Programy nauczania dla kwalifikacyjnych kursów zawodowych Struktura i zawartość Białystok, 18 lutego 2013 r.
Struktura i zawartość programu nauczania dla danego kwalifikacyjnego kursu zawodowego Włączenie kwalifikacyjnych kursów zawodowych w system oświaty oznacza, że są one prowadzone według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach.
Elementy programu wynikające z rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach 1. ogólne cele i zadania kształcenia zawodowego; 2. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 3.efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów; 4. efekty kształcenia właściwe dla danej kwalifikacji; 5. warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w którego ramach została wyodrębniona kwalifikacja, właściwe dla tej kwalifikacji;
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie podstawy programowej cd. 6. minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego określona dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów, wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji kształconej na danym kursie.
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie podstawy programowej cd. Jeżeli kwalifikacja kształcona na kursie została wyodrębniona w zawodzie nauczanym na poziomie technika, to w trakcie kursu słuchacz ma obowiązek odbycia praktyk zawodowych. Wymiar praktyk powinien być zróżnicowany w zależności od tego, czy w zawodzie wyodrębniono jedną, dwie, czy trzy kwalifikacje. W przypadku zawodów dwukwalifikacyjnych i trzykwalifikacyjnych wymiar praktyk określony w podstawie programowej kształcenia w zawodach należy rozdzielić pomiędzy wszystkie kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie.
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie podstawy programowej cd. W przypadku zawodów jednokwalifikacyjnych wymiar praktyk zawodowych musi być równy wymiarowi praktyk określonemu dla danego zawodu w podstawie programowej kształcenia w zawodach. Wymiar praktyk należy dodać do wymiaru godzin danego kwalifikacyjnego kursu zawodowego.
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych 1. nazwa formy kształcenia. Należy wpisać: - typ kursu: kwalifikacyjny kurs zawodowy, - symbol i nazwę kwalifikacji, dla której organizowany jest kurs, - nazwy wszystkich zawodów i symbole cyfrowe, w których dana kwalifikacja jest wyodrębniona (na podstawie tabeli nr 1 rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach). Przykład: kwalifikacyjny kurs zawodowy dla kwalifikacji A.18. prowadzenie sprzedaży wyodrębnionej w zawodach: sprzedawca 522301, technik księgarstwa 522306, technik handlowiec 522305
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 2. Czas trwania, liczba godzin kształcenia i sposób organizacji. Należy wpisać: * termin rozpoczęcia i zakończenia kursu; * liczbę godzin (nie mniejszą niż w podstawie programowej kształcenia w zawodach na wszystkie efekty kształcenia przypisane danej kwalifikacji dotyczy to tylko formy stacjonarnej); * sposób organizacji kursu (stacjonarny czy zaoczny); * informacje o wykorzystaniu technik i metod kształcenia na odległość (jeżeli takie kształcenie planujemy).
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 3. Wymagania wstępne dla uczestników i słuchaczy. Należy wpisać: * informację, że KKZ przeznaczony jest wyłącznie dla osób dorosłych; * opis wykształcenia, jakie muszą posiadać kandydaci na uczestników kursu (jest to bardzo istotne dla opracowania programu kursu); * konieczność posiadania zaświadczenia o stanie zdrowia. Np.: KKZ dla kwalifikacji R.17. (organizacja i nadzorowanie produkcji rolniczej i pszczelarskiej w zawodzie technik pszczelarz; uczestnikami kursu mogą być osoby posiadające wykształcenie w zawodach: pszczelarz, rolnik, technik rolnik, technik agrobiznesu. LUB uczestnik kursu to wyłącznie osoba posiadająca wykształcenie w zawodzie pszczelarz).
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 4. Cele kształcenia i sposoby ich osiągania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach należy wpisać cele i zadania kształcenia zawodowego. Należy też uwzględnić definicję podstawy programowej kształcenia w zawodach. W związku z definicją należy wymienić wszystkie efekty kształcenia przypisane do kwalifikacji, dla której kurs jest organizowany, z uwzględnieniem doświadczeń i kwalifikacji uczestników kursu.
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 5. Plan nauczania określający nazwę zajęć oraz ich wymiar. Należy wymienić wszystkie przedmioty i działy programowe (lub moduły i jednostki modułowe), które zostały wyodrębnione oraz przypisane im liczby godzin. Dla kwalifikacji z poziomu technikum należy uwzględnić wymiar praktyk zawodowych.
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 6. Opis efektów kształcenia. Należy wpisać uszczegółowione efekty kształcenia przypisane danej kwalifikacji. 7. Treści nauczania w zakresie poszczególnych zajęć i sposoby ich osiągania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji. Wpisujemy materiał nauczania dla uszczegółowionych efektów kształcenia, sposoby osiągania tych efektów oraz zasady indywidualizacji, uwzględniające możliwe zwolnienia uczestników z określonych grup efektów kształcenia
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 8. Wykaz literatury oraz niezbędnych środków i materiałów dydaktycznych. Należy wpisać: - warunki realizacji kształcenia w zawodzie, w ramach którego została wyodrębniona kwalifikacja, właściwe dla tej kwalifikacji (III część podstawy programowej kształcenia w zawodach); -środki i materiały dydaktyczne (można wykorzystać przykładowy program dla zawodu opracowany przez KOWEZiU); - wykaz niezbędnej literatury.
Elementy programu wynikające z rozp. w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych cd. 9. Sposób i forma zaliczenia. Należy wpisać sposób i formę zaliczenia: - wszystkich przedmiotów (lub modułów), - całego kursu, - praktyk zawodowych dla kwalifikacji z poziomu technikum.
Przygotowanie programu nauczania KKZ 1. Należy ustalić jakie grupy efektów kształcenia są przypisane do danej kwalifikacji. 2. Na podstawie decyzji o tym, kto może być uczestnikiem kursu należy wskazać grupy efektów kształcenia, z których będzie można słuchaczy zwolnić. 3. Należy ustalić minimalną liczbę godzin kursu. 4. Z programu nauczania dla zawodu należy wybrać odpowiednie przedmioty (lub moduły). 5. Należy przeliczyć liczbę godzin na poszczególne przedmioty (lub moduły). 6. Należy sprawdzić, czy w programie nauczania są wszystkie potrzebne efekty kształcenia. 7. Należy uzupełnić program o informacje omówione wyżej.