1
Spis treści 1. Wprowadzenie... 6 1.1. Cel przygotowania analizy... 6 1.1. Uwarunkowania formalno-prawne... 6 1.2.1. Podstawy prawne... 6 1.2.2. Akty prawa miejscowego... 7 1.3. Uwarunkowania wynikające z dokumentów strategicznych... 8 1.3.1. Założenia Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO)... 8 1.3.2. Założenia planu gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego... 9 1.4. Założenia systemu gospodarowania odpadami komunalnymi wynikające z zapisów prawa miejscowego... 12 1.4.1. Podstawowe regulacje w zakresie utrzymania czystości i porządku... 12 1.5. Uchwały regulujące zasady gospodarki odpadami komunalnymi od 1 lipca 2013 roku... 14 2. Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2013 roku... 15 2.1. Rejestr działalności regulowanej... 16 2.2. Sposób realizacji odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2013 roku... 18 2.3. Zestawienie ilości odpadów komunalnych odebranych i zagospodarowanych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w pierwszym półroczu 2013 roku... 20 3. Gospodarowanie odpadami komunalnymi od 1 lipca 2013 roku... 23 3.1. Podmioty uprawnione do odbioru odpadów komunalnych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r.... 24 3.2. Gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomościach niezamieszkałych... 24 3.3. Zestawienie ilości odpadów komunalnych odebranych i zagospodarowanych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe... 26 3.4. Gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomościach zamieszkałych... 29 3.4.1. Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych... 29 A. Procedura wyboru firmy, z którą Gmina Ożarów Mazowiecki podpisała umowę na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych... 30 B. Umowa z firmą Miejski Zakład Oczyszczania w Pruszkowie Sp. z o.o.... 30 3.4.2. Deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi... 31 3.4.3. Sposoby postępowania z odpadami komunalnymi... 32 3.4.4. Akcje edukacyjno-informacyjne... 37 2
3.4.5. Kontrola mieszkańców oraz podmiotu odbierającego odpady... 37 3.5. Zestawienie ilości odebranych i zagospodarowanych odpadów komunalnych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 roku nieruchomości zamieszkałe... 38 3.6. Zestawienie ilości odebranych i zagospodarowanych odpadów komunalnych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 roku nieruchomości zamieszkałe oraz niezamieszkałe... 41 3.6.1. Porównanie ilości odpadów komunalnych odebranych w pierwszym i drugim półroczu 2013 roku... 43 3.7. Gminne Punkty Zbiórki Odpadów Problemowych... 44 3.7.1. Informacje o masie i rodzajach odpadów komunalnych odebranych w Gminnych Punktach Zbiórki Odpadów Problemowych... 48 4. Osiągnięte poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania... 50 4.1. Poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania... 50 4.2. Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła... 51 4.3. Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych... 52 5. Możliwości przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania... 54 6. Koszty poniesione w związku z odbieraniem, odzyskiem, recyklingiem i unieszkodliwianiem odpadów komunalnych... 59 7. Potrzeby inwestycyjne związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi stan na 31 grudnia 2013 roku... 60 8. Liczba mieszkańców gminy... 62 9. Liczba właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1, w imieniu których gmina powinna podjąć działania, o których mowa w art. 6 ust. 6-12... 62 10. Analiza systemu DOC.pl pod kątem pełnego przystosowania programu do współpracy z firmą odbierającą odpady komunalne z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki... 63 11. Analiza SWAT... 65 12. Wnioski z przeprowadzonej analizy wraz z rekomendacjami w celu weryfikacji możliwości technicznych i organizacyjnych Gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi... 66 Załącznik nr 1. Analiza zapisów SIWZ pod kątem przygotowań do kolejnego przetargu... 68 3
Tabele nr 1. Rejestr działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki, stan na 30.06.2013 r.... 17 nr 2. Ilości odpadów według rodzajów w pierwszym półroczu 2013 r.... 20 nr 3. Całkowita ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w pierwszym półroczu 2013 r..... 21 nr 4. Zestawienie ilości odebranych i zagospodarowanych odpadów z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe.... 26 nr 5. Całkowita ilość odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe... 28 nr 6. Zestawienie ilości pojemników na odpady zmieszane... 33 nr 7. Zestawienie ilości pojemników na odpady segregowane w zabudowie wielorodzinnej.... 34 nr 8. Zestawienie ilości usług dodatkowych... 36 nr 9. Zestawienie ilości odebranych i zagospodarowanych odpadów komunalnych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe... 38 nr 10. Całkowita ilość odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe... 39 nr 11. Zestawienie ilości odpadów komunalnych według rodzajów w drugim półroczu 2013 r. - porównanie... 41 nr 12. Całkowita ilość odpadów komunalnych odebranych w drugim półroczu 2013 r.... 43 nr 13. Łączna ilość odpadów komunalnych odebranych w drugim półroczu 2013 r.... 44 nr 14. Ilość przyjętych odpadów według rodzajów w GPZOP w Duchnicach... 48 nr 15. Ilość przyjętych odpadów według rodzajów w GPZOP w Wolicy... 49 nr 16. Regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych (tzw. RIPOK-i) oraz instalacje zastępcze do czasu uruchomienia instalacji regionalnych region warszawski... 56 nr 17. Koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w Gminie Ożarów Mazowiecki w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2013 r.... 59 nr 18. Wpływy z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi... 60 nr 19. Kalkulacja kosztu zakupu pojemników na odpady zmieszane... 62 4
Wykresy nr 1. Udział ilościowy odpadów komunalnych według rodzajów w pierwszym półroczu 2013 r.... 22 nr 2. Udział procentowy poszczególnych rodzajów odpadów segregowanych w pierwszym półroczu 2013 r.... 22 nr 3. Udział ilościowy poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe.... 28 nr 4. Udział procentowy odpadów zebranych selektywnie w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe.... 29 nr 5. Udział ilościowy poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe.... 40 nr 6. Udział procentowy odpadów zebranych selektywnie w całkowitej masie odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe... 41 nr 7. Porównanie ilości odpadów komunalnych dla nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych w drugim półroczu 2013 r.... 42 nr 8. Porównanie ilości odpadów pierwsze i drugie półrocze 2013 r..... 43 nr 9. Poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazanych do składowania... 51 nr 10. Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła.... 52 nr 11. Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych.... 53 Mapki 1. Mapka usytuowania GPZOP w Wolicy... 46 2. Mapka usytuowania GPZOP w Duchnicach... 46 3. Usytuowanie GPZOP na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki... 47 5
1. Wprowadzenie 1.1. Cel przygotowania analizy Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt. 10 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gminy dokonują corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi w celu weryfikacji możliwości technicznych i organizacyjnych gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. Analiza ma przedstawić aktualny stan gospodarki odpadami komunalnymi oraz proponowane zmiany mające na celu zwiększenie efektywności nowego systemu, który zaczął funkcjonować z dniem 1 lipca 2013 r. 1.2. Uwarunkowania formalno-prawne Analiza stanu gospodarki odpadami na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki w roku 2013 została opracowana zgodnie z obowiązującymi w roku analizowanym aktami prawnymi. 1.2.1. Podstawy prawne Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 r. ze zmianami (tekst jednolity: Dz.U.2013.1399), Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2011.152.897), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz.U.2013.122), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Dz.U.2012.1052), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2012 r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych (Dz.U.2012.645), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2012 r. w sprawie poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji 6
przekazywanych do składowania oraz sposobu obliczania poziomu ograniczania masy tych odpadów (Dz.U.2012.676), Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 stycznia 2013 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz.U.2013.38), Ustawa o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz.U.2013.21 ze zm.), Krajowy Plan Gospodarki Odpadami (KPGO 2014) wyznaczający cele i zadania na lata 2011-2014 i perspektywę na lata 2015-2022 (M.P. 2010.101.1183), Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012-2017 z uwzględnieniem lat 2018-2023 przyjęty uchwałą Nr 211/2 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 22 października 2012 r. w sprawie uchwalenia Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012-2017 z uwzględnieniem lat 2018-2023, Uchwała nr 212/12 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 22 października 2012 r. w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012-2017 z uwzględnieniem lat 2018-2023, Uchwały zmieniające nr 35/13 z dnia 18 lutego 2013r., nr 120/13 z dnia 24 czerwca 2013 r. oraz 168/13 z dnia 28 października 2013r. Sejmiku Województwa Mazowieckiego w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012-2017 z uwzględnieniem lat 2018-2023. 1.2.2. Akty prawa miejscowego Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Ożarów Mazowiecki stanowiący załącznik do Uchwały Nr XXXIII/322/13 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 14 marca 2013 r., Uchwała Nr XXXIII/321/13 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, 7
Uchwała Nr XXXIII/320/13 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości zamieszkałych, Uchwała Nr XXXIII/319/13 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty, Uchwała Nr XXIX/274/12 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, Uchwała Nr XXXVIII/372/13 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 27 czerwca 2013 r. w sprawie określenia rodzaju dodatkowych usług świadczonych w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi. 1.3. Uwarunkowania wynikające z dokumentów strategicznych 1.3.1. Założenia Krajowego Planu Gospodarki Odpadami (KPGO 2014) Podstawową regulacją w sferze gospodarki odpadami jest ustawa o odpadach, określająca zasady postępowania z odpadami w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Szczególnie istotna jest zasada zapobiegania powstawania lub ograniczania odpadów oraz ich negatywnego wpływu na środowisko, a także odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. Założenia te stanowiły podstawę opracowania Krajowego Planu Gospodarki Odpadami. KPGO 2014 przedstawia działania konieczne do zrealizowania zintegrowanej gospodarki odpadami w Polsce, w sposób zapewniający ochronę środowiska, przy uwzględnieniu uwarunkowań ekonomicznych oraz poziomu istniejącej infrastruktury. Cele i zadania dotyczą okresu 2011-2014 r., prognozy okresu 2015-2022 i ukierunkowane są przede wszystkim na zapobieganie powstawania odpadów oraz zmniejszenie ilości składowania odpadów ulegających biodegradacji. Równie istotne jest przygotowanie 8
odpadów do kolejnego użycia, recykling oraz inne metody odzysku. Działaniem ostatecznym ma być unieszkodliwianie odpadów, zaś najgorszym ich składowanie. Dokument wytycza również cele w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi: - objęcie zorganizowanym systemem gospodarki odpadami wszystkich mieszkańców najpóźniej do 2015 r., - objęcie wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów najpóźniej do 2015 r., - zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, - zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do max. 60% wytworzonych odpadów do końca 2014 r. 1.3.2. Założenia planu gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego Celem Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Mazowsza na lata 2012-2017 z uwzględnieniem lat 2018-2023, jest określenie systemu gospodarki odpadami zgodnego z Krajowym Planem Gospodarki Odpadami. Plan określa szczegółowe cele krótkookresowe w zakresie odpadów komunalnych wytwarzanych w województwie mazowieckim: 1) przygotowanie do ponownego wykorzystania i recyklingu materiałów odpadowych, przynajmniej tj. papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło z gospodarstw domowych i w miarę możliwości odpadów innego pochodzenia podobnych od opadów z gospodarstw domowych, na poziomie minimum 20% ich masy do 2017 roku, 2) objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych wszystkich mieszkańców nie później niż do 1 lipca 2013r., 3) objęcie wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów najpóźniej do 1 lipca 2013 r., 4) zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do maksymalnie 60% wytworzonych odpadów do końca 2014 r., 5) organizacja systemu gospodarki odpadami w gminach do 2013 roku, 9
6) wspieranie działań w zakresie zwiększania świadomości ekologicznej mieszkańców dotyczących prawidłowego funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi, 7) wspieranie budowy i rozwoju regionalnych systemów gospodarki odpadami komunalnymi, 8) wspieranie rozwoju i wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym metod termicznego przekształcania odpadów na terenie województwa mazowieckiego. Dokument wskazuje działania w zakresie gospodarki odpadami, mające przede wszystkim na celu dostosowanie poszczególnych aspektów gminnej gospodarki odpadami do postanowień wynikających z zapisów ustawy zmieniającej: 1) podział województwa na regiony gospodarki odpadami komunalnymi (województwo mazowieckie zostało podzielone na 5 takich regionów), 2) wyznaczenie regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK) oraz instalacji do zastępczej obsługi poszczególnych regionów, 3) zwiększenie udziału metod mechaniczno-biologicznego oraz termicznego przetwarzania odpadów komunalnych, 4) organizacja selektywnej zbiórki odpadów obejmujących frakcje: papier, metal, tworzywa sztuczne, szkło, opakowania wielomateriałowe i odpady komunalne ulegające biodegradacji, w tym odpady opakowaniowe ulegające biodegradacji, 5) tworzenie i utrzymanie punktów selektywnego gromadzenia odpadów, 6) organizacja zbierania odpadów niebezpiecznych, 7) prowadzenie akcji i kampanii edukacyjnych dla mieszkańców w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi, 8) kontrola podmiotów zajmujących się zbieraniem, transportem, odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów, 9) podejmowanie działań zapobiegających powstawaniu odpadów, szczególnie działań informacyjno-edukacyjnych propagujących świadomą konsumpcję wśród mieszkańców. 10
Gmina zobowiązana została do zorganizowania systemu gospodarowania odpadami podejmując szereg obligatoryjnych uchwał, m.in: 1) dostosowania regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy do zapisów uchwalonego WPGO w terminie 6 miesięcy od dnia uchwalenia wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, 2) metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz stawki opłaty do końca 2012 roku, 3) terminu, częstotliwości i trybu uiszczenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi do końca 2012 roku, 4) wzoru deklaracji o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, w tym terminów i miejsca ich składania oraz terminu złożenia pierwszej deklaracji do końca 2012 roku, 5) szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną opłatę, w szczególności ilość odpadów komunalnych, częstotliwość i sposób świadczenia usług do końca 2012 roku. Wójt, burmistrz lub prezydent zobowiązani zostali do przeprowadzenia przetargu na odbieranie lub odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. W pierwszym przypadku gmina wskazuje instalacje, do których trafią odpady, w drugim instalację taką wybiera przedsiębiorca. Gmina ustanawia zasady i sposoby selektywnego zbierania odpadów komunalnych, tworzy punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób zapewniający łatwy dostęp dla wszystkich jej mieszkańców. WPGO reguluje również sposób zagospodarowania odpadów. Gospodarka odpadów funkcjonuje w oparciu o regiony gospodarki odpadami komunalnymi, odpady komunalne zmieszane, odpady zielone i bioodpady oraz pozostałości z sortowania przeznaczone do składowania mogą być zagospodarowywane wyłącznie w ramach danego regionu. Wymienione odpady w pierwszej kolejności muszą trafiać do instalacji o statusie RIPOK, położonych najbliżej miejsca wytworzenia odpadów. Do instalacji zastępczej mogą trafić w przypadku braku mocy przerobowych instalacji głównej. Od 1 stycznia 2013 r. wszystkie zmieszane odpady komunalne powinny być kierowane do instalacji termicznego lub 11
mechaniczno-biologicznego przetwarzania, przekazanie ich na składowisko możliwe jest wyłącznie w przypadku braku możliwości zagospodarowania odpadów w instalacjach regionalnych i zastępczych. Na składowiska posiadające status regionalnych przyjmowane mogą być wyłącznie odpady przetworzone. Odpady selektywnie zebrane powinny trafiać, zgodnie z zasadą bliskości, do instalacji regionalnych, które mają możliwość ich właściwego zagospodarowania lub w przypadku braku takiej możliwości, mogą one być kierowane do innych instalacji przetwarzających poszczególne frakcje odpadów selektywnie zebranych. 1.4. Założenia systemu gospodarowania odpadami komunalnymi wynikające z zapisów prawa miejscowego Dnia 29 listopada 2012 r. Rada Miejska w Ożarowie Mazowieckim Uchwałą Nr XXIX/274/12 w sprawie określenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, określiła rodzaje, ilość i częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych oraz sposób zagospodarowania odpadów komunalnych. Zapisy powyższej uchwały zostały ujęte w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki, będącym podstawowym aktem prawa miejscowego, regulującym zagadnienia związane z odbiorem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych. Regulacje dotyczą właścicieli nieruchomości zarówno zamieszkałych, jak i niezamieszkałych. 1.4.1. Podstawowe regulacje w zakresie utrzymania czystości i porządku 1. Właściciele nieruchomości zobowiązani są do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych następujących frakcji: odpady ulegające biodegradacji, w tym odpady zielone, odpady surowcowe: papier i karton, tworzywa sztuczne, metal, szkło, opakowania wielomateriałowe, 12
odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory, zużyte świetlówki i inne odpady zawierające rtęć, przeterminowane leki, chemikalia (resztki farb, lakierów, środki ochrony roślin etc.), zużyte opony, odpady budowlane i rozbiórkowe, popioły. 2. Prowadzenie selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych w zakresie wskazanym w pkt. 1 jest obowiązkowe dla wszystkich właścicieli nieruchomości. Selektywne zbieranie odpadów ulegających biodegradacji, szczególnie odpadów zielonych, jest obowiązkowe we wszystkich rodzajach zabudowy. Dopuszcza się korzystanie z przydomowego kompostownika w zabudowie zagrodowej i jednorodzinnej. 3. Wszystkie odpady komunalne należy przekazywać uprawnionemu przedsiębiorcy, właściciele nieruchomości zamieszkałych mogą dodatkowo przekazywać odpady zebrane selektywnie do Gminnych Punktów Zbiórki Odpadów Problemowych (dalej GPZOP). 4. Dla potrzeb selektywnej zbiórki odpadów stosuje się zgodne z wymaganiami pojemniki dla zabudowy wielorodzinnej oraz worki dla zabudowy jednorodzinnej. 5. W ramach opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina będzie pokrywać koszty wyposażenia nieruchomości zamieszkałych w pojemniki i worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty utrzymania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. 6. Wielkość pojemników na zmieszane odpady komunalne uzależniona jest od liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość. Dla zabudowy jednorodzinnej przewidziano pojemniki o pojemności 120 l, 240 l oraz 360 l, dla zabudowy wielorodzinnej kontenery 1 100 l na odpady zmieszane, 1 100 l na odpady surowcowe, 1 100 l oraz 1500 l na szkło. Właściciele nieruchomości niezamieszkałych zobowiązani są 13
dostosować pojemność pojemników na odpady komunalne zmieszane do swoich indywidualnych potrzeb, wg wyszczególnionych w regulaminie norm. 7. Odpady komunalne odbierane będą w sposób i na zasadach szczegółowo określonych w regulaminie. 1.5. Uchwały regulujące zasady gospodarki odpadami komunalnymi od 1 lipca 2013r. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zobowiązała rady gmin do podjęcia szeregu uchwał regulujących zasady gospodarki odpadami komunalnymi od dnia 1 lipca 2013 r. Uchwałą Nr XXXIII/319/13 Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty, dokonano wyboru metody określonej w art. 6j ust. 1 pkt. 1 ww. ustawy jako metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, zgodnie z którą ponoszona opłata będzie stanowiła iloczyn liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość oraz stawki 11,00 zł, w przypadku, gdy odpady komunalne zbierane są i odbierane selektywnie lub 22,00 zł, gdy odpady nie są zbierane i odbierane w sposób selektywny. Uchwałą Nr XXXIII/320/13 z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości zamieszkałych zobowiązano właścicieli nieruchomości zamieszkałych do złożenia pierwszej deklaracji do dnia 15 maja 2013 r. lub w ciągu 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub złożenia korekty deklaracji w ciągu 14 dni od dnia nastąpienia zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami. Uchwałą Nr XXXIII/321/13 z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi mieszkańców gminy Ożarów Mazowiecki zobowiązano do wnoszenia opłaty za 14
gospodarowanie odpadami komunalnymi, płatną z góry, w terminie do 15 dnia każdego miesiąca. Dnia 27 czerwca 2013 r. Uchwałą nr XXXVIII/372/13 w sprawie określenia rodzaju dodatkowych usług świadczonych w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi, określono rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez Gminę Ożarów Mazowiecki: usługa odbioru i transportu popiołu z posesji odbiór do 20 worków o pojemności 60 l w cenie 20,00 zł brutto, usługa odbioru i transportu odpadów remontowych z posesji, wytwarzanych samodzielnie do 20 worków o pojemności 60 l lub do 10 worków o pojemności 120 l w cenie 20,00 zł brutto, usługa podstawienia kontenera o pojemności 5 m 3 w cenie 170,00 zł brutto na okres trzech dni, zakup worków na popiół o pojemności 60 l w cenie jednostkowej 0,80 zł brutto, zakup worków na odpady remontowe 0,80 zł za worek o pojemności 60 l oraz 0,98 zł za worek o pojemności 120 l. 2. Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2013 roku Ustawa o odpadach zdefiniowała odpady komunalne jako odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Odpady komunalne powstają przede wszystkim w gospodarstwach domowych, ale też na nieruchomościach niezamieszkałych typu obiekty użyteczności publicznej np. szkoły, szpitale oraz na terenach, na których działają handel, usługi czy targowiska. W okresie pierwszego półrocza 2013 r. na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki funkcjonowały dwa systemy zbiórki odpadów komunalnych: 15
system odbierania zmieszanych odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości przez przedsiębiorców posiadających wpis do rejestru działalności regulowanej, system selektywnego zbierania odpadów komunalnych organizowany przez Gminę. Właściciele nieruchomości zarówno zamieszkałych, jak i niezamieszkałych, zobowiązani byli do oddawania odpadów komunalnych w ramach zawartych umów cywilno-prawnych z uprawnionymi podmiotami odbierającymi odpady komunalne. Koszty odbioru przeniesione były na właścicieli nieruchomości na zasadzie rozliczeń indywidualnych pomiędzy wytwórcą odpadów a ich odbiorcą, czyli firmą wywozową. Właściciele nieruchomości zamieszkałych, którzy z dniem 1 lipca 2013 r. mieli zostać objęci zorganizowanym przez gminę systemem odbioru odpadów komunalnych, zostali poinformowani o konieczności rozwiązania dotychczasowych umów do dnia 30 czerwca 2013 r. 2.1. Rejestr działalności regulowanej W analizowanym półroczu na terenie gminy, na podstawie wpisu do rejestru działalności regulowanej, działało 25 firm odbierających odpady komunalne. Ze sprawozdań złożonych przez uprawnione przedsiębiorstwa za pierwsze półrocze 2013 r. wynika, że aktywnie na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki funkcjonowało 15 firm. 16
Tabela nr 1. Rejestr działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z terenu Ożarowa Mazowieckiego, stan na 30.06.2013 r. Nr rejestrowy Nazwa firmy Adres 1 BYŚ Wojciech Byśkiniewicz ul. Arkuszowa 43 01-934 Warszawa 2 SIR-COM Wywóz Nieczystości Płynnych i Stałych Stanisław Zajączkowski ul. Irysowa 25 Opacz Mała, 05-816 Michałowice 3 Zakład Usług Komunalnych BŁYSK ul. Piastowa 2 05-400 Otwock 4 Miejski Zakład Oczyszczania w Pruszkowie Sp. z o.o., ul. Stefana Bryły 6 05-800 Pruszków 5 POLSUPER Sp. z o.o. ul. Krakowskie Przedmieście 4/6 00-333 Warszawa 6 MPK Sp. z o.o ul. Kołobrzeska 5 07-401 Ostrołęka 7 Ziemia Polska Sp. z o.o ul. Lipowa 5 05-860 Płochocin 8 P.H.U. NORD Krzysztof Kaczorowski ul. Bernardyńska 16/43 02-904 Warszawa 9 Doradztwo Handlowe Tomasz Drzazga Eko Bilans Gospodarka Odpadami Tomasz Drzazga 17 ul. Juliana Smulikowskiego 1/3 m 1 00-389 Warszawa 10 Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m.st. Warszawie ul. Obozowa 43 01-161 Warszawa 11 SITA Polska Sp. z o.o. ul. Zawodzie 5 02-981 Warszawa 12 AG-Complex Sp. z o. o. ul. Płytowa 14 03-046 Warszawa 13 Arkazen Zenon Ciarka ul. Czysta 9 Opacz Mała, 05-816 Michałowice 14 P.P.H.U. LEKARO Jolanta Zagórska Wola Ducka 70 A 05-408 Glinianka 15 Remondis Sp. z o. o. ul. Zawodzie 16 02-981 Warszawa 16 Partner Dariusz Apelski, ul. Płytowa 1 03-046 Warszawa 17 Partner Sp. z o. o. ul. Płytowa 1 03-046 Warszawa 18 P.U. Hetman Sp. z o.o. Al. Krakowska 110/114 00-971 Warszawa 19 Eko-Hetman Sp. z o. o. ul. Turystyczna 50 05-830 Nadarzyn 20 Prima Sp. z o. o. Sp. k. ul. Jana Kazimierza 1/29 01-248 Warszawa 21 Mazowiecka Higiena Komunalna Sp. z o.o. ul. Chełmżyńska 180 04-464 Warszawa 22 Zakład Gospodarki Komunalnej w Wyszogrodzie Sp. z o.o. ul. Szkolna 16 09-450 Wyszogród 23 Aminex Sp. z o. o. w Ożarowie Mazowieckim ul. Poznańska 129/133 05-850 Ożarów Mazowiecki 24 Maciej Kardasiewicz PERFEKT W.N.W.K. ul. Potrzebna 48 02-441 Warszawa 25 TADEX Dębek Tadeusz ul. Stara 17 Nadma, 05-261 Marki
2.2. Sposób realizacji odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2013 roku Zmieszane odpady komunalne Zbieranie zmieszanych odpadów komunalnych oparte było o pojemniki do gromadzenia odpadów, które właściciele nieruchomości dzierżawili bądź kupowali od firmy, z którą zawierali umowę na odbiór odpadów. Częstotliwość odbioru odpadów zmieszanych uzależniona była od indywidualnych ustaleń pomiędzy właścicielem a firmą wywozową. Segregowane odpady komunalne Gmina Ożarów Mazowiecki elementy selektywnej zbiórki odpadów wprowadziła już w 2011 roku. W okresie pierwszego półrocza 2013 roku system selektywnej zbiórki odpadów obejmował: zorganizowane zbieranie selektywne w systemie grup pojemników, zorganizowany punkt zbioru zużytego sprzętu elektrycznego od mieszkańców, zorganizowane pojemniki i odbiór zużytych baterii, zorganizowane akcje odbioru odpadów wielkogabarytowych na terenie Gminy, zakupione pojemniki na odbiór przeterminowanych leków oraz zorganizowany odbiór zgromadzonych odpadów, zorganizowany system workowego odbioru odpadów segregowanych z zabudowy jednorodzinnej. Zabudowa jednorodzinna Selektywna zbiórka odpadów realizowana była w oparciu o system workowy: worki czerwone o pojemności 120 l przeznaczone na mieszankę tworzyw sztucznych, papieru i metali oraz worki zielone o pojemności 60 l, przeznaczone na szkło. Mieszkańcy segregujący odpady otrzymywali pakiet startowy, na który składały się dwa worki czerwone oraz jeden zielony. Mieszkańcy mieli możliwość zakupienia dodatkowych worków w wyznaczonych sześciu sklepach na terenie Gminy, w cenie 3,00 zł za worek czerwony i 1,00 zł za worek zielony. W punktach tych można było również nabyć worki na odpady zielone w cenie jednostkowej 5,00 zł. Worki z odpadami zielonymi mieszkańcy 18
wystawiali razem z pozostałymi odpadami segregowanymi, raz w miesiącu, w ustalonych terminach. Obszar Gminy podzielony był na cztery rejony odbioru odpadów selektywnych, przynależność do danego rejonu oznaczała odbiór odpadów w drugą (rejon 1 i 4) albo czwartą (rejon 2 i 3) środę każdego miesiąca. Zabudowa wielorodzinna Segregacja odpadów opierała się o pojemniki typu dzwon o pojemnościach 1 500 l i 2 000 l. Na terenach wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych oraz szkół ustawione były 22 zestawy pojemników. Każdy zestaw składał się z pojemnika na szkło, papier oraz tworzywa sztuczne i metal. Zbiórka odpadów oddawanych selektywnie zorganizowana i sfinansowana była przez Gminę, a odpady te odbierała firma MZO w Pruszkowie, wyłoniona w przetargu, w ramach umowy nr RZP.271.19.15.2012 zawartej w 2012 r. na okres od 1 maja 2012 r. do 30 czerwca 2013 r. W ramach zbiórki selektywnej zebrano łącznie 181,28 Mg odpadów. Obsługa systemu opartego o worki i pojemniki kosztowała 99 tys. zł. Odpady problemowe W okresie pierwszego półrocza 2013 r. mieszkańcy mieli możliwość oddawania odpadów problemowych typu zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, odpady wielkogabarytowe czy przeterminowane leki. Do kontenerów o pojemności 7 m 3, dostarczanych na koszt Gminy przez firmę MZO, mieszkańcy mogli oddawać odpady wielkogabarytowe. W ramach umowy, w sołectwach i osiedlach, które zgłosiły zapotrzebowanie, podstawionych zostało w sumie 50 kontenerów za łączną kwotę 22 000,00 zł brutto, obejmującą koszt odbioru, transportu i zagospodarowania odpadów. Zużyty lub zepsuty sprzęt elektryczny lub elektroniczny można było oddawać w punkcie firmy Thormann Recycling przy ul. Poznańskiej 129/133 w Ożarowie Mazowieckim. Do pojemników ustawionych w budynkach użyteczności publicznej typu: Urząd Miejski, Dom Kultury Uśmiech i wybrane szkoły, mieszkańcy mogli oddawać zużyte baterie, natomiast w wybranych aptekach można było zostawić przeterminowane leki. 19
Zorganizowanie finansowanej przez Gminę selektywnej zbiórki było działaniem edukacyjnym, mającym na celu zachęcenie i przyzwyczajenie mieszkańców do segregowania odpadów. 2.3. Zestawienie ilości odpadów komunalnych odebranych i zagospodarowanych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w pierwszym półroczu 2013 r. Tabela nr 2. Ilości odpadów według rodzajów w pierwszym półroczu 2013 r. Rodzaj odpadu Kod odpadu ilość [Mg] niesegregowane odpady komunalne odpady ulegające biodegradacji bez papieru i tektury opakowania z papieru i tektury; papier i tektura nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 20 03 01 3 024,48 R15, R12, R3 20 01 08, 20 02 01, 20 01 38, ex 20 01 10 21,89 15 01 01, 20 01 01 76,98 R15, R12 48,42 R15, R12 Sposób zagospodarowania przetwarzanie mechaniczno-biologiczne, kompostowanie opakowania z tworzyw sztucznych; tworzywa sztuczne nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 15 01 02, 20 01 39 25,30 R15, R12, R5 29,78 R15, R12, R5 opakowania ze szkła; szkło 15 01 07, 20 01 02 45,80 R15, R12 nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 14,93 R15, R12 opakowania z metali 15 01 04 0,60 R15, R12 zmieszane odpady opakowaniowe 15 01 06 33,72 R15, R12 odpady poremontowe 17 01 01, 17 01 02, 17 01 07, 17 02 01, 17 04 05 162,09 R12, R13 odzież i tekstylia 20 01 10, 20 01 11 2,50 R12 odpady wielkogabarytowe 20 03 07 35,40 R15, R12 odpady niebezpieczne 20 01 35, 20 01 36 0,30 R15, R12 20
Tabela nr 2 przedstawia ilości i sposób zagospodarowania odpadów zmieszanych oraz wszystkich odebranych w sposób selektywny rodzajów odpadów komunalnych z terenu Gminy w pierwszym półroczu 2013 r. W ogólnej ilości odpadów biodegradowalnych, tj. 21,89 Mg, zaledwie 4,94 Mg to odpady kuchenne i zielone, z czego 3,4 Mg to odpady zielone zebrane z nieruchomości zamieszkałych w ramach zorganizowanej przez Gminę segregacji, co stanowi zaledwie 0,1% ogólnej masy odpadów komunalnych w analizowanym półroczu. W całkowitej masie odpadów biodegradowalnych nie uwzględniono odpadów papieru i kartonów (w ilości 76,98 Mg). Odpady te, zgodnie ze wzorem rozporządzenia w zakresie sprawozdań, klasyfikuje się podwójnie: jako ulegające biodegradacji (w części III sprawozdania) i jako surowcowe (w części V sprawozdania) w niniejszej analizie prezentowane jest rzeczywiste zagospodarowanie tych odpadów. Dodatkowo, w tabeli zaznaczono kursywą ilości odpadów surowcowych odzyskanych na sortowni ze zmieszanych odpadów komunalnych w łącznej ilości 93,13 Mg, czyli 3,1% całkowitej masy odpadów zmieszanych w tym okresie. Należy również podkreślić, że wszystkie odpady wielkogabarytowe w badanym okresie pochodziły ze zbiórki kontenerowej zorganizowanej przez Gminę. Tabela nr 3. Całkowita ilość odpadów komunalnych odebranych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w pierwszym półroczu 2013 r. Odpady komunalne wg rodzajów Ilość[Mg] Zmieszane 3 024,48 Biodegradowalne 21,89 Surowcowe 182,40 Poremontowe 162,09 Pozostałe 38,20 Razem 3 429,06 21
Wykres nr 1. Udział ilościowy odpadów komunalnych według rodzajów w pierwszym półroczu 2013 r. Udział ilościowy (w Mg) odpadów komunalnych wg rodzajów 3024,48 21,89 182,4 162,09 38,2 Zmieszane Biodegradowalne Surowcowe Poremontowe Pozostałe Z powyższych zestawień wynika, że odpady odebrane selektywnie, w ilości 404,58 Mg stanowiły 11,8 % łącznej ilości odpadów komunalnych odebranych w analizowanym okresie z terenu Gminy, z tego 0,6% to odpady biodegradowalne, 5,3% surowcowe, 4,7% - poremontowe oraz pozostałe 1,1%. Wykres nr 2. Udział procentowy poszczególnych rodzajów odpadów segregowanych w pierwszym półroczu 2013 r. Udział procentowy poszczególnych rodzajów odpadów segregowanych 6 5 4 3 2 5,3 4,7 1 0 0,6 odpady biodegradowalne 1,1 surowcowe poremontowe pozostałe 22
Pozostałości po sortowaniu odpadów komunalnych o kodzie 19 12 12 o masie 1 054,00 Mg zostały poddane składowaniu. W sprawozdaniach kwartalnych firmy wykazały tylko 35,30 Mg tych odpadów poddanych odzyskowi. 3. Gospodarowanie odpadami komunalnymi od 1 lipca 2013 r. Zgodnie z art. 6c pkt. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, gminy zobowiązane były najpóźniej do 1 lipca 2013 r. zorganizować odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Fakultatywnie zorganizowanym systemem odbioru odpadów komunalnych mogli być objęci właściciele nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. Obligatoryjne przejęcie przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie gospodarowania odpadami było podstawową zmianą w stosunku do starego systemu. Na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki zorganizowanym systemem objęci zostali wyłącznie właściciele nieruchomości zamieszkałych. Obowiązujący od 1 lipca 2013 roku model gospodarowania odpadami komunalnymi obejmuje: 1) odbieranie, transport, zbieranie, odzysk i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, 2) tworzenie i utrzymanie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, 3) obsługę administracyjną systemu. Wprowadzony model gospodarowania odpadami zrodził wiele problemów natury prawnej i faktycznej. Nie ulega wątpliwości, że system gospodarowania odpadami obowiązujący do 1 lipca 2013 r., nie spełniał wielu wymogów stawianych Polsce przez regulacje unijne. Wymagania te dotyczyły uporządkowania gospodarki odpadami, w szczególności budowy i utrzymania niezbędnej infrastruktury technicznej zapewniającej odzysk lub unieszkodliwienie odpadów, zapewnienia warunków stopniowego ograniczania masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania oraz stopniowego zwiększania odzysku surowców wtórnych. W powyższym zakresie system gospodarowania odpadami komunalnymi nie przynosił pożądanych 23
efektów, konieczna była więc przebudowa obowiązującego systemu przenosząca odpowiedzialność za odbiór i zagospodarowanie odpadów na samorządy gminne. Głównym celem nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi jest uszczelnienie tego systemu tak, aby obejmował wszystkich wytwarzających odpady komunalne, co zlikwidować ma m.in. dzikie wysypiska śmieci czy wyeliminować palenie odpadów w domowych paleniskach. System propaguje selektywne zbieranie odpadów u źródła, czyli wstępną segregację odpadów przez podmioty, które je wytwarzają. Jego wprowadzenie ma doprowadzić do zmniejszenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania, a także ogólnej ilości odpadów. Zmiany mają zapewnić również budowę i utrzymanie niezbędnej infrastruktury technicznej, tj. instalacji służących odzyskiwaniu oraz unieszkodliwianiu odpadów komunalnych. 3.1. Podmioty uprawnione do odbioru odpadów komunalnych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. W rejestrze działalności regulowanej (zestawienie tabela nr 1) w drugim półroczu 2013 r. zostały wprowadzone następujące zmiany: - dopisane zostały następujące podmioty gospodarcze: Perfekt Sp. z o.o., 02-441 Warszawa, ul. Potrzebna 48, Mariusz Jakubaszek JAKMAR, 02-496 Warszawa, ul. Leszka Czarnego 15, Usługi transportowe Rafał Cuprzyński, 05-800 Pruszków, ul. Stalowa 21/13. - skreślone zostały następujące podmioty gospodarcze: Perfekt W.N.W.K. z nr rejestrowym 24. Na podstawie sprawozdań składanych przez firmy posiadające wpis do rejestru, aktywnie na obszarze Gminy Ożarów Mazowiecki działało 16 podmiotów gospodarczych świadczących usługi w zakresie odbioru odpadów komunalnych. 3.2. Gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomościach niezamieszkałych Właściciele nieruchomości niezamieszkałych (tj. szkoły, instytucje, podmioty prowadzące działalność gospodarczą) w analizowanym drugim półroczu 2013 r. zobowiązani byli do prowadzenia gospodarki odpadami komunalnymi w oparciu o zapisy 24
regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Właściciele ww. nieruchomości nie zostali objęci obowiązkowym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi zorganizowanym przez Gminę, nie musieli zatem wnosić opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do Gminy, lecz zobowiązani byli do posiadania umowy na odbiór odpadów komunalnych na dotychczasowych zasadach tj. z jednostką posiadającą wpis do rejestru działalności regulowanej, na zasadzie wolnego wyboru. Zgodnie z regulaminem utrzymania czystości i porządku, właściciele nieruchomości niezamieszkałych w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi zobowiązani są do: prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów komunalnych typu: odpady ulegające biodegradacji, w tym odpady zielone, odpady surowcowe, wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie i akumulatory, świetlówki i inne odpady zawierające rtęć, chemikalia, popioły, zużyte opony oraz przeterminowane leki; pozbywania się odpadów komunalnych w sposób systematyczny, gwarantujący zachowanie czystości i porządku na nieruchomości; wyposażenia nieruchomości w odpowiednią liczbę worków lub pojemników do selektywnego gromadzenia odpadów surowcowych; dostosowania pojemności pojemników do indywidualnych potrzeb uwzględniających szczegółowe normy zawarte w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki. Dla właścicieli nieruchomości mieszanych, czyli w części zamieszkałych i w części niezamieszkałych (tj. w części, na której prowadzona jest działalność gospodarcza), ustalony został obowiązek jednoczesnego uiszczania opłaty w Gminie za gospodarowanie odpadami komunalnymi za część dotyczącą nieruchomości zamieszkałej oraz indywidualnego zawarcia umowy na odbiór odpadów z jednostką wywozową na część nieruchomości, na której prowadzona jest działalność gospodarcza. Sytuacja powyższa ma również odniesienie do gospodarstw rolniczych, z których odpady pochodzące z upraw, maszyn rolniczych (np. opony ciągnikowe) itp. powinny być 25
przekazywane firmie prowadzącej działalność w zakresie odbioru odpadów, zaś do gminnego systemu należy kierować odpady pochodzące z gospodarstwa domowego. 3.3. Zestawienie ilości odpadów komunalnych odebranych i zagospodarowanych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe Tabela nr 4. Ilości odpadów według rodzajów w drugim półroczu 2013 r. - nieruchomości niezamieszkałe Rodzaj odpadu Kod odpadu ilość [Mg] niesegregowane odpady komunalne odpady ulegające biodegradacji, przede wszystkim zielone opakowania z papieru i tektury; papier i tektura nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 opakowania z tworzyw sztucznych; tworzywa sztuczne nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 20 03 01 1 529,22 R12, R15, R3 20 02 01, 20 01 08,, 20 01 38, ex 20 01 10 45,62 15 01 01, 20 01 01 53,66 R12, R15 42,93 R12, R15 15 01 02, 20 01 39 10,45 R12, R15, R5 Sposób zagospodarowania przetwarzania mechaniczno-biologiczne, kompostowanie 17,20 R12, R15, R5 opakowania ze szkła; szkło 15 01 07, 20 01 02 8,84 R12, R15 nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 18,48 R12, R15 opakowania z metali 15 01 04 4,5 R12, R15 nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 1,60 R12, R15 zmieszane odpady opakowaniowe 15 01 06 8,31 R12, R15 odpady poremontowe 17 01 01, 17 01 02, 17 01 07, 17 02 01, 17 04 05 354,71 R12 odzież i tekstylia 20 01 10, 20 01 11 2,30 R12 gleba i ziemia, w tym kamienie 20 02 02 10,80 R5 odpady wielkogabarytowe 20 03 07 0,30 R12 26
Procesy odzysku i unieszkodliwiania odpadów wynikające z ustawy o odpadach: R3 recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania), R5 recykling lub odzysk innych materiałów nieorganicznych, R12- wymiana odpadów w celu poddania któremukolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R11, R13 magazynowanie odpadów, które mają być poddane któremukolwiek z działań wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyjątkiem wstępnego magazynowania u wytwórcy odpadów), R14 inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części, R15 przetwarzanie odpadów w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu, D10 przekształcanie termiczne na lądzie. W sprawozdaniach kwartalnych firm do masy odpadów biodegradowalnych podanej w tabeli nr 4 (45,62 Mg) dodane są odpady papieru i kartonu oraz odzieży z włókien naturalnych, łącznie dając 99,28 Mg odpadów ulegających biodegradacji kwalifikacja zgodna z rozporządzeniem, jednak dla potrzeb niniejszej analizy wskazane jest rozdzielenie tych odpadów, zgodnie z rzeczywistym zagospodarowaniem nadający się do odzysku odpad papieru i tektury zostaje sprzedany recyklerom, a nie poddany kompostowaniu. Do powyższych ilości odpadów surowcowych należy również dodać odpady, które wydzielono na sortowni z 20 03 01 i poddano recyklingowi w ilości 49,28 Mg, co stanowi 2,4% ogólnej ilości odpadów zmieszanych (w tabeli odpady te zaznaczono kursywą). Odpady niebezpieczne w strumieniu odpadów komunalnych z zabudowy niezamieszkałej nie są wykazywane w sprawozdaniach kwartalnych firm jako odpady odebrane selektywnie. Zapewne większość tego rodzaju odpadów przekazywana jest do właściwego zagospodarowania na zasadzie odrębnych umów w ramach prowadzonej działalności, część natomiast trafia bezpośrednio do strumienia odpadów komunalnych zmieszanych. 27
Tabela nr 5. Całkowita ilość odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. - nieruchomości niezamieszkałe Odpady komunalne wg rodzajów Ilość [Mg] Zmieszane 1529,22 Zielone 45,62 Surowcowe 85,76 Poremontowe 354,71 Pozostałe 13,40 Razem 2028,71 Wykres nr 3. Udział ilościowy poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. - nieruchomości niezamieszkałe Udział ilościowy (w Mg) poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych 13,4 85,76 45,62 354,71 1529,22 Zmieszane Zielone Surowcowe Poremontowe Pozostałe W całkowitej ilości 2 028,61 Mg odpadów komunalnych, 499,49 Mg, czyli 24,6% strumienia stanowią odpady zebrane selektywnie, w tym najwięcej, bo 17,5% to odpady poremontowe. Odpady surowcowe to 4,2% i zaledwie 2,2% to odpady biodegradowalne. 28
Wykres nr 4. Udział procentowy odpadów zebranych selektywnie w drugim półroczu 2013 r. - nieruchomości niezamieszkałe Udział (%) odpadów zebranych selektywnie w całkowitej masie odpadów komunalnych 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 17,5 odpady poremontowe 4,2 2,2 0,6 odpady surowcowe odpady zielone pozostałe 3.4. Gospodarowanie odpadami komunalnymi na nieruchomościach zamieszkałych Z dniem 1 lipca 2013 r., zgodnie z zapisami ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2011, Nr 152, poz.897), wszyscy właściciele nieruchomości zamieszkałych w Gminie Ożarów Mazowiecki zostali objęci zorganizowanym systemem, który wprowadził miesięczną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. W zamian Gmina zobowiązana została do odbierania wszystkich odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych położonych na jej terenie. 3.4.1. Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zobligowała organy wykonawcze gmin do zorganizowania przetargu na odbieranie lub odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. 29
A. Procedura wyboru firmy, z którą Gmina Ożarów Mazowiecki podpisała umowę na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych 1. Dnia 17 grudnia 2012 r. sporządzono Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia. 2. W dniu 21 grudnia 2012 r. złożono zamówienie publiczne w trybie przetargu otwartego nieograniczonego, nr postępowania RZP.272.70.7.2013, termin składania ofert wyznaczono na 30 stycznia 2013 r. 3. Oferty złożyło 5 firm: Sita Polska Sp. z o.o., Remondis Sp. z o.o., Miejski Zakład Oczyszczania w Pruszkowie Sp. z o.o., BYŚ Wojciech Byśkiniewicz P.P.H.U. LEKARO Jolanta Zagórska. 4. W dniu 5 marca 2013 r. wyłoniono wykonawcę, który złożył najatrakcyjniejszą ofertę, tj. firmę MZO w Pruszkowie Sp. z o.o. Firma MZO zaoferowała wykonanie usługi za 4 843 440,00 zł brutto, ponadto wybrana oferta spełniała wymogi ustawy Prawo zamówień publicznych i Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. 5. W dniu 18 marca 2013 r. została zawarta umowa nr RZP.272.70.7.2013, której przedmiotem jest odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki i ich zagospodarowanie. B. Umowa z firmą Miejski Zakład Oczyszczania w Pruszkowie Sp. z o.o. Przedmiotowa umowa została zawarta na okres od 1 lipca 2013 r. do 30 czerwca 2015 r. Przewidywana ilość wytworzonych odpadów komunalnych, planowanych do odbioru i zagospodarowania, to maksymalnie 7 900 Mg rocznie. Zakres umowy obejmuje odbiór i zagospodarowanie (odzysk lub unieszkodliwienie) każdej wytworzonej przez mieszkańców nieruchomości zamieszkałych ilości odpadów komunalnych zmieszanych oraz zbieranych w sposób selektywny, tj. szkło, papier, tworzywa sztuczne i metale oraz odpady zielone w zamian za zryczałtowane wynagrodzenie brutto za okres jednego miesiąca w wysokości 201 810,00 zł. W cenie tej zawiera się również odbiór 30
i zagospodarowanie odpadów dostarczanych przez mieszkańców do GPZOP oraz obsługa tych punktów. 3.4.2. Deklaracje o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi Do 30 czerwca 2013 r. właściciele nieruchomości zamieszkałych zobowiązani byli do wypowiedzenia wcześniejszych umów zawartych z podmiotami uprawnionymi do odbioru odpadów komunalnych. Uchwałą z dnia 14 marca 2013 r. zobowiązano właścicieli nieruchomości zamieszkałych do złożenia pierwszej deklaracji do dnia 15 maja 2013 r. W deklaracjach właściciel nieruchomości deklarował rzeczywistą liczbę mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, na podstawie której naliczana była wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej w Ożarowie Mazowieckim z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty, ponoszona przez mieszkańców opłata stanowi iloczyn liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość oraz stawki 11,00 zł, w przypadku, gdy odpady komunalne zbierane są i odbierane selektywnie lub 22,00 zł, gdy odpady nie są zbierane i odbierane w sposób selektywny. Na koniec 2013 roku złożono ogółem 4 337 deklaracji obejmujących 21 498 osób. Właściciele nieruchomości jednorodzinnych złożyli 4 296 deklaracji, natomiast 73 deklaracje zostały złożone przez wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, obejmując 8 030 osób. 91,7% właścicieli nieruchomości jednorodzinnych zadeklarowało segregację odpadów (3 941 deklaracji), a jedynie niespełna 8% składających deklaracje odpadów nie segreguje. W przypadku wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych tylko kilka z nich zadeklarowało niewielki odsetek osób nie segregujących odpadów. W zasadzie 100% mieszkańców zameldowanych na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki zostało objętych nowym systemem gospodarowania odpadami komunalnymi. W ramach weryfikacji złożonych deklaracji oraz weryfikacji bazy nieruchomości wysłano w okresie od września do grudnia 2013 r. 223 wezwania. Wezwania dotyczyły wątpliwości organu w zakresie zadeklarowanej ilości osób lub nie 31
złożenia deklaracji. Na koniec 2013 r. wszczętych zostało 5 postępowań w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. 3.4.3. Sposoby postępowania z odpadami komunalnymi Odpady komunalne z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki odbierane są jako odpady zmieszane oraz zbierane selektywnie, stanowiące podstawę systemu gospodarki odpadami. Firma odbierająca odpady działa zgodnie z harmonogramem odbioru odpadów komunalnych opracowanym dla mieszkańców gminy. Zmieszane odpady komunalne Dla potrzeb gromadzenia i odbioru zmieszanych odpadów komunalnych nieruchomości zostały wyposażone w niebieskie pojemniki, których wielkość uzależniona jest od liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość. Dla zabudowy jednorodzinnej ustalono: pojemnik 120 l dla nieruchomości zamieszkałych przez 1-2 osoby, pojemnik 240 l dla 3-4 osób, pojemnik 360 l dla 5-6 osób, powyżej 6 osób dodatkowo jeden pojemnik 120 l na każde kolejne dwie osoby lub odpowiednio większy pojemnik. W przypadku prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów dopuszcza się wyposażenie nieruchomości zamieszkałych przez 1 do 4 osób w pojemnik o pojemności 120 l, dla 5 i więcej osób pojemnik o pojemności 240 l. W zabudowie wielorodzinnej na 60 mieszkańców przypada jeden kontener na odpady zmieszane o pojemności 1 100 l. 32
Tabela nr 6. Zestawienie ilości pojemników na odpady zmieszane Pojemniki na odpady zmieszane zabudowa jednorodzinna zabudowa wielorodzinna pojemność ilość pojemność ilość 110 l 86 120 l 7 120 l 2 738 240 l 4 240 l 1 275 360 l 1 360 l 24 770 l 3 770 l 28 1 100 l 193 1 100 l 100 4 251 208 Ogółem nieruchomości zamieszkałe zostały wyposażone w 4 459 szt. pojemników, z czego 301 pojemników stanowi własność właścicieli nieruchomości. Częstotliwość odbioru Odpady zmieszane odbierane są od właścicieli domów jednorodzinnych dwa razy w miesiącu, w zabudowie osiedlowej nie rzadziej niż dwa razy na tydzień, z pozostałych budynków wielorodzinnych nie rzadziej niż dwa razy na miesiąc. Odpady segregowane Na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki ustalono następujące sposoby selektywnego zbierania odpadów komunalnych: u źródła bezpośrednio na terenie nieruchomości, w Gminnych Punktach Zbiórki Odpadów Problemowych. Zbiórka selektywna opiera się na dwóch systemach: workowym oraz pojemnikowym. System workowy obejmuje zabudowę jednorodzinną, z której raz w miesiącu odbierane są odpady typu: papier, tworzywa sztuczne, metale w workach czerwonych o pojemności 120 l oraz szkło w workach zielonych o pojemności 60 l. Mieszkańcy domów jednorodzinnych otrzymali tzw. pakiety startowe zawierające ilość worków zależną od liczby mieszkańców, w kolejnych miesiącach kierowano się zasadą 1:1, czyli dostarczenia jednego worka zwrotnego w zamian za każdy worek 33
wystawiony. W przypadku większej ilości odpadów mieszkańcy mają możliwość bezpłatnego zaopatrzenia się w dodatkowe worki w siedzibie Urzędu Miejskiego lub wystawienia odpadów we własnych workach. Na cały okres trwania umowy (tj. na 24 miesiące) z podmiotem odbierającym odpady komunalne zamówiono: 350 tys. sztuk worków czerwonych, 250 tys. sztuk worków zielonych, z czego w drugim półroczu 2013 r. wykorzystano ok. 60 tys. sztuk. Zabudowa wielorodzinna objęta została systemem pojemnikowym. Odpady surowcowe odbierane są dwa lub trzy razy w tygodniu w zabudowie wielorodzinnej osiedlowej oraz dwa do czterech razy w miesiącu w zabudowie wielorodzinnej innej niż osiedlowa zgodnie z ustalonym z zarządcami budynków harmonogramem. Tabela nr 7. Zestawienie ilości pojemników na odpady segregowane w zabudowie wielorodzinnej Pojemniki na odpady segregowane zabudowa wielorodzinna Rodzaj pojemność ilość Szkło 240 l 59 Mix 770 l 24 Mix 1 100 l 82 dzwon makulatura 1 500 l 22 dzwon plastik 1 500 l 14 dzwon szkło 1 500 l 27 dzwon makulatura 1 700 l 4 dzwon plastik 1 700 l 11 dzwon szkło 1 700 l 4 dzwon makulatura 2 500 l 5 dzwon plastik 2 500 l 10 dzwon szkło 2 500 l 7 269 34
Odpady zielone Od 1 lipca 2013 r. mieszkańcy Gminy mieli możliwość oddawać bezpośrednio z nieruchomości odpady zielone pochodzące z przydomowych ogrodów i trawników. Odpady typu liście, trawa, gałęzie itp. oddawane są zgodnie z ustalonym harmonogramem, w okresie wegetacyjnym od maja do listopada, raz na dwa miesiące. W drugim półroczu z zabudowy jednorodzinnej odpady były odbierane po raz pierwszy w lipcu, następnie jeszcze dwukrotnie we wrześniu i listopadzie. Odpady te wystawiane były w workach własnych mieszkańców. W zabudowie wielorodzinnej podstawiane były kontenery o pojemności 7 m 3 po wcześniejszym uzgodnieniu z zarządcami. Odpady problemowe Ze strumienia odpadów komunalnych wydzielane są odpady problemowe: zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, zużyte baterie i akumulatory, zużyte świetlówki i inne odpady zawierające rtęć, przeterminowane leki, chemikalia (resztki farb, lakierów, środki ochrony roślin itp.), odpady budowlane i rozbiórkowe, zużyte opony, popioły odpady wielkogabarytowe. Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz baterie i akumulatory mieszkańcy mogą oddawać w punktach sprzedaży detalicznej, z zastrzeżeniem, że zużyty elektrosprzęt oddaje się przy zakupie nowego. Na terenie Gminy wyznaczono 8 punktów (Urząd Miejski, Domy Kultury, szkoły podstawowe), w których można oddać zużyte baterie oraz 5 aptek, w których można oddać przeterminowane leki. Zużyte opony można przekazać do zagospodarowania podmiotowi świadczącemu usługi ich wymiany. Odpady wielkogabarytowe odbierane są dwa razy w roku z terenów zabudowy jednorodzinnej w kwietniu oraz październiku w ramach zbiórki objazdowej. W zabudowie wielorodzinnej odpady te odbierane są raz na dwa miesiące. 35
Wszystkie wyżej wymienione odpady problemowe oraz pozostałe z tej grupy mieszkańcy mogą bezpłatnie oddać w Gminnych Punktach Zbiórki Odpadów Problemowych. Usługi dodatkowe W drugim półroczu 2013 r. mieszkańcy korzystali z usług dodatkowych według poniższego zestawienia: Tabela nr 8. Zestawienie ilości usług dodatkowych 2013 kontener KP5 (szt.) worki na gruz (szt.) worki na popiół (szt.) usługa wywozu (ilość zleceń) lipiec 5 30 2 sierpień 5 82 2 wrzesień 10 5 20 3 październik 14 5 92 2 listopad 10 20 76 2 grudzień 1 10 45 142 198 11 Dużym zainteresowaniem wśród mieszkańców cieszyły się kontenery o pojemności 5 m 3, podstawiane na trzy dni robocze za cenę brutto 170,00 zł. Do kontenerów tych mieszkańcy mogli oddawać odpady podlegające segregacji typu odpady zielone, odpady poremontowe czy gruz. Korzystnym rozwiązaniem dla mniejszej ilości odpadów są płatne usługi wywozu, kiedy za kwotę brutto 20,00 zł mieszkańcy mogą oddać bezpośrednio z nieruchomości do 20 worków o pojemności 60 l z popiołem, gruzem lub odpadami zielonymi. 36
3.4.4. Akcje edukacyjno-informacyjne Obowiązek przeprowadzania akcji edukacyjno-informacyjnych wynika wprost z zapisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Akcje te mają służyć podnoszeniu świadomości ekologicznej mieszkańców, co powinno mieć bezpośrednie przełożenie na prawidłową segregację odpadów. Na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki przeprowadzane były akcje promocyjne dotyczące selektywnej zbiórki odpadów komunalnych i były to: 1. artykuły promocyjno-edukacyjne dotyczące selektywnej zbiórki publikowane w lokalnymi miesięczniku Informator Ożarowski o nakładzie 4000 szt. 2. artykuły promocyjno-edukacyjne w lokalnej prasie obejmującej zasięgiem teren powiatu warszawskiego zachodniego, 3. zakładka na stronie internetowej Gminy Ożarów Mazowiecki www.ozarowmazowiecki.pl, w której umieszczane są informacje dotyczące selektywnej zbiórki odpadów, informacje takie umieszczane są również na profilu Gminy na Facebooku. 3.4.5. Kontrola mieszkańców i podmiotu odbierającego odpady komunalne Od momentu wdrożenia systemu na bieżąco prowadzona jest weryfikacja w zakresie odpadów przekazywanych przez mieszkańców. Firma odbierająca odpady informuje o sytuacjach związanych z niewłaściwym segregowaniem odpadów lub o innych sytuacjach problemowych. Na bieżąco przeprowadzane są kontrole w tym zakresie, jednocześnie kontrolowana jest firma świadcząca usługę odbioru i zagospodarowania odpadów. Weryfikacja innych podmiotów mających siedziby poza Gminą odbywa się poprzez przekazywane karty przekazania odpadów. 37
3.5. Zestawienie ilości odebranych i zagospodarowanych odpadów z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe Tabela nr 9. Ilość odpadów według rodzajów w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe. Rodzaj odpadu Kod odpadu ilość [Mg] niesegregowane odpady komunalne odpady ulegające biodegradacji, przede wszystkim zielone opakowania z papieru i tektury; papier i tektura nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 opakowania z tworzyw sztucznych; tworzywa sztuczne nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 20 03 01 2374,80 R12, R15 20 02 01, 20 01 08, 20 02 01, 20 01 38, ex 20 01 10 156,80 15 01 01, 20 01 01 209,60 R12 126,10 R12 15 01 02, 20 01 39 161,90 R12 91,70 R12 opakowania ze szkła; szkło 15 01 07, 20 01 02 208,30 R12 nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 74,30 R12 opakowania z metali 15 01 04 2,00 R12 nadające się do odzysku pozostałości z wysortowania 20 03 01 4,50 R12 Sposób zagospodarowania przetwarzanie mechanicznobiologiczne, kompostowanie odpady poremontowe 17 01 01, 17 01 02, 17 01 07, 17 02 01, 17 04 05 274,90 R14, R5 odzież i tekstylia 20 01 10, 20 01 11 1,00 R12 odpady wielkogabarytowe 20 03 07 72,00 R12, R15 zużyte opony 16 01 03 5,00 D10, R12 żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów (z wyłączeniem pyłów z kotłów wymienionych w 10 01 04) 10 01 01 2,00 R14 zużyty elektrosprzęt 20 01 23, 20 01 35, 20 01 36 9,40 R12 Leki 20 01 32 0,20 R12 opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych 15 01 10 1,04 R12 38
W sprawozdaniach kwartalnych w masę odpadów ulegających biodegradacji oprócz odpadów zielonych i kuchennych ulegających biodegradacji wliczone są również odpady papieru i tektury w ilości 209,60 Mg, co łącznie daje 366,40 Mg. Jednakże w rzeczywistości papier i karton poddane są recyklingowi i ujęte w ilości odpadów surowcowych. 581,80 Mg to ilość odpadów surowcowych odebranych selektywnie, natomiast 296,60 Mg to ilość odpadów surowcowych wydzielonych z 20 03 01 nadających się do recyklingu, co stanowi 12,5% łącznej masy odpadów zmieszanych odebranych z zabudowy mieszkaniowej Gminy. W ilości odpadów zebranych selektywnie, zgodnie z zasadami nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w Gminie, pojawiły się nowe rodzaje odpadów, tj. opakowania po substancjach niebezpiecznych, leki, popioły z palenisk domowych czy opony w łącznej ilości 8,24 Mg. Wzrosła również znacząco ilość zużytego elektro-sprzętu z 0,30 Mg w pierwszym półroczu 2013 r. do 9,40 Mg w drugim, z nieruchomości zamieszkałych. Tabela nr 10. Całkowita ilość odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. - nieruchomości zamieszkałe Odpady komunalne wg rodzajów Ilość [Mg] Zmieszane 2 374,80 Zielone 156,80 Surowcowe 581,80 Poremontowe 274,90 Pozostałe 90,64 Razem 3 478,94 39
Wykres nr 5. Udział ilościowy poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013. nieruchomości zamieszkałe Udział ilościowy (Mg) poszczególnych rodzajów odpadów komunalnych 274,9 90,64 Zmieszane 156,8 581,8 2374,8 Zielone Surowcowe Poremontowe Pozostałe W ogólnej ilości 3 478,94 Mg odpadów komunalnych odebranych z nieruchomości zamieszkałych w drugim półroczu 2013 r., odpady zebrane selektywnie w ilości 1 104,14 Mg stanowiły 31,7% całkowitej masy odpadów komunalnych. Odpady zielone stanowiły 4,5% ogólnej ilości odpadów, surowcowe 16%, poremontowe 7,9% i pozostałe 2,6%. Wszystkie odpady komunalne poddane sortowaniu dały balast (19 12 12) o masie 1 628,1 Mg, całość została poddana procesom odzysku, przekazana do obróbki biologicznej przed ostatecznym zeskładowaniem. Analizując ilości odpadów odebranych z nieruchomości zamieszkałych w drugim półroczu 2013 r. w odniesieniu do prognozy ilości wytworzonych odpadów w zapisach SIWZ, tj. ok. 7000 Mg odpadów komunalnych zmieszanych i 900 Mg odpadów komunalnych zebranych selektywnie, należy stwierdzić, że prognozowane ilości nie różnią się znacząco od rzeczywiście uzyskanych: przy zakładanej ilości 3500 Mg odpadów komunalnych zmieszanych faktycznie zebrano 2374,80 Mg, natomiast odpadów segregowanych odebrano 1104,14 przy prognozowanych 450 Mg. Ogólna założona ilość wynosiła 3950 Mg dla półrocza, a zebrano 3478,94 Mg. 40
Wykres nr 6. Udział procentowy odpadów zebranych selektywnie w całkowitej masie odpadów komunalnych w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe Udział (%) odpadów zebranych selektywnie w całkowitej masie odpadów komunalnych 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 7,9 odpady poremontowe 16 4,5 2,6 odpady surowcowe odpady zielone pozostałe 3.6. Zestawienie ilości odpadów komunalnych odebranych i zagospodarowanych z terenu Gminy Ożarów Mazowiecki w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości zamieszkałe oraz niezamieszkałe Tabela nr 11. Zestawienie ilości odpadów komunalnych według rodzajów w drugim półroczu 2013 r. nieruchomości niezamieszkałe i zamieszkałe Odpady zebrane w II półroczu 2013 r. Odpady komunalne według rodzaju zmieszane zielone surowcowe poremontowe pozostałe nieruchomości niezamieszkałe nieruchomości zamieszkałe 1 529,22 45,62 85,76 354,71 13,40 2 374,80 156,80 581,80 274,90 90,64 łączna ilość 3 904,02 202,42 667,56 629,61 104,04 41
Wykres nr 7. Porównanie ilości odpadów komunalnych dla nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych w drugim półroczu 2013 r. Ilość odpadów komunalnych (Mg) wg rodzajów w II półroczu 2013 r. 2500 2374,8 2000 1500 1000 500 0 1529,22 354,71 45,62 85,76 13,4 nieruchomości niezamieszkałe 581,8 274,9 156,8 90,64 nieruchomości zamieszkałe zmieszane zielone surowcowe poremontowe pozostałe Z powyższego zestawienia wynika, że odpady komunalne zmieszane odebrane z posesji zamieszkałych stanowią 60% ilości tych odpadów w stosunku do 40% z zabudowy niezamieszkałej, dalej odpowiednio, odpady biodegradowalne to prawie 80% do 20%, a surowcowe i pozostałe niespełna 90% do 10% łącznej ilości poszczególnych strumieni, jedynie ilości odpadów remontowo-budowlanych są zbliżone w obu grupach nieruchomości. 42
3.6.1. Porównanie ilości odpadów komunalnych odebranych w pierwszym i drugim półroczu 2013 r. Tabela nr 12. Całkowita ilość odpadów odebrana w drugim półroczu 2013 r. Odpady komunalne wg rodzajów Ilość [Mg] Zmieszane 3 904,02 Zielone 202,42 Surowcowe 667,56 Poremontowe 629,61 Pozostałe 104,04 Razem 5 507,65 Wykres nr 8. Porównanie ilości odpadów pierwsze i drugie półrocze 2013 r. Ilość (Mg) odpadów komunalnych w 2013 roku 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 zmieszane biodegrado walne surowcowe poremonto we pozostałe I półrocze 2013 r. 3024,48 21,89 182,4 162,09 38,2 II półrocze 2013 r. 3904,02 202,42 667,56 629,61 104,04 43
Powyższe porównanie ilości odpadów zebranych w poszczególnych półroczach wykazuje wyraźny wzrost ilości odpadów komunalnych zebranych selektywnie w drugim półroczu około czterokrotny w przypadku odpadów surowcowych i poremontowych, trzykrotny w przypadku pozostałych rodzajów i aż dziesięciokrotny dla biodegradowalnych. Wzrost ten, wykazany w innych ujęciach wcześniejszych zestawień, był możliwy dzięki wprowadzeniu nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, a nastąpił w zabudowie mieszkalnej. Tabela nr 13. Łączna ilość odpadów komunalnych odebranych w roku 2013. Odpady komunalne wg rodzajów Ilość [Mg] Zmieszane 6 928,50 Biodegradowalne 224,31 Surowcowe 849,96 Poremontowe 791,70 Pozostałe 142,24 Razem 8 936,71 3.7. Gminne Punkty Zbiórki Odpadów Problemowych Zgodnie z art. 3 pkt. 2 ust. 6 do zadań gmin należy tworzenie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Realizacja tego zadania ma przyczynić się do rozwoju systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, a docelowo do zmniejszenia ilości składowanych odpadów oraz ograniczenia ich negatywnego wpływu na środowisko. Od 1 lipca 2013 r. na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki działają dwa punkty zorganizowane przez Gminę, a prowadzone przez MZO Sp. z o.o.: GPZOP w Duchnicach, ul. Ożarowska 54, otwarty w każdy pierwszy i trzeci piątek i sobotę miesiąca; GPZOP w Wolicy, ul. Leśna 1, otwarty w każdy drugi i czwarty piątek i sobotę miesiąca. 44
Punkty otwarte są w godzinach dogodnych dla mieszkańców, tj. w piątki w godzinach 9.00-19.00 oraz soboty od 9.00 do 15.00. Znajdują się na wydzielonym, utwardzonym, ogrodzonym terenie, wyposażone są w pomieszczenia socjalne dla obsługi. Każdy z nich obejmuje teren o powierzchni 792 m 2. MZO dostarcza w dni działania punktów odpowiednie kontenery i pojemniki na następujące rodzaje odpadów: - odpady zielone, - odpady surowcowe (papier, tworzywa sztuczne, metal, opakowania wielomateriałowe), - szkło, - zużyty elektrosprzęt, - zużyte baterie i akumulatory, - zużyte świetlówki i inne odpady zawierające rtęć, - chemikalia, - odpady wielkogabarytowe, - zużyte opony, - odpady poremontowe, - popioły. Pracownicy obsługujący punkty zobowiązani są do przyjęcia od mieszkańców każdej ilości odpadów po okazaniu przez nich dokumentu tożsamości i dowodu uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Firma prowadząca punkty, MZO Sp. z o.o., zobowiązana jest do przekazywania Gminie miesięcznych raportów o ilościach i rodzaju przyjętych odpadów w GPZOP. 45
Ryc. 1. Mapka usytuowania GPZOP w Wolicy Ryc. 2. Mapka usytuowania GPZOP w Duchnicach 46
Ryc. 3. Usytuowanie GPZOP na terenie Gminy Ożarów Mazowiecki położenie GPZOP istniejących położenie GPZOP planowanego 47