Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej. Bariery i możliwości. WARSZTATY PLATFORMY PPP PROJEKTY PPP W SEKTORZE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ 8 maja 2013 r mgr inż. Dariusz Koc 1
Potencjał efektywności energetycznej Wprowadzenie Sektor Potencjał efektywności energetycznej Oszacowanie dolne Oszacowanie górne TWh % TWh % Sektor budownictwa mieszkaniowego 34,50 22,5 42,81 27,9 Energia elektryczna w gospodarstwach domowych 4,55 17,9 Sektor przemysłu 48,67 25,6 Sektor Usług 23,17 34,1 Ciepłownictwo Wytwarzanie w źródła do 20MW 0,38 8,38 0,35 8,39 Przesył ciepła 2,22 3,16 2,07 3,16 Elektrociepłownie zawodowe 3,30 5,00 4,96 8,06 Transport - perspektywie i w odniesieniu do zużycia w roku 2015 43,89 16,05 58,61 21,43 Rolnictwo i rybołówstwo 5,94 11,71 8,93 17,60 Łącznie TWh 166,62 194,13 Ponad 30% Ponad 35% Łącznie Mtoe 14,32 16,69 2
Europejska i krajowa polityka klimatyczna wybrane dokumenty i regulacje prawne Unijny Pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20% z 2007 roku, Dyrektywa 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, Nowa Dyrektywa 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r w zakresie efektywności energetycznej (uchyla dyrektywę 2006/32/WE), Nowy dokument: Polityka klimatyczna i energetyczna UE do 2030 r. (Zielona Księga), konkretne działania zostaną określone do końca 2013 r., Cel długoterminowy do 2050 roku: społeczeństwo wykorzystujące technologie niskoemisyjne. 3
Europejska i krajowa polityka klimatyczna wybrane dokumenty i regulacje prawne Ustawodawstwo krajowe: Ustawa o efektywności energetycznej z 15 kwietnia 2011 r., (system Białych Certyfikatów) Prace nad trójpakiem: nowelizacja Prawa Energetycznego i Prawa Gazowego, nowa ustawa o OZE, Nowelizacja ustawy Prawo Budowlane (implementacja dyrektywy 2010/31/UE) Budynki o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię do 2020 r. Certyfikacja energetyczna, regularne przeglądy instalacji grzewczych i źródeł ciepła 4
Europejska i krajowa polityka klimatyczna wybrane dokumenty i regulacje prawne Nowa Dyrektywa 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r w zakresie efektywności energetycznej (uchyla dyrektywę 2006/32/WE) Długoterminowa strategia wspierania inwestycji w renowację krajowych zasobów budynków mieszkaniowych i użytkowych (w tym publicznych) (art. 4) Poddawanie corocznej renowacji 3% całkowitej powierzchni ogrzewanych lub chłodzonych budynków będących własnością instytucji rządowych oraz przez nie zajmowanych (art.5.1) Podanie do publicznej wiadomości wykazu ogrzewanych lub chłodzonych budynków instytucji rządowych (art.5.5) Nabywanie przez instytucje rządowe jedynie produktów, usług i budynków o bardzo dobrej charakterystyce energetyczne (art.6.1) System zobowiązujący do EE w postaci obowiązku uzyskania oszczędności przez dystrybutorów energii w wysokości 1,5% rocznego wolumenu sprzedaży energii (art. 7.1) 5
Wymagania w zakresie ochrony cieplnej budynków w Polsce Podstawowe elementy przekształcenia Dyrektywy Budowlanej 2010/31/WE z dnia 19 maja 2010 r. Lista działań (z zaległościami): Nowelizacja i urealnienie wymagań w zakresie ochrony cieplnej w budownictwie (projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie WT z 12.02.2013) Wprowadzenie realnego obowiązku analizowania możliwości i opłacalności zastosowania alternatywnych systemów zasilania budynków w energię (energii odnawialnych, kogeneracji, pomp ciepła itp.), Poprawa jakości i standardu oraz roli świadectwa charakterystyki energetycznej, Skuteczne wdrożenie obowiązku regularnych przeglądów kotłów i instalacji grzewczych oraz systemów klimatyzacji, Opracowanie wiarygodnej i realnej ścieżki dojścia do wymaganego w 2020 r. standardu budynków o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię, Ujednolicenie metodyki obliczeniowej w zakresie określania charakterystyki energetycznej budynków (zgodnej ze wspólnymi generalnymi wytycznymi ramowymi zawartymi w Aneksie 1 Dyrektywy), 6
Wymagania w zakresie ochrony cieplnej budynków w Polsce Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 75, poz. 690 z dnia 12.04.2002 z późniejszymi zmianami). Graniczne wartości współczynników przenikania U dla poszczególnych rodzajów przegród, lub Graniczne wartości wskaźników EP (rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz chłodzenia w zależności od współczynnika kształtu A/V budynku) Szczegółowe wymagania cząstkowe (izolacyjności i wydajności instalacji grzewczych, ciepłej wody, wentylacyjnych i klimatyzacyjnych, itp.) U Ugr lub EP EP gr, gdzie EP gr = Liczy się b. łatwo Liczy się b. trudno E H = 120 150 kwh/(m2 rok) E H = 70 110 kwh/(m2 rok) Graniczne wartości U ściany - 0,30 W/(m 2 K) dach/stropodach - 0,25 W/(m 2 K) podłogi - 0,45 (m 2 K)/W Polska wymagania sprzed 2009 Budynki mieszkalne wielorodzinne i zamieszkania zbiorowego E H 90 120 kwh/(m 2 rok) (powszechnie niedotrzymywane) Budynki jednorodzinne E H 180 250 kwh/(m 2 rok) Budynki usługowe i użyteczności publicznej E H 200 400 kwh/(m 2 rok) Polska po nowelizacji (od 2009) Budynki mieszkalne wielorodzinne i zamieszkania zbiorowego E H 120 150 kwh/(m 2 rok) pogorszenie (?) Budynki jednorodzinne E H 120 200 kwh/(m 2 rok) Budynki usługowe i użyteczności publicznej E H 150 350 kwh/(m 2 rok) 7
Wymagania w zakresie ochrony cieplnej budynków w Polsce na tle innych krajów UE Źródło: ECOFYS, KAPE S.A. Litwa Dla budynków mieszkalnych: Graniczne wartości U 0 ściany 0,20 dach/stropodach 0,16 podłogi 0,25 Słowenia Dla budynków mieszkalnych: Graniczne wartości U 0 ściany 0,15 dach/stropodach 0,15 podłogi 0,25 Dania (duży eksporter energii i paliw) Obecne wymagania (po wdrożeniu dyrektywy) Dotyczą budynków mieszkalnych i zużycia energii pierwotnej łącznie na potrzeby: przygotowania ciepłej wody użytkowej ogrzewania chłodzenia/klimatyzacji oświetlenia E 70 + 2200/A kwh/(m 2 rok) A powierzchnia całkowita budynku, czyli: dla domu jednorodzinnego o pow. 220 m 2 E 80 kwh/(m 2 rok) dla budynku wielorodzinnego o pow. 2200 m 2 E 71kWh/(m 2 rok) dla celów ogrzewania (do porównania z wymogami polskimi): E H 40 50 kwh/(m 2 rok) Graniczne wartości U ściany - 0,20 0,40 W/(m 2 K) dach/stropodach - 0,15 0,25 W/(m 2 K) podłogi - 0,12 0,30 W/(m 2 K) Austria Kraj federacyjny różne wymagania w zależności od kraju związkowego Dla budynków mieszkalnych: Graniczne wartości U 0 ściany 0,35 0,50 W/(m 2 K) dach/stropodach 0,20 0,25 W/(m 2 K) podłogi 0,35 0,40 W/(m 2 K) Graniczne wartości wskaźnika sezonowego zapotrzebowania na ciepło E S (z uwzględnieniem sprawności systemu grzewczego) E S 30 kwh/(m 2 rok) od roku 2011 czyli dla celów ogrzewania (do porównania z wymogami polskimi): E H 24 kwh/(m 2 rok) Jak daleka jest droga (dodatkowe koszty) od standardu obowiązującego do standardu pasywnego? Niemcy, Austria ok. 4 6% Polska ok. 20 30% 8
Standard budynku o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię (NZEB) Procedura obliczania optymalnego kosztowo poziomu wymagań c.d. Źródło: Edward Szczechowiak, Radosław Górzeński. Politechnika Poznańska. Definicja budynku o niemal zerowym zużyciu Energii i Droga Jego Wdrożenia. Warsztaty ITB i KBiN Wdrożenie Przekształconej Dyrektywy EPBD do Polskiego Prawa. Marzec 2012. 9
Standard budynku o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię (NZEB) Procedura obliczania optymalnego kosztowo poziomu wymagań c.d. Źródło: Edward Szczechowiak, Radosław Górzeński. Politechnika Poznańska. Definicja budynku o niemal zerowym zużyciu Energii i Droga Jego Wdrożenia. Warsztaty ITB i KBiN Wdrożenie Przekształconej Dyrektywy EPBD do Polskiego Prawa. Marzec 2012. 10
Standard budynku o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię (NZEB) Procedura obliczania optymalnego kosztowo poziomu wymagań c.d. Źródło: Edward Szczechowiak, Radosław Górzeński. Politechnika Poznańska. Definicja budynku o niemal zerowym zużyciu Energii i Droga Jego Wdrożenia. Warsztaty ITB i KBiN Wdrożenie Przekształconej Dyrektywy EPBD do Polskiego Prawa. Marzec 2012. 11
Standard budynku o niemal zerowym zapotrzebowaniu na energię (NZEB) Propozycje MTBiGM 12
Optymalizacja standardu energetycznego budynku w projektowaniu Przykład: Budowa domu jednorodzinnego (w budownictwie wielorodzinnym efekt będzie większy i wyraźniejszy) Powierzchnia domu 220 m2, Standard porównawczy/odniesienia zgodny z obowiązującymi wymaganiami, Cena energii jak dla gazu ziemnego Działania w zakresie podwyższenia standardu, koszty i efekty zgodnie z tabelą Opis przedsięwzięcia Pow. Cena jedn. Koszt Oszczędność energii Oszczędność kosztów energii SPBT Redukcj a emisji CO2 m2 zł/m2 zł GJ/rok zł/rok lat t/rok Zwiększenie gr. ocieplenia ścian o 15 cm 250,00 40,00 10 000,00 15,10 600,44 16,7 1,7 Zwiększenie gr. ocieplenia dachu o 15 cm 110,00 30,00 3 300,00 5,20 208,18 15,9 0,6 Zwiększenie gr. ocieplenia podłogi o 15 cm 110,00 30,00 3 300,00 5,56 222,39 14,8 0,6 Lepsza stolarka okienna 32,00 150,00 4 800,00 7,09 283,51 16,9 0,8 Odzysku ciepła z wentylacji o sprawności 85% 8 000,00 46,80 1 872,00 4,3 5,4 Kolektory słoneczne do c.w.u. 4,00 2 000,00 8 000,00 12,96 518,40 15,4 1,5 Wymiana żarówek na energooszczędne 120,00 209,4 kwh/rok 83,76 1,4 0,1 Łącznie 37 520,00 93,47 GJ/rok 3 788,68 9,9 10,8 Zwiększenie miesięcznej raty kredytu (6,2% na 30 lat) na poniesienie dodatkowych kosztów: 229,8 zł/miesiąc (dla spłaty w równych ratach) 298,07 / 104,76 zł/miesiąc (dla spłaty ze zmiennymi ratami) Zmniejszenie kosztów eksploatacji 315,72 zł/miesiąc Standard budynku ok. 35 40 kwh/(m2 rok) Od początku spłaty kredytu korzyść ok. 1 000 zł/rok! 13
Optymalizacja standardu energetycznego budynku w projektowaniu Przykład: Budowa budynku Instytutu Informatyki dla jednego z uniwersytetów w Polsce (pow. 5010 m2) Kryteria oceny ofert przetargowych na prace projektowe: 65% - koszt wykonania projektu 10% - ocena rozwiązań funkcjonalno - użytkowych 15% - ocena rozwiązań w zakresie ochrony cieplnej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii 10% - udział energii odnawialnej w pokryciu potrzeb energetycznych budynku 14
Optymalizacja standardu energetycznego budynku w projektowaniu Przykład: Budowa budynku Instytutu Informatyki dla jednego z uniwersytetów w Polsce Zastosowane rozwiązania w zakresie ochrony cieplnej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii: Ściany zewnętrzne o wsp. przenikania ciepła U = 0,116 W/(m2K) Stolarka okienna i przeszklone fragmenty elewacji o wsp. U = 0,70 W/(m2K) o dobranych w zależności od usytuowania względem stron świata parametrach przepuszczalności promieniowania słonecznego Stropodach o współczynniku U = 0,088 W/(m2K) Szczelność budynku na poziomie n50 0,5 1/h Niewielka instalacja kolektorów słonecznych, Zastosowanie systemu bezpośredniego chłodzenia płaszczyznowego pomieszczeń Zastosowanie powietrznego wymiennika gruntowego z wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła Ściana kurtynowa Zastosowanie systemu BMS (building Management System) Ciepło na cele grzewcze z sieci ciepłowniczej (pewne źródło rezerwowe) Na instalacji cw.u. zastosowanie baterii termostatycznych z włącznikami na podczerwień wyposażonych w odpowiedniej jakości specjalistyczne perlatory Energooszczędne oświetlenie z instalacją fotowoltaiczną 15
Optymalizacja standardu energetycznego budynku w projektowaniu Przykład: Budowa budynku Instytutu Informatyki dla jednego z uniwersytetów w Polsce (pow. 5010 m2) Budynek energooszczędny: Energia elektryczna - 45 331,0 kwh/rok (5 320 fotowoltaika) Energia cieplna - 184,0 GJ/rok Koszt ogrzewania i ciepłej wody (bez oświetlenia): 43 002,0 zł/rok 0,72 zł/(m 2 m-c) Koszt inwestycji - 44,56 mln zł Zdyskontowany koszt budynku energooszczędnego 45,69 mln zł (15 lat, 5%) Rozwiązanie standardowe: Energia elektryczna - 69 474,0 kwh/rok Energia cieplna - 2 719,0 GJ/rok Koszt ogrzewania i ciepłej wody (bez oświetlenia) - 210 808,5 zł/rok 3,51 zł/(m 2 m-c) Koszt inwestycji dla rozwiązań standardowych - 42,45 mln zł Zdyskontowany koszt budynku standardowego 45,10 mln zł (15 lat, 5%) Inne efekty Udział energii odnawialnych 70,1% Uniknięta emisja CO2 w okresie 15 lat 9 262 ton Standard energetyczny budynku (bez oświetlenia) po usprawnieniach E = 19,24 kwh/(m2 rok) 16
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Zestawienie przedsięwzięć w zakresie wzrostu efektywności energetycznej analizowanych budynków modelowych Standard energetyczny budynku Budynek standardowy Zwiększenie grubości izolacji przegród o 10 cm o 15 cm o 20 cm Okna o współczynniku przenikania ciepła w W/(m 2 K) Wentylacja mechaniczna ze sprawnością odzysku 0,9 0,7 0,5 60% 85% Kolek tory słonec zne Ponad standardow a inst. c.o. i c.w.u. Budynek o podw. standardzie x x x Budynek o wysokim standardzie x x x x x Budynek o bardzo wysokim standardzie x x x x x Budynek o b. wysokim standardzie z pompą ciepła x x x x x x Pompa ciepła 17
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Koszty budowy 1 m 2 powierzchni użytkowej budynku wielorodzinnego typu 2 w zależności od paliwa jakim jest ogrzewany budynek E K(H+W+C) kwh/ (m2rok) Koszt budowy Koszt budowy łączny Roczny koszt eksploatacji Emisja CO2 Zdyskontowany koszt w cyklu użytkowania zł/m2 zł zł/rok zł/m2 t/rok zł 128,3 3 610,7 17 331 321,9 134 976,0 28,12 291,2 22 594 404,2 93,2 3 681,1 17 669 481,9 100 382,0 20,91 199,7 21 583 649,8 63,6 3 845,8 18 459 901,9 52 724,0 10,98 77,2 20 515 754,4 15,2 3 911,2 18 773 861,9 48 565,0 10,12 67,8 20 667 543,7 9,8 4 000,5 19 202 304,9 20 609,7 4,29 44,2 20 005 933,3 18
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Koszty budowy m 2 powierzchni użytkowej budynku wielorodzinnego typu 2 w zależności od paliwa jakim jest ogrzewany budynek Budynek wielorodzinny - typ 2 Węgiel Gaz ziemny Sieć ciepłownicza LPG/Olej opałowy Powierzchnia użytkowa: 6 929 m 2 Koszt budowy Koszt budowy Koszt budowy Koszt budowy zł/m 2 zł/m 2 zł/m 2 zł/m 2 Budynek standardowy 3 959,72 3 925,00 3 932,31 3925,0 Budynek o podw. standardzie 4 162,33 4 128,34 4 135,65 4128,3 Budynek o wysokim standardzie 4 521,73 4 487,74 4 495,05 4487,7 Budynek o bardzo wysokim standardzie 4 577,74 4 543,75 4 551,06 4543,7 Budynek o bardzo wysokim standardzie z kolektorami 5 085,78 5 051,79 5 059,10 5051,8 Budynek o b. wysokim standardzie z pompą ciepła 5 462,98 5 463,0 5 462,98 5463,0 19
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Źródło energii Koszty zewnętrzne Euro/MWH Zł/MWh zł/gj Węgiel kamienny 11 45,1 12,53 GZ50 0,4187 1,7 0,48 Energia elektryczna 57 233,7 64,92 Olej opałowy 1,54 6,3 1,75 LPG 1,54 6,3 1,75 Ciepło sieciowe 10,4 42,6 11,84 20
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Parametry analizy Budynek standardowy Budynek o podw. standardzie Rok Wsp. dyskont ujący Inflacja Wzrost cen energii Koszty Koszt eksploatacji Emisja C02 Koszt inwestycji Koszt eksploatacji Emisja C02 0,03 0,025 0,06 Koszt inwestycji zł zł/rok t/rok 0 1 1 1 27 226 976,0 228 233,0 27 783 305,99 166 240,5 1 0,971 1,025 1,060 240 752,6 234,6 175 359,5 170,7 2 0,943 1,051 1,124 253 958,9 234,6 184 978,7 170,7 3 0,915 1,077 1,191 267 889,7 234,6 195 125,6 170,7 4 0,888 1,104 1,262 282 584,6 234,6 205 829,1 170,7 5 0,863 1,131 1,338 298 085,6 234,6 217 119,7 170,7 6 0,837 1,160 1,419 314 436,9 234,6 229 029,7 170,7 7 0,813 1,189 1,504 331 685,1 234,6 241 593,0 170,7 8 0,789 1,218 1,594 349 879,5 234,6 254 845,4 170,7 9 0,766 1,249 1,689 369 071,9 234,6 268 824,8 170,7 10 0,744 1,280 1,791 389 317,1 234,6 283 571,0 170,7 11 0,722 1,312 1,898 410 672,9 234,6 299 126,1 170,7 12 0,701 1,345 2,012 433 200,1 234,6 315 534,5 170,7 13 0,681 1,379 2,133 456 963,0 234,6 332 842,9 170,7 14 0,661 1,413 2,261 482 029,4 234,6 351 100,8 170,7 15 0,642 1,448 2,397 508 470,8 234,6 370 360,2 170,7 16 0,623 1,485 2,540 536 362,7 234,6 390 676,1 170,7 17 0,605 1,522 2,693 565 784,5 234,6 412 106,4 170,7 18 0,587 1,560 2,854 596 820,3 234,6 434 712,2 170,7 19 0,570 1,599 3,026 629 558,5 234,6 458 558,1 170,7 20 0,554 1,639 3,207 664 092,5 234,6 483 712,0 170,7 35 608 592,7 8 381 616,8 4 692,0 33 888 311,5 6 105 005,5 3 414,0 21
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Wsp. dyskontujący Inflacja Wzrost cen energii 0,03 0,025 0,06 Zmiana kosztów w cyklu użytkowania w zależności od standardu energtycznego - energia - węgiel 38000000 Całkowity koszt w cyklu użytkowania budynku [zł] 37000000 36000000 35000000 34000000 33000000 32000000 31000000 30000000 29000000 212,6 139,3 91,6 73,8 29,3 14 Wskaźnik zapotrzebowania na energię końcową [kwh/(m2rok)] Koszty Bez zewnętrznych 22
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Wsp. dyskontujący Inflacja Wzrost cen energii 0,03 0,025 0,06 Zmiana kosztów w cyklu użytkowania w zależności od standardu energtycznego - energia - GZ50 36 000 000,00 Całkowity koszt w cyklu użytkowania budynku [zł] 35 500 000,00 35 000 000,00 34 500 000,00 34 000 000,00 33 500 000,00 33 000 000,00 32 500 000,00 32 000 000,00 31 500 000,00 31 000 000,00 173,5 124,3 84,5 61,8 25,1 14,0 Wskaźnik zapotrzebowania na energię końcową [kwh/(m2rok)] Koszty Bez zewnętrznych 23
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Wsp. dyskontujący Inflacja Wzrost cen energii 0,03 0,025 0,06 Zmiana kosztów w cyklu użytkowania w zależności od standardu energtycznego - energia sieć ciepłownicza 39 000 000,00 Całkowity koszt w cyklu użytkowania budynku [zł] 38 000 000,00 37 000 000,00 36 000 000,00 35 000 000,00 34 000 000,00 33 000 000,00 32 000 000,00 31 000 000,00 176,0 129,6 88,5 65,8 30,6 Wskaźnik zapotrzebowania na energię końcową [kwh/(m2rok)] Koszty Bez zewnętrznych 24
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Wsp. dyskontujący Inflacja Wzrost cen energii 0,08 0,025 0,03 Zmiana kosztów w cyklu użytkowania w zależności od standardu energtycznego - energia - GZ50 33 000 000,00 Całkowity koszt w cyklu użytkowania budynku [zł] 32 500 000,00 32 000 000,00 31 500 000,00 31 000 000,00 30 500 000,00 30 000 000,00 29 500 000,00 29 000 000,00 Koszty 173,5 124,3 84,5 61,8 25,1 14,0 Wskaźnik zapotrzebowania na energię końcową [kwh/(m2rok)] Bez zewnętrznych
Koszty w cyklu użytkowania, jako narzędzie optymalizacji standardu energetycznego budynków Wsp. dyskontujący Inflacja Wzrost cen energii 0,08 0,025 0,03 Zmiana kosztów w cyklu użytkowania w zależności od standardu energtycznego - energia LPG/olej opałowy 34 500 000,00 Całkowity koszt w cyklu użytkowania budynku [zł] 34 000 000,00 33 500 000,00 33 000 000,00 32 500 000,00 32 000 000,00 31 500 000,00 31 000 000,00 Koszty 173,5 124,3 84,5 61,8 25,1 14,0 Wskaźnik zapotrzebowania na energię końcową [kwh/(m2rok)] Bez zewnętrznych 26
Optymalizacja standardu energetycznego budynku w projektowaniu Zasady projektowania Efektywność działań w zakresie podnoszenia standardu energetycznego istotnie zależy od tego, na jakim etapie funkcjonowania budynku jest rozpatrywana. Podnoszenie standardu budynków na etapie projektowania i budowy jest znacznie tańsze niż w przypadku modernizacji budynku istniejącego. W większości przypadków opłaca się ponieść większe koszty budowy/zakupu zmniejszenie kosztów utrzymania jest większe niż wzrost obciążeń związanych ze zwiększeniem raty kredytu. Liczy się zatem suma miesięcznych obciążeń, czyli spłata kapitału i odsetek powiększone o koszty utrzymania budynku/obiektu/instalacji. Analizuje się koszty w cyklu użytkowania budynku (optymalizacja) 27
Przykłady jakości energetycznej budynków 28
Przykłady jakości energetycznej budynków 29
Przykłady jakości energetycznej budynków 30
Przykłady jakości energetycznej budynków 31
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach Łączna pow. ok.16 000 m2 Wymagania Gimnazjum Technikum Sala widowiskowo sportowa Zespół pływalni Budynki w standardzie pasywnym 32
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach Wymagania Budynki w standardzie pasywnym - Budynki dydaktyczne i laboratoryjny całkowite roczne zapotrzebowanie na energię użytkową 15 kwh/m2a, (końcową - 17 kwh/m2a, całkowite 50 kwh/m2a) - Zespół sal sportowo widowiskowych - 15 kwh/m2a, (odp. 17, 75 kwh/m2a) - Biblioteka - 15 kwh/m2a, (17, 30 kwh/m2a) - Zespół żywienia i laboratoria 15 kwh/m2a, (17, 100 kwh/m2a) - Centrala energetyczna - 75 kwh/m2a, (80 kwh/m2a) - Pływalnia - 75 kwh/m2a, (80 kwh/m2a, K CU = min, E PŁ = min.) 33
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach Wymagania ściany zewnętrzne U 0,12 W/(m2K) dachy i stropodachy oraz stropy pod nieogrzewanym poddaszem U 0,10 W/(m2K) podłogi na gruncie oraz stropy nad nieogrzewanymi piwnicami U 0,12 W/(m2K) Okna i ściany zewnętrzne przeszklone U 0,90 W/(m2K). Okna powinny się ponadto charakteryzować stopniem całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego g 50%. 34
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach Wymagania Mostki cieplne w rozwiązaniach konstrukcyjnych Wentylacja - Z odzyskiem ciepła o sprawności min. 75%, - Wskaźnik zapotrzebowania na energię elektryczną w odniesieniu do strumienia powietrza wentylowanego dla systemów wentylacyjnych nie większy niż 0,40 Wh/m3 w pomieszczeniach pływalni oraz 0,35 Wh/m3 w pozostałych Szczelność budynków - Wymaga się, aby szczelność budynków n50 1,0 h-1 oraz n50 0,5 h-1. 35
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach I nagroda : Pracownia Architektury i Designu Piotr Kuś 36
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach I nagroda : Pracownia Architektury i Designu Piotr Kuś 37
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach II nagroda : Piotr Żochowski 38
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach III nagroda : KONIOR STUDIO Tomasz Konior 39
Pierwszy konkurs na budynek na kompleks budynków pasywnych w Markach IV miejsce : Paweł Tiepłow Pracownia Projektowa 40
Procedury zielonych zamówień Kryteria środowiskowe dla urządzeń energooszczędnych Utylizacja Materiały Produkcja Użytkowanie (energia) ponad 90% Źródła: European Lamp Companies Federation: http://www.elcfed.org/content.php?level1=3&mode=1 41
Procedury zielonych zamówień Kryteria środowiskowe dla urządzeń energooszczędnych Wykorzystanie kryteriów środowiskowych w procedurach Zielonych Zakupów i w zamówieniach publicznych wymaga zmiany sposobu myślenia: Oferta z najniższą ceną Oferta najkorzystniejsza ekonomicznie Koszty całkowite w cyklu użytkowania - LCC (Life-Cycle-Costs) 42
Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej Wnioski: Wymagania w zakresie ochrony cieplnej budynków wymagają pilnej poprawy i dostosowania do rzeczywistości i do warunków ekonomicznych W obecnej sytuacji wymagania w zakresie ochrony cieplnej powinny być ignorowane, jako szkodliwe dla użytkowników energii w długoletniej perspektywie, Już obecnie powinno się i opłaca się z ekonomicznego punktu widzenia budować budynki o wysokim standardzie energooszczędności, a w pewnych warunkach pasywne, Przekształcenie dyrektywy 2010/31/WE powinno być wdrożone jak najszybciej i w przemyślany sposób, jako szansa na wsparcie postępu technologicznego Świadectwo charakterystyki ma do odegrania bardzo istotną rolę w procesie wzrostu efektywności energetycznej i również wymaga pilnej poprawy, Należy stosować zielone zamówienia ; można znacznie podnieść i zmodyfikować wymagania w zakresie ochrony cieplnej dla budynków i wymagania efektywności energetycznej dla urządzeń 43
Efektywność energetyczna w budynkach użyteczności publicznej. Bariery i możliwości. Dziękuję za uwagę. Kontakt: mgr inż. Dariusz Koc ul. Nowowiejska 21/25 00-665 Warszawa tel.: (22) 626 09 10 dkoc@kape.gov.pl www.kape.gov.pl/glp 44