I Pracowni zobowiązani są do przestrzegania poniższych ustaleń: 1. W pomieszczeniach, w których odbywają się zajęcia laboratoryjne, nie wolno spożywać pokarmów, napojów oraz palić tytoniu. 2. Włączanie urządzeń i zestawionych obwodów elektrycznych do źródeł zasilania może być dokonane jedynie za zgodą prowadzącego. 3. Przy pracy z obwodami elektrycznymi zmontowanymi samodzielnie należy zachować szczególną ostrożność. Modyfikowanie zbudowanego obwodu jest dozwolone jedynie po odłączeniu napięcia zasilającego. 4. Zabronione jest otwieranie obudów oraz manipulacje wewnątrz aparatury. 5. Lampy spektralne Hg, Cd, Zn oraz wyładowania iskrowe są źródłami promieniowania UV. Nie wolno patrzeć bezpośrednio, bez okularów ochronnych na palnik lampy spektralnej lub na wyładowanie iskrowe. 6. Nie wolno patrzeć bezpośrednio w wiązkę promieniowania laserowego i mikrofalowego. Unikać promieniowania rozproszonego i odbitego. 7. Przy pracy z aparaturą próżniową należy zachować szczególną ostrożność. Przy nieodpowiednim postępowaniu może dojść do eksplozji lub implozji elementów aparatury. 8. Należy bardzo ostrożnie obchodzić się z termometrami rtęciowymi oraz z innymi elementami zawierającymi rtęć. 9. W przypadku podejrzeń nieprawidłowego działania aparatury, np. nadmiernej emisji ciepła, wzrostu poziomu hałasu, zalania aparatury elektrycznej jakimikolwiek płynami itp., należy bezzwłocznie wyłączyć zasilanie urządzeń opuszczając dźwignię automatycznego bezpiecznika sieciowej linii zasilającej oraz zawiadomić prowadzącego. 10. W przypadku wątpliwości i uwag dotyczących bezpieczeństwa pracy należy natychmiast skontaktować się z prowadzącym. 11. Należy ściśle przestrzegać instrukcji przeciwpożarowej. 12. W przypadku naruszenia przepisów BHP, w stosunku do osób winnych zaniedbań będą wyciągane konsekwencje, aż do usunięcia z pracowni włącznie. 13. Szczegółowe uwagi BHP dotyczące poszczególnych ćwiczeń są omawiane przez prowadzącego przed dopuszczeniem do wykonywania ćwiczenia. 14, O zakończeniu pracy należy powiadomić asystenta w celu sprawdzenia stanowiska pracy. 15. Wszyscy studenci odbywający ćwiczenia w I Pracowni Fizycznej potwierdzają przyjęcie do wiadomości powyższych przepisów własnoręcznym podpisem.
Zalecana literatura I Pracownia fizyczna, Andrzej Magiera red., Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków 2006. J. R. Taylor, Wstęp do analizy błędu pomiarowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, W-wa 1999. H. Szydłowski, Pracownia fizyczna, PWN, Warszawa 1999. G. L. Squires, Praktyczna fizyka, PWN, Warszawa 1992. A. Zięba, Postępy Fizyki, tom 52, zeszyt 5, 2001, str.238-247 http://users.uj.edu.pl/~ufkamys/bk/smop1.htm http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/hframe.html