Prosumenci na rynku energii w Polsce- idea, ramy prawne, szanse i bariery rozwoju Prof. zw. dr hab. inż. Waldemar Kamrat, Prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Zieliński Politechnika Gdańska X Konferencja Energetyka przygraniczna Polski i Niemiec doświadczenia i perspektywy Sulechów 21-22 listopada 2013 r.
Uwarunkowania formalno-prawne Planowanie w świetle postanowień prawa: -Polityka energetyczna Polski -Prawo energetyczne -Inne akty prawne Planowanie vs zarządzanie strategiczne : -Działania gmin -Działania firm energetycznych 2
Prosument - pojęcie, idea, ramy prawne(1) Konsument zaangażowany we współtworzenie i promowanie produktów ulubionej marki czy jednoczesną produkcję oraz konsumpcję dóbr i usług (Termin wprowadzony 1980 przez Alvina Tofflera, pisarza / futurystę)
Prosument - pojęcie, idea, ramy prawne(2) Definicja wg Projektu Ustawy o OZE: Prosument to wytwórca energii elektrycznej w mikroinstalacji w celu jej zużycia na potrzeby własne lub sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji w ilości nie większej niż 30% energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji w danym roku. Działalność prosumenta nie jest działalnością gospodarczą i nie wymaga wpisu do rejestru wytwórców energii w mikroinstalacji
Prosument - pojęcie, idea, ramy prawne(3) PROducent + konsument= PROSUMENT Prosumenci energii w Polsce formalnie jeszcze nie istnieją, bo jak na razie nie ma w tej kwestii przepisów
Przykładowa infrastruktura energetyczna z generacją rozproszoną (wg A. Iwana)
Zintegrowany system energetyczny Połączenie wytwarzania i dystrybucji Komunikacja IT w czasie rzeczywistym Czujniki i opomiarowanie w każdym urządzeniu Sterowanie zużyciem energii i dystrybucją Magazynowanie energii
Energetyka prosumencka/regionalna (wg : deenet, J. Starościka /SPIUG)
Zmiana filozofii podejścia do rynków energii Czy nastąpią radykalne zmiany w funkcjonowaniu tradycyjnego modelu wytwarzania, dostaw i handlu energią? Jeśli tak, to kiedy?? Jakie będą koszty???
Energetyka prosumencka vs zarządzanie strategiczne Analiza strategiczna Planowanie strategiczne Realizacja strategii 10
Planowanie strategiczne systemów zaopatrzenia w energię Cele planowania Kryteria oceny Sprzężenie zwrotne Analiza aktualnej sytuacji Analiza środków Model całościowy Optymalizacja Symulacja Długoterminowy plan ramowy i strategia wykonania Sprzężenie zwrotne 11
Bezpieczeństwo energetyczne cel zasadniczy Bezpieczeństwo energetyczne według ustawy Prawo Energetyczne to stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska
Systemowe pojęcie bezpieczeństwa Zachowanie bezpieczeństwa energetycznego jako zespół działań zmierzających do stworzenia takiego systemu prawno-ekonomicznego, który wymuszałby: - pewność dostaw energii - konkurencyjność - spełnienie wymogów ochrony środowiska
Niezawodność dostaw wystarczalność - zdolność systemu do pokrywania zagregowanego zapotrzebowania mocy i energii wszystkich odbiorców przez cały rozpatrywany okres, przy uwzględnieniu planowych i nieplanowych odstawień elementów systemu; bezpieczeństwo - zdolność systemu do funkcjonowania (w tym zachowania integralności) i realizacji swych funkcji pomimo występowania nagłych zakłóceń, jak np. zwarcia lub nagłe, awaryjne odstawienia elementów systemu
Energetyka prosumencka vs bezpieczeństwo energetyczne Czy to w ogóle jest możliwe? Jeśli tak, to jakie koszty?? Racjonalny mix energetyczny uwzględnienie energetyki prosumenckiej???
Technologie energetyki prosumenckiej Elektrownie wiatrowe Biogazownie Fotowoltaika Ogniwa paliwowe Pompy ciepła Generatory pływowe Turbiny wodne Mikrokogeneracja
Szanse i bariery rozwoju (1) Wysoki od lat i wzrastający koszt tradycyjnych materiałów konstrukcyjnych na małe elektrownie wiatrowe Konieczność poszukiwania nowych tworzyw tańszych stali, stopów metali nieżelaznych, materiałów kompozytowych na osnowie polimerowej
Szanse i bariery rozwoju (2) Biogazownie stosunkowo tanie w produkcji, ale agresywne surowce Bariera: powolna fermentacja (biokatalizatory?)
Szanse i bariery rozwoju (3) Fotowoltaika najdroższe źródło energii Postęp determinowany głównie przez sprawność materiałów fotowoltaicznych
Szanse i bariery rozwoju (4) Ogniwa paliwowe drogie, akceptowane jako źródła energii w środkach transportu, napędzie rakiet, dodatkowym źródle zasilania np.szpitali Postęp tanie źródła wodoru i tlenu (np. akumulatory wodoru, takie jak stopy cyrkonu, porowaty magnez, nanokryształy żelaza)
Możliwe scenariusze rozwoju energetyki prosumenckiej Dalszy wzrost udziału OZE w wytwarzaniu ciepła: energia słoneczna, geotermalna, biomasa Coraz większy udział kogeneracji w technice grzewczej zarówno dużej, jak i tzw. małej (mikro- i mała kogeneracja) Biogazownie we współpracy z instalacjami w kogeneracji i trójgeneracji Zwiększanie udziału kotłów kondensacyjnych w grupie urządzeń gazowych i olejowych Rozwój mikroinstalacji do wytwarzania energii elektrycznej wykorzystujących energię słoneczną i wiatrową Rozwój innych technologii jak np. wykorzystywanie efektywnego spalania odpadów do wytwarzania ciepła i energii elektrycznej
Romantyczna wizja czy rzeczywistość? Porównywanie kosztów energetyki prosumenckiej ( czasami subiektywne przedstawianie faktów / przeciwstawianie sobie różnorodnych technologii wytwarzania różnych rodzajów energii w tym z OZE). Jedno z najważniejszych zadań władz samorządowych, jakim jest zaopatrzenie w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe powinno stać się normalną praktyką we wszystkich gminach przy zapewnieniu konkurencyjności gospodarki i spełnieniu standardów bezpieczeństwa energetycznego ludności.
Zamiast zakończenia
Dziękujemy za uwagę