MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2014 ROK dla Miasta Tomaszów Lubelski

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XLI/438/2013 Rady Miasta Tomaszów Lubelski z dnia 30 grudnia 2013 roku MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA 2014 ROK dla Miasta Tomaszów Lubelski

2 Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii na 2014 rok dla miasta Tomaszów Lubelski jest zgodny z Ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, który obliguje samorządy do opracowania i wdrażania Programów Przeciwdziałania Narkomanii. W ramach ww. programów, samorządy wspierają lokalne i regionalne inicjatywy, które obejmują m.in.: szkolne programy edukacyjne, programy dla rodziców, szkolenia dla realizatorów, programy dla młodzieży z grup ryzyka i ich rodzin oraz zajęcia pozalekcyjne. Aktem wykonawczym wskazującym kierunki priorytetowe, spełniającym rolę zarówno Krajowej Strategii, jak i Planu Działania, jest Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii na lata Krajowy Program jest aktem prawnym w randze rozporządzenia. Promuje on zrównoważone podejście do problemu narkotyków i narkomani, zachowując proporcje pomiędzy zadaniami z zakresu redukcji popytu, jak i ograniczenia podaży. Celem głównym programu jest Ograniczenie używania narkotyków i związanych z tym problemów społecznych i zdrowotnych. Osiągnięcie celu głównego realizowane jest w pięciu obszarach: I. Profilaktyka. II. Leczenie, rehabilitacja, ograniczanie szkód zdrowotnych i reintegracja społeczna. III. Ograniczenie podaży. IV. Współpraca międzynarodowa. V. Badanie i monitoring. W ostatnich latach dawał się zaobserwować wyraźny wzrost skali problemów wynikających z zażywania narkotyków. Działo się tak głównie za sprawą młodzieży, choć docierają także sygnały o wzroście zainteresowania narkotykami przez osoby dorosłe. Pojawiły się nowe substancje odurzające, a także nowe wzory ich zażywania. Od 1997 roku wyraźnie zmniejsza się liczba osób używających narkotyków dożylnie (np. polskiej heroiny ). Zadziałał tu prawdopodobnie głównie lęk przed zarażeniem wirusem HIV. Generalnie jednak od początku lat dziewięćdziesiątych odsetek uczniów sięgających po narkotyki wzrósł znacznie, osiągając średni poziom europejski. Jednak badania ESPAD z 2007 r. wskazują na pojawiające się zmiany tendencji. Wg Janusza Sierosławskiego, analizując dane z ostatnich lat, możemy zidentyfikować następujące trendy: Kontynuacja tendencji spadkowej liczby nadużywających substancji wziewnych. Po wieloletnim trendzie wzrostowym liczby osób nadużywających leków uspokajających i nasennych, zapoczątkowanym w 1997 r., w badaniach z 2007 r. zaobserwowano stabilizację, lub nawet nieznaczny spadek. W 1992 r. zaznaczyła się tendencja wzrostowa liczby osób nadużywających środków z grupy amfetaminy. Od 1997 r. tempo wzrostu było większe niż latach poprzednich. Ze skokowym wzrostem mieliśmy do czynienia w 2002 r. W 2003 r, i 2005 r. nadal obserwowaliśmy wzrost, ale o mniejszym nasileniu. Natomiast w badaniach z 2007 r. pojawiła się tendencja spadkowa. Zahamowanie trendu wzrostowego liczby osób eksperymentujących z przetworami konopi. Trend ten został zapoczątkowany w 1993 r. i przyspieszył w 1997 r. W 2002 r. notujemy dalsze przyspieszenie skali wzrostu, zaś od 2003 r. można mówić o stabilizacji, a w badaniach z 2007 r. zauważono znaczący spadek. Stabilizacja liczby osób nadużywających kokainy. Do 1996 r. spotykano w lecznictwie stacjonarnym tylko pojedyncze osoby nadużywające tego środka, w 1997 r. ich liczba skokowo wzrosła. Od 1998 r. notowano stabilizację, przerwaną spadkiem w 2001 r. i wzrostem w 2002 r. Od 2003 r. notujemy stabilizację na poziomie wyższym niż w końcówce lat dziewięćdziesiątych. Potwierdzają to także badania z 2007 r.

3 Badania z 2007 r. wykazują tendencję spadkową, jeśli chodzi o zażywanie ekstazy. Generalnie można stwierdzić, że porównując wyniki z 2007 r. z wynikami badań z lat 1995, 1997 i 2003, odnotowujemy załamanie się trendu wzrostowego eksperymentowania ze środkami odurzającym wśród badanej młodzieży szkolnej. Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii w Tomaszowie Lubelskim na rok 2014 jest kontynuacją poprzednich programów. Za opracowanie i realizację Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii odpowiada Burmistrza ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Tomaszowie Lubelskim. Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii realizowany jest przez Urząd Miasta w Tomaszowie Lubelskim. Kontrolę merytoryczną nad programem sprawuje Burmistrza ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W Tomaszowie Lubelskim w 2012 roku przeprowadzono kompleksową diagnozę zagrożeń społecznych w tym narkomanii. Wykonała je specjalistyczna firma: Ekspertyzy Badania Terapia EKSTER.. Młodzież w Tomaszowie Lubelskim a narkotyki. a) Mimo tego, że narkotyzowanie się nie jest przez uczniów Tomaszowa Lubelskiego postrzegane jako zjawisko powszechne, to jednak co czternasty szóstoklasista, czterech na dziesięciu uczniów III klasy gimnazjum i tyle samo uczniów II klasy szkoły ponadgimnazjalnej przyznaje się do kontaktów ze środkami odurzającymi (najczęściej jest to marihuana). 20% gimnazjalistów i 10% uczniów szkół ponadgimnazjalnych miało kontakt ze środkami odurzającymi w okresie 30 dni przed badaniem. b) Tylko co trzeci z badanych uważa, że jego rówieśnicy posiadają wystarczającą wiedzę o narkotykach i szkodliwych skutkach ich działania. c) 8% uczniów szkół średnich spotkało w szkole osobę rozprowadzającą narkotyki a poza szkołą 42%. Wśród gimnazjalistów odpowiednio: 16% i 34%. d) Młodzi ludzie mają przekonanie, że w narkotyki można najprędzej zaopatrzyć się na dyskotece czy w pubie, ale kupno środka odurzającego w innych miejscach też nie nastręcza trudności. Dorośli w Tomaszowie Lubelskim a narkotyki. a) 47% dorosłych ankietowanych mieszkańców Tomaszowa Lubelskiego uważa, że w ich okolicy łatwy jest dostęp do narkotyków. b) Zdecydowana większość dorosłych mieszkańców Tomaszowa Lubelskiego (94%) uważa, że za posiadanie narkotyków powinno się karać (wśród młodzieży takie przekonanie podziela 69% badanych). Na podstawie przeprowadzonych badań i wskazówek specjalistycznej firmy opracowano niniejszy program którego podstawowymi celami są: 1/ Rozpoznawanie specyfiki problemów narkomanii na terenie miasta Tomaszów Lubelski oraz potrzeb lokalnego środowiska w zakresie pomocy w ich rozwiązywaniu. 2/ Edukacja publiczna w zakresie: programy profilaktyczne w szkołach, działania z zakresu podnoszenia poziomu wiedzy społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania temu zjawisku, promocji zdrowego stylu życia, organizowania kampanii edukacyjnych obejmujących problematykę narkomanii,

4 współpraca ze świetlicą środowiskowa Krokus w zakresie programów profilaktycznych. 3/ Zmniejszenie rozmiarów aktualnie istniejących problemów narkomanii. 4/ Zapobieganie powstawaniu nowych problemów związanych z narkomanią i tworzeniu innych patologii społecznych. 5/ Zwiększenie zasobów niezbędnych do radzenia sobie z istniejącymi problemami. 6/ Stwarzanie warunków do prawidłowego rozwoju osobowościowego dzieci i młodzieży. I. Zasoby służące rozwiązywaniu lokalnych problemów alkoholowych: ds. Uzależnień, Pedagodzy szkolni, Punkt Konsultacyjno Informacyjny, Poradnia Odwykowa, Poradnia PsychologicznoPedagogiczna.

5 MIEJSKI PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W TOMASZOWIE LUBELSKIM NA 2014 ROK Zadanie 1 Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i osób zagrożonych uzależnieniem. Lp. Nazwa zadania Realizator Termin Prowadzenie zajęć terapeutycznych dla osób uzależnionych od narkotyków. Prowadzenie oddziaływań terapeutycznych służących zdrowieniu. Zadanie 2 Udzielanie rodzinom, w których występują problemy narkomanii, pomocy psychologicznej i prawnej. Lp. 3. Nazwa zadania Pomoc dla rodziców dzieci zażywających narkotyki poprzez: 1/ informowanie rodziców o formach pomocy dzieciom i młodzieży zażywających narkotyki, 2/ wykrywanie zagrożeń narkotycznych występujących w rodzinach, 3/ uświadamianie członkom rodzin zagrożeń wynikających z narkomanii, 4/ dokonywanie przez pracowników socjalnych diagnozy sytuacji w rodzinach dotkniętych problemem narkomanii, 5/ prowadzenie grup wsparcia dla rodziców dzieci uzależnionych od narkotyków. Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa: psychologicznego, pedagogicznego, terapeutycznego i prawnego. Prowadzenie punktu konsultacyjnego dla osób eksperymentujących z narkotykami i członków ich rodzin. Realizator Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Instytucje i organizacje Środki masowego przekazu Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna Instytucje i organizacje Punkt Konsultacyjno Informacyjny Koszt zadania w złotych 000,00 Łączny koszt zadania 000,00 zł. Termin

6 Zadanie 3 Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo wychowawczych i socjoterapeutycznych. Lp. Nazwa zadania Realizator Koszt zadania w złotych Termin Uwzględnianie problematyki narkomanii w miejskiej strategii rozwiązywania problemów społecznych, w szczególności w części dotyczącej diagnozy rozpowszechniania i używania narkotyków oraz planowania działań zapobiegawczych. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Placówki oświatowe Placówki oświatowe Wspieranie szkół podstawowych oraz gimnazjalnych w rozwijaniu działań profilaktycznych. Prowadzenie programów profilaktycznych i wprowadzenie programów alternatywnych jako element organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży. Organizowanie i prowadzenie pozaszkolnych programów profilaktycznych adresowanych do dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem oraz ich rodziców. Wspieranie merytoryczne kadry pedagogicznej przy opracowywaniu szkolnych programów profilaktycznych. Prowadzenie szkoleń podnoszących kwalifikacje zawodowe osób realizujących zadania profilaktyczne obejmujące problematykę narkomanii, w szczególności dla: 1/ pracowników szkół i placówek oświatowych, 2/ pracowników placówek opiekuńczo wychowawczych, 3/ pracowników socjalnych, 4/ wychowawców świetlic środowiskowych, 5/ kuratorów sądowych, 6/ strażników miejskich, 7/ funkcjonariuszy policji. ds. uzależnień Instytucje, organizacje, kluby i organizacje sportowe Instytucje i organizacje ds. uzależnień Świetlice profilaktyczne dla dzieci Organizacje ds. uzależnień Placówki oświatowe ds. uzależnień W trakcie roku szkolnego W trakcie roku szkolnego W trakcie roku szkolnego

7 7. Prowadzenie kampanii edukacyjnych obejmujących problematykę narkomanii adresowanych w szczególności do młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. 000 Łączny koszt zadania 1000,00 zł. Zgodnie z harmonogramem kampanii Zadanie 4 Wspomaganie działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów narkomanii. Lp. Nazwa zadania Realizator Termin Współpraca z organizacjami pozarządowymi, kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi z zakresu zapobiegania narkomanii. Organizowanie szkoleń dla realizatorów programu zadań z zakresu narkomanii. Instytucje i organizacje Osoby fizyczne Zadanie 5 Pomoc społeczna osobom uzależnionym i rodzinom osób uzależnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. Lp. Nazwa zadania Prowadzenie działań związanych z integracją społeczną osób uzależnionych; pomoc dzieciom narkomanów, w tym wspieranie świetlic opiekuńczo wychowawczych, wspieranie ruchów trzeźwościowych poprzez tworzenie bezpiecznych miejsc zdrowego stylu życia dla narkomanów po zakończonej terapii. Prowadzenie stałego systemu informacji na temat działań podejmowanych w zakresie rozwiązywania problemów narkotycznych. Realizator Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej Instytucje i organizacje Koszt zadania w złotych 000 Łączny koszt zadania 000,00 Termin Na realizację wyżej wymienionych zadań, została zabezpieczona w budżecie miasta kwota zł.

8 Ewaluacja Miejskiego Programu Przeciwdziałania Narkomanii Ewaluacja służy ocenie skuteczności działań podejmowanych w ramach realizacji Programu. Stanowi również podstawę jego modyfikacji. Ewaluacja jest współczesnym wymogiem realizacji każdego programu profilaktycznego. Sposób realizacji: Prowadzenie badań w zakresie: pełnego rozpoznania potrzeb populacji osób mających problemy z narkotykami w celu określenia priorytetów działań, monitoringu, dostępności, skuteczności, jakości oraz efektywności ekonomicznej różnych kategorii działań, monitoringu potrzeb i skuteczności działań profilaktyczno terapeutycznych wśród dzieci i młodzieży oraz monitoringu szkolnych programów profilaktyki.