Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej i Ekosystemów. Koordynator środków MF EOG jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. PROGRAM KOMPLEKSOWEJ OCHRONY JEZIOR LOBELIOWYCH W POLSCE ETAP I. PODSTAWY, MODELOWE ROZWIĄZANIA SPOTKANIE I GOSPODARKA RYBACKA Bytów 26 luty 2015
ZAGADNIENIA FORMALNE Projekt jest finansowany ze środków MECHANIZM FINANSOWY EUROPEJSKIEGO OBSZARU GOSPODARCZEGO 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej i Ekosystemów. Koordynator środków MF EOG - NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ
ZAGADNIENIA FORMALNE Złożenie wniosku o dofinansowanie CZERWIEC 2013 r. Pozytywna opinia nt. planowanych działań Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku Listy intencyjne z zarządcami obszarów objętych działaniami czynnymi: 1. Nadleśnictwo Gdańsk obszar Natura 2000 Pełcznica PLH220020 2. Nadleśnictwo Niedźwiady obszar Natura 2000 Jezioro Krasne PLH220035 3. Nadleśnictwo Bytów obszar Natura 2000 Jeziora Lobeliowe koło Soszycy PLH220039 4. Nadleśnictwo Miastko obszar Natura 2000 Jezioro Piasek PLH220013 Deklaracja współpracy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku
ZAGADNIENIA FORMALNE Pozytywna ocena pod względem spełnienia kryteriów dostępu WRZESIEŃ 2013 r. Pozytywna ocena pod względem spełnienie kryteriów selekcji i umieszczenie w projekcie listy rankingowej LISTOPAD 2013 r. Zatwierdzenie listy rankingowej przez Komitet ds. Wyboru Projektów KWIECIEŃ 2014 r. Podpisanie umowy o dofinansowanie 14 SIERPIEŃ 2014 r. Okres realizacji projektu: MAJ 2014 KWIECIEŃ 2016
ZAGADNIENIA FORMALNE MONTAŻ FINANSOWY Całkowity budżet W tym koszty kwalifikowalne 1 306 588 PLN 1 140 800 PLN Dofinansowanie ze środków MF EOG 1 026 720 PLN (90%) Wkład własny FRUG 114 080 PLN (10%)
ZAGADNIENIA FORMALNE ZESPÓŁ PROJEKTOWY: Katarzyna Bociąg koordynator merytoryczny, hydrobiolog Dariusz Borowiak limnolog, hydrolog Krzysztof Gos - specjalista przyrodnik Andrzej Kapusta - ichtiolog Anna Kostka planistka Magdalena Lazarus wykonawca opracowań GIS Wanda Łaguna planistka Kamil Nowiński limnolog, hydrolog Maciej Nyka doradca prawny Katarzyna Stryjek mediator Paweł Ulatowski wykonawca projektów technicznych Krystyna Urbańska doradca prawny
ZAGADNIENIA FORMALNE ZESPÓŁ ZARZĄDZAJĄCY: Marzena Chojnacka - obsługa finansowo-księgowa Katarzyna Jędrzejewska - specjalista ds. procedur zakupowych Joanna Jaszczołt - specjalista ds. promocji i monitoringu Kamila Szmidt - Kierownik projektu
TEMATYKA PROJEKTU Realia ochrony jezior lobeliowych w Polsce wrażliwość jezior lobeliowych na antropopresję, zależność ich stanu od stanu otoczenia antropopresja, oczekiwania społeczne dotyczące korzyści z ich użytkowania niezadowalający stan jezior lobeliowych jako siedliska Natura 2000 w regionie kontynentalnym brak aktualnej wiedzy na temat stanu ok. 30 % jezior lobeliowych w obszarach Natura 2000 w Polsce brak wzorców realizacji skutecznej ochrony, w tym wdrażania zapisów Planów Zadań Ochronnych negatywna postawa części społeczeństwa wobec Natura 2000 prawny wymóg ochrony jezior lobeliowych w sieci Natura 2000 (jako siedliska przyrodniczego) i poza nią, zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną potrzeba tworzenia wzorców łączenia korzystania z walorów jezior lobeliowych z zapewnieniem ich trwałego zachowania poprzez skuteczną ochronę
TEMATYKA PROJEKTU Strategiczny cel projektu Opracowanie podstaw kompleksowej ochrony jezior lobeliowych jako siedliska przyrodniczego Natura 2000 w Polsce Cele operacyjne 1/ uzupełnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie tych jezior 2/ zrealizowanie modelowego wzorca ich ochrony 3/poprawa/utrzymanie właściwego stanu siedlisk i gatunków w 4 obszarach Natura 2000
TEMATYKA PROJEKTU Cele projektu realizowane są przez 4 grupy działań: 1/ Uzupełnienie/ uaktualnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie siedliska przyrodniczego jeziora lobeliowe 2/ Czynna ochrona jezior lobeliowych - zrealizowanie zadań ochrony czynnej i prac nad ukierunkowaniem ruchu turystycznego realizacja zapisów Planów Zadań Ochronnych 4 obszarów Natura 2000 3/ Wsparcie merytoryczne i organizacyjne podmiotów odpowiedzialnych za ochronę jezior lobeliowych, w tym za wdrażanie zapisów PZO 4/ Organizacja wydarzeń dla społeczności lokalnych oraz rozpowszechnienie wyników projektu
ZADANIE 1 Uzupełnienie i uaktualnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie siedliska 3110 Działanie obejmie jeziora lobeliowe, które nie mają zatwierdzonych ani opracowywanych obecnie planów zadań ochronnych, planów ochrony ani nie są objęte Państwowym Monitoringiem Środowiska
ZADANIE 1 Uzupełnienie i uaktualnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie siedliska 3110 Działaniem objęto 33 jeziora, prace rozpoczęto w 2014 roku, będą kontynuowane w roku bieżącym
ZADANIE 1 Uzupełnienie i uaktualnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie siedliska 3110 Dla każdego z jezior zostały/zostaną określone: Fizyczne i chemiczne cechy środowiska wodnego - ustrój termiczny jezior - warunki optyczne, barwa, mętność wody - warunki tlenowe - odczyn ph, stężenia fosforu, azotu, stężenia wybranych jonów - stężenie chlorofilu a Określenie powierzchni zlewni bezpośredniej oraz form jej użytkowania Ocena podatności zlewni na uruchamianie ładunków i odporność jeziora na degradację Warunki zasilania jezior (określenie typów hydrologicznych, pomiary natężenia przepływu ważniejszych cieków zasilających jezioro oraz na odpływie z jezior) Określenie głównych emitorów zanieczyszczeń (wyznaczenie ładunku związków biogenicznych wnoszonych głównymi dopływami). Oszacowanie zasobów populacji gatunków wskaźnikowych, w tym lobelii jeziornej, brzeżycy jednokwiatowej, poryblina jeziornego i innych gatunków z grupy isoetydów. Opis specyfiki fitocenotycznej, oszacowanie powierzchni zbiorowisk z klasy Littorelletea uniflorae, dokumentacja fitosocjologiczna Ocena stanu zachowania stanu ochrony jezior Analiza ichtiofauny oraz prowadzonej w jeziorach gospodarki rybackiej (w oparciu o dane literaturowe i niepublikowe o ichtiofaunie, materiały dokumentujące gospodarkę rybacką, wywiad środowiskowy wśród użytkowników rybackich w wybranych jeziorach - odłowy kontrolne.
Uzupełnienie i uaktualnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie siedliska 3110 ZADANIE 1
ZADANIE 1 Uzupełnienie i uaktualnienie stanu wiedzy o zasobach i stanie siedliska 3110 Efektem działania będzie wsparcie merytoryczne instytucji odpowiedzialnych za realizację wymagań Dyrektywy Siedliskowej i Ramowej Dyrektywy Wodnej w postaci bazy danych z aktualnymi informacjami dotyczącymi stanu jezior lobeliowych. W oparciu o uzyskane dane powstaną także karty informacyjne jezior zawierające przystępnie przedstawione informacje o walorach przyrodniczych, stanie zachowania, zagrożeniach oraz wskazania do działań ochronnych dla każdego jeziora objętego projektem.
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Realizacja zapisów Planów Zadań Ochronnych czterech obszarów Natura 2000 w zakresie działań ochrony czynnej oraz prac nad ukierunkowaniem ruchu turystycznego Jeziora lobeliowe koło Soszycy Pełcznica Jezioro Piasek Jezioro Krasne
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jeziora lobeliowe koło Soszycy PLH 220039 Jezioro Krasne PLH 220035, rezerwat przyrody Jezioro Krasne Pełcznica PLH 220020, rezerwat przyrody Pełcznica Jezioro Piasek PLH 220013 Pierwsze obszary Natura 2000 w województwie, dla których opracowano Plany Zadań Ochronnych 2011 r. prace nad dokumentacjami PZO 2013, 2014 r. wejście w życie Zarządzeń Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku ustanawiających PZO
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jeziora lobeliowe koło Soszycy PLH 220039 powierzchnia 132,4 ha Powiat bytowski Gmina Czarna Dąbrówka Gmina Parchowo Nadleśnictwo Bytów Park Krajobrazowy Dolina Słupi
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jezioro Krasne PLH 220035, rezerwat przyrody Jezioro Krasne Powierzchnia 95,6 ha Powiat człuchowski Gmina Przechlewo Nadleśnictwo Niedźwiady
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Pełcznica PLH 220020, rezerwat przyrody Pełcznica Powierzchnia 253,1 ha Powiat wejherowski Gmina Szemud Gmina Wejherowo Nadleśnictwo Gdańsk Trójmiejski Park Krajobrazowy
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jezioro Piasek PLH 220013 Powierzchnia 54,8 ha Powiat bytowski Miasto i Gmina Miastko Nadleśnictwo Miastko
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jeziora lobeliowe koło Soszycy PLH 220039 Jezioro Krasne PLH 220035, rezerwat przyrody Jezioro Krasne Pełcznica PLH 220020, rezerwat przyrody Pełcznica Jezioro Piasek PLH 220013
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jeziora lobeliowe koło Soszycy PLH 220039 zabezpieczenie strefy brzegowej i obrzeży jezior przed wydeptywaniem reorganizacja ścieżki przyrodniczej "szlakiem 5 jezior budowa i ustawienie tablic informacyjnych
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Pełcznica PLH 220020 rezerwat przyrody Pełcznica budowa zastawek zasypanie rowów eliminacja świerka i modrzewia budowa i ustawienie tablic informacyjnych budowa i ustawienie drewnianych przegród na drodze leśnej ustawienie znaków zakazu wjazdu pojazdami zmotoryzowanymi
ZADANIE 2 Czynna ochrona jezior lobeliowych Jezioro Piasek PLH 220013 budowa i ustawienie tablic informacyjnych
ZADANIE 3 Wsparcie merytoryczne i organizacyjne podmiotów odpowiedzialnych za ochronę jezior lobeliowych, w szczególności za wdrażanie zapisów PZO dot. sposobów gospodarowania Organizacja spotkań podmiotów odpowiedzialnych za ochronę jezior lobeliowych: - dot. dostosowania GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ (3 spotkania) - dot. dostosowania GOSPODARKI RYBACKIEJ (3 spotkania) - dot. dostosowania GOSPODARKI LEŚNEJ (3 spotkania) - spotkania informacyjne dla społeczności lokalnych (4 spotkania)
ZADANIE 3 Tworzenie przestrzeni do wymiany doświadczeń podmiotów odpowiedzialnych za wdrażanie zapisów PZO obszarów objętych Projektem. Wsparcie gmin w informowaniu mieszkańców o koniecznych zmianach w gospodarowaniu.
ZADANIE 4 Angażowanie społeczności lokalnych oraz rozpowszechnienie wyników projektu Organizacja wydarzeń angażujących społeczności lokalne: KONKURS I WARSZTATY DLA SZKÓŁ, FESTYNY (w każdym obszarze) Działania służące rozpowszechnianiu wyników Projektu: - ULOTKA - MONOGRAFIA - KARTY INFORMACYJNE JEZIOR - BROSZURA INFORMACYJNA Celem tych działań jest niwelowanie negatywnej postawy społeczności wobec idei Natura 2000, zaangażowanie mieszkańców w ochronę jezior, transfer wiedzy i doświadczeń do grup docelowych.
ZADANIE 3 i 4 SPOTKANIE I BRANŻOWE dla 4 obszarów - INFORMACYJNE: GOSPODARKA PRZESTRZENNA GOSPODARKA RYBACKA SPOTKANIE II BRANŻOWE dla 4 obszarów GOSPODARKA LEŚNA GOSPODARKA PRZESTRZENNA GOSPODARKA RYBACKA GOSPODARKA LEŚNA SPOTKANIE III WIELOBRANŻOWE terenowe Jezioro Pełcznica, Jezioro Krasne, Jeziora lobeliowe koło Soszycy Jezioro Piasek WSPÓŁPRACA ZE SZKOŁAMI, KONKURS, FESTYN RODZINNY
Projekt jest finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009 2014 w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej i Ekosystemów. Koordynator środków MF EOG jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W prezentacji wykorzystano fotografie autorstwa: K. Banaś, K. Bociąg, D. Wójciak DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ