Komisja Gospodarki Komunalnej i Komunikacji Rady Miejskiej w Sosnowcu BRM.MG.0063-4-11/07 Ad. 1 Protokół Nr 11/07 z posiedzenia Komisji Gospodarki Komunalnej i Komunikacji RM w dniu 12 kwietnia 2007 roku (godz. 15 20 18 30 ) Przewodniczący W. Kulawiak przywitał wszystkich przybyłych i na podstawie listy obecności (będącej załącznikiem do protokołu) stwierdził prawomocność posiedzenia. Wzięło w nim udział 19 radnych. Ad. 2 Przewodniczący W. Kulawiak zapoznał obecnych z treścią proponowanego porządku obrad, który został przyjęty przez głosowanie : za: 14 przeciw: 0 wstrzymało się: 0 Porządek obrad przedstawiał się następująco : 1. Stwierdzenie prawomocności obrad. 2. Zatwierdzenie porządku dziennego posiedzenia. 3. Zatwierdzenie protokołu z posiedzenia Komisji w dniu 6 marca 2007r. 4. Komunikacja zbiorowa w mieście - Sosnowiec, informacja o działalności PKM, realizacja planu zakupu autobusów, stan techniczny autobusów, zaplecza technicznego, jakoś obsług pasażerów w tym osób niepełnosprawnych, bezpieczeństwo kierowców i pasażerów. 5. Przystanki autobusowe i tramwajowe - stan techniczny, niszczenie przystanków, realizacja odnowy infrastruktury przystanków. 6. Sprawy Bieżące a. Zaopiniowanie projektu uchwały Rady Miejskiej w Sosnowcu w sprawie: przyjęcia sprawozdania z realizacji zadań zapisanych w Strategii Rozwoju Miasta Sosnowca do 2015 roku. 1
Ad. 3 Radni przystąpili do zatwierdzenia protokołu z posiedzenia Komisji, które odbyło się w dniu 06 marca 2007r.. W wyniku głosowania, w którym udział wzięło 14 radnych protokół został przyjęty jednogłośnie. Ad. 4 Przewodniczący W. Kulawiak wyjaśnił, że komunikacja miejska jest bardzo ważną dziedziną, znacznie wpływającą na życie codzienne mieszkańców miasta, dlatego też obecne posiedzenie Komisji odbywa się w siedzibie PKM Sosnowiec. Następnie Przewodniczący poinformował, że w dniu 25 kwietnia w Urzędzie Miasta odbędzie sie konferencja dotycząca problemów komunikacji miejskiej. Będzie ona obejmować swym zakresem nie tylko komunikację w naszym mieście, ale również poza jego obszarem. Głos zabrał Prezes PKM Sosnowiec Marek Pikuła podziękował gościom za przybycie i zaproponował, aby w pierwszej kolejności radni zapoznali się z informacjami dotyczącymi funkcjonowania przedsiębiorstwa, a następnie obejrzeli efekty pracy przedsiębiorstwa w praktyce. Dyrektor do Spraw Technicznych PKM Sosnowiec Piotr Drabek przedstawił zebranym gościom prezentację mulitimedialną dotycząca funkcjonowania PKM Sosnowiec ( materiały w załączeniu do protokołu ). Prezentacja składała się z czterech głównych tematów: pierwszy to informacja ogólna o działalności spółki, drugi to informacja dotycząca zakupu autobusów, trzeci punkt to informacje dotyczące innych działań podejmowanych przez PKM Sosnowiec w latach 2004 2006, punkt czwarty to niekorzystne zjawiska społeczno-ekonomiczne występujące w Spółce w ostatnich latach. Radny A. Madej stwierdził, że skoro przedsiębiorstwo miesięcznie przewozi milion trzysta tysięcy osób wyłącznie nowymi autobusami, to dochody z biletów powinny wynosić ponad trzy miliony złoty. Ile faktycznie wynoszą wpływy z biletów? Przedstawicielka PKM Sosnowiec Dorota Nowak wyjaśniła, że wszystkie wpływy z biletów wpływają bezpośrednio do KZK GOP. PKM Sosnowiec dostaje pieniądze, zgodnie z umową cywilno-prawną wyłącznie za wozokilometr. 2
Przewodniczący W. Kulawiak dodał, że KZK GOP organizuje komunikację miejską podpisując umowy z różnymi przewoźnikami, którym płaci tylko za wozokilometr. Radny A. Madej zapytał, jak ten system jest oceniany przez PKM Sosnowiec. Dyrektor do Spraw Technicznych PKM Sosnowiec Piotr Drabek dopowiedział, że przedsiębiorstwo składając ofertę w roku 2003 wyliczyło stawkę za wozokilometr na podstawie ceny paliwa, która wynosiła około 1,80 zł netto. Była to kwota 3,50 zł za jeden wozokilometr. Obecnie stawka ta nie zmieniła się, mimo że paliwo kosztuje 2, 70 zł netto. Dużym błędem jest stosowanie podczas wyliczania waloryzacji ceny algorytmu, w którym nie ma zawartej ceny paliwa. Kolejnym problemem jest zaniżanie przez KZK GOP liczby przewożonych pasażerów przez PKM Sosnowiec. Firma, która przeprowadzała dla KZK GOP studium wykonalności, popełniła błąd. Radny G. Pisalski zapytał, czy gdyby PKM otrzymał bezpośrednio od gminy pieniądze, jakie obecnie są płacone na składki dla KZK GOP, to kondycja przedsiębiorstwa byłaby lepsza. Dyrektor do Spraw Technicznych PKM Sosnowiec Piotr Drabek odpowiedział, że przedsiębiorstwo obsługuje siedemnaście gmin, a miasto płaci składki wyłącznie za usługi na terenie gminy Sosnowiec. Prawdopodobnie byłyby to kwoty niewystarczające. Radny G. Pisalski zasugerował, że najlepiej takie pytanie należałoby skierować do przedstawicieli KZK GOP. Radny T. Bańbuła poinformował, że gmina przygotowuje się do nowego systemu finansowania i zapytał, czy istnieje zasadność utrzymywania pewnych linii z obecną częstotliwością, uwzględniając ilość przewożonych pasażerów i czy możliwe jest uzyskanie takich informacji do KZK GOP i PKM Sosnowiec oraz na jakich liniach najczęściej dochodzi do niszczenia wyposażenia autobusów. Kontynuując radny poruszył kwestie braku pracowników w przedsiębiorstwie. W najbliższych latach problem ten będzie się powiększał i należy podjąć odpowiednie działania. 3
Dyrektor do Spraw Technicznych PKM Sosnowiec Piotr Drabek odpowiedział, że w obecnej sytuacji kładziony jest duży nacisk na zwiększenie wynagrodzeń. Prezes PKM Sosnowiec M. Pikuła nawiązał do wcześniejszego pytania radnego T. Bańbuły i odpowiedział, że w nowych autobusach zakupionych ze środków pozyskanych z Unii Europejskiej, zamontowane są urządzenia liczące ilość pasażerów wsiadających i wysiadających z pojazdu na całej linii. Autobusy te są przypisane do trasy i nie ma możliwości aby w tereny, gdzie autobusy są niszczone, skierować stare pojazdy. Sekretarz Miasta M. Kondek powiedział, że wśród gości nie ma przedstawicieli KZK GOP. Na sali, w której odbywa się posiedzenie Komisji, bardzo często toczy się dyskusja co należy zrobić, aby w KZK GOP działo się lepiej albo by Związek lepiej płacił PKM Sosnowiec. Od początku jego powstania trwa debata o tym, czy Związek jest właściwym organizatorem i czy jest to właściwe rozwiązanie. W obecnej sytuacji nie ma lepszego rozwiązania dla całej aglomeracji Śląskiej. Trudno sobie wyobrazić, aby na terenie tak dużej aglomeracji w jakiej żyjemy, każda gmina posiadała indywidualny system organizacji komunikacji miejskiej. Dawniej istniała zasada, która mówiła, że spółkom gminnym nie wolno zlecać zadań bez przetargu. Obecnie takiej zasady nie ma. Zarząd KZK GOP, którego członkiem jest Pan Prezydent Kazimierz Górski, stoi przed problemem zaspokojenia z jednej strony interesów gmin członkowskich, które chcą płacić jak najmniejsze składki i żądają, aby autobusów jeździło jak najwięcej i były nowoczesne, jednak gdy należy płacić to tłumaczą się, że nie mają pieniędzy. Z drugiej strony pojawiają się naciski przewoźników, którym brakuje personelu i nowoczesnego taboru. Gmina Sosnowiec jest w szczególnej sytuacji, gdyż jest właścicielem przedsiębiorstwa przewozowego i płatnikiem w KZK GOP. Gmina angażuje się finansowo w odbudowę taboru, niezależnie od płaconej składki do Związku. PKM nie tylko obsługuje nasze miasto, ale także sąsiednie gminy. Tym samym funduje dobre warunki przewozu dla mieszkańców innych gmin. Jest to działalność szczególna, nie przynosząca żadnych dochodów. Początkowo właścicielami przedsiębiorstwa było siedemnaście gmin. W takiej sytuacji nie dało się nic ustalić. Obecnie są to tylko cztery gminy, z których jedna nie wyraża zainteresowania funkcjonowaniem przedsiębiorstwa. Mimo wszystko udało się 4
wprowadzić i uruchomić program modernizacji taboru. W gminach są różne priorytety, w jednym roku przekazuje się pieniądze na komunikacje, w następnym na inne cele. Dlatego wprowadzenie programu było bardzo trudne i wciąż się opóźniało. Należy cieszyć się, że program został uruchomiony i jest wprowadzany w życie. Podziękowania należą się załodze przedsiębiorstwa, która wykazała zrozumienie problemu i w efekcie w firmie panował spokój, Przypominam, że kiedyś w PKM-ie mieliśmy problem wynikający z konieczności redukcji załogi, co było przyczyną protestów. Teraz mamy do czynienia z odpływem pracowników mam nadzieję, że damy sobie radę z tą sytuacją. Aktualnie nie ma innej możliwości, niż jedno ciało organizujące komunikację miejską na terenie Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, ale oczywiście trzeba doskonalić funkcjonowanie KZK GOP, to nie ulega kwestii. Być może, nowe możliwości organizacji komunikacji wniesie ze sobą ustawa o Aglomeracji Śląskiej. Wracając do kwestii obliczania algorytmu zapłaty za wozokilometr, najlepszym rozwiązaniem byłoby włączenie do algorytmu czynnika ilości przewożonych pasażerów. Dziś sytuacja wygląda tak, że przy obecnym algorytmie obliczania kwoty za wozokilometr przedsiębiorstwo byłoby zadowolone, gdyby nikt nie korzystał z jego usług. Podobna sytuacja dotyczy wprowadzenia czynnika cen paliwa. Trudnością jest to, że GUS nie publikuje danych dotyczących tego wskaźnika. Prędzej czy później dojdzie jednak do uwzględnienia tych parametrów w algorytmie zapłaty. Odnosząc się do problemu upływu personelu, należy rozważyć optymalizację organizacji przedsiębiorstwa. Jeżeli mamy problem z nadwyżką załogi to być może, należy się zastanowić nad wielkością przedsiębiorstwa. Może trzeba dostosować je do tego, co dzieje się na rynku. Radny T. Rogala zwrócił uwagę, że przykładem może być PKM Tychy, który nie należy do KZK GOP, jest mniejszym przewoźnikiem niż PKM Sosnowiec i dobrze funkcjonuje. Radny zapytał, czy podobne rozwiązanie było rozważane przez Radę Miejską lub władze miasta oraz jaka jest ilość połączeń obsługiwanych przez PKM wyłącznie na terenach Zagłebia, a jaka do miast na terenie Śląska. Dyrektor do Spraw Technicznych PKM Sosnowiec Piotr Drabek odpowiedział, że linii od Katowic i innych miast poza regionem Zagłębia jest najmniej. 5
Przewodniczący W. Kulawiak dodał, że podobna sytuacja była w Bytomiu i Jaworznie. Prawda jednak jest taka, że gminy płacą za małe składki. Komunikacja nie jest przedsięwzięciem, na którym miasto ma zarabiać. Bilet ma być jak najtańszy i organizator musi do tego dołożyć. Natomiast KZK GOP chce zarobić jak najwięcej. Taka sytuacja nie może mieć miejsca. Na całym świecie komunikacja miejska jest dofinansowywana i jej działalność nie jest nastawiona na uzyskanie korzyści finansowych. Jednym z podstawowych celów komunikacji publicznej jest odciążenie ruchu w mieście, spowodowanie, aby wyjechało na ulice jak najmniej samochodów prywatnych. KZK GOP źle wykonuje swoje zadania. Zmniejszanie częstotliwości kursowania autobusów jest błędem. Obecnie prowadzone są badania, które potwierdzają, że składki jakie płacą gminy w KZK GOP są najmniejsze w Polsce. Radny T. Bańbuła stwierdził, że biorąc pod uwagę najbliższe plany utworzenia związku miast, należy zastanowić się, jak rozwiązać problem komunikacji dla całego regionu. Jeden z pomysłów zakłada, aby w organizację transportu włączył się Urząd Marszałkowski, który pokrywał koszty wprowadzonych ulg na bilety, niestety odstąpiono od takiego rozwiązania. Radny zwrócił się do zgromadzonych, aby w sprawie nowych pomysłów finansowania komunikacji rozmawiać jednym głosem. Przewodniczący W. Kulawiak zgodził się, z przedmówcą i dodał, że w całym kraju komunikacja jest źle finansowana. Środki na transport publiczny powinny przeznaczać nie tylko organy szczebla samorządowego, ale także wojewódzkiego i centralnego, tak jak ma to miejsce na zachodzie Europy. Radny T. Jamrozy przytoczył przykład miasta Jaworzno, gdzie PKM Jaworzno jest to spółka gminna, nie będąca członkiem KZK GOP a problemy są jeszcze większe. Tak jak wszędzie, podstawowym problemem jest brak pieniędzy. Wystąpienie ze Związku nie jest dobrym rozwiązaniem, szczególnie dla mieszkańców. Gdyby to nastąpiło, osoba mieszkająca w Sosnowcu, a pracująca np. w Rudzie Śląskiej musiałaby kupować różne bilety miesięczne. Jedynym dobrym rozwiązaniem jest usprawnianie działalności KZK GOP. 6
Radny K. Winiarski zapytał jak wygląda sytuacja finansowa spółki PKM Sosnowiec oraz jaka będzie forma finansowania zakupu nowych autobusów w najbliższych latach. Przedstawicielka PKM Sosnowiec Dorota Nowak odpowiedziała, że sytuacja finansowa jest dobra. Zakup autobusów będzie sfinansowany przez środki uzyskane od KZK GOP, z racji przejęcia nowych linii w Będzinie. Radny T. Rogala zapytał czy próbowano dokonać wyliczenia sumy składki miasta do KZK GOP i nakładów na autobusy oraz kwoty ze sprzedaży biletów. Przedstawicielka PKM Sosnowiec Dorota Nowak odpowiedziała, że dokonanie takiego obliczenia jest trudne, ponieważ wszystkie pieniądze z biletów wpływają do KZK GOP i PKM nie ma informacji, ile biletów jest sprzedawanych. Radny G. Pisalski zaproponował przeprowadzenie obliczeń, ukazujących czy bardziej opłacalne byłoby zorganizowanie np. KZK Zagłębie. Od dłuższego czasu od PKM Sosnowiec wychodzą informacje, że jesteśmy oszukiwani. Miasto wpłaca więcej pieniędzy, niż dostaje PKM. Radny A. Wolski wyraził zaniepokojenie tym, że niektórzy przedstawiciele gminy zainteresowani są pilnowaniem interesu KZK GOP, a nie PKM Sosnowiec. Miasto powinno zadbać o swoje przedsiębiorstwo, mimo że jest to spółka. Jeżeli w najbliższym czasie nie podejmie się zdecydowanych działań, to za parę lat może okazać się, że pieniądze wydane na obecne inwestycje zostały zmarnowane. Składki jakie płaci miasto wzrosły w ostatnim czasie o pięć milionów złoty, natomiast pieniądze przekazywane przez KZK GOP dla PKM Sosnowiec nie zwiększyły się. Skutek jest taki, że gmina finansuje komunikację w innych gminach, a nie w Sosnowcu. Radny K. Winiarski zaproponował, aby Komisja przyjęła wniosek o wyliczenie kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w ramach innej formy organizacyjnej. 7
Przewodniczący W. Kulawiak stwierdził, że nie można podejmować decyzji bez innych gmin, które miałyby organizować komunikację w Zagłębiu. Radny K. Winiarski odpowiedział, że uzyskane informacje ułatwią podjęcie takiej decyzji. Radny M. Godek powiedział, że takie informacje będą kartą przetargową w późniejszych rozmowach z KZK GOP. Sekretarz Miasta M. Kondek wyjaśnił, że przeprowadzenie takiej analizy będzie wiązać się z poważnymi kosztami. O ile pamiętam w ubiegłej kadencji podobną inicjatywę podjęła Dąbrowa Górnicza i po zapoznaniu się z wynikami, szybko wycofano się z pomysłu odłączenia się od KZK GOP. Kolejna kwestia to wiara w to, że KZK GOP działa źle, a nowy związek będzie funkcjonował dobrze. Skąd ta pewność, że związek zagłębiowski będzie lepszy od KZK GOP? Radny G. Pisalski zaproponował, aby analizę wyników przeprowadził PKM. Wiceprzewodniczący Komisji W. Tabaka odczytał proponowany wniosek Komisji o treści: Komisja Gospodarki Komunalnej i Komunikacji wnioskuje o przeprowadzenie symulacji kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w ramach Zagłębiowskiego Związku Komunikacji. Zastępca Prezydenta W. Zych dodał, że we wniosku powinny znaleźć się szczegółowe cele jakie mają zostać osiągnięte. Dążenie do przeprowadzenia analizy nie powinno wywoływać sprzeczności. Jednym z podstawowych pytań powinno być pytanie, czy składka płacona przez gminę Sosnowiec w takiej wysokości jak obecnie jest zasadna. Przeprowadzenie symulacji powinno powierzyć się PKM Sosnowiec, gdyż jako jedyny ma możliwość do szybkiego i taniego uzyskania informacji. Prezes PKM Sosnowiec M. Pikuła stwierdził, że nie może podjąć się przeprowadzenia takiej symulacji. 8
Zastępca Prezydenta W. Zych odpowiedział, że w takim wypadku należy wynająć firmę, która przeprowadzi taką analizę. Przewodniczący Rady Miejskiej D. Miklasiński powiedział, że jeżeli wniosek zostanie przyjęty, to symulację musi przeprowadzić PKM, ze względu na posiadanie dostępu do odpowiednich informacji. Prezes PKM Sosnowiec M. Pikuła odpowiedział, że wszelkie posiadane przez przedsiębiorstwo informacje zostaną przekazane Prezydentowi. Istnieje jednak obawa, że uzyskane dane z analizy przeprowadzonej przez PKM, zostaną podważone przez KZK GOP. Radny J. Bosak zaproponował, aby Rada Miejska wystąpiła do KZK GOP z inicjatywą zmiany stawek za wozokilometr. Radny M. Godek powiedział, że radni potrzebują tylko danych, a nie przeprowadzenia profesjonalnych analiz. Radny T. Bańbuła stwierdził, że przeprowadzenie analizy powinno być kompleksowe i powinno obejmować kilka gmin, a nie tylko Sosnowiec. Radny K. Haładus zaproponował, aby przystąpić do głosowania nad wnioskiem. Wniosek nie obliguję przecież do powstania nowego związku komunikacyjnego. Radny K. Dziewior dodał, że najważniejsi są ludzie. Nie będzie przedsiębiorstwa ani żadnego związku, jeżeli nie będzie ludzi do pracy. W obecnej sytuacji jest ich coraz mniej. Radny zapytał Prezesa PKM Sosnowiec, jakie należy podjąć czynności, aby zwiększyć pensje pracownikom. Głos zabrał Pan Jarosław Grządziel przedstawiciel związków zawodowych w PKM Sosnowiec i przedstawił dane dotyczące budżetu przedsiębiorstwa oraz rozliczeń finansowych z KZK GOP. Kolejną kwestią poruszoną przez Pana J. Grządziela były niskie pensje pracowników PKM Sosnowiec 9
Od tego momentu, protokół został sporządzony na podstawie relacji Wiceprzewodniczącego Komisji Wacława Tabaki. Po burzliwej dyskusji pomiędzy radnymi dotyczącej przeprowadzenia symulacji kosztów funkcjonowania PKM Sosnowiec w KZK GOP, przystąpiono do głosowania nad wnioskiem Komisji o treści: Komisja wnioskuje o przeprowadzenie symulacji kosztów funkcjonowania komunikacji miejskiej w ramach innej formy organizacyjnej. W wyniku głosowania, w którym udział wzięło 18 radnych w tym: za: 10 przeciw: 7 wstrzymało się: 1 wniosek został przyjęty. Następnie radni przystąpili do głosowania nad drugim wnioskiem Komisji o treści: Komisja wnioskuje o podjęcie działań zmierzających do zwiększenia stawki za wozokilometr PKM Sosnowiec Sp. z o.o. W wyniku głosowania, w którym udział wzięło 17 radnych w tym: za: 16 przeciw: 0 wstrzymało się: 1 wniosek został przyjęty. Ad 5. Radni przystąpili do omawiania kolejnego punktu porządku dziennego dotyczącego przystanków autobusowych i tramwajowych. Przewodniczący W. Kulawiak poprosił o zabranie głosu Naczelnika WDR Pana Wojciecha Guzika. Naczelnik WDR W. Guzik przedstawił informacje dotyczące przystanków w mieście ( materiały w załączeniu do protokołu ). 10
Ad. 6 Po zapoznaniu się z informacjami przedstawionymi przez Naczelnika WDR radni przystąpili do realizacji kolejnego punktu porządku dziennego obrad dotyczącego zaopiniowania projektu uchwały Rady Miejskiej w Sosnowcu w sprawie: przyjęcia sprawozdania z realizacji zadań zapisanych w Strategii Rozwoju Miasta Sosnowca do 2015 roku. Głos zabrał Naczelnik WPG Pan Grzegorz Frugalski i przedstawił informację dotyczące sprawozdania z realizacji Strategii Rozwoju Miasta Sosnowca do 2015r. Po zapoznaniu się z materiałem radni przystąpili do głosowania nad pozytywną opinią dotyczącą projektu uchwały Rady Miejskiej w Sosnowcu w sprawie: przyjęcia sprawozdania z realizacji zadań zapisanych w Strategii Rozwoju Miasta Sosnowca do 2015 roku. Wobec braku dalszych uwag, Przewodniczący zakończył posiedzenie o godzinie 18 30 Przewodniczący Komisji Wojciech Kulawiak Na podstawie nagrania magnetofonowego i relacji Wiceprzewodniczącego Komisji Wacława Tabaki protokół sporządził Michał Galbas. Sosnowiec, 2007.04.17. 11