Organizacja i przeprowadzanie egzaminu maturalnego w 2011 roku Szkolenie przewodniczących zespołów egzaminacyjnych 1
Program spotkania 1. Funkcje Serwisu dla dyrektorów 2. Przygotowanie i przeprowadzenie egzaminu najważniejsze zadania: A. egzamin pisemny B. egzamin ustny z języka polskiego C. egzamin ustny z języków obcych 3. Dostosowanie warunków i formy egzaminu maturalnego 4. Informacje dodatkowe 5. Dokumentowanie przeprowadzania egzaminu 6. Przygotowanie materiałów do przekazania kurierowi 2
Materiały przekazywane do szkół w pakiecie z materiałami do egzaminu ustnego (pod koniec kwietnia) Zestawy do egzaminu ustnego z języków obcych nowożytnych z poziomu podstawowego, rozszerzonego i dla klas dwujęzycznych (zgodnie z zamówieniem), Naklejki z numerem PESEL dla zdającego i identyfikatorem szkoły, Naklejki dla zdających posiadających opinię o dysleksji, Kolorowe taśmy samoprzylepne do oklejania paczek z pracami (fioletowe dla poziomu podstawowego i żółte dla poziomu rozszerzonego), Harmonogram dystrybucji i redystrybucji materiałów egzaminacyjnych (także w Serwisie dla dyrektorów). 3
1. Funkcje Serwisu dla dyrektorów 4
Terminy i zadania 10 31 marca Elektroniczna weryfikacja przez dyrektora list zdających w salach egzaminacyjnych. Dyrektor szkoły ma możliwość: dokonania zmian w przydziale zdających do sal, ale bez możliwości zwiększania liczby: arkuszy, bezpiecznych kopert, sal (tym samym liczby zamówionych płyt CD na egzamin z języków obcych, DVD na egzamin z WOT), wprowadzenia na listach zdających poprawnych danych osobowych (jeśli został popełniony błąd w zakresie poprawności zapisu imienia, nazwiska, daty i miejsca urodzenia, zgody/niezgody na przekazanie wyników do KREMu). 1 28 kwietnia Dyrektor w szkole drukuje listy zdających egzamin z podziałem na sale. (OKE nie przesyła list papierowych) 5
Terminy i zadania cd. 1 kwietnia OKE zamieszcza: wzory protokołów, dokumentujących przebieg egzaminów, szczegółowe kryteria oceniania egzaminu ustnego z języków obcych, wskazówki pomocne w przeprowadzaniu egzaminu ustnego z języków obcych, szczegółową instrukcję przeprowadzania egzaminu maturalnego z informatyki, szczegółowy harmonogram dystrybucji i redystrybucji arkuszy egzaminacyjnych, Aneks do procedur - zasady pakowania prac. Maj do 1 czerwca Dyrektor szkoły wprowadza do tabeli w Serwisie wyniki egzaminów ustnych i przesyła do OKE. 6
Terminy i zadania cd. 2-8 czerwca Dyrektor szkoły elektronicznie weryfikuje wyniki egzaminów ustnych. do 11 lipca Dyrektor szkoły przesyła (zaznacza w Serwisie dla dyrektorów) informacje o osobach, które złożyły oświadczenie o ponownym przystąpieniu do egzaminu w terminie poprawkowym. wrzesień OKE przesyła w programie Excel zestawienie indywidualnych wyników zdających (dane statystyczne dotyczące egzaminu zdających w danej szkole). 7
2. Przygotowanie i przeprowadzenie egzaminu - najważniejsze zadania (na podstawie procedur i arkuszy obserwacji) 8
A. EGZAMIN MATURALNY CZĘŚĆ PISEMNA 9
Struktura kolejnych slajdów Pytania z arkusza obserwacji Czy pakiety z materiałami egzaminacyjnymi przed otwarciem przez przewodniczącego ZE w obecności przewodniczących ZN i przedstawicieli zdających były nienaruszone/ naruszone? Czy zdający, wchodząc do sali, okazali - dokumenty tożsamości? - świadectwa ukończenia szkoły w przypadku zdających skierowanych na egzamin przez OKE? Czy zdający sprawdzili poprawność cyfrowego zapisu numeru PESEL i potwierdzili ją podpisem na liście zdających (liście obecności)? Zapisy w Procedurach Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego (dyrektor szkoły) otwiera w obecności przewodniczących ZN i przedstawicieli zdających pakiety z materiałami egzaminacyjnymi, przydziela arkusze na sale i przekazuje przewodniczącemu ZN obecności przedstawicieli zdających odpowiednią liczbę i rodzaj arkuszy egzaminacyjnych. Członkowie zespołu nadzorującego wpuszczają zdających do sali pojedynczo według kolejności na liście, sprawdzając dokument tożsamości, rozdają zdającym po dwie naklejki z numerem PESEL zdającego i identyfikatorem szkoły. Zdający potwierdza poprawność numeru PESEL podpisem na liście obecności i zajmuje miejsce zgodnie z numerem na liście. W przypadku naklejki z błędnym numerem członkowie ZN odbierają naklejki od zdającego, a jeśli na liście obecności jest także błędny numer, poprawiają go na czerwono. Niewłaściwe postępowanie Niezgodne z procedurą: wyjęcie arkuszy z folii i przydzielenie ich do sal bez obecności przewodniczących ZN i przedstawicieli zdających, traktowanie listy zdających tylko jako listy obecności, a nie jako listy weryfikującej poprawność danych. 10
Czy pakiety z materiałami egzaminacyjnymi przed otwarciem przez przewodniczącego ZE w obecności przewodniczących ZN i przedstawicieli zdających były nienaruszone/ naruszone? Czy zdający, wchodząc do sali, okazali - dokumenty tożsamości? - świadectwa ukończenia szkoły w przypadku zdających skierowanych na egzamin przez OKE? Czy zdający sprawdzili poprawność cyfrowego zapisu numeru PESEL i potwierdzili ją podpisem na liście zdających (liście obecności)? Przewodniczący zespołu egzaminacyjnego (dyrektor szkoły) otwiera w obecności przewodniczących ZN i przedstawicieli zdających pakiety z materiałami egzaminacyjnymi, przydziela arkusze na sale i przekazuje przewodniczącemu ZN obecności przedstawicieli zdających odpowiednią liczbę i rodzaj arkuszy egzaminacyjnych. Członkowie zespołu nadzorującego wpuszczają zdających do sali pojedynczo według kolejności na liście, sprawdzając dokument tożsamości, rozdają zdającym po dwie naklejki z numerem PESEL zdającego i identyfikatorem szkoły. Zdający potwierdza poprawność numeru PESEL podpisem na liście obecności i zajmuje miejsce zgodnie z numerem na liście. W przypadku naklejki z błędnym numerem członkowie ZN odbierają naklejki od zdającego, a jeśli na liście obecności jest także błędny numer, poprawiają go na czerwono. Niezgodne z procedurą: wyjęcie arkuszy z folii i przydzielenie ich do sal bez obecności przewodniczących ZN i przedstawicieli zdających, traktowanie listy zdających tylko jako listy obecności, a nie jako listy weryfikującej poprawność danych. 11
Czy przewodniczący ZN dopilnował, aby do sali egzaminacyjnej nie zostały wniesione - żadne urządzenia telekomunikacyjne? - inne materiały/przybory niż wymienione w komunikacie dyrektora CKE? Czy liczba członków ZN (razem z przewodniczącym ZN) była odpowiednia do liczby zdających (zgodnie z procedurami)? Czy w skład ZN wchodził nauczyciel z innej szkoły/ placówki? Przewodniczący zespołu nadzorującego przypomina o konieczności zostawienia poza salą egzaminacyjną urządzeń telekomunikacyjnych i materiałów/przyborów innych niż wymienione w komunikacie dyrektora CKE. Skład ZN: trzech nauczycieli (w tym przewodniczący), z których przynajmniej jeden jest zatrudniony w innej szkole lub placówce. Jeśli liczba zdających w danej sali przekracza 30 osób, należy zwiększyć liczbę członków zespołu o jednego nauczyciela na każdych kolejnych 20 zdających. W przypadku gdy egzamin jest przeprowadzany przy udziale nauczyciela wspomagającego, funkcję tę pełni członek ZN. Niezgodne z procedurą: wpuszczenie na salę absolwentów z komórkami, ołówkami, itp., niezapoznanie zdających z komunikatem dyrektora CKE o dopuszczonych do egzaminu materiałach i przyborach (Zalecane zorganizowanie na czas trwania egzaminu depozytu niedopuszczalnych urządzeń, materiałów, przyborów przyniesionych przez zdającego), powołanie w skład ZN nauczycieli przedmiotu, z którego odbywa się egzamin, wychowawców zdających (dotyczy tylko zdających, którzy w danym roku szkolnym ukończyli szkołę), nauczyciela, który pracuje w innej szkole, ale w tym samym zespole szkół, którym kieruje ten sam dyrektor. 12
Czy dla zdających: - wydzielono osobne sektory dla poziomu podstawowego i rozszerzonego? - przygotowano materiały/przybory zgodnie z komunikatem dyrektora CKE? Czy po wejściu wszystkich zdających do sali członek ZN przypomniał - o konieczności sprawdzenia kompletności zestawu? - o sposobie kodowania zestawu? - o obowiązku zapoznania się przed przystąpieniem do rozwiązywania zadań z instrukcją wydrukowaną na pierwszej stronie zestawu? - o materiałach/przyborach, z jakich zdający mogą korzystać podczas egzaminu? - o zasadach zachowania podczas egzaminu? - o zasadach oddawania prac po zakończeniu egzaminu? Sektory dla poziomu podstawowego i rozszerzonego powinny być tak wydzielone, aby zdającym, których egzamin trwa dłużej, nie zakłócali pracy ci, którzy zdają krótszy egzamin. Przewodniczący zespołu nadzorującego przypomina o obowiązkach zdającego. Niezgodne z procedurą: niewydzielenie sektorów dla poziomu podstawowego i rozszerzonego; ustawienie bliżej drzwi stolików dla zdających egzamin na poziomie rozszerzonym (piszących dłużej), nieprzygotowanie dla zdających koniecznych materiałów, np. tablic matematycznych, zapasowych długopisów z czarnym wkładem, nieprzypomnienie zdającym, przed rozdaniem arkuszy, ich obowiązków dotyczących pracy z arkuszem i zachowania zdającego podczas egzaminu, niezapewnienie wystarczającego czasu zdającym na czynności organizacyjne: przeczytanie instrukcji, zakodowanie arkuszy, sprawdzenie kompletności arkuszy. 13
O której godzinie rozpoczęto rozdawanie arkuszy egzaminacyjnych zdającym w sali? Czy przed zapisaniem na tablicy (planszy) czasu rozpoczęcia pracy z zestawem egzaminacyjnym przewodniczący ZN upewnił się, że zdający zakończyli czynności organizacyjne? O której godzinie zdający rozpoczęli rozwiązywanie zadań? Czy po rozpoczęciu rozwiązywania zadań do sali wpuszczono spóźnionych? Członkowie ZN rozdają zdającym arkusze w czasie określonym w komunikacie dyrektora CKE (godz. 9.00, godz. 14.00), natomiast czas pracy z arkuszem jest liczony od momentu zakończenia czynności organizacyjnych. Przewodniczący ZN zapisuje na tablicy (planszy), w widocznym miejscu, godzinę rozpoczęcia i godzinę zakończenia pracy z arkuszem egzaminacyjnym, uwzględniając czas trwania egzaminu na różnych poziomach. Niezgodne z procedurą: wliczanie czasu przeznaczonego na czynności organizacyjne do czasu pracy z arkuszem, brak zegara w sali egzaminacyjnej, zapisywanie godziny rozpoczęcia i zakończenia egzaminu niezgodnie z limitem czasu przeznaczonym na egzamin z danego przedmiotu i poziomu. 14
Czy w czasie egzaminu zdający: - porozumiewali się między sobą? - korzystali z urządzeń telekomunikacyjnych? - zakłócali prawidłowy przebieg egzaminu? Czy do sali w trakcie egzaminu wchodziły osoby nieuprawnione? Czy członkowie ZN w czasie egzaminu udzielali zdającym wyjaśnień dotyczących rozwiązań zadań egzaminacyjnych lub komentowali je? Czy zdający zgłaszali uwagi dotyczące odtwarzania nagrania z języków obcych? Czy w czasie egzaminu zdarzyła się awaria nośnika dźwięku/obrazu, odtwarzacza płyt CD/DVD lub zestawu komputerowego? (opisanie sposobu rozwiązania problemu) Stwierdzenie niesamodzielnego rozwiązywania zadań egzaminacyjnych przez zdającego albo wniesienie przez zdającego do sali egzaminacyjnej urządzenia telekomunikacyjnego lub materiałów i przyborów pomocniczych niewymienionych w wykazie ogłoszonym przez dyrektora CKE, lub korzystanie przez zdającego w sali egzaminacyjnej z urządzenia telekomunikacyjnego lub niedopuszczonych do użytku materiałów i przyborów, albo zakłócanie przez zdającego prawidłowego przebiegu części ustnej lub części pisemnej egzaminu maturalnego w sposób utrudniający pracę pozostałym zdającym jest podstawą do unieważnienia egzaminu. Niezgodne z procedurą: zachowania zdającego opisane w Procedurach (frag. powyżej), które są podstawą do unieważnienia egzaminu, niesprawdzenie warunków akustycznych w salach, w których ma się odbyć egzamin z języka obcego. 15
Czy rozmieszczenie członków ZN w sali zapewniało nadzorowanie wszystkich zdających? O której godzinie zdający zakończyli rozwiązywanie zadań (podanie czasu zakończenia pracy przez ostatniego zdającego w sali)? Czy w sali znajdowali się zdający korzystający z wydłużenia czasu pracy? Czy podczas odbioru prac od zadających członkowie ZN sprawdzili poprawność kodowania? Członkowie zespołu nadzorującego: zbierając prace ze stolików, sprawdzają w obecności zdającego poprawność kodowania, tzn. zgodność numeru PESEL na naklejce i numeru PESEL wpisanego przez zdającego z numerem PESEL w dowodzie osobistym, potwierdzają odbiór pracy, zapisując + na liście zdających, umieszczają niebieskie naklejki na pracach zdających z opinią o dysleksji (j. polski i j. obce). Niezgodne z procedurą: niesprawdzenie przez członków ZN poprawności kodowania prac przez zdających, rozmieszczenie członków ZN niezapewniające nadzorowania wszystkich zdających, zbieranie prac egzaminacyjnych zdających, którzy wcześniej zakończyli egzamin. 16
Czy członkowie ZN po zakończeniu egzaminu lub danej części egzaminu zakleili koperty z pracami egzaminacyjnymi w sali w obecności przedstawiciela zdających? Czy członkowie ZN podpisali listy zdających? Czy przewodniczący SZE: - otrzymał od przewodniczących ZN dokumentację egzaminacyjną z poszczególnych sal? - potwierdził podpisem na listach zdających poprawność danych? Członkowie zespołu nadzorującego: porządkują prace w obecności przedstawiciela zdających, zgodnie z kolejnością zdających na liście, pakują prace do bezpiecznych kopert: oddzielnie dla każdego poziomu i zgodnie z kolejnością zdającego na liście. Niezgodne z procedurą: nieobecność w sali egzaminacyjnej przedstawiciela zdających podczas czynności organizacyjnych członków ZE po zakończeniu egzaminu, brak kompletu podpisów członków ZN i przewodniczącego SZE na dokumentacji z przebiegu egzaminu. 17
B. EGZAMIN MATURALNY CZĘŚĆ USTNA język polski 18
Czy w wywieszonym w szkole harmonogramie części ustnej egzaminu została określona orientacyjna godzina rozpoczęcia egzaminu każdego zdającego w danym dniu? O której godzinie zdający wszedł do sali egzaminacyjnej? Czy godzina i kolejność wejścia zdającego do sali były zgodne z określoną w harmonogramie? Czy zdający okazał - dokument tożsamości? - świadectwo ukończenia szkoły w przypadku zdających skierowanych na egzamin? Czy zdający przed przystąpieniem do egzaminu okazał do wglądu ramowy plan prezentacji (jedna strona formatu A4), z którego korzystał podczas prezentacji? Nie jest wymagane wcześniejsze złożenie ramowego planu prezentacji, ale jeśli zdający nie przedstawi go do wglądu przedmiotowemu zespołowi egzaminacyjnemu w dniu egzaminu, nie może z niego korzystać podczas egzaminu. Objętość planu nie powinna przekraczać jednej strony formatu A-4. Uwaga: Absolwent przystępujący do części ustnej egzaminu z języka polskiego może wraz z oświadczeniem o przystąpieniu do egzaminu w terminie sierpniowym złożyć poprawiony wykaz bibliografii do tematu zadeklarowanego w deklaracji ostatecznej. Nie może zmienić tematu prezentacji. Niezgodne z procedurą: wymaganie wcześniejszego złożenia planu prezentacji, niesprawdzenie, czy temat prezentacji zdającego znajduje się na szkolnej liście tematów (podczas egzaminu zespół przedmiotowy powinien mieć szkolną liczbę tematów), dopuszczenie planu prezentacji przekraczającego jedną stronę formatu A-4, dopuszczenie do posługiwania się przez zdającego inną formą materiału nazwanego planem prezentacji, a nie będącego planem, brak szkolnej listy tematów na sali egzaminacyjnej (deklaracji z tematami). 19
Jaki był temat prezentacji zdającego (zapis tematu)? Ile minut trwały - prezentacja zdającego? - rozmowa ze zdającym po prezentacji? Czy zdający korzystał z materiałów pomocniczych? Jakich: a) fragmenty filmu d) plakaty, obrazy, zdjęcia b) prezentacja multimedialna e) wydruki z cytatami / wierszami c) muzyka f) inne (jakie) Jeżeli zdający nie wygłosi prezentacji lub zaprezentuje temat inny niż zgłoszony w deklaracji ostatecznej lub nie dostarczy bibliografii w wyznaczonym terminie, zespół przedmiotowy nie przeprowadza z nim rozmowy. Niezgodne z procedurą: przeprowadzenie rozmowy ze zdającym wtedy, gdy zdający wygłosił prezentację na temat inny niż zgłoszony w deklaracji lub nie dostarczył bibliografii w wyznaczonym terminie, nieprzestrzeganie limitów czasu przeznaczonych na poszczególne części egzaminu (prezentacja ok. 15 minut, rozmowa ok. 10 minut, wykorzystanie materiałów pomocniczych (filmów, muzyki) powyżej 5 minut). 20
Czy członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego (PZE) podczas prezentacji zdającego zadawali mu pytania? Czy przerwano zdającemu prezentację ze względu na przekroczony przez niego czas, pozwalając mu skończyć rozpoczętą przez niego myśl? Czy rozmowa ze zdającym była prowadzona wyłącznie przez przewodniczącego zespołu? Ile pytań głównych zadano zdającemu? Czy, oprócz pytań głównych (problemowych), zadawano zdającemu pytania pomocnicze? W trakcie prezentacji zespół przedmiotowy nie przerywa wypowiedzi zdającego (chyba że zostanie przekroczony limit czasu). Zespół przedmiotowy oprócz pytań głównych (problemowych) może podczas rozmowy zadać zdającemu (w miarę potrzeb) pytania pomocnicze. Pytania członków przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego mogą dotyczyć jedynie prezentowanego tematu i bibliografii. Niezgodne z procedurą: zadawanie zdającemu pytań podczas wygłaszania przez niego prezentacji, złamanie zasad przeprowadzania rozmowy egzaminacyjnej (postąpienie niezgodnie z zasadami opisanymi w Informatorze maturalnym z języka polskiego i zasadami omówionymi na szkoleniu dla egzaminatorów), wykonywanie przez członków zespołu przedmiotowego innych czynności, niezgodnych z procedurą egzaminu, mowa ciała członków zespołu egzaminacyjnego, nieprzystająca do sytuacji egzaminacyjnej, zachowania zdającego, nieprzystające do sytuacji egzaminacyjnej. 21
Czy w trakcie prezentacji członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego indywidualnie oceniali zdającego, nanosząc swoje propozycje na kartę indywidualnej oceny? Czy przedmiotowy zespół egzaminacyjny ustalił wynik egzaminu bezpośrednio po wyjściu zdającego z sali egzaminacyjnej? Czy w przypadku braku możliwości uzgodnienia przez zespół wyniku egzaminu decydujący głos miał przewodniczący? Czy do Protokołu indywidualnego części ustnej egzaminu zostały wpisane: - wyniki części ustnej egzaminu? - wszystkie pytania główne zadane zdającemu podczas rozmowy? W trakcie prezentacji członkowie PZE indywidualnie oceniają każdego zdającego. Swoje propozycje nanoszą na kartę indywidualnej oceny. Przedmiotowy zespół egzaminacyjny ustala wynik egzaminu każdego zdającego bezpośrednio po jego wyjściu z sali egzaminacyjnej. W przypadku braku możliwości uzgodnienia wyniku egzaminu decydujący głos ma przewodniczący. Podczas ustalania wyników w sali nie mogą przebywać zdający. (Wyniki tej części egzaminu przewodniczący PZE ogłasza tego samego dnia, o godzinie określonej w harmonogramie). Niezgodne z procedurą: nieprzestrzeganie powyższych zasad przeprowadzania egzaminu: zasypywanie zdającego pytaniami szczegółowymi i często odbiegającymi od tematu prezentacji, niepoprawne wypełnienie Protokołu indywidualnego części ustnej egzaminu (niewpisanie pytań), brak uzasadnienia przyznanych punktów, zwłaszcza w przypadku niezdanego egzaminu. 22
Czy w sali egzaminacyjnej podczas egzaminu przebywał jeden zdający? Czy do sali w trakcie egzaminu wchodziły osoby nieuprawnione? Czy członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego opuszczali salę w trakcie egzaminu? Czy zdarzyło się przerwanie i unieważnienie egzaminu zdającemu? (opisanie przyczyny, jeśli zdarzyło się przerwanie i unieważnienie egzaminu) Niezgodne z procedurą: przyczyny, które mogły być podstawą przerwania i unieważnienia egzaminu. 23
C. EGZAMIN MATURALNY CZĘŚĆ USTNA język obcy nowożytny 24
Liczba zdających przystępujących do egzaminu w danym dniu. Liczba zestawów egzaminacyjnych przygotowanych do losowania dla zdających. O której godzinie zdający wszedł do sali egzaminacyjnej? Czy zdający okazał - dokument tożsamości? - świadectwo ukończenia szkoły w przypadku zdających skierowanych na egzamin przez OKE? Liczba zestawów przygotowana dla zdających do losowania: liczba zdających w danym dniu plus 5 zestawów (maksymalna liczba zestawów: 50, bez względu na liczbę zdających w danym dniu). Przeprowadzenie egzaminu zgodnie z harmonogramem przesłanym do OKE. Niezgodne z procedurą: niewłaściwa liczba zestawów, istotne przesuwanie godziny egzaminu w przypadku dużej liczby nieobecnych zdających (propozycja: ustalenie procedury wewnętrznej). 25
Ile minut wynosił czas: - przygotowywania się zdającego do egzaminu po wylosowaniu zestawu egzaminacyjnego? - egzaminu? Czy zdający korzystał ze słowników lub innych pomocy (oprócz notatek sporządzonych w sali)? Czy egzaminujący został zmuszony do przerwania prezentacji zdającego na poziomie rozszerzonym ze względu na przekroczony czas? Czas przygotowywania się zdającego do egzaminu po wylosowaniu zestawu egzaminacyjnego: PP ok. 5 minut, PR ok.15 minut, poziom dwujęzyczny ok. 15 minut. Czas egzaminu: PP ok. 10 minut, PR ok.15 minut, poziom dwujęzyczny ok. 15 minut. W czasie trwania części ustnej egzaminu zdający nie może korzystać ze słowników i innych pomocy, ale ma prawo korzystać z notatek sporządzonych przez siebie w czasie przeznaczonym na przygotowanie się do egzaminu (do sporządzania notatek otrzymuje niezapisaną kartkę, opatrzoną pieczęcią szkoły, którą po zakończeniu egzaminu zwraca PZE). Niezgodne z procedurą: nieprzestrzeganie wyznaczonych limitów czasu, korzystanie przez zdającego ze słowników lub innych pomocy, zadawanie zdającemu pytań spoza zestawu (PP), zadawanie zdającemu po prezentacji pytań niedotyczących jej konstrukcji, treści, zaprezentowanych opinii, przytoczonych argumentów (PR), inne, jak podczas egzaminu ustnego z języka polskiego (zachowanie członków zespołu przedmiotowego i zdających). 26
Czy członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego indywidualnie oceniali każdego zdającego w trakcie odpowiedzi, nanosząc swoje propozycje na kartę indywidualnej oceny? Czy przedmiotowy zespół egzaminacyjny (PZE) ustalił wynik: - w obecności zdającego/zdających w sali? - zaraz po wyjściu zdającego z sali? - po przeegzaminowaniu 3 zdających? Czy w przypadku braku możliwości uzgodnienia przez zespół wyniku egzaminu decydujący głos miał przewodniczący? Czy do Protokołu indywidualnego części ustnej egzaminu zostały wpisane: - wyniki części ustnej egzaminu? - pytania zadane zdającemu w czasie rozmowy po prezentacji na poziomie rozszerzonym i dwujęzycznym? Na poziomie podstawowym przedmiotowy zespół egzaminacyjny ustala wynik każdego zdającego bezpośrednio po jego wyjściu z sali egzaminacyjnej. Na poziomie rozszerzonym i w przypadku absolwentów oddziałów dwujęzycznych przedmiotowy zespół egzaminacyjny ustala ostateczne wyniki po przeegzaminowaniu 3 zdających. Podczas ustalania wyników w sali nie mogą przebywać zdający i przygotowujący się do egzaminu. Niezgodne z procedurą: nieprzestrzeganie powyższych zasad przeprowadzania egzaminu, np.: dyskusja o wyniku w obecności zdającego, brak uwag w protokołach, ocenianie pod dyktando przewodniczącego, niepoprawne wypełnienie Protokołu indywidualnego części ustnej egzaminu (np. niewpisanie pytań PR i dj.). 27
Czy w sali egzaminacyjnej przebywał: - jeden zdający? - jeden zdający i jeden przygotowujący się do egzaminu? - więcej niż dwóch zdających? Czy egzamin utrudniały hałasy dobiegające z zewnątrz? Czy do sali w trakcie egzaminu wchodziły osoby nieuprawnione? Czy członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego opuszczali salę w trakcie egzaminu bez uzasadnienia? Czy zdarzyło się przerwanie i unieważnienie egzaminu zdającemu? (opisanie przyczyny, jeśli zdarzyło się przerwanie i unieważnienie egzaminu) Niezgodne z procedurą: przyczyny, które mogły być podstawą przerwania i unieważnienia egzaminu. 28
3. DOSTOSOWANIE WARUNKÓW I FORMY EGZAMINU 29
Podstawa dostosowania 1. Orzeczenie PPP o potrzebie kształcenia specjalnego (np.: dysfunkcje wzroku, słuchu, niepełnosprawność rąk, porażenie mózgowe, zaburzenia komunikacji językowej) 2. Orzeczenie PPP o potrzebie indywidualnego nauczania (np.: porażenie mózgowe, zaburzenia komunikacji językowej, choroba przewlekła) 3. Zaświadczenie lekarskie (np.: choroba przewlekła, zaburzenia komunikacji językowej, czasowa niesprawność rąk, choroba czasowa ) 4. Opinia PPP (wyłącznie dysleksja) Orzeczenie o niepełnosprawności nie jest dokumentem uprawniającym do dostosowania!!! 30
Ogólne zasady 1. O dostosowanie warunków i formy przeprowadzania egzaminu zdający wnioskuje do dyrektora szkoły na piśmie, składając wniosek wraz z deklaracją przystąpienia do egzaminu. 2. Za dostosowanie warunków i formy przeprowadzania egzaminu odpowiada przewodniczący ZE, czyli dyrektor szkoły, który: zapoznaje uczniów i ich rodziców z możliwymi sposobami dostosowania warunków i formy przeprowadzania egzaminu i konsekwencjami określonego dostosowania, zapoznaje się z wnioskiem ucznia o dostosowanie i załączoną do niego dokumentacją, podejmuje decyzję o sposobie dostosowania (zgodnie z Komunikatem dyrektora CKE z dnia 30 kwietnia 2010 roku), o której informuje zdającego, zapewnia realizację dostosowania podczas egzaminu, w przypadkach nieopisanych w Komunikacie występuje do dyrektora OKE. 31
Sposoby dostosowania dostosowany arkusz egzaminacyjny dostosowany czas egzaminu dostosowane warunki egzaminu pomoc w czytaniu i/lub pisaniu (nauczyciel wspomagający) 32
4. INFORMACJE DODATKOWE 33
Komunikat z dnia 28 lutego 2011 r. Materiały i przybory pomocnicze dla zdających maturę pisemną Wyposażenie konieczne w sali egzaminacyjnej język polski język łaciński i kultura antyczna chemia fizyka i astronomia matematyka egzamin maturalny dla osób niesłyszących egzamin maturalny z języka obcego dla osób słabo słyszących egzamin maturalny dla osób niewidomych i słabo widzących słownik ortograficzny, słownik poprawnej polszczyzny, nie mniej niż jeden na 25 osób słownik łacińsko-polski dla każdego zdającego, mały atlas historyczny nie mniej niż jeden na 25 osób karta wybranych tablic chemicznych dla każdego zdającego karta wybranych wzorów i stałych fizycznych dla każdego zdającego zestaw wybranych wzorów matematycznych dla każdego zdającego słownik języka polskiego, słownik wyrazów obcych, słownik wyrazów bliskoznacznych nie mniej niż jeden na 25 osób Słuchawki i odtwarzacz płyt CD (jeśli wymaga ich ustalone dla danego zdającego dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu) sprzęt i oprogramowanie specjalistyczne odpowiednie do ustalonego dla danego zdającego dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu 34
Komunikat z dnia 28 lutego 2011 r. Materiały i przybory pomocnicze dla zdających maturę pisemną cd. każdy zdający powinien mieć na egzaminie następujące przybory pomocnicze wszystkie przedmioty matematyka, geografia matematyka historia muzyki długopis (lub pióro) z czarnym tuszem (atramentem), przeznaczony do zapisywania odpowiedzi. linijka cyrkiel odtwarzacz płyt CD z kompletem zapasowych baterii i słuchawkami każdy zdający może ponadto korzystać podczas egzaminu z następujących przyborów pomocniczych biologia, chemia, fizyka i astronomia chemia, fizyka i astronomia, geografia, informatyka, matematyka geografia, historia linijka kalkulator prosty lupa Ołówek nie jest przyborem pomocniczym na żadnym z egzaminów! 35
Termin dodatkowy egzaminu 6-21 czerwca 2011 r. Zdający ma prawo w szczególnych udokumentowanych przypadkach losowych (np. protokół policji o wypadku) lub zdrowotnych uniemożliwiających przystąpienie do egzaminu zgodnie z harmonogramem zdawać egzamin w terminie dodatkowym. Zdający (lub jego rodzice/opiekunowie) składają do dyrektora szkoły udokumentowany wniosek najpóźniej w dniu, w którym odbywa się egzamin z danego przedmiotu. Dyrektor szkoły przekazuje wniosek wraz z załączonymi dokumentami dyrektorowi OKE najpóźniej następnego dnia po otrzymaniu wniosku. Dyrektor OKE rozpatruje wniosek w terminie 2 dni roboczych od daty jego otrzymania i może wyrazić zgodę na przystąpienie przez absolwenta do egzaminu w terminie dodatkowym. Rozstrzygnięcie dyrektora OKE jest ostateczne. Informację o harmonogramie i miejscu przeprowadzania egzaminu maturalnego dyrektor CKE ogłasza na stronie internetowej CKE. Egzamin ustny powinien odbyć się nie później niż do dnia zakończenia części pisemnej egzaminu w terminie dodatkowym. 36
Termin poprawkowy egzaminu 22-26 sierpnia 2011 r. Do egzaminu może przystąpić absolwent, który: przystąpił do wszystkich egzaminów z przedmiotów obowiązkowych w części ustnej i pisemnej i żaden jego egzamin nie został unieważniony, nie zdał wyłącznie jednego egzaminu obowiązkowego w części ustnej lub pisemnej, w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyników egzaminu złożył do dyrektora szkoły pisemne oświadczenie o ponownym przystąpieniu do egzaminu z danego przedmiotu, zgodnie z deklaracją ostateczną (Załącznik 18). Dyrektor szkoły w terminie 10 dni od daty ogłoszenia wyników egzaminu przesyła do dyrektora OKE w formie elektronicznej (przez Serwis dla Dyrektorów) informacje o osobach, które złożyły oświadczenie o ponownym przystąpieniu do egzaminu w terminie poprawkowym. Informacje o miejscu przeprowadzenia egzaminu ogłasza dyrektor OKE na stronie internetowej OKE w terminie do 10 sierpnia br. Termin egzaminu poprawkowego został ogłoszony przez dyrektora CKE: egzamin pisemny: 23 sierpnia 2011 r. początek godz. 9.00, egzamin ustny: 22-26 sierpnia 2011 r. 37
ZASADY ORGANIZOWANIA i PRZEPROWADZANIA EGZAMINU MATURALNEGO W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 OKREŚLAJĄ: Procedury organizowania i przeprowadzania egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2010/2011 dostępne na stronach: www.cke.edu.pl www.oke.jaworzno.pl 38
5. DOKUMENTOWANIE PRZEBIEGU EGZAMINU 39
JĘZYK POLSKI (załącznik 11) Wprowadzono modyfikację w protokole zbiorczym oznaczonym jako Załącznik 11 język polski (w Aneksie do procedur) Załącznik 11 język polski (fragment) Przykład wypełnienia protokołu zbiorczego znajduje się w Aneksie 40
Wypełnianie protokołu (zał. 11) poziom podstawowy Po wypełnieniu i wykonaniu kserokopii, Protokół zbiorczy należy spakować razem z pracami z PP i przekazać kurierowi w dniu 4 maja. 41
Wypełnianie protokołu (zał. 11) poziom rozszerzony Wykonaną uprzednio kserokopię należy wypełnić i spakować razem z pracami zdających z poziomu podstawowego i rozszerzonego lub tylko rozszerzonego i przekazać kurierowi w dniu 5 maja. 42
WYPEŁNIANIE PROTOKOŁU (zał. 11) tabela 3 Po egzaminie z poziomu podstawowego wpisujemy wszystkich nieobecnych zgłoszonych do egzaminu na poziomie podstawowym Po egzaminie z poziomu rozszerzonego wpisujemy wyłącznie nieobecnych zgłoszonych do egzaminu na poziomie rozszerzonym 43
WYPEŁNIANIE PROTOKOŁU (zał. 11) podpisy 4 maja Przewodniczący składa podpis na oryginale: 5 maja Przewodniczący składa podpis na kopii: 44
MATEMATYKA I JĘZYKI OBCE WYPEŁNIANIE PROTOKOŁU ZBIORCZEGO - Załącznik 11 (1 z 2) Po egzaminie z każdego poziomu należy przygotować osobny protokół zbiorczy Przykład egzamin z matematyki Liczba zdających w szkole 100 W tym: poziom podstawowy 100 poziom rozszerzony 14 Po wypełnieniu Protokół z poziomu podstawowego. zbiorczy należy spakować razem z pracami 45
MATEMATYKA I JĘZYKI OBCE WYPEŁNIANIE PROTOKOŁU ZBIORCZEGO - Załącznik 11 (2 z 2) Nowy formularz Protokołu zbiorczego należy wypełnić wg wzoru i spakować razem z pracami zdających poziom rozszerzony.
Rozmieszczenie zdających w sali Sektor P poziom podstawowy (numer zdającego na liście i oznaczenie poziomu) Sektor R poziom rozszerzony (numer zdającego na liście i oznaczenie poziomu) 47
Sposób pakowania dokumentacji egzaminacyjnej Po każdej części egzaminu dokumentację spakowaną w koszulki należy włożyć do koperty dostarczonej przez OKE (dokładny opis w ANEKSIE s. 25) 48
6. PAKOWANIE MATERIAŁÓW EGZAMINACYJNYCH 49
Wzór opisu zwrotnej koperty na prace zdających Egzamin z języka polskiego (MPO): poziom podstawowy P1, arkusz standardowy 1 liczba prac w kopercie 25 koperta pierwsza z trzech przekazywanych do ośrodka 1 z 3 *Koperty numeruje dyrektor szkoły po otrzymaniu od PZN 50
Zawartość przesyłek z materiałami egzaminacyjnymi 1. Wykaz zawartości pakietu (zał. A2 lub A3 lub A4) 2. Koperty z kompletem dokumentacji egzaminacyjnej 3. Zwrotne koperty z pracami zdających 4. Niewykorzystane arkusze 51
Język polski pakowanie przesyłek Pakiet standardowy poziom podstawowy Spakować tylko prace tych zdających, którzy przystąpili wyłącznie do egzaminu na poziomie podstawowym. Pakiet standardowy poziom podstawowy i rozszerzony Spakować prace tych zdających, którzy przystąpili do egzaminu na poziomie podstawowym i rozszerzonym lub tylko rozszerzonym. Opis zawartości przesyłki znajduje się w Aneksie. 52
Pakowanie przesyłek wszystkie przedmioty W przypadku języka polskiego, matematyki i języków obcych - tylko z poziomu podstawowego 53
Pakowanie przesyłek pozostałe przedmioty 54
Wykaz zawartości pakietu (załącznik A2) Na tym dokumencie nie umieszczamy pieczątki szkoły 55
Wykaz zawartości pakietu (załącznik A3) Na tym dokumencie nie umieszczamy pieczątki szkoły 56
PRACE PRZESYŁANE BEZPOŚREDNIO DO OKE Wiedza o tańcu Język łaciński Język włoski Język hiszpański Filozofia Język ukraiński i kaszubski Arkusze dla niesłyszących poziom podstawowy (7): język polski, języki obce, historia, wiedza o społeczeństwie Arkusze dla niewidomych (6) Arkusze z języków obcych na poziomie dwujęzycznym Arkusze z przedmiotów wybranych, zdawanych w drugim języku nauczania 57
Wykaz zawartości pakietu dodatkowego (zał. A4) 58
Informacja o dystrybucji i jakości otrzymanych arkuszy (zał. B) 59
Etykieta do opisania niewykorzystanych arkuszy
Kontakt z pracownikami OKE Temat Odpowiedzialny Numer bezpośredni Organizacja egzaminu, redystrybucja materiałów po egzaminie Iwona Różycka kierownik Pracowni Organizacji Egzaminów i Szkoleń Nadal aktualne są wszystkie dotychczasowe numery telefonów do OKE (032) 784 16 25 Ewa Rzepczyńska (032) 784 16 32 Grzegorz Terenowicz kierownik Zespołu Informatycznego (032) 784 16 34 Serwis dla dyrektorów Łukasz Herman (032) 784 16 47 baza danych (Hermes) Izabela Szemraj (032) 784 16 35 Sprawy merytoryczne Elżbieta Modrzewska kierownik Wydziału Sprawdzianów, Egzaminów Gimnazjalnych i Matur Anna Krasuska kierownik Pracowni Matur (032) 784 16 24 (032) 784 16 27 61
Dziękuję za uwagę! 62
Wprowadzanie, weryfikowanie i przesyłanie wyników egzaminów ustnych W roku 2011 wyników egzaminów ustnych dyrektorzy szkół nie przekazują za pomocą aplikacji HERMES 9 maja 1 czerwca W Serwisie dla dyrektorów w zakładce matura/ustne będą udostępnione formularze zawierające wykaz absolwentów zgłoszonych do egzaminów ustnych. Do udostępnionego formularza należy na bieżąco wprowadzać wyniki punktowe zdających (lub zaznaczyć, że dany absolwent był nieobecny). 2-8 czerwca W Serwisie dla dyrektorów będą dostępne w formie list (załącznik 9a i 9b) wyniki egzaminów ustnych, wygenerowane na podstawie wprowadzonych danych, przesłanych przez szkoły w Serwisie dla dyrektorów. Dyrektor szkoły jest zobowiązany pobrać listy z wynikami i sprawdzić poprawność wyników z protokołami do 8 czerwca nieprzekraczalny termin Jeśli w trakcie sprawdzania okaże się, że na listach są błędne dane, sprostowanie będzie możliwe poprzez wysłanie komunikatu w Serwisie dla dyrektorów. Po 24 godzinach od chwili przesłania poprawek w Serwisie powinny się znajdować uaktualnione listy. Listy te należy ponownie pobrać, wydrukować, przesłać podpisane i opatrzone pieczątką szkoły do OKE (kserokopie pozostawić w dokumentacji szkoły).
Zdający występuje z wnioskiem o dostosowanie egzaminu maturalnego do dyrektora szkoły
Dostosowany arkusz egzaminacyjny dla niesłyszących (język polski, historia, wiedza o społeczeństwie, język obcy) dla niewidomych Braille dla niewidomych czarnodruk dla słabowidzących 16 pkt W programie HERMES nie można zaznaczyć obydwu arkuszy równocześnie
Dostosowany czas egzaminu pisemnego (1/2) Wydłużony czas pracy z arkuszem: dla niesłyszących (ubytek słuchu od 70dB) i słabosłyszących (ubytek słuchu od 20 do 70dB) o 30 minut dla niewidomych i słabowidzących o 50% dla osób z niepełnosprawnością rąk o 30 minut dla osób z porażeniem mózgowym - czas uzgodniony z OKE dla przewlekle chorych czas uzgodniony z OKE Wydłużony czas egzaminu o dodatkowe przerwy: dla przewlekle chorych czas uzgodniony z OKE
Dostosowany czas egzaminu ustnego (2/2) Wydłużony czas egzaminu z języka obcego: słabosłyszących o 10 minut na poziomie podstawowym i 15 minut na poziomie rozszerzonym i dwujęzycznym dla niewidomych i słabowidzących o 10 minut na poziomie podstawowym i 15 minut na poziomie rozszerzonym i dwujęzycznym dla osób z porażeniem mózgowym i osób z zaburzeniami komunikacji językowej - czas uzgodniony z OKE Wydłużony czas egzaminu o dodatkowe przerwy: dla przewlekle chorych łączny czas nieprzekraczający 15 minut
Dostosowane warunki egzaminu dodatkowe oświetlenie w przypadku osób słabowidzących dodatkowe urządzenia (komputer, maszyna do pisania ) dostosowane miejsce pracy dla osób z niepełnosprawnością ruchową oddzielna sala, dom zdającego (na pisemny wniosek)
Pomoc w czytaniu i/lub pisaniu Pomoc w czytaniu i pisaniu: dla osób niewidomych, które nie korzystają z pisma Braille a dla osób niedowidzących, którym wada uniemożliwia czytanie i pisanie dla osób z porażeniem mózgowym i znacznie zaburzoną artykulacją Pomoc w czytaniu: dla osób, którym przewlekła choroba uniemożliwia samodzielne czytanie Pomoc w pisaniu: dla osób z niepełnosprawnością rąk dla osób, którym przewlekła choroba uniemożliwia samodzielne pisanie (np. zanik mięśni) Egzamin z nauczycielem wspomagającym powinien być rejestrowany na nośniku audio w sposób umożliwiający odtworzenie przez egzaminatora.