ZANIECZYSZCZENIA POCHODZĄCE Z INSTALACJI SIECI WEWNĘTRZNEJ
CHARAKTER RYZYKA ZWIĄZANEGO Z ZANIECZYSZCZENIEM W SIECI WEWNĘTRZNEJ Ryzyko wynikające z czynników konstrukcyjnych (np. materiały, projektowanie, zakładanie instalacji) Ryzyko wynikające z czynników funkcjonowania (np. awarie, konserwacja, niewłaściwe użytkowanie) Ryzyko związane z właściwością wody (np. korozja, osady) które nieodzownie związane są z zanieczyszczeniami mikrobiologicznymi i fizykochemicznymi
MOŻLIWE PRZYCZYNY SKAŻENIA MIKROBIOLOGICZNEGO W SIECI WEWNETRZNEJ - Wniknięcie z zakładu wodociągowego (niewystarczające uzdatnianie) - Wniknięcie w związku z pracami budowlanymi (braki w higienie, niewystarczające płukanie i dezynfekcja) - Wniknięcie przez zbiorniki albo zawory na - lub odpowietrzające (stan techniczny) - Wniknięcie przez zniszczenia w instalacji (przy zbyt niskim ciśnieniu) - Wzrost drobnoustrojów jako skutek zastosowania nieodpowiednich materiałów - Wzrost drobnoustrojów jako skutek zakłóceń w biofilmie
WZROST DROBNOUSTROJÓW W SIECI WEWNETRZNEJ Zjawiska wzrostu drobnoustrojów wynikają zazwyczaj ze zwiększonego przenikania drobnoustrojów z biofilmu (osad mikrobiologiczny) do wody Przy stabilnych warunkach granicznych istnieje równowaga procesów bakteriologicznych w sieci istnieją stabilne liczby kolonii Wzrost drobnoustrojów nie będzie miał miejsca, jeżeli w wodociągu istnieje niezakłócony biofilm dopasowany do rodzaju wody Główną przyczyną wzrostu liczby kolonii są zakłócenia biofilmu Zwiększone ryzyko wzrostu drobnoustrojów istnieje również wtedy, - gdy nie ma w ogóle biofilmu (nowe instalacje)
przykładowe materiały wykorzystywane w instalacjach - metale i stopy ołów miedź żelazo ocynkowane stal (stop) mosiądz (stop Cu-Zn-Pb) brąz (stop Cu-Sn-Zn-Pb) - tworzywa sztuczne polietylen (PE) polipropylen (PP) PCV
Średnia zawartość Pb w niektórych materiałach wykorzystywanych w wodociągach Materiał % zawartość Pb rury ołowiane 90-100 spoiny 50 uszczelnienia 60-100 stal ocynkowana 1-5 elementy z mosiądzu 3-8 PCV 2-3
Substancje najczęściej przenikające do wody z kontaktujących się z nią materiałów budowlanych to: cynk, miedź, cyna, glin, żelazo, ołów, kadm, chrom, arsen, antymon, nikiel, rtęć, selen, bar metalowe rury, kształtki, złączki i zbiorniki stałe, w tym nierdzewne żeliwo, aluminium, mosiądz, miedź, antykorozyjne powłoki cynkowe pompy, zawory, baterie cementowe przewody i zbiorniki na wodę zaprawy cementowe węgiel aktywny mineralizatory szkliwa i emalie
Rury azbestowo - cementowe W przewodach azbestowo cementowych kruszywem są niestanowiące zagrożenia włókna azbestowe zagrożenie zdrowotne stanowi bowiem pył azbestowy wdychany wraz z powietrzem Złuszczanie się włókien azbestu z rur azbestowo cementowych jest związane z agresywnością wody Nieliczne dane wykazują, że narażenie drogą powietrzną na azbest pochodzący z wody wodociągowej podczas brania natrysku lub w wyniku nawilżenia można pominąć
Cement Zaprawa cementowa, w kt. kruszywem jest drobny piasek stosowana jest jako powłoka ochronna w przewodach wodociągowych wykonanych z żeliwa i stali Cement ulega degradacji w następstwie długotrwałej ekspozycji na wodę o właściwościach agresywnych ze względu na wymywanie wapna, co powoduje wzrost ph, zasadowości i twardości wody, zawiera metale ciężkie
Uwalnianie metalu wywołane jest korozją i zależy od: - składu materiału (np. stopu) oraz charakterystyki powierzchni - składu wody do spożycia - projektu instalacji - wieku instalacji - czasu stagnacji - jest procesem długotrwałym
PCV (stosowany do produkcji rur) tworzywo sztuczne odporne na korozję - uwalnia monomer chlorek winylu, który jest wypłukiwany z rur PCV - fenole - zawiera ftalan dioktylu poliacetalowe tworzywa sztuczne (stosowane do produkcji armatury) - uwalniają formaldehyd
ZANIECZYSZCZENIA FIZYKOCHEMICZNE KOROZJA/OSADY/KAMIEŃ MATERIAŁÓW METALOWYCH MAJĄCYCH KONTAKT Z WODĄ - PRZYCZYNĄ SKAŻENIA MIKROBIOLOGICZNEGO WPS Korozja - pogorszenia jakości produktów metalowych w wyniku działania fizycznego (ścieranie), chemicznego lub elektrochemicznego otoczenia zewnętrznego lub wewnętrznego - ryzyko sanitarne biofilm przejście zanieczyszczeń mikrobiologicznych do wody Osady tworzone przez sole wapniowe i magnezowe o czasowej twardości, które na skutek skoku temperatury tworzą węglan wapnia oraz wodorotlenek magnezu (tzw. kamień kotłowy) ryzyko sanitarne biofilm przejście zanieczyszczeń mikrobiologicznych do wody