POMOC DO RACHUNKU SUMIENIA ks. Dariusz Madejczyk Zanim przystąpimy do spowiedzi świętej poprośmy w modlitwie o dobre przeżycie spowiedzi, uczyńmy rachunek sumienia, wzbudźmy żal za grzechy i podejmijmy postanowienie poprawy. PRZYKAZANIE I mówi o miejscu Boga w naszym życiu. Grzechy przeciw temu przykazaniu to: Odrzucanie Boga przez unikanie spowiedzi św. i trwanie w grzechu śmiertelnym. Przyjmowanie sakramentów świętych wstanie grzechu śmiertelnego, czyli świętokradzko. Wiara we wróżby, zabobony, horoskopy. Narażanie się na utratę wiary przez nieodpowiednie spotkania, znajomości, lekturę, programy telewizyjne, strony internetowe. Brak czasu dla Boga spychanie Go na margines życia, na koniec dnia. Brak co-
dziennej modlitwy. Modlitwa byle jaka, odmawiana bezmyślnie i w pośpiechu. Ograniczanie spotkania z Bogiem do niedzielnej Mszy św. Brak troski o rozwój wiary np. przez czytanie Pisma Świętego, książek i gazet religijnych. PRZYKAZANIE II mówi o szacunku wobec Boga i tego, co święte. Odrzucanie woli Bożej wyrażonej w przykazaniach i nauce Kościoła (np. przez mówienie: dla mnie to nie jest grzechem ). Brak szacunku i wyszydzanie ludzi, którzy starają się na co dzień ukazywać wiarę w swym życiu. Składanie fałszywej przysięgi, przysięgałem bez potrzeby. Nie dotrzymywanie przysięgi. Nadużywanie imion świętych. Nie przyznawanie się do wiary. PRZYKAZANIE III mówi o wypełnianiu obowiązków religijnych. Nieobecność na Mszy św. w niedzielę i święta nakazane? Brak zaangażowania w czasie Mszy św. przez uważne słuchanie i włączenie się we wspólną modlitwę. Zakłócanie świątecznego charakteru niedzieli przez niepotrzebną pracę. Nie przystąpienie do spowiedzi św. i Komunii św. w okresie wielkanocnym. Nie zachowywanie nakazanych postów (piątki w ciągu roku, Środa Popielcowa, Wielki Piątek). Udział w zabawach w okresie Wielkiego Postu.
PRZYKAZANIE IV jest wezwaniem do okazywania szacunku i wdzięczności rodzicom i przełożonym. Grzechy można podzielić na dwie grupy: Dzieci rodzice / przełożeni Złe odnoszenie się do rodziców, dziadków, wychowawców, nauczycieli i osób, którym winniśmy posłuszeństwo. Zapominanie o rodzicach i dziadkach. Brak troski o ich życie i zdrowie, zwłaszcza, gdy są już w podeszłym wieku. Brak modlitwy za rodziców. Brak dbałość o dobre imię rodziców i przełożonych. Unikanie podejmowania codziennych obowiązków domowych. Brak gotowości do wzięcia odpowiedzialności za sprawy domowe i rodzinne. Rodzice - dzieci Brak troski o wychowanie dzieci, przygotowanie ich do samodzielnego życia w rodzinie i społeczeństwie. Brak troski o rozwój wiary dziecka; zły przykład, gdy idzie np. o praktyki religijne (nie chodzenie na Mszę św., brak modlitwy) czy sposób odnoszenia się do ludzi, niewłaściwie słownictwo itp. Zaniedbywanie spraw związanych z wykształceniem dzieci. Brak troski o wybór zawodu i drogi życiowej przez dzieci. PRZYKAZANIE V wzywa nas do szacunku oraz ochrony życia swojego i innych ludzi. Brak szacunku dla życia ludzkiego od poczęcia aż do śmierci. Lekceważenie własnego zdrowie.
Niszczenie zdrowia i życia przez: zażywanie narkotyków, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, nadużywanie środków wpływających na silny rozwój mięśni i sprawność fizyczną, okaleczenia. Brak umiaru w jedzeniu i piciu. Szkodzenie innym na zdrowiu lub narażanie ich życia np. przez rozprowadzanie narkotyków, zachęcanie do używania narkotyków, papierosów, alkoholu, pobicia, okaleczenia. Brak odpowiedniego dystansu do zdrowia, sprawności fizycznej i wyglądu uleganie tzw. kultowi ciała. Używanie środków poronnych i antykoncepcyjnych. Znieważanie drugiego człowieka słowem lub czynem. Uleganie uczuciu nienawiści, złości. Samobójstwo i zabójstwo oraz próba popełnienia tych czynów. Dręczenie zwierząt i niszczenie przyrody. PRZYKAZANIE VI stoi na straży godności człowieka i szacunku w dziedzinie przekazywania życia. Współżycie przedmałżeńskie. Wspólne zamieszkanie przed ślubem. Zdrada współmałżonka i utrzymywanie relacji naruszających wierność małżeńską. Stosunki homoseksualne. Pedofilia i molestowanie seksualne. Uczynki nieskromne dokonywane w samotności (masturbacja). Nieskromne rozmowy. Prowadzenie innych do nieczystości w słowach lub uczynkach.
Brak wstydliwości w stroju i zachowaniach, celowe ubieranie takich strojów, które mają prowokacyjny charakter. PRZYKAZANIE VII stoi na straży własności drugiego człowieka oraz własności wspólnej. Kradzieże. Świadome kupowanie i sprzedaż rzeczy kradzionych (także pirackich płyt i programów) Niszczenie własności innych lub własności wspólnej (np. urządzeń miejskich), Nie oddanie rzeczy skradzionych lub znalezionych, gdy znamy właściciela. Oszustwo i nieuczciwy zysk. Trwonienie pieniędzy. Korzystanie z prac domowych przygotowanych przez innych, piractwo muzyczne i internetowe. Przykazanie VIII mówi o odpowiedzialności za słowo. Kłamstwo; brak troski o prawdę życiu; posługiwanie się półprawdą. Oszczerstwo (mówienie nieprawdy), obmowa (rozgłaszanie słabości drugiej osoby), plotki, szkodzenie innym przez rozpowszechnianie podejrzeń. Brak sprostowanie kłamstwa, obmowy. Nie spełnianie obietnic i nie dotrzymywanie tajemnicy. Obłuda. Nie uznawanie własnych błędów. Nie docenianie zalet innych. Nieuczciwe osiąganie dobrych wyników w szkole i pracy.
PRZYKAZANIE IX obejmuje grzechy, które są znakiem wewnętrznego nieuporządkowania w dziedzinie seksualnej. Świadome i dobrowolne dopuszczanie nieskromnych myśli i wyobrażeń. Rozbudzanie i podtrzymywanie nieskromnych myśli przez lekturę, oglądanie filmów, czasopism lub stron internetowych o treści erotycznej lub pornograficznej. Celowe poszukiwanie tego, co prowadzi do grzechów nieczystych. Przykazanie X zwraca uwagę na niewłaściwe pragnienia związane z tym co posiadają inni. Zazdrość. Uczucia nienawiści, nieżyczliwości z powodu tego, co posiadają inni. Nieuzasadnione podejrzenia, obmowy, oczernianie innych z powodu tego, co mają. Brak radości i dziękczynienia Bogu za to, co posiadamy. Brak wrażliwości na potrzeby innych ludzi, nie dostrzeganie ich potrzeb. Niewłaściwa hierarchia wartości sprawy materialne zasłaniają Boga i ludzi. WARTO WIEDZIEĆ Spowiedź w pierwszym rzędzie dotyczy grzechów śmiertelnych. Mamy z nimi do czynienia wtedy, gdy są spełnione trzy warunki: Prawo Boże zostało przekroczone w ważnej sprawie (jest to tzw. materia ciężka), czyn został popełniony ze świadomością zła (trzeba wiedzieć, że to co się czyni jest złe i przekracza Prawo Boże w ważnej sprawie, czyli dotyczy właśnie ciężkiej materii grzechu), grzech musi być popełniony dobrowolnie (z własnej winy).