ANEMOMETR SKRZYDEŁKOWY µas 4 Instrukcja obsługi Dokumentacja techniczno-ruchowa DTR 01/2006/PWK IMG KDB 06ATEX121X INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU Polskiej Akademii Nauk KRAKÓW
1 Spis treci 1. Opis i przeznaczenie przyrzdu 2 2. Dane techniczne 3 3. Opis klawiatury 6 4. Uruchomienie. Pomiary prdkoci chwilowej 6 5. Pomiary prdkoci redniej 7 6. Pomiar wartoci chwilowych strumienia objtoci Opcja MINING EXCAVATATION 7 7. Pomiar wartoci redniej strumienia objtoci Kalkulator jednostek 11 8. Zapis danych pomiarowych do pamici 12 9. Komunikaty ostrzegawcze 13 10. Sygnalizacja rozładowania akumulatora 13 11. Ładowanie akumulatora 15 12. Ustawianie zegara czasu rzeczywistego 16 13. Uruchomienie portu IrDA 17 14. Uruchomienie i obsługa programu µas4_pol.exe 18 15. Wysignik 22 16. Zalecenia eksploatacyjne 23 17. Wzorcowanie anemometru 24 18. Naprawa anemometru 24 19. Warunki stosowania dla przyrzdów budowy przeciwwybuchowej 25 Anemometr skrzydełkowy uas4 w wersji EEx został zaprojektowany i wykonany zgodnie z dobrymi zasadami praktyki inynierskiej i spełnia wymagania norm: PN-EN 50014:2004, PN-EN 50020:2005, PN-EN 50281-1-1:2002, PN-EN 60529:2003.
2 1. Opis i przeznaczenie przyrzdu Anemometr µas4 (rys. 1) jest rcznym, elektronicznym miernikiem prdkoci przepływu powietrza lub mieszanin gazowych. Umoliwia pomiar prdkoci chwilowej lub redniej, przepływajcej strugi gazu. Moe by uywany równie, jako miernik strumienia objtoci. ARCH INSTITUTE ESTRATA MECHANICS RES 4 IrDA 11:53:54 00,00 _ v 001 m/s wywietlacz MENU C LED OFF ON klawiatura złcze zasilacza/sterowania Rys. 1 Czujnikiem pomiarowym jest wirnik skrzydełkowy, którego prdko obrotowa jest proporcjonalna do prdkoci przepływajcej strugi gazu. Przyrzd wyposaono w kolorowy wywietlacz graficzny i klawiatur membranow, pozwalajce na zmian i podgld trybów pracy. Wybrane opcje pracy sygnalizuje pulsujcy wskanik LED, umieszczony porodku klawiatury. Dane pomiarowe, w trybie automatycznym zapisywane s do pamici przyrzdu. Anemometr ma wbudowany port podczerwieni typu IrDA, przeznaczony do współpracy z komputerem zewntrznym. ródłem zasilania jest akumulator niklowo-wodorkowy, ładowany przy wykorzystaniu zewntrznego zasilacza. Anemometr moe by umieszczany na wysigniku, stanowicym wyposaenie dodatkowe. Menu anemometru ma wbudowan opcj MINING EXCAVATATION dedykowan dla potrzeb aerologii górniczej. W przypadku mieszanin gazowych innych ni powietrze, zakres stosowalnoci jest ograniczony i wynika z podanej grupy i kategorii urzdzenia przeznaczonego do stosowania w atmosferze wybuchowej.
3 2. Dane techniczne Tryb wykonywania pomiarów prdkoci: pomiar prdkoci chwilowych okres uredniania = 1 s pomiar prdkoci redniej ze zmiennym okresem uredniania maksymalny okres uredniania = 1h Tryb wykonywania pomiarów strumienia objtoci: pomiar chwilowych wartoci strumienia objtoci okres uredniania = 1 s pomiar wartoci strumienia objtoci ze zmiennym okresem uredniania maksymalny okres uredniania = 1h Zakres pomiaru prdkoci: 0,20 20,00 m/s Zredukowany błd pomiaru prdkoci: ± 0.5% Czstotliwo pomiarów: 1,0 Hz Maksymalna wielko pola przekroju poprzecznego dla obliczenia strumienia objtoci: 99,9999 m 2 Jednostki pomiaru strumienia objtoci: m 3 /s, m 3 /min, m 3 /h Format danej pomiarowej prdkoci: liczba stałoprzecinkowa: xx,xx Format danej pomiarowej strumienia objtoci: liczba zmiennoprzecinkowa: xxxxx
4 Typ czujnika pomiarowego: sk100/4 sonda o rednicy skrzydełka φ=96 mm rednica zewntrzna głowicy pomiarowej: φ=100 mm Pojemno pamici: 64 kb (30 000 pomiarów wartoci chwilowych) (8 h rejestracji cigłej) Tryb zapisu danych pomiarowych: automatyczny, cykliczny z indeksacj identyfikatora pomiaru do maksymalnej wartoci 250 i nadpisywaniem najstarszych danych Interfejs komunikacyjny: port podczerwienie typu IrDa SIR prdko transmisji: 115,2 kb Zasilanie: akumulator Ni-MH 4,8V/0,7Ah Czas pracy cigłej: 16 h Wywietlacz: LCD graficzny, 4096 kolorów, 128x128 pikseli Funkcje dodatkowe: zegar czasu rzeczywistego kalkulator jednostek sygnalizacja przekroczenia zakresów pomiarowych prdkoci i strumienia objtoci transmisja danych pomiarowych w standardzie on-line automatyka ładowania akumulatora Kategoria iskrobezpieczestwa anemometrów budowy przeciwwybuchowej: I M1 EEx ia I II 2GD EEx ia IIB T4, IP65 T110 o C
5 Temperaturowy zakres pracy: +5 o C <T a < +40 o C Stopie ochrony obudowy układu elektronicznego: IP 65 Wilgotno wzgldna: maksymalnie 95% Wymiary anemometru: 289x60x100 mm Wymiary futerału: 285x120x75 mm Masa kompletu: 1,0 kg Wyposaenie standardowe: futerał zasilacz do ładowania akumulatorów interfejs IrDA oprogramowanie wiadectwo wzorcowania dokumentacja Wyposaenie dodatkowe: wysignik WK6
6 3. Opis klawiatury Komunikacja uytkownika z przyrzdem odbywa si przy pomocy klawiatury 6 przyciskowej. Poszczególne przyciski realizuj nastpujce funkcje podstawowe: ON OFF włczanie anemometru wyłczanie anemometru MENU przegldanie menu C akceptacja procedury przejcie do innej procedury zmiana zmiennej 4. Uruchomienie. Pomiary prdkoci chwilowej Komunikaty anemometru µas4 s wywietlane w jzyku angielskim. Przyciski klawiatury reaguj na jednokrotne nacinicie i przytrzymanie przez okres około 1 sekundy. Siła nacisku nie powinna by dua. W celu uruchomienia przyrzdu naley nacisn przycisk oznaczony symbolem ON na wywietlaczu pojawi si ekran powitalny z numerem seryjnym przyrzdu, a nastpnie ekran z nazw producenta. Po włczeniu anemometr pracuje w trybie pomiaru wartoci chwilowych prdkoci. Ekran pokazuje zegar czasu rzeczywistego i warto prdkoci mierzonej. 17:04:56 00,00 m/s
7 5. Pomiary prdkoci redniej Przejcie z trybu pomiaru prdkoci chwilowej do trybu pomiaru wartoci redniej prdkoci, nastpuje po naciniciu przycisku na wywietlaczu pojawia si ekran zawierajcy informacj o wartociach chwilowych prdkoci, zegar czasu rzeczywistego, kolejny numer pomiaru zapisywanego do pamici, oraz pulsujcy wskanik trybu pracy v _. 11:53:54 _ v 00,00 W trakcie trwania procedury uredniania włczony jest sygnalizator LED. Zakoczenie procedury nastpuje poprzez nacinicie przycisku 001 m/s Wyłczone zostaje pulsowanie wskaników trybu pracy v _ wywietla si zmierzona warto prdkoci redniej. i LED. Na ekranie Kolejne pomiary wykonywane s poprzez kolejne naciskanie przycisku 6. Pomiar wartoci chwilowych strumienia objtoci. Opcja MINING EXCAVATATION Do trybu pomiaru strumienia objtoci mona przej bezporednio po załczeniu przyrzdu - z trybu pomiaru prdkoci chwilowej, lub z trybu pomiaru wartoci redniej prdkoci - po zakoczeniu procedury uredniania. W tym celu naley nacisn przycisk Wywietla si ekran Naley nacisn przycisk MENU FLOW CLOCK IrDA
8 Wywietla si ekran informujcy o wielkoci wprowadzonego pola przekroju USE LAST CONFIG 10.0000 m 2 Uwaga: Warto 10.000 m 2 jest ustawieniem pocztkowym! Nacinicie przycisku oznacza akceptacj ostatnio wprowadzonej wartoci. Jeeli zamierzamy zmodyfikowa wielko przekroju naley nacisn przycisk Zostanie wywietlony ekran C DIMENSION AREA Wybór opcji DIMENSION pozwala na wprowadzenie wymiarów geometrycznych dla przekroju prostoktnego. Wybór opcji AREA pozwala wprowadzi dowoln warto przekroju w zakresie od 0,0001 m 2 do 99,9999 m 2. Opcj wybieramy przy pomocy przycisku Akceptacja wyboru dokonywana jest przyciskiem Jeeli wybierzemy opcj DIMENSION, pojawia si ekran WIDTH 00.00 m HEIGHT 00.00 m pozwalajcy na wprowadzenie szerokoci WIDTH i wysokoci HEIGHT przekroju. Kolejne cyfry w liczbie, na pozycji oznaczonej kursorem, zmieniamy przyciskiem Akceptacj zmiany i przejcie do nastpnej cyfry wykonujemy przez nacinicie przycisku
9 Po zaakceptowaniu ostatniej cyfry nastpuje przejcie do ekranu MINING EXCAVATATION YES / NO MINING EXCAVATATION jest opcj dedykowan wyłcznie dla potrzeb pomiarów aerologicznych w podziemnych zakładach wydobywczych, w wyrobiskach których zabudowano obudow łukow typu ŁP. W rutynowych pomiarach stosuje si sposób wyznaczania pola przekroju wyrobiska polegajcy na pomnoeniu jego wysokoci i szerokoci przez współczynnik 0,8. Anemometr µas4 po wybraniu opcji MINING EXCAVATATION automatycznie wprowadza ten współczynnik do iloczynu. Akceptacja opcji powoduje wywietlenie ekranu z wynikiem oblicze AREA 8.0000 m 2 Uwaga: Opisany wyej sposób obliczania pola przekroju wyrobiska jest niedopuszczalny przy pomiarach wymagajcych wikszej dokładnoci! Nacinicie przycisku powoduje przejcie do ekranu wyboru jednostek strumienia objtoci UNITS 3 m /min 3 m /s 3 m /h Wybór jednostek dokonywany jest przyciskiem Akceptacja nastpuje przyciskiem Po akceptacji przechodzimy do ekranu FLOW CLOCK IrDA Przejcie do pomiarów wartoci chwilowych strumienia objtoci nastpuje przez nacinicie przycisku C
10 Zostanie wywietlony ekran 11:53:54 0,0000 3 m /min Symbol oznacza, e włczona jest opcja MINING EXCAVATATION. Jeeli podczas wywietlania ekranu DIMENSION AREA wybierzemy opcj AREA, to jej akceptacja przyciskiem spowoduje przejcie do ekranu AREA 00.0000 m 2 w którym moemy wpisa wielko przekroju, zmieniajc kolejne cyfry w liczbie przyciskiem i akceptujc zmiany przyciskiem Po zaakceptowaniu ostatniej cyfry w liczbie nastpuje wywietlenie ekranu UNITS 3 m /min 3 m /s 3 m /h Po dokonaniu wyboru jednostek, naciskajc kolejno przyciski i przechodzimy do ekranu pomiaru wartoci chwilowych strumienia objtoci C 11:53:54 0,0000 3 m /min Uwaga: Po wyborze opcji AREA nie jest moliwe wybranie opcji MINING EXCAVATATION.
11 7. Pomiar wartoci redniej strumienia objtoci. Kalkulator jednostek Pomiar wartoci redniej strumienia objtoci jest moliwy po utworzeniu ekranu pomiaru wartoci chwilowych. Przejcie do procedury pomiarowej nastpuje po naciniciu przycisku Wywietla si ekran 11:53:54 0,0000 Q _ 001 3 m /min pokazujcy wartoci chwilowe strumienia objtoci, zegar czasu rzeczywistego, jednostki w jakich obliczany jest strumie i numer kolejnego pomiaru zapisywanego do pamici. _ W trakcie trwania procedury uredniajcej pulsuj wskaniki Q i LED. Zakoczenie procedury nastpuje przez nacinicie przycisku Pulsowanie wskaników zostaje przerwane. Naciskajc przycisk mamy moliwo podgldnicia wartoci pola przekroju dla którego był obliczany strumie objtoci. Powtórne nacinicie przycisku powoduje powrót do ekranu z wynikiem pomiaru. W procedurze pomiaru wartoci redniej strumienia mamy moliwo przeliczania jednostek wyniku pomiaru. W tym celu naley nacisn przycisk co spowoduje wywietlenie ekranu Naciskajc przycisk MENU FLOW CLOCK IrDA przechodzimy do ekranu z aktualn wartoci pola przekroju Nacinicie przycisku USE LAST CONFIG 10.0000 m 2
12 umoliwia włczenie ekranu jednostek UNITS 3 m /min 3 m /s 3 m /h na którym dokonujemy wyboru nowej jednostki przy pomocy przycisku Akceptacja przyciskiem powoduje wywietlenie ekranu Nacinicie przycisku FLOW CLOCK IrDA C powoduje wywietlenie zmierzonej wartoci strumienia objtoci w nowych jednostkach. Naciskajc przycisk kontynuujemy pomiary wartoci redniej strumienia z nowo wybran jednostk, lub naciskajc przycisk przechodzimy do pomiarów wartoci chwilowych prdkoci. C 8. Zapis danych pomiarowych do pamici Dane pomiarowe zapisywane s w pamici anemometru w sposób automatyczny, za kadym razem jeeli zostaje zakoczona procedura uredniania. Zapamitywane s wartoci chwilowe mierzonej wartoci, jednostki i czas rozpoczcia pomiaru. W przypadku procedury pomiaru strumienia objtoci zapamitywana jest warto pola przekroju. Identyfikator kolejnych pomiarów podlega automatycznej inkrementacji, poczwszy od wartoci 001 do 250. Po zapełnieniu pamici najstarsze dane pomiarowe s nadpisywane przez najmłodsze, a identyfikator zostaje ustawiony na warto 001. Odczyt danych pomiarowych jest moliwy wyłcznie przy uyciu komputera. Jeeli w trakcie procedury uredniania nastpi przekroczenie zakresu pomiarowego, dane nie s zapisywane do pamici, a identyfikator nastpnego pomiaru zostaje zmniejszony o 1.
13 9. Komunikaty ostrzegawcze Anemometr µas4 generuje ekrany informujce o błdach lub niebezpieczestwie uszkodzenia przyrzdu. Najwyszy priorytet ma komunikat o przekroczeniu dopuszczalnego zakresu prdkoci 11:53:54 OUT OF RANGE m/s pojawiajcy si po przekroczeniu prdkoci 21,00 m/s. Uwaga: Naley wówczas usun anemometr z przepływu! Komunikat OUT OF RANGE moe pojawi si podczas pomiarów strumienia objtoci, nawet jeeli nie zostanie przekroczona prdko 21 m/s. Nastpi to wówczas, jeeli warto danych wejciowych do wyliczenia strumienia objtoci spowoduje, e wynik oblicze bdzie liczb wiksz ni 99999 11:53:54 OUT OF Q _ RANGE 3 001 m /min Naley wówczas spróbowa zmieni jednostki, pamitajc, e maksymalny strumie jaki mona zmierzy wynosi 99999 m 3 /h. Przyrzd nie pozwala na wprowadzenie pola przekroju o wartoci wikszej ni 99,9999 m 2. W tym celu sprawdza dane wprowadzane w opcji DIMENSION i AREA. W razie nieprawidłowoci wywietla komunikat BAD VALUE OF AREA MAXIMUM IS 99.9999 m 2 10. Sygnalizacja rozładowania akumulatora Rozładowanie akumulatora jest sygnalizowane przez pojawienie si w prawym, górnym rogu ekranu czerwonego znaku 11:53:54 00,00 Czas pracy jaki pozostaje do całkowitego rozładowanie wynosi około 3 h. Stan napicia akumulatora przy którym nastpi sygnalizacja rozładowania moemy monitorowa i zmienia. m/s
14 W tym celu naley przy pomocy przycisku MENU wybra ekran monitorowania stanu akumulatora przez ustawienie kursora na pozycji FLOW CLOCK IrDA a nastpnie zaakceptowa wybór przyciskiem Wywietli si ekran LOW LEVEL 4.00V Pocztkowe (zalecane przez producenta) ustawienie wynosi 4,00V. Mona zmieni to ustawienie na 3,90V lub 4,10V. Sygnalizacja, w zalenoci od nowego ustawienia, pojawi si wczeniej lub póniej ni dotychczasowa. Zmian napicia wykonujemy naciskajc przycisk Akceptacja nastpuje przyciskiem Pojawia si ekran z którego przyciskiem FLOW CLOCK IrDA przechodzimy do pomiarów wartoci chwilowych prdkoci
15 11. Ładowanie akumulatora Ładowanie akumulatora naley rozpocz od załczenia przyrzdu. Nastpnie do gniazda anemometru podłcza si zasilacz. Obecno zasilacza jest wykrywana przez przyrzd i sygnalizowana pojawieniem si ekranu CHARGING oraz pulsowaniem wskanika LED. Po kilku sekundach nastpuje wyłczenie podwietlenia ekranu LCD i rozpoczyna si proces ładowania trwajcy 10 h. Po tym okresie czasu ładowanie zostaje automatycznie zakoczone. Sygnalizuje to pojawienie si ekranu CHARGING COMPLETE Ekran po kilku sekundach zostaje wygaszony i anemometr przechodzi w stan czuwania, oczekujc na wyłczenie przyciskiem OFF Przerwanie procesu ładowania przed upływem 10 h (np. na skutek zaniku napicia zasilania, lub odłczenia zasilacza) bdzie sygnalizowane pojawieniem si ekranu CHARGING FAILED W tej sytuacji zaleca si powtórne ładowanie akumulatora. Uwaga! Nie naley dopuszcza do całkowitego rozładowania akumulatora. Jeeli jednak nastpi taka sytuacja, anemometr nie bdzie chciał si załczy. Naley wówczas podłczy zasilacz i po kilku minutach próbowa włczy przyrzd. Po załczeniu anemometr automatycznie przejdzie w stan ładowania akumulatora.
16 12. Ustawianie zegara czasu rzeczywistego Zegar czasu rzeczywistego w anemometrze ustawiany jest za pomoc programu µas4_pol.exe. W menu CLOCK mamy moliwo ustawiania tylko czasu. Informacja o dacie przesyłana jest z komputera. Aby zmodyfikowa czas naley przy pomocy przycisku ustawi kursor na pozycji CLOCK MENU a nastpnie przyciskiem uruchomi opcj CLOCK Przyciskiem FLOW CLOCK IrDA CLOCK SET 00:00 26.03.2006 zmieniamy warto na pozycji godzin, a nastpnie po akceptacji zmian przyciskiem wykonujemy modyfikacj wartoci minut. Zmian akceptujemy przyciskiem Powoduje to wygaszenie kursora. Przejcie do menu głównego nastpuje przyciskiem pojawia si ekran z którego przyciskiem MENU FLOW CLOCK IrDA wracamy do pomiarów wartoci chwilowych prdkoci. C
17 13. Uruchomienie portu IrDA W celu komunikowania si z komputerem anemometr µas4 ma wbudowane łcze podczerwieni typu IrDA. Uruchomienie transmisji wymaga zainstalowania dostarczonego wraz z przyrzdem interfejsu USB-IrDA. Dostarczone przez producenta oprogramowanie własne, a take oprogramowanie interfejsu USB-IrDA, s sprawdzone dla rodowiska operacyjnego Windows XP. Inne rodowiska operacyjne mog nie gwarantowa poprawnego działania!! Instalacj rozpoczynamy od zainstalowania interfejsu USB-IrDA. Interfejs instaluje si jako Urzdzenie podczerwieni o nazwie Sigma Tel USB-IrDA Adapter. Nastpnie załczamy anemometr i przy pomocy przycisku wybieramy opcj IrDA po zaakceptowaniu przyciskiem wywietla si ekran MENU FLOW CLOCK IrDA IrDA ENABLED W odległoci około 20-30 cm od okna IrDA, znajdujcego si na prawej ciance anemometru, umieszczamy interfejs USB-IrDA. Po wykryciu przez system operacyjny urzdzenia na podczerwie jakim jest anemometr µas4, na pasku zada pojawia si ikona Anemometr instaluje si jako Modem o nazwie Standard Modem over IR link # (nr portu).
18 14. Uruchomienie i obsługa programu µas4_pol.exe Producent dostarcza oprogramowanie pozwalajce na transmisj danych z anemometru do komputera, tworzenie i odczytywanie plików z danymi, oraz ustawianie zegara czasu rzeczywistego. W celu posługiwania si programem naley wgra na dysk komputera plik µas4_pol.exe. Po uruchomieniu otwiera si okno główne programu. W celu nawizania łcznoci pomidzy anemometrem i komputerem klikamy przycisk Połcz. Po nawizaniu łcznoci pojawia si informacja o znalezieniu anemometru o okrelonym numerze fabrycznym. Na pasku zada poprzednia ikona zostaje zastpiona przez ikon łcznoci bezporedniej Jednoczenie w anemometrze wywietla si ekran CONNECTED TO PC
19 Klikajc przycisk Odczytaj, w oknie Numer seryjny uzyskujemy informacj o niepowtarzalnym numerze fabrycznym anemometru, a w oknie Komentarz mog by umieszczone informacje producenta. Kliknicie przycisku Ustaw czas i dat automatycznie przepisuje do anemometru dane z zegara czasu rzeczywistego komputera. Kliknicie przycisku Wywietlacz powoduje otwarcie zakładki umoliwiajcej transmisj on-line danych pomiarowych z anemometru do komputera. Kliknicie przycisku Rozpocznij pomiary rozpoczyna procedur pomiaru wartoci redniej prdkoci. Zakoczenie procedury nastpuje przez powtórne kliknicie przycisku Rozpocznij pomiary. Na panelu zostaje wywietlony wynik pomiaru.
20 Panel wywietlacza pozwala na pomiar on-line strumienia objtoci. W tym celu naley wprowadzi warto pola przekroju, a nastpnie wybra jednostki. Kliknicie przycisku Rozpocznij pomiar uruchamia procedur pomiaru wartoci redniej strumienia objtoci Procedur koczy powtórne kliknicie przycisku Rozpocznij pomiar. Zamknicie zakładki nastpuje przy pomocy przycisku Zakocz. W celu odczytania danych pomiarowych z pamici anemometru klikamy przycisk Odczyt pamici. Otwiera si panel Odczyt pamici, w którym klikamy napis Odczyt a nastpnie wybieramy Odczyt z anemometru i czekamy na zakoczenie transmisji. Czas trwania transmisji wynosi około 190 sekund i jest niezaleny od iloci zapisanych danych pomiarowych! W kolejnych kolumnach zostan umieszczone dane pomiarowe, które moemy przeglda wpisujc numer pomiaru w okienku wyszukiwania lub korzystajc z paska przewijania po prawej stronie ekranu.
21 Klikajc napis Zapis do pliku moemy składowa dane pomiarowe. Format zapisanego pliku pozwala na łatwe przenoszenie danych np. do Excela w celu sporzdzenia analizy graficznej uzyskanych wyników. Kliknicie napisu Wyczy pami powoduje usunicie danych z pamici anemometru. Czas usuwania danych wynosi około 150 sekund i jest niezaleny od iloci zapisanych danych pomiarowych! Producent zaleca wykonanie tej procedury przed rozpoczciem korzystania z przyrzdu i w kadym przypadku, kiedy nowe dane pomiarowe maj istotn warto dla uytkownika. Procedura ustawia identyfikator pomiaru na warto pocztkow 001.
22 15. Wysignik Anemometr µas4 moe zosta zamocowany na wysigniku typu WK6 produkcji IMG PAN (rys. 2). Standardowa długo wysignika wynosi 1,50 m. Jego konstrukcja pozwala na wykonywanie pomiarów wartoci redniej prdkoci lub strumienia objtoci, w miejscach oddalonych od operatora. Dziki specjalnej konstrukcji uchwytu mocujcego (2), kt pomidzy anemometrem (1) a wysignikiem mona regulowa w zakresie o 0 o do 90 o. Przyrzd umieszcza si w uchwycie wysignika i unieruchamia wkrcajc do gniazd anemometru dwie ruby mocujce (4). Wykrcajc rub aretujc (5) ustawia si anemometr pod danym ktem i ponownie wkrca rub. Po wykonaniu połczenia wtyku złcza wysignika (3) z gniazdem anemometru i włczeniu przyrzdu mona rozpocz pomiary. Procedur uredniajc uruchamia si przy pomocy wyłcznika umieszczonego w rczce wysignika. Funkcja wyłcznika jest analogiczna do funkcji przycisku. 1. anemometr 2. uchwyt 3. wtyk złcza 4. ruby mocujce 5. ruba aretujca 6. przegub 7. rczka z wyłcznikiem Rys. 2 Wysignik powinien by transportowany w dostarczonym przez producenta pokrowcu. Uwaga: W poziomych wyrobiskach górniczych rub aretujc naley całkowicie wykrci. Anemometr podczas wykonywania trawersu cigłego bdzie wówczas przybierał połoenie, w którym o skrzydełka pomiarowego pokrywa si z kierunkiem przepływu.
23 16. Zalecenia eksploatacyjne Prawidłowe działanie przyrzdu jest zagwarantowane tylko w przypadku właciwej obsługi. Szczególn uwag naley zwraca na moliwo uszkodzenia czujnika pomiarowego. Naley uwaa na wszelkiego rodzaju udary mechaniczne mogce spowodowa zniekształcenie skrzydełka lub jego osłony. Uszkodzenie skrzydełka wymaga jego bezzwłocznej wymiany. Nie wolno gwałtownie wprowadza czujnika anemometru do strugi o duej prdkoci. Sond naley wprowadzi do przestrzeni pomiarowej w taki sposób, aby o skrzydełka była prostopadła do kierunku przepływu, a dopiero póniej poprzez powolny obrót sondy, doprowadzi do ustawienia osi skrzydełka zgodnie z kierunkiem przepływu. Ta procedura ma na celu zapobiec uszkodzeniu skrzydełka na skutek gwałtownej zmiany jego prdkoci obrotowej, przy nagłym wprowadzeniu do strugi o duej prdkoci. Nie naley dopuszcza do długotrwałych stanów pracy z sygnalizowanym przekroczeniem zakresu prdkoci 21,00 m/s. Łopatki skrzydełka i osłon mona czyci czyst wod z niewielkim dodatkiem płynnych, nieagresywnych detergentów. Głowica sondy posiada specjalny układ chronicy zespół łoyskowania przed zanieczyszczeniem i naley ograniczy si wyłcznie do czyszczenia powierzchni widocznych. Nie wolno dopuszcza do utworzenia si warstwy zanieczyszcze wewntrz osłony wirnika mogcej zablokowa skrzydełko. W przypadku dłuszego okresu nie uywania przyrzdu, naley raz na miesic wykona cykl rozładowanie - ładowanie akumulatora. W razie stwierdzenia nieprawidłowoci w pracy czujnika naley zwróci si do producenta. Ingerencja osób postronnych moe spowodowa nieodwracalne uszkodzenie. Rozładowanie akumulatora nie powoduje utraty danych pomiarowych zgromadzonych w pamici. Futerał i pasek nony naley konserwowa preparatem DOTOL produkcji Fabryki Sprztu Ratunkowego i Lamp Górniczych Faser S.A. Do czyszczenia rczki anemometru nie wolno uywa rozpuszczalników chemicznych. Wymian zuytego akumulatora moe wykona wyłcznie producent. Skórzany futerał skutecznie chroni anemometr przed uszkodzeniem w czasie transportu i przechowywania. Miernik naley wyciga z futerału tylko na czas wykonywania pomiaru.
24 17. Wzorcowanie anemometru Producent anemometru µas4 zaleca wykonanie co 12 miesicy wzorcowania anemometru w instytucji uprawnionej do wydawania wiadectw wzorcowania dla czujników anemometrycznych. Wzorcowanie naley przeprowadzi jednak niezwłocznie w przypadku mechanicznego odkształcenia skrzydełka anemometru, lub zaistnienia podejrze co do wiarygodnoci wyników pomiarów. Adres instytucji, której wiadectwa wzorcowania s akceptowane przez GUM i WUG: LABORATORIUM WZORCUJ CE WENTYLACYJNE PRZYRZ DY POMIAROWE INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK 30-059 KRAKÓW ul. Reymonta 27 tel. (012) 6376200, fax (012) 6372884 www.img-pan.krakow.pl 18. Naprawa anemometru Naprawy anemometru µas4 mog by wykonywane wyłcznie przez producenta. Adres serwisu: INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK PRACOWNIA WENTYLACJI KOPAL 30-059 KRAKÓW ul. Reymonta 27 tel. (012) 6376200, fax (012) 6372884 www.img-pan.krakow.pl
25 19. Warunki stosowania dla przyrzdów budowy przeciwwybuchowej 1. Jakakolwiek ingerencja przez Uytkownika w system mechaniczny lub elektroniczny przyrzdu jest zabroniona. 2. Eksploatacja musi by zgodna z warunkami zawartymi w dokumentacji techniczno-ruchowej (instrukcji obsługi). 3. Anemometr moe by eksploatowany i konserwowany tylko przez pracowników przeszkolonych w zakresie obsługi. 4. Naprawy przyrzdu lub wymiana ródła zasilania mog by wykonane wyłcznie przez Producenta. 5. Akumulator moe by ładowany tylko w pomieszczeniach, wzgldnie strefach, nie zagroonych pojawieniem si atmosfery wybuchowej. 6. Transmisja danych do komputera moe odbywa si tylko w pomieszczeniach, wzgldnie strefach, nie zagroonych pojawieniem si atmosfery wybuchowej. 7. Podczas transportu w przestrzeniach zagroonych wybuchem anemometr musi znajdowa si w futerale dostarczonym przez producenta. To samo dotyczy wysignika. 8. Futerał i pasek nony naley konserwowa preparatem DOTOL produkcji Fabryki Sprztu Ratunkowego i Lamp Górniczych Faser S.A. lub innym o zblionych właciwociach. 9. Wzorcowanie anemometru naley przeprowadzi 1 raz w roku w Laboratorium Wzorcujcym Wentylacyjne Przyrzdy Pomiarowe IMG PAN. Wzorcowanie naley przeprowadzi jednak niezwłocznie w przypadku mechanicznego odkształcenia skrzydełka anemometru, lub zaistnienia podejrze co do wiarygodnoci wyników pomiarów. 10. Parametry we/wy gniazda anemometru. Anemometr wyposaony jest w 3 pinowe złcze zamykane nakrcan osłon. Pin P1-1 jest wejciem ładowarki akumulatora. Pin P1-3 jest wejciem pasywnym zwieranym przez wyłcznik umieszczony w rczce wysignika WK6 do pinu P1-2, który jest połczony z mas układu. Do ładowania akumulatora mona uywa wyłcznie zasilacza typu 2WZS dostarczonego przez producenta. Parametry zasilacza: parametry wejciowe: 230 V 50 Hz / 25 ma / 5,7 VA parametry wyjciowe: I obc nom.=150 ma / 9,0 V DC ± 5%