OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZEŃ

Załącznik nr 16 OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZEŃ I. Ubezpieczenie CAR/EAR 1) Katalog ubezpieczonych: wszyscy wykonawcy lub podwykonawcy i inne podmioty biorące udział w realizacji Kontraktu, o ile wartość ich robót zawarta jest w sumie ubezpieczenia dla robót kontraktowych, w szczególności zamawiający zlecający ubezpieczającemu wykonanie prac, doradcy techniczni i inne podmioty formalnie zatrudnione przez ubezpieczającego przy realizacji Kontraktu. 2) Okres ubezpieczenia: Od momentu przekazania wykonawcy terenu budowy lub dostaw inwestorskich (jeżeli występują), z chwilą rozpoczęcia prac lub z chwilą wyładunku mienia objętego ochroną ubezpieczeniową, w zależności od tego, która z tych sytuacji zajdzie wcześniej, do momentu sporządzenia protokołu odbioru końcowego prac, w tym okres wszelkich prób i testów (rozruchu, ruchu próbnego, ruchu regulacyjnego z włączeniem pomiarów gwarancyjnych). Po wygaśnięciu podstawowego okresu ubezpieczenia rozpoczyna się okres ubezpieczenia przewidziany w klauzulach dotyczących konserwacji oraz gwarancji. 3) Przedmiot ubezpieczenia: a) wszystkie roboty budowlano-montażowe realizowane w ramach ubezpieczanej inwestycji oraz inne prace pozostające w związku lub stanowiące część prac przewidzianych w ramach realizacji Kontraktu, w tym prace dodatkowe, przygotowawcze i pomocnicze; b) materiały, elementy, instalacje lub urządzenia użyte do wbudowania lub zamontowania, w tym dostawy inwestorskie (jeżeli występują); c) maszyny budowlano-montażowe wykonawców i ich podwykonawców, o ile maszyny te będą wykorzystywane na potrzeby realizacji Kontraktu (chyba że zawarte zostało odrębne ubezpieczenie maszyn budowlano-montażowych); d) mienie otaczające, o ile w bezpośrednim sąsiedztwie wykonywanych prac znajduje się mienie Zamawiającego; e) sprzęt, wyposażenie i zaplecze budowy. 4) Suma ubezpieczenia: a) dla robót budowlano-montażowych całkowita wartość tych robót; b) dla materiałów, elementów, instalacji lub urządzeń użytych do wbudowania lub zamontowania wartość odtworzeniowa; c) dla maszyn budowlano-montażowych, o ile będą przedmiotem ubezpieczenia wartość odtworzeniowa; d) dla mienia otaczającego wysokość przypuszczalnej maksymalnej szkody, jaka może powstać w ubezpieczonym mieniu wskutek jednego zdarzenia, przy czym limit odpowiedzialności wskazany jest w Kontrakcie; e) dla sprzętu, wyposażenia i zaplecza budowy wysokość przypuszczalnej maksymalnej szkody, jaka może powstać w ubezpieczonym mieniu wskutek 1

jednego zdarzenia, przy czym limit odpowiedzialności wskazany jest w Kontrakcie; Suma ubezpieczenia powinna obejmować koszty transportu, demontażu i montażu, jak również opłat celnych, podatkowych oraz innych opłat urzędowych (o ile mają zastosowanie). 5) Zakres ubezpieczenia: Ubezpieczeniem objęte będą wszelkie szkody w przedmiocie ubezpieczenia powstałe na skutek zdarzenia mającego charakter nagły, losowy i niepewny, które wystąpiło nieprzewidzianie i niezależnie od woli ubezpieczonego. Ubezpieczenie będzie zawarte na bazie systemu wszystkich ryzyk (all risk), co znaczy, że ochroną ubezpieczeniową objęte będą wszystkie ryzyka poza tymi, które zostaną wyraźnie wyłączone. Zakres ochrony ubezpieczeniowej powinien obejmować: a) szkody powstałe w okresie gwarancji/rękojmi, przy wykonywaniu czynności zmierzających do spełnienia obowiązków odnoszących się do gwarancji/rękojmi, wynikających z zawartego z zamawiającym Kontraktu; ochrona ubezpieczeniowa trwa przez okres 12 miesięcy; rozpoczyna się z momentem zakończenia obowiązywania klauzuli nr 004 (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 003 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); b) szkody powstałe w okresie gwarancji/rękojmi przy wykonywaniu czynności zmierzających do spełnienia obowiązków odnoszących się do gwarancji/rękojmi wynikających z zawartego z zamawiającym Kontraktu oraz szkody powstałe podczas okresu gwarancji/rękojmi wskutek przyczyny zaistniałej w okresie budowy/montażu, zanim został sporządzony protokół odbioru końcowego prac; okres ochrony - 24 miesiące (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 004 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); c) koszty poniesione przez ubezpieczonego z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, nocnych lub w dni ustawowo wolne od pracy oraz koszty frachtu ekspresowego (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 006 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); d) koszty frachtu lotniczego (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 007 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); e) szkody w ubezpieczonym mieniu składowanym poza terenem budowy, o ile na potrzeby realizacji Kontraktu mienie będzie składowane poza terenem budowy (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 013 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); f) szkody w ubezpieczonym mieniu powstałe wskutek rozruchu, ruchu próbnego, ruchu regulacyjnego z włączeniem pomiarów gwarancyjnych, o ile zgodnie z Kontraktem będą przeprowadzane; okres ochrony jest uzależniony od okresu przeprowadzania rozruchu, ruchu próbnego, ruchu regulacyjnego z włączeniem pomiarów gwarancyjnych, wynikającego z zapisów zawartego z zamawiającym Kontraktu (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 100 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); 2

g) szkody w mieniu transportowanym na teren budowy (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 113 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony), o ile nie zostało zawarte odrębne ubezpieczenie mienia w transporcie; h) szkody spowodowane błędami w wykonawstwie, wadą odlewniczą, błędami projektowymi oraz wadliwym materiałem; do wysokości sumy ubezpieczenia (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 115/200 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); i) koszty wymiany lub naprawienia części wadliwie zaprojektowanych, wykonanych wadliwie lub z wadliwego materiału w przypadku wystąpienia szkody w ubezpieczonym mieniu wskutek wadliwego materiału, projektu lub wykonania (zakres odpowiadający zapisom klauzuli szkód w częściach wadliwych lub równoważnym pod względem ochrony); j) szkody w mieniu odebranym lub oddanym do eksploatacji, powstałe wskutek nadal prowadzonych prac na ubezpieczonych elementach nieoddanych jeszcze do użytku lub nieodebranych jeszcze przez Zamawiającego, jak i z innych przyczyn, o ile będą one objęte zakresem ubezpieczenia. Poprzez inne przyczyny należy rozumieć co najmniej następujące ryzyka: pożar, wybuch, uderzenia pioruna, upadek statku powietrznego, huragan, powódź, deszcz nawalny, lawina, śnieg, grad, trzęsienie ziemi, zapadanie lub osuwanie się ziemi, zalanie przez wydostawanie się wody, innych cieczy lub pary z urządzeń wodno-kanalizacyjnych lub technologicznych, dym, uderzenie pojazdu, huk ponaddźwiękowy; k) szkody w ubezpieczonym obiekcie budowlano-montażowym powstałe w określonym w umowie ubezpieczenia okresie po dokonaniu odbioru obiektu budowlano-montażowego wskutek wadliwego wykonania, wad projektowych, wad materiałowych lub odlewniczych (zakres odpowiadający zapisom klauzuli 201 według standardu monachijskiego lub równoważnym pod względem ochrony); okres ochrony wskazany jest w Kontrakcie; l) w przypadku wykonywania rurociągów zakres ubezpieczenia powinien obejmować koszty poszukiwania wycieku w rurociągu 25% spoin przetestowanych, przy czym limit odpowiedzialności wskazany jest w Kontrakcie; m) koszty usunięcia pozostałości po szkodzie, poniesione w związku ze szkodą, za którą ubezpieczyciel przyjął odpowiedzialność na mocy umowy ubezpieczenia w zakresie określonym jej postanowieniami, do wysokości minimum 20 % wartości szkody; n) automatyczny wzrost wartości kontraktu w przypadku, gdy okaże się, że faktyczna wartość przedmiotu Kontraktu przewyższa cenę kontraktową: 20% sumy ubezpieczenia; o) szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa; p) koszty związane z ratowaniem mienia mające na celu niedopuszczenie do zwiększenia rozmiaru szkody; koszty te pokrywane będą bez względu na wynik działań ratowniczych; q) koszty zabezpieczenia mienia przed szkodą w przypadku bezpośredniego zagrożenia szkodą (niezależnie od tego, czy szkoda powstanie, czy nie); 3

r) szkody powstałe w czasie całkowitego lub częściowego przerwania objętych ochroną ubezpieczeniową robót kontraktowych przed ich zakończeniem; ochroną ubezpieczeniową w tym przypadku objęte będą wykonane prace lub ubezpieczone mienie, na którym nie są prowadzone roboty w wyniku ich całkowitego lub częściowego przerwania w zakresie co najmniej następujących ryzyk: pożar, wybuch, uderzenie pioruna, upadek statku powietrznego oraz huragan, powódź, deszcz nawalny, trzęsienie ziemi, kradzież z włamaniem, kradzież zwykła i dewastacja; okres obowiązywania niniejszej klauzuli wynosi minimum 3 miesiące łącznie na wszystkie przerwy w realizacji robót kontraktowych dla danego Kontraktu; s) automatyczne i bezskładkowe przedłużenie okresu ubezpieczenia budowlanomontażowego (CAR/EAR) o 3 miesiące, licząc od daty zakończenia okresu ochrony podanego w dokumencie ubezpieczenia; t) koszty związane z odtworzeniem planów, rysunków lub innych dokumentów związanych z realizacją Kontraktu zniszczonych w wyniku zaistnienia ubezpieczonego zdarzenia w trakcie okresu ubezpieczenia; u) koszty wynagrodzenia należne ekspertom, w tym architektom, inspektorom, inżynierom, konsultantom i innym specjalistom, a także pozostałe koszty ekspertów, niezbędne do poniesienia w celu odtworzenia lub zastąpienia ubezpieczonego uszkodzonego mienia w wyniku zaistniałego ubezpieczonego zdarzenia. Zakres ubezpieczenia nie może zawierać klauzul specjalnych lub zapisów im równoważnych ograniczających lub wyłączających odpowiedzialność ubezpieczyciela za wyjątkiem przewidzianych w Kontrakcie. Wykonawca zobowiązany jest przedstawić treść klauzul ograniczających lub wyłączających zamawiającemu i uzyskać zgodę zamawiającego na włączenie do Kontraktu zaproponowanych klauzul. 6) Udziały własne/franszyzy Udziały własne/franszyzy zostaną ustanowione na poziomie zgodnym z dobrymi praktykami rynkowymi. Franszyza będzie potrącana tylko jeden raz, biorąc pod uwagę sumę zgłaszanych roszczeń wynikłych z tytułu jednego zdarzenia, niezależnie od ich ilości. W przypadku możliwości zastosowania kilku franszyz potrącana będzie tylko franszyza najwyższa. 7) Limity odpowiedzialności W zakresie niektórych rozszerzeń (poza tymi, dla których limit został określony w pkt 5) powyżej) dopuszcza się wprowadzenie limitów odpowiedzialności w wysokości wynikającej ze specyfiki robót oraz dobrych praktyk rynkowych. Limity dla poszczególnych zakresów mogą być określone w Kontrakcie. II. Ubezpieczenie CARGO 4

Ubezpieczenie mienia niezbędnego do realizacji Kontraktu w transporcie od wszelkiego ryzyka lub od ryzyk nazwanych w zakresie pełnym obejmującym m.in. deszcz nawalny, eksplozję, grad, huragan, lawinę, osuwanie się ziemi, powódź, pożar, rabunek, uderzenie pioruna, uderzenie przedmiotu w środek transportu, wandalizm, wypadek środka transportu, zapadanie się ziemi, kradzież od momentu załadunku, wszelkich prac przeładunkowych, magazynowania aż do momentu rozładunku na terenie budowy w imieniu i na rzecz strony ponoszącej ryzyko utraty, zniszczenia lub uszkodzenia tego mienia. Suma ubezpieczenia odpowiadać będzie co najmniej wartości przewożonego mienia. W razie transportu o charakterze międzynarodowym wymagany jest pełny zakres ubezpieczonych ryzyk, zgodny co najmniej z zakresem określonym w Instytutowych Klauzulach Ładunkowych (A) 1/1/09 (ICC (A) 1/1/09). III. Ubezpieczenie OC Wykonawca zobowiązany jest do zawarcia i utrzymania w mocy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (Ubezpieczenie OC), przy czym zależnie od postanowień Kontraktu ubezpieczenie to może mieć charakter ogólny lub dedykowany do realizacji Kontraktu. Warunki takiego ubezpieczenia są następujące: A. W przypadku obowiązku zawarcia ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dedykowanego do realizacji Kontraktu: 1) Ubezpieczony Ubezpieczonymi będą: wykonawca, podwykonawcy i wszystkie inne podmioty formalnie zaangażowane w realizację Kontraktu. 2) Okres ubezpieczenia Okres ubezpieczenia będzie obejmował okres trwania Kontraktu oraz okres rękojmi i gwarancji. Wykonawca jest zobowiązany do zawarcia przed dniem wygaśnięcia ubezpieczenia umowy ubezpieczeniowej na kolejny okres w taki sposób, aby przez cały czas obowiązywania Kontraktu i przez okres rękojmi oraz gwarancji trwała nieprzerwanie ochrona ubezpieczeniowa. Warunki kolejnych umów ubezpieczenia powinny spełniać wymagania Kontraktu. 3) Przedmiot ubezpieczenia Odpowiedzialność cywilna ubezpieczonych za szkody powstałe w związku z wykonywaniem prac objętych Kontraktem. 4) Suma gwarancyjna Suma gwarancyjna musi odpowiadać wysokości możliwych roszczeń z tytułu potencjalnych szkód, jakie mogą powstać w związku z realizacją prac i nie powinna być niższa niż wartość Kontraktu, chyba że w Kontrakcie wprowadzono inne uzgodnienia w tej kwestii. 5) Zakres ubezpieczenia Ubezpieczenie będzie obejmowało zakresem odpowiedzialność za szkody: 5

a) wynikłe z czynów niedozwolonych oraz z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania; b) rzeczowe, szkody osobowe oraz czyste straty finansowe; c) wyrządzone przez jednego z ubezpieczonych innemu, bądź innym ubezpieczonym objętym ochroną ubezpieczeniową na mocy umowy ubezpieczenia; d) spowodowane rażącym niedbalstwem; e) wyrządzone pracownikom w następstwie wypadków przy pracy; f) polegające na nagłym i przypadkowym zanieczyszczeniu środowiska; g) wyrządzone przez podwykonawców, dalszych podwykonawców, dostawców, poddostawców oraz inne podmioty zaangażowane w realizację Umowy (o ile wykonawca w związku z realizacją Kontraktu powierzy im część prac/usług); h) spowodowane wibracją, osunięciem się ziemi, osłabieniem elementów nośnych; i) wyrządzone w mieniu będącym przedmiotem czynności, prac lub usług; j) powstałe na skutek uszkodzenia, zniszczenia lub utraty mienia przyjętego na przechowanie, będącego w pieczy lub pod nadzorem ubezpieczonych, w tym także szkody powstałe wskutek obróbki, czyszczenia, naprawy, demontażu, montażu, zabudowy, transportu i tym podobnych prac; k) wyrządzone w związku z użytkowaniem pojazdów mechanicznych, samobieżnych maszyn budowlanych i innych pojazdów, jeżeli nie podlegają one obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych; l) powstałe w instalacjach i urządzeniach podziemnych; m) spowodowane pracami wyburzeniowymi/ rozbiórkowymi/ zastosowaniem młotów pneumatycznych, kafarów lub innych maszyn lub urządzeń o podobnym działaniu; n) wynikające z wykorzystania materiałów wybuchowych; o) w drzewostanie lasów/ parków, uprawach rolnych bądź gruntach; p) wynikłe z wadliwego wykonania czynności, prac lub usług, spowodowane przez wypadki ubezpieczeniowe powstałe po przekazaniu odbiorcy przedmiotu tych czynności, prac lub usług; q) powstałe w wyniku prac załadunkowych lub rozładunkowych, w tym w przedmiocie tych prac. 6) Udziały własne/franszyzy: Udziały własne/franszyzy zostaną ustanowione na poziomie zgodnym z dobrymi praktykami rynkowymi. 7) Limity odpowiedzialności Dopuszcza się stosowanie limitów odpowiedzialności poniżej wymaganej minimalnej sumy gwarancyjnej w stosunku do zakresów, o których mowa w części A pkt 5) powyżej w wysokości wynikającej ze specyfiki robót oraz dobrych praktyk rynkowych. Limity dla poszczególnych zakresów mogą być określone w Kontrakcie. 8) Wypadek ubezpieczeniowy 6

Ochroną ubezpieczeniową objęte będą szkody osobowe, szkody rzeczowe lub czyste straty finansowe powstałe w okresie ubezpieczenia, jeżeli zgłoszenie roszczenia z tego tytułu nastąpi przed upływem terminu przedawnienia. B. W przypadku obowiązku zawarcia ogólnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, bez konieczności zapewnienia jego dedykowanego charakteru dla realizacji Kontraktu: 1) Ubezpieczony Ubezpieczonym będzie wykonawca. Jeżeli wykonawca powierzy część prac podwykonawcom, to powinni oni przedstawić dokumenty ubezpieczeniowe potwierdzające zawarcie ubezpieczenia spełniającego warunki określone w niniejszej części B. 2) Okres ubezpieczenia Okres ubezpieczenia będzie obejmował okres trwania Kontraktu oraz okres rękojmi i gwarancji. Wykonawca jest zobowiązany do zawarcia przed dniem wygaśnięcia ubezpieczenia umowy ubezpieczeniowej na kolejny okres, w taki sposób, aby przez cały czas obowiązywania Kontraktu i przez okres rękojmi oraz gwarancji trwała nieprzerwanie ochrona ubezpieczeniowa. Warunki kolejnych umów ubezpieczenia powinny spełniać wymagania Kontraktu. 3) Przedmiot ubezpieczenia Odpowiedzialność cywilna ubezpieczonych z tytułu prowadzonej działalności i posiadania mienia. 4) Suma gwarancyjna Suma gwarancyjna musi odpowiadać wysokości możliwych roszczeń z tytułu potencjalnych szkód, jakie mogą powstać w związku z realizacją prac i nie powinna być niższa niż wartości Kontraktu, chyba że w Kontrakcie wprowadzono inne uzgodnienia w tej kwestii. 5) Zakres ubezpieczenia Ubezpieczenie będzie obejmowało zakresem odpowiedzialność za szkody: a) wynikłe z czynów niedozwolonych oraz z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania; b) rzeczowe, szkody osobowe; c) spowodowane rażącym niedbalstwem; d) wyrządzone pracownikom w następstwie wypadków przy pracy; e) wyrządzone przez podwykonawców, dalszych podwykonawców, dostawców, poddostawców oraz inne podmioty zaangażowane w realizację Kontraktu (o ile wykonawca w związku z realizacją Kontraktu powierzy im część prac/usług); f) wyrządzone w mieniu będącym przedmiotem czynności, prac lub usług. 6) Udziały własne/franszyzy: 7

Udziały własne/franszyzy zostaną ustanowione na poziomie zgodnym z dobrymi praktykami rynkowymi. 7) Limity odpowiedzialności Dopuszcza się stosowanie limitów odpowiedzialności poniżej wymaganej minimalnej sumy gwarancyjnej w stosunku do zakresów, o których mowa w części B pkt 5) lit. d) powyżej w wysokości wynikającej ze specyfiki robót oraz dobrych praktyk rynkowych. 8) Wypadek ubezpieczeniowy Ochroną ubezpieczeniową objęte będą szkody osobowe, szkody rzeczowe powstałe w okresie ubezpieczenia, jeżeli zgłoszenie roszczenia z tego tytułu nastąpi przed upływem terminu przedawnienia. IV. Ubezpieczenie OCZ Wykonawca zobowiązany jest do zawarcia i utrzymania w mocy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej osób zaangażowanych w realizację Kontraktu, które są prawnie zobowiązane do posiadania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawodowej lub dla których ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej jest wskazane z punktu widzenia interesów Zamawiającego (w szczególności osób sprawujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, geodetów, itp.). Kontrakt może precyzować odmienny katalog podmiotów zobowiązanych do zapewnienia tej ochrony. Warunki takiego ubezpieczenia są następujące: 1) Warunki zawarcia ubezpieczenia Wykonawca zawrze ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej obejmujące ochroną odpowiedzialność za szkody będące następstwem uchybień w wykonywaniu zawodu (w szczególności osób sprawujących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, geodetów, itp.) i wynikające w szczególności z wadliwego sporządzenia dokumentacji, ekspertyz, analiz oraz opracowań stanowiących przedmiot działalności ubezpieczającego, jak również niewłaściwego sprawowania nadzoru autorskiego. Jeżeli wykonawca zleca prace podwykonawcy, wykonawca zapewni, że jego podwykonawca pozyska ubezpieczenie spełniające warunki określone w niniejszym ust. IV. 2) Zakres ubezpieczenia a) ochrona ubezpieczeniowa będzie obejmować odpowiedzialność cywilną za szkody rzeczowe, osobowe oraz czyste straty finansowe; b) ubezpieczone będą szkody wyrządzone przez podwykonawców osób objętych ubezpieczeniem; c) ubezpieczone będą szkody spowodowane uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą akt i innych dokumentów związanych z wykonywaniem działalności zawodowej; d) ochrona ubezpieczeniowa będzie obejmować zniszczenie, uszkodzenie przedmiotu prac; e) ubezpieczone będą koszty przebudowy przedmiotu prac; 8

f) ubezpieczone będą koszty przeprojektowania przedmiotu prac. Koszty, o których mowa w pkt 2) lit. e) oraz f) powyżej objęte będą ochroną ubezpieczeniową, nawet jeśli nie powstało uszkodzenie lub zniszczenie przedmiotu projektu. 3) Wypadek ubezpieczeniowy Wypadkiem ubezpieczeniowym (momentem decydującym o odpowiedzialności ubezpieczyciela) będzie działanie lub zaniechanie osoby zobligowanej do ubezpieczenia własnej odpowiedzialności cywilnej zawodowej w okresie ubezpieczenia, o ile roszczenia z tytułu tych szkód zostaną zgłoszone przed upływem terminów przedawnienia określonych powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. 4) Suma gwarancyjna Wysokość sumy gwarancyjnej będzie podana w Kontrakcie. 5) Udziały własne/franszyzy Udziały własne/franszyzy zostaną ustanowione na poziomie zgodnym z dobrymi praktykami rynkowymi. 6) Limity odpowiedzialności Dopuszcza się wprowadzenie podlimitów odpowiedzialności w wysokości wynikającej z dobrych praktyk rynkowych. Limity dla poszczególnych zakresów mogą być określone w Kontrakcie. V. Ubezpieczenie CPE/CPM Jeżeli wykonanie Kontraktu będzie wymagać użycia maszyn budowlanomontażowych (m.in.: koparek, ładowarek, żurawi) wykonawca zawrze umowę ubezpieczenia maszyn budowlano-montażowych, przy czym, o ile Kontrakt nie zawiera odmiennych regulacji w tej kwestii, takie ubezpieczenie może być zawarte w ramach ubezpieczenia CAR/EAR. Suma ubezpieczenia będzie odpowiadać co najmniej wartości odtworzeniowej, a franszyza lub udział własny zostaną określone w Kontrakcie. Wypłacone odszkodowanie powinno uwzględniać koszty transportu, ceł, podatków i innych opłat. W odniesieniu do tego ubezpieczenia za spełnienie obowiązku uważane będzie także zawarcie lub posiadanie umów ubezpieczenia maszyn budowlano-montażowych przez podwykonawców. VI. POZOSTAŁE WYMOGI DOTYCZĄCE WYKONYWANIA UMOWY UBEZPIECZENIA 1) Potwierdzenie posiadanej ochrony ubezpieczeniowej a) Kopie wszystkich dokumentów potwierdzających podpisanie umów ubezpieczenia lub innych dokumentów potwierdzających istnienie wymaganej ochrony ubezpieczeniowej (wraz z wnioskami o zawarcie umowy ubezpieczenia, szczególnymi/ogólnymi warunkami ubezpieczenia) wykonawca lub podwykonawca 9

dostarczy zamawiającemu nie później niż 14 dni przed planowanym przekazaniem wykonawcy lub podwykonawcy terenu budowy, z zastrzeżeniem zapisów ust. I pkt 2 niniejszych Ogólnych warunków ubezpieczeń. W przypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej projektanta wyżej wymienione dokumenty powinny być przekazane niezwłocznie po zawarciu umowy ubezpieczenia, nie później niż 7 dni przed rozpoczęciem prac projektowych, dokumentacyjnych, nadzoru autorskiego. W przypadku ubezpieczenia maszyn budowlano-montażowych wymienione dokumenty powinny być przekazane nie później niż w dniu poprzedzającym dzień wprowadzenia sprzętu na teren budowy. W przypadku ubezpieczenia mienia w transporcie wymienione dokumenty powinny być przekazane nie później niż 7 dni przed terminem, w którym rozpocznie się transport mienia. Dokumenty ubezpieczenia będą podlegały weryfikacji przez brokera zamawiającego (o ile będzie on zaangażowany w proces weryfikacji). b) Zakres i warunki umów ubezpieczenia podlegają akceptacji zamawiającego pod kątem ich zgodności z SIWZ. c) Zamawiający ma prawo zgłoszenia uwag do przedstawionych dokumentów ubezpieczeniowych oraz żądania wprowadzenia zmian, o ile zmiany takie nie wykraczają poza przyjęte standardy rynkowe. d) Jeżeli przedstawione do akceptacji dokumenty ubezpieczeniowe nie będą spełniać częściowo wymogów określonych w SIWZ strony podejmą działania w celu dokonania uzgodnień w tym zakresie, tak aby warunki ubezpieczenia obejmowały pożądany zakres ochrony uwzględniający dostępność na rynku ubezpieczeniowym i rozsądność warunków handlowych. e) W przypadku przedstawienia dokumentów ubezpieczenia potwierdzających zawarcie umowy ubezpieczenia na okres krótszy niż wymagany okres ubezpieczenia wykonawca lub podwykonawca zobowiązany będzie do przedstawienia zamawiającemu dokumentów ubezpieczenia potwierdzających kontynuację ochrony ubezpieczeniowej najpóźniej 14 dni roboczych przed wygaśnięciem umowy ubezpieczenia. Kolejne umowy ubezpieczenia powinny być zawarte na warunkach zaakceptowanych przez zamawiającego. f) Wykonawca lub podwykonawca zobowiązany jest przedłożyć zamawiającemu kopie dowodu wpłaty składki ubezpieczeniowej lub każdej jej raty, nie później niż następnego dnia roboczego po upływie terminu zapłaty. g) Niedostarczenie przez wykonawcę w terminie dokumentów, o których mowa w niniejszym pkt 1), może być podstawą do rozwiązania Kontraktu bez wypowiedzenia przez zamawiającego z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi wykonawca, lub do naliczenia kary umownej, o której mowa w Kontrakcie. Prawo naliczenia kary może być przez zamawiającego wykonane w ciągu 30 dni od daty ustalonej jako termin doręczenia dokumentów. Prawo odstąpienia od Kontraktu może być wykonane po upływie dodatkowego 7-dniowego terminu, wyznaczonego wykonawcy na złożenie dokumentów. 2) Przestrzeganie warunków ubezpieczenia a) Wykonawca lub podwykonawca jest zobowiązany przestrzegać warunków zawartych umów ubezpieczenia. b) Zamawiający, wykonawca i podwykonawca stosować się będą do postanowień zawartych umów ubezpieczenia, w szczególności w zakresie wymogów 10

zachowania bezpieczeństwa (w tym wymogów przeciwpożarowych) i obowiązków informacyjnych wobec ubezpieczyciela. W sytuacji opisanej w zdaniu poprzedzającym wykonawca dostarczy zamawiającemu stosowne warunki ubezpieczenia. Skutki uchybienia obowiązkom i wymaganiom przewidzianym w warunkach ubezpieczenia przez podwykonawców obciążają wykonawcę. c) Zmiany warunków ubezpieczenia zapewnionego przez wykonawcę lub podwykonawcę mogą być dokonywane wyłącznie za zgodą zamawiającego, chyba że zostały wprowadzone przez ubezpieczyciela jako ogólne zmiany warunków ubezpieczenia i jeżeli zmiana ta nie spowoduje pogorszenia warunków ochrony ubezpieczeniowej. 3) Likwidacja szkód oraz wypłata odszkodowania a) Wykonawca jest zobowiązany do uczestniczenia w procesie likwidacji szkód, które powstały na majątku będącym przedmiotem Kontraktu, w szczególności poprzez wypełnianie obowiązków związanych z procesem likwidacji szkód nałożonych na ubezpieczonego stosownie do postanowień warunków ubezpieczenia, powszechnie obowiązujących przepisów prawa. b) W przypadku powstania szkód na istniejącym majątku zamawiającego lub majątku, który został przekazany protokołem odbioru częściowego/końcowego prac i jest na stanie zamawiającego - likwidacja szkody prowadzona będzie przez zamawiającego. c) W przypadku zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego wykonawca, podwykonawca i zamawiający (ubezpieczeni) udzielą sobie nawzajem pomocy w zakresie uzasadnionym rodzajem i zakresem zdarzenia ubezpieczeniowego i będą współpracować przy likwidacji szkody z ubezpieczycielem, brokerem lub likwidatorem szkód (o ile będą oni zaangażowani w proces likwidacji szkody), tak aby ubezpieczeniowy proces likwidacji szkody przebiegał szybko i bez zakłóceń oraz by zapewnić jak najpełniejsze pokrycie przez ubezpieczyciela spowodowanej wypadkiem ubezpieczeniowym szkody poniesionej przez każdy z tych podmiotów. d) Ilekroć ubezpieczyciel odmówi wypłaty, opóźni się z wypłatą lub zmniejszy wartość wypłacanego świadczenia ubezpieczeniowego, bez względu na przyczynę i podstawę prawną, pozostanie to bez wpływu na zobowiązanie wykonawcy do wykonania przedmiotu Kontraktu zgodnie z terminami określonymi w harmonogramie realizacji Kontraktu i w ramach wynagrodzenia. Dla uniknięcia wątpliwości, zaistnienie okoliczności, o jakich mowa w zdaniu poprzednim, nie nakłada na zamawiającego jakichkolwiek zobowiązań do pokrycia kosztów usunięcia skutków zdarzeń ubezpieczeniowych. e) W odniesieniu do roszczeń ubezpieczeniowych dotyczących interesów zamawiającego, wykonawca nie może zrezygnować z żadnego roszczenia, ani nie może zawrzeć żadnej ugody z ubezpieczycielem bez uprzedniej pisemnej zgody zamawiającego. f) Odszkodowanie ubezpieczeniowe uzyskane od ubezpieczyciela przez wykonawcę lub jego podwykonawcę może być przeznaczone wyłącznie na usunięcie skutków szkody i przywrócenie stanu sprzed powstania szkody. Zamawiający ma prawo zażądać od wykonawcy przedstawienia informacji i raportów dotyczących trybu i sposobu wykorzystania kwot odszkodowań lub zaliczek na poczet odszkodowań wypłaconych wykonawcy w celu usunięcia lub minimalizacji następstw zdarzenia 11

ubezpieczeniowego. 4) Suma gwarancyjna/suma ubezpieczenia/limit odpowiedzialności a) W każdym czasie wykonywania przedmiotu zamówienia zamawiający może żądać od wykonawcy lub podwykonawcy przedłożenia pisemnej informacji ubezpieczyciela o rzeczywistej wysokości sumy gwarancyjnej/sumy ubezpieczenia/limitu odpowiedzialności. b) W przypadku każdorazowego zmniejszenia sumy gwarancyjnej/sumy ubezpieczenia/limitu, w tym wskutek wypłaty odszkodowania, wykonawca jest obowiązany uzupełnić sumę gwarancyjną/sumę ubezpieczenia/limit odpowiedzialności do wysokości wymaganej przez zamawiającego. 5) Zwolnienie z obowiązku zaspokojenia roszczeń regresowych W dedykowanych umowach ubezpieczenia oraz w ubezpieczeniu maszyn budowlano-montażowych (Ubezpieczenie CPE/CPM), zawieranych w związku z realizacją Kontraktu, wykonawca, podwykonawca i wskazani przez nich przedstawiciele oraz zamawiający będą zwolnieni z obowiązku zaspokojenia roszczeń regresowych ubezpieczyciela. Wyłączenie prawa regresu ubezpieczeniowego dotyczy wszystkich uczestników realizacji Kontraktu, w tym zamawiającego. 6) Pozostałe postanowienia a) W przypadku wykonawców działających wspólnie (konsorcjum) wszyscy członkowie konsorcjum muszą być objęci wymaganym ubezpieczeniem, z zastrzeżeniem zapisów lit. b) poniżej. Obowiązki dotyczące spełnienia wymogów ubezpieczeniowych obciążają lidera konsorcjum. b) W odniesieniu do wykonawcy, który tworzy konsorcjum, wymóg dotyczący Ubezpieczenia OC powinien zostać spełniony w następujący sposób: i. w przypadku zawarcia dedykowanego ubezpieczenia przeznaczonego wyłącznie do ochrony roszczeń związanych z realizacją Kontraktu, którym objęci byliby wszyscy wykonawcy działający wspólnie jako ubezpieczeni wymóg dotyczący sumy gwarancyjnej z ust. III części A pkt 4) zakresu Ubezpieczenia OC stosuje się do dedykowanej umowy ubezpieczenia; ii. w innym przypadku niż określony w pkt ii. powyżej wymóg dotyczący sumy gwarancyjnej z ust. III części A lub B pkt 4) zakresu Ubezpieczenia OC dotyczy każdego konsorcjanta z osobna, tzn. każdy z nich powinien posiadać ochronę w zakresie odpowiedzialności cywilnej z sumą gwarancyjną w wysokości określonej w ust. III części A lub B pkt 4), a jej zakres powinien spełniać co najmniej warunki określone w ust. III części A lub B pkt 5). c) Jeżeli, pomimo spełnienia minimalnych wymagań w zakresie ubezpieczenia, interes zamawiającego nie jest należycie zabezpieczony przez zawarte umowy ubezpieczenia, w tym także z powodu pogorszenia się kondycji finansowej zakładu ubezpieczeń lub niewłaściwej likwidacji szkód, zamawiający ma prawo zażądać dodatkowych ubezpieczeń lub korekt istniejących ubezpieczeń, a wykonawca lub podwykonawca ma obowiązek takie żądania spełnić. d) Wykonawca zobowiązany jest pokryć koszty, wynikające z wydłużenia okresu realizacji Kontraktu w porównaniu z terminami określonymi w harmonogramie 12

realizacji Kontraktu, chyba że wydłużenie takie wynika z przyczyn, za które odpowiedzialność zgodnie z Kontraktem ponosi zamawiający, z wyjątkiem ubezpieczenia maszyn budowlano-montażowych oraz ubezpieczenia mienia podczas transportowania. e) W przypadku, gdy nie można ustalić podmiotu odpowiedzialnego za przyczyny przedłużenia terminu realizacji Kontraktu, ciężar ubezpieczenia spoczywa na tym, kto jest zobowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia. Ewentualne koszty związane z doubezpieczeniem, uwzględniające kwestie odpowiedzialności za przedłużenie terminu realizacji Kontraktu, będą rozpatrywane przy ostatecznym rozliczeniu wynagrodzenia umownego. f) Wykonawca oraz podwykonawcy zobowiązani są zawrzeć umowy ubezpieczenia wymagane przez prawo polskie, w szczególności obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jak również obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej osób w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. g) Przeniesienie przez wykonawcę praw z umowy ubezpieczenia na osobę trzecią wymaga pisemnej zgody zamawiającego pod rygorem nieważności. 13