GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY CENTRAL STATISTICAL OFFICE PODSTAWOWE DANE Z ZAKRESU OCHRONY ZDROWIA W 2008 R. BASIC DATA ON HEALTH CARE IN 2008 Statistical Information and Elaborations Informacje i opracowania statystyczne Warszawa 2009
Opracowanie publikacji Preparation of the publication GUS, Departament Badań Społecznych CSO, Social Surveys Division kierujący supervisor dr Grażyna Marciniak zespół team Grażyna Dykowska, Natalia Koehne, Michał Koziński, Elżbieta Król - mapy (maps) Ewa Malesa - naczelnik wydziału (head of section), Joanna Marzęcka, Urszula Salwa, Izabela Wilkińska, Marzena Żytecka-Karolak Departament Badań Społecznych, GUS Agnieszka Broś, Agnieszka Czekaj, Ewa Janiczko, Anna Jasiówka, Piotr Woch (rozdział 2.2) Ośrodek Statystyki Zdrowia, US Kraków Projekt okładki Cover design Zakład Wydawnictw Statystycznych Statistical Publishing Establishment ISSN 1508-1052 Publikacja dostępna na http://www.stat.gov.pl/ Publication available on http://www.stat.gov.pl/
PRZEDMOWA Publikacja niniejsza jest kolejną edycją opracowania, wydawanego od 1991 r. corocznie przez GUS w serii Informacje i opracowania statystyczne (do 1997 roku noszącego tytuł: Podstawowe dane z zakresu ochrony zdrowia i opieki społecznej ). Zasadniczą, tabelaryczną część publikacji, poprzedzają uwagi metodologiczne i komentarz analityczny. Uwagi metodologiczne obejmują określenia i definicje pojęć stosowane w sprawozdawczości statystycznej w 2008 r., będącej źródłem danych prezentowanych w części tabelarycznej. Komentarz analityczny stanowi syntetyczny opis prawidłowości obserwowanych w zasobach kadrowych (pracownicy medyczni), i materialnych opieki zdrowotnej (szpitale, przychodnie, apteki, etc.) oraz pomocy społecznej. Podobnie jak w roku poprzednim dotyczy on też wydatków publicznych na opiekę zdrowotną i pomoc społeczną oraz wydatków publicznych i prywatnych na ochronę zdrowia zestawionych w Narodowym Rachunku Zdrowia. W tej edycji publikacji w komentarzu analitycznym zamieszczono również analizę wybranych obszarów opieki zdrowotnej w ujęciu wojewódzkim, opracowaną przez zespół pracowników Urzędu Statystycznego w Krakowie, a także przygotowaną w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi, informację o działalności służby medycyny pracy. W dziale I części tabelarycznej zaprezentowano podstawowe dane dotyczące pracowników medycznych, pracujących i posiadających prawo wykonywania zawodu, z uwzględnieniem lekarzy specjalistów, informacje o liczbie i działalności zakładów ambulatoryjnej i stacjonarnej opieki zdrowotnej, krwiodawstwa, ratownictwa medycznego oraz pomocy doraźnej, aptek i punktów aptecznych ogólnodostępnych, żłobków oraz o wydatkach publicznych na ochronę zdrowia. Dział ten zawiera także wyniki Narodowego Rachunku Zdrowia opracowanego dla 2007 r. Po raz pierwszy zamieszczono również informacje o służbie medycyny pracy oraz o turnusach rehabilitacyjnych dofinansowywanych przez PFRON. W tablicach działu II przedstawiono podstawowe dane ilustrujące działalność stacjonarnych zakładów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych i rodzin zastępczych, informacje o udzielonych świadczeniach w zakresie pomocy społecznej i wydatkach publicznych na opiekę społeczną. W obu działach dane zaprezentowano zarówno w skali kraju jak i w układzie 16 województw. Tablice odnoszące się do opieki zdrowotnej opracowano przede wszystkim na podstawie wyników badań statystycznych GUS, Ministerstwa Zdrowia (pracownicy medyczni, szpitale, opieka długoterminowa), Instytutu Psychiatrii i Neurologii (zakłady psychiatryczne), Instytutu Hematologii i Transfuzjologii (krwiodawstwo) oraz Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (świadczenia pomocy społecznej). Tablice dotyczące służby zdrowia MON, MSWiA (oprócz krwiodawstwa) opracowano na podstawie sprawozdawczości tych resortów. Zestawienia tabelaryczne zawierające informacje o wydatkach z budżetu państwa i z budżetów samorządów terytorialnych zostały opracowane na podstawie danych Ministerstwa Finansów. Dyrektor Departamentu Badań Społecznych dr Grażyna Marciniak 3
INTRODUCTION This publication, until 1997 known as Basic data on health service and social welfare, is the newest issue in the series Statistical Information and Papers, published annually by the Central Statistical Office since 1991. The basic part, consisting of tables, is preceded by methodological notes and analytical comment. The methodological notes contain terms and definitions used in the reporting of 2008, which has been the main source of data presented in the tables. The analytical comment gives a concise description of phenomena observed in human (medical staff) and material (hospitals, clinics, pharmacies etc.) resources. Similarly to the previous publication, it also includes public expenditures on health and social care as well as public and private expenditures on health protection assembled into National Health Accounts. In this issue of publication the analytical comment includes a comparison of selected domains of health care by regional division elaborated by team of the Statistical Office in Krakow. Moreover the Nofer Institute of Occupational Medicine (NIOM) in Lodz prepared information about activity of service of occupational health care. Tables of section I present basic statistics on medical staff, numbers and activities of out-patient and inpatient health care institutions, blood donation, emergency services, commonly accessible pharmacies and pharmacy outlets, nurseries, as well as statistics on public expenditures on health care. In addition to this, the results of the National Health Account for the year 2007 are presented. For the first time, publication contains in formations about occupational health care and rehabilitative periods bailouted by National Disabled Persons Rehabilitation Fund (PFRON). Section II includes tables with general information concerning stationary social assistance establishments, care and education centres, foster homes, social benefits and public expenditures on social assistance. The data contained in both sections has been presented as totals for the whole country and for 16 voivodships. Tables referring to health care institutions rely mostly on the data collected by the Central Statistical Office and the data of the Ministry of Health (medical staff, hospitals, long term care), Institute of Psychiatry and Neurology (psychiatric institutions), Haematology and Transfusiology Institute (blood donations), Ministry of Labour and Social Policy social welfare benefits). Tables concerning health services of the Ministry of National Defence and the Ministry of Internal Affairs and Administration have been prepared on the basis of the ministries reports. Tables on the state budget and local self-government expenditures are based on the Ministry of Finance. Director Social Surveys Division Grażyna Marciniak, Ph.D. 4
SPIS TREŚCI Nr Str. Przedmowa... x 3 CZĘŚĆ 1 UWAGI METODOLOGIOCZNE... x 19 1.1 Źródła danych statystycznych... x 19 1.2 Podstawowe wyjaśnienia metodologiczne... x 21 1.3 Podstawowe definicje... x 28 CZĘŚĆ 2 KOMENTARZ ANALITYCZNY... x 57 2.1 Ochrona zdrowia... x 57 2.2 Porównanie międzywojewódzkie... x 81 2.3 Pomoc spoleczna... x 93 CZĘŚĆ 3 TABLICE WYNIKOWE x 104 Dział I Ochrona zdrowia... x 105 Pracownicy medyczni posiadający prawo wykonywania zawodu medycznego według województw... 1 105 Praktyki zarejestrowane w izbach lekarskich i pielęgniarskich... 2 106 Pracownicy medyczni według głównego miejsca pracy w 2008 r.... 3 107 Pracownicy medyczni według województw w 2008 r.... 4 108 Lekarze specjaliści... 5 109 Zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej według województw... 6 110 Praktyki lekarskie według województw... 7 111 Porady udzielone w ambulatoryjnych zakładach opieki zdrowotnej według rodzajów zakładów i w ramach praktyk lekarskich... 8 114 Porady udzielone w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej w miastach i na wsi według województw... 9 115 Porady udzielone w ambulatoryjnych zakładach opieki zdrowotnej według województw... 10 117 Porady lekarskie w podstawowej opiece zdrowotnej w miastach i na wsi według województw... 11 119 Specjalistyczne porady lekarskie i stomatologiczne według województw... 12 120 Działalność publicznych zakładów opieki zdrowotnej w miastach według województw... 13 121 Działalność niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej w miastach według województw... 14 122 Porady udzielone w ramach praktyk lekarskich w miastach według województw... 15 123 Działalność zakladów opieki zdrowotnej świadczących służbę medycyny pracy według województw... 16 124 Porady udzielone w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej na wsi według województw... 17 125 Jednostki podstawowe służby medycyny pracy według województw... 18 126 5
Nr Str. Lekarze uprawnieni do sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi według województw... 19 127 Działalność orzecznicza lekarzy medycyny pracy według województw... 20 128 Badania wstępne, okresowe i kontrolne... 21 129 Ambulatoryjna rehabilitacja lecznicza w związku z patologią zawodową według województw... 22 130 Działalność konsultacyjna wojewódzkich ośrodków medycyny pracy według województw... 23 131 Działalność kontrolna wojewódzkich ośrodków medycyny pracy według województw... 24 132 Działalność odwoławcza wojewódzkich ośrodków medycyny pracy według województw... 25 133 Łóżka w stacjonarnej opiece zdrowotnej - według klasyfikacji dostawców dóbr i usług w ochronie zdrowia ICHA-HP... 26 134 Szpitale ogólne według resortów nadzorujacych w 2008 r... 27 134 Szpitale ogólne według województw... 28 135 Łóżka, inkubatory oraz porody w szpitalach ogólnych według województw... 29 135 Stanowiska dializacyjne działające w szpitalach ogólnych i przychodniach specjalistycznych według województw... 30 136 Działalność oddziałów w szpitalach ogólnych według województw... 31 137 Działalność oddziałów w szpitalach publicznych... 32 154 Działalność oddziałów w szpitalach niepublicznych... 33 155 Miejsca dzienne i leczeni w trybie dziennym na oddziałach szpitalnych według województw... 34 156 Wypisani i zmarli w szpitalach ogólnych według województw... 35 156 Zakłady stacjonarnej opieki psychiatrycznej według województw... 36 157 Placówki lecznictwa uzdrowiskowego według województw... 37 160 Działalność placówek lecznictwa uzdrowiskowego według województw... 38 160 Sanatoria rehabilitacyjne według województw... 39 162 Liczba zabiegów wykonanych w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoriach rehabilitacyjnych według województw... 40 163 Zakłady opiekuńczo-lecznicze i pielęgnacyjno-opiekuńcze oraz hospicja według województw... 41 164 Struktura wieku pacjentów zakładów opieki długoterminowej według województw... 42 165 Niepełnosprawni korzystający z dofinansowań PFRON do turnusów rehabilitacyjnych według dysfunkcji osoby niepełnosprawnej i rodzaju turnusu w 2008 r... 43 166 Niepełnosprawni korzystający z dofinansowań PFRON do turnusów rehabilitacyjnych według dysfunkcji osoby niepełnosprawnej i województw w 2008 r... 44 167 Krwiodawstwo według województw... 45 174 Apteki i punkty apteczne według województw... 46 175 Placówki pomocy doraźnej i ratownictwa medycznego według województw... 47 179 6
Nr Str. Medyczne działania ratownicze według województw... 48 179 Żłobki... 49 180 Dzieci przebywające w żłobkach i oddziałach żłobkowych według wieku... 50 181 Pracownicy medyczni służby zdrowia resortu obrony narodowej i spraw wewnętrznych... 51 181 Zakłady stacjonarnej opieki zdrowotnej resortów obrony narodowej i spraw wewnętrznych i ich działalność... 52 182 Pozostałe zakłady opieki zdrowotnej resortów obrony narodowej i spraw wewnętrznych i ich działalność.. 53 184 Publiczne i prywatne wydatki na ochronę zdrowia w latach 2006 2007... 54 185 Wydatki powiązane z ochroną zdrowia w latach 2006 2007... 55 186 Wydatki na ochronę zdrowia w 2007 r. według funkcji (łącznie z funkcjami powiązanymi z ochroną zdrowia) i płatników - w mln zł (na podstawie Narodowego Rachunku Zdrowia)... 56 187 Wydatki na ochronę zdrowia w 2007 r. według funkcji (łącznie z funkcjami powiązanymi z ochroną zdrowia) i płatników - struktura według płatników w % (na podstawie Narodowego Rachunku Zdrowia) 57 189 Wydatki bieżące na ochronę zdrowia w 2007 r. według dostawców dóbr i usług oraz płatników - w mln zł (na podstawie Narodowego Rachunku Zdrowia)... 58 191 Wydatki bieżące na ochronę zdrowia w 2007 r. według dostawców dóbr i usług oraz płatników - struktura według płatników w % (na podstawie Narodowego Rachunku Zdrowia)... 59 194 Wydatki na ochronę zdrowia w 2007 r. według funkcji i dostawców dóbr i usług - w mln zł (na podstawie Narodowego Rachunku Zdrowia)... 60 197 Wydatki na ochronę zdrowia w 2007 r. według funkcji i dostawców dóbr i usług - struktura według dostawców w % (na podstawie Narodowego Rachunku Zdrowia)... 61 198 Koszty świadczeń zdrowotnych dla ubezpieczonych poniesione przez Narodowy Fundusz Zdrowia w 2007 i 2008 r... 62 199 Wydatki z budżetu państwa na ochronę zdrowia według wybranych rozdziałów budżetowych w 2007 i 2008 r... 63 200 Wydatki na ochronę zdrowia w budżetach samorządów terytorialnych według województw w 2008 r.... 64 201 Wydatki budżetów samorządów terytorialnych na ochronę zdrowia według wybranych rozdziałów budżetowych w 2007 i 2008 r.... 65 202 Dział II Pomoc społeczna... x 203 Zakłady stacjonarne pomocy społecznej według organów prowadzących... 1 (66) 203 Zakłady stacjonarne pomocy społecznej według rodzaju placówki... 2 (67) 204 Zakłady stacjonarne pomocy społecznej według grup mieszkańców... 3 (68) 205 Zakłady stacjonarne pomocy społecznej według województw... 4 (69) 206 Zakłady stacjonarne pomocy społecznej według sektora i województw... 5 (70) 207 Mieszkańcy zakładów stacjonarnych pomocy społecznej... 6 (71) 208 Pracujący w zakładach stacjonarnych pomocy społecznej według zawodów i województw... 7 (72) 218 7
Nr Str. Pracujący w domach pomocy społecznej według zawodów i województw... 8 (73) 218 Całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze dla dzieci i młodzieży... 9 (74) 219 Placówki wsparcia dziennnego... 10 (75) 219 Rodziny zastępcze według typów... 11 (76) 220 Rodziny zastępcze w miastach i na wsi według typów... 12 (77) 220 Placówki rodzinne w Polsce ogółem i w województwach... 13 (78) 221 Placówki socjalizacyjne w Polsce ogółem i w województwach... 14 (79) 222 Placówki interwencyjne w Polsce ogółem i w województwach... 15 (80) 223 Placówki wielofunkcyjne w Polsce ogółem i w województwach... 16 (81) 224 Placówki wielofunkcyjne według funkcji w Polsce ogółem i w województwach... 17 (82) 225 Rodziny zastępcze ogółem według województw... 18 (83) 226 Dzieci w rodzinach zastępczych w Polsce ogółem i w województwach... 19 (84) 227 Osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej w Polsce ogółem i w województwach... 20 (85) 228 Osoby korzystające ze świadczeń pomocy społecznej na 10 tys. ludności w Polsce ogółem i w województwach... 21 (86) 229 Udzielone świadczenia pomocy społecznej w Polsce ogółem i w województwach (w mln zł)... 22 (87) 230 Wydatki z budżetu państwa na pomoc społeczną oraz pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej według wybranych rozdziałów budżetowych w 2007 i 2008 r.... 23 (88) 233 Wydatki budżetów samorządów terytorialnych na pomoc społeczną według wybranych rozdziałów budżetowych w 2007 i 2008 r.... 24 (89) 234 Wydatki budżetów samorządów terytorialnych na pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej według wybranych rozdziałów budżetowych w 2007 i 2008 r.... 25 (90) 236 Wydatki na pomoc społeczną w budżetach samorządów terytorialnych w 2008 r. według województw... 26 (91) 237 Wydatki na pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej w budżetach samorządów terytorialnych w 2008 r. według województw... 27 (92) 238 SPIS WYKRESÓW Kadra medyczna wybrane grupy w latach 2000 2008... 1 58 Szpitale ogólne publiczne i niepubliczne w latach 2000 2008... 2 59 Leczeni w szpitalach ogólnych i liczba łóżek w latach 2000 2008... 3 60 Łóżka w stacjonarnych zakładach długoterminowej opieki zdrowotnej według rodzaju zakładu... 4 61 Struktura wieku pacjentów w stacjonarnych zakładach opieki długoterminowej... 5 62 Publiczne zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w latach 2000-2008... 6 64 Niepubliczne zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w latach 2000 2008... 7 64 8
Nr Str. Zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w miastach i na wsi w latach 2000 2008... 8 65 Praktyki lekarskie i stomatologiczne realizujące świadczenia finansowane w ramach środków publicznych w latach 2001 2008... 9 65 Struktura praktyk lekarskich realizujących świadczenia finansowane w ramach środków publicznych... 10 66 Zespoły wyjazdowe ratownictwa medycznego latach 2006-2008... 11 68 Dzieci i młodzież do lat 18, które otrzymały świadczenia medyczne wyjazdowe w latach 2005-2008... 12 69 Regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa według województw... 13 70 Liczba ludności przypadająca na 1 aptekę... 14 70 Żłobki i odziały żłobkowe w latach 2001 2008... 15 72 Wydatki bieżące na ochronę zdrowia według dostawców dóbr i usług w 2007 r.... 16 75 Wydatki ogółem na ochronę zdrowia według funkcji w 2007 r... 17 76 Wydatki na ochronę zdrowia według funkcji w latach 2003 2007... 18 76 Wydatki powiązane z ochroną zdrowia według funkcji w latach 2003 2007... 19 77 Wydatki na ochronę zdrowia według funkcji w latach 2003 2007 (2)... 20 77 Wydatki na ochronę zdrowia według platników w latch 2003 2007... 21 78 Wydatki na ochronę zdrowia wedlug dostawców usług w latach 2003 2007... 22 78 Wydatki na ochronę zdrowia według dostawców usług w latach 2003 2007 (2)... 23 79 Przeciętne wykorzystanie łóżek szpitalnych w województwach... 24 83 Porady udzielone w podstawowej opiece zdrowotnej na 1 mieszkańca według wieku w województwach... 25 87 Osoby którym udzielono świadczenia zdrowotnego w ramach medycznych działań ratowniczych według wieku w województwach... 26 90 Dzieci przebywające w żłobkach i oddziałach żłobkowych według wieku w województwach (stan w dniu 31 XII)... 27 92 Dzieci w placówkach całodobowych według grup wiekowych w dniu 31 XII... 28 94 Dzieci do 18 roku życia, które odeszły z placówek całodobowych w ciągu roku... 29 95 Struktura rodzin zastępczych według typów... 30 96 Rodziny zastępcze i dzieci w rodzinach zastępczych w latach 1995 2008... 31 97 Dzieci do 18 roku życia, które opuściły rodziny zastępcze... 32 98 Mieszkańcy zakładów stacjonarnych pomocy społecznej według wieku... 33 99 Mieszkańcy zakładów stacjonarnych pomocy społecznej... 34 100 Liczba rodzin korzystających z pomocy środowiskowej (w tys.) według powodów przyznania tej pomocy 35 101 Pracownicy medyczni posiadający prawo wykonywania zawodu (licencje) w latach 2003 2008... 36 105 9
Nr Str. Praktyki zarejestrowane według rodzajów praktyk (stan w dniu 31 XII)... 37 106 Struktura porad lekarskich w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej... 38 126 Liczba pacjentów leczonych na wybranych oddziałach w szpitalach ogólnych... 39 159 Zabiegi wykonane w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoriach rehabilitacyjnych... 40 162 Porady ambulatoryjne lekarskie i stomatologiczne (w tys.) w latach 2000-2008... 41 170 Porady ambulatoryjne w zakładach opieki zdrowotnej i w ramach praktyk lekarskich (w tys.) w latach 2000-2008... 42 171 Wydatki na ochronę zdrowia w 2007 r. według funkcji... 43 186 Mieszkańcy zakładów stacjonarnych pomocy społecznej.... 44 205 Wydatki z budżetu państwa i budżetów samorządu terytorialnego na pomoc społeczną i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej... 45 232 Produkt Krajowy Brutto według parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca w 2007 r.... 46 239 Wydatki na zdrowie według parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca w 2007 r... 47 239 Wydatki całkowite na zdrowie jako % PKB w 2007 r... 48 240 Struktura wydatków na zdrowie według funkcji w 2007 r. (w %)... 49 240 Struktura wydatków publicznych i prywatnych w 2007 r. (w %)... 50 241 Struktura wydatków na opiekę indywidualną i zbiorową w 2007 r. (w %)... 51 241 Struktura wydatków na opiekę indywidualną w 2007 r. (w %)... 52 242 Struktura wydatków na opiekę zbiorową w 2007 r. (w %)... 53 242 Praktykujący lekarze ze specjalizacją i bez na 1000 osób w 2007 r..... 54 243 Praktykujący dentyści na 1000 osób w 2007 r... 55 244 Praktykujące pielęgniarki i położne na 1000 osób w 2007 r... 56 245 Łóżka szpitalne na 1000 osób w 2007 r.... 57 246 SPIS MAP Publiczne zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej... 1 168 Niepubliczne zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej... 2 168 Zakłady ambulatoryjnej opieki zdrowotnej i praktyki lekarskie... 3 169 Praktyki lekarskie w miastach i na wsi w... 4 169 Porady ambulatoryjne w zakładach opieki zdrowotnej i w ramach praktyk lekarskich (w tys. )... 5 170 Porady ambulatoryjne w miastach i na wsi (w tys.)... 6 171 Jednostki podstawowe służby medycyny pracy... 7 172 10
Nr Str. Łóżka w stacjonarnych zakładach opieki długoterminowej na 10 tys. mieszkańców... 8 172 Pacjenci w stacjonarnych zakładach opieki długoterminowej na 10 tys. mieszkańców... 9 173 Łóżka w szpitalach ogólnych w miastach wojewódzkich i województwach... 10 173 Krwiodawcy w Polsce według województw i na 10 tys. mieszkańców... 11 176 Apteki i punkty apteczne na terenach wiejskich... 12 176 Wyjazdy na miejsce zdarzenia w ruchu uliczno-drogowym na 10 tys. mieszkańców... 13 177 Pomoc doraźna i ratownictwo medyczne według województw... 14 177 Udzielone świadczenia zdrowotne w miejscu zdarzenia... 15 178 Żłobki i oddziały żłobkowe... 16 178 Zakłady stacjonarne pomocy społecznej... 17 231 Miejsca w całodobowych placówkach opiekuńczo-wychowawczych... 18 231 Rodziny zastępcze... 19 232 11
CONTENTS Introduction... PART 1 METHODOLOGICAL NOTES... 1.1 Sources of statistical data... 1.2 Basic methodological explanations... 1.3 Basic definitions... PART 2 ANALYTICAL COMMENT... 2.1 Health care... 2.2 Interprovincial comparison... 2.3 Social welfare... PART 3 TABLES No. x x x x x x x x x x Page 4 39 39 41 48 57 57 81 93 104 Section I Health... x 105 Medical personnel entitled to practise medical profession by voivodeships... 1 105 Medical practices registered in chambers of physicians, dentists nurses and midwives... 2 106 Medical personnel by the primary workplace in 2008... 3 107 Medical personnel by voivodeships in 2008... 4 108 Doctors specialists... 5 109 Out - patients health care institutions by voivodeships... 6 110 Medical practices by voivodeships... 7 111 Consultations provided in health care institutions by types of health care institutions and within of doctors practices... 8 114 Consultations provided in ambulatory health care in urban and rural areas by voivodeships... 9 115 Consultations provided in health care institutions by voivodeships... 10 117 Consultations provided in primary health care in urban and rural areas by voivodeships... 11 119 Specialized doctors and dentists consultations by voivodeships... 12 120 Activity of public health care institutions in urban areas by voivodeships... 13 121 Activity of non-public health care institutions in urban areas by voivodeships... 14 122 Consultations provided within of doctors practices in urban areas by voivodeships... 15 123 Activity of health care institutions providing of occupational medicine by voivodeships... 16 124 Consultations provided in ambulatory health care in rural areas by voivodeships... 17 125 Primary occupational medicine service units by voivodeships... 18 126 12
No. Page Physicians authorized to perform prophylactic occupational health care by voivodeships... 19 127 Medical certification activities of occupational medicine physicians by voivodeships... 20 128 Pre-employment, periodic and control medical examinations... 21 129 Outpatient medical rehabilitation in relation to occupational pathology by voivodeships... 22 130 Consultancy activity of regional occupational medicine centres by voivodeships... 23 131 Control activity of regional occupational medicine centres by voivodeships... 24 132 Appeal activity of regional occupational medicine centres by voivodeships... 25 133 Beds in stationary health care by classification of providers of goods and services ICHA-HP... 26 134 General hospitals supervised by particular ministries in 2008... 27 134 General hospitals by voivodeships... 28 135 Beds, incubators and childbirth in general hospitals by voivodeships... 29 135 Dialysis units in general hospitals and specialized outpatient clinics by voivodeships... 30 136 Activity of hospital wards in general hospitals by voivodeships... 31 137 Activity of hospital wards in public hospitals... 32 154 Activity of hospital wards in non-public hospitals... 33 155 Day places and out-patients in hospital wards by voivodeship... 34 156 Discharges and deaths in general hospital by voivodeships... 35 156 Psychiatric inpatient facilities by voivodeships... 36 157 Health resort facilities by voivodeships... 37 160 Activity of health resort facilities by voivodeships... 38 160 Rehabilitation facilities by voivodeships... 39 162 Services in health resort facilities and rehabilitation facilities by voivodeships... 40 163 Chronic medical care homes, nursing homes and hospices by voivodeships... 41 164 Age structure of residents of long term care facilities by voivodeships... 42 165 Disabled persons benefiting from PFRON funds on rehabilitation holidays by kinds of person s disorders and by types of holiday in 2008... 43 166 Disabled persons benefiting from PFRON funds on rehabilitation holidays by kinds of person s disorders and voivodeships in 2008... 44 167 Blood donation by voivodeships... 45 174 Pharmacies and pharmaceutical outlets by voivodeships... 46 175 Emergency health care units by voivodeships... 47 179 13
No. Page Emergency health care activities by voivodeships... 48 179 Nurseries... 49 180 Children staying in nurseries and nursery wards by age... 50 181 Medical personnel of health care units the Ministry of National Defence and the Ministry of Interior and Administration... 51 181 In-patient health care units and their activities - the Ministry of National Defence and the Ministry of Interior and Administration... 52 182 Other types of health care units and their activities - the Ministry of National Defence and the Ministry of Interior and Administration... 53 184 Public and private health care expenditure, 2006 2007... 54 185 Expenditure related to health care, 2006 2007... 55 186 Expenditures on health care in 2007 by function (including health related functions) and financing agents in mln PLN (result of the National Health Account)...... 56 187 Expenditures on health care in 2007 by function (including health related functions) and financing agents structure by financing agents in % (result of the National Health Account)... 57 189 Current expenditure on health care in 2007 by providers and financing agents in mln PLN (result of the National Health Account).... 58 191 Current expenditure on health care in 2007 by health care provider and financing agents structure by financing agents in % (result of National Health Account)... 59 194 Expenditures on health care in 2007 by function and providers in mln PLN (result of the National Health Account)... 60 197 Expenditures on health care in 2007 by function and providers structure by providers in % (result of the National Health Account)... 61 198 Costs of health care services for the insured covered by National Health Fund, 2007 and 2008... 62 199 State budget expenditure on health care according to the selected budget chapters, 2007 and 2008... 63 200 Local self-government budget expenditure on health care by voivodeships, 2008... 64 201 Local self-government budget expenditure on health care according to the selected budget chapters, 2007 and 2008... 65 202 Section II Social Assistance... x 203 Stationary social welfare facilities by governing body... 1 (66) 203 Stationary social welfare facilities by type.... 2 (67) 204 Stationary social welfare facilities by groups of residents.... 3 (68) 205 Stationary social welfare facilities by voivodeships... 4 (69) 206 Stationary social welfare facilities by sector and voivodeships... 5 (70) 207 Residents of stationary social welfare facilities... 6 (71) 208 Employees of stationary social welfare facilities by professions and voivodeships... 7 (72) 218 14
No. Page Employees of social assistance houses by professions and voivodeships... 8 (73) 218 Round- the clock care and educational centres for children and young people... 9 (74) 219 Day support centres... 10 (75) 219 Foster families by type... 11 (76) 220 Foster families in urban and rural areas by type... 12 (77) 220 Family centres in Poland by voivodeships... 13 (78) 221 Socialization centres in Poland by voivodeships... 14 (79) 222 Intervention centres in Poland by voivodeships... 15 (80) 223 Multi-functional centres by voivodeships in Poland... 16 (81) 224 Multi-functional centres by function in Poland by voivodeships... 17 (82) 225 Foster families in Poland by voivodeships... 18 (83) 226 Children in foster families in Poland by voivodeships... 19 (84) 227 Receipients of social assistance benefits in Poland by voivodeships... 20 (85) 228 Receipients of social assistance benefits per 10 thous. population in Poland by voivodeships... 21 (86) 229 Social assistance benefits provided in Poland by voivodeships (in mln PLN)... 22 (87) 230 State budget expenditure on social assistance and other tasks of social policy, according to the selected budget chapters, 2007 and 2008... 23 (88) 233 Local self-government budget expenditure on social assistance according to the selected budget chapters, 2007 and 2008... 24 (89) 234 Local self-government expenditure on other tasks in the range of social policy according to selected budget chapters, 2007 and 2008... 25 (90) 236 Local self-government budget expenditure on social assistance by voivodeships, 2008... 26 (91) 237 Local self-government budget expenditure on other tasks in the range of social policy by voivodeships, 2008... 27 (92) 238 DIAGRAMS Medical personnel by groups, 2000 2008... 1 58 General public and non-public hospitals, 2000 2008... 2 59 Patients of general hospitals and hospital beds, 2000 2008... 3 60 Beds in long-term care homes by type of facilities, 2002 2008... 4 61 The structure of patients of long-term care facilities by age... 5 62 Public out- patient health care institutions, 2000 2008... 6 64 Non-public out-patient health care institutions, 2000-2008... 7 64 15
No. Page Out-patient health care institutions in urban and rural areas, 2000 2008... 8 65 Doctors and dentists practices providing health services funded by public sources, 2001-2008... 9 65 The structure of medical practices providing health services funded by public sources, 2008... 10 66 Emergency health care teams... 11 68 Children and the youth up to 18 who received outgoing medical benefits... 12 69 The Regional Centres for Blood Donation and Blood Therapy by voivodeships... 13 70 Number of population per pharmacy... 14 70 Nurseries and nursery wards, 2001 2008... 15 72 Current expenditure on health care by providers of goods and services in 2007... 16 75 Total health care expenditure by functions in 2007... 17 76 Expenditures on health care by functions in 2003-2007... 18 76 Expenditures connected with health care by functions in 2003-2007... 19 77 Expenditures on health care by functions in 2003-2007 (2)... 20 77 Expenditures on health care by payer in 2003-2007... 21 78 Expenditures on health care by providers of goods and services 2003-2007... 22 78 Expenditures on health care by providers of goods and services 2003-2007 (2)... 23 79 Average utilization of hospital beds in voivodeships... 24 83 Consultations provided in primary health care for 1 inhabitant by age and voivodeships... 25 87 Persons who received professional help during emergency rescue actions by age of persons and voivodeships.. 26 90 Children in nurseries and nursery wards by age and viovodeships (as of 31 XII)... 27 92 Children in round-the clock centres by age as of 31 XII... 28 94 Children up to age of 18 who left round-the clock centres during the year... 29 95 The structure of foster families by type... 30 96 Foster families and children of foster families, 1995 2008... 31 97 Children up to age of 18 who left foster families home... 32 98 Residents of stationary social welfare facilities by age... 33 99 Residents of stationary social welfare facilities by type... 34 100 Number of families receiving benefits by reasons, (in thous.)... 35 101 Medical personel (employees) licenced to practice medical profession (in thous.), 2003 2008... 36 105 Medical practices registered by type of practices... 37 106 16
No. Page The structure of doctors consultations in out-patient health care... 38 126 Number of inpatients in selected wards of general hospitals... 39 159 Services provided in health resort facilities and rehabilitation facilities by voivodeships... 40 162 Doctors and dentists consultations (in thous.), 2000 2008... 41 170 Doctors consultations provided in out-patient health care institutions and by doctors practices (in thous.), 2000 2008... 42 171 Expenditures on health care in 2007 by functions.. 43 186 Residents of social welfare facilities... 44 205 State budget and local self- government budget expenditures on social assistance and other tasks of social policy... 45 232 Gross Domestic Product by PPP per capita in 2007... 46 239 Health care expenditures by PPP per capita in 2007... 47 239 Total expenditures on health as a share of GDP in 2007... 48 240 The structure of expenditure on health by functions in 2007... 49 240 The structure of public and private expenditure on health in 2007... 50 241 The structure of expenditure on personal and collective health care in 2007... 51 241 The structure of expenditure on individual health care... 52 242 The structure of expenditure on collective health care... 53 242 Practising doctors with or without specialisation per 1000 population... 54 243 Practising dentists per 1000 population... 55 244 Practising nurses and midwives per 1000 population... 56 245 Hospital beds per 1000 population... 57 246 MAPS Public out-patient health care institutions by voivodeships, 2008... 1 168 Non-public out-patient health care institutions by voivodeships, 2008... 2 168 Out-patient health care institutions and doctors practices in 2008... 3 169 Doctors practices in urban and rural areas, 2008... 4 169 Doctors consultations provided in out-patient health care institutions and doctors practices (in thous.), 2008.. 5 170 Doctors consultations in urban and rural areas (in thous.), 2008... 6 171 Primary occupational medicine service units.. 7 172 17
No. Page Beds in long-term care facilities per 10 thous. pulation... 8 172 Patients in long-term care facilities per 10 thous. population... 9 173 Beds in general hospitals in voivodeship cities and in voivodeships... 10 173 Blood donors in Poland by voivodeship and per 10 thous. population in 2008... 11 176 Pharmacies and pharmaceutical outlets in rural areas in 2008... 12 176 Interventions in traffic accidents per 10 thous. population, 2008... 13 177 Emergency medical care by voivodeships, 2008... 14 177 Provision of health service at the event in 2008... 15 178 Nurseries and nursery wards, 2008... 16 178 Stationary social welfare facilities, 2008... 17 231 Places in round-the clock centres, 2008... 18 231 Foster families, 2008... 19 232 18
CZĘŚĆ 1 UWAGI METODOLOGICZNE 1.1 Źródła danych statystycznych Podstawowym źródłem informacji prezentowanych w publikacji są wyniki badań statystycznych prowadzonych zgodnie z Programem Badań Statystycznych Statystyki Publicznej zarówno przez Główny Urząd Statystyczny jak i w ramach statystyki resortowej (Ministerstwa Zdrowia, MSWiA, MON). Uzupełnieniem były dane administracyjne i opracowania zbiorcze pozyskane z instytucji działających w obszarze opieki zdrowotnej. W ramach sprawozdawczości Głównego Urzędu Statystycznego badane są: placówki lecznictwa uzdrowiskowego, sanatorium rehabilitacyjnego (ZD-2), jednostki ambulatoryjnej opieki zdrowotnej (ZD-3), jednostki ratownictwa medycznego i pomocy doraźnej (ZD-4), apteki i punkty apteczne (ZD- 5), żłobki (ZD-6), placówki opiekuńczo-wychowawcze (PS-01 - opieka społeczna), rodziny zastępcze (PS-02), zakłady stacjonarnej pomocy społecznej (PS-03). Jednostki sprawozdawcze raz w roku zobowiązane są do sporządzenia sprawozdania z działalności prowadzonej w danym roku kalendarzowym. Badania opieki zdrowotnej obejmują wyżej wymienione zakłady działające na terenie kraju, bez względu na formę finansowania usług i podległość organizacyjną podmiotu świadczącego usługi (m.in. Ministerstwo Zdrowia, jednostki samorządu terytorialnego - województwa, powiat czy gmina, itp.). Ponadto, badaniami tymi objęte są placówki niepubliczne, w tym m.in. organizacji społecznych, kościoła lub związków wyznaniowych, a także praktyki lekarskie (indywidualne i grupowe) realizujące świadczenia zdrowotne finansowane ze środków publicznych (formularz ZD-3). W przypadku lecznictwa ambulatoryjnego zbierane są informacje: o liczbie i rodzajach zakładów ambulatoryjnych i praktyk lekarskich oraz poradach udzielonych przez lekarzy i lekarzy dentystów w zakładach opieki zdrowotnej oraz w ramach praktyk lekarskich, w jednostkach organizacyjnych służby medycyny pracy, w zakresie podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej, zarówno w miastach jak i na wsi, w podziale na wiek i płeć pacjentów. W badaniu lecznictwa uzdrowiskowego i sanatoriów rehabilitacyjnych gromadzone są dane o liczbie zakładów lecznictwa uzdrowiskowego oraz sanatoriów rehabilitacyjnych, bazie łóżkowej, liczbie kuracjuszy w podziale na płeć, wiek (dzieci i młodzież do 18 roku życia) leczonych w trybie stacjonarnym oraz ambulatoryjnym, a także liczbie udzielanych świadczeń zdrowotnych zabiegów przyrodoleczniczych i porad (ZD-2). W badaniu pomocy doraźnej i ratownictwa medycznego gromadzone są m.in. dane o liczbie jednostek systemu ratownictwa medycznego w tym o szpitalnym oddziale ratunkowym oraz zespołach wyjazdowych, wyjazdach do nagłych wypadków w miejscu ich zdarzenia, oraz osobach, którym 19
udzielono świadczenia zdrowotnego w miejscu wypadku. Badanie to obejmuje także liczbę świadczeń zdrowotnych udzielonych ambulatoryjnie w izbie przyjęć oraz w szpitalnym oddziale ratunkowym a także działalność stacjonarną szpitalnego oddziału ratunkowego (ZD-4). Za pomocą formularza ZD-5 zbierane są informacje na temat aptek i punktów aptecznych. Przedmiotem badania jest rodzaj placówki, zakres świadczonych usług (pełnione dyżury, wykonywanie leków recepturowych), a także osoby pracujące w aptekach i punktach aptecznych. Danych o liczbie żłobków oraz oddziałów żłobkowych funkcjonujących przy przedszkolach, miejscach w placówkach, dzieciach przebywających w żłobkach w ciągu roku i według stanu w dniu 31 XII, z uwzględnieniem ich wieku i płci dostarcza badanie żłobków (ZD-6). W przypadku zakładów stacjonarnych pomocy społecznej gromadzone są dane o ich liczbie i miejscach, o liczbie mieszkańców według płci i wieku oraz źródłach finansowania pobytu (np. z emerytury lub renty, zasiłku stałego pomocy społecznej, pełna odpłatność gminy/budżetu państwa itp.) w poszczególnych rodzajach i typach placówek. Ponadto zbierane są dane o liczbie osób oczekujących na umieszczenie w zakładach, jak również liczbie osób pracujących w placówkach według zawodów (PS-03). W badaniu placówek opiekuńczo-wychowawczych gromadzone są dane o ich liczbie według typu placówki, liczbie dzieci i młodzieży przebywających w placówkach według stanu w dniu 31.XII oraz wybranych cechach społeczno-demograficznych wychowanków (PS-01). W przypadku rodzin zastępczych przedmiotem badania jest liczba rodzin poszczególnych typów, liczba dzieci przebywających w tych rodzinach według stanu na dzień 31.XII, a także wybrane cechy społeczno-demograficzne dzieci oraz osób pełniących funkcję rodziny zastępczej (PS-02). Zamieszczone w publikacji dane o pracownikach medycznych, o opiece szpitalnej, opiece długoterminowej, zakładach psychiatrycznych oraz krwiodawstwie, pochodzą ze sprawozdawczości resortowej Ministerstwa Zdrowia. Źródłem informacji są roczne sprawozdania statystyczne o symbolach: MZ-29, MZ-29a (opieka stacjonarna szpitale i opieka długoterminowa), MZ-10, MZ-88, MZ-88A i MZ-89 (m.in. pracownicy medyczni pracujący przy pacjencie oraz w administracji rządowej i samorządowej, NFZ oraz wyższych uczelniach kształcących personel medyczny a także specjaliści), MZ-30 (zakłady psychiatryczne) i MZ-42 (krwiodawstwo). Źródłem danych o stacjonarnych zakładach opieki psychiatrycznej jest Roczne sprawozdanie z zakładów całodobowej opieki psychiatrycznej w 2008 r. opracowane z formularza MZ-30 przez Instytut Psychiatrii i Neurologii, a danych dotyczących krwiodawstwa dostarcza Instytut Hematologii i Transfuzjologii. Informacje z zakresu krwiodawstwa zawierają dane pozyskane z regionalnych centrów krwiodawstwa i krwiolecznictwa będących publicznymi zakładami opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91 poz. 408 z późn. 20
zm.) tworzonymi przez Ministra Zdrowia i finansowanymi z dotacji budżetu państwa. Zawierają również dane z Wojskowego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa oraz Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa utworzone przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Wydatki na ochronę zdrowia zestawione w Narodowym Rachunku Zdrowia zostały opracowane w oparciu o dane pozyskane z Narodowego Funduszu Zdrowia, Ministerstwa Zdrowia, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Sprawiedliwości, Rocznego sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetu państwa (Rb-28), Rocznego sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetowych jednostek samorządu terytorialnego (Rb-28S), Sprawozdania z działalności fundacji, stowarzyszeń i innych organizacji społecznych (SOF-1) i Rocznego sprawozdania lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracujących (MZ-35A). Informacje te uzupełniono szacunkami eksperckimi o wydatkach gospodarstw domowych na opiekę zdrowotną opracowanymi w oparciu wyniki badania Budżetów gospodarstw domowych i badania modułowego Ochrona zdrowia w gospodarstwach domowych w 2006 r. Tablice dotyczące wydatków z budżetu państwa i z budżetów samorządów terytorialnych zostały opracowane na podstawie danych Ministerstwa Finansów, pochodzących z Rocznego sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetu państwa (Rb-28) i Rocznego sprawozdania z wykonania planu wydatków budżetowych jednostek samorządu terytorialnego (Rb-28S). Natomiast tablice dotyczące kosztów świadczeń zdrowotnych dla ubezpieczonych finansowanych przez NFZ zostały opracowane na podstawie danych ze sprawozdania z wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia. Źródłem informacji o świadczeniach pomocy społecznej są roczne sprawozdania Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej o symbolu MPiPS-03. Informacje służące do opracowania porównań międzynarodowych zaczerpnięte zostały z bazy danych OECD Health Data 2008, wg stanu z października br. 1.2 Podstawowe wyjaśnienia metodologiczne 1. Zakład opieki zdrowotnej może być odrębną jednostką organizacyjną, częścią innej jednostki organizacyjnej lub jednostką organizacyjną podległą innej jednostce organizacyjnej, a także zespołowi zakładów. Zakład opieki zdrowotnej wchodzący w skład zespołu zakładów staje się jednostką organizacyjną tego zespołu. Nazwa zakładu opieki zdrowotnej powinna odpowiadać zakresowi świadczeń zdrowotnych udzielanych przez ten zakład. Zgodnie z art.2 pkt.2a ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, ramach struktury organizacyjnej zakładu opieki zdrowotnej może zostać wydzielona jednostka organizacyjna, w celu udzielania świadczeń zdrowotnych mieszkańcom domów pomocy społecznej lub wychowankom placówek opiekuńczowychowawczych, zlokalizowanych na terenie danej jednostki organizacyjnej pomocy społecznej. 21
Zakładem opieki zdrowotnej jest m.in.: szpital, zakład opiekuńczo-leczniczy, zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, sanatorium, prewentorium, hospicjum stacjonarne, inny nie wymieniony z nazwy zakład przeznaczony dla osób, których stan zdrowia wymaga udzielania całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych w odpowiednio urządzonym, stałym pomieszczeniu, przychodnia, ośrodek zdrowia, poradnia, ambulatorium, pogotowie ratunkowe, medyczne laboratorium diagnostyczne, pracownia protetyki stomatologicznej i ortodoncji, zakład rehabilitacji leczniczej, żłobek, zakład rehabilitacji leczniczej, jednostka organizacyjna publicznej służby krwi, inny zakład, spełniający warunki określone w ustawie. Zgodnie z ustawą z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91 poz. 408 z późn. zm.), zakłady opieki zdrowotnej dzieli się na publiczne i niepubliczne. Publiczny zakład opieki zdrowotnej jest jednostką organizacyjną, utworzoną przez jeden z podmiotów: ministra lub centralny organ administracji rządowej, wojewodę, jednostkę samorządu terytorialnego, publiczną uczelnię medyczną lub publiczną uczelnię prowadzącą działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych albo Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Niepubliczny zakład opieki zdrowotnej (NZOZ) może być utworzony przez: kościół lub związek wyznaniowy, pracodawcę, fundację, związek zawodowy, samorząd zawodowy lub stowarzyszenie, spółkę niemającą osobowości prawnej, a także inną krajową lub zagraniczną osobę prawną lub osobę fizyczną. 2. W wyniku prac prowadzonych w kierunku spójności sprawozdawczości GUS i Ministerstwa Zdrowia, w oparciu o rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 r. w sprawie systemu resortowych kodów identyfikacyjnych dla zakładów opieki zdrowotnej oraz szczegółowych zasad ich nadawania (Dz.U.2004. Nr 170, poz. 1797 z późn. zm.), badaniem w 2008 r. zostały objęte zakłady opieki zdrowotnej zarejestrowane w rejestrze ZOZ. 3. Do identyfikacji podmiotów opieki zdrowotnej, objętych badaniem, na formularzach ZD-2, ZD-3 i ZD-4 wykorzystano część II, III i V kodu resortowego, nadanego w procesie rejestracji ZOZ. 4. Praktyki lekarskie to podmioty funkcjonujące m.in. w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej odrębne niż zakłady opieki zdrowotnej, ujęte są w publikacji w oddzielnej tablicy. Prezentowane 22
w publikacji dane z zakresu ambulatoryjnej opieki dotyczą działalności praktyk lekarskich i stomatologicznych (indywidualnych i grupowych), finansowanych ze środków publicznych. 5. Badanie ambulatoryjnej opieki zdrowotnej prowadzone za pomocą formularza ZD-3, nie obejmuje praktyk lekarskich i stomatologicznych, działających wyłącznie w ramach środków niepublicznych. Ich działalność jest badana metodą reprezentacyjną za pomocą sprawozdania SP-3. Do przychodni ogólnodostępnych zaliczono: przychodnie, przychodnie specjalistyczne, przyszpitalne, przychodnie wchodzące w skład zespołu zakładów opieki zdrowotnej i inne bez względu na organ założycielski. 6. W przypadku lecznictwa ambulatoryjnego zbierane są informacje: o liczbie i rodzajach zakładów ambulatoryjnych i praktyk lekarskich oraz poradach udzielonych przez lekarzy i lekarzy dentystów w zakładach opieki zdrowotnej oraz w ramach praktyk lekarskich, w jednostkach organizacyjnych służby medycyny pracy, w zakresie podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej, zarówno w miastach jak i na wsi, w podziale na wiek i płeć. 7. Podmiotami służb medycyny pracy - zgodnie z ustawą z dnia 27 czerwca 1997 o służbie medycyny pracy (Dz.U. Nr 96 poz. 593 z późn. zm.) są jednostki organizacyjne służb medycyny pracy, do których zaliczamy publiczne zakłady opieki zdrowotnej tworzone i utrzymywane w celu sprawowania profilaktycznej opieki nad pracującymi oraz niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej tworzone i utrzymywane przez pracodawców i inne podmioty, jeżeli profilaktyczna opieka nad pracującymi jest ich zadaniem statutowym; lekarze ze specjalizacją medycyny pracy (medycyny przemysłowej) praktykujący indywidualnie oraz wojewódzkie ośrodki medycyny pracy. 8. W ambulatoryjnej opiece zdrowotnej wykazano porady udzielone przez lekarzy i lekarzy dentystów, łącznie z poradami zrealizowanymi w ramach badań profilaktycznych. Do porad: podstawowej opieki zdrowotnej zalicza się porady udzielone w poradniach lekarza podstawowej opieki zdrowotnej i lekarza rodzinnego, specjalistycznych zalicza się porady udzielone przez lekarzy specjalistów w danej dziedzinie medycyny oraz lekarzy dentystów. 9. Badaniem na formularzu ZD-5 objęte są apteki ogólnodostępne oraz punkty apteczne, apteki zakładowe prowadzone w zakładzie opieki zdrowotnej utworzonym przez Ministra Obrony Narodowej, Ministra Sprawiedliwości albo Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Nie wlicza się do nich aptek szpitalnych zaopatrujących w leki i środki medyczne stacjonarne zakłady opieki zdrowotnej (np. w szpitalach, sanatoriach itp.), objętych sprawozdawczością resortową. Zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o prawie farmaceutycznym (Tekst jednolity: Dz. U. z 2004r. Nr 53, poz. 533 z późn. zm.) punkty apteczne tworzone po dniu wejścia w życiu ustawy mogą być usytuowane jedynie na terenach wiejskich. 23
10. Dane dotyczące zakładów nadzorowanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej (MON) oraz Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) oprócz krwiodawstwa i ratownictwa medycznego są prezentowane w oddzielnych tablicach. 11. Osoba wykonująca zawód medyczny to osoba, która na podstawie odrębnych przepisów uprawniona jest do udzielania świadczeń zdrowotnych, oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. 12. Pracownicy medyczni ochrony zdrowia to osoby pracujące w sektorze opieki zdrowotnej bez względu na formę zatrudnienia. Każda z osób jest ujęta tylko raz, według podstawowego miejsca pracy. 13. Dane prezentowane w tablicy 26 o łóżkach w stacjonarnej opiece zdrowotnej przekazywane do instytucji międzynarodowych, opracowywane są zgodnie z wymaganiami OECD i Eurostat. Zgodnie z definicją OECD i Eurostat do łóżek szpitalnych (HP.1) należą wszystkie łóżka w szpitalu dostępne dla pacjenta, stale utrzymywane i obsługiwane przez personel medyczny. Zaliczane są tu łóżka w szpitalach ogólnych (HP.1.1), szpitalach psychiatrycznych (HP.1.2) oraz innych szpitalach specjalistycznych (HP.1.3). Do łóżek opieki długoterminowej (HP.2), zgodnie z definicją, zaliczane są łóżka dostępne dla osób wymagających trwałej opieki leczniczej i pielęgnacyjnej na skutek chronicznego upośledzenia oraz ograniczonej samodzielności w wykonywaniu czynności, znajdujące się w zakładach zapewniających przede wszystkim opiekę długoterminową w połączeniu z pielęgnacją, nadzorem oraz innymi rodzajami opieki, której wymagają podopieczni. Zapewniana opieka może stanowić połączenie świadczeń socjalnych oraz usług w zakresie służby zdrowia. Obejmuje łóżka wszystkich typów zakładów opiekuńczych i domów opieki przeznaczonych na opiekę długoterminową. Przekazywane dane stanowią łączną liczbę łóżek w zakładach nadzorowanych przez Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Obrony Narodowej i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji a nie obejmują łóżek resortu Ministerstwa Sprawiedliwości. 14. Szpital i jego filie liczone były łącznie jako jedna jednostka, zgodnie z metodologią stosowaną w poprzednim roku. Za filię uważa się samodzielną jednostkę organizacyjną w rozumieniu rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2004 roku w sprawie rejestru zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 169 poz.1781 z późń. zm.). 15. Zgodnie z przyjętą przez resort zdrowia nową metodologią liczenia lóżek w szpitalach, liczba łóżek w szpitalach podana została łącznie z łóżkami dla noworodków i inkubatorami. Nadal do liczby łóżek nie wliczono miejsc dziennych na oddziałach szpitalnych. Do 2008 r. dane o łóżkach w szpitalach ogólnych wykazywano bez miejsc (łóżek i inkubatorów) dla noworodków oraz miejsc dziennych na oddziałach szpitalnych. 24