Spis treœci OD WYDAWCY........................................................... 7 WPROWADZENIE......................................................... 9 ROZDZIA 1. WYKAZ PRZEPISÓW, DO KTÓRYCH ZOSTA Y OPRACOWANE PYTANIA TESTOWE NA UPRAWNIENIA BUDOWLANE (ÆWICZENIA).............................. 27 ROZDZIA 2. PYTANIA NA UPRAWNIENIA BUDOWLANE W OGRANICZONYM ZAKRESIE ÆWICZENIA. 35 2.1. Pytania z zakresu ustawy Prawo budowlane......................... 35 2.1.1. Odpowiedzi.............................................. 83 2.2. Pytania z zakresu warunków technicznych, jakim powinny odpowiadaæ budynki i ich usytuowania............................................... 92 2.2.1. Odpowiedzi.............................................. 129 2.3. Pytania z zakresu ustawy Kodeks postêpowania administracyjnego....... 141 2.3.1. Odpowiedzi.............................................. 151 2.4. Pytania z zakresu bezpieczeñstwa i higieny pracy...................... 154 2.4.1. Odpowiedzi.............................................. 162 ROZDZIA 3. PRZYK ADOWE TESTY EGZAMINACYJNE NA UPRAWNIENIA BUDOWLANE W OGRANICZONYM ZAKRESIE.............................................. 165 3.1. Test na uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci konstrukcyjno-budowlanej........................................ 165 3.1.1. Odpowiedzi.............................................. 175 3.2. Test na uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie w specjalnoœci konstrukcyjno-budowlanej............................. 178 3.2.1. Odpowiedzi.............................................. 185 3.3. Test na uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci konstrukcyjno-budowlanej........ 188 3.3.1. Odpowiedzi.............................................. 195 3.4. Test na uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej mostowej. 197 3.4.1. Odpowiedzi.............................................. 207 3.5. Test na uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej mostowej............................... 210 3.5.1. Odpowiedzi.............................................. 217 3.6. Test na uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej mostowej........... 220 3.6.1. Odpowiedzi.............................................. 226 3.7. Test na uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej drogowej. 229 3.7.1. Odpowiedzi.............................................. 239 3.8. Test na uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej drogowej............................... 242 3.8.1. Odpowiedzi.............................................. 249 3.9. Test na uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej drogowej............ 252 3.9.1. Odpowiedzi.............................................. 259 3.10. Test na uprawnienia budowlane ³¹cznie do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej kolejowej w zakresie kolejowych obiektów budowlanych......................... 261 3.10.1. Odpowiedzi.............................................. 270 3.11. Test na uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej kolejowej w zakresie kolejowych obiektów budowlanych.................................................. 274 3.11.1. Odpowiedzi.............................................. 281 5
Spó³ka z o.o. Spis treści 3.12. Test na uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej kolejowej w zakresie kolejowych obiektów budowlanych.................................. 283 3.12.1. Odpowiedzi.............................................. 290 3.13. Test na uprawnienia budowlane ³¹cznie do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci in ynieryjnej hydrotechnicznej............................................... 292 3.13.1. Odpowiedzi.............................................. 301 3.14. Test na uprawnienia budowlane ³¹cznie do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ telekomunikacyjnych........................ 304 3.14.1. Odpowiedzi.............................................. 313 3.15. Test na uprawnienia budowlane ³¹cznie do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodoci¹gowych i kanalizacyjnych............................................... 316 3.15.1. Odpowiedzi.............................................. 325 3.16. Test na uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodoci¹gowych i kanalizacyjnych.............. 328 3.16.1. Odpowiedzi.............................................. 335 3.17. Test na uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodoci¹gowych i kanalizacyjnych............................................... 337 3.17.1. Odpowiedzi.............................................. 344 3.18. Test na uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ elektrycznych i elektroenergetycznych........... 346 3.18.1. Odpowiedzi.............................................. 355 3.19. Test na uprawnienia budowlane do projektowania w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ elektrycznych i elektroenergetycznych.......................................... 358 3.19.1. Odpowiedzi.............................................. 365 3.20. Test na uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie w specjalnoœci instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urz¹dzeñ elektrycznych i elektroenergetycznych....................... 367 3.20.1. Odpowiedzi.............................................. 374 ROZDZIA 4. PRZYK ADOWE TEZY NA EGZAMIN USTNY Z ODPOWIEDZIAMI......... 377 ROZDZIA 5. UPRAWNIENIA BUDOWLANE PYTANIA PROBLEMOWE I ODPOWIEDZI. 391 Wykaz reklam VADEMECUM PROJEKTANTA tom 1. Podstawy projektowania konstrukcji budowlanych.. 26 Zbiór Aktów Prawnych.................................................... 34 Warunki techniczne 2017.................................................. 91 Prawo budowlane + Suplement na 1 stycznia 2017 r.............................. 153 Uprawnienia budowlane 2017. Pytania i testy egzaminacyjne czêœæ 1. PORADNIK z kluczem.. 164 ABC uprawnieñ budowlanych wraz z wykazem aktów prawnych..................... 177 Przepisy techniczno-budowlane dla budynków z wprowadzeniem 2017................ 187 Bezpieczeñstwo pracy w budownictwie + Suplement na 2017 r...................... 209 Samodzielne funkcje techniczne............................................. 251 Powierzchnie i kubatury budynku. Zasady obliczania............................. 273 Kontrakty budowlane..................................................... 376 Budownictwo i Prawo..................................................... 390 6
WPROWADZENIE Ustaw¹ z dnia 9 maja 2014 r. o u³atwieniu dostêpu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych (Dz.U. z 2014 r. poz. 768), zwan¹ ustaw¹ deregulacyjn¹, która wesz³a w ycie 10 sierpnia 2014 r., wprowadzono m.in. zmiany w ustawie Prawo budowlane (Lp. 1) i w ustawie o samorz¹dach zawodowych architektów oraz in ynierów budownictwa (Lp. 23); na podstawie tej ustawy wydano nowe rozporz¹dzenie ministra w³aœciwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa dotycz¹ce samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Lp. 67). W ustawie Prawo budowlane (Lp. 1) zmiany wprowadzane s¹ w art. 12, 13, 14, 15 (uchylony), 16, 20, 76 i 88a. Art. 16 ustawy Prawo budowlane daje delegacjê do okreœlenia w drodze rozporz¹dzenia: 1) rodzajów i zakresu przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie: a) kierunki studiów wy szych odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalnoœci, b) wykaz zawodów technicznych w budownictwie, c) wykaz specjalizacji wyodrêbnionych w ramach poszczególnych specjalnoœci, 2) sposób stwierdzania posiadania przygotowania zawodowego i jego weryfikacji, w tym sposób: a) dokumentowania i weryfikacji posiadanego wykszta³cenia, a tak e kwalifikowania, b) stwierdzania przygotowania zawodowego oraz sposób jego dokumentowania do uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej, c) dokumentowania i odbywania praktyki, a tak e kryteriów uznawania praktyki, d) przeprowadzania egzaminu ze znajomoœci procesu budowlanego oraz umiejêtnoœci praktycznego zastosowania wiedzy technicznej, 3) ograniczenia zakresu uprawnieñ budowlanych maj¹c na wzglêdzie zapewnienie przejrzystego i sprawnego przeprowadzania czynnoœci zwi¹zanych z nadawaniem uprawnieñ budowlanych, a tak e uznawaniem praktyk zawodowych. W artyku³ach 12 14 ustawy Prawo budowlane (Lp. 1.) okreœlono: warunki uzyskania uprawnieñ budowlanych, dane dotycz¹ce przebiegu egzaminu, podstawy do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, zakres uprawnieñ budowlanych oraz wykaz specjalnoœci w jakich udzielane s¹ uprawnienia. Wymagania odnoœnie do wykszta³cenia i praktyki Wymagania odnoœnie do wykszta³cenia i praktyki, w zale noœci od rodzaju uprawnieñ budowlanych, zgodnie z art. 12 14 ustawy Prawo budowlane (Lp. 1) przedstawiono w tabeli 1. 9
Spó³ka z o.o. Uprawnienia budowlane Tabela 1 Projektowanie bez ograniczeñ i sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych Projektowanie w ograniczonym zakresie Kierowanie robotami budowlanymi bez ograniczeñ Kierowanie robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie Wymagane wykszta³cenie Praktyka przy sporz¹dzaniu projektów Praktyka na budowie studia magisterskie, na kierunku odpowiednim dla danej specjalnoœci wy sze studia studia zawodowe magisterskie (I stopnia), lub studia na kierunku zawodowe odpowiednim (I stopnia), na dla danej kierunku specjalnoœci, lub odpowiednim studia dla danej magisterskie, specjalnoœci na kierunku pokrewnym dla danej specjalnoœci 1 rok a), b) 1 rok a), b) 1 rok b) 1 rok b) 1,5 roku dla studiów magisterskich lub wy sze studia zawodowe (I stopnia), na kierunku odpowiednim dla danej specjalnoœci lub studia magisterskie, na kierunku pokrewnym dla danej specjalnoœci, lub studia zawodowe (I stopnia) na kierunku pokrewnym, lub tytu³ zawodowy technika albo dyplom potwierdzaj¹cy kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika w zawodach zwi¹zanych z budownictwem w zakresie odpowiednim dla tej specjalnoœci 1,5 roku dla studiów zawodowych (I stopnia) odpowiednich i 10
Wprowadzenie Spó³ka z o.o. Egzamin 3 lata dla studiów zawodowych (I stopnia) b) magisterskich pokrewnych, 3 lata dla studiów zawodowych pokrewnych, 4 lata dla dyplomu technika albo dyplom potwierdzaj¹cy kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika w zawodach zwi¹zanych z budownictwem w zakresie odpowiednim dla tej specjalnoœci b) Wprowadzono zwolnienia z egzaminu na uprawnienia budowlane absolwentów studiów wy szych (art. 12 ust. 4b), prowadzonych na podstawie umowy uczelni z w³aœciwym samorz¹dem zawodowym w zakresie odpowiadaj¹cym programowi kszta³cenia, opracowanemu z udzia³em organu samorz¹du zawodowego oraz na podstawie przepisów wykonawczych, wydanych na podstawie projektowanego upowa nienia ustawowego (art. 16 ustawy Prawo budowlane). Przy ubieganiu siê o uprawnienia budowlane w innej specjalnoœci lub w innym zakresie ni posiadane, egzamin jest przeprowadzany w zakresie ograniczonym do zagadnieñ nieobjêtych zakresem egzaminu, obowi¹zuj¹cym przy ubieganiu siê o posiadane uprawnienia budowlane. a) Dodatkowo istnieje mo liwoœæ odbywania praktyki (jako równorzêdnej), poprzez wprowadzenie instytucji patrona. Osoba zainteresowana odbyciem praktyki projektowej, oprócz odbywania praktyki w formie zatrudnienia w biurze projektowym, mog³aby odbyæ praktykê pod opiek¹ patrona. Patronem mo e byæ osoba z co najmniej 5-letnim doœwiadczeniem przy sporz¹dzaniu projektów, posiadaj¹ca odpowiednie uprawnienia budowlane, bêd¹ca czynnym cz³onkiem samorz¹du zawodowego. Patron mo e zdecydowaæ o skróceniu rocznej praktyki, nie wiêcej jednak ni o 6 miesiêcy, przy czym, po uzyskaniu przez osobê odbywaj¹c¹ tê praktykê wpisu na listê cz³onków samorz¹du zawodowego, przez okres o jaki praktyka zosta³a skrócona ponosi on odpowiedzialnoœæ zawodow¹ za projekty architektoniczno-budowlane sporz¹dzane przez osobê, która odby³a praktykê oraz jest obowi¹zany do sprawdzania tych projektów. b) Praktyka odbywana na studiach mo e byæ czêœci¹ lub ca³oœci¹ praktyki zawodowej (tj. praktyki przy sporz¹dzaniu projektów b¹dÿ praktyki na budowie); zakres praktyki musi odpowiadaæ programowi kszta³cenia opracowanemu z udzia³em samorz¹du zawodowego i zgodnie z warunkami umowy pisemnej, o której mowa w art. 168b ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wy szym. W przypadku ubiegania siê o ³¹czne uprawnienia budowlane do projektowania i kierowania robotami w danej specjalnoœci wymagania, odnoœnie do wykszta³cenia i praktyki, przedstawiono w tabeli 2. 11
Spó³ka z o.o. Uprawnienia budowlane Tabela 2 Wymagane wykszta³cenie Praktyka przy sporz¹dzaniu projektów Praktyka na budowie Egzamin Projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno- -budowlanych i kierowanie robotami budowlanymi bez ograniczeñ studia magisterskie, na kierunku odpowiednim dla danej specjalnoœci a), b) 1 rok 1,5 roku b) Projektowanie, sprawdzanie projektów architektoniczno- -budowlanych i kierowanie robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie studia zawodowe (I stopnia), na kierunku odpowiednim dla danej specjalnoœci lub studia magisterskie, na kierunku pokrewnym dla danej specjalnoœci a), b) 1 roka 1,5 roku b) Wprowadzono zwolnienia z egzaminu na uprawnienia budowlane absolwentów studiów wy szych. prowadzonych na podstawie umowy uczelni z w³aœciwym samorz¹dem zawodowym w zakresie odpowiadaj¹cym programowi kszta³cenia, opracowanemu z udzia³em organu samorz¹du zawodowego oraz na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na odstawie projektowanego upowa nienia ustawowego. Przy ubieganiu siê o uprawnienia budowlane w innej specjalnoœci lub w innym zakresie ni posiadane, egzamin jest przeprowadzany w zakresie ograniczonym do zagadnieñ nieobjêtych zakresem egzaminu, obowi¹zuj¹cym przy ubieganiu siê o posiadane uprawnienia budowlane. Rozporz¹dzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 wrzeœnia 2014 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Lp. 67), które wesz³o w ycie 25 wrzeœnia 2014 r., w 1 okreœla: 1) rodzaje i zakres przygotowania zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie: a) kierunki studiów wy szych odpowiednie lub pokrewne dla danej specjalnoœci, b) wykaz zawodów zwi¹zanych z budownictwem, c) wykaz specjalizacji wyodrêbnionych w ramach poszczególnych specjalnoœci; 2) sposób stwierdzania posiadania przygotowania zawodowego i jego weryfikacji, w tym sposób: a) dokumentowania i weryfikacji posiadanego wykszta³cenia, a tak e kwalifikowania, b) stwierdzania przygotowania zawodowego oraz jego dokumentowania do uzyskania specjalizacji techniczno-budowlanej, c) dokumentowania i odbywania praktyki, a tak e kryteria uznawania praktyki, d) przeprowadzania egzaminu ze znajomoœci procesu budowlanego oraz umiejêtnoœci praktycznego zastosowania wiedzy technicznej; 3) ograniczenia zakresu uprawnieñ budowlanych. 12
ROZDZIA 2 PYTANIA* NA UPRAWNIENIA BUDOWLANE ÆWICZENIA 2.1. Pytania z zakresu ustawy Prawo budowlane (Lp. 1) 1. Ustawa Prawo budowlane normuje dzia³alnoœæ obejmuj¹c¹: a) projektowanie, budowê, utrzymanie i rozbiórkê obiektów budowlanych oraz zasady dzia³ania organów administracji publicznej w tych dziedzinach b) zasady postêpowania wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego c) wykonawstwo budowlane równie na obszarach wyrobisk górniczych 2. Dzia³alnoœæ obejmuj¹c¹ sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz dzia³ania organów administracji publicznej normuje: a) ustawa Prawo budowlane b) ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym c) ustawa o gospodarce nieruchomoœciami 3. Ustawa Prawo budowlane normuje sprawy projektowania: a) tylko w zakresie dotycz¹cym obiektów budowlanych b) w zakresie wszelkiej dzia³alnoœci inwestycyjnej c) tylko w zakresie obiektów budowlanych objêtych ustaw¹ o zamówieniach publicznych 4. Przez dokumentacjê powykonawcz¹ nale y rozumieæ: a) dokumentacjê, która stanowi³a za³¹cznik do pozwolenia na budowê b) dokumentacjê budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku budowy c) dokumentacjê budowy z naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi 5. Przez remont nale y rozumieæ wykonywanie: a) robót budowlanych w istniej¹cym obiekcie budowlanym b) w istniej¹cym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegaj¹cych na odtworzeniu stanu pierwotnego z takich samych materia³ów c) w istniej¹cym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegaj¹cych na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowi¹cych bie ¹cej konserwacji, przy czym dopuszcza siê stosowanie wyrobów budowlanych innych ni u yto w stanie pierwotnym * Odpowiedzi patrz na koniec ka dego rozdzia³u. 35
Spó³ka z o.o. Egzamin pisemny 6. Niewielkie obiekty s³u ¹ce rekreacji codziennej (takie jak: piaskownice, huœtawki) s¹ przez przepisy ustawy Prawo budowlane zaliczane do: a) budowli b) tymczasowych obiektów budowlanych c) obiektów ma³ej architektury 7. Wed³ug ustawy Prawo budowlane przez obiekt budowlany nale y rozumieæ: a) tylko budynki b) tylko budynki lub budowle c) budynki i budowle oraz obiekty ma³ej architektury 8. Obiekt ma³ej architektury w rozumieniu ustawy Prawo budowlane jest: a) obiektem budowlanym b) budynkiem c) budowl¹ 9. Budynkiem w rozumieniu ustawy Prawo budowlane jest: a) budowla przeznaczona na cele u ytkowe b) obiekt budowlany trwale zwi¹zany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomoc¹ przegród budowlanych, posiadaj¹cy fundamenty i dach c) ka da budowla wraz z instalacjami i urz¹dzeniami 10. Budynek mieszkalny jednorodzinny (w rozumieniu ustawy Prawo budowlane) jest to budynek wolno stoj¹cy albo w zabudowie bliÿniaczej, szeregowej lub grupowej, s³u ¹cy zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, stanowi¹cy konstrukcyjnie samodzieln¹ ca³oœæ, w którym dopuszcza siê wydzielenie nie wiêcej ni : a) jednego lokalu mieszkalnego b) dwóch lokali mieszkalnych c) czterech lokali mieszkalnych 11. Budowle wed³ug przepisów ustawy Prawo budowlane to: a) obiekty budowlane, które nie s¹ ani budynkami, ani obiektami ma³ej architektury b) niewielkie obiekty u ytkowe s³u ¹ce utrzymaniu porz¹dku, takie jak np. œmietniki c) budynki wraz z instalacjami 12. Wolno stoj¹ce, trwale zwi¹zane z gruntem tablice i urz¹dzenia reklamowe zaliczane s¹ przez przepisy ustawy Prawo budowlane do: a) budynków b) budowli c) obiektów ma³ej architektury 36