MONITORING REALIZACJI REGIONALNEGO PLANU DZIAŁAŃ NA RZECZ ZATRUDNIENIA DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA ROK 2013

MONITORING REALIZACJI REGIONALNEGO PLANU DZIAŁAŃ NA RZECZ ZATRUDNIENIA DLA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA ROK 2013 Raport roczny przygotowany w Wydziale Planowania, Badań i Analiz Zespół Planowania i Ewaluacji Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku Załącznik do Informacji Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 16 grudnia 2014 roku Gdańsk, grudzień 2014

Wstęp Zgodnie z 2 Uchwały Nr 545/250/13 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 28 maja 2013 roku w sprawie przyjęcia Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013 realizacja Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia podlega monitoringowi dokonywanemu przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku, który przedstawia w tej sprawie roczną informację Zarządowi Województwa. Monitoring jest jedną z podstaw doskonalenia polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich realizowanej w kolejnych latach. Ocena przeprowadzona w jego wyniku dotyczy: zmian sytuacji na regionalnym rynku pracy w województwie pomorskim oraz w jego otoczeniu społecznogospodarczym, przedsięwzięć zgłoszonych do RPDZ przez partnerów oraz ewentualnie innych realizowanych w ciągu 2013 r. i zidentyfikowanych w trakcie monitorowania działań podejmowanych przez podmioty uczestniczące w polityki. Dane o realizowanych przedsięwzięciach i innego typu działaniach zebrane zostały od partnerów w II kwartale 2014 r. Wszystkie podmioty, które zgłosiły przedsięwzięcia w ramach RPDZ na rok 2013 przesłały sprawozdania z tych działań, a od części podmiotów uzyskano również informacje o innych przedsięwzięciach, których cele wpisywały się w kierunki priorytetowe polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim. W okresie od maja do sierpnia 2014 r. weryfikowano otrzymane informacje i uzupełniano brakujące dane dążąc przede wszystkim do sprecyzowania informacji o osiągniętych rezultatach działań i źródłach finansowania przedsięwzięć. Wstępna informacja o monitorowanych przedsięwzięć stanowiła jedną z podstaw oceny sytuacji na rynku pracy i zadań w zakresie polityki rynku pracy województwa pomorskiego w 2013 r. Ocena ta, zgodnie z art. 8 ust. 9 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, dokonana została przez podjęcie stosownej uchwały 1 przez Sejmik Województwa Pomorskiego. Po weryfikacji danych i analizie opracowano Raport z monitoringu działań regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w 2013 r. 1 Uchwała Nr 871/XLI/14 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 czerwca 2014 roku w sprawie oceny sytuacji na rynku pracy województwa pomorskiego i przez Samorząd Województwa Pomorskiego zadań w zakresie polityki rynku pracy w 2013 roku. - 2 -

Struktura raportu Część I Raportu ma charakter syntetyczny i składa się z 3 rozdziałów: Rozdział 1.1 charakteryzuje w sposób opisowy i statystyczny ogólną sytuację na rynku pracy województwa pomorskiego w 2013 r. w oparciu o dane z badań statystyki publicznej (GUS, US w Gdańsku, EUROSTAT). Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku publikuje na swojej stronie internetowej podstawowy zestaw danych - Wskaźniki monitorujące rynek pracy województwa pomorskiego w latach 2004 2013. Wartości tych wskaźników dla 2013 r. i porównawczo dla trzech lat poprzednich wraz z odpowiednimi wskaźnikami dynamiki zmian prezentowane są w niniejszym raporcie w Tablicy I. Rozdział 1.2 jest prezentacją bezpośrednich i pośrednich efektów regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim, w tym wynikających z przedsięwzięć zapisanych w RPDZ na rok 2013. W tym celu zastosowano m.in. wskaźniki przyjęte w ramach planów działań priorytetów regionalnych PO KL w województwie pomorskim w 2013 r. (na poziomie produktu i rezultatu dla realizowanych programów i projektów) oraz w ramach RPO WP. Rozdział 1.3 charakteryzuje w sposób syntetyczny objęty monitoringiem zbiór przedsięwzięć służących polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich realizowanych w 2013 r. Zbiór ten scharakteryzowany został według priorytetowych kierunków działań, typów podmiotów realizujących przedsięwzięcia, a także ich statusu formalnego. Zwrócono również uwagę na fakt czy dane przedsięwzięcia były ujęte w RPDZ na rok 2013. Część II Raportu zawiera materiał analityczny dotyczący monitorowanych działań. Stanowią go tablice rzeczowe i finansowe prezentujące wszystkie przedsięwzięcia objęte monitoringiem (realizowane programy, projekty, zadania stałe, przedsięwzięcia w ramach programu i inne działania) w podziale na priorytetowe kierunki działań polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w roku 2013. Tablice zostały sporządzone w oparciu o dane zawarte w kartach monitoringowych przedsięwzięć zgłoszonych do RPDZ i innych, wpisujących się w odpowiednie priorytetowe kierunki działań określone w tym Planie i przekazanych przez realizatorów tych przedsięwzięć. Przedstawiona w załączonej tablicy zbiorczej sumaryczna wielkości i struktura poniesionych wydatków ma charakter przybliżony 2. 2 Wpływ na taką ocenę może mieć m. in. fakt, iż monitorowane przedsięwzięcie realizowano jako projekt w ramach programu (np. PO KL) i wydatki z nim związane mogły być ujęte w zestawieniu wydatków Działania lub Poddziałania programu. - 3 -

CZĘŚĆ I Rozdział 1.1 SYTUACJA NA RYNKU PRACY WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO W 2013 r. 3 Niewielkie pozytywne zmiany w analizowanych wskaźnikach na koniec 2013 r. mogą świadczyć o zahamowaniu tendencji pogarszania się sytuacji na rynku pracy w województwie pomorskim. Tezę tę potwierdzają też wyniki Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności wskazujące na wzrost w IV kwartale 2013 r. współczynnika aktywności zawodowej mieszkańców województwa pomorskiego w wieku 15 lat i więcej do poziomu 56,9% (wzrost o 0,2 pkt proc. w porównaniu do IV kwartału 2012 r.) oraz wzrost wskaźnika zatrudnienia do poziomu 51,4% (wzrost o 0,4 pkt proc.). PRZECIĘTNE ZATRUDNIENIE W SEKTORZE PRZEDSIĘBIORSTW Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w okresie styczeń-grudzień 2013 r. wyniosło w województwie pomorskim 277,8 tys. osób. W stosunku do 2012 r. odnotowano spadek o 4,5 tys. osób, tj. 1,6% (w analogicznym okresie roku poprzedniego spadek wyniósł 0,8%). W Polsce w 2013 r. przeciętne zatrudnienie spadło o 1,0%. W 2013 r. w porównaniu do 2012 r. zatrudnienie zmniejszyło się przede wszystkim w sekcji PKD wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną (o 29,8%), zaś najbardziej wzrosło w działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją (o 6,8%) oraz w zakwaterowaniu i gastronomii (o 6,7%). PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIE BRUTTO W 2013 r. według GUS przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w województwie pomorskim wyniosło 3 814,94 zł i było o 3,7% wyższe niż w 2012 r. (w 2012 r. odnotowano wzrost wynagrodzenia na poziomie 3,1%). W Polsce przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło w 2013 r. o 2,9% i wyniosło 3 837,20 zł. Województwo pomorskie pod względem wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia zajmowało w 2013 r. czwarte miejsce w kraju (za województwem mazowieckim, śląskim i dolnośląskim). Największy wzrost przeciętnego wynagrodzenia w porównaniu do 2012 r. zanotowano w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 7,8%), największy spadek w sekcji pozostała działalność usługowa (o 0,8%). Prowadzone według własnej metodologii coroczne badanie wynagrodzeń firmy Sedlak&Sedlak wskazuje, że w 2013 r. pod względem poziomu wynagrodzeń województwo pomorskie z kwotą 4 250 zł zajmowało trzecie miejsce w Polsce (za województwem mazowieckim i dolnośląskim). Zgodnie z wynikami tego badania najlepiej wynagradzanymi branżami w kraju były IT (6 000 zł) oraz telekomunikacja (5 600 zł). Na dalszych miejscach uplasowały się bankowość (5 300 zł) i ubezpieczenia (5 000 zł). Najniżej opłacani byli pracownicy kultury i sztuki (3 000 zł), nauki i szkolnictwa (3 205 zł) oraz osoby zajmujące się usługami dla ludności (3 200 zł). PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ ZAREJESTROWANE W REJESTRZE REGON Utrzymała się w 2013 r. tendencja wzrostowa liczby podmiotów gospodarki narodowej w województwie pomorskim. W końcu grudnia 2013 r. liczba podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON w województwie pomorskim wyniosła 271,8 tys. W porównaniu do grudnia 2012 r. odnotowano wzrost o 6,8 tys. podmiotów, tj. o 2,5%; w Polsce wzrost o 2,4%. Zdecydowaną większość stanowiły podmioty z sektora prywatnego 263,9 tys., tj. 97,1%. Trzy na cztery podmioty z tego sektora w województwie pomorskim to osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą 196,4 tys., tj. 74,4%. WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W 2013 r. liczba wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych przez pracodawców do powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego wynosiła 53,9 tys. i była o 0,1% (o 57 miejsc) niższa niż w 2012 r. W 14 powiatach województwa pomorskiego liczba zgłoszonych miejsc pracy wzrosła, największy wzrost odnotowano w powiecie sztumskim o 50,9% (o 548 miejsc), tczewskim o 26,0% (o 702 miejsca) i kartuskim o 23,3% (o 361 miejsc). Spadek liczby wolnych miejsc pracy odnotowano w 6 powiatach; największy spadek nastąpił w Gdańsku o 29,6% (o 2 538 miejsc) oraz w Gdyni o 14,9% (o 762 miejsca). Wśród zgłoszonych w 2013 r. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej przeważały miejsca pracy niesubsydiowanej 36,4 tys. (niewielki spadek o 0,7% w stosunku do poziomu z 2012 r.). Liczba miejsc pracy 3 Tekst charakteryzujący sytuację na rynku pracy województwa pomorskiego pochodzi z Informacji o sytuacji na rynku pracy województwa pomorskiego i przez Samorząd Województwa Pomorskiego zadań w zakresie polityki rynku pracy w 2013 roku, stanowiącej Załącznik do Uchwały Nr 871/XLI/14 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 czerwca 2014 roku w sprawie oceny sytuacji na rynku pracy województwa pomorskiego i przez Samorząd Województwa Pomorskiego zadań w zakresie polityki rynku pracy w 2013 roku. - 4 -

subsydiowanej 4 wynosiła 17,5 tys. (niewielki wzrost o 1,1% w porównaniu z rokiem wcześniejszym). Niesubsydiowane miejsca pracy stanowiły w 2013 r. 67,5% ogółu dostępnych w PUP miejsc pracy, natomiast miejsca subsydiowane 32,5%. W trzech powiatach udział miejsc pracy subsydiowanej był znacznie wyższy niż w województwie i stanowił blisko ¾ zgłoszonych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w danym powiecie. Do tych powiatów należały: powiat malborski 78,4% miejsc pracy subsydiowanej, bytowski 70,6% i sztumski 69,9%. W 2013 r. w województwie pomorskim zauważyć można dominację trzech sekcji według PKD, w których działalność prowadzili pracodawcy oferujący zatrudnienie. Najwięcej wolnych miejsc pracy zgłosili pracodawcy prowadzący działalność w sekcji przetwórstwo przemysłowe 10,1 tys. miejsc pracy (znaczny spadek w stosunku do roku 2012 o 18,6%), handel hurtowy i detaliczny 7,6 tys. miejsc (wzrost o 4,8%), administracja publiczna i obrona narodowa 7,4 tys. miejsc (wzrost o 2,3%). Podobnie jak w roku poprzednim, największe możliwości zatrudnienia miały osoby posiadające zawody należące do wielkich grup zawodów pracownicy usług i sprzedawcy oraz robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Dla pierwszej z tych grup zgłoszonych zostało 13,4 tys. wolnych miejsc pracy (24,9% ogółu wolnych miejsc pracy) i dotyczyły one głównie robotników gospodarczych oraz sprzedawców. Dla grupy zawodów robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy zgłoszono 13,2 tys. wolnych miejsc (24,6% ogółu), przede wszystkim dla spawaczy metodą MAG, murarzy oraz szwaczek. W stosunku do roku wcześniejszego liczba wolnych miejsc pracy zmniejszyła się dla trzech grup zawodów: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (o 3,2 tys. osób, tj. o 19,4%), specjaliści (o 46 osób, tj. o 1,3%) oraz przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy (o 26 osób, tj. o 5,7%). W pozostałych grupach zawodów liczba wolnych miejsc pracy wzrosła, najwięcej dla pracowników przy pracach prostych (o 1,6 tys. osób, tj. o 28,1%) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (o 1,0 tys., tj. o 34,1%). W przypadku pracy subsydiowanej najwięcej miejsc pracy zgłoszono dla grupy zawodów pracownicy usług i sprzedawcy (6,5 tys. miejsc pracy), w ramach której najwięcej miejsc oferowano osobom w zawodzie robotnik gospodarczy (4,0 tys. miejsc). Drugą grupą zawodów, dla której zgłoszono najwięcej miejsc pracy subsydiowanej, byli pracownicy biurowi (3,5 tys. miejsc pracy), w ramach tej grupy zawodów najwięcej miejsc zgłoszono dla technika prac biurowych (1,1 tys. miejsc pracy). Pracownicy biurowi to grupa zawodów, w których odnotowano największy udział miejsc pracy subsydiowanej (ponad 60%). W wyniku badań zrealizowanych przez WUP w Gdańsku w ramach projektu Pomorski barometr zawodowy diagnozowanie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności na regionalnym rynku pracy województwa pomorskiego w 2013 r. zidentyfikowano najintensywniejsze, niezaspokojone zapotrzebowanie pomorskiej gospodarki w grupach zawodowych 5 : specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-komunikacyjnych), programiści aplikacji, księgowi, przedstawiciele handlowi, pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej, kucharze, sprzedawcy sklepowi (ekspedienci), spawacze i pokrewni, robotnicy przygotowujący i wznoszący konstrukcje metalowe, elektrycy budowlani i pokrewni. Analiza internetowych ofert pracy zawarta w raporcie Rynek pracy specjalistów opublikowanym przez portal pracuj.pl (za lata 2012 i 2013) wskazuje, że w 2013 r. w województwie pomorskim odnotowano 7,4% wzrost liczby zamieszczonych w portalu ofert pracy w stosunku do roku poprzedniego (w kraju wzrost o 8,5%). Na poziomie kraju, najbardziej poszukiwanymi specjalistami byli handlowcy i specjaliści od sprzedaży 4 na 10 ofert skierowanych było właśnie do tych osób, oraz pracownicy obsługi klienta. Odnotowano dość duży wzrost ofert (o 16%) dla pracowników produkcji, co może świadczyć o lepszej koniunkturze w gospodarce. O ponad 40% zwiększyło się zapotrzebowanie na specjalistów ds. zasobów ludzkich, o ponad 50% na specjalistów od nowych mediów i e-commerce. Rok 2013 był zdecydowanie gorszy dla budowlańców i finansistów, spadła również liczba ofert pracy dla specjalistów IT. W porównaniu z 2012 r. nastąpił spadek ofert pracy zagranicą o 9,6% (o 605 ofert). Bazując na wynikach badania ofert pracy zamieszczonych w internetowych portalach rekrutacyjnych (pracuj.pl i infopraca.pl) prowadzonego przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku w 2013 r. zaobserwowano przewagę ofert pracy zamieszczonych przez pracodawców działających w czterech sekcjach PKD: działalność finansowa i ubezpieczeniowa 24,2% ogółu ofert, handel hurtowy i detaliczny 22,3% ogółu ofert oraz informacja i komunikacja oraz przetwórstwo przemysłowe odpowiednio 12,3% i 11,4% ogółu ofert. W porównaniu do 2012 r. wzrost udziału zamieszczonych ofert pracy według działalności pracodawcy dotyczył głównie sekcji: handel hurtowy i detaliczny, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną oraz przetwórstwo przemysłowe. Zmniejszenie udziału ofert pracy pochodzących od pracodawców dotyczyło najbardziej sekcji działalność finansowa i ubezpieczeniowa oraz sekcji informacja i komunikacja. 4 Praca subsydiowana dotyczy osób, za które w całości lub częściowo dokonywany jest zwrot kosztów ich zatrudnienia (wynagrodzeń, składek, wydatków rzeczowych) m.in. z Funduszu Pracy, PFRON, EFS. 5 Elementarne grupy zawodów zgodnie z Klasyfikacją zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy wprowadzoną Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. Nr 82, poz. 537, z późn. zm.). - 5 -

W badaniu zaobserwowano ponadto dominację ofert pracy skierowanych przez pracodawców do trzech wielkich grup zawodów (85,4% ogółu ofert pracy): specjalistów 39,6% ogółu ofert pracy, techników i innego średniego personelu 35,9%, przedstawicieli władz publicznych, wyższych urzędników i kierowników 9,9%. W porównaniu z 2012 r. odnotowano znaczący wzrost udziału ofert pracy dla techników i innego średniego personelu (o 4,0 pkt proc.) a dla przedstawicieli władz publicznych, wyższych urzędników i kierowników spadek o 4,2 pkt proc. ZATRUDNIANIE CUDZOZIEMCÓW Drugi rok z rzędu spada zainteresowanie pomorskich pracodawców zatrudnianiem cudzoziemców. W roku 2013 odnotowano spadek liczby zarejestrowanych oświadczeń w powiatowych urzędach pracy o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcom z Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdowy, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. W okresie od stycznia do grudnia 2013 r. pracodawcy zarejestrowali w powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego 3,3 tys. oświadczeń, tj. o blisko 1,0 tys. mniej niż rok wcześniej. W 2013 r. liczba oświadczeń zmniejszyła się więc o 23,1% (w roku 2012 spadek wynosił 21,5%). Najwięcej oświadczeń dotyczyło powierzenia wykonywania pracy obywatelom Ukrainy (89,2% ogółu oświadczeń), w mniejszej liczbie obywatelom Republiki Białorusi (4,3%), Republiki Mołdowy (4,3%), Federacji Rosyjskiej (1,7%) oraz Republiki Gruzji (0,4%). Najwięcej cudzoziemców według oświadczeń miało wykonywać pracę w przetwórstwie przemysłowym 37,2% wszystkich oświadczeń (w 2012 r. 26,6%) i w budownictwie 25,5% (w 2012 r. 40,3%) Głównym powodem osłabienia dynamiki zatrudniania cudzoziemców było spowolnienie w niektórych sektorach polskiej gospodarki, zwłaszcza w budownictwie. W 2013 r. firmy budowlane zarejestrowały o 51,4% mniej oświadczeń o zamiarze powierzenia wykonywania pracy niż w tym samym okresie roku ubiegłego. Mimo spadku, liczba zarejestrowanych oświadczeń w sekcji budownictwo nadal była jedną z największych. Mniej oświadczeń w 2013 r. składali także przedstawiciele m.in. sekcji: gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników (o 35,1% mniej oświadczeń), opieka zdrowotna i pomoc społeczna (o 31,9%) oraz działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (o 19,9%). Lekki wzrost (o 7,6%) odnotowała natomiast sekcja przetwórstwo przemysłowe, udział oświadczeń dla tej sekcji w ogólnej liczbie był najwyższy. Większość oświadczeń składanych przez pomorskich pracodawców dotyczyła pracy w oparciu o umowy cywilnoprawne (76,6% wszystkich umów) i dotyczyła powierzenia pracy na okres od 3 do 6 miesięcy (93,8% ogółu). Tendencja spadkowa utrzymała się również w przypadku liczby zezwoleń na pracę dla cudzoziemców spoza UE, wydanych przez Wojewodę Pomorskiego. W 2013 r. liczba wydanych zezwoleń zmniejszyła się o 0,5%, w roku 2012 spadek wynosił 22,0%. W 2013 r. Pomorski Urząd Wojewódzki wydał 1,9 tys. zezwoleń, w tym najwięcej obywatelom Ukrainy (46,9% ogółu zezwoleń), Uzbekistanu (12,5%), Indii (9,1%) i Rosji (4,4%). Podobnie jak w przypadku oświadczeń o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcom, najbardziej spadła liczba zezwoleń wydanych na pracę w budownictwie (w 2013 r. wydano 252 zezwolenia, tj. o 19,2% mniej niż w roku poprzednim). Nastąpił również znaczny spadek wydanych zezwoleń na pracę w przetwórstwie przemysłowym (odwrotnie niż w przypadku oświadczeń). W omawianym okresie wydano jedynie 82 zezwolenia w sekcji przetwórstwo przemysłowe, co wskazywało na spadek o 65,4% w porównaniu z rokiem 2012. Wśród wszystkich zezwoleń ponad połowa (50,7%) dotyczyła pracy dla robotników wykwalifikowanych. ZWOLNIENIA GRUPOWE W 2013 roku w powiatowych urzędach pracy województwa pomorskiego o ponad 70% zmniejszyła się liczba zgłoszeń osób zaplanowanych przez pracodawców do zwolnień grupowych 6 (z 4,1 tys. osób w 2012 r. do 1,2 tys. w 2013 r.). Spadła również liczba osób, które utraciły pracę w skutek dokonanych zwolnień grupowych w województwie. W 2013 r. liczba zwolnionych wyniosła 0,9 tys. i była blisko 4-krotnie niższa niż w 2012 r. (w 2012 r. liczba osób zwolnionych wynosiła 3,5 tys.). Jest to najniższy poziom zwolnień w ciągu ostatnich sześciu lat. W okresie od stycznia do grudnia 2013 r. zwolnień grupowych dokonywały zakłady pracy działające głównie w sekcji przetwórstwo przemysłowe (41,1% ogółu), w tym ponad 1/3 stanowiły przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją statków i konstrukcji pływających. W 2013 r. mimo znacznego spadku zwolnień grupowych liczba osób bezrobotnych, które rejestrowały się w powiatowych urzędach pracy i które przed zarejestrowaniem się utraciły pracę z przyczyn dotyczących zakładu pracy 7 6 Zgodnie z Ustawą o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2003 r., Nr 90, poz. 844, z późn. zm.) zwolnienie grupowe to rozwiązanie przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w okresie nieprzekraczającym 30 dni zwolnienie obejmuje co najmniej: 1) 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia mniej niż 100 pracowników, 2) 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 100, jednakże mniej niż 300 pracowników, 3) 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 lub więcej pracowników. 7 Zgodnie z Ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2013 r., poz. 674, z późn. zm.) przyczyny dotyczące zakładu pracy to: a) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników, zgodnie z przepisami o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników lub zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks - 6 -

wzrosła o blisko 35% (w 2013 roku takich osób zarejestrowało się 8,4 tys., w 2012 r. 6,2 tys.). Największy odsetek tej grupy bezrobotnych stanowili byli pracownicy zakładów pracy prowadzących działalność w sekcjach: przetwórstwo przemysłowe 22,5%, handel hurtowy i detaliczny 20,8% oraz budownictwo 14,2%. W tych sekcjach wystąpił również największy bezwzględny wzrost liczby rejestrujących się osób bezrobotnych poprzednio pracujących zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy odpowiednio o 0,5 tys. osób, o 0,3 tys. oraz o 0,4 tys. Według stanu na koniec grudnia 2013 roku w rejestrach powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego pozostawało 5,8 tys. osób bezrobotnych poprzednio pracujących zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy (w grudniu 2012 r. 4,9 tys.). BEZROBOTNI I STOPA BEZROBOCIA W końcu grudnia 2013 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie pomorskim wynosiła 114,1 tys. osób (w tym 62,7 tys. kobiet) i była niższa od stanu z końca roku poprzedniego o 0,5 tys. osób, tj. o 0,4%. W Polsce odnotowano wzrost liczby bezrobotnych o 1,0%. Województwo pomorskie było jednym z 6 województw, w których odnotowano zmniejszenie się liczby bezrobotnych (największe w województwie dolnośląskim o 2,4%). W pozostałych 10 województwach liczba bezrobotnych zwiększyła się (najbardziej w województwie mazowieckim o 4,1%). Ostatni spadek bezrobocia liczony rok do roku odnotowano w województwie pomorskim w 2008 r. wynosił on wówczas 22,0%. Od stycznia do grudnia 2013 r. zarejestrowało się w powiatowych urzędach pracy 158,5 tys. osób bezrobotnych (tj. o 0,7 tys. osób mniej niż w 2012 r.), natomiast wyłączono z ewidencji 159,0 tys. (tj. o 7,8 tys. więcej niż przed rokiem). Odpływ z bezrobocia był więc większy od napływu o 0,5 tys. osób. Zauważyć należy, że w porównaniu do roku poprzedniego w 2013 r. spadek liczby bezrobotnych odnotowano w Pomorskiem jedynie w grudniu (licząc rok do roku). W pozostałych miesiącach 2013 r. liczba bezrobotnych była wyższa niż w analogicznych miesiącach roku poprzedniego. Sytuacja na pomorskim rynku pracy zaczęła się poprawiać w miesiącach wiosenno-letnich (marzec-sierpień), a spadki liczby bezrobotnych w miesiącach maj-sierpień były bardziej dynamiczne niż w roku 2012. Również sezonowy wzrost liczby bezrobotnych w miesiącach jesienno-zimowych miał łagodniejszy przebieg niż w 2012 r. Zmiany liczby bezrobotnych odnotowywane w 2013 r. w powiatach województwa pomorskiego charakteryzowały się różnym kierunkiem i dynamiką. Spadek liczby bezrobotnych zaobserwowano w 10 powiatach (największy w powiecie kwidzyńskim o 12,2%), w pozostałych 10 powiatach odnotowano wzrost liczby bezrobotnych (największy w powiecie gdańskim o 9,3%). Przy nieznacznym spadku liczby bezrobotnych stopa bezrobocia w województwie pomorskim zmniejszyła się o 0,1 pkt proc. i na koniec 2013 r. wynosiła 13,3% (w Polsce 13,4%). W 7 powiatach województwa (bytowski, człuchowski, lęborski, malborski, nowodworski, słupski, sztumski) stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec grudnia 2013 r. była wyższa niż 20%. Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiecie nowodworskim (30,7%), najniższą w Sopocie (4,9%). Tym samym różnica między najwyższą a najniższą wartością stopy wyniosła 25,8 pkt proc. (w grudniu 2012 r. 26,3 pkt proc.). Według danych BAEL stopa bezrobocia w województwie pomorskim w IV kwartale 2013 r. zmniejszyła się w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego o 0,5 pkt proc. i osiągnęła poziom 9,7% (w kraju 9,8%). Analizując zmiany liczby bezrobotnych według stanu na 31 grudnia 2013 r. w stosunku do 2012 r. wśród niektórych kategorii bezrobotnych odnotowano dynamikę spadku bezrobocia znacznie wyższą niż dynamika spadku liczby bezrobotnych ogółem w województwie. Między innymi liczba osób z prawem do zasiłku zmniejszyła się o 17,0% (o 3,8 tys. osób) i w końcu 2013 r. wynosiła 18,3 tys. osób. (udział w ogólnej liczbie bezrobotnych zmniejszył się z 19,2% w końcu 2012 r. do 16,0% ogółu w końcu 2013 r.). O 8,7% (o 2,1 tys.) spadło bezrobocie osób do 25 roku życia do poziomu 21,6 tys. (w końcu 2012 r. 23,6 tys.). Udział tej kategorii bezrobotnych w ogóle bezrobotnych wynosił w końcu 2013 r. 18,9% (rok wcześniej 20,6%). Jeden z wyższych spadków odnotowano wśród osób bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki o 8,5% (o 0,6 tys.). W 2013 r. zaobserwowano także znaczący wzrost kategorii osób długotrwale bezrobotnych o 4,2 tys. osób, tj. o 7,9%. W końcu 2013 r. długotrwale bezrobotny był co drugi bezrobotny w Pomorskiem 56,5 tys. osób, 49,5% ogółu (w końcu 2012 r. 52,3 tys. osób, 45,6% ogółu). Zauważalny był ponadto wzrost liczby osób bezrobotnych powyżej 50 roku życia w końcu grudnia 2013 r. liczba bezrobotnych w tej kategorii zwiększyła się o 2,1 tys. osób (o 8,0%) i osiągnęła poziom 27,8 tys. osób (w końcu 2012 r. 25,7 tys.). Powyżej 50 roku życia był co czwarty bezrobotny w województwie (24,3%; w końcu 2012 r. 22,4%). W ujęciu względnym dominował w województwie pomorskim wzrost osób zwolnionych pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), w przypadku rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z tych przyczyn u pracodawcy zatrudniającego mniej niż 20 pracowników, b) rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych, c) wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy; d) rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie art. 55 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika. - 7 -

z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Liczba osób z tej kategorii wzrosła o 19,1% (o 0,9 tys.) do poziomu 5,8 tys. osób w końcu 2013 r. (koniec 2012 r. 4,9 tys. osób). Pomorscy bezrobotni są kategorią coraz lepiej wykształconą systematycznie obniża się udział bezrobotnych bez wykształcenia średniego (w końcu 2013 r. wynosił 57,7%); jednocześnie coraz wyższy jest udział bezrobotnych z wykształceniem wyższym w końcu 2013 r. wynosił 10,6% (według danych Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności za 2012 r. udział bezrobotnych z wykształceniem wyższym w ogóle bezrobotnych w województwie pomorskim wynosił 15,4%). W końcu 2013 r. w Pomorskiem wykształcenia średniego nie posiadało 65,9 tys. bezrobotnych, zaś 12,1 tys. posiadało wykształcenie wyższe. Jak podają eksperci rynku pracy wyższy poziom wykształcenia zwiększa szanse znalezienia zatrudnienia oraz stwarza lepsze perspektywy zawodowe. Pomimo tendencji wzrostowej osoby z wykształceniem wyższym stanowią bowiem najmniejszy odsetek wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w pomorskich powiatowych urzędach pracy. Dane BAEL za 2012 r. pokazują, że poziom wykształcenia wpływa także na aktywność zawodową mieszkańców województwa pomorskiego. Wśród osób z wyższym wykształceniem 75,9% z nich to osoby pracujące, blisko 4,0% stanowią bezrobotni, 20,2% osób z tym poziomem wykształcenia jest bierna zawodowo. W pozostałych kategoriach wykształcenia struktura aktywności zawodowej Pomorzan jest zdecydowanie mniej korzystna. Zastosowane skróty nazw sekcji według PKD: wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną - Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorąca wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; handel hurtowy i detaliczny - Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle. W materiale wykorzystano m.in.: Bank Danych Lokalnych GUS. Biuletyn statystyczny województwa pomorskiego IV kwartał 2013, Urząd Statystyczny w Gdańsku. Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju w 2013 r., 29.01.2014 r., GUS. Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa pomorskiego w grudniu 2013 r., nr 12/2013, 30.01.2014 r., Urząd Statystyczny w Gdańsku. Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa pomorskiego w grudniu 2012 r., nr 12/2012, 29.01.2013 r., Urząd Statystyczny w Gdańsku. Pomorski barometr zawodowy diagnozowanie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności na regionalnym rynku pracy województwa pomorskiego. Raport końcowy 2013. Przegląd sytuacji w zakresie zatrudnienia cudzoziemców. Sprawozdania o rynku pracy MPiPS-01. www.pracuj.pl; raport Rynek pracy specjalistów w 2012 r., Rynek pracy specjalistów w 2013 r.. Sprawozdania o wydawanych zezwoleniach na pracę cudzoziemców w RP (MPiPS-04). Sprawozdania o przychodach i wydatkach Funduszu Pracy MPiPS-02. Wynagrodzenia Polaków w 2013 roku. Podsumowanie Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń (OBW), Sedlak&Sedlak. Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, 2013 r., GUS. - 8 -

Tablica I Wskaźniki monitorujące rynek pracy województwa pomorskiego w latach 2010-2013 WYSZCZEGÓLNIENIE 2010 2011 2012 2013 LUDNOŚĆ*** Ludność (stan w dniu 31 XII) w tys. 2275,5 2283,5 2290,1 2295,8 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 2,0% 0,4% 0,3% 0,3% w tym: kobiety 1165,8 1170,0 1173,5 1176,4 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 1,6% 0,4% 0,3% 0,2% Miasta 1499,2 1498,4 1497,5 1495,4 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 1,5% -0,1% -0,1% -0,1% Wieś 776,3 785,1 792,6 800,4 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 3,0% 1,1% 1,0% 1,0% Ludność w wieku produkcyjnym (stan w dniu 31 XII) w tys. 1469,2 1467,2 1462,2 1454,9 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 2,1% -0,1% -0,3% -0,5% w tym: mobilnym 924,2 926,5 927,4 927,0 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 2,0% 0,3% 0,1% 0,0% Ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 55 56 57 58 Ludność w wieku przedprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 31 31 31 31 Ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym 24 25 26 27 PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ. PRACUJĄCY. WYNAGRODZENIA Podmioty gospodarki narodowej 1 w tys. 260,2 258,2 265,0 271,8 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 4,4% -0,8% 2,6% 2,5% w tym: sektor prywatny 252,3 250,4 257,1 263,9 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 4,5% -0,8% 2,7% 2,7% Podmioty na 10 tys. ludności 1143 1131 1157 1184 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 2,3% -1,1% 2,4% 2,3% Pracujący 2 w tys. 744,9 744,3 741,1 753,4 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 1,1% -0,1% -0,4% 1,7% z tego: rolnictwo 66,4 66,3 66,4 66,4 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 8,9% -0,2% 0,2% 0,0% przemysł 223,2 218,0 212,7 213,9 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego -2,3% -2,3% -2,4% 0,6% usługi 455,3 460,0 462,1 473,1 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 1,8% 1,0% 0,5% 2,4% Pracujący w sektorze przedsiębiorstw 3 (stan w dniu 31 XII) tys. 282,9 288,1 286,7 285,9 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 3,7% 1,8% -0,5% -0,3% Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw 4 w tys. 277,8 284,6 282,3 277,8 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 2,9% 2,4% -0,8% -1,6% Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w zł 3388,4 3569,4 3680,5 3814,9 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 2,6% 5,3% 3,1% 3,7% BEZROBOCIE REJESTROWANE Bezrobotni zarejestrowani (stan w dniu 31 XII) w tys. 104,7 106,7 114,6 114,1 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 4,4% 1,9% 7,5% -0,4% w tym: kobiety 55,8 60,6 62,8 62,7 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 5,4% 8,6% 3,7% -0,3% pozostający bez pracy dłużej niż 1 rok 25,1 31,5 35,8 39,7 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 35,6% 25,1% 13,7% 11,1% zamieszkali na wsi 47,3 48,5 51,4 51,5 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 4,8% 2,5% 6,0% 0,3% w wieku 18-24 lata 23,7 23,6 23,6 21,6 wzrost/spadek w % w stosunku do roku wcześniejszego 1,5% -0,6% 0,2% -8,7% Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w dniu 31 XII) w % 12,3 12,5 13,4 13,2 Obszar zmienności stopy bezrobocia rejestrowanego w p.p. 25,1 25,5 26,3 25,9-9 -

WYSZCZEGÓLNIENIE 2010 2011 2012 2013 Wskaźnik liczby bezrobotnych przypadających na ofertę pracy (syntetyczny) 2 2 2 2 Wskaźnik płynności w % 97,5 98,7 95,0 100,3 Wskaźnik płynności rynku pracy 0,38 0,43 0,41 0,47 AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA LUDNOŚCI W WIEKU 15 LAT I WIĘCEJ (BAEL)** Współczynnik aktywności zawodowej (w IV kwartale) w % 56,4 55,2 56,7 56,9 mężczyźni 66,8 64,6 65,3 65,5 kobiety 47,1 46,8 48,9 49,0 Miasta 57,0 55,4 56,2 57,9 Wieś 55,3 54,9 57,7 55,0 Wskaźnik zatrudnienia (w IV kwartale) w % 51,0 50,2 51,0 51,4 mężczyźni 60,6 59,7 59,5 58,9 kobiety 42,4 41,5 43,0 44,4 Miasta 51,5 50,9 51,2 53,2 Wieś 49,9 48,7 50,6 48,1 Liczba niepracujących na 1000 osób pracujących (w IV kwartale) 962 994 960 946 WSKAŹNIK ZATRUDNIENIA (EUROSTAT) Wskaźnik zatrudnienia (15-64) w % 59,1 59,1 59,3 59,2 Wskaźnik zatrudnienia (20-64) w % 64,5 64,1 64,0 63,9 Wskaźnik zatrudnienia (55-64) w % 38,3 37,8 37,5 40,7 Wskaźnik zatrudnienia kobiet (15-64) w % 52,0 51,6 52,0 51,9 BEZROBOCIE WEDŁUG BAEL** Stopa bezrobocia w % (w IV kwartale) 9,7 9,2 10,2 9,7 Stopa bezrobocia kobiet w % (w IV kwartale) 9,9 11,3 11,7 9,3 Stopa bezrobocia osób w wieku 15-24 lata w % (w IV kwartale) 23,0 23,5 27,0 25,6 1 Zarejestrowane w rejestrze REGON, bez osób prowadzących gospodarstwa indywidualne w rolnictwie 2 Według faktycznego miejsca pracy 3 Według faktycznego miejsca pracy 4 W przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób * Dane zaktualizowane - w 2009 r. dokonano powtórnego przeliczenia wybranych danych za rok 2008 z uwzględnieniem Polskiej Klasyfikacji Działalności 2007 ** Dane za IV kwartały lat 2010-2011 zmienione w stosunku do poprzednio podawanych - wyniki BAEL zostały uogólnione w oparciu o bilanse ludności opracowane na podstawie NSP 2011. Ponadto GUS uwzględnił zmiany metodologiczne, wyłączając z zakresu badania osoby przebywające poza gospodarstwem domowym 12 miesięcy i więcej (dotychczas było to 3 miesiące i więcej). *** Od 1999 do 2009 roku dane nt. liczby i struktury ludności były opracowywane przez GUS na podstawie wyników NSP-2002. Od 2010 roku bazą wyjściową bilansu stanu i struktury ludności są wyniki NSP-2011. W związku z tym dane za 2010 r. różnią się od wcześniej podawanych, ponieważ uwzględniają wyniki NSP-2011. Ludność w wieku produkcyjnym ludność w wieku zdolności do pracy: mężczyźni 18-64 lata, kobiety 18-59 lat. Ludność w wieku produkcyjnym mobilnym ludność w wieku produkcyjnym w wieku 18-44 lata. Obszar zmienności stopy bezrobocia rejestrowanego różnica między maksymalną i minimalną stopą bezrobocia rejestrowanego w regionie. Wskaźnik liczby bezrobotnych przypadających na ofertę pracy (syntetyczny W3) obliczony jako stosunek średniej liczby bezrobotnych do liczby ofert pracy będących w dyspozycji urzędów pracy w okresie sprawozdawczym (na podstawie: Leksykon pracy, bezrobocia i zabezpieczenia społecznego, Z. Sadowski, T. Wach, Warszawa 2003, s. 351). Wskaźnik płynności obliczany jako iloraz liczby bezrobotnych wyrejestrowanych w okresie sprawozdawczym do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w tym samym okresie (x100). Wskaźnik płynności rynku pracy jest to stosunek liczby bezrobotnych, którzy podjęli pracę w danym okresie sprawozdawczym do liczby zarejestrowanych bezrobotnych w tym okresie. Współczynnik aktywności zawodowej jest to udział aktywnych zawodowo w liczbie ludności (w wieku 15 lat i więcej) ogółem oraz danej grupy. Wskaźnik zatrudnienia udział pracujących w liczbie ludności (w wieku 15 lat i więcej) ogółem oraz danej grupy. Źródło: Pracujący w gospodarce narodowej, GUS; Rocznik Statystyczny Pracy, GUS; Aktywność Ekonomiczna Ludności Polski, GUS; Biuletyny Statystyczne Województwa Pomorskiego, Urząd Statystyczny w Gdańsku; www.stat.gov.pl; www.psz.praca.gov.pl; http://epp.eurostat.ec.europa.eu Opracowano: Zespół Badań i Analiz, Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku. Gdańsk, 20.11.2014 r. - 10 -

Rozdział 1.2 Bezpośrednie i pośrednie efekty regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim, w tym wynikających z przedsięwzięć zapisanych w RPDZ na rok 2013. Zmiany sytuacji na rynku pracy oraz w zakresie rozwoju zasobów ludzkich scharakteryzowane zostały w oparciu o dwa typy wskaźników: Wskaźniki efektów bezpośrednich (produkty lub rezultaty) monitorowanych przedsięwzięć. Doboru wskaźników dokonano głównie w oparciu o wskaźniki stosowane w monitoringu celów w ramach priorytetów regionalnych PO KL na poziomie Działań i Poddziałań, a także RPO WP. Wskaźniki efektów pośrednich osiąganych m.in. pod wpływem regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich. Wykorzystano stosowane przez GUS wskaźniki opisujące zmiany sytuacji na rynku pracy (np. w zakresie popytu na pracę, aktywizacji osób bezrobotnych) i rozwoju zasobów ludzkich (np. dotyczące kształcenia w szkolnictwie zawodowym). Wskaźniki obrazujące sytuację w 2013 r. zestawiono w załączonych Tablicach II IV wykorzystując również w celu porównawczym wskaźniki dla trzech lat poprzednich. Za podstawę wskaźnika przyjęto dokument, w którym dany wskaźnik został zamieszczony, zdefiniowany i oficjalnie przyjęty lub zalecony do stosowania. W przypadku zamieszczenia wskaźnika w kilku dokumentach jednocześnie, przyjmowano za podstawę dokument o wyższej randze. W kolumnach wartości znak x zastosowano w przypadku, gdy wartość wskaźnika nie była możliwa do określenia z powodu braku zastosowania tego wskaźnika w analizowanym roku lub z powodu nieopublikowania jego wartości w czasie prac nad monitoringiem (brak danych w momencie publikacji dokumentu). Ewentualne dodatkowe objaśnienia lub informacje dotyczące zastosowanych wskaźników zostały zawarte w kolumnie Uwagi. - 11 -

Wskaźniki bezpośrednich i pośrednich efektów regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim, w tym wynikające z przedsięwzięć zapisanych w RPDZ na rok 2013. Tablica II Priorytetowy Kierunek 1 - Wspieranie tworzenia nowych i lepszych miejsc pracy Cele: 1.1. Wzrost liczby trwałych miejsc pracy. 1.2. Poprawa jakości miejsc pracy. 1.3. Większa dostępność przestrzenna miejsc pracy w regionie. Lp. Wskaźnik Źródło danych Określenie wskaźnika 2010 2011 2012 2013 Uwagi Wskaźniki efektów bezpośrednich (produktów lub rezultatów) monitorowanych przedsięwzięć 1.1 Wskaźnik rezultatu RPO WP oraz wskaźnik PO KL Działania 6.1 i 6.2 1.2 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet VIII 1.3 Wskaźnik własny RPDZ 1.4 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet VII Obliczenia własne na podstawie monitoringu PO KL i kart monitorujących przedsięwzięcia RPDZ. Monitoring PO KL Karta monitoringowa; dane z Departamentu Infrastruktury UMWP Monitoring PO KL Liczba miejsc pracy uruchomiona dzięki wsparciu finansowemu w ramach przedsięwzięć zapisanych w monitoringu RPDZ 3 022 2 050 1 346 2 691 Liczba przedsiębiorstw, które zostały objęte wsparciem w zakresie projektów szkoleniowych (projekty o charakterze regionalnym) Praca eksploatacyjna wyrażona w tys. pociągokilometrów Liczba osób, które otrzymały wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej 2 973 575 216 667 8 626,4 8 422,6 8 189,5 7660,0 81 924 1263 1240 W 2013 r.: RPO - 407; Działanie 6.1 1763; Działanie 6.2 521. Wskaźniki efektów pośrednich osiąganych m. in. pod wpływem regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich 1.5 Wskaźnik GUS Publikacje: Popyt na pracę za lata 2010-2013 Nowe utworzone miejsca pracy w ciągu roku w tys. (dokładnie) 8 36,5 (36 530) 29,1 (29 054) 26,3 (26 353) 33,8 (33 773) 1.6 Wskaźnik GUS Publikacje: Popyt na pracę za lata 2010-2013 1.7 Wskaźnik GUS Publikacje: Popyt na pracę za lata 2010-2013 Wskaźnik wykorzystania wolnych miejsc pracy w ciągu roku 9 0,55% 0,54% 0,46% 0,44% Wolne miejsca pracy w tys., stan na koniec IV kwartału (dokładnie) 10 3,0 (3 020) 2,4 (2 357) 2,3 (2 280) 2,0 (2 019) 1.8 Wskaźnik IBnGR Publikacja Atrakcyjność inwestycyjna województw i podregionów Polski 2013 Wskaźnik atrakcyjności inwestycyjnej województwa (miejsce w rankingu województw) -0,04 (8) 0,17 (7) 0,12 (7) 0,21 (6) Podane wartości, to wartości wskaźnika syntetycznego. 8 Nowo utworzone miejsca pracy to miejsca pracy powstałe w wyniku zmian organizacyjnych, rozszerzenia lub zmiany profilu działalności oraz wszystkie miejsca pracy w jednostkach nowopowstałych. 9 Wskaźnik wyrażony w stosunku wolnych miejsc pracy do sumy zagospodarowanych i niezagospodarowanych miejsc pracy. Dane roczne stanowią wartość średnią z czterech kwartałów. 10 Miejsca pracy powstałe w wyniku ruchu zatrudnionych bądź nowo utworzone, w stosunku do których spełnione zostały jednocześnie trzy warunki: miejsca pracy w dniu sprawozdawczym były faktycznie nieobsadzone; pracodawca czynił starania, aby znaleźć osoby chętne do podjęcia pracy; w przypadku znalezienia właściwych kandydatów, pracodawca byłby gotów do natychmiastowego przyjęcia tych osób. - 12 -

Tablica III Priorytetowy Kierunek 2 - Zwiększanie aktywności zawodowej i edukacyjnej mieszkańców Pomorza Cele: 2.1. Wyższy poziom aktywności zawodowej. 2.2. Wyższy poziom mobilności pracowniczej (zawodowej i przestrzennej). 2.3. Zgodny z potrzebami rynku pracy poziom kompetencji zawodowych. 2.4. Upowszechnianie edukacji przez całe życie. Lp. Wskaźnik Źródło danych Określenie wskaźnika 2010 2011 2012 2013 Uwagi Wskaźniki efektów bezpośrednich (produktów lub rezultatów) monitorowanych przedsięwzięć 2.1 Wskaźnik produktu PO KL Priorytety VII, VIII i IX 2.2 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet IX 2.3 Wskaźnik własny RPDZ 2.4 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet IX Obliczenia własne na podstawie kart monitorujących przedsięwzięcia Monitoring PO KL Obliczenia własne na podstawie kart monitoringowych Monitoring PO KL Liczba osób dorosłych, które podniosły swoje kwalifikacje dzięki wsparciu w ramach działań wskazanych w monitoringu RPDZ 19303 14 753 17 042 6 630 Liczba osób dorosłych w wieku 25-64 lat, które uczestniczyły w kształceniu ustawicznym w ramach Priorytetu Liczba uczniów i studentów, którym przyznano pomoc stypendialną (w tym ze środków EFS w ramach POKL) Liczba szkół i placówek kształcenia zawodowego, które wdrożyły programy rozwojowe 715 564 565 1103 751 (400) 744 (401) 899 (400) 1251 (800) 145 14 21 22 W 2013 r.: Działanie 9.4 58; Działanie 9.3-1103; Działanie 8.1 5353; Działanie 8.2-116; RAZEM 6 630. W 2013 r.: 258 + 101 DES jako wsparcie samorządu województwa + 800 wsparcie w ramach PO KL Poddziałanie 9.1.3 + 42 wsparcie ze strony Pomorskiej Fundacji Edukacji i Pracy. Ponadto, przyznano 50 stypendiów sportowych DES. 2.5 Wskaźnik rezultatu PO KL Priorytet VII Monitoring PO KL Odsetek klientów instytucji pomocy społecznej będących w wieku aktywności zawodowej i niepracujących, którzy w ramach Priorytetu zostali objęci działaniami aktywnej integracji 17,8% 22,1% 17,7% 18,1% 2.6 Wskaźnik własny RPDZ 2.7 Wskaźnik własny RPDZ Obliczenia własne na podstawie kart monitoringowych Obliczenia własne na podstawie kart monitoringowych Liczba osób niepełnosprawnych, które ukończyły udział w programach aktywizacji lub otrzymały wsparcie pośrednio służące ich aktywizacji zawodowej w ramach działań wskazanych w monitoringu RPDZ 504 569 629 743 Liczba osób bezrobotnych, które ukończyły udział w programach aktywizacji w ramach działań wskazanych w monitoringu RPDZ 9493 8225 6255 8751 W 2013 r.: Priorytet VI 647 (Monitoring PO KL); Junior 47; PSOUU (Potrzebni w pracy) 29; PSOUU (Trenuję pracuję) - 20. W 2013 r.: 6.1.1 1 108; 6.1.3 6 250; CIiPKZ 1 393. 2.8 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet VI 2.9 Wskaźnik rezultatu PO KL Priorytet IX Monitoring PO KL Monitoring PO KL Liczba osób w wieku 50-64 lata, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Odsetek nauczycieli, którzy podnieśli swoje kompetencje w wyniku doskonalenia zawodowego w krótkich formach w relacji do ogólnej liczby nauczycieli 1059 777 990 2191 3,0% 8,56% 14,35% 14,36% Wskaźniki efektów pośrednich osiąganych m. in. pod wpływem regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich 2.10 Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia GUS/Eurostat Odsetek osób w wieku 25-64 lat, uczących się lub dokształcających 6,4% 5,3% 6,1% 5,8% - 13 -

Lp. Wskaźnik Źródło danych Określenie wskaźnika 2010 2011 2012 2013 Uwagi 2.11 Wskaźnik własny RPDZ 2.12 Wskaźnik własny RPDZ Dane publikowane przez US w Gdańsku (agregacja własna) Dane publikowane przez US w Gdańsku (agregacja własna) 2.13 US w Gdańsku Publikacja - Rocznik Statystyczny Województwa Pomorskiego za lata 2011-2013 Dział VI Rynek Pracy Liczba absolwentów szkół, w których kształcenie kończy się uzyskaniem zawodu (zasadniczych i średnich zawodowych oraz szkół policealnych) Udział absolwentów szkół, w których kształcenie kończy się uzyskaniem zawodu w liczbie absolwentów szkół ponadgimnazjalnych ogółem Absolwenci podejmujący pierwszą pracę (ogółem), w tym: absolwenci szkół wyższych 16 954 17 439 18 421 17 158 57% 59,9% 54,5% 61,8% 7680 8322 7773 X 3229 3418 3358 X absolwenci szkół policealnych i średnich zawodowych 1693 1948 1643 X absolwenci liceów ogólnokształcących 1292 1243 1288 X absolwenci szkół zasadniczych zawodowych 1466 1713 1484 X Dane dotyczą pełnozatrudnionych, bez sezonowych i zatrudnionych dorywczo; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób. 2.14 GUS Statystyka rynku pracy Obliczenia własne na podstawie danych GUS Udział osób, które wyłączone zostały z ewidencji osób bezrobotnych z powodu podjęcia pracy w stosunku do ogółu osób wyłączonych z ewidencji bezrobotnych 39,1% 43,1% 43,0% 46,5% - 14 -

Tablica IV Priorytetowy Kierunek 3 - Usprawnienie obsługi rynku pracy Cele: 3.1. Poprawa jakości świadczenia usług rynku pracy. 3.2. Wzrost efektywności polityki rynku pracy. 3.3. Rozwój współpracy instytucji rynku pracy 3.4. Doskonalenie monitorowania rynku pracy oraz ewaluacji prowadzonej polityki rynku pracy. Lp. Wskaźnik Źródło danych Określenie wskaźnika 2010 2011 2012 2013 Uwagi Wskaźniki efektów bezpośrednich (produktów lub rezultatów) monitorowanych przedsięwzięć 3.1 Wskaźnik PO KL Priorytety VI, VII i IX 3.2 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet IX 3.3 Wskaźnik własny WUP 3.4 Wskaźnik własny WUP Monitoring PO KL Monitoring PO KL Karta monitoringowa Baza Szkolenia europejskie dla Pomorzan - Rekrut@cje POKL Dane WUP Liczba projektów wspierających rozwój inicjatyw lokalnych (w tym na rzecz aktywizacji zawodowej / integracji społeczności lokalnych i/lub edukacji) Liczba szkół i placówek kształcenia zawodowego, które współpracowały z przedsiębiorstwami w zakresie wdrażania programów rozwojowych Liczba wprowadzonych do Bazy projektów 42 (0/39/3) 64 (0/0/64) 119 (20/29/70) 42 (0/0/42) 24 198 2 22 277 161 25 14 Liczba odwiedzin (odsłon) strony www.wup.gdansk.pl 1 677 729 1 763 518 1 170 859 1 072 508 W 2013 r. Priorytet VI, Działanie 6.3. 0; Priorytet VII, Działanie 7.3. - 0; Priorytet IX, Działanie 9.5. - 42. 3.5 Wskaźnik własny WUP 3.6 Wskaźnik własny WUP 3.7 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet VI Dane WUP Dane WUP Monitoring PO KL Liczba projektów badawczych współfinansowanych ze środków EFS zrealizowanych w województwie pomorskim ogółem (w tym ewaluacyjne) Liczba publikacji dotyczących rynku pracy wydanych w danym roku (nakład ogólny w egz.) Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, (w tym liczba osób, które objęte były Indywidualnym Planem Działań) 3 (3) 11 5 (4) 12 4 (4) 13 3 (3) 14 6 15 (15 850) 8 245 (2 687) 3 16 (7 700) 7 425 (3 378) 4 17 (5 850) 5 334 (4 028) 8 18 (18 220) 7 733 (6 980) Dla projektów realizowanych przez okres dłuższy niż rok dane dotyczą roku, w którym rozpoczęła się ich realizacja. 11 Badania ewaluacyjne: Ustalenie przyczyn nieosiągania wartości wskaźnika Działania 6.1. PO KL Liczba osób, które zostały objęte Indywidualnym Planem Działania"; Ocena procesu założeń Powiatowych Programów na Rzecz Zatrudnienia i Spójności Społecznej w województwie pomorskim, z uwzględnieniem roli i udziału partnerstw lokalnych w tym procesie; Badanie jakości i wpływu projektów zrealizowanych w ramach Poddziałania 8.1.1 na podniesienie i zmianę kwalifikacji oraz umiejętności kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw województwa pomorskiego. 12 Projekt badawczy: Pomorski barometr zawodowy diagnozowanie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności na regionalnym rynku pracy województwa pomorskiego; badanie ewaluacyjne: Ocena jakości wsparcia adresowanego do osób niepełnosprawnych oraz w wieku 50 64 lata w projektach realizowanych w ramach Działania 6.1 PO KL; badanie ewaluacyjne: Jakość projektów zrealizowanych w ramach Poddziałania 8.1.1 PO KL i ich wpływ na podniesienie zmianę kwalifikacji oraz umiejętności kadr zarządzających pracowników przedsiębiorstw województwa pomorskiego; badanie ewaluacyjne: Badanie wpływu projektów zrealizowanych w Poddziałaniu 9.1.2 PO KL na wzrost jakości i dostępności edukacji w województwie pomorskim; badanie ewaluacyjne: Badanie efektów projektów ukierunkowanych na wsparcie tworzenie działalności gospodarczych typu spin off lub spin out zrealizowanych w Poddziałaniu 8.2.1 PO KL oraz określenie determinantów rozwoju przedsiębiorczości akademickiej w województwie pomorskim. 13 Badania ewaluacyjne: Ocena wsparcia adresowanego do osób w wieku 15 24 lata w projektach realizowanych w ramach Działania 6.1 PO KL ; "Ocena skuteczności i efektywności wsparcia w projektach wdrażających programy typu outplacement w ramach Poddziałania 8.1.2 PO KL w województwie pomorskim"; Badanie efektów wsparcia na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w ramach projektów realizowanych w Działaniu 7.2 PO KL w województwie pomorskim ; Badanie efektów projektów realizowanych w ramach Działania 9.4 PO KL w województwie pomorskim mających na celu dostosowanie kwalifikacji nauczycieli kształcenia zawodowego do zmieniającej się sytuacji w regionie i zmian w systemie edukacji. 14 Badania ewaluacyjne: Ocena wpływu projektów zrealizowanych w województwie pomorskim w ramach Priorytetu VI i VII POKL na integrację działań regionalnych instytucji rynku pracy i instytucji pomocy i integracji społecznej ; "Kierunki i zasady wspierania działań społecznych ukierunkowanych na aktywizację społeczną i gospodarczą zdegradowanych obszarów miejskich w subregionalnych i regionalnych ośrodkach rozwojowych województwa pomorskiego w kontekście perspektywy finansowej UE 2014 2020"; "Ocena wsparcia udzielonego w projektach realizowanych przez organizacje pozarządowe w ramach komponentu regionalnego PO KL dla województwa pomorskiego w kontekście przyszłej perspektywy finansowej". 15 W 2010 r. wydano 500 egz. publikacji Album Z Gryfem przez pomorskie ; 150 egz. publikacji Monitoring zawodów; 10 000 egz. publikacji Znajdę pracę poradnik dla osób poszukujących pracy; 200 egz. Biuletynu Eures; wydano dwa numery Kursu na pracę po 2 500 egz. każdy. 16 W 2011 r. wydano 2 500 egz. biuletynu Czas zmian; 200 egz. raportu końcowego z badania ewaluacyjnego dot. Ustalenia przyczyn nieosiągnięci wartości wskaźnika Działania 6.1. PO KL Liczba osób, które zostały objęte Indywidualnym Planem Działania ; 5 000 egz. biuletynu Kurs na pracę (2 edycje biuletynu po 2 500 egz.). 17 W 2012 r. wydano dwa biuletyny informacyjne Kurs na pracę (2 edycje biuletynu po 2 500 egz.); dwa biuletyny informacyjne Kurs na pracę - wydanie specjalne (250 egz. i 300 egz.); 150 egz. publikacji Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie pomorskim Raport 2010; 150 egz. publikacji Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie pomorskim Raport 2011. 18 W 2013 r. wydano 10 000 egz. biuletynu Kurs na pracę (4 edycje biuletynu po 2 500 egz.); 2 000 egz. biuletynu Czas zmian; 200 egz. Raportu końcowego z przeprowadzonego badania ewaluacyjnego Ocena wsparcia adresowanego do osób w wieku 15-24 lata w projektach realizowanych w ramach Działania 6.1 POKL ; 100 egz. raportu badania Pomorski Barometr Zawodowy; 500 egz. publikacji Bezrobotni absolwenci szkół wyższych w woj. pomorskim w 2012 r.; 250 egz. Biuletynu informacyjnego EURES; 170 egz. publikacji Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w woj. pomorskim Raport 2012; 5 000 egz. biuletynu Znajdę pracę, poradnik dla osób aktywnie poszukujących pracy. - 15 -

3.8 MPiPS Dane WUP Udział osób bezrobotnych, które podjęły pracę subsydiowaną i niesubsydiowaną w ogólnej liczbie osób wyłączonych z rejestru osób bezrobotnych w okresie 12 miesięcy (danego roku), w tym: 39,1% 43,1% 43,0% 46,5% 3.9 Wskaźnik produktu PO KL Priorytet VI 3.10 Wskaźnik własny RPDZ Monitoring PO KL Dane WUP, w tym jako IP2 dla działania 6.1 PO KL bezrobotne kobiety 39,6% 45,9% 45,2% 49,2% bezrobotni zamieszkali na wsi 40,1% 44,1% 43,4% 46,3% bezrobotni do 25 roku życia 33,3% 39,7% 37,5% 41,4% bezrobotni powyżej 50 roku życia 36,3% 37,4% 36,9% 40,3% bezrobotni długotrwale 34,0% 36,5% 36,6% 41,1% bezrobotni niepełnosprawni 33,7% 36,4% 35,6% 37,8% Liczba kluczowych pracowników PSZ, którzy zakończyli udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, 257 101 5 31 istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy a) Liczba pracowników PUP, którzy zatrudnieni zostali do projektów współfinansowanych z 120 117 119 122 EFS, w przeliczeniu na pełne etaty (w ramach Poddziałania 6.1.2) b) Liczba pracowników WUP zatrudnionych do obsługi wdrażania Działania 6.1, w przeliczeniu na pełne etaty Wskaźniki efektów pośrednich osiąganych m. in. pod wpływem regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich 3.11 KRAZ Krajowy Rejestr Agencji Zatrudnienia (KRAZ) 3.12 RIS Rejestr instytucji szkoleniowych Liczba agencji zatrudnienia w województwie pomorskim ogółem (stan na koniec roku) Liczba instytucji szkoleniowych ogółem w Rejestrze instytucji szkoleniowych (RSI),(stan na koniec roku) Liczba instytucji wpisanych do RSI w ciągu roku 3.13 MPiPS Dane WUP Udział wydatków na programy na rzecz zatrudnienia w strukturze wydatków Funduszu Pracy w woj. pomorskim ogółem 3.14 MPiPS Dane MPiPS Efektywność zatrudnieniowa programów na rzecz promocji zatrudnienia finansowanych ze środków Funduszu Pracy 15 15 15 21 262 284 311 330 588 458 616 644 220 167 161 166 54,1% 33,0% 37,1% 41,3% 62,2%* 62,1%* 64,0%* 61,9%** Finansowano zatrudnienie doradców zawod. i pośredników pracy w PUP woj. pomorskiego w ramach Poddziałania 6.1.2. WUP etaty finansowane z PT POKL Dzień pozyskania danych z KRAZ 09.10.2014 r. *Dane dotyczą zarówno osób bezrobotnych jak i poszukujących pracy ** Dane dotyczą wyłącznie osób bezrobotnych. - 16 -

Rozdział 1.3 Charakterystyka objętych monitoringiem przedsięwzięć służących polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w roku 2013 Realizacja zadań Samorządu Województwa Pomorskiego w 2013 r., w zakresie polityki rynku pracy, prowadzona była w oparciu o 3 priorytetowe kierunki działań wskazane w Regionalnym Planie Działań na rzecz Zatrudnienia na rok 2013: 1. Wspieranie tworzenia nowych i lepszych miejsc pracy 2. Zwiększanie aktywności zawodowej i edukacyjnej mieszkańców Pomorza 3. Usprawnienie obsługi rynku pracy Charakterystyka ogólna przedsięwzięć Zbiór monitorowanych przedsięwzięć scharakteryzowano syntetycznie poprzez prezentację (Tabela poniżej) danych dotyczących liczby działań realizowanych w ramach poszczególnych kierunków priorytetowych wraz z udziałem % w całej strukturze oraz uwzględniając poniesione wydatki związane z ich realizacją w ramach tych kierunków. Priorytetowy kierunek Liczba przedsięwzięć Struktura % Wydatki na realizację w tys. zł Struktura % PK 1 29 24,2% 854 983,7 72,9% PK 2 59 49,2% 268 795,8 22,9% PK 3 32 26,6% 48 798,4 4,2% RAZEM 120 100% 1 172 577,9 100% Największa liczba realizowanych przedsięwzięć dotyczyła kolejno: 2 priorytetowego kierunku działań (59 przedsięwzięć) związanego z aktywnością zawodową i edukacyjną mieszkańców Pomorza; 3 priorytetowego kierunku działań (32 przedsięwzięcia) związanego z usprawnieniem obsługi rynku pracy oraz 1 priorytetowego kierunku działań (29 przedsięwzięć) związanego z wspieraniem tworzenia nowych i lepszych miejsc pracy. Cele PK 1 były realizowane m.in. poprzez: wspieranie przedsiębiorczości w formie działalności poręczycielskiej, doradztwa specjalistycznego i informacji gospodarczej, a także wsparcie w zakresie wdrażania rozwiązań innowacyjnych; wspieranie działalności klastrów; realizację działań w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego; wspieranie rozwoju przedsiębiorczości oraz promowanie samozatrudnienia ze środków EFS (w ramach PO KL), a także poprzez wspieranie rozwoju międzynarodowej współpracy biznesowej. Ponadto, istotne znaczenie miała realizacja Inicjatywy Jeremie jako pozadotacyjnego instrumentu finansowania dla MŚP. Dla zasobów pracy istotne było organizowanie i dotowanie przewozów pasażerskich na terenie województwa pomorskiego, co wspierało mobilność geograficzną osób przemieszczających się za pracą. Cele PK 2 były realizowane poprzez: działania w ramach projektów aktywizacji zawodowej i edukacyjnej mieszkańców województwa pomorskiego, w tym dla osób bezrobotnych; podnoszenie kwalifikacji nauczycieli i kadr zarządzających placówkami edukacyjnymi; wspieranie uzdolnionych uczniów, studentów oraz doktorantów poprzez wsparcie stypendialne; rozwój zasobów ludzkich w odniesieniu do wymagań rynku pracy; zapewnienie wysokiej jakości usług w systemie oświaty. Ponadto, były realizowane działania z zakresu: integracji społecznej, oddolnych inicjatyw edukacyjnych na obszarach wiejskich oraz przeciwdziałania wykluczeniu i wzmocnieniu sektora ekonomii społecznej. Ważnym elementem polityki było realizowanie przedsięwzięć z zakresu wielowymiarowego wsparcia osób niepełnosprawnych i edukacji osób dorosłych oraz wspierających mobilność na regionalnym rynku pracy. Cele PK 3 były realizowane poprzez: upowszechnianie idei kształcenia ustawicznego, wspieranie działań zmierzających do dostosowywania kształcenia do potrzeb rynku pracy; zbieranie i aktualizowanie informacji o instytucjach szkoleniowych i ich ofercie, monitorowanie i wspieranie rozwoju agencji zatrudnienia; doskonalenia kompetencji kadr publicznych służb zatrudnienia oraz pracowników pomocy społecznej; testowanie modelu wsparcia i identyfikacji kompetencji zawodowych. Ponadto ważnym elementem celów było: realizowanie badań ewaluacyjnych, a także diagnozowanie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności na regionalnym rynku pracy, monitorowanie sytuacji osób młodych na rynku pracy, upowszechnianie informacji dotyczących działań na rzecz rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich oraz informacji o EFS. Część przedsięwzięć dotyczyła OHP jako realizatora usług rynku pracy. Więcej informacji na temat zbioru zidentyfikowanych i faktycznie zrealizowanych przedsięwzięć zawiera Załącznik nr 3 Monitoring przedsięwzięć zgodnych z priorytetowymi kierunkami działań Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013. Charakterystyka zidentyfikowanych i realizowanych przedsięwzięć (tablica rzeczowa). - 17 -

Charakterystyka pod względem finansowym Rozkład priorytetowych kierunków działań pod względem poniesionych nakładów finansowych w 2013 r. prezentował się następująco: - PK 1, związany z tworzeniem nowych i lepszych miejsc pracy oraz wsparciem ich komunikacyjnej dostępności wydatki na poziomie 854,98 mln zł; - PK 2, związany z rozwojem kompetencji oraz wzrostem aktywności zawodowej mieszkańców Pomorza wydatki na poziomie 268,8 mln zł; - PK 3, związany z usprawnianiem obsługi regionalnego rynku pracy wydatki na poziomie 48,8 mln zł. Łącznie w 2013 r. na wszystkie przedsięwzięcia zrealizowane w ubiegłym roku wydatkowano 1 172,58 mln zł. 63% wszystkich wydatków, tj. 738,14 mln zł stanowiły środki publiczne zagraniczne, w tym 259,51 mln zł pochodziło z Europejskiego Funduszu Społecznego i 474,33 mln zł z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Środki publiczne polskie stanowiły 29,8% całej kwoty wydatków, tj. 349,89 mln zł, w tym środki innych jednostek samorządu terytorialnego 110,56 mln zł, Samorządu Województwa Pomorskiego 83,24 mln zł, budżetu państwa 46,64 mln zł, Funduszu Pracy 30,1 mln zł, PFRON 23,9 mln zł. Ponadto 84,55 mln zł na realizację przedsięwzięć pochodziło ze środków prywatnych. Należy podkreślić, że w bilansie wydatków poniesionych na realizację działań nie uwzględniono finansowania 22 przedsięwzięć. W większości przypadków wynikało to z faktu, iż działania te były realizowane przez instytucje ze środków finansowych przeznaczonych na ich bieżącą działalność. Więcej danych dotyczących finansowania poszczególnych przedsięwzięć jak i ogółem wielkości wydatków w ramach poszczególnych priorytetowych kierunków działań zawierają Załącznik nr 4 Wydatki na realizację monitorowanych przedsięwzięć zapisanych w RPDZ na rok 2013 i innych, zgodnych z kierunkami polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2013 r. oraz Załącznik nr 5 Wydatki na przedsięwzięcia służące priorytetowych kierunków działań w ramach Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013. Charakterystyka pod względem podmiotów odpowiadających za realizację przedsięwzięć Głównymi realizatorami zadań z obszaru rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w 2013 r. było: 9 departamentów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku oraz 12 innych jednostek organizacyjnych (oświatowe i biblioteki) Samorządu Województwa Pomorskiego (SWP), 4 podmioty z udziałem SWP, 3 podmioty finansowane ze środków centralnych (PFRON, OHP, Kuratorium Oświaty) oraz 6 jednostek reprezentujących partnerów społecznych. Dane na temat podmiotów realizujących w 2013 r. działania na rzecz rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich województwa oraz liczby realizowanych przez nie przedsięwzięć, zawiera Załącznik nr 2 Wykaz instytucji i jednostek organizacyjnych, których przedsięwzięcia były faktycznie realizowane i zostały ujęte w Monitoringu z Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013. - 18 -

CZĘŚĆ II Szczegółowa charakterystyka przedsięwzięć na rzecz polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim objętych monitoringiem w 2013 r. Podstawowe źródło danych o realizowanych przedsięwzięciach stanowiły karty monitoringowe otrzymane od ich realizatorów. W nielicznych przypadkach uzyskanie rzetelnych informacji wymagało dodatkowych kontaktów (telefon, poczta elektroniczna) z realizatorami lub instytucjami odpowiedzialnymi za podejmowane przedsięwzięcia. W raporcie zidentyfikowano informacje o 121 przedsięwzięciach, z tego 115 przedsięwzięć było pierwotnie zapisanych w RPDZ na rok 2013, dodatkowo ujęto w raporcie 6 innych przedsięwzięć, które nie były zgłoszone do Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia na rok 2013 (patrz Załącznik nr 1). Spośród przedsięwzięć zgłoszonych do RPDZ na rok 2013 jedno działanie (WZSP w Wejherowie) nie było wzięte w monitoringu pod uwagę. Wobec powyższego raport opisuje 120 faktycznie zrealizowanych przedsięwzięć o charakterze programów, projektów, zadań stałych lub działań o innym statusie. W załączonej tablicy rzeczowej (Załącznik nr 3) ujęto wszystkie 121 zidentyfikowanych informacji o przedsięwzięciach w układzie priorytetowych kierunków działań, a w tablicy finansowej (Załącznik nr 4) zawarto dane na temat wydatków finansowych poniesionych w związku z realizacją tych działań ze szczegółowym uwzględnieniem różnych źródeł finansowania. Ponadto (Załącznik nr 5) zaprezentowano wydatki poniesione na realizację przedsięwzięć według źródeł finansowania w układzie priorytetowych kierunków działań i ogółem dla wszystkich działań oraz zaprezentowano strukturę (%) wydatków w ramach poszczególnych PK i ogółem. Załączniki do raportu: Załącznik nr 1 Monitorowane przedsięwzięcia (zgłoszone do RPDZ i inne), realizowane w 2013 r. wg priorytetowych kierunków (PK) działań polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2013 r. Załącznik nr 2 Wykaz instytucji i jednostek organizacyjnych, których przedsięwzięcia były faktycznie realizowane i zostały ujęte w Monitoringu z Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013. Załącznik nr 3 Monitoring przedsięwzięć zgodnych z priorytetowymi kierunkami działań Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013. Charakterystyka zidentyfikowanych i realizowanych przedsięwzięć (tablica rzeczowa). Załącznik nr 4 Wydatki na realizację monitorowanych przedsięwzięć zapisanych w RPDZ na rok 2013 i innych, zgodnych z kierunkami polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2013 r. (tablica finansowa). Załącznik nr 5 Wydatki na przedsięwzięcia służące priorytetowych kierunków w ramach Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2013 (w tys. zł). - 19 -

Załącznik nr 1 Monitorowane przedsięwzięcia (zgłoszone do RPDZ i inne), realizowane w 2013 r. wg priorytetowych kierunków (PK) działań polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2013 r. Priorytetowe kierunki działań RPDZ na rok 2013, do których odnoszą się przedsięwzięcia PK 1. Wspieranie tworzenia nowych i lepszych miejsc pracy PK 2. Zwiększanie aktywności zawodowej i edukacyjnej mieszkańców Pomorza Przedsięwzięcia planowane w RPDZ na rok 2013 Przedsięwzięcia zidentyfikowane w monitoringu (przedsięwzięcia faktycznie realizowane) Zapisane w RPDZ Inne Ogółem 28 28 19 1 29 57 57 (56) 20 3 60 (59) PK 3. Usprawnienie obsługi rynku pracy 30 30 2 32 RAZEM 115 115 (114) 6 121 (120) 19 W ramach RPDZ na rok 2013 jedno z przedsięwzięć było zgłoszone niezależnie przez dwa podmioty: Pomorski Regionalny Fundusz Poręczeń Kredytowych Sp. z o.o. i Pomorski Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o. W ramach monitoringu RPDZ za rok 2013 otrzymano również dwie karty od dwóch wymienionych wykonawców realizujących niezależnie to samo przedsięwzięcie. W związku z tym w ramach monitoringu RPDZ za rok 2013, podobnie jak to miało miejsce w przypadku RPDZ na rok 2013, obie karty zostały ujęte pod tą samą pozycją jako jedno przedsięwzięcie, a wydatki obu wykonawców przeznaczone na realizację działań zostały zsumowane. 20 Przedsięwzięcie 2.7 (Wojewódzki Zespół Szkół Policealnych im. Z. Kieturakisa w Wejherowie) Kształcenie młodzieży i aktywizacja zawodowa osób dorosłych nie było objęte monitoringiem z uwagi na zmianę podległości jednostki realizacyjnej z podległości wojewódzkiej na powiatową - nadzór starostwa powiatowego. WZSP w Wejherowie nie wypełniał karty monitoringowej. - 20 -