RZECZPOSPOLITA POLSKA (12> EGZEMPLARZ ARCHIWALNY OPIS OCHRONNY _.,._ WZORU UŻYTKOWEGO (19,PL <">63167 (21) Numer zgłoszenia: 113475 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 26.08.2002 Rzeczypospolitej Polskiej (13) Y1 (51) Int.CI. F16J 9/00 (2006.01) (54) Dławica zaworu regulacyjnego turbiny parowej (43) Zgłoszenie ogłoszono: 08.03.2004 BUP 05/04 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: Przedsiębiorstwo Wdrażania Postępu Technicznego POSTEOR Sp. z o.o., Sopot, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.05.2007 WUP 05/07 (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: Zbysław Stefaniak, Elbląg, PL (L> CO (O
Dławica zaworu regulacyjnego turbiny parowej. Przedmiotem wzoru użytkowego jest nowa konstrukcja uszczelnienia wrzeciona zaworu regulacyjnego turbiny parowej. Przedmiot wzoru może być również zastosowany jako modyfikacja obecnie stosowanych rozwiązań w tym zakresie. W znanym rozwiązaniu wrzeciono zaworu porusza się w tulei prowadzącej, której długość przekracza kilkukrotnie średnicę wrzeciona. Wymagany w tym rozwiązaniu luz, pomiędzy tymi dwoma współpracującymi elementami, jest rzędu 0,35 mm. Generuje to przeciek wysokoparametrowej pary będący stratą. Przykładowo dla turbiny typu 13K215 produkcji ZAMECH strata na pracujących jednocześnie czterech zaworach regulacyjnych wynosi ok. 480 kw. Celem wzoru użytkowego jest wprowadzenie zmiany w konstrukcji uszczelnienia wrzeciona zaworu regulacyjnego turbiny parowej pozwalającej na ograniczenie do nie istotnego minimum przecieku pary przez wrzeciono przy zachowaniu wysokiej pewności ruchowej wrzeciona zaworu. Według wzoru użytkowego dławica zaworu regulacyjnego turbiny parowej charakteryzuje się tym, że jest zestawiona z tulei rozprężnej i osadzonych na niej w rowkach przynajmniej dwóch pierścieni rozprężnych zamkniętych w korpusie dławicy.
2 Tuleja rozprężna osadzona jest przesuwnie na wrzecionie zaworu regulacyjnego. Pierścienie rozprężne osadzone są w rowkach z luzami wzdłużnymi i z luzami promieniowymi. W stanie nie obciążonym parą pierścienie rozprężne osadzone są przesuwnie na wewnętrznej powierzchni korpusu dławicy. Korpus dławicy ma na wewnętrznej powierzchni pierścieniowe wybranie ograniczone kołnierzami oporowymi. Odległość pomiędzy oboma kołnierzami oporowymi stanowi co najmniej sumę długości tulei rozprężnej z osadzonymi na niej pierścieniami rozprężnymi oraz długości skoku zaworu regulacyjnego. Według wzoru użytkowego dławicę uszczelniającą stanowi zestawienie tulei rozprężonej oraz dwóch pierścieni rozprężnych umieszczonych w korpusie dławicy. Tuleja rozprężna, o długości - korzystnie równej 1 do 1,5 średnicy wrzeciona, jest pasowana suwliwie na średnicy wewnętrznej do wrzeciona zaworu. Sprężystość tulei uzyskuje się poprzez przecięcie jej na obwodzie wg linii prostej, równoległej do osi tulei. W celu dobrania odpowiedniej sprężystości tulei możliwe jest usunięcie warstwy materiału z zewnętrznej powierzchni bocznej tulei po stronie przeciwnej do przecięcia. Na bocznej, zewnętrznej powierzchni tulei, blisko jej podstawy i wierzchołka znajdują się co najmniej dwa obwodowe rowki, w których osadzone są pierścienie rozprężne. Tak samo jak w przypadku tulei, możliwość sprężystych odkształceń pierścieni uzyskano poprzez ich przecięcie. Sprężystość pierścieni potrzebna jest do uzyskania szczelności pomiędzy ich zewnętrzną powierzchnią boczną, a wewnętrzną powierzchnią boczną korpusu dławicy. Niezbędna do uzyskania szczelności pomiędzy tymi powierzchniami siła docisku pochodzi od ciśnienia pary. Rowki wykonane są w taki sposób aby po włożeniu do nich pierścieni powstał luz
3 wielkości - korzystnie 0,4 mm - pomiędzy dnem rowka, a powierzchnią wewnętrzną pierścienia oraz luz - korzystnie 0,1 mm - pomiędzy powierzchniami bocznymi rowka, a powierzchniami czołowymi pierścienia. Luzy te ograniczają możliwość wzajemnego zakleszczenia się poszczególnych elementów uszczelnienia oraz pozwalają na napływ pary w przestrzenie konstrukcyjne dławicy w taki sposób aby ciśnienie pary wywierało na nie nacisk i jeżeli zajdzie potrzeba odkształcało pierścienie dociskające je do powierzchni wewnętrznej korpusu dławicy. Zarówno pierścienie, jak i tuleja wykonane są z materiału nie wykazującego tendencji do pokrywania się tlenkami w wysokich temperaturach np. stelitu lub stopów na bazie tytanu. Tuleja wraz z umieszczonymi w wykonanych w niej rowkach pierścieniami rozprężnymi osadzona jest w korpusie dławicy w kształcie tulei. Średnica wewnętrzna korpusu dobrana jest tak aby z zewnętrzną powierzchnią boczną pierścieni rozprężnych, w stanie nie obciążonym siłami parowymi, miała pasowanie suwliwe. Korpus posiada od wewnątrz powierzchnie oporowe ograniczające możliwość przesuwania się tulei z osadzonymi w niej pierścieniami względem korpusu. Tuleja w korpusie posiada możliwość przesuwania się o wielkość równą skokowi zaworu powiększoną o luz - korzystnie 0,5 mm. Korpus dławicy osadzony jest na powierzchni zewnętrznej w wykonanym do tego celu wytoczeniu w tulei prowadzącej zawór lub w pokrywie komory zaworowej i zabezpieczony przed przemieszczeniem. Przedmiot wzoru użytkowego został przedstawiony na załączonym rysunku fig. 1 w przekroju płaszczyzną zgodną z wzdłużną osią symetrii wrzeciona zaworu oraz na rysunku fig. 2 w przekroju płaszczyzną A-A, prostopadłą do wzdłużnej osi symetrii wrzeciona zaworu.
4 Tuleja rozprężna 1 osadzona jest na wrzecionie zaworu regulacyjnego 2. W tulei wytoczone są obwodowe rowki 3, w których osadzone są pierścienie rozprężne 4. Do poprawnej pracy uszczelnienia pierścienie osadzone są w rowkach z luzami a i b. Przykładowo, luzy te dla parametrów pary: ciśnienie ok. P = 13 MPa i temperatura T pary = 535 C wynoszą odpowiednio 0,1 mm i 0,4 mm. Kołnierze oporowe 5 korpusu dławicy 6 umożliwiają przesuwanie tulei 1 wraz z pierścieniami 4 na długości L, równej co najmniej wielkości skoku zaworu. Korpus dławicy 6 osadzony jest w wytoczeniu tulei prowadzącej wrzeciono w korpusie zaworu 7. Tuleja rozprężna 1 wraz z osadzonymi w niej pierścieniami rozprężnymi 4 ma możliwość przemieszczania się względem wrzeciona oraz względem korpusu dławicy 2. Ma to ograniczyć możliwość zablokowania ruchów wrzeciona 2 w przypadku zatarcia się na jednej z dwóch powierzchni uszczelniających. Posteor Sp. z o.o. Sopot Pełnomocnik: mgr inż. Jacek Cmbajski RZECZNIK PAiąMlrOWY nr 1808 TRASET BIURO PATENTOWE Jacek Czabajski 80-288 Gdarfsk.ulPlecewska 27 tel./fax (+48 58) 345-76-32
6 Zastrzeżenia ochronne 1. Dławica zaworu regulacyjnego turbiny parowej znamienna tym, że jest zestawiona z tulei rozprężnej (1) i osadzonych na niej w rowkach (3) przynajmniej dwóch pierścieni rozprężnych (4) zamkniętych w korpusie dławicy (6). 2. Dławica zaworu regulacyjnego według zastrz. 1, znamienna tym, że tuleja rozprężna (1) osadzona jest przesuwnie na wrzecionie (2) zaworu regulacyjnego. 3. Dławica zaworu regulacyjnego według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że pierścienie rozprężne (4) osadzone są w rowkach (3) z luzami wzdłużnymi (a) i z luzami promieniowymi (b). 4. Dławica zaworu regulacyjnego według zastrz. 1, znamienna tym, że w stanie nie obciążonym pierścienie rozprężne (4) osadzone są przesuwnie na wewnętrznej powierzchni korpusu dławicy (6). 5. Dławica zaworu regulacyjnego według zastrz. 1, znamienna tym, że korpus dławicy (6) ma na wewnętrznej powierzchni pierścieniowe wybranie ograniczone kołnierzami oporowymi (5), przy czym odległość pomiędzy oboma kołnierzami oporowymi stanowi co najmniej sumę
7 długości tulei rozprężnej (1) z osadzonymi na niej pierścieniami (4) oraz długości skoku zaworu regulacyjnego. Posteor Sp. z o.o Sopot Pełnomocnik: mgr inż. Jacek ICzpmjski RZECZNIK pjjhntowy nr 11 TraseTbiuro patentowe Jacek Czabąjski 80-288 Gdartsk.ul.Plecewska 27 tel.aax (448 58) 345-76-32
Mm5 W» FigJ. A-A Fie.2