Uchwała Nr XXX/213/04 Rady Miejskiej w Drezdenku z dnia 30 listpada 2004 rku w sprawie: przyjęcia Prgramu Ochrny Śrdwiska dla Miasta i Gminy Drezdenk Na pdstawie art.18 ust. 1 i art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Praw chrny śrdwiska (Dz.U. nr 62 pz. 627, zmiany z 2001 r.; Dz.U. nr 115 pz.1229, zmiany z 2002 r.; Dz.U. nr 74 pz. 676, Dz.U. nr 113 pz. 984, Dz.U. nr 153 pz. 1271, M.P. nr 49 pz. 715, Dz.U. nr 233 pz. 1957, zmiany z 2003 r.; Dz.U. nr 46 pz. 392, Dz.U. nr 80 pz. 721, Dz.U. nr 80 pz. 717, Dz.U. nr 175 pz. 1693, Dz.U. nr 162 pz. 1568, Dz.U. nr 190 pz. 1865,, M.P. nr 50 pz. 782, M.P. nr 50 pz. 783, Dz.U. nr 217 pz. 2124, zmiany z 2004 r.; Dz.U. nr 19 pz. 177, Dz.U. nr 49 pz. 464, Dz.U. nr 70 pz.631, Dz.U. nr 91 pz.875, Dz.U. nr 92 pz. 880, Dz.U. nr 96 pz. 959, Dz.U. nr 121 pz. 1263, Dz.U. nr 49 pz. 464). uchwala się, c następuje: 1 Przyjmuje się Prgram Ochrny Śrdwiska dla Miasta i Gminy Drezdenk, treści kreślnej w załączniku d niniejszej uchwały. 2 Prgram pdlega aktualizacji c 4 lata, natmiast c 2 lata sprządza się raprty z wyknania prgramu. Uchwała wchdzi w życie z dniem pdjęcia. 3 Z-ca Przewdnicząceg Rady Miejskiej /-/ inż. Edward Buśk
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Uzasadnienie Plan Gspdarki Odpadami stanwi część Prgramu Ochrny Śrdwiska dla Miasta i Gminy Drezdenk. Opracwany zstał na pdstawie wytycznych zawartych w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 rku dpadach (Dz. U. Nr 62 pz. 628 z późn. zmianami). Zgdnie z art. 14 wskazanej ustawy wprwadzny zstał bwiązek sprządzania planów gspdarki dpadami na szczeblu krajwym, wjewódzkim, pwiatwym i gminnym. Opracwany Plan Gspdarki Odpadami dla Miasta i Gminy Drezdenk jest zgdny z twrznym systemem gspdarki dpadami w Plsce. Celem pracwania Prgramu Ochrny Śrdwiska i Planu Gspdarki Odpadami dla Miasta i Gminy Drezdenk jest wyznaczenie działań zmierzających d utwrzenia systemu gspdarwania dpadami zgdneg z bwiązującym prawem Rzeczpsplitej Plskiej raz Unii Eurpejskiej. W/w plan i prjekt zstały pzytywnie zapiniwane przez Zarząd Wjewództwa Lubuskieg raz przez Zarząd Pwiatu Strzeleck -Drezdeneckieg W związku z pwyższym pdjęcie uchwały uważa się za uzasadnine. 2
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk PROGR AM OCHR ONY ŚRODOWISKA dla MIASTA A I GMINY DREZDENKO Drezdenk, czerwiec 2004 r. 3
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Wyknawca pracwania: AM Trans Prgres Sp. z.., z siedzibą w Pznaniu przy ul. Sarmackiej 7 Autrzy: Adam Nwicki Marcin Knpczyński Andrzej Rudzki 4
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk SPIS TREŚCI: Z-ca Przewdnicząceg Rady Miejskiej... 1 1.1 Zasby i jakść wód pwierzchniwych płynących...60 1. ŚRODOWISKO PRZYRODY OŻYWIONEJ, OSADNICTWO, TURYSTYKA...120 2. OCHRONA GLEB...122 3. OCHRONA WÓD...123 4. OCHRONA POWIETRZA... 125 5. SUROWCE MINERALNE...126 6. OCHRONA PRZED HAŁASEM I PROMIENIOWANIEM...126 7. NADZWYCZAJNE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA... 127 8. EDUKACJA EKOLOGICZNA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA...127 5
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk I. WPROWADZENIE Dkument Prgram Ochrny Śrdwiska dla Gminy Drezdenk pwstał w efekcie zawarcia umwy z Gminą Drezdenk a firmą AM Trans Prgres sp. z.. z Pznania. Opracwanie niniejsze jest efektem dążenia władz samrządwych reginu d stwrzenia spójnej i jednlitej wizji rzwju, gdzie celem nadrzędnym jest zrównważny rzwój i chrna śrdwiska. Samrząd jest dpwiedzialny miedzy innymi za krewanie plityki miasta i gminy, która ma z jednej strny prwadzić d rzwju gspdarczeg bszaru, zaś z drugiej zapewnić racjnalne krzystanie z zasbów śrdwiska zgdne z zasadą zrównważneg rzwju. Plityka i działania w pszczególnych sektrach gspdarki i życia spłeczneg pwinny być prwadzne tak, aby zachwać zasby i walry śrdwiska w stanie zapewniającym trwałe i nie dznające uszczerbku mżliwści krzystania z nich zarówn przez becne, jak i przyszłe pklenia, przy jednczesnym zachwaniu trwałści prcesów przyrdniczych raz naturalnej różnrdnści bilgicznej. Isttą zrównważneg rzwju jest równe traktwanie racji spłecznych, eknmicznych i eklgicznych, c w praktyce znaczać będzie kniecznść łączenia zagadnień chrny śrdwiska z plityką rzwju pszczególnych dziedzin gspdarki. Praw chrny śrdwiska bwiązujące w Plsce d 1 października 2001 r. nakłada na Wójtów gmin raz Burmistrzów i Prezydentów miast bwiązek pracwania prgramu chrny śrdwiska. Obwiązek ustawwy jest frmalną przesłanką dla utwrzenia prgramu, istnieją jednakże przesłanki faktyczne, związane z planami rzwjwymi miasta i gminy. Naczelną zasadą przyjętą w Prgramie jest zasada zrównważneg rzwju, umżliwiająca harmnizację rzwju gspdarczeg i spłeczneg z chrną walrów śrdwiskwych. A więc, długterminwy cel prgramu mżna sfrmułwać następując: Rzwój przestrzenny raz spłeczn gspdarczy Gminy Drezdenk, pprzez uzyskanie takiej struktury, która w zrównważny i harmnijny spsób pzwli na wykrzystanie jeg zasbów dla pprawy warunków życia mieszkańców, przy zachwaniu i rewalryzacji najcenniejszych elementów śrdwiska przyrdniczeg i kulturweg. Cel ten jest zgdny z wizją rzwju Gminy Drezdenk w "Prgramie chrny śrdwiska wjewództwa lubuskieg". Jest nią wizja reginu realizująceg pdstawwe zasady zrównważneg rzwju, chrny śrdwiska, radząceg sbie z prblemami zanieczyszczenia pchdząceg z różnych źródeł raz dtwarzająceg wartści śrdwiska naturalneg i pwiększająceg różnrdnść bilgiczną bszarów. Obwiązek realizacji zasady zrównważneg rzwju spczywa na wszystkich bywatelach Plski. Wynika n z Knstytucji RP (art.5). Zrównważny rzwój jest naczelną zasadą plityki państw - człnków Unii Eurpejskiej i Organizacji Nardów Zjedncznych, jak również Plityki Eklgicznej Państwa. 6
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk II. MIEJSCE GMINNEGO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA W KSZTAŁTOWANIU POLITYKI ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Celem sprządzenia prgramu chrny śrdwiska w Gminie Drezdenk jest stwrzenie na szczeblu lkalnym pdstaw realizacji Plityki eklgicznej państwa, które wyznaczą: cele plityki eklgicznej na terenie gminy, w pdziale na cele krótkkreswe, średnikreswe i długkreswe, wybrane prirytety eklgiczne z uzasadnieniem ich wybru, rdzaj i harmngram działań eklgicznych, których pdejmuje się gmina, śrdki niezbędne d siągnięcia załżnych celów, w tym mechanizmy prawn eknmiczne i śrdki finanswe razuzyskanie zrzumienia, akceptacji i współudziału użytkwników śrdwiska w gminie, w realizacji zasad zrównważneg rzwju. Waga teg dkumentu jest tyle duża, że jak stanwi Ustawa Praw Ochrny Śrdwiska prgram uchwala Rada Gminy. Struktura Prgramu parta jest głównie zapisy dkumentów, którymi są: 1. Praw chrny śrdwiska z 27 kwietnia 2001 rku. Definiuje n gólne wymagania w dniesieniu d prgramów chrny śrdwiska pracwywanych dla ptrzeb wjewództw, pwiatów i gmin. Zgdnie z ustawą (Art.14 ust.1 ps), prgram chrny śrdwiska, na pdstawie aktualneg stanu śrdwiska, kreśla w szczególnści: cele eklgiczne, prirytety eklgiczne, rdzaj i harmngram działań preklgicznych, śrdki niezbędne d siągnięcia celów, w tym mechanizmy prawn-eknmiczne i śrdki finanswe. 2. Plityka eklgiczna państwa na lata 2003 2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 2010, dstswana d wymagań ustawy Praw chrny śrdwiska. Zgdnie z zapisami teg dkumentu Prgram winien definiwać cele średnikreswe (dla kresu 8-letnieg) i zadania na kres najbliższych czterech lat raz mnitring realizacji Prgramu i nakłady finanswe na jeg wdrżenie. Cele i zadania ujęte w kilku blkach tematycznych: cele i zadania charakterze systemwym; chrna dziedzictwa przyrdniczeg i racjnalne użytkwanie zasbów przyrdy; jakść śrdwiska i bezpieczeństw eklgiczne; zrównważne wykrzystanie surwców. Głównym celem plityki eklgicznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa eklgiczneg spłeczeństwa plskieg w XXI wieku raz stwrzenie pdstaw dla pracwania i realizacji strategii zrównważneg rzwju kraju. Prces integracji z Unią Eurpejską stanwi ważne wsparcie działań służących siągnięciu główneg celu plityki. Plityka Eklgiczna Państwa zakłada 3 etapy siągania swich celów: etap realizacji celów krótkkreswych w trakcie ubiegania się człnkstw w Unii Eurpejskiej, 7
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk etap realizacji celów średnikreswych, w pierwszym kresie człnkstwa w UE, zakładającym realizację prgramów dstswawczych (d 2010), etap realizacji celów długkreswych w ramach "Strategii zrównważneg rzwju Plski d 2025 r.", przygtwywanej przez RM w parciu rezlucję Sejmu RP, z dnia 2 marca 1999 r. Terminy zakńczenia pierwszeg i rzpczęcie drugieg etapu wdrażania plityki mgą wymagać aktualizacji w zależnści d rzeczywistych pstępów w prcesie integracji z UE. Pstęp we wdrażaniu plityki mżna będzie mierzyć wskaźnikami tempa wdrażania mdelu zrównważneg rzwju (np. wzrst PKB, wzrst pzimu życia mieszkańców, redukcja zużycia surwców, itd.) raz wskaźnikami stanu śrdwiska i efektywnści wdrażania plityki eklgicznej (np. pprawa jakści wód, pwietrza, zwiększenie wykrzystania dpadów, zlikwidwanie zaniku gatunków rślin i zwierząt, itd.). Realizacja plityki eklgicznej państwa zależy w znacznej mierze d spsbu zarządzania śrdwiskiem na wszystkich pzimach, ze szczególnym uwzględnieniem pdziału kmpetencji w nwej strukturze administracyjnej kraju. Zarówn pdstawwe zasady plityki eklgicznej państwa jak też cele i kierunki działań w ramach ww. etapów zstały zaadaptwane dla ptrzeb niniejszeg prgramu, zachwując wewnętrzne uwarunkwania wjewództwa lubuskieg. 3. Wytyczne d sprządzania prgramów chrny śrdwiska na szczeblu reginalnym i lkalnym", które pdają spsób i zakres uwzględniania plityki eklgicznej państwa w prgramach chrny śrdwiska raz wskazówki c d zawartści prgramów. W gminnym prgramie pwinny być uwzględnine: zadania własne gminy tzn. te przedsięwzięcia, które będą finanswane w całści lub częściw ze śrdków będących w dyspzycji gminy, zadania krdynwane, tzn. finanswane ze śrdków przedsiębirstw raz ze śrdków zewnętrznych, będących w dyspzycji rganów i instytucji szczebla wjewódzkieg i centralneg, bądź instytucji działających na terenie gminy, ale pdległych bezpśredni rganm wjewódzkim, bądź centralnym, W Prgramie uwzględnin również zapisy ustawy Praw chrny śrdwiska z 27 kwietnia 2001 (Art.14 ust.2, art. 18 ust.2) wskazujące, że prgram chrny śrdwiska przyjmuje się na 4 lata a Burmistrz zbwiązany jest d sprządzania c 2 lata raprtów wyknaniu Prgramu i przedstawiania ich Radzie Gminy. Kierując się pwyższymi zapisami, niniejszy Prgram pdaje: cele eklgiczne średnikreswe d 2011 rku, zadania d realizacji w latach 2004-2007, tzw. plan peracyjny, z uwzględnieniem wskazówek, mnitring realizacji Prgramu, aspekty finanswe wdrażania Prgramu. Załżn, iż Prgram musi mieć frmułę twartą c znacza, ze w przypadku zmiany wymagań prawnych, pjawiania się nwych prblemów, bądź nie wyknania niektórych przedsięwzięć w terminach przewidzianych w tym Prgramie - dkument pracwany w 2004 rku, będzie cyklicznie (c 4 lata) aktualizwany. Prgram chrny śrdwiska Gminy Drezdenk pzstaje w ścisłej relacji z "Prgramem chrny śrdwiska wjewództwa lubuskieg" i Prgramem chrny śrdwiska pwiatu strzeleck-drezdeneckieg raz strategiami i planami zagspdarwania przestrzenneg Gminy. Z dkumentów tych wynikają główne kierunki rzwju spłeczn -gspdarczeg mawianeg bszaru i związane z nimi kierunki presji na śrdwisk. 8
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Isttną rlę w prcesie definiwania plityki eklgicznej gmin pełnią zapisy zawarte zarówn w dkumencie pt. "II Plityka Eklgiczna Państwa" jak i uwarunkwania wynikające z integracji z UE raz specyfika bszaru wjewództwa lubuskieg i pwiatu strzeleck - drezdeneckieg (warunki naturalne, stan śrdwiska, rzwój gspdarczy i spłeczny, itp.). Szczególną uwagę zwraca się na zarządzanie śrdwiskiem parte systemwe pdejście, gdzie działania spłeczne, instrumentalne i infrmacyjne są traktwane na równi z działaniami inwestycyjnymi. Wynika t z faktu, że te pierwsze są knieczne dla krewania świadmści spłecznej i stwrzenia slidnej struktury plityki eklgicznej. Przykładem mgą być: edukacja spłeczeństwa i wymiana infrmacji, wykrzystanie i dalszy rzwój spłecznych, prawnych i finanswych instrumentów, ddzielnie lub w kmbinacji, zastswanie pdejścia samregulująceg rzwiązań systemwych, aktywne pszukiwanie mżliwści współpracy pmiędzy sektrem prywatnym i państwwym. Człnkstw Plski w Unii Eurpejskiej nakłada na nas bwiązek dstswania się d nrm przez nią przyjętych, także w zakresie chrny śrdwiska. Ustawdawstw Unii jest zrientwane alb na chrnę kreślnych kmpnentów, alb na regulację pewnych prcesów technlgicznych i prduktów w celu chrny zdrwia człwieka i śrdwiska. Zawiera też dyrektywy regulujące pstępwanie w związku z prcesami decyzyjnymi ważnymi dla chrny śrdwiska (np. dyrektywa w sprawie zintegrwaneg zapbiegania i kntrli zanieczyszczeń, dyrektywa w sprawie chrny czystści wód, itd.). Należy pdkreślić, ze niezbędnym i niezwykle isttnym czynnikiem w prcesie integracji eurpejskiej jest uwypuklenie rli tzw. zarządzania pr śrdwiskweg. Prblemem szczególnej wagi dla wjewództwa lubuskieg a w tym pwiatu strzeleck - drezdeneckieg i gminy Drezdenk jest spełnienie standardów eklgicznych Unii Eurpejskiej. Djście d tych wymagań będzie wiązał się przede wszystkim ze zmniejszeniem bciążenia śrdwiska dpadami, pprawą gspdarki wdn-ściekwej raz pprawą efektywnści wykrzystania energii i surwców naturalnych. Jakść śrdwiska przyrdniczeg gminy Drezdenka. Jakść śrdwiska przyrdniczeg gminy Drezdenk jest bardz zróżnicwana. Występują tu tereny dużej wartści przyrdniczej raz tereny pddane silniej antrppresji. Oprócz ww. elementów, dla planwania plityki chrny śrdwiska bardz ważne są: cena aktualneg stanu w zakresie gspdarki i przyjęte tendencje rzwjwe na najbliższe lata (dk. "Strategia rzwju wjewództwa lubuskieg") raz działania, które zstały już pdjęte w celu pprawy, bądź utrzymania aktualneg stanu śrdwiska. Ddatkwym czynnikiem jest stan świadmści eklgicznej mieszkańców gminy i chęć pdejmwania działań na rzecz chrny śrdwiska, c ma isttne znaczenie dla prcesu wdrażania prgramu. Mżliwści finanswe. Wdrżenie "Prgramu chrny śrdwiska" wiąże się z kniecznścią pniesienia ksztów związanych z realizacją pszczególnych działań. Oczywiście efektywnść wdrażania zależy także d stwrzenia racjnalneg systemu zarządzania śrdwiskiem, który t system wymusi właściwą strategię planwania budżetu. Niemniej jednak, mżliwści finanswe (śrdki zewnętrzne i wewnętrzne) są czynnikiem determinującym zarówn cele plityki chrny śrdwiska jak i strategię ich siągnięcia. W statnich latach craz częściej zauważa się, że zdbycie śrdków finanswych na działania wynikające z wielletnieg prgramu jest łatwiejsze niż na działania pjedyncze, częst ptrzebne, ale nie wynikające z wielletniej strategii. 9
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk III. UWARUNKOWANIA PRAWNE Rlę, zadania i gwarancje samdzielnści gminy w ustrju RP definiuje Knstytucja RP. W zakresie jej zadań leżą wszystkie sprawy publiczne znaczeniu lkalnym, niezastrzeżne ustawami na rzecz innych pdmitów. W spsób gólny zasadnicze zadania gminy definiuje Ustawa samrządzie gminnym. W szczegółwy sfrmułwane są ne w kł 170 ustawach, regulujących pszczególne sfery funkcjnwania administracji publicznej i rganizacji życia lkalnych spłecznści. Łączna ilść zapisów ich dtyczących wynsi blisk 800. Pnadt, samrząd gminny krzysta z regulacji kł 100 innych ustaw, na przykład Kdeksu spółek handlwych. Ustawdawstw dtyczące chrny śrdwiska bejmuje w swim zasadniczym zrębie siedemnaście aktów prawnych, w wersji niec rzszerznej dalszych dwadzieścia. Najważniejszych aktów wyknawczych, wydanych dtąd w parciu zapisy tych ustaw, jest kł 160. (Najważniejsze ustawy i kmpetencje z zakresu chrny śrdwiska umieszczn w aneksie niniejszeg dkumentu). Prgram chrny śrdwiska (POŚ) z jednej strny dzwierciedla pewne gólne zasady, które leżą u pdstaw plityki chrny śrdwiska w Unii Eurpejskiej, z drugiej dwłuje się d plityki eklgicznej naszeg państwa. Wspmniane zasady gólne t: zasada zrównważneg rzwju, która piera się na załżeniu, że plityka i działania w pszczególnych sektrach gspdarki i życia spłeczneg pwinny być prwadzne w taki spsób, aby zachwać zasby i walry śrdwiska w stanie zapewniającym trwałe, nie dznające uszczerbku, mżliwści krzystania z nich zarówn przez becne, jak i przyszłe pklenia. Istta zrównważneg rzwju jest równrzędne traktwanie racji spłecznych, eknmicznych i eklgicznych. zasada równrzędneg dstępu d śrdwiska przyrdniczeg, którą należy pstrzegać w następujących kategriach: sprawiedliwści międzypkleniwej zaspkajania ptrzeb materialnych i cywilizacyjnych becneg pklenia, z równczesnym twrzeniem i utrzymywaniem warunków d zaspkjenia ptrzeb innych pkleń, sprawiedliwści międzyreginalnej i międzygrupwej zaspkajania ptrzeb materialnych i cywilizacyjnych grup spłecznych i jednstek ludzkich w ramach sprawiedliweg dstępu d granicznych zasbów i walrów śrdwiska. równważenia szans pmiędzy człwiekiem a przyrdą zapewnienia zdrweg i bezpieczneg funkcjnwania w sensie fizycznym, psychicznym, spłecznym i eknmicznym jednstek ludzkich, przy zachwaniu trwałści pdstawwych prcesów przyrdniczych wraz z chrną różnrdnści bilgicznej. zasada przezrnści przewiduje, że rzwiązywanie pjawiających się prblemów eklgicznych pwinn następwać już wtedy, gdy pjawia się uzasadnine prawdpdbieństw, że prblem wymaga rzwiązania, a nie dpier wtedy, gdy istnieje pełne naukwe jeg ptwierdzenie. zasada uspłecznienia plityki eklgicznej pwinna być realizwana w gminie pprzez stwrzenie warunków d udziału bywateli w prcesie kształtwania mdelu zrównważneg rzwju, przy jednczesnym rzwju edukacji eklgicznej, 10
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk rzbudzaniu świadmści i wrażliwści eklgicznej raz kształtwaniu nwej etyki zachwań wbec śrdwiska naturalneg, zasada zanieczyszczający płaci która nakłada pełną dpwiedzialnść, w tym materialną za skutki zanieczyszczenia i stwarzania innych zagrżeń dla śrdwiska na ich sprawcę, zasada prewencji która zakłada, że przeciwdziałanie negatywnym skutkm dla śrdwiska naturalneg musi być pdejmwane na etapie planwania przedsięwzięć mgących negatywnie ddziaływać na śrdwisk, zasada skutecznści eklgicznej i efektywnści eknmicznej przy wybrze planwanych przedsięwzięć inwestycyjnych w zakresie chrny śrdwiska znacza ptrzebę minimalizacji nakładów inwestycyjnych na jednstkę uzyskaneg efektu eklgiczneg. Zasady d których dwłuje się Plityka eklgiczna państwa mają przede wszystkim na celu: Racjnalne użytkwanie zasbów naturalnych raz pprawę jakści śrdwiska. Przy sprządzaniu POŚ dla gminy Drezdenk uwzględnin cele i działania ujęte w II Plityce eklgicznej państwa raz uszczegółwiającej ją Plityce eklgicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010, Długkreswej strategii trwałeg i zrównważneg rzwju Plska 2025 i Nardwym prgramie przygtwania d człnkstwa w Unii Eurpejskiej. Prgram chrny śrdwiska dla gminy Drezdenk przygtwan w parciu następujące ustawy (wraz z aktami wyknawczymi): Ustawa samrządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 rku (Dz. U. 2001 Nr 142, pz. 1591 j.t., z późniejszymi zmianami), Ustawa chrnie przyrdy z 16 października 1991 rku (Dz. U. 2001, Nr 99, pz. 1079 j.t. z późniejszymi zmianami), Ustawa Praw chrny śrdwiska z 27 kwietnia 2001 rku (Dz. U. 2001 Nr 62, pz. 627 z późniejszymi zmianami), Ustawa utrzymaniu prządku i czystści w gminach z 13 września 1996 rku (Dz. U. 1996, Nr 132, pz. 662, z późniejszymi zmianami), Ustawa dpadach z 27 kwietnia 2001 rku (Dz. U. 2001, Nr 62, pz. 628, z późniejszymi zmianami), Ustawa pakwaniach i dpadach pakwaniwych z 11 maja 2001 rku (Dz. U. 2001, Nr 63, pz. 638, z późniejszymi zmianami), Ustawa zakazie stswania wyrbów zawierających azbest z 19 czerwca 1997 rku (Dz. U. 1997, Nr 101, pz. 628, z późniejszymi zmianami), Ustawa wprwadzeniu ustawy Praw chrny śrdwiska, ustawy dpadach raz zmianie niektórych ustaw z 27 lipca 2001 rku (Dz. U. Nr 100, pz. 1085, z późniejszymi zmianami), Ustawa nawzach i nawżeniu z 26 lipca 2000 rku (Dz. U. 2000, Nr 89, pz. 991), Ustawa chrnie gruntów rlnych i leśnych z 3 luteg 1995 rku (Dz. U. 1995, Nr 16, pz. 78, z późniejszymi zmianami), Ustawa przeznaczeniu gruntów rlnych d zalesienia a dnia 8 czerwca 2001 rku (Dz. U. 2001, Nr 73, pz. 764, z późniejszymi zmianami), Ustawa zagspdarwaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 rku (Dz. U. 1999, Nr 15, pz. 139 j.t., z późniejszymi zmianami), Ustawa lasach z dnia 28 września 1991 (Dz. U. 2000, Nr 56, pz. 679 j.t., z późniejszymi zmianami), 11
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Ustawa Praw wdne z 18 lipca 2001 rku (Dz. U. 2001, Nr 115, pz. 1229, z późniejszymi zmianami), Ustawa zbirwym zapatrzeniu w wdę i zbirwym dprwadzaniu ścieków z 7 czerwca 2001rku, (Dz. U. 2001, Nr 72, pz. 747, z późniejszymi zmianami). Zaprpnwane w prgramie działania są adekwatne d kmpetencji rganów samrządwych szczebla gminneg i dwłują się d przepisów prawnych, bwiązujących na dzień jeg sprządzenia. Pnadt Prgram chrny śrdwiska dla gminy Drezdenk jest skrdynwany z becnie bwiązującymi następującymi dkumentami planistycznymi: Prgram chrny śrdwiska wjewództwa lubuskieg wydany przez Urząd Marszałkwski Wjewództwa Lubuskieg Prgram chrny śrdwiska pwiatu strzeleck - drezdeneckieg wydany przez Starstw Pwiatwe w Strzelcach Krajeńskich. 12
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk IV. METODYKA OPRACOWANIA PROGRAMU Integracja Plski z Unią Eurpejską nakłada wymóg dstswywania wielu standardów d bwiązujących w krajach Unii. Oznacza t, że również metdlgia, struktura, zawartść, a także sam prces pracwywania prgramu chrny śrdwiska pwinny być zgdne ze standardami stswanymi w krajach Unii Eurpejski. Nwczesne planwanie plityki chrny śrdwiska wymaga zintegrwania jej z plitykami innych sektrów. Dlateg niniejszy Prgram pdaje nie tylk długterminwą plitykę w zakresie pszczególnych kierunków rzwjwych gminy i ich knsekwencji dla śrdwiska, ale także plitykę w zakresie pszczególnych elementów śrdwiska i uciążliwści. Taka knstrukcja Prgramu w jasny spsób nawiązuje d zasady zrównważneg rzwju. Prces knstruwania Prgramu prwadzny był w parciu tzw. twarte planwanie. Birąc pd uwagę załżenia strategii rzwju gspdarcz-spłeczneg kraju, uwarunkwania wynikające z plityki eklgicznej państwa i Unii Eurpejskiej, strategię rzwju wjewództwa lubuskieg i pwiatu strzeleck-drezdenecki, zachwując specyfikę teg bszaru, mżna pprzez "twarty" prces twrzenia zdefiniwać plitykę chrny śrdwiska, która będzie akceptwana przez głównych "aktrów" włącznych w zagadnienia chrny śrdwiska i rzumiejących ideę zrównważneg rzwju reginu. Dlateg też, pracwując ten Prgram, zwrócn szczególną uwagę, już w pczątkwych jeg etapach, na wymianę infrmacji i knsultacje pmiędzy administracją samrządwą szczebla gminneg. Takie pdejście prwadzi d zaangażwania wielu strn w prces pracwywania Prgramu (umżliwia im generwanie własnych idei c d kierunków plityki chrny śrdwiska, pracwywania strategii lub rzwiązywania knkretnych prblemów), c w efekcie ułatwia prces jeg wdrażania. Metdyka knstruwania Prgramu parta była kilka elementów, wśród których najważniejszymi były: Przegląd i cena aktualnych danych stanie śrdwiska gminy Drezdenk. Precyzwanie ptrzeb gminy Drezdenk w parciu "Prgram chrny śrdwiska wjewództwa lubuskieg" raz Prgram chrny śrdwiska pwiatu strzeleck - drezdeneckieg raz knsultacje z przedstawicielami administracji samrządwej szczebla gminneg raz spłecznści lkalnych. Określenie zasad budwy Prgramu i jeg wdrażania zgdnie z II Plityką Eklgiczną Państwa ustanwiną w nawiązaniu d ustawdawstwa unijneg, ukierunkwaneg na zintegrwaną chrnę wszystkich elementów śrdwiska - jak całści raz dpaswanie Prgramu d wytycznych zawartych w ustawie "Praw chrny śrdwiska", a dtyczących gminnych prgramów chrny śrdwiska. Opracwanie celów (d 2011 rku) i spsbu ich realizacji d rku 2007 (plan peracyjny). Uznanie kniecznści weryfikacji celów w dstępach 2-4 letnich. Prgram zstał party dane istniejące, a w przypadku ptrzeby przeprwadzenia ddatkwych ekspertyz czy pracwań, wpisan je jak niezbędne d wyknania w ramach realizacji celów krótkterminwych. Kncepcja Prgramu przewiduje sfrmułwanie zbiru celów eklgicznych raz działań niezbędnych dla ich siągnięcia. Określenie zbiru celów dbywa się w ścisłym związku z przewidywanym rzwjem pszczególnych dziedzin gspdarki gminy. Na tle głównych dziedzin rzwju i związanych z nimi kierunków presji na śrdwisk raz na pdstawie diagnzy i prgnzy stanu śrdwiska a także uwarunkwań plityki eklgicznej następuje sfrmułwanie celów średnikreswych chrny śrdwiska d rku 2010. 13
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Cele średnikreswe stanwią pdstawę dla kreślenia planu peracyjneg (d 2007 rku), z których następnie wynikają działania główne, pd które mgą być pdpisywane knkretne prjekty. Zgdnie z wymaganiami ustawy Praw chrny śrdwiska i Wytycznymi d sprządzania prgramów chrny śrdwiska na szczeblu reginalnym i lkalnym duży nacisk płżn na prces pracwania prgramu i na elastycznść jeg treści. Generalną zasadą prcesu jest włączanie spłecznści lkalnych zarówn w przygtwanie prgramu jak i jeg wdrażanie. Dlateg już w pczątkwych etapach prac nad Prgramem zwrócn szczególną uwagę na wymianę infrmacji i knsultacje pmiędzy przedstawicielami instytucji i rganizacji włącznych w zagadnienie chrny śrdwiska i rzwju spłeczngspdarczeg gminy. Prjekt Prgramu Gminneg, pracwany we współpracy z wielma partnerami, uzgdniny p przyjęciu przez rgan wyknawczy Gminy Drezdenk zstaje skierwany d zapiniwania przez dpwiednie Kmisje Rady Pwiatu i Marszałka Wjewództwa Lubuskieg. Kńcwym etapem prceduralnym, kńczącym prace nad Prgramem jest przyjęcie Prgramu przez Radę Gminy w frmie uchwały. 14
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk V. UWARUNKOWANIA MIĘDZYNARODOWE, KRAJOWE, WOJEWÓDZKIE I POWIATOWE WPŁYWAJĄCE NA KSZTAŁT PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY DREZDENKO 1. ZAŁOŻENIA I UWARUNKOWANIA PROGRAMU Przyjęte załżenia kreślające istniejące uwarunkwania raz przestrzeń frmalną raz prawną dla pracwania prgramu chrny śrdwiska pierają się na uwarunkwaniach zewnętrznych i wewnętrznych. Uwzględnin zarówn uwarunkwania wyższeg rzędu mające znamina uniwersalnych przynajmniej w kntekście mezreginalnym czyli dtyczących zarówn gminy Drezdenk jak i terenów sąsiednich w brębie bwiązująceg systemu prawneg. Traktwane są w niniejszym pracwaniu jak uwarunkwania zewnętrzne. Druga grupa uwarunkwań jest związana z zamierzeniami rzwjwymi gminy, które t dść precyzyjnie delimitują przyszły kształt rzwju w zakresie: gspdarczym, spłecznym jak i w kntekście ładu śrdwiskw - przestrzenneg gminy Drezdenk. 2. SYNTEZA WYTYCZNYCH WYNIKAJĄCYCH Z POLITYKI UNII EUROPEJSKIEJ Pdstawwe załżenia plityki eklgicznej VI Prgram działań Wspólnty Eurpejskiej w dziedzinie chrny śrdwiska na lata 2001 2010 pdkreśla, ze realizacja zrównważneg rzwju ma nastąpić pprzez pprawę śrdwiska i jakści życia bywateli UE. Kmisja Eurpejska wśród czterech prirytetwych bszarów działań wymienia "śrdwisk i zdrwie". VI Ramwy prgram działań UE pdnsi rangę chrny gleb i pwierzchni ziemi. Strategicznym celem plityki eklgicznej państwa, a także i wjewództwa lubuskieg, w tym bszarze jest zapbieganie zagrżenim zdrwia w śrdwisku i graniczenie ryzyka dla zdrwia wynikająceg z narażenia na szkdliwe dla zdrwia czynniki śrdwiskwe. 3. SYNTEZA WYTYCZNYCH WYNIKAJĄCYCH Z POLITYKI EKOLOGICZNEJ PAŃSTWA Załżenia zawarte w "Plityce Eklgicznej Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010" przyjętej uchwałą Sejmu Rzeczypsplitej Plskiej z dnia 8 maja 2003 r. przewidują realizację celów i zadań charakterze systemwym. Dkument ten wynika z realizacji wymgów cykliczneg sprządzania teg typu pracwań c zstał zawarte w ustawie Praw chrny śrdwiska. Dkument ten jest aktualizacją i uszczegółwieniem długkreswej II Plityki eklgicznej państwa. Odnsi t się głwnie d prirytetwych kierunków działania kreślnych w VI Prgramie działań Unii Eurpejskiej w dziedzinie śrdwiska. "Plityka Eklgiczna Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010" nie psiada właściweg prgramu wyknawczeg. Częściw adekwatne dla zdefiniwanych w pwyższym dkumencie celów jest Prgram wyknawczy d II Plityki Eklgicznej Państwa na lata 2002 2010 pracwany w rku 2002 r. Wytyczne d sprządzania prgramów chrny śrdwiska przygtwane przez Ministerstw Śrdwiska wskazują, iż cele i działania ujęte w Plityce eklgicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010, raz ujęte w tabelach w Prgramie wyknawczym d II Plityki eklgicznej państwa na lata 2002-2010 przedsięwzięcia inwestycyjne i pzainwestycyjne, pwinny być wykrzystywane przy 15
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk sprządzaniu miedzy innymi pwiatwych i gminnych prgramów chrny śrdwiska w trjaki spsób, jak: pdstawa wyjściwa d kreślenia zadań; analgię d sfrmułwania reginalnych lub lkalnych wskaźników siągniętych celów; inspirację d wprwadzenia tżsamych zadań na szczeblu reginalnym i lkalnym. Kmentwane dkumenty wskazują wytyczne w zakresie chrny chrna dziedzictwa przyrdniczeg i racjnalne użytkwanie zasbów przyrdy z szczególnym uwzględnieniem: chrny przyrdy i krajbrazu; chrny i zrównważny rzwój lasów; chrny gleb; chrny zasbów kpalin i wód pdziemnych; bitechnlgii i rganizmów zmdyfikwanych genetycznie. Jednym z głównych celów przedstawinych w Plityce jest zrównważne wykrzystanie surwców, materiałów, wdy i energii w tym: materiałchłnnść, wdchłnnść, energchłnnść i dpadwść gspdarki; wykrzystanie energii dnawialnej; kształtwanie stsunków wdnych i chrna przed pwdzią; raz dalsza pprawa jakści śrdwiska i bezpieczeństwa eklgiczneg z uwzględnieniem: pdstawwych załżeń dtyczących relacji "śrdwisk zdrwie"; jakści wód; zanieczyszczenie pwietrza; gspdarwanie dpadami; chemikalia w śrdwisku; pważne awarie przemysłwe; ddziaływanie hałasu; ddziaływanie pól elektrmagnetycznych. Klejnym celem jest przeciwdziałanie zmianm klimatu. Plan przewiduje cykliczną cena realizacji plityki eklgicznej z uwzględnieniem mnitringu i biegu infrmacji stanie śrdwiska raz wskaźników skutecznści plityki, ceny i raprty. Plityka wstępnie szacuje również nakłady na realizację wyznacznych celów w latach 2003-2006 i perspektywicznie d 2010 r. 16
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk 4. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE WYNIKAJĄCE Z POLITYKI EKOLOGICZNEJ PRZYJĘTEJ PRZEZ SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO 4.1 Uwarunkwania wynikające ze Strategii rzwju wjewództwa lubuskieg Najważniejszym dkumentem będącym pdstawą prgramwania rzwju wjewództwa jest Strategia rzwju wjewództwa lubuskieg. Wjewódzkie prgramy, w tym prgram chrny śrdwiska, są realizacją tej strategii. Zgdnie ze "Strategią rzwju wjewództwa lubuskieg.", racjnalne wykrzystanie zasbów śrdwiska wymaga: Ochrny przed zanieczyszczeniami wód pwierzchniwych i pdziemnych, Dalszeg graniczenia emisji zanieczyszczeń pwietrza, Zwiększenia skutecznści chrny przeciwpwdziwej, Racjnalizacji gspdarki dpadami stałymi, Ochrny przyrdy, pszerzenia bszarów wyskich walrach przyrdniczych raz racjnalne wykrzystanie zasbów leśnych, Wdrżenia eurpejskich nrm chrny śrdwiska. W pracach nad Prgramem wykrzystan przedsięwzięcia sprecyzwane w ramach następujących celów: Cel główny 1 Cel peracyjny 1.1. Cel peracyjny 1.3. Cel peracyjny 1.4. Cel peracyjny 1.5. Zapewnienie przestrzennej, gspdarczej i spłecznej spójnści reginu Zapewnienie sprawneg systemu kmunikacyjneg. Udsknalenie i rzbudwa infrastruktury technicznej, kmunalnej i spłecznej. Wszechstrnna współpraca transgraniczna i międzyreginalna. Osiągnięcie wyskiej umiejętnści krzystania ze śrdków Unii Eurpejskiej. Cel główny 2 Pdniesienie pzimu wykształcenia spłeczeństwa i zwiększenie ptencjału innwacyjneg nauki i gspdarki Cel peracyjny 2.2. Dstswanie kształcenia d ptrzeb rynku i uwarunkwań wynikających z prcesu integracji z UE. Cel główny 3 Cel peracyjny 3.2. Cel peracyjny 3.4. Cel peracyjny 3.5. Cel główny 4 Cel peracyjny 4.1. Cel peracyjny 4.2. Rzwój przedsiębirczści Stwrzenie reginalneg systemu wsparcia innwacji i transferu technlgii. Pza rlniczy rzwój terenów wiejskich. Restrukturyzacja i rerientacja twarwych gspdarstw rlnych i zakładów przetwórczych żywnści. Efektywne wykrzystanie śrdwiska naturalneg i kulturweg Rzwijanie świadmści eklgicznej. Wykrzystanie walrów śrdwiska i dziedzictwa kulturweg dla rzwju turystyki. 17
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk 4.2 Uwarunkwania wynikające z Planu zagspdarwania przestrzenneg wjewództwa lubuskieg Plan zagspdarwania przestrzenneg kreśla zasady rganizacji struktury przestrzennej reginu: pdstawwe elementy sieci sadniczej, rzmieszczenie infrastruktury spłecznej i technicznej, wymagania w zakresie chrny śrdwiska przyrdniczeg i chrny dóbr kultury - z uwzględnieniem bszarów pdlegających szczególnej chrnie. W PZPWL przyjęt cele główne i peracyjne rzwju reginu lubuskieg, zgdnie z treścią "Strategii Rzwju Wjewództwa Lubuskieg". Cele te są przestrzennie interpretwane w kierunkach zagspdarwania i w plityce przestrzennej w wymiarach lkalizacyjnych w 14 pwiatach lubuskich. W pracach nad Prgramem chrny śrdwiska wykrzystan zapisy PZPWL, dtyczące: kierunków i plityki zagspdarwania przestrzenneg wjewództwa lubuskieg, zwłaszcza następujących systemów: transprtweg, infrastruktury technicznej, przyrdniczeg, chrny przeciwpwdziwej, wnisków z PZPWL d gmin grupy pnadreginalnej, reginalnej i lkalnej, prpnwanych zadań rządwych i samrządu służących realizacji pnadlkalnych celów publicznych. 4.3 Uwarunkwania wynikające ze Strategii Rzwju wjewództwa lubuskieg Z klei załżenia wynikające z przyjętej Strategii rzwju wjewództwa skupiają się na następujących działaniach: Rzbudwa i mdernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu knkurencyjnści reginów. Rzbudwa i mdernizacja sieci transprtw-lgistycznych; Rzbudwa sieci telekmunikacyjnych i infrmatycznych; Rzbudwa i mdernizacja infrastruktury chrny śrdwiska; Rzwój funkcji metrplitalnych największych miast i zespłów miejskich; Restrukturyzacja i dywersyfikacja bazy eknmicznej reginów. Rzwój małych i średnich miast w reginach dminacji rlnictwa; Twrzenie i rzwój małych i średnich przedsiębirstw; Pdnszenie atrakcyjnści inwestycyjnej reginów; Rzwój sektra turystyki; Rzwój zasbów ludzkich; Rzwój ptencjału edukacyjneg szklnictwa średnieg i wyższeg; Rzwój szklenia zawdweg i kształcenia ustawiczneg; Mbilizacja ptencjału przedsiębirczści; Szklenie kadr administracji publicznej; Zwiększenie mbilnści zawdwej, sektrwej i przestrzennej zasbów pracy; Wsparcie bszarów wymagających aktywizacji i zagrżnych marginalizacją; Aktywizacja bszarów wiejskich; Aktywizacja gspdarcza bszarów ppegeerwskich; Aktywizacja gspdarcza miast dtkniętych upadkiem przemysłu; Aktywizacja ludnści na bszarach wielkmiejskich zagrżnych marginalizacją spłeczn gspdarczą; Rzwój międzynardwej współpracy reginów; 18
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Rzwój współpracy transgranicznej; Rzwój bezpśredniej współpracy wjewództw z reginami różnych krajów eurpejskich; Kształtwanie persnalnych i instytucjnalnych zasbów umżliwiających plskim reginm partnerską i efektywną współpracę międzynardwą. Nadmienić należy, iż zagadnienia związane z chrną śrdwiska występują w stpniu raczej niewielkim. Niewątpliwie pzstawin większe mżliwści klejnemu dkumentwi planistycznemu jakim jest Prgram chrny śrdwiska wjewództwa lubuskieg. Zarówn Strategia rzwju jak i Wjewódzki plan zagspdarwania przestrzenneg stwarza dść szerkie ramy zachwań. Niewątpliwie strategia będąca dkumentem wyższeg rzędu kreślając cele w ich wzajemnym, hierarchicznym i chrnlgicznym uprządkwaniu raz wyznaczając śrdki, które trzeba wykrzystać d siągnięcia tych celów nie traktuje chrny śrdwiska jak celu wyższeg rangą. Pjawia się jak jeden z elementów będących raczej swistym uwarunkwaniem niż szansą reginu. 4.4 Uwarunkwania wynikające z Prgramu Ochrny Śrdwiska Wjewództwa Lubuskieg 4.4.1 Zagrżenia dla wjewództwa zdefiniwane w Prgramie Ochrny Śrdwiska Wjewództw lubuskie pd względem wskaźników stanu śrdwiska naturalneg zajmuje bardz wyską lkatę w kraju: pierwsze miejsce w kraju pd względem lesistści, 5-te pd względem prcentwej pwierzchni szczególnych walrach przyrdniczych prawnie chrninej, 13-te miejsce w kraju pd względem emisji zanieczyszczeń pyłwych i 14-te pd względem emisji zanieczyszczeń gazwych z zakładów szczególnie uciążliwych dla czystści pwietrza, 5-te miejsce pd względem stpnia skanalizwania miast, a w dwóch największych miastach pnad 95% ludnści jest bsługiwana przez czyszczalnie ścieków. Głównymi źródłami pbru wdy na cele kmunalne są ujęcia pdziemne, charakteryzujące się wdą dbrej jakści, wymagającą jedynie prsteg uzdatniania w zakresie usuwania związków żelaza i manganu. Jednak pmim stsunkw krzystnej sytuacji, istnieje szereg zagrżeń śrdwiska, zdefiniwanych w dkumencie. Zagrżenia naturalne Zagrżenia naturalne występujące na bszarze wjewództwa lubuskieg związane są ze zjawiskami meterlgicznymi i hydrlgicznymi. Zjawiska meterlgiczne t głównie susza glebwa i wynikające stąd duże zagrżenie pżarwe terenów leśnych. Natmiast występujące lkalnie deszcze mgą być przyczyną zagrżeń pwdziwych, jednak są ne ściśle związane z cechami fizycznymi systemu hydrlgiczneg. Zagrżenia pwdziwe występują w szczególnści w dlinie Odry, Bbru, Nysy Łużyckiej, Warty i Nteci. Związane są ne głównie z migracją fal pwdziwych pwstałych pza bszarem wjewództwa, w górnych częściach zlewni tych rzek. Oprócz pwdzi padwych występują tzw. pwdzie rztpwe (głównie w dlinie Warty i Nteci) raz pwdzie zatrwe (Odra, Warta, Nteć). Zagrżeniem naturalnym gruntów rlnych i leśnych jest erzja, ale w wjewództwie lubuskim zagrżenie erzją wietrzną jest najniższe w kraju, natmiast erzją wdną pwierzchniwą i erzją wąwzwą niższe d średniej krajwej. Zagrżenia antrpgeniczne Zagrżenia antrpgeniczne dla śrdwiska naturalneg wynikają z działalnści człwieka, tj. wykrzystywaniem i przetwarzaniem zasbów. Źródłem presji na śrdwisk są pszczególne dziedziny gspdarki raz cdzienne bytwanie mieszkańców. Obszarami największym ptencjalnym zagrżeniu są bszary uprzemysłwine i zurbanizwane. 19
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Wśród zagrżeń śrdwiska związanych z gspdarką kmunalną należy wymienić: Ścieki kmunalne nieczyszczne lub niedstatecznie czyszczne. Największe zagrżenie występuje na terenach wiejskich, charakteryzujących się niskim stpniem skanalizwania przy równcześnie wyskim stpniu zwdciągwania. Odpady kmunalne. Zagrżeniem dla śrdwiska są składwiska nie dpwiadające wymaganim chrny śrdwiska raz tzw. dzikie wysypiska, szczególnie pza bszarami miast. Niską emisję zanieczyszczeń pwietrza, c znajduje dzwierciedlenie we wzrstach stężeń dwutlenku siarki i pyłu w pwietrzu w seznie grzewczym. Prblem niskiej emisji występuje zarówn w miastach jak i na terenach wiejskich. System transprtwy Stwarzający zagrżenia dla śrdwiska głównie z tytułu transprtu drgweg, w tym przede wszystkim tranzytweg (tzw. TIR), a więc emisja spalin, generwanie hałasu i wibracji, degradacja walrów przyrdniczych (w tym fragmentacja krytarzy eklgicznych) i krajbrazwych raz nadzwyczajne zagrżenia śrdwiska. Największe ptencjalne zagrżenie hałasem i emisją spalin występuje wzdłuż dróg krajwych (nr 2, nr 3, nr 22 i nr 32), w centrach miast w tczeniu gęstej zabudwy raz przejść granicznych gdzie następuje kncentracja ruchu tranzytweg. Pnadt, należy pamiętać zagrżeniu wynikającym z transprtu materiałów niebezpiecznych (drga nr 2, nr 3 i nr 22). Energetyka zawdwa i przemysł Źródł zagrżeń dla śrdwiska w związku z: emisją zanieczyszczeń d pwietrza, dprwadzaniem ścieków, wytwarzaniem dpadów, degradacją pwierzchni ziemi, zużywaniem zasbów naturalnych, emisją hałasu i awariami przemysłwymi. Inwestycje kreślane jak szczególnie szkdliwe dla śrdwiska i zdrwia człwieka, zlkalizwane w wjewództwie lubuskim t przede wszystkim: zakłady chemiczne, fermy trzdy chlewnej, zakłady garbarskie raz bazy paliw płynnych. Pwstawanie szkód w śrdwisku wiąże się także z wydbywaniem kpalin, zwłaszcza systemem dkrywkwym, który pwduje degradację pwierzchni terenu. W związku z wydbywaniem kruszyw naturalnych występują duże przebrażenia dlin rzecznych (np. dlina Bbru). W niektórych rejnach wjewództwa, tereny zdegradwane przez eksplatację węgla brunatneg stanwią barierę w rzwju śrdków miejskich (np. Łęknica). Turystyka i rekreacja. Jej rzwój, zwłaszcza niekntrlwany, skutkuje dzikim zagspdarwaniem bszarów cennych przyrdnicz raz zagrżeniem śrdwiska w związku z infrastrukturą techniczną nie zabezpieczającą w pełni śrdwiska (np. system kanalizacji i czyszczania ścieków) raz nadmierną liczbą turystów (w tym zmtryzwanych). Szczególnie niepkjące w wjewództwie lubuskim jest zjawisk maswej zabudwy letniskwej w rejnie szczególnie atrakcyjnych jezir, nie zharmnizwanej w ramach planów zagspdarwania przestrzenneg i bez właściwej infrastruktury technicznej. Rlnictw Pzstaje źródłem dpadów niebezpiecznych (pzstałści p śrdkach chrny rślin) raz zanieczyszczeń bszarwych, będących głównym zagrżeniem dla jakści wód pwierzchniwych. Isttnym zagrżeniem dla śrdwiska są też fermy tuczu trzdy chlewnej. Ze względu na właściwści gleb i warunki klimatyczne, na terenie wjewództwa lubuskieg istnieją dgdne warunki d rzwju intensywnej uprawy ziemniaków. Uprawy takie cechują się zazwyczaj bardz intensywnym nawżeniem i sztucznym nawadnianiem, c ułatwia migrację bigenów d wód pierwszeg pzimu wdnśneg i 20
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk pwduje ich zanieczyszczenie raz pprzez nadmierny pbór wód d nawdnień, występwanie kreswych deficytów wdy. 4.4.2 Wjewódzkie limity racjnalneg wykrzystania zasbów naturalnych i pprawy stanu śrdwiska Limity krajwe W "II Plityce eklgicznej państwa", przyjętej przez Sejm RP w sierpniu 2001 rku, zstały ustalne limity krajwe (d siągnięcia d 2010 rku), związane z racjnalnym wykrzystaniem zasbów naturalnych i pprawą stanu śrdwiska. Limity te nie zstały zmienine w "Plityce eklgicznej państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010". Są t: Zmniejszenie wdchłnnści prdukcji 50% w stsunku d stanu w 1990 r. (w przeliczeniu na PKB i wartść sprzedaną w przemyśle), Ograniczenie materiałchłnnści prdukcji 50% w stsunku d 1990 r. w taki spsób, aby uzyskać c najmniej średnie wielkści dla państw OECD (w przeliczeniu na jednstkę prdukcji, wartść prdukcji lub PKB), Ograniczenie zużycia energii 50% w stsunku d 1990 r. i 25% w stsunku d 2000 r. (w przeliczeniu na jednstkę prdukcji, wartść prdukcji lub PKB), Dwukrtne zwiększenie udziału dzyskiwanych i pnwnie wykrzystywanych w prcesach prdukcyjnych dpadów przemysłwych w prównaniu ze stanem z 1990 r, Odzyskanie i pwtórne wykrzystanie c najmniej 50% papieru i szkła z dpadów kmunalnych, Pełna likwidacja zrzutów ścieków nieczyszcznych z miast i zakładów przemysłwych, Zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń dprwadzanych d wód pwierzchniwych, w stsunku d stanu z 1990 r., z przemysłu 50%, z gspdarki kmunalnej (na terenie miast i siedli wiejskich) 30% i ze spływu pwierzchniweg - również 30%, Ograniczenie emisji pyłów 75%, dwutlenku siarki 56%, tlenków aztu 31%, niemetanwych ltnych związków rganicznych 4% i amniaku 8% w stsunku d stanu z 1990 r., D kńca 2005 r. wycfać z użytkwania etylinę i przejść wyłącznie na stswanie benzyny bezłwiwej (limit nie ma przeniesienia na limit wjewódzki). Limity wjewództwa lubuskieg Zarówn II PEP jak i ustawa Praw chrny śrdwiska nie pdają prcedur pdziału limitów krajwych na reginalne, c wynika z braku dstatecznych pdstaw planistycznych. Obecnie, w jednym knkretnym przypadku, a mianwicie w dniesieniu d gspdarwania dpadami, zstały kreślne limity wjewódzkie w ramach Wjewódzkieg Planu gspdarki dpadami. W Planie kreśln następujące cele szczegółwe d 2010 rku, będące równcześnie limitami wjewódzkimi: Odpady z sektra kmunalneg: Objęcie wszystkich mieszkańców wj. lubuskieg zrganizwaną zbiórką dpadów kmunalnych. Depnwanie na składwiskach nie więcej niż 65% wszystkich dpadów kmunalnych. Skierwanie w rku 2010 na składwiska nie więcej niż 75% (wagw) całkwitej ilści dpadów kmunalnych ulegających bidegradacji (w stsunku d rku 1995). Osiągnięcie w rku 2010 zakładanych limitów dzysku i recyklingu pszczególnych dpadów: pakwania z papieru i tektury: 50%, 21
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk pakwania ze szkła: 45%, pakwania z twrzyw sztucznych: 30%, pakwania metalwe: 45%, pakwania wielmateriałwe: 30%, dpady wielkgabarytwe: 50%, dpady budwlane: 40%, dpady niebezpieczne (z grupy dpadów kmunalnych): 50%. Odpady z sektra gspdarczeg: Udział gspdarcz wykrzystywanych dpadów przemysłwych w 2010 rku na pzimie 90% gólnej ilści dpadów wytwrznych. Bezpieczne dla śrdwiska unieszkdliwienie dpadów azbestwych raz dpadów i urządzeń zawierających PCB. Zanieczyszczenia wprwadzane d pwietrza - wg ceny jakści pwietrza w strefach w wjewództwie lubuskim wynika, że dla żadnej ze stref nie ma ptrzeby pracwywania prgramów chrny pwietrza, gdzie takie limity pwinny się znaleźć. Zanieczyszczenia dprwadzane d wód pwierzchniwych - prgram chrny wód, zawierający działania mające zapewnić dtrzymanie wymaganych pzimów jakści wód. Ustalając limit wjewódzki dla ładunków zanieczyszczeń dprwadzanych ze ściekami, mżna też będzie skrzystać z Krajweg prgramu czyszczania ścieków kmunalnych, gdzie zstaną kreślne wymagane zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń dprwadzanych d wód pwierzchniwych ze ściekami kmunalnymi i ściekami z zakładów przemysłu rlnspżywczeg dla pszczególnych aglmeracji. Obecnie na pdstawie aktualnych danych i planwanych działań mżna przyjąć, że d 2010 rku będzie miała miejsce pełna likwidacja zrzutów ścieków nieczyszcznych z miast i zakładów przemysłwych wjewództwa lubuskieg. Wjewódzkie limity graniczenia wdchłnnści i materiałchłnnści prdukcji raz zużycia energii są trudne d kreślenia, c wynika z braku dpwiednich wskaźników w dniesieniu d knkretnych prcesów technlgicznych bądź instalacji. Punktem dniesienia limitów krajwych jest rk 1990 a więc rk istnienia 49 wjewództw, c zasadnicz wpływa na trudnść kreślenia średniej wielkści ww. limitów dla bszaru nwych wjewództw. 4.4.3 Wjewódzkie prirytety prgramu chrny śrdwiska D wjewódzkich prirytetów w pszczególnych bszarach chrny śrdwiska należą: 1. Ochrna wód. Ochrna wód przed zanieczyszczeniami i nadmierną eksplatacją raz zabezpieczenie śrdwiska przed zagrżeniami związanymi z wdą (pwódź, susza), wymagają realizacji szeregu przedsięwzięć inwestycyjnych i pzainwestycyjnych. Główne kierunki działań w tym zakresie, w perspektywie d 2010 rku t: Ochrna zlewni Obrzycy i Obry, Ochrna zlewni Drawy, Ochrna zlewni jezir, Pprawa gspdarki wdn-ściekwej, zwłaszcza na bszarach wiejskich, Ograniczanie zanieczyszczeń bszarwych, Pprawa zabezpieczeń przeciwpwdziwych z uwzględnieniem chrny eksystemów wdnych w tym lasów łęgwych. 2. Ochrna pwierzchni ziemi przed dpadami. Dtyczy t przede wszystkim większeg wykrzystania dpadów kmunalnych, które becnie są głównie składwane. 22
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk Rzwiązanie teg prblemu wymaga wsparcia ze strny samrządu wjewództwa, pnieważ na szczeblu lkalnym mżliwści wprwadzenia systemwych rzwiązań są minimalne. Zgdnie z "Wjewódzkim Planem Gspdarki Odpadami" głównym celami d 2010 rku są: minimalizacja ilści wytwarzanych dpadów raz wprwadzenie systemwej gspdarki dpadami kmunalnymi, zapewniającej siągnięcie zakładanych limitów pdanych i wprwadzenie nwczesneg systemu unieszkdliwiania i gspdarczeg wykrzystania dpadów pwstających w sektrze gspdarczym. 3. Ochrna pwietrza przed zanieczyszczeniami i śrdwiska człwieka przed hałasem. Wymaga t przede wszystkim kntynuacji działań realizwanych dtychczas dla pprawy jakści pwietrza, zwłaszcza intensyfikacji działań ukierunkwanych na preklgiczne rzwiązania systemu transprtu. Główne kierunki działań t: Zmniejszenie emisji kmunikacyjnej, zwłaszcza na bszarach zurbanizwanych (Grzów Wlkp., Słubice), Zmniejszenie emisji niskiej, w miastach i na terenach wiejskich, Dalsze graniczanie emisji przemysłwej, Zmniejszenie negatywneg ddziaływania hałasu na człwieka i śrdwisk. 4. Ochrna dziedzictwa przyrdniczeg i racjnalne użytkwanie zasbów przyrdy. Dtyczy t przede wszystkim nweg pdejścia d chrny przyrdy, uwzględniająceg eurpejskie wymgi i dświadczenia w tym zakresie. Isttnymi zagadnieniami są również: chrna i zrównważny rzwój lasów raz chrna gleb. Główne kierunki t: Optymalizacja sieci bszarów chrninych, zapewniająca spójnść eklgiczną wjewództwa raz chrnę różnrdnści bilgicznej; Realizacja prgramów rln-śrdwiskwych; Zalesianie gruntów nieprzydatnych d prdukcji rlniczej lub zdegradwanych; Bieżąca rekultywacja wyrbisk peksplatacyjnych ; Rewitalizacja terenów dawnych wyrbisk górniczych. Oprócz wyżej wymieninych zagadnień, należy pdkreślić znaczenie działań systemwych, które wspmagają realizację zadań zarówn w zakresie pprawy jakści śrdwiska, jak i chrny dziedzictwa przyrdniczeg i racjnalneg użytkwania zasbów przyrdniczych raz zrównważneg wykrzystania surwców, materiałów, wdy i energii. Wśród zadań systemwych należy wymienić: Edukację eklgiczną mieszkańców. Współpracę z sąsiednimi wjewództwami i Brandenburgią, zwłaszcza w zakresie chrny wód, chrny przed pwdzią i chrny pwietrza atmsferyczneg. Prmwanie wdrażania systemów zarządzania śrdwiskweg (np. ISO 14 000, EMAS, itp.). Uwzględnianie w prgramach sektrwych zagadnień chrny śrdwiska (np. w rzwju transprtu, rzwju turystyki, itd.). Dsknalenie struktur zarządzania śrdwiskiem w skali wjewództwa. 5. UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE WYNIKAJĄCE Z POLITYKI EKOLOGICZNEJ PRZYJĘTEJ PRZEZ SAMORZĄD POWIATU STRZELECKO - DREZDENECKIEGO 23
Prgram Ochrny Śrdwiska na lata 2004-2007 dla Miasta i Gminy Drezdenk 5.1. Strategiczne cele rzwju pwiatu i jeg misja Strategia Zrównważneg Rzwju Pwiatu jest deklaracją przyszłeg stanu pwiatu, d któreg należy dążyć pprzez realizację celów. Strategia t ustalenie knkretnych celów mżliwych d siągnięcia raz metd, jakie zastsuje się realizując ustalne cele. Zgdnść realizacji zadania z zapisami strategicznymi jest jednym z kryteriów branych pd uwagę w przypadku ubiegania się śrdki pmcwe. Strategia pwiatu uwzględnia zapisy zawarte w Strategii Wjewództwa Lubuskieg raz bierze pd uwagę załżenia zawarte w strategii gmin: Strzelce Kraj., Drezdenk, Dbiegniew, Stare Kurw, Zwierzyn. Realizwanie strategicznych celów knieczne jest przy współudziale gmin, samrządu wjewódzkieg raz pdmitów gspdarczych z terenu pwiatu. Współpraca z pwiatami ściennymi, a głównie z pwiatem ziemskim grzwskim daje mżliwści wspólnych realizacji przedsięwzięć transgranicznych. D pdstawwych strategicznych celów związanych z chrną śrdwiska zaliczn: Cel główny: Zwiększenie szans rzwju w sektrze gspdarczym Cel peracyjny: Zachwanie naturalneg i czysteg śrdwiska. Opis celu: Działania zmierzające d graniczenia szkdliwych emisji zanieczyszczeń dla ludzi i śrdwiska. Wprwadzanie nwych technlgii przy jednczesnym maksymalnym zachwaniu śrdwiska naturalneg. Przedsięwzięcia: Krdynacja działań związanych z gspdarką dpadami. Zapbieganie pgarszaniu i stpniwa pprawa stanu czystści wód pwierzchniwych Wdrażanie unijnych nrm chrny śrdwiska. Nadzór nad inwestycjami preklgicznymi. Wspieranie budwy wiejskich klektrów ściekwych i współdziałanie z lkalnymi samrządami w tym zakresie. Pzyskanie śrdków z Funduszu Ochrny Śrdwiska raz Funduszy Przedakcesyjnych UE. Ppieranie inicjatyw zalesienia nieużytków i gruntów słabej klasyfikacji gleby Wyselekcjnwanie i prmwanie działań umżliwiających przyznanie certyfikatu ISO z zakresu chrny śrdwiska. Efekty: Pprawa stanu czystści śrdwiska. Przygtwanie pwiatu d standardów UE. Prmwanie terenów ze względu na walry przyrdnicze Pprawa warunków pracy i życia mieszkańców wsi raz zwiększenie atrakcyjnści terenu Pdmity uczestniczące: Samrządy lkalne, Wjewódzki Fundusz Ochrny Śrdwiska i Gspdarki Wdnej, instytucje zajmujące się zagadnieniami z zakresu chrny śrdwiska. Pwiązania z innymi celami: 24