Technika Chłodnicza- Poradnik Tom II Jest to polskie wydanie dwutomowego poradnika Kaltetechnik autorstwa Hansa Ullricha. Książka adresowana jest przede wszystkim do praktyków-inżynierów i techników zajmujących się projektowaniem, wykonawstwem, eksploatacją i obsługą instalacji chłodniczych, klimatyzacyjnych, a także pomp ciepła. Pozwala ona zaktualizować, usystematyzować i pogłębić znajomość praktycznych zagadnień związanych z budową instalacji chłodniczych. Spis treści: Przedmowa 12 1. Bilans cieplny chłodni 16 1.1 Zasady wyznaczania obciążenia cieplnego chłodni 16 1.1.1 Obliczenie strat przenikania ciepła przez przegrody 18 1.1.2 Chłodzenie towarów 21 1.1.3 Ciepło związane z niezamierzoną wentylacją komory chłodniczej 24 1.1.3.1 Wykres powietrza wilgotnego w układzie współrzędnych (h - x) 24 1.1.3.2 Współczynnik określający niezamierzoną wymianę powietrza 27 1.1.4 Ciepło pracy wentylatora chłodnicy powietrza 29 1.1.5 Ciepło dostarczane podczas odszraniania parownika 30 1.1.6 Ciepło związane z pracą ludzi 30 1.2 Wybrane przykłady obiektów chłodniczych 31 1.2.1 Chłodzenie mięsa 31 1.2.1.1 Przechowywanie mięsa w komorach chłodniczych 31 1.2.1.2 Pomieszczenia do rozbierania i przygotowywania mięsa 34 1.2.1.3 Szybkie schładzanie mięsa 38 1.2.1.4 Zamrażanie mięsa 39 1.2.1.5 Obliczenie czasu zamrażania 42 1.2.1.6 Dojrzewanie surowych kiełbas 47 1.2.2 Zamrażanie ciasta 49 1.2.3 Chłodzenie owoców i warzyw 52 1.2.4 Chłodzenie kwiatów 56 1.2.5 Chłodzenie czekolady 56 1.2.6 Przemysłowe urządzenia chłodnicze 58 1.2.6.1 Urządzenia do suszenia drewna 58 1.2.6.2 Urządzenia do schładzania cieczy 61 1.2.6.3 Usuwanie zanieczyszczeń z powietrza wylotowego 63 1.2.6.4 Urządzenia chłodnicze do klimatyzowanych komór prób 66 1.2.6.5 Chłodnictwo w transporcie 72 1.3 Wyznaczanie zapotrzebowania na wydajność chłodniczą z użyciem programu komputerowego 75 1.4 Wyznaczanie zapotrzebowania na wydajność chłodniczą wg danych doświadczalnych 79
1.4.1 Tabele i wykresy dla komór chłodniczych 86 1.4.2 Zapotrzebowanie wydajności chłodniczej dla szaf chłodniczych 86 1.4.3 Chłodzenie pojazdów 88 2. Dobór elementów instalacji chłodniczej 92 2.1 Sprężarki i agregaty skraplające 92 2.1.1 Dobór temperatury parowania 94 2.1.2 Dobór temperatury skraplania 96 2.1.3 Przegrzanie zasysanych par lub temperatura zasysanych par 97 2.1.4 Normy 99 2.1.5 Obszary zastosowań sprężarek 101 2.1.6 Nietypowe napięcia i częstotliwości prądu 103 2.2 Skraplacze 104 2.2.1 Skraplacze chłodzone powietrzem 104 2.2.2 Skraplacze chłodzone wodą 107 2.3 Zbiorniki ciekłego czynnika 110 2.4 Wymienniki ciepła 112 2.4.1 Parowniki do komór chłodniczych 112 2.4.2 Parowniki do chłodzenia cieczy 119 2.5 Termostatyczne zawory rozprężne 125 2.6 Zawory elektromagnetyczne 130 3. Sterowanie i regulacja działania urządzeń chłodniczych 137 3.1 Odciążanie sprężarek tłokowych podczas ich rozruchu 137 3.1.1 Sprężarki hermetyczne 137 3.1.1.1 Sterowanie włączaniem faz 137 3.1.1.2 Rozruch za pomocą dodatkowych oporów 139 3.1.1.3 Rozruch z użyciem oporników NTC 140 3.1.2 Sprężarki półhermetyczne i otwarte 143 3.1.2.1 Rozruch w układzie połączeń gwiazda - trójkąt 144 3.1.2.2 Rozruch przy włączonej części uzwojenia (part winding) 145 3.2 Stycznik silnika 147 3.3 Regulacja wydajności urządzeń chłodniczych 151 3.3.1 Praca przerywana 153 3.3.2 Dławienie zasysanej pary czynnika 153 3.3.3 Regulacja prędkości obrotowej sprężarki 154 3.3.4 Regulacja upustowa (by-pass) 163 3.3.5 Regulacja wydajności przez wyłączanie cylindrów 165 3.3.6 Rozdzielanie strumienia sprężanych par na kilka równolegle połączonych w instalacji sprężarek 168 3.4 Regulacja ciśnienia skraplania 168 3.4.1 Regulacja w skraplaczach chłodzonych wodą 169 3.4.2 Regulacja w skraplaczach chłodzonych powietrzem 171 3.4.2.1 Regulacja przez zmianę powierzchni wymiany ciepła 172 3.4.2.2 Regulacja temperatury dopływającego powietrza 174 3.4.2.3 Regulacja natężenia przepływu powietrza 177 3.4.2.3.1 Dwupołożeniowa regulacja pracy wentylatorów 177 3.4.2.3.2 Regulacja prędkości obrotowej wentylatorów 181 3.4.2.3.3 Temperaturowo sterowana regulacja przepustnic powietrza 185 3.5 Regulacja parametrów powietrza w komorze 186 3.5.1 Regulatory elektromechaniczne 186
3.5.2 Regulatory elektroniczne 186 3.5.3 Regulatory wielofunkcyjne 189 3.5.3.1 Zespół sterujący pracą urządzenia chłodniczego typu EWPC 972 190 3.5.3.2 Układ regulacji zasilania parownika typu AK 10 191 3.5.3.3 Mikroprocesorowy regulator Kübatron EKLT 3 i QLK 2 192 4. Zespolone urządzenia chłodnicze 197 4.1 Uwagi ogólne 197 4.2 Wyrównywanie poziomu oleju i ciśnienia pary 200 4.3 Układ regulacji poziomu oleju 203 4.4 Zalecenia dotyczące montażu urządzeń zespolonych 204 4.5 Sterowanie działaniem urządzeń zespolonych 207 4.5.1 Elektroniczny zespół sterujący z pomiarem ciśnienia ssania 207 4.5.2 Regulacja wydajności w zależności od obciążenia cieplnego obiektu chłodniczego 211 4.5.3 Mikroprocesorowe sterowanie pracą urządzeń chłodniczych 214 5. Przewody rurowe 217 5.1 Wiadomości ogólne 217 5.2 Oznakowanie przewodów 218 5.3 Normy i wymiary dla rur 219 5.4 Wymiarowanie przewodów rurowych 224 5.4.1 Zasady ogólne 224 5.4.2 Obliczanie wymiarów przewodów rurowych 226 5.4.3 Obliczenie spadku ciśnienia w przewodach 230 5.4.4 Szybki dobór przewodów rurowych czynnika chłodniczego 233 5.5 Odprowadzanie oleju w przewodach ssawnych 240 5.6 Uwagi dotyczące montażu przewodów rurowych 247 5.6.1 Prowadzenie przewodów rurowych 247 5.6.2 Połączenia i umocowania przewodów rurowych 252 5.6.2.1 Gwintowane połączenie kielichowe 253 5.6.2.2 Połączenia lutowane 256 5.6.2.2.1 Lutowanie miękkie 257 5.6.2.2.2 Lutowanie twarde 259 5.6.2.3 Umocowania rur 260 6. Pompy ciepła i wykorzystanie ciepła odpadowego 265 6.1 Pompy ciepła 265 6.1.1 Definicja 265 6.1.2 Opłacalność pomp ciepła 167 6.1.3 Dolne źródła ciepła 270 6.1.4 Klasyfikacja pomp ciepła 275 6.2 Odzysk ciepła skraplania w urządzeniach chłodniczych 279 6.2.1 Dziedziny zastosowań 279 6.2.2 Podłączenia urządzeń i elementy konstrukcyjne 280 6.2.2.1 Podłączenie szeregowe wymiennika do odzysku ciepła 280 6.2.2.2 Podłączenie równoległe wymiennika do odzysku ciepła 282 6.2.2.3 Podgrzewacze wody użytkowej (bojlery ciepłej wody) 283 6.2.2.4 Przepisy dotyczące przygotowania ciepłej wody użytkowej 288 6.2.3 Przykład rachunkowy wykorzystania ciepła odpadowego 290 7. Izolacje cieplne 296
7.1 Wiadomości ogólne 296 7.2 Wymiana ciepła 296 7.3 Wymagania stawiane materiałom izolacyjnym 298 7.4 Rodzaje materiałów izolacyjnych 299 7.5 Izolacja cieplna komór chłodniczych 302 7.5.1 Tendencje rozwojowe w budowie chłodni 302 7.5.2 Wskazówki do wykonywania izolacji cieplnej w komorach chłodniczych 304 7.5.2.1 Ekonomiczna grubość izolacji cieplnej 304 7.5.2.2 Umieszczenie izolacji parochronnej zabezpieczającej przed dyfuzją wilgoci 307 7.5.2.3 Zabezpieczenie komór zamrażalniczych przed przemarzaniem gruntu 308 7.5.2.4 Szczególne wymagania dotyczące komór z kontrolowaną atmosferą 309 7.6 Izolacja cieplna przewodów rurowych 310 8. Korozja i ochrona przed korozją 314 8.1 Wiadomości ogólne 314 8.2 Rodzaje korozji 315 8.2.1 Korozja chemiczna 315 8.2.2 Korozja elektrochemiczna 315 8.3 Środki ochrony przed korozją 317 8.3.1 Aktywna ochrona antykorozyjna 318 8.3.2 Pasywna ochrona antykorozyjna 318 8.4 Miejsca szczególnie podatne na korozję w urządzeniach chłodniczych 319 8.4.1 Wymienniki ciepła w komorach chłodniczych 319 8.4.2 Zbiorniki do podgrzewania wody użytkowej 323 8.4.3 Wymienniki do ciekłych nośników ciepła (chłodziw) 324 9. Wybrane zagadnienia z akustyki 326 9.1 Definicje 326 9.2 űródła dźwięku, przenoszenie dźwięków 328 9.3 Ocena i pomiar dźwięku 328 9.4 Sumowanie się głośności 332 9.5 Pochłanianie i tłumienie dźwięku 335 9.6 Wymagania akustyczne dotyczące pomieszczeń roboczych 337 10. Montaż, obsługa i konserwacja urządzeń chłodniczych 340 10.1 Ogólne wskazówki dotyczące montażu 340 10.2 Przebieg montażu 340 10.3 Napełnianie urządzenia chłodniczego czynnikiem chłodniczym 342 10.3.1 Przygotowanie do napełnienia 342 10.3.2 Wyznaczanie ilości czynnika do napełnienia 343 10.3.3 Metody napełniania instalacji 345 10.4 Regulacja i uruchomienie urządzenia chłodniczego 350 10.5 Narzędzia i urządzenia pomiarowe 351 10.6 Konserwacja urządzeń chłodniczych 358 10.7 Zakłócenia funkcjonowania urządzeń chłodniczych i ich usuwanie 360 11. Czystość instalacji chłodniczej 366< br> 11.1 Wymagania dotyczące czystości urządzeń chłodniczych 366 11.2 Zanieczyszczenia w instalacji chłodniczej 367 11.3 Reakcje chemiczne w instalacji chłodniczej 369 11.4 Usuwanie wody z urządzeń chłodniczych 373
11.4.1 Wytworzenie próżni w urządzeniu chłodniczym 374 11.4.2 Stosowanie filtrów-odwadniaczy 382 11.4.3 Stosowanie urządzeń wymrażających 386 11.5 Usuwanie zanieczyszczeń stałych z instalacji chłodniczej 388 11.6 Usuwanie kwasów z urządzeń chłodniczych 389 12. Niszczenie urządzeń chłodniczych o małej i średniej wydajności 393 12.1 Znaczenie freonów dla techniki chłodniczej i klimatyzacyjnej 393 12.2 Szkodliwość związków grupy CFC dla środowiska 393 12.3 Międzynarodowe i krajowe przepisy dotyczące ochrony warstwy ozonowej (Załącznik 1 - str.455) 396 12.4 Środki podjęte w celu zredukowania emisji czynników niszczących stratosferyczną warstwę ozonową 397 12.4.1 Alternatywne metody chłodzenia 397 12.4.2 Alternatywne czynniki chłodnicze 397 12.4.3 Sposoby unikania emisji czynników podczas produkcji, montażu i napraw urządzeń chłodniczych 398 12.4.4 Odzysk oraz usuwanie czynników chłodniczych i olejów 399 12.4.4.1 Zagadnienia podstawowe 399 12.4.4.2 Urządzenia do odzysku czynników 399 12.4.4.3 Usuwanie czynników chłodniczych 400 12.4.4.4 Usuwanie zużytego oleju chłodniczego 403 13. Uregulowania prawne dotyczące bezpieczeństwa pracy 405 Załącznik - tabele 419 Odpowiedzi na pytania sprawdzające 441 Literatura i inne materiały źródłowe 447 Załącznik 1. Międzynarodowe i krajowe przepisy dotyczące ochrony warstwy ozonowej 448 Załącznik 2. Normy niemieckie i polskie przywołane w części II Poradnika 459 Polskie normy dotyczące chłodnictwa 467 Normy branżowe 469 Ważniejsze warunki bezpieczeństwa przy obsłudze amoniakalnych instalacji chłodniczych zawarte w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 14 lutego 1995 r. (Dz. U. Nr 19 poz. 97) 473 KONTAKT MASTA E-mail: tchik@tchik.com.pl WWW: www.tchik.com.pl Tel: +48 58 522 64 70 Fax: +48 58 347 51 74
Adres: Budowlanych 27 80-298 Gdańsk