Niesteroidowe leki przeciwzapalne w leczeniu schorzeo układu mięśniowo - kostnego dr n. farm. Daniel Załuski
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) przeciwzapalne przeciwbólowe przeciwgorączkowe
Mechanizm działania NLPZ Hamowanie COX Odwracalne Nieodwracalne, np. kwas acetylosalicylowy (aspiryna)
NLPZ podział Pochodne: kwasu salicylowego salicylany, np. aspiryna, salicylamid, diflunisal
kwasu fenylooctowego, np. diklofenak (Voltaren)
kwasu fenylopropionowego, np. naproksen, ibuprofen, flurbiprofen, ketoprofen
kwasu fenamowego, np. kwas mefenamowy, nifluminowy kwasu piranokarboksylowego, np. etodolak pirolopiroli, np. ketorolak indoli, np. indometacyna, sulindak pirazolonu, np. fenylbutazon, azapropazon oksykamy, np. piroksykam, meloksykam naftylobutanonu, np. nabumeton chinazolinonów, np. prokwazon koksybów, np. celekoksyb
Wskazania do stosowania NLPZ I. Typowe: 1. Hamowanie stanu zapalnego: a) RZS b) Zesztywniające zapalenie stawów c) Dna 2. Zwalczanie bólu ostrego i przewlekłego (bóle głowy, migrena, zębów, mięśniowe, stawowe, rwa kulszowa, pooperacyjne, nowotworowe, bolesne miesiączki) 3. Zwalczanie gorączki II. Inne: 1. Aspiryna (75-100 mg/doba) antyagregacyjne 2. Celekoksyb zapobieganie nowotworom jelita grubego
Działania niepożądane NLPZ Owrzodzenia śluzówki przełyku i żołądka (hamowanie COX-1) NLPZ chemicznie mają charakter kwasów Hamowanie funkcji płytek krwi (hamowanie COX-1 w płytkach) Wzrost ciśnienia tętniczego krwi (indometacyna, ibuprofen, diklofenak, piroksykam) Alergie Astma aspirynowa Wzrost poziomu aminotransferaz we krwi (uszkodzenie hepatocytów) Uszkodzenie nerek (krystalizacja leku w kanalikach) Szum w uszach
Przeciwwskazania do stosowania NLPZ Czynna choroba wrzodowa Krwawienia Alergie Ciąża Zaawansowana niewydolność wątroby i nerek
Leki stosowane zewnętrznie w schorzeniach układu mięśniowo-kostnego 1. NLPZ 2. Preparaty z kwasem salicylowym i jego pochodnymi 3. Preparaty stosowane w chorobach żył i naczyń 4. Środki gojące i zabliźniające 5. Preparaty pochodzenia roślinnego
NLPZ
Działanie przeciwzapalne (antiphlogisticum) i przeciwbólowe (analgeticum) Diclofenac sodium (Voltaren Emulgel 1%; Dicloratio żel 1%; Veral żel 1%) Jedno z silniejszych działań przeciwzapalnych i przeciwbólowych!!! Zastosowanie: - RZS, bóle korzeniowe, zapalenie nerwów i nerwobóle, stany pourazowe Działania niepożądane: - pieczenie, wysypka, zaczerwienienie skóry Uwagi: nie stosować na uszkodzoną skórę i rany, unikać kontaktu z błonami śluzowymi
Piroxicam (Piroxicam żel 5%, maść 5%) Zastosowanie: - Przewlekłe bóle stawowe, mięśniowo-powięziowe, RZS, zwyrodnienie stawów - Przeciwwskazania: nie stosować u osób poniżej 15 roku życia, na błony śluzowe Naproxen sodium (Naproxen żel 1,2%; 10% lub 1%) Silniej blokują COX-1 niż COX-2 Zastosowanie: - zapalenia, bóle mięśniowe, zwyrodnienia stawów, urazy tkanek miękkich, może przerywać napady dny moczanowej
Przeciwwskazania: nie stosować na sączące rany, uszkodzoną skórę i błony śluzowe, hamuje tworzenie kości - nie stosować w złamaniach
Ketoprofen (Fastum żel 2,5%) Zastosowanie: - Skręcenia stawów, kontuzje mięśni, zapalenie ścięgna i pochewki ścięgnistej, obrzęki, bóle pourazowe, bóle ostre w dyskopatii Przeciwwskazania: nie stosować u dzieci oraz w okresie karmienia piersią, na otwarte rany i zmiany skórne Działania niepożądane: napad astmy oskrzelowej, reakcje skórne
Benzydamine hydrochloride (Tantum żel; Tantum krem 5%, Benalgin krem 3%) Działanie: przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe (antioedematosa) Zastosowanie: Zewnętrznie ma działanie miejscowo znieczulające, obniża napięcie m.p.p., urazy, zapalenie korzeni nerwowych, Przeciwwskazania: krwiaki, wybroczyny, rany otwarte
Etofenamat (Etophenamatum) (Traumon żel 10%, Rheumon krem 10%) Zastosowanie: tępe urazy, choroby reumatyczne, ból dolnego odcinka kręgosłupa, reumatyczne choroby pozastawowe Przeciwwskazania: nie stosować u osób poniżej 14 roku życia
Acidum salicylicum (Analgolan maść; Saliderm żel 10%; Saldiam krem 10%; Unguentum Methyli salicylici maść 20%) Hamują COX - 1 i 2 prostaglandynową Działanie: - przeciwgorączkowe (1-1,5 g/dobę) - przeciwzapalne (1-1,5 g/dobę po kilku dniach stosowania) - fibrynolityczne (powyżej 1 g/doba) - antyagregacyjne (75 100 mg/doba) Zastosowanie: bóle stawów pourazowych, RZS, neuralgie (rwa kulszowa), ból i sztywność stawów kręgosłupa Przeciwwskazania: nie stosować na błony śluzowe i spojówki, otwarte rany, wewnętrznie w chorobie wrzodowej, astmie Nasila działanie heparyny
Działanie: Preparaty z kwasem salicylowym i jego pochodnymi Antiphlogisticum Analgeticum Antirheumaticum Preparaty: Viprosal, Viprosal B, ABC plaster, Aloe Vera Tea Tree Liniment
Jad żmii Skład: Hialuronidaza, hydrolazy peptydów, proteazy i fosfolipazy Związki te powodują uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych i zwiększenie wchłaniania jadu Fosfolipaza A2 powoduje hemolizę, uszkadza leukocyty, trombocyty Viprosal, Viprosal B
Działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i przeciwzakrzepowe Mobilat żel Zastosowanie: Stany zapalne, pourazowe, zwyrodnienia stawów, reumatyzm
Działanie wenoprotekcyjne Hematoven żel Działanie: przeciwobrzękowe, przeciwzapalne Zastosowanie: zapobieganie i leczenie obrzęków, krwiaków pourazowych, ból i uczucie ciężkości nóg, bóle kręgosłupa
Aescin żel; Esceven żel; Essaven żel; Reparil N żel, Hirudoid żel, maść [*] Działanie: przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, przeciwzakrzepowe [*] Zastosowanie: leczenie obrzęków pooperacyjnych i pourazowych, zaburzenia krążenia żylnego w kończynach dolnych, bóle kręgosłupa, rwa kulszowa
Działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe Prednizolon (Prednisolonum krem 0,25%) Przeciwwskazania: zakażenia grzybicze, bakteryjne, wirusowe skóry
Działanie przeciwzapalne i sklerolityczne Preparaty jodu (Polseptol maść) Zastosowanie: blizny, zrosty, zwapnienia, ograniczenie ruchomości stawów Uwagi: ostrożnie stosować w okresie ciąży, karmienia piersią, u dzieci
Działanie ściągające, osłaniające, wysuszające Preparaty cynku (Maść cynkowa; Maść cynkowa 10%)
Środki gojące i zabliźniające (dermaticum) Związki czynne Witaminy A, E silikony alantoina dekspantenol Silikony polimery syntetyczne zawierające krzem. Preparaty: Siloderm maść 15%; Silol 350F płyn, 1000F, 5000F dimetylosiloksan
Środki gojące i zabliźniające (dermaticum) Preparaty z kwasem salicylowym: Saliderm Gel 10% Salicylol płyn Solcokerasal maść Preparaty osłaniające i zmiękczające: Echinapur maść 5% - Echinacea purpurea (Jeżówka purpurowa) Marigold Ointment maść z nagietka Comfrey Gel żel żywokostowy Dermowit A, E lub F maść
Działanie łagodzące Preparaty witaminowe (Maść ochronna z wit. A 800 j.m./1g; maść z wit. A 40 000 j.m.; maść tranowa) Działanie: osłaniające, regenerujące, łagodzą stany zapalne skóry Zastosowanie: trudno gojące się rany, nadmierne rogowacenie naskórka, odmrożenia