Janusz Sierosławski Instytut Psychiatrii i Neurologii UŻYWANIE SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH PRZEZ MŁODZIEM ODZIEŻ W 11 r. EUROPEJSKI PROGRAM BADAŃ ANKIETOWYCH W SZKOŁACH NA TEMAT UŻYWANIA ALKOHOLU I NARKOTYKÓW ESPAD Badanie zostało o wykonane na zlecenie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania ania Narkomanii i Państwowej Agencji Rozwiązywania zywania Problemów w Alkoholowych
Wprowadzenie Badania ankietowe w szkołach dostarczają informacji o rozpowszechnieniu eksperymentalnego i okazjonalnego używania substancji psychoaktywnych Zmiany w tym zakresie jako wskaźnik efektów realizacji działań zapobiegawczych stąd potrzeba monitorowania ESPAD - ogólnopolskie badanie ankietowe zrealizowane w maju-czerwcu 1995 r., 1999 r., 03 r., 07 r. oraz obecnie, w 11 r., tj. w wśród uczniów dwóch roczników - wiek: 15-16 lat i 17-18 lat w ramach międzynarodowego projektu badawczego
Cel badań Ocena rozmiarów zjawiska używania substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkolnej Identyfikacja i pomiar czynników wpływających na rozmiary zjawiska, zarówno po stronie popytu jak podaży Śledzenie trendów w zakresie używania substancji przez młodzież oraz czynników warunkujących to zjawisko
Metoda W 11 r. badanie zrealizowano na próbie losowej młodzieży trzecich klas gimnazjów i drugich klas szkół ponadgimnazjalnych W badaniu zastosowano wystandaryzowany kwestionariusz do samodzielnego wypełniania przez uczniów W ankiecie pytano o osobiste doświadczenia z każdą z substancji osobno wymieniając ich nazwy W badaniu zadbano o zapewnienie anonimowości zarówno na poziomie pojedynczych uczniów jak i całych szkół
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy pili napoje alkoholowe: O d s e t k i b a d a n y c h 0 80 93 77 50 90 92 85 82 66 61 90 79 57 87 78 58 W życiu W ciągu 12 miesięcy W ciągu dni 40 1995 1999 03 07 11
Picie napojów w alkoholowych w czasie ostatnich dni (odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat) 80 70 56 68 54 72 62 54 53 50 45 40 0 Chłopcy Dziew częta 1995 1999 03 07 11
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy w czasie dni pili: 70 50 40 0 69 53 57 46 41 37 25 33 24 24 23 26 1995 1999 03 07 11 piwo wódka wino
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy upili się: 80 O d s e t k i b a d a n y c h 40 61 59 52 49 51 46 49 31 40 29 36 24 22 21 1995 1999 03 07 11 W życiu W ciągu 12 miesięcy W ciągu dni
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy używali u poszczególnych środków w chociaż raz w swoim życiu 25 24 1995 1999 03 07 11 15 19 18 19 17 16 16 15 16 5 0 9 9 8 9 3 7 6 4 5 2 4 3 6 3 3 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 3 3 3 3 3 3 3 2 3 Leki usp. lub nasenne Konopie Wziewne Amfetamina LSD Kokaina Heroina Ecstasy Sterydy anabol. Janusz Sierosławski, Instytut Psychiatrii I Neurologii
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy używali u przetworów w konopi: O d s e t k i b a d a n y c h 7 3 15 12 7 19 15 8 16 11 6 24 11 W życiu W ciągu 12 miesięcy W ciągu dni 0 1995 1999 03 07 11
Picie wódki w a palenie przetworów w konopi w czasie ostatnich dni przed badaniem (uczniowie w wieku 15-16 16 lat) O d s e t k i u c z n i ó w 50 40 0 37 46 25 3 7 8 6 11 1995 1999 03 07 11 Wódka Konopie Janusz Sierosławski, Instytut Psychiatrii I Neurologii
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy oceniają jako bardzo ryzykowne: 0 80 40 1999 03 07 11 73 73 7370 32 3231 28 454847 43 656464 61 5047 42 8380 79 66 11121313 0 Konopie regularnie Konopie próby Alkohol - dużo, często Alkohol - dużo, rzadko Alkohol - mało, często Tytoń codziennie Tytoń czasami
Ocena dostępno pności substancji - odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat z łatwym lub bardzo łatwym dostępem 0 1995 1999 03 07 11 90 90 89 89 90 90 80 82 77 84 82 81 80 79 74 70 70 65 67 70 65 63 50 Tytoń Piwo Wino Wódka
Odsetki uczniów, którzy dokonywali zakupów w napojów alkoholowych w czasie ostatnich dni (odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat) 54 03 07 11 50 43 40 35 13 8 21 17 16 0 Piwo Wino Wódka
Odsetki uczniów w w wieku 15-16 16 lat, którzy uznali poszczególne substancje za bardzo łatwe do zdobycia 25 1995 1999 03 07 11 17 17 17 19 16 16 15 5 6 12 12 5 12 7 5 7 6 6 2 0 Leki usp. Konopie Amfetamina Ecstasy Janusz Sierosławski, Instytut Psychiatrii I Neurologii
Podsumowanie wyników alkohol Młodzież w większości zalicza się do konsumentów alkoholu, pije przede wszystkim piwo - rzadziej sięga po inne napoje, poważnym problemem jest upijanie się Stabilizacja wskaźników picia i upijanie się po spadku, który nastąpił w 07 r. Zahamowanie procesu zmniejszanie się różnic miedzy chłopcami i dziewczętami Lekka tendencja spadkowa traktowania picia alkoholu jako zachowania bardzo ryzykownego Spadek dostępności napojów alkoholowych wedle ocen badanych oraz spadek zakupów
Podsumowanie narkotyki Rozpowszechnienie używania substancji nielegalnych jest znaczne, chociaż o wiele niższe niż legalnych spośród nielegalnych najbardziej rozpowszechnione są przetwory konopi Ponowny wzrost rozpowszechnienia używania przetworów konopi po załamaniu się trendu wzrostowego w 07 r. Tendencja spadkowa w rozpowszechnianiu doświadczeń z lekami Wzrost dostępności przetworów konopi oraz tendencja spadkowa dostępności substancji syntetycznych Spadek rozpowszechniania przekonań o dużym ryzyku związanym z używanie przetworów konopi, nawet jeśli mowa o używaniu regularnym