DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Londyn, 20 czerwca 1973r. Nr. 3, CZĘŚĆ I. poz. 4.

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Londyn, 20 czerwca 1973r. Nr. 3, CZĘŚĆ I. poz. 4. poz. 5. DEKRET PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ z dnia 29 maja 1973r. o powołaniu Rady Narodoifej R.P..,.str.11. DEKRET PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ z dnia 15 czerwca 1973r, o ordynacji wyborczej do Rady CZĘŚĆ II. DZIAŁ URZĘDOWYL. CZĘgć I. 4- DEKRET PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ z dnia 29 maja 1973r, o powołaniu Rady Narodowej R.P, Na podstawie art.79 ust./2/ Ustawy Konstytucyjnej stanowię co następuje : Art. 1. /l/ Powołuje się Radę Narodowę. R.P. na czas aż do odzyskania przez Polskę niepodległości. /2/ Rada działa na podstawie statutu stanowiącego załącznik do niniejszego dekretu. Art. 2. Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów*

- 12 Art. 3. /l/ Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia. /2/ Z dniem wejścia w życie niniejszego dekretu tracę, moc obowięizuję.cę. dekrety Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 9 grudnia 1939r. o powołaniu Rady Rzeczypospolitej Polskiej /Dz.U.R.P. Z 1958r.,Nr.2,poz.V i z dnia 5 listopada 197lr. o powołaniu Rady Stanu /Dz.U.R.P.Nr.4,poz.2/. PREZES RAD! MINISTRÓW /-/ A.Urbański MINISTER SPRAW ZAGRANICZNYCH /-/ J.Gawenda MINISTER OBRONY NARODOWEJ /-/ gen.s. -Btzeszczyński MINISTER SKARBU /-/ S.Nowak MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI /-/ S.Wiszniewski MINISTER WYZNAŃ RELIGIJNYCH, OŚWIATY I KULTURY /-/ W.Strzałkowski MINISTER INFORMACJI I DOKUMENTACJI /-/ S.Karalus MINISTER SPRAW SPOŁECZNYCH /-/ S.Kuniczak MINISTER SPRAW KRAJOWYCH /-/ J.Poniatowski MINISTER DLA SPRAW EMIGRACJI /-/ S. Bórczyk MINISTER /-/ Z.Scholtz PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ /-/ Stanisław Ostrowski

STATUT RADY NARODOWEJ R.P. Skład Rady. Art. 1. Z a ł ą c z n i k do dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej o powołaniu Rady Narodowej R.P. /l/ Skład Rady Narodowej R.P. określa załącznik do niniejszego statutu. /2/ Zmiana załącznika wymaga uchwały Rady, powziętej większością 3/5 ogólnej liczby członków Rady. Art. 2. /l/ Członkowie Rady Narodowej R.P., bez względu na tryb ich powołania, otrzymują listy wierzytelno, wystawione przez Komisarza Weryfikacyjnego, uprawniające ich do udziału w pracach Rady. I2I Skargi na czynności Komisarza Weryfikacyjnego i odwołania od jego decyzji rozstrzyga Komisja Weryfikacyjna, wybrana przez Radę. Art. 3. /l/ Rada Narodowa R.P. wybiera Komisarza Weryfikacyjnego niezwłocznie po ukostytuowaniu się spośród osób, posiadających ukończone studia prawnicze lub prawo udzielania porad prawnych. I2l Mandat Komisarza Weryfikacyjnego wygasa po ukonstytuowaniu się Rady w następnej kadencji. Art. 4. /l/ komisja Weryfikacyjna Rady składa się z dziewięciu członków. /2/ Komisja działa na podstawie regulaminu uchwalonego na jej wniosek przez Radę. /?/ Uchwały Komisji zapadaję. zwykłę. większością głosów przy udziale co najmniej pięciu członków Komisji. Art. 5. /l/ Członkiem Rady Narodowej R.P. może być tylko osoba mająca ukończonych lat 21, która "posiada obywatelstwo Rzeczypospolitej Polskiej lub zachowała prawa obywatela polskiego zgodnie z dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 5 marca 1973r. o zachowaniu przez emigrantów polskich praw obywateli polskich /Dz.U.R.P.Nr.l, poz.l/. /2/ Nie mogę. byc członkami Rady : a/ Funkcjonariusze państwowi z wyjątkiem członków Rzędu i podsekretarzy stanu; b/ Prezes Najwyższej Izby Kontroli i inni członkowie Kolegium Izby; c/ osoby posiadające paszporty konsularne PRL; d/ osoby otrzymujące świadczenia pieniężne z tytułu swej pozycji lub postawy politycznej od cudzych rzędów i instytucji, które sę. ekspozyturami bę.dź narzędziami działania politycznego lub wojskowego tych rzędów. Art. 6. Członek Rady Narodowej R.P. traci mandat w przypadku ; a/ zrzeczenia się mandatu; b/ powołania go na jedno ze stanowisk Wymienionych w artykule poprzedzającym; c/ orzeczenia Sędu Honorowego Rady, którego mocę został uznany za niegodnego piastowania mandatu; d/ unieważnienia przez Komisję Weryfikacyjny Rady listu wierzy te lnego wystawionego przez Komisarza Weryf ikacy jnego.

- 14 - Art. 1. /i/ Członkowie Rady Składają na ręce Prezydenta Rzeczypospolitej lub jego przedstawiciela przyrzeczenie treści następującej : świadom obowiązku wierności wobec Rzeczypospolitej Polskiej przyrzekam uroczyście, jako członek Rady Narodowej R.P., w pracy na rzecz dobra Polski nie ustawać, a walkę o jej wolność i niepodległość oraz ustrój demokratyęzny za pierwszy mieć sobie powinność". /2/ Odmowa złożenia przyrzeczenia lub złożenie go z zastrzeżeniem jest równoznaczne z nie przyjęciem mandatu. Zakres działania Rady, Art. 8. /V Rada Narodowa R.P. podejmuje uchwały w sprawach wynikających z obowiązków ciężęcych na emigracji w okresie, w którym naród polski nie może wybrać swobodnie swego prze dstawicie łatwa. Rada sprawuje kontrolę nad działalnością Rzędu. W szczególności Rada : a/ uchwala na wniosek Rzędu lub z własnej inicjatywy projekty dekretów Prezydenta Rzeczypospolitej; b/ ustala zasady gospodarki funduszami publicznymi i majątkiem państwowym; c/ uchwala na wniosek Rzęidu projekt budżetu, zawierający całość wpływów i wydatków państwowych; d/ zatwierdza warunki i upoważnia Rzęd do zaciągania zobowiązań finansowych i przyjmowania świadczeń; e/ zatwierdza zamknięcia rachunkowe wniesione przez Rzęd wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli. /2/ Rzęd przynajmniej raz na rok przedstawia Radzie wyniki swej działalności i swe zamierzenia na okres następny. Rada określa swój stosunek do Rzęidu po przeprowadzeniu rozprawy nad sprawozdaniem Rzędu. Rada może to uczynić w każdym czasie na wniosek l/8 ogólnej liczby członków Rady. /?/ Wnioski o ustąpienie Rzędu nie mogę być rozpatrywane przed daniem Rzędowi możności złożenia wyjaśnień Radzie, oraz nie mogę. być głosowane na tym samym posiedzeniu, na którym zostały ogłoszone. Uchwała w sprawie ustąpienia Rzędu zapada zwykłę większością głosów przy udziale co najmniej połowy ogólnej liczby członków Rady i jest miarodajny., chyba że Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Rzędu rozwięże Radę. Art. 9. Członkowie Rady mogę kierować zapytania do Prezesa Rady Ministrów i ministrów* Prezes Rady Ministrów lub właściwy minister udzieli odpowiedzi najpóźniej w cięgu miesięca od dnia zgłoszenia zapytania. Art. 10. /l/ Jeżeli Prezydent Rzeczypospolitej nie może trwale sprawować urzędu, przewodniczący Rady na wniosek Rzędu zwoła Radę celem rozstrzygnięcia, czy urzęd Prezydenta należy uznać za opróżniony. /2/ Uchwała uznajęca urzęd za opróżniony zapada większościę 3/5 ogólnej liczby członków Rady.

Ustrój Rady, Art* 11, Prezydent Rzeczypospolitej zwołuje Radę na pierwsze posiedzenie w nowej kadnecji i ję rozwięzuje. Art. 12. /l/ Kadencja Rady trwa pięć lat. /2/ Prezydent Rzeczypospolitej może na wniosek Rzędu rozwięzać Radę przed upływem kadencji. /3/ Przerwa pomiędzy kadencjami Rady nie może trwać dłużej niż pół roku. /4/ W przerwie pomiędzy kadencjami Rady uchwały w sprawach niecierpięcych zwłoki podejmuje rozszerzone Prezydium Rady, złożone z członków Prezydium rozwięzanej Rady oraz d\mdziostu członków, wybranych w głosowaniu stosunkowym przez ustępujących członków Rady. Art. 13. Rada wybiera na okres kadencji swe Prezydium w osobach przewodniczęcego, jego zastępców i sekretarzy oraz komisje i Sęd Honorowy. Art. 34. Uchwały Rady zapadaję zwykłę większościę głosów przy udziale co najmniej l/3 ogólnej liczby jej członków zamieszkałych w W.Brytanii, jeżeli niniejszy statut lub inne przepisy inaczej nie stanowię. Art. 15. /l/ Rada uchwala swój regulamin. /2/ Regulamin zapewni członkom Rady, nieobecnym na posiedzeniu z powodu zamieszkania poza W.Brytanię lvb z innych ważnych powodów, możność udziału w podejmowaniu uchwał, wymagających kwalifikowanej większości głosów lub zwiększonego ąuorum. Art. 16. Posiedzenia Rady zwołuje jej przewodniczęcy z własnej inicjatywy albo na wniosek Rzędu lub l/8 ogólnej liczby członków Rady z porzędldem obrad, ułożonym przez Prezydium" Rady. Art. 17. Członkowie Rzędu, Prezes Najwyższej Izby Kontroli, prezesi: Komisji Głównej i Głównej Komisji Rewizyjnej Skarbu Narodowego lub delegowani przez nich ich przedstawiciele, mogę brać udział w posiedzeniach Rady oraz przemawiać poza kolejnościę mówców. Art. 18. /l/ Posiedzenia Rady sę jawne. /2/ Rada może uchwalić tajność posiedzenia. Art. 19. Siedzibę Rady jest siedziba Rzędu. Rada może jednak odbywać posiedzenia poza siedzibę Rzędu, jeżeli Prezydium Rady tak postanowi. Art. 20. Członkowie Rady maję prawo w granicach budżetu do całkowitego lub częściowego zwrotu wydatków, poniesionych z tytułu pełnionych czynności.

- 16 -T Oddziały Rady. Art. 21. /l/ W krajach, ważnych z punktu widzenia polityki międzynarodowej lub rozmieszczenia uchodźstwa polskiego, Rada może posiadać swe oddziały, złożone z członków Rady, zamieszkałych w tych krajach. /2/ pracach oddziałów Rady mogę brać udział przedstawiciele miejscowych polskich stowarzyszeń społecznych. /?/ Zakres działania oddziału Rady oraz prawa i obowięzki przedstawicieli stowarzyszeń społecznych, wchodzęcych w jego skład, określa regulamin, uchwalony przpz oddział Rady i zatwierdzony przez Radę. Przepisy przejściowe. Art. 22. Czynności Komisarza Weryfikacyjnego do czasu jego wyboru przez Radę, pełni osoba nie ubiegająca się o mandat z wyborów powszechnych na obszarze W.Brytanii, wybrana przez Komisję Tymczasowę. Art. 23. Do czasu uchwalenia odpowiednich projektów dekretów przez Radę Narodowę R.P. członkowie Rady spoza obszaru W.Brytanii zostanę wybrani w sposób dostosowany do miejscowych warunków na podstawie przepisów zaprojektowanych przez właściwych przedstawicieli Rzędu w porozumieniu z przedstawicielami miejscowego uchodźstwa polskiego i zatwierdzonych przez Radę Ministrów. Zmiana statutu. Art. 24. Zmiana niniejszego statutu wymaga uchwały Rady, powziętej większościę 2/3 głosów przy ucdziale co najmniej połowy ogólnej liczby członków Rady i może nas tępić tylko w trybie przewidzianym dla aktów ustawodawczych.

- 17 -T Załącznik do statutu Rady. I. W skład Rady Narodowej R.P. wchodzę: l/członkowie, delegowani przez stronnictwa i ugrupowania polityczne: Liga Niepodległości Polski /oba odłamy/ - 10, Niezależna Grupa Społeczna /oba odłamy/ - 10, Polska Partia Socjalistyczna - 10, Polskie Stronnictwo Ludowe - 10, Chrześcijańska Demokracja - 6, Zwięzek Socjalistów Polskich - 5, Ruch Niezależnej Polityki Polskiej - 3, Stronnictwo Pracy -2, razem 56 Ugrupowania pokrewne, którym została przyznana łęczna liczba mandatów dokonaj ę same ich podziału pomiędzy siebie. W razie nie dojścia do porozumienia prawa będzie rozstrzygnięta przez arbitraż. Każda ze stron powoła jednego arbitra, arbitraże zaś wybiorę superarbitra. W razie nieuz go dnienia osoby superarbitra, powoła go pr z ewo dnie zę:cy. Komisji tymczasowej Okresu Przejściowego spośród osób posiadajęcych kwalifikacje sędziowskie ; 2/członkowie, wybrani w głosowaniu powszechnym przez społeczeństwo emigracyjne w W.Brytanii - 56; 3/członkowie, wybrani w sposób dostosowany do warunków miejscowych w innych krajach wolnego świata : Europa: Francja - 6, Niemcy -4, Belgia 3, Holandia - 2, Szwajcaria - 2, Szwecja -2, Włochy -2, Austria - 1, Dania - 1, H iszpania - 1, Norwegia - 1. Bliski Wschód: Liban - 1. Afryka: Afryka Południowa - 2, Etiopia - 1, Rodezja - 1. Ameryka Północna: Stany Zjednoczone - 8, Kanada - 8, Ameryka Łacińska: Argentyna - 4, Brazylia - 2, Meksyk - 1, Paragwaj - 1, Urugwaj -1, Wenezuela - 1, Oceania: Australia - 8, Nowa Zelandia - 2, razem 66. 4/członkowie, powołani przez Prezydenta Rzeczypospolitej spośród organizacji wyznaniowych : Instytut Polski Akcji Katolickiej - 1, Zrzeszenie Ewangelików Polaków w Wielkiej Brytanii - 1, Polski Kościół Prawosławny - 1, razem 3«5/członkowie, delegowani przez naczelne organizacje społeczne, kombatanckie, naukowe, kulturalno-oświatowe i młodzieżowe: a/ stowarzyszenia społeczne o charakterze ogólnym: Zjednoczenia Polskie w Wielkiej Brytanii - 5* Zjednoczenie Polek na Emigracji - 2, Obywatelski Zwięzek Polek - l f b/ stowarzyszenia kombatanckie: Stowarzyszenie Polskich Kombatantów - 3, Koła Oddziałowe - 2, Stoxfarzyszenie Lotników Polskich - 2, Samopomoc Marynarki Wojennej - 1, Koło b.żołńierzy Armii Krajowej - 1, Koło Kobiet Żołnierzy - 1, Zwięzek Inwalidów PSZ - 1, Zwięzek Kombatantów Żydów PSZ - 1, 0/ organizacje naukowe: Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie - 1, d/ organizacje młodzieżowe: Zwięzek Harcerstwa Polskiego - 2, Zrzeszenie Studentów i Absolwentów Polskich na UchodźstiriLe - 2, e/ Zwięzek Ziem Wschodnich R.P. - 2, Koło Lwowian - 1, razem 28* 6/ członkowie, powołani przez Prezydenta Rzeczypospolitej z obszaru Wielkiej Brytanii - 10, z innych krajów - 10, razem 20. Ogółem na wszystkie grupy przypada 229 mandatów. II. Kandydować i być wybranymi względnie powołanymi mogę być tylko osoby zamieszkałe w krajach, które maję reprezentować. Mandat członka Rady Narodowej R.P. może być wykonywany tylko osobiście; przekazanie mandatu innej osobie jest niedopuszczalne. Członek Rady Narodowej R.P., bez względu na tryb powołania, wykonuje swój mandat zgodnie z sumieniem i nie może być krępowany niczyimi instrukcjami.

4s DEKRET PREZYDENTA, RZECZYPOSPOLITEJ z dnia 15 czerwca 1973r. o ordynacji wyborczej do Rady Narodowej R.P. na obszarze Wielkiej Brytanii. Na podstawie art.79 ust./2/ Ustawy Konstytucyjnej stanowię co następuje : Przepisy ogólne. Art. 1. /l/ W skład Rady Narodowej R.P. wchodzi 56 członków, wybranych przez społeczeństwo emigracyjne w Wielkiej Brytanii w głosowaniu powszechnym, tajnym, równym, bezpośrednim i stosunkowym. /2/ Obszar W.Brytanii dzieli się na 13 okręgów wyborczych. Podział tego obszaru na okręgi wyborcze oraz liczbę członków Rady, przypadajęcych na poszczególne okręgi zawiera załęcznik do niniejszego dekretu. Art. 2. Prawo wybierania członków Rady Narodowej R.P. służy wszystkim obywatelom polskim, a także wszystkim osobom polskiego pochodzenia, które przyjęły po 1 września 1939r. obywatelstwo obce, alko które urodziły się na obczyźnie i które przed dniem zarzędzenia wyborów ukończyły lat 18 i zamieszkuję w W.Brytanii. Art. 3. Prawo wybieralności na członka Rady Narodowej R.P. służy każdemu wyborcy, który przed dniem zarzę.dzenia wyborów ukończył lat 21 i uważa za swój ohowięzek prowadzenia walki o odzyskanie przez Polskę niepodległości oraz odpowiada warunkom, określonym w art.5 statutu Rady Art. 4. /l/ Wybory członków Rady Narodowej R.P. zarzędza Prezydent Rzeczypospolitej na wnisek Rzędu. /2/ Zarzędzenie to określa dzień głosowania jednakowy dla wszystkich okręgów wyborczych oraz ustala zgodnie z przepisami niniejszej ordynacji wyborczej dni, w któryc 1 upływaję terminy wykonania poszczególnych czynności wyborczych /kalendarz wyborczy/. Komisje wyborcze. Art. 5. /l/ Nie później niż następnego dnia po zarzędzeniu wyborów, Prezydent Rzeczypospolitej powoła na wniosek Rzędu Głównę Komisję Wyborczę w składzie przewodniczęcego,jego zastępcy i dziewięciu członków. /2/ Kadencja Głównej Komisji Wyborczej kończy się wraz z kadencję Rady Narodowej R.P. przy której tworzeniu Komisja została powołana. /3f Członkowie Głównej Komisji Wyborczej nie mogę kandydować do Rady. Art. 6. /l/ Nie później niż 21 dni po zarsęizeniu wyborów Główna Komisja Wyborcza powoła okręgowe komisje wyborczo. /2/ Nie później niż 60 dnia po zarzędzeniu wyborów okręgowe komisje wyborcze dokonaję podziału swych okręgów na obwody wyborcze i powołaję obwodowe komisje wyborcze.

- 19 -T /3/ Nie później niż 75 dnia po zarządzeniu wyborów obwodowe komisje wyborcze zawiadomią w miarę możności wszystkich wyborców za pomocę ulotek, a także plakatów umieszczonych na widocznych miejscach w lokalach organizacji polskich, o dniu i godzinach głosowania oraz o miejscu, w którym się ono odbędzie. Tam, gdzie to okaże się konieczne, mogę one wyznaczyć więcej niż jeden punkt głosowania i zorganizovrać punkty ruchome. Art. 7. /l/ Okręgowe i obwodowe komisje wyborcze składaję się z przewodniczęcego i co najmniej czterech członków. /2/ Okręgowe i obwodowe komisje wyborcze rozwięzuję się po dokonaniu swych czynności. /?/ Komisje okręgowe i obwodowe sporzędzaję ze swych czynności protokoły, które podpisuję wszyscy ich członkowie obecni przy ich dokonywaniu. /2f/ Członkowie okręgowych i obwodowych komisji wyborczych nic mogę kandydować we własnym okręgu. Art. 8. Nadzór nad okręgowymi komisjami wyborczymi sprawuje Główna Komisja Wyborczaj nadzór nad obwodowymi komisjami sprawuję właściwe komisje okręgowe. Listy kandydatów. Art. 9. /l/ Wybranymi do Rady Narodowej R.P. mogę być jedynie kandydaci, umieszczeni na listach zawczasu zgłoszonych. /2/ Prawo zgłaszania list kandydatów do Rady służy wszystkim bez wyjętku stronnictwom, ugrupowaniom politycznym i stowarzyszeniom społecznym, stojęcym na gruncie walki o odzyskanie przez Polskę niepodległości. /V Ponadto prawo zgłaszania listy kandydatów do Rady służy co najmniej 30 wyborcom, zamieszkałym w danym okręgu wyborczym. Art. 10. /l/ Listy kandydatów zgłasza się do Okręgowej Komisji Wyborczej nic później niż na 40 dni przed dniem głosowania. /2/, Liczba kandydatów na liście nie może przekroczyć dwukrotnej liczby członków Rady Narodowej R.P. przypadajęcych na dany okręg wyborczy. /3/ Do zgłoszenia należy dołęczyć oświadczenie każdego kandydata, że zgadza się na wysunięcie swej kandydatury i uważa za swój obowięzek prowadzenie walki o odzyskanie przez Polskę niepodległości. Art. 11. /l/ Na liście należy podać imię i nazwisko, wiek i zawód albo stanowisko społeczne kandydata. /2/ Kandydatów oznacza się kolejnymi numerami. Art. 12. /l/ %łaszajęcy listę wskażę swego pełnomocnika i jego następcę do porozumiewania się z Okręgowę Komisję Wyborczę i składania w ich imieniu oświadczeń. /2/ Pełnomocnicy list maję prawo brania udziału w posiedzeniach Okręgowej Komisji Wyborczej przy obliczaniu wyniku wyborów oraz prawo delegowania swych mężów zaufania do obwodowych komisji wyborczych. /3/ Mężowie zaufania maję prawo przebywania w lokalu wyborczym podczas głosowania oraz prawo brania udziału w posiedzeniach Obwodowej Komisji ywborczej przy obliczaniu wyniku głosowania.

- 20 ~ Art. 13. Okręgowa Komisja Wyborcza oznaczy każdę listę kandydatów numerem według kolejności zgłoszenia, po czym zbada czy zgłoszenie odpowiada przepisom niniejszej ordynacji wyborczej i o dostrzeżonych wadach listy zawiadomi jej pełnomocnika najpóźniej w 7 dni po zgłoszeniu* Art. 14. Jeżeli wady nie zostanę usunięte w cięgu 7 dni od otrzymania zawiadomienia przez pełnżmocnika Okręgowa Komisja Wyborcza unieważni listę w całości albo stwierdzi nieważność kandydatów, których wady dotyczę i zawiadomi o tym pełnomocnika. Art. 15* Niezwłocznie po zakończeniu czynności, zwięzanych z przyjęciem list kandydaów, Okręgowa Komisja Wyborcza ogłosi te listy, podajęc numer i zgłoszonę nazwę, w czasopiśmie polskim, wychodzęcym w W.Biytanii, oraz roześle odpowiednie obwieszczenia obwodowym komisjom wyborczym do wywieszenia w lokalach, w których ma się odbyć głosowanie. Głosowanie. Art. 16. /l/ Głosowanie odbywa się za ponocę kart do głosowania. Karty będę koloru białego. /2/ Wyborca rozporzędza tyloma głosami ilu członków Rady Narodowej R.P. przypada na dany okręg wyborczy, może jednak oddać swe głosy na mniejszę liczbę kandydatów, rezygnujęc w ten sposób z pozostałych rozporzędzalnych głosów. Art. 17. /l/ Wyborca noże głosować na nazwiska kandydatów bez względu na to, na jakich listach nazwiska te sę umieszczone. /2./ Na jednego kandydata wyborca może oddać tylko jeden głos* Art. 18. /l/ Umieszczenie na karcie do głosowania poza nazwiskiem kandydatów również nazwisk, których nic zgłoszono ważnie, nie powoduje unieważnienia karty do głosowania, jednak nazwiska tych osób obwodowa komisja wyborcza pominie. /2/ Jeżeli karta zawiera dwa lub więcej razy powtórzone nazwisko kandydata, komisji uwzględni to nazwisko tylko raz jeden. /3/ Ubieszczenie na karcie do głosowania nazwisk w liczbie przekraczającej liczbę głosów, jakę wyborca rozporzędza, również nie powoduje unieważnienia karty. Nadliczbowe nazwiska kandydatów, umieszczone na końcu, komisja pominie. Art. 19. Błędy i niedokładności pisowni nie powoduję nieważności głosu, jeżeli nie ma wętpliwości co do osoby kandydata, Art. 20. Wyborca może własnoręcznie wypełnić kartę do głosowania albo posłużyć się gotowę listę kandydatów, dokonywujęc w niej zmian według swego uznania, Art. 21. /l/ Wyborca może głosować raz jeden będź w obwodzie wyborczym, w którym zamieszkuje, będź w obwodzie, w którym czasowo przebywa w dniu głosowania.

- 21 -T /2/ Wyborca noże oddać swój głos osobiście we właściwym lokalu albo skorzystać z prawa oddania głosu w drodze korespondencyjnej* To ostatnie prawo służy w szczególności wyborcy, przebywającemu w dniu głosowania poza swym okręgiem wyborczym lub w miejscowości, w której nie ma lokalu wyborczego, a także wyborca, który z powodu choroby lub innej uzasadnionej przyczyny nie może oddać głosu osobiście* /3/ Wyborca, chcęcy skorzystać z głosowania korespondencyjnego prześle odpowiedni list do właściwej komisji obwodowej najpóźniej na dwa dni przed dniem głosowani^, podajęc w nim imię, nazwisko, wiek i adres nadawcy oraz załęczajęc kartę do głosowania w osobnej kopercie* Art. 22. /l/ Wyborca przed oddaniem głosu wymieni swe imię i nazwisko i oświadczy, dlaczego uważa się za uprawnionego do głosowania* l^l Komisja obwodowa wpisze imię i nazwisko wyborcy na listę obecności, chyba że z jego oświadczenia wynika, że nie ma on prawa wybierania albo już raz z niego korzy~ stał. Art* 23* /l/ Po zakończeniu głosowania komisja obwodowa przeliczy ilość kart i porówna z listę, obecności* Niezgodność obu liczb należy stwierdzić w protokole i podać jej przyczynę* /2/ Po zakończeniu tej czynności komisja obliczy liczbę głosów, oddanych na poszczególnych kandydatów zgodnie z art.18 nieniejszej ordynacji wyborczej oraz odkładajęc osobno karty nieważne. /3/ Nieważne sę karty do głosowania: a/ puste, b/ koloru oczywiście innego niż biały, c/ nie zawierajęce nazwisk ważnie zgłoszonych kandydatów. /b/ Po ustaleniu liczby ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów^ komisja dokona podsumowania głosów oddanych na wszystkich kandydatów każdej listy. Art.. 24* /l/ Po ustaleniu wyników głosowania w obwodzie wyborczym komisja sporzędzi protokół w dwóch egzemplarzach, który przekaże - jeden komisji okręgowej, drugo Głównej Komisji Wyborczej. /2/ Protokół będzie zawierać: a/ liczbę głosujęcych osobiście i korespondencyjnie, b/ liczbę ważnych i nieważnych kart do głosowania, 0/ liczbę głosów oddanych na poszczególnych kandydatów, d/ liczbę głosów oddanych na wszystkich kandydatów każdej listy. Art. 25* /l/ W cięgu siedmiu dni od dnia głosowania można wnieść do okręgowej komisji wyborczej umotywowany protest przeciwko wyborom w danym obwodzie. Protest wymaga podpisów co najmniej dwudziestu wyborców. /2/ Komisja okręgowa po otrzymaniu protestu skieruje go wraz ze swoję opinię. do Głównej Komisji Wyborczej, która rozpatrzy go w cięgu 14 dni od dnia otrzymania. /3/ Główna Komisja Wyborcza unieważni wybory w zakwestionowanym obwodzie będź obwodach w razie stwierdzenia, że odbyły się one niezgodnie z przepisami niniejszej ordynacji wyborczej lub że dopuszczono się w czasie głosowania fałszów, a te uchybienia lub nadużycia mogły wpłynęć na wynik wyborów w całym okręgu wyborczym. Art. 26. Jeżeli w terminie, określonym w artykule po przędza jęcym nie wpłynieprotest przeciwko wyborom w danym obwodzie, Obwodowa Komisja ifyborcza zniszczy dokumenty wyborcze oraz sporzędzi protokół z tej czynności, który prześle do Głównej Komisji Wyborczej.

- 22 -T Ustalenie wyniku wyborów v okręgu ltyborczyn. Art, 27. /l/ Okręgowa Komisja Wyborcza przejrzy starannie otrzymane protokoły komisji obwodowych i sprostuje, gdyby na nie natrafiła, oczywisto błędy w obliczaniu wyników głosowania, o czym uczyni odpowicdnię wzmiankę w swym protokole. /2/ Po dokonaniu tej czynności, Komisja Okręgowa ustali na podstawie protokołów komisji obwodowych: a/ liczbę głosujęcych w- całym okręgu, b/ liczbę ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów, c/ liczbę głosów oddanych na wszystkich kandydatów każdej listy. /3/ Po ustaleniu tych liczb Komisja Okręgowa dokona podziału mandatów między listy kandydatów w sposób następujęcy: liczbę ważnych głosów, oddanych na wszystkich kandydatów każdej listy, dzieli się kolejno przez 1, 2, 3 itd. aż do chwili, gdy w ten sposób da się uszeregować tyle kolejno największych liczb /ilorazów/, ile jest mandatów do podziału. Poszczególnej liście kandydatów przyznaje się tyle mandatów, ile liczb /ilorazów/ przypada na nię spośród ustalonego w powyższy sposób ich szeregu. Jeżeli w wyniku dzielenia otrzymano kilka ilorazów równych ostatniej z uszeregowanych liczb i liczba tych ilorazów przewyższa ilość mandatów przypadających do podziału, pierwszeństwo maję listy, na które padło więcej głosów. A-/ 0 piewszeństwie i kolejności wyboru poszczególnych kandydatów na członków Rady Narodowej R.P. z danej listy, rozstrzyga kolejna względna większość głosów oddanych na kandydata tej listy. W razie oddania jednakowej liczby głosów na dwóch lub więcej kandydatów o pierwszeństwie rozstrzyga kolejność umieszczenia kandydata na liście. Art. 28. /l/ Po ustaleniu wyniku wyborów w okręgu wyborczym, Komisja Okręgowa sporzędzi szczegółowy protokół w dwóch egzemplarzach, z których jeden przekaże Głównej Komisji Wyborczej, a drugi załęczy do swych akt. /2/ Protokół będzie w każdym razie zawierać: a/ liczbę ^tosujęcych w danym okręgu, b/ liczbę ważnie oddanych głosów na poszczególnych kandydatów, c/ liczbę głosów oddanych na wszystkich kandydatów każdej listy, d/ ilość mandatów przypadajęcych na każdę listę oraz e/ imiona, nazwiska i adresy wybranych członków Rady Narodowej R.P. /3/ Główna Komisja Wyborcza wystawi wybranym na podstawie otrzymanych protokołów komisji okręgowych zaświadczenie o wyborze do Rady Narodowej R.P. A-A W razie wygaśnięcia lub utraty mandatu przez wybranego członka Rady wchodzi na jego miejsce kandydat z tej samej listy zgodnie z postanowieniami artykułu poprzedza - jęcego, Art. 29. lub Główna Komisja Wyborcza może z własnej inicjatywy /na wniosek pełnomocnika listy kandydatów sprostować oczywiste błędy w obliczeniu wyniku wyborów w okręgu wyborczym, dokonanym przez Komisję Okręgowę i ustalić ostateczny ich wynik. Przepisy końcowe. Art. 30. /l/ Postanowienia szczegółowe o sposobie przeprowadzenia głosowania w obwodach wyborczych i o czynnościach okręgowych i obwodowych komisji będę zawarte w instrukcjach wyborczych, które wyda Główna Komisja Wyborcza. 121 Główna Komisja Wyborcza ustali wykaz stowarzyszeń społecznych, uprawnionych do zgłaszania kandydatów na członków Rady Narodowej R.P.

- 23 -T /3/ Główna Komisja Wyborcza załęczy do swych instrukcji wyborczych wzór oświadczenia kandydata, ubiegającego się o nandat członka Rady Naro dotrę j R.P. oraz przykłady obliczania podziału mandatów pomiędzy poszczególne listy kandydatów, Art. 31. Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Prezesowi Rady Ministrów i Ministrom dla Spraw Emigracji i Spraw Społecznych. Art. 32. Dekret niniejszy wchodzi w życic z dniem ogłoszenia. PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ /-/ Stanisław Ostrowski PREZES RADY MINISTRÓW /-/ A.Urbański MINISTER DLA SPRAW EMIGRACJI /-/ S.Borczyk MINISTER SPRAW SPOŁECZNYCH /-/ S.Kuniczak

OKRĘGI WYBORCZE. Nazwa okręgu Siedziba okręgu Ilość nandatow Załącznik do ordynacji wyborczej do Rady Narodowej R.P. na obszarze W.Brytanii. Obszar terytorialny okręgu w nowych granicach adninistrącyjnych. Szkocja Glasgow 4 cały obszar Szkocji. Pn.wsch. Anglia Bradford 5 No r thunbc r land, Durhan, Tee s side J Cleveland/ North Yorks,Hunberside i 3 netrop. pounties Tyneside /łyne & Wear/,West Yorks,pouth Yorks. Pn. zach. Anglia Manchester 6 Cunbria,Lancashire,Cheshire, i 2 netrop. counties :Mcrseyside ^reater Manchester. Zach.Midlandy i pn.walia Birriinghan 5 Staffords,Salop,Malverns,/ H ereford & Worcester/,Warwicks,Metropol. county West Midland i Clwyd, Gwent, Gwyne dd, Po wy s. Wsch.Middlandy Lcicester 5 Derbys.,Notts.,Lincolns.,Leicestorsu Wsch.Anglia Oxford 4 Berks.,Oxon.,Bucks«,B e dfords» ^orthanptons- Canbridges.,Norfolk,Suffolk. Pd,Anglia i pd.walia Bristol 4 Cornwall,Devon,Sonerset,Avon,Cloucester, Wilts.,Dorset,Hants. oraz Dyfed,Mid Glanorgan, SouthGlanorgan,West Glanorgan. Zach.Londyn Londyn 5 Boroughs: Ea ling, Harr o w,hillingdon>hounslow< Centrę Londyn Londyn 3 Boroughs :Brent,Hannersnith,Kensington & Che lsea, We s tnins ter. r Pn, Londyni Hertfords. Londyn 3 Boroughs: Canden, Islington,Haringay, Enficld Barnet. Pn.wsch. Londyn i Essex Londyn Boroughs:City of London,Hackney,Tower Kanie ts,newhan,walthan Forest,Redbridge> Barking,Havering. Pd. zach. Londyn, Stxrre$>» West Sussez Londyn 6 Boroughs :Richnond upon Thanes,Kingston upon Thanes,Wandworth.Lanberth,Merton^Sutton> Croydon. Pd. wsch. Londyn Kent,East Sussex Londyn 3 Boroughs :Southwark,Lewishan,Greenwich> Bezley,Bronley s

WAGA - 25 -T Wyborcy, zamieszkali w północnej Irlandii i na wyspie Man, maję. prawo głosować w okręgu północno-zachodniej Anglii, zaś wyborcy, zamieszkali na wyspach Kanału Angielskiego /La Manche/ w okręgu południowej Anglii* CZĘŚĆ II. DZIAŁ URZĘDOWI. Mianowanie Kierownika Ministerstwa. Do Pana Profesora Ministra i dra Jerzego Augusta GAWENDY. Zastępcy Prezesa Rady Ministrów w Londynie Powierzam Panu kierownictwo Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Londyn, dnia 1 maja 197 PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ /-/ Stanisław Ostrowski PREZES RADY MINISTRÓW /-/ A. Urbański Odbito z polecenia Ministra Sprawiedliwości.