N O T A A P L I K A C Y J N A K O K S O W N I C T W O Zakłady Koksownicze Zdzieszowice System nadzoru i sterowania baterii koksowniczych nr 7 i 8 NIEZAWODNE ROZWIĄZANIA SYSTEMÓW AUTOMATYKI
Dok. Nr PLPN012 Wersja: 17-03-2006 ASKOM to zastrzeżony znak firmy ASKOM Sp. z o. o., Gliwice. Inne występujące w tekście znaki firmowe bądź towarowe są zastrzeżonymi znakami ich właścicieli. Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną lub inną powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji. ASKOM Sp. z o. o. nie bierze żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody wynikłe z wykorzystywania zawartych w publikacji treści. Copyright 2005, ASKOM Sp. z o. o., Gliwice ASKOM Sp. z o. o., ul. Józefa Sowińskiego 13, 44-121 Gliwice, tel. +48 (0) 32 3018100, fax +48 (0) 32 3018101, http://www.askom.com.pl, e-mail: office@askom.com.pl
PRINTER RE SET SIEMENS SIMATIC S7-400 RESET 1x 13x 6x 7x 18x 19x SU PER STACK 12x Status Segm ent 3Com MDI MDIX 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 24x RESET CH1 CH3 CH2 CH4 RESET Nota aplikacyjna koksownictwo System nadzoru i sterowania baterii koksowniczych Koksowanie węgla polega na odgazowaniu w temperaturze ok. 1000 C drobno zmielonych mieszanek węgli koksujących. Proces przebiega w piecach koksowniczych składających się z ceramicznych komór rozdzielonych ścianami grzewczymi. Zespół komór wraz z maszynami piecowymi, filtrami, pompowniami i urządzeniami pomocniczymi stanowi kompleks baterii koksowniczej. Zakłady Koksownicze Zdzieszowice należą do największych w Europie. Corocznie Zakłady wytwarzają około 4 mln ton koksu wobec 30 mln wyprodukowanych w 2003 roku w Unii. W ZKZ zgazowanie węgla prowadzone jest w 2 ciągach produkcyjnych obejmujących łącznie 10 baterii. W latach 2002-2004 gruntownie zmodernizowano baterie nr 7 i 8. Zaprojektowany, oprogramowany i uruchomiony przez firmę ASKOM nowoczesny system sterowania i nadzoru obejmujący obie baterie umożliwił obniżenie kosztów eksploatacji urządzeń, utrzymanie stabilnej jakości koksu i podniesienie dyspozycyjności baterii poprzez szybsze i skuteczniejsze diagnozowanie uszkodzeń. Gromadzone w systemie dane o procesie koksowania są wykorzystywane przez nadrzędny system harmonogramowania. System sterowania baterią nr 7 skonfigurowany został z 6 sterowników SIMATIC S7-400 i trzech S7-300, które łącznie obsługują ponad 2200 kanałów wejść/wyjść, przy czym łączna ilość sygnałów dla obu baterii przekracza liczbę 3900. Warstwa operatorska dla każdej baterii reprezentowana jest przez 2 serwery pracujące pod kontrolą systemu wizualizacji w gorącej rezerwie oraz stanowisko kontroli eksploatacji. Projekt automatyki poza przedstawionym na schemacie systemem obejmował układy sterowania wozów (maszyn) piecowych: zasypowego, wypychowego, przelotowego, gaśniczego z elektrowozem. ETHERNET STANOWISKO KIEROWNIKA BATERII SERWER OPERATORSKI 1 SERWER OPERATORSKI 2 STANOWISKO KONTROLI EKSPLOATACJI DO UKŁADU STEROWANIA BATERII 8 DRUKARKA PROFIBUS STEROWNIK CENTRALNY PROFIBUS DP DP/DP Link CPU OLM ŚWIATŁOWÓD SIMATIC S7-400 SIMATIC S7-400 ŚWIATŁOWÓD Ś WIATŁOWÓD STEROWNIK KOMUNIKACYJNY POLE I/O WYLOTÓW WIEŻY BAT. 8 REPEATER RS 485 OLM OLM OLM ZRZUTNIA BATERII NR 7 SIMATIC S7-300 SIMATIC S7-300 SIMATIC S7-300 Y BATERII NR 7 POMPOWNIA HYDROINIEKCJI ODPYLNIA POMPOWNIA MOKREGO GASZENIA Rysunek 1. Schemat systemu sterowania baterią koksowniczą nr 7 (bez wozów piecowych). ASKOM, Gliwice Wrzesień 2004 3
Nota aplikacyjna ZK Zdzieszowice Sterownik centralny i komunikacyjny W warstwie procesowej system sterowania jest odpowiedzialny za właściwe prowadzenie cyklu zgazowania węgla. To podstawowe zadanie od strony technologicznej jest realizowane poprzez: stabilizację opalania baterii i odbioru gazu surowego, zarządzanie urządzeniami w rejonie wieży węgla, sterowanie zrzutnią koksu (wózkiem wygarniającym), sterowanie pompownią mokrego gaszenia, sterowanie instalacją odpylania i hydroinżekcją, koordynację operacji wykonywanych przez wozy piecowe. zasypywania komór, wypychania i gaszenia koksu. Tą drogą dystrybuowane są również pomiędzy sterowniki wozów zadania generowane przez programowy moduł harmonogramowania. Ponadto sterownik komunikacyjny odbiera wyniki serii pomiarów temperatury bryły koksu wykonywanych przy wykorzystaniu pirometrów na wozie przelotowym i wyniki serii pomiarów prądu napędu drąga z maszyny wypychowej. Odrębną grupę danych stanowią informacje przekazywane łączem szeregowym z systemu monitorowania stężenia tlenku węgla. Poszczególne funkcje realizowane są bądź przez sterownik centralny bądź przez sterowniki zarządzające instalacjami towarzyszącymi. Regułą jest stosowanie szczegółowej diagnostyki napędów w oprogramowaniu każdego sterownika, co przyspiesza lokalizację uszkodzeń i skraca czas awaryjnego postoju urządzeń. Sterownik komunikacyjny administruje wymianą danych w sieci radiowej pomiędzy wozami piecowymi a sterownikami stacjonarnymi, co umożliwia wzajemną synchronizację pracy maszyn przy realizacji sekwencji CENTRALNA STEROWNIA 616 we/wy WYPYCHARKA 520 we/wy WÓZ ZASYPOWY 424 we/wy WÓZ PRZELOTOWY 392 we/wy ODPYLANIE STRONY KOKSOWEJ 120 we/wy POMPOWNIA MOKREGO GASZENIA 104 we/wy ELEKTROWÓZ I WÓZ GAŚNICZY 240 we/wy Rysunek 2. Ilość kanałów wejść/wyjść sterowników baterii nr 7. 4 Wrzesień 2004 ASKOM, Gliwice
Nota aplikacyjna koksownictwo Układy regulacji Bateria koksownicza analizowana pod kątem zastosowań odpowiednich struktur układów regulacji przedstawia sobą zespół nieliniowych procesów ciągłych poddawanych cyklicznym zakłóceniom wynikającym z zasypywania i opróżniania kolejnych komór. Stabilizacja tak silnie zaburzanych parametrów technologicznych jak ciśnienie gazu surowego wymaga wprowadzenia zaawansowanych i niestandardowych technik automatycznej regulacji. W tym przypadku zastosowana struktura obejmuje sprzężenie w przód od sygnału otwarcia zaworu hydroinżekcji na wozie zasypowym i modyfikowanie wartości zadanej regulatora. Rysunek 3. Wizualizacja układ regulacji ciśnienia gazu surowego. ASKOM, Gliwice Wrzesień 2004 5
Nota aplikacyjna ZK Zdzieszowice Sterowniki pokładowe wozów Sterowniki wozów piecowych zaprojektowane zostały jako autonomiczne jednostki z własną instalacją elektryczną, układami wejść/wyjść i interfejsem użytkownika, który w tym przypadku stanowi panel operatorski MP370. Poza automatycznym trybem pracy, kiedy napędy zarządzane są przez system wg sekwencji i harmonogramu koksowania, operator jest w stanie prowadzić wóz ręcznie, sterując poszczególnymi urządzeniami lub inicjując start sekwencji. Nader istotną kwestią jest precyzyjne pozycjonowanie wozów względem kolejnych komór i identyfikacja numeru komory. Zadanie wykonywane jest automatycznie przy wykorzystaniu enkoderów, zespołu czujników optycznych oraz systemu identyfikacji MOBY F firmy Siemens, pozwalającego na bezkontaktowe określenie położenia maszyny piecowej. Rysunek 4. Wizualizacja - ekran główny sterowania wozami. Warstwa operatorska i system wizualizacji Oprogramowanie wizualizacji przekazuje użytkownikowi informację o obiekcie i umożliwia wprowadzanie zmian parametrów obserwowanego procesu. Klasyczna konfiguracja warstwy operatorskiej obejmująca zdublowane serwery i stację kontroli eksploatacji zapewnia bezpieczne i ergonomiczne zarządzanie technologią. Z poziomu stacji operatorskich możliwe jest także prowadzenie nadzoru wozów piecowych i instalacji towarzyszących. Wszelkie istotne informacje alarmowe a także dane dotyczące diagnostyki i stanu pracy napędów, które widoczne są na panelach sterowników pokładowych są przekazywane poprzez sieć radiową i archiwizowane na stacjach operatorskich. Rysunek 5. Wizualizacja odpopielanie baterii koksowniczej. 6 Wrzesień 2004 ASKOM, Gliwice
Nota aplikacyjna koksownictwo ASKOM, Gliwice Wrzesień 2004 7
Sp. z o.o. 44-121 Gliwice ul. Józefa Sowińskiego 13 Tel. +48 (0)32 301 81 00 Fax. +48 (0)32 301 81 01 http://www.askom.com.pl e-mail: office@askom.com.pl