POGODA 25 GMINY LIPOWIEC KOŚCIELNY Pomiary dokonywane w Turzy Wielkiej (53 o 6 3 N, 2 o 13 25 E ; 13 m n.p.m.) Opracowanie na podstawie własnych badań i obserwacji meteorologicznych Maria, Konrad i Janusz Narewscy Turza Wielka, 25 1
Wstęp Pogoda zależy nie od nas, lecz od zjawisk występujących w przyrodzie i nie możemy na nią wpływać. Zmienia się nieustannie. Większość z nas każdego dnia sprawdza elementy pogody. Pomaga nam to w codziennym życiu. Własne obserwacje i pomiary czynników meteorologicznych prowadzimy w Turzy Wielkiej (53 6 3 N, 2 13 25 E ; 13 m n. p. m.) od 1 stycznia 25 roku. Obserwacje i pomiary są prowadzone w określonych przedziałach czasowych: czasu uniwersalnego GMT, UTC. [, 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21 ] czasu środkowoeuropejskiego (zimowego) CET + 1. [ 1, 4, 7, 1, 13, 16, 19, 22 ] czasu wschodnioeuropejskiego (letniego) CWE + 2. [ 2, 5, 8, 11, 14, 17, 2, 23 ] Przyrządy pomiarowe: a) termometr elektroniczny pomiar temperatury powietrza. Mierzy temperaturę na wysokości 2 metrów nad poziomem gruntu. b) deszczomierz Hellmana pomiar ilości opadów atmosferycznych. Powierzchnia wlotu deszczomierza wynosi 2 cm 2. Wlot umieszczony jest na wysokości 1 m nad gruntem. Opad 1 mm odpowiada objętości 1 litra wody rozlanej na powierzchni 1 m 2 c) barometr metalowy pomiar ciśnienia atmosferycznego. Zmiana ciśnienia wraz z wysokością wynosi 12,7 hpa na 1 m. 113,25 hpa = 76 mmhg d) higrometr bimetalowy pomiar wilgotności względnej powietrza. Dobowy przebieg wilgotności względnej jest odwrotny do dobowego przebiegu temperatury. Najwyższa wilgotność względna występuje w nocy, a najniższa w godzinach popołudniowych. Zachmurzenie nieba zmniejsza dobowe wahania temperatury i zróżnicowanie wilgotności powietrza między dniem i nocą. e) wiatromierz Wilda pomiar prędkości i kierunku wiatru. Wiatromierz zamontowany jest na maszcie na wys. 9 m nad poziomem gruntu. Rodzaj i wielkość zachmurzenia określana jest na podstawie własnych obserwacji. Wyniki pomiarów parametrów meteorologicznych są postawą do różnorodnych analiz, wykorzystywanych również do prognoz pogody. 2
Pogoda w 25 r. w Turzy Wielkiej (53 o 6 3 N, 2 o 13 25 E ; 13 m n.p.m.) Tabela 1. Średnie miesięczne temperatury powietrza ( t ) miesiąc rok t [ o C],4-3, -1,1 7,7 12,1 15,2 19,1 16, 13,8 7,6 2,6 -,8 7,5 25 Ryc.1. Średnie miesięczne temperatury powietrza temperatura [ o C ] 2 15 1 5-5 Średnia roczna temperatura 3
Najniższą temperaturę powietrza 15,8 o C zanotowano 4 marca 25r. Najwyższą temperaturę powietrza + 31,8 o C zanotowano 3 lipca 25r. Tabela 2. Dni w roku z temperaturą ujemną i dodatnią miesiąc rok temp. ujemna 15 26 25 1 8 14 23 121 temp. dodatnia 16 2 6 2 31 3 31 31 3 23 16 8 244 Ryc.2. Dni w roku z temperaturą ujemną i dodatnią liczba dni z temp. ujemną i dodatnią 35 3 25 2 15 1 5 temp. ujemna temp. dodatnia 4
Tabela 3. Średnie miesięczne sumy opadów miesiąc rok opady [mm] 34,8 28,2 52,2 28, 94,8 42,1 74,6 2,7 38,2 24,5 6,9 112, 611 Ryc.3. Średnie miesięczne sumy opadów 1 2 1 opady [mm] 8 6 4 2 I II III IV V V I V II V III IX X X I X II m ie s ią c e 5
Tabela 4. Liczba dni z opadami atmosferycznymi Rodzaj opadu rok - mżawka - - - - - - 1 2-1 1 1 6 - przelotny deszcz 9-1 3 1 4 4 2 2 5-1 32 - mżawka + deszcz - - 1-5 - - 1 - - 1-8 - deszcz 4-2 3 3 9 4 4 1 3 7 4 44 - deszcz, grad - - - - 4 - - - - - - 4 - grad - - - - - - - - - - - - - burza - - - - 2 1 2 - - - - - 5 - burza + deszcz - - - - - - - 1 1 - - - 2 - przelotny deszcz + krupy - 1 - - - - - - - - - - 1 - krupy śnieżne 1 - - - - - - - - - - - 1 - mżawka + deszcz + śnieg - 1 - - - - - - - - - - 1 - mżawka + śnieg - 2 - - - - - - - - - - 2 - deszcz + śnieg - 2 - - - - - - - - 1 5 8 - przelotny śnieg 5 7 5 - - - - - - - 2 1 2 - przelotny śnieg + śnieg 3 1 - - - - - - - - 1 1 6 - śnieg 2 6 9 1 - - - - - - 5 9 32 Łącznie dni z opadami 24 2 18 7 15 14 11 1 4 9 18 22 172 % dni z opadami 77,4 71,4 58,1 23,3 48,4 46,7 35,5 32,3 13,3 29, 6, 71, 47,1 Liczba dni bez opadów 7 8 13 23 16 16 2 21 26 22 12 9 193 % dni bez opadów 22,6 28,6 41,9 76,7 51,6 53,3 64,5 67,7 86,7 71, 4, 29, 52,9 Najwyższą ilość opadów deszczu 22,3 mm zanotowano 3 maja 25 r. Najwyższą ilość opadów śniegu 13,5 mm zanotowano 31 grudnia 25 r. Najbardziej obfity opad gradu średnicy ok. 1 mm wystąpił 12 maja 25 r. od godziny 15 do 15 3 Gwałtowna odwilż 17 marca 25 r. w godz. popołudniowych na terenie gminy Lipowiec K. wywołała lokalne powodzie 6
Ryc.4. Liczba dni z opadami i bez opadów atmosferycznych 3 25 liczba dni 2 15 1 dni z opadem atm. dni bez opadu atm. 5 Tabela 5. Miesięczna wartość zjawisk atmosferycznych [%] Rodzaj zjawiska rok opady atmosferyczne 37,1 31,2 38,7 12,5 22,1 14,1 15,4 14,9 8,4 13,3 3,6 46,8 23,8 burza,,,, 1,3 1,7 1,2,4,3,,,,4 osady atmosferyczne i mgła 2,4 6, 17,2 3, 35,9 38,4 27,8 46,8 58,5 65,2 75,3 27, 35,9 brak zjawisk atmosfer. 6,5 62,8 44,1 57,7 4,7 45,8 55,6 37,9 32,8 21,5 17,1 26,2 41,9 7
Tabela 6. Miesięczna liczba dni z mgłą i bez mgły rok miesiąc ilość % dni z mgłą 2 4 6 6 3 3 9 21 22 22 13 111 % dni z mgłą, 7,1 12,9 2, 19,4 1, 9,7 29, 7, 7,1 73,3 41,9 3,4 dni bez mgły 31 26 27 24 25 27 28 22 9 9 8 18 254 % dni bez mgły 1, 92,9 87,1 8, 8,6 9, 9,3 71, 3, 29,9 26,7 58,1 69,6 35 Ryc.5. Miesięczna liczba dni z mgłą i bez mgły liczba dni 3 25 2 15 1 5 dni z mgłą dni bez mgły 8
Tabela 7. Dni z osadami i bez osadów atmosferycznych rok Rodzaj osadu ilość % - rosa 1 - - 11 25 3 27 31 25 16 8 1 175 47,9 - rosa, szron - - - 1 1 - - - 1 5 - - 8 2,2 - szron 2 1 9 11 1 - - - - 8 6 4 42 11,5 - szron, szadź - 1 - - - - - - - - 1-2,5 - szadź - 3 3 - - - - - - - - - 6 1,6 - gołoledź - - - - - - - - - - - -, Łącznie dni z osadami 3 5 12 23 27 3 27 31 26 29 15 5 233 % dni z osadami 9,7 17,9 38,7 76,7 87,1 1, 87,1 1, 86,7 93,5 5, 16,1 63,7 Dni bez osadów 28 23 19 7 4 4 4 2 15 26 132 % dni bez osadów 9,3 82,1 61,3 23,3 12,9, 12,9, 13,3 6,5 5, 83,9 36,3 Ryc.6. Miesięczna liczba dni z osadami i bez osadów atmosferycznych liczba dni 4 3 2 1 dni z osadami dni bez osadów 9
Tabela 8. Średnie miesięczne wartości rzeczywistego ( p rz ) i znormalizowanego ( p z ) ciśnienia atmosferycznego miesiąc rok p rz [ hpa ] 996,5 1,3 998,1 1,1 998,9 999,9 998,2 999,5 14, 17,6 11,4 997,2 1,1 p z [ hpa ] 113, 116,8 114,6 116,6 115,4 116,4 114,7 116, 12,5 124,1 117,9 113,7 116,6 Ryc.7. Średnie miesięczne wartości rzeczywistego i znormalizowanego ciśnienia atmosferycznego ciśnienie atmosferyczne [ hpa ] 13 125 12 115 11 15 1 995 99 985 98 śr. p z 116,6 hpa śr. p rz 1,1 hpa ciśnienie atmosferyczne rzeczywiste ciśnienie atmosferyczne znormalizowane Najniższą wartość rzeczywistego ciśnienia atmosferycznego 966,5 hpa zanotowano 21 stycznia 25r. Najwyższą wartość rzeczywistego ciśnienia atmosferycznego 123,8 hpa zanotowano 7 lutego 25r. 1
Tabela 9. Średnie miesięczne wartości wilgotności względnej powietrza ( f ) miesiąc rok f [ % ] 84, 8,5 73,8 62,9 68,7 67,1 64,2 67,2 69, 74, 82, 81,3 72,9 Ryc.8. Średnie miesięczne wartości wilgotności względnej powietrza 9 wilgotność względna [ % ] 8 7 6 5 4 3 2 1 śr. f 72,9 % Najniższą wartość wilgotności względnej powietrza 22, % zanotowano 2 kwietnia 25r. Najwyższą wartość wilgotności względnej powietrza 1, % zanotowano 4 grudnia 25r. 11
Tabela 1. Średnie miesięczne wartości prędkości wiatru ( v śr ) i średnie miesięczne wartości prędkości wiatru w porywach ( v p ) Prędkość wiatru rok m v śr. [ ] s 4,7 4,5 4,3 3,4 3,5 3, 3,1 3, 2,4 3,8 3,9 5,4 3,75 m v p [ ] s 1,7 9,9 7,6 6,7 8, 6, 6,2 5,5 4,6 7,1 6,5 7,5 7,2 Ryc.9. Średnie miesięczne wartości prędkości wiatru i średnie miesięczne wartości prędkości wiatru w porywach prędkość wiatru [ m/s ] 12 1 8 6 4 2 v p. 7,2 s m v śr. 3,75 s m prędkość wiatru średnia prędkość wiatru w porywach Najwyższą wartość prędkości wiatru 2, m/s odnotowano 3 maja 25r. Najwyższą wartość prędkości wiatru w porywach do 28 m/s odnotowano 9 stycznia 25r. 12
Tabela 11. Średnie miesięczne częstości kierunków wiatru [ % ] Kierunek wiatru rok N 1,6 11,2 6,1 9,6 4,9 9,2 9,7 4,8 9,8 11,7 3,7 5,2 7,3 NE 8,9 2,5 16,1 23,8 11,7 5, 13,7 16,1 1,8 8,5 4,6 1,1 12,5 E,8 7,1 1,2 3,3 2,8 2,1 4,8 8,9 13,2 14,1 2,1 4,8 5,4 SE 1,1 24,1 8,5 11,7 14,9 1,8 15,7 8,1 18,8 27,4 4,8 18,5 17,5 S 18,9 1,3 2,8 2,9 3,6 2,9 4,5 5,7 4,6 7,3 13,8 6,5 7, SW 22,6 6,3 21, 1,8 17,8 18,6 12,5 12,1 6,2 3,2 21,7 23, 14,7 W 24,2 4,5 8,9 2,5 2,4 14,9 12,5 14,9 8,8 7,7 5,8 12,1 9,9 NW 11,7 13,8 29,8 3,8 29, 27,5 16,9 16,5 15, 16,5 7,1 19,8 19,5 C 1,2 2,2 5,6 4,6 12,9 9, 9,7 12,9 12,8 3,6,4, 6,2 dominacja wiatrów w m-cu zach. 58,5 wsch. 51,7 zach. 59,7 pn. 64,2 zach. 49,2 zach. 61, zach. 41,9 zach. 43,5 wsch. 42,8 wsch. 5, pd. 76,3 zach. 54,9 zach. 44,1 Tabela 12. Średnia częstość kierunków wiatru [ % ] w ciągu roku N NE E SE S SW W NW C Dominacja wiatrów w roku 7,3 12,5 5,4 17,5 7 14,7 9,9 19,5 6,2 wiatry zachodnie (SW + W + NW) - 44,1 Częstość kierunków wiatrów w 25 roku: - zachodnie (SW + W + NW) 44,1% - północne (NE + N + NW) 39,9% - południowe (SE + S + SW) 39,2% - wschodnie (SE + E + NE) 35,4% 13
Ryc.1. Średnie roczne częstości kierunków wiatru 19,5% NW 7,3% N NE 9,9% W E 5,4% 14,7% SW S 7,% SE 17,5% częstość wiatrów Tabela 13. Miesięczne wartości rodzaju zachmurzenia nieba [ % ] Rodzaj zachmurzenia rok brak zachmurzenia 3,6 4,5 9,3 18,6 16,1 13,6 15,7 19, 24,6 42,3 4,6, 14,3 małe z przejaśnieniami 6,5 3,3,,,,,,,,,,,8 małe 18,5 24, 18, 19,5 22, 19,4 17, 12,5 22,3 4,8 1,2, 14,9 umiarkowane 13,7 13,4 17,8 23,3 15,3 21,7 23, 16,9 16,7 7,7 4,2 2,8 14,7 duże 12,1 12,9 18,1 18,2 2,5 26,3 29, 26,5 16,5 2,2 15, 9,7 18,8 całkowite 45,6 41,9 36,8 2,4 26,1 19, 15,3 25,1 19,5 25, 75, 87,5 36,5 14
Tabela 14. Roczne wartości rodzaju zachmurzenia nieba [ % ] brak zachmurzenia małe z przejaśnieniami małe umiarkowane duże całkowite 14,3,8 14,9 14,7 18,8 36,5 Ryc.11. Roczne wartości rodzaju zachmurzenia nieba 19% 14% 1% 36% brak zachmurzenia 15% małe z przejaśnieniami małe umiarkowane duże całkowite 15% 15
Tabela 15. Wielkość zachmurzenia średnie miesięczne liczby dni w skali pokrycia nieba od do 1 Liczba dni rok pogodnych (z zachm. < 2/ 1) 1,1 1,3 2,9 5,6 5, 4,1 4,9 5,9 7,4 13,1 1,4, 52,7 z zachm.= 2/1 2,,9,,,,,,,,,, 2,9 z zachm.= 4/1 5,7 6,7 5,6 5,8 6,8 5,8 5,3 3,9 6,7 1,4,4, 54,1 z zachm.= 6/1 4,3 3,8 5,5 7, 4,7 6,5 7,1 5,2 5, 2,4 1,2,9 53,6 z zachm.= 8/1 3,8 3,6 5,6 5,5 6,4 7,9 9, 8,2 4,9 6,3 4,5 3, 68,7 pochmurnych (z zachm. > 8/ 1) 14,1 11,7 11,4 6,1 8,1 5,7 4,7 7,8 6, 7,8 22,5 27,1 133, Średnie miesięczne zachmurzenie w skali pokrycia nieba od do 1 7,2 7, 6,9 5,7 6,1 6,1 5,9 6,1 5,2 4,8 9, 9,7 6,6 Ryc.12. Średnie miesięczne zachmurzenie w skali pokrycia nieba od do 1 pokrycie nieba w skali od do 1 12 1 8 6 4 2 Skala zachmurzenia: brak, 2 małe z przejaśnieniami, 4 małe, 6 umiarkowane, 8 duże, 1 całkowite 16
Ryc.13. Wielkość zachmurzenia średnie roczne liczby dni w skali pokrycia nieba od do 1 liczba dni pogodnych 133 52,7 2,9 54,1 liczba dni z zachmurzeniem małym z przejaśnieniami liczba dni z zachmurzeniem małym liczba dni z zamurzeniem umiarkowanym 68,7 53,6 liczba dni z zachmurzeniem dużym liczba dni z zachmurzeniem całkowitym 17