LECH WAŁĘSA W 1967 r. Lech Wałęsa został zatrudniony jako elektryk okrętowy w Stoczni Gdańskiej im. Włodzimierza Lenina. W grudniu 1970 r. był jednym z przywódców strajku w swoim zakładzie pracy, wchodząc w skład Komitetu Strajkowego. Miesiąc później wszedł w skład rady oddziałowej związku zawodowego metalowców oraz został społecznym inspektorem pracy. Brał udział w rozmowach pracowników Stoczni Gdańskiej z pierwszym sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem. W 1976 r. został zwolniony z pracy za publiczną krytykę koncesjonowanych organizacji związkowych. Do 1980 r. był zatrudniony najpierw jako elektromechanik w Gdańskich Zakładach Mechanizacji Budownictwa ZREMB, następnie w Zakładzie Robót Elektrycznych Elektromontaż w Gdańsku. W 1978 r. zaangażował się w działalność Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Był członkiem redakcji Robotnika Wybrzeża, współpracował z Komitetem Samoobrony Społecznej KOR. W latach 70. XX w. był wielokrotnie przesłuchiwany i zatrzymywany przez funkcjonariuszy SB. W sierpniu 1980 r. brał udział w organizowaniu zaplanowanego przez Bogdana Borusewicza strajku w Stoczni Gdańskiej. 14 sierpnia dołączył do inicjujących w tym zakładzie protest: Jerzego Borowczaka, Bogdana Felskiego i Ludwika Prądzyńskiego. Po przemówieniu skierowanym do dyrektora Stoczni Gdańskiej Klemensa Gniecha, w którym przypomniał o swoim zwolnieniu, wszedł w skład Komitetu Strajkowego, a następnie stanął na jego czele. Po wyrażeniu przez władze zgody na główne postulaty (podwyższenie pensji, a także na tablicę upamiętniającą ofiary wydarzeń grudniowych i przywrócenie zwolnionych pracowników), Lech Wałęsa ogłosił przegłosowaną decyzję Komitetu Strajkowego o zakończeniu protestu. Jeszcze tego samego dnia, po konsultacji m.in. z przedstawicielami innych zakładów pracy, ogłosił strajk solidarnościowy, a następnego został przewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. 31 sierpnia 1980 r. z ramienia MKS podpisał z delegacją rządową pod przewodnictwem wicepremiera Mieczysława Jagielskiego gdańskie porozumienia sierpniowe. Podpis złożył charakterystycznym dużym długopisem z wizerunkiem papieża Jana Pawła II. Lech Wałęsa został przywrócony do pracy w Stoczni Gdańskiej. 17 września 1980 r. stanął na czele nowo utworzonej Krajowej Komisji Porozumiewawczej ogólnopolskiego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. W 1981 r. został wybrany najpierw na przewodniczącego zarządu Regionu Gdańskiego, a następnie na pierwszym Krajowym Zjeździe Delegatów w Gdańsku na pierwszego przewodniczącego NSZZ S, otrzymując już w pierwszej turze około 55% głosów i pokonując tym samym Andrzeja Gwiazdę, Mariana Jurczyka i Jana Rulewskiego. Prowadzony w latach 1980 1981 przez Lecha Wałęsę związek zawodowy przekształcił się w masowy ruch społeczno-polityczny, liczący w szczytowym okresie około 10 mln członków, wokół którego powstawały organizacje satelickie ( Solidarność Rolników Indywidualnych czy Niezależne Zrzeszenie Studentów). Reakcją kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej na zachodzące przemiany było przygotowanie stanu wojennego. W nocy 13 grudnia 1981 r. decyzję Mieczysława Rakowskiego nakazującą wyjazd do Warszawy ogłosili Lechowi Wałęsie w jego mieszkaniu wojewoda gdański Jerzy Kołodziejski i I sekretarz KW PZPR Tadeusz Fiszbach. Przewodniczącego zdelegalizowanej NSZZ S przewieziono najpierw do ośrodka
rządowego w Chylicach, później osadzono w Otwocku Wielkim, a następnie w Arłamowie. Decyzję o internowaniu datowano na dzień 26 stycznia 1982 r. Lech Wałęsa został zwolniony w listopadzie 1982 r. Od czasu zwolnienia przez kolejne lata objęty był dozorem milicyjnym i inwigilowany przez funkcjonariuszy służb specjalnych. Władze PRL traktowały go jako osobę prywatną. Lech Wałęsa do końca lat 80. XX w. pozostawał przywódcą zdelegalizowanej NSZZ S. Utrzymywał liczne kontakty z zakonspirowanymi strukturami związku, m.in. już w kwietniu 1983 r. spotkał się z przedstawicielami Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej. 5 października 1983 r. Akademia Szwedzka ogłosiła decyzję o przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla. W uzasadnieniu wskazano m.in.: Działania Lecha Wałęsy charakteryzowały się determinacją w dążeniu do rozwiązania problemów jego kraju poprzez negocjacje i współpracę, bez uciekania się do przemocy. Lech Wałęsa próbował zapoczątkować dialog między organizacją, którą reprezentuje Solidarnością a władzami. Komitet uznaje Wałęsę za wyraziciela tęsknoty za wolnością i pokojem, która mimo nierównych warunków istnieje niepokonana we wszystkich narodach świata. W czasach, w których odprężenie i pokojowe rozwiązywanie konfliktów są bardziej potrzebne niż kiedykolwiek wcześniej, wysiłek Wałęsy jest zarówno natchnieniem, jak i przykładem. Nagrodę w jego imieniu odebrała żona Danuta Wałęsa wraz z trzynastoletnim wówczas synem Bogdanem, zaś przemówienie Lecha Wałęsy odczytał Bohdan Cywiński. Przywódcy nielegalnej Solidarności władze komunistyczne uniemożliwiły wyjazd do Oslo, odmawiając wydania paszportu. W 1986 r. Lech Wałęsa współtworzył jawną Tymczasową Radę S, a rok później założył i stanął na czele półlegalnej Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidarność. W 1988 r. brał udział w organizowaniu strajku w Stoczni Gdańskiej, gdzie w latach 1983 1990 formalnie był zatrudniony na stanowisku elektryka. Strajk ten został zakończony ugodą z rządem i rozpoczęciem rozmów Okrągłego Stołu. L.Wałęsa był współtwórcą porozumień Okrągłego Stołu, czyli nieformalnym przywódcą tzw. społecznej części uczestników tych rozmów i oficjalnie jej głównym koordynatorem. Był też współzałożycielem Komitetu Obywatelskiego przy przewodniczącym NSZZ Solidarność. Lech Wałęsa 31 sierpnia 1988 r. podczas spotkania z gen. Kiszczakiem osiągnął porozumienie w sprawie rozpoczęcia obrad rządu z opozycją w zamian za wygaszenie zorganizowanej przez Solidarność fali strajków. Rozmowy okrągłego stołu rozpoczęły się 6 lutego 1989 r., a zakończyły 5 kwietnia 1989 r.. W ich wyniku możliwa była zmiana Konstytucji PRL i wybory parlamentarne w czerwcu 1989 r. Komitet Obywatelski zdobył w wyborach w 1989 r. 99 ze 100 mandatów w Senacie i wszystkie z 35% pochodzących z wolnego wyboru miejsc w Sejmie. W sierpniu 1989 r. zorganizował spotkanie z przewodniczącymi ZSL i SD, zawiązując w Sejmie koalicję, która utworzyła następnie pierwszy powojenny niekomunistyczny rząd z Tadeuszem Mazowieckim jako premierem. W przeprowadzonych w dwóch turach w listopadzie i grudniu 1990 r. wyborach powszechnych wybrany został na urząd Prezydenta RP. 22 grudnia 1990 r. złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę prezydencką: Obejmując urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, przysięgam uroczyście Narodowi Polskiemu, że postanowieniom Konstytucji wierności dochowam, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, suwerenności i bezpieczeństwa państwa. Przysięgam, że dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą
dla mnie zawsze najwyższym nakazem. Tak mi dopomóż Bóg. Sprawował urząd do 22 grudnia 1995 r. W dniach 4 6 lutego 1991 r. odwiedził Watykan i Włochy. 15 lutego w Wyszehradzie rozmawiał z prezydentem Czechosłowacji i premierem Węgier. W marcu jako nowo wybrany prezydent III Rzeczypospolitej odwiedził Stany Zjednoczone i spotkał się z działaczami oraz przywódcami Kongresu Polonii Amerykańskiej w Waszyngtonie, Chicago i wielu innych centrach licznej ludności polskiej. 22 maja 1991 r. jako pierwszy w historii prezydent Polski złożył wizytę w utworzonym po drugiej wojnie światowej Izraelu. 4 lutego 1992 r. był w Strasburgu z wizytą w Radzie Europy. W marcu, w czasie wizyty w Niemczech, wysunął dla państw Europy Środkowej alternatywną wobec NATO i EWG koncepcję NATO-bis i EWG-bis. W 1992 r. podpisał Małą Konstytucję. W tym samym roku przyczynił się do obalenia rządu Jana Olszewskiego po opublikowaniu tzw. listy Macierewicza. W 1993 r. był inicjatorem założenia Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform. W maju tego samego roku rozwiązał Sejm i Senat wskutek uchwalenia wotum nieufności dla rządu Hanny Suchockiej. Lech Wałęsa przegrał obie tury wyborów prezydenckich, przeprowadzonych 5 i 19 listopada 1995 r., z Aleksandrem Kwaśniewskim. W 1995 r. założył pozarządową organizację Fundacja Instytut Lecha Wałęsy. W 1997 r. utworzył partię polityczną Chrześcijańska Demokracja III Rzeczypospolitej Polskiej i został jej przewodniczącym. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku jego ugrupowanie startowało z list Akcji Wyborczej Solidarność, która odniosła zwycięstwo (część członków ChDRP uzyskała mandaty, większość z nich po niedługim czasie opuściła tę partię). W późniejszym okresie Lech Wałęsa krytycznie oceniał AWS. W 2000 r. ponownie przegrał wybory prezydenckie, otrzymując śladowe poparcie (1,01% głosów, dało to 7. miejsce spośród 12 kandydatów), po którym ogłosił ostateczne odejście na polityczną emeryturę. Ustąpił wówczas z funkcji szefa ChDRP, zostając honorowym przewodniczącym partii. W 2001 r. w jej imieniu zawarł porozumienie z liderem partii Forum Obywatelskie Januszem Tomaszewskim, powołując komitet Forum Obywatelskie Chrześcijańska Demokracja, który w wyborach parlamentarnych w tym samym roku wystawił kandydatów do Senatu (do Sejmu członkowie ChDRP startowali głównie z list PO), a Lech Wałęsa przewodził mu honorowo. W 2003 r. jego ChDRP została wykreślona z rejestru, jednak w 2004 r. z wniosku m.in. Lecha Wałęsy została zarejestrowana ponownie i wystartowała do Parlamentu Europejskiego z list NKWW, kierowanego przez Macieja Płażyńskiego (z ramienia tego komitetu startował także syn Lecha Wałęsy, Jarosław).W 2004 r. Lech Wałęsa otrzymał Dyplom Specjalny MSZ za wybitne zasługi dla promocji Polski w świecie. Lech Wałęsa w 2005 r. początkowo przychylnie odnosił się do planów powstania Partii Demokratycznej, jednak ostatecznie ogłosił poparcie dla Platformy Obywatelskiej i kandydatury Donalda Tuska w wyborach prezydenckich. Popierał PO także w każdych kolejnych wyborach. W lutym 2002 r. podczas uroczystego otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2002 reprezentował Europę, niosąc flagę olimpijską u boku sławnych przedstawicieli pozostałych kontynentów. W czerwcu 2004 r. jako pełnomocnik Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego reprezentował władze polskie na pogrzebie byłego prezydenta USA Ronalda Reagana. Pod koniec 2004 r. poparł publicznie pomarańczową rewolucję na Ukrainie jego
widok na wiecu na kijowskim Majdanie wywołał euforię tłumów. Próbował mediować pomiędzy skłóconymi stronami obozem Wiktora Juszczenki i Wiktora Janukowycza, lecz obóz tego drugiego odrzucił jego próby mediacji na samym starcie. W kwietniu 2005 r. na zaproszenie Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego wziął udział w delegacji władz polskich na pogrzebie papieża Jana Pawła II. Z inicjatywy Tadeusza Mazowieckiego doszło do pierwszej od czasu wyborów z 1995 r. rozmowy obu prezydentów i gestu pojednania między nimi. W październiku 2008 r. przy poparciu rządu Donalda Tuska, pomimo sprzeciwu prezydenta Lecha Kaczyńskiego, Lech Wałęsa został członkiem nowo utworzonej 12- osobowej grupy refleksyjnej Unii Europejskiej, określanej jako Rada Mędrców. Grupa, której powołanie zaproponował prezydent Francji Nicolas Sarkozy, miała się zająć rozpatrywaniem fundamentalnych zagadnień wymagających zmian i decyzji politycznych w niedalekiej przyszłości, takich jak m.in. globalizacja, zmiany klimatyczne, imigracja czy rynek pracy. Wśród wielu nagród i wyróżnień Lech Wałęsa za działalność dla dobra publicznego, dobrosąsiedzkich stosunków i pokoju został odznaczony przyznaną przez Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Społecznego Misja Pojednania (powołanego w wyniku historycznego spotkania i pojednania się w 1993 r. obrońców Westerplatte i marynarzy z pancernika Schleswig-Holstein) Komandorią Missio Reconciliationis. Jako pierwszy Polak zdobył w 1981 r. tytuł Człowieka Roku magazynu Time. Dnia 10 lutego 1995 r. wyróżniony został Pierścieniem Hallera, nagrodą przyznawaną przez Ligę Morską (I edycja). Z rąk królowej brytyjskiej Elżbiety II otrzymał godność Honorowego Członka Orderu Łaźni (Honorary Member of the Most Honourable Order of the Bath; obywatele brytyjscy otrzymują przy nadaniu tego orderu osobiste szlachectwo, ale nie odnosi się to do cudzoziemców). W 1993 r. z okazji udekorowania szwedzkim odznaczeniem Orderem Św. Serafina - nadano L. Wałęsie herb mający zastosowanie wyłącznie do celów orderowych. 24 maja 2007 r. Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyznała tytuł Honorowego Obywatela. Dyplom z rąk prezydent stolicy Hanny Gronkiewicz-Waltz oraz przewodniczącej Rady Miasta Ewy Malinowskiej-Grupińskiej odebrał 31 lipca 2007 r., w przeddzień rocznicy wybuchu powstania warszawskiego. 8 kwietnia 2008 r. jako pierwszemu Rada Polskiej Fundacji Katyńskiej nadała Medal Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. W 2008 r. otrzymał Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego (nr 129). 16 grudnia 2012 r. otrzymał tytuł honorowego obywatela Elbląga. W 2011 r. w uznaniu zasług wniesionych na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości został wyróżniony Kombatanckim Krzyżem Pamiątkowym Zwycięzcom, nadanym przez Zarząd Główny ZKRPiBWP. W Gdańsku od 2004 r. działa port lotniczy im. Lecha Wałęsy. Place i ulice Lecha Wałęsy znajdują się w USA (w Glen Cove, NY, San Francisco, CA), w Kanadzie (Mississauga) czy we Francji (Arras, Le Kremlin-Bicêtre, Nicea, Paryż, Rosny-sous-Bois). W 2011 r. otrzymał Nagrodę im. Ronalda Reagana (Ronald Reagan Centennial Freedom Award), a także został laureatem specjalnej Międzynarodowej Nagrody Al Idrissi. Bez wielu wydarzeń, które miały miejsce w Gdańsku nie sposób zrozumieć historii współczesnej Europy. Tu 1 września 1939 r. rozpoczęła się II wojna światowa, która przyniosła światu doświadczenie zła, jakiego wcześniej nie znano. Sierpień 1980 r., strajk
w Stoczni Gdańskiej, któremu przewodził Lech Wałęsa i powstanie Solidarności, wielkiego ruchu społecznego, zawładnęły wyobraźnią milionów ludzi. To właśnie te wydarzenia dały ogromny impuls ruchom wolnościowym na całym świecie i pozwoliły uwierzyć, że niemożliwe jednak jest możliwe.