GRUPA UŻYJ, JEŚLI JESTEŚ W GIMNAZJUM! 18(424) 18 1 8(4 (424 24) 1 14 września 2016 cena 6,55 zł (w tym 5% VAT) www.victor.com.pl CO CIEKAWEGO JEST W PODGLĄDANIU ptaków? I HAVE A DREAM... Kto i po co to powiedział? SKUTECZNY TRENING PRZED EGZAMINEM GIMNAZJALNYM Przykładowe arkusze egzaminacyjne WIELKA POWTÓRKA z czasów w języku angielskim GOŚĆ VICTORA Mateusz Śniechow ski Muzyk, który kier uje się sercem KONKURS Z NAGRODAMI Na drodze może być bezpiecznie! IERY TWOJA ŚCIEŻKA KAR Pismo specjalistyczne, nakład: 15 000 egzemplarzy bioinżynier carillonista Victor_18_2016_okladka.indd 1 ##7#52#aSUZPUk1BVC1WaXJ0dWFsbw== YJNY DYSKUSJA NA KONTROWERS TEMAT Doświadczenia na zwierzętach PRESJA, NACISK, CIŚNIENIE Nie warto im ulegać? 2016-08-17 13:39:35
w prenumeracie NASTĘ TĘPNY NUMER VICTORA GIMNAZJALISTY A I W KIOSKACH K JUŻ OD 15 WRZEŚNIA! To się naprawdę opłaca! Prenumerata 12-miesięczna (26 egz.) + PREZENT: książka Vango. Uciekaj albo giń! wyd. ZNAK Cena w kiosku 6,55 zł Cena w prenumeracie indywidualnej 5,39 zł Gwarancja darmowej przesyłki! Prenumerata 18-miesięczna (39 egz.) + PREZENT: książka Vango. Uciekaj albo giń! wyd. ZNAK Jak zamówić prenumeratę? na www.edukram.pl (zakładka prenumerata) lub 170,30 zł 140,14 zł 17% rabatu darmowa wysyłka wpłacając odpowiednią kwotę na konto 78 1240 6074 1111 0000 4995 4616 (Agencja Wydawnicza Aga Press Sp. z o.o.) e-wydania: www.kiosk24.pl prenumerata zagraniczna: www.prenumerata.ruch.com.pl 255,45 zł 198,51 zł 22% rabatu darmowa wysyłka Sprawdź inne opcje prenumeraty na W razie pytań skontaktuj się z Działem Obsługi Klienta tel. 22 610 11 71 prenumerata@cogito.com.pl
CO, GDZIE, KIEDY, JAK i PO CO? 4: TAKI YESTEM / Co ciekawego jest w podglądaniu ptaków? Miłośnicy obserwacji ornitologicznych to coraz liczniejsza grupa. Maja Komorowska zamiast na pokemony poluje z aparatem fotograficznym na nowe gatunki ptaków. 6: TAKA SYTUACJA / Żeby być sobą, trzeba się najpierw pogubić? Ciśnienie, nacisk, presja Czy zawsze prowadzą w złą stronę? Historia Tomka jest dowodem na to, że nie warto ulegać presji otoczenia. 8: QOOLTURKA Nowości muzyczne i literackie 9: GOŚĆ VICTORA / Mateusz Śniechowski 19-letni muzyk, który kieruje się sercem. Gra na skrzypcach, pianinie, gitarze i perkusji. Pisze teksty, komponuje, aranżuje. 12: ORIENTUJ SIĘ / I have a dream Kim był Martin Luter King i jak walczył z segregacją rasową? 14: WYWIAD VICTORA / Na czym gra carillonistka? Carillon to zespół dzwonów wieżowych. W Polsce są tylko trzy takie instrumenty. Gra na nich Monika Kaźmierczak. Carillonów jest niewiele, za to można na nich zagrać wszystko muzykę filmową, bluesa, nawet kawałki heavymetalowe. 16: ZA CHWILĘ COGITO / Robię wszystko, co kocham Po gimnazjum nie zostajesz sam. Z Cogito znajdziesz pomysł na siebie! Zuzanna ma wiele zainteresowań. Ona i inni licealiści zdradzają swoje plany na przyszłość. Zobacz, co Cię czeka po gimnazjum i co czytają licealiści. Wydawca: Agencja Wydawnicza AGA PRESS Sp. z o.o. Redakcja: tel. (22) 610 11 73, ul. Kamionkowska 45, 03-812 Warszawa, redakcja@victor.com.pl Zespół i współpracownicy: Magdalena Bogdańska-Maciak (red. nacz.): magdalena.maciak@cogito.com.pl, Katarzyna Andryszewska, Jarosław Krakowski, Magdalena Krauze, Artur Maciak, Ewa Mackiewicz, Małgorzata Makowska, Dorota Nosowska, Lidia Poncyliusz, Aleksandra Pryczkowska, Ola Siewko, Agnieszka Wyganowska Prenumerata, kolportaż, marketing: Małgorzata Nadziejko-Stefanowicz (dyr.): malgorzata.nadziejko@cogito.com.pl Agnieszka Wyganowska: kolportaz.cog@gmail.com, tel./faks (22) 610 11 64 Ewa Kowalewska: prenumerata@cogito.com.pl, tel. (22) 610 11 71 DTP: Remigiusz Cichocki (kier.): remik@cogito.com.pl Opracowanie graficzne: Ka Leszczyńska Sklep internetowy: www.edukram.pl; edukram@edukram.pl, tel. (22) 610 11 71 Biuro Reklamy: Magdalena Głogowska (dyr.): magda@cogito.com.pl, tel. 510 273 659 Druk: Elanders Polska Sp. z o.o. PŁOŃSK Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i adiustacji tekstów. Wydawca czasopisma Victor Gimnazjalista ostrzega P.T. Sprzedawców, że sprzedaż aktualnych i archiwalnych numerów czasopisma po cenie innej niż wydrukowana na okładce jest działaniem na szkodę Wydawcy i skutkuje odpowiedzialnością sądową. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń zamieszczanych w czasopiśmie Victor Gimnazjalista. 19: KIERUNEK ZAWÓD / Bioinżynieria Informator przyszłego bioinżyniera: prawdy i mity o zawodzie, test predyspozycji. 22: MÓWIĘ ZMIANA ROBIĘ ZMIANA / Konkurs z nagrodami Możesz wpłynąć na to, co dzieje się wokół Ciebie. Podziel się pomysłami na zwiększenie bezpieczeństwa na drodze! 24: TWOJA ŚCIANKA / Strona, którą tworzysz sam! Pokaż, co robisz i jak żyjesz. 26: DOOKOŁA ŚWIATA / Maroko Kraj na pograniczu jawy i snu. 28: DYSKUS&JA / Doświadczenia na zwierzętach Czy naprawdę są potrzebne? Jak o tym dyskutować i jakich argumentów używać? 29: CO NOWEGO...? / Superszybki pociąg i spółka Najszybszy pociąg świata, najdłuższy most kolejowy, tunel pod Alpami, czyli magia podróży nowoczesnym pociągiem. 30: POLSKA OD PODSZEWKI / Gdańsk miasto północy Miasto portowe i stoczniowe, ze starówką inną niż wszystkie. 32: STRACHY NA LACHY / Naprawdę BASIC czasy w języku angielskim i doświadczenia biologiczne To musisz umieć na teście diagnostycznym z angielskiego i z biologii. 36: TEST Z ANGIELSKIEGO / Przykładowy arkusz egzaminacyjny 41: TEST Z PRZYRODY / Przykładowy arkusz egzaminacyjny 46: ODPOWIEDZI DO TESTÓW Z POPRZEDNIEGO NUMERU VICTORA Polski i matematyka. 50: CO W NASTĘPNYM NUMERZE? 51: KOM i X / Spotkanie Zdjęcia: Ingram Publishing
TAKI YESTEM Co ciekawego jest w podglądaniu... ptaków? Maja Komorowska W Wielkiej Brytanii miłośnicy obserwacji ornitologicznych to bardzo liczna grupa ludzi. W Polsce ich liczba ciągle rośnie. JAK TO SIĘ ZACZĘŁO? Zawsze miałam bzika na punkcie ekologii. Uwielbiałam książki Adama Wajraka i filmy Davida Attenborough. Moja przygoda z ptakami zaczęła się pod koniec szkoły podstawowej. Gdy przygotowywałam się do konkursu przyrodniczego, moja nauczycielka podsunęła mi atlas ptaków. Wtedy po raz pierwszy zaczęłam dokładnie przyglądać się ich pięknym barwom i kształtom. Przeglądając potem zdjęcia w internecie, natknęłam się na różne ciekawostki na ich temat. Na obozie w Chalinie przewodniczka pokazała nam prezentację o różnych okolicznych gatunkach. Wybraliśmy się w teren i wtedy po raz pierwszy zwróciłam uwagę na trznadla, pliszkę siwą i ziębę o charakterystycznym głosie. Po powrocie z obozu zaczęłam samodzielnie obserwować te niesamowite zwierzęta. Zdjęcia: archiwum prywatne autorki Maja Komorowska ma 13 lat, mieszka w Poznaniu. Fascynuje się ornitologią. Jest laureatką etapu miejskiego konkursu Ja i Przyroda, organizowanego przez Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego. Nagroda obóz w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej w Chalinie sprawiła jej ogromną frajdę. W programie były warsztaty przyrodnicze, nordic walking, obserwacja ptaków i zapisywanie ich gatunków, wykłady o ptakach, tropach zwierząt i mapach, a także zwiedzanie okolicznych zabytków. Maja prowadzi bloga: https://ptasimokiem.wordpress.com/ gdzie opisuje ciekawe gatunki ptaków, ich zwyczaje i różne ptasie historie. 4 DLACZEGO PTAKI? W Wielkiej Brytanii ptakami interesuje się wiele osób. W Polsce jest ich o wiele mniej. Stwierdziłam, że to może być oryginalna pasja. Poza tym ostatniej wiosny przeżyłam ciekawą przygodę z sikorkami, które zagnieździły się w starej skrzynce na listy. Przenieśliśmy młode do budki dla ptaków, bo wypadały z gniazda, a później z powrotem do skrzynki, ponieważ ich mama nie mogła ich znaleźć. W końcu zakleiliśmy otwór skrzynki tekturą, zostawiając tylko niewielką dziurkę dla ptaków. Przez dwa tygodnie codziennie obserwowałam rozwój młodych modraszek,
Obserwowowanie ptaków może być fascynujące. Potrzebna jest do tego żyłka detektywa, survivalowca, ekologa. Maja uważa, że zdobywanie wiedzy o ptakach przypomina często lekturę Księgi rekordow Guinnessa. ich pierwsze piórka, wciąż otwarte i piszczące żółte dzioby, no i rodziców bezustannie latających tam i z powrotem z jedzeniem dla maluchów. Innym razem zauważyłam, że wróbel i mazurek zamieszkały na dachu sąsiadów. Obserwowałam szkołę latania młodych. Ich pierwsze nieudolne próby wzbicia się w powietrze były bardzo zabawne. Do tego doszły interesujące książki: Dwanaście srok za ogon Stanisława Łubieńskiego, Chrapiący ptak Bernda Heinricha, Moi skrzydlaci pacjenci Andrzeja Kruszewicza, słynnego polskiego ornitologa. Tak, wpadłam po uszy, to pewne. Teraz nie ruszam się z domu bez atlasu ptaków i lornetki. Zamiast pokemonów ja zbieram kolejne gatunki ptaków. PTASIE REKORDY Czasem czytanie o ptakach przypomina sprawdzanie rekordów Guinnessa Choć są takie niepozorne, ptaki potrafią zaskoczyć. Prawdziwą rekordzistką jest rybitwa popielata, która rocznie pokonuje do siedemdziesięciu tysięcy kilometrów! Taki ptak w ciągu swojego całego życia przelatuje aż dwa miliony kilometrów! Latem mieszka na Grenlandii, a potem przenosi się na Antarktydę! W ten sposób przemierza wszystkie strefy klimatyczne Ziemi! Niesamowite są też szlamniki. Przelatują z Alaski do Nowej Zelandii. Lecą non stop, dniem i nocą, przez osiem dni! No bo gdzie miałyby się zatrzy- mać? Cały czas unoszą się nad wodą. Aby mieć więcej energii, szlamniki spalają, trawią swoje wnętrzności! Wiadomo, że koliber to najmniejszy ptak świata, ale nie każdy zdaje sobie sprawę, że waży tylko 3 gramy, czyli dwukrotnie mniej niż mysikrólik, który jest najmniejszym ptakiem Europy! Mówi się, że bociany białe to typowo polskie ptaki. Może i prawda, ale w Portugalii jest ich o wiele więcej niż u nas! Bocianie gniazda są na prawie każdej przydrożnej palmie, na każdym słupie, a nawet na kościołach. To naprawdę niesamowity widok. Wpadłam po uszy, to pewne. Nie ruszam się z domu bez atlasu ptaków i lornetki. Zamiast pokemonów zbieram kolejne gatunki ptaków. DO ZOBACZENIA NA BLOGU! Trochę brakuje mi towarzystwa innych ptasich amatorów. Wielokrotnie, gdy pokazywałam nowy gatunek mojej koleżance, ta mówiła: No co? To tylko ptak. I tak kończyła się rozmowa. Nie przejmuję się tym jednak, bo jak pisze Stanisław Łubieński Zawsze płaci się jakąś cenę za swoje dziwactwa Jak tylko usłyszę jakiś trel, zostawiam wszystko i biegnę zobaczyć, co to za ptak. Lista widzianych przeze mnie gatunków wciąż rośnie! Mam nadzieję, że więcej ludzi będzie podzielać moją fascynację ptakami, a przynajmniej zacznie chronić te zwierzęta. Liczę też, że spotkamy się na moim blogu 5