PS.Pi.-II.20.21.25.0932-2-1/10 Protokół kontroli problemowej przeprowadzonej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w ChodzieŜy, ul. Krasińskiego 14, 64-800 ChodzieŜ, zwanym w dalszej części protokołu Ośrodkiem lub określanym skrótem MOPS. Nadzór nad realizacją zadań przez organy samorządu gminnego, w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej sprawuje Wojewoda Wielkopolski. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu: 1/ Monika Pieprz starszy inspektor wojewódzki jako kierownik zespołu; 2/ Irena Rakowicz inspektor wojewódzki; 3/ Joanna Banasiak inspektor wojewódzki w okresie od 8 do 23 lipca 2010 r., z przerwą w dniu 16 lipca 2010 r. na podstawie upowaŝnienia Wojewody Wielkopolskiego Nr KN.II.0939-315/10 z dnia 1 lipca 2010 r. akta kontroli str. 1 Kontrola obejmowała organizację i funkcjonowanie jednostki wiąŝące się z realizacją zadań określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami) oraz kwalifikacje kadry w okresie od 1 stycznia 2009 r. do dnia kontroli. Treść protokołu podlega udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), oprócz informacji stanowiących dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych dokonano następujących ustaleń: I. ORGANIZACJA PRACY OŚRODKA Ośrodek jest samodzielną jednostką organizacyjną Miasta ChodzieŜy, utworzoną na mocy Uchwały Nr XIII/55/90 Miejskiej Rady Narodowej w ChodzieŜy, z dnia 11 kwietnia 1990 r. w sprawie powołania Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy. Akta kontroli str. 2 1. Dane osoby kierującej MOPS Osoby kierujące jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej są obowiązane posiadać, co najmniej 3-letni staŝ pracy w pomocy społecznej oraz specjalizację z zakresu organizacji pomocy społecznej art. 122 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami) Kierownikiem Ośrodka od 7 listopada 2008 r. jest pani Arleta Galla. Pani A. Galla ukończyła studia wyŝsze magisterskie (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Studiów Edukacyjnych, kierunek pedagogika w zakresie pedagogiki pracy socjalnej, rok ukończenia 1997), oraz specjalizację z organizacji pomocy społecznej i 1
pracy socjalnej (Studia Podyplomowe na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu, rok ukończenia 2005). Akta kontroli str. 3-5 Pani A. Galla ma wieloletni staŝ pracy w pomocy społecznej, od 1988 r. jest zawodowo związana z jednostkami działającymi w zakresie pomocy społecznej (Zespół Opieki Zdrowotnej w ChodzieŜy, MOPS w ChodzieŜy - pracownik socjalny, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w ChodzieŜy - kierownik). Akta kontroli str. 6 2. Podstawy funkcjonowania Ośrodka: 1. Statut - nadany Uchwałą Nr XXXIX/359/2006 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 30 czerwca 2006 r. Zgodnie z 1 Statutu Jednostka budŝetowa zwana dalej jednostką nosi nazwę Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. 2 określa zakres terytorialny działania Ośrodka Siedzibą jednostki jest miasto ChodzieŜ. Jednostka działa na terenie miasta ChodzieŜ. W 3 określono przedmiot działania jednostki: 1. Jednostka realizuje zadania własne gminy w zakresie pomocy społecznej kierując się ustaleniami Burmistrza Miasta. 2. Jednostka realizuje w imieniu gminy zadania zlecone z zakresu administracji rządowej kierując się ustaleniami przekazywanymi przez wojewodę. 3. Statutowe zadania jednostki realizuje w oparciu o obowiązujące przepisy prawa w zakresie pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, zaliczek alimentacyjnych oraz innych przepisów, porozumień i uchwał rady gminy. 4. Ponadto jednostka wykonuje zadania wynikające z rządowych programów pomocy społecznej, ustaw i innych przepisów prawa mających na celu wsparcie osób i rodzin w rozwiązywaniu problemów społecznych oraz ochronę poziomu Ŝycia osób i rodzin, po zapewnieniu odpowiednich środków. - 4. Zmiany do Statutu: - Uchwała Nr XLIII/394/06 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 23 października 2006 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr XXXIX/359/06 z dnia 30 czerwca 2006 r. w sprawie nadania statutu Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w ChodzieŜy. Do podstawy prawnej funkcjonowania Ośrodka dodano ustawę z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. Nr 71 poz. 734 z on. zm.), co wiązało się z przekazaniem Ośrodkowi zadań związanych z realizacją dodatków mieszkaniowych. Zmiana została uzasadniona koniecznością usprawnienia obsługi interesantów korzystających z dodatków mieszkaniowych, którzy są jednocześnie w większości klientami MOPS. - Uchwała Nr XXVI/225/08 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 30 września 2008 r. w sprawie zmiany statutu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy. Do podstawy prawnej funkcjonowania Ośrodka dodano ustawę z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86 poz. 732 ze zmianami). Zmiana wynikała z przekazania Ośrodkowi zadań związanych z obsługą funduszu alimentacyjnego. Akta kontroli str. 7-8 2. Statut nadany Uchwałą Nr XLVIII/418/10 Rady Miejskie w ChodzieŜy z dnia 31 maja 2010 r. w sprawie nadania statutu Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w ChodzieŜy. Niniejsza Uchwała uchyliła wcześniej obowiązujące w tym zakresie akty prawne. Akta kontroli str. 9-12 2
3. Regulamin Organizacyjny Regulamin wprowadzony został Zarządzeniem Nr 3/2007 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy z 01.07.2007 r. Regulamin określa zakres działania i zadania Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy, zasady funkcjonowania, organizację, zakres działania kierownictwa i poszczególnych komórek organizacyjnych. Burmistrz Miasta ChodzieŜ udziela Kierownikowi MOPS upowaŝnień w zakresie spraw prowadzonych w Ośrodku, a wymaganych obowiązującymi przepisami. - 3 Kierownik kieruje pracą MOPS przy pomocy zastępcy oraz Głównego Księgowego i wykonuje uprawnienia zwierzchnika słuŝbowego wobec pracowników MOPS. Kierownik na czas swojej nieobecności powierza swoje obowiązki Zastępcy, a w razie ich łącznej nieobecności Głównemu Księgowemu. Zastępca Kierownika wykonuje zadania wyznaczone przez Kierownika MOPS. Główny Księgowy nadzoruje pracę pracowników zatrudnionych w sekcji finansów i świadczeń pomocy społecznej. - 8 Akta kontroli str. 13-14 W skład MOPS wchodzą: 1. Kierownik MOPS 2. Zastępca Kierownika 3. Główny Księgowy 4. Sekcja środowiskowa (pracownicy socjalni w rejonach) 5. Sekcja świadczeń rodzinnych i dodatków mieszkaniowych 6. Sekcja finansów i świadczeń pomocy siecznej 7. Sekcja organizacyjna: - stanowisko ds. kadr, płac i zamówień publicznych - stanowisko ds. analiz, planowania i sprawozdawczości, - stanowisko ds. BHP, 8. Samodzielne stanowisko radcy prawnego 9. Pracownicy obsługi - 11 Akta kontroli str. 15 4. Regulamin pracy Regulamin Pracy wprowadzono Zarządzeniem Nr 6/2008 Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy z dnia 1.10.2008 r. Regulamin pracy ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika. Akta kontroli str. 16 3. Czas pracy Ośrodka Ośrodek czynny jest: - w poniedziałki od godz. 8.00 do godz.. 16.00 - od wtorku do piątku: od godz. 7.30 do 15.30. Kierownik oświadcza: kierownik przyjmuje interesantów w godzinach pracy Ośrodka, a w razie jego nieobecności klienci przyjmowani są przez jego zastępcę. Akta kontroli str. 17 3
4. UpowaŜnienia Wójt (burmistrz, prezydent miasta) udziela kierownikowi ośrodka pomocy społecznej upowaŝnienia do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej naleŝących do właściwości gminy. UpowaŜnienie ( ) moŝe być takŝe udzielone innej osobie na wniosek kierownika ośrodka pomocy społecznej art. 110 ust. 7 i 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Burmistrz Miasta ChodzieŜ udzielił następujących upowaŝnień: upowaŝnienie dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej naleŝących do właściwości gminy Zarządzenie Nr 73/Or/2008 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 18 upowaŝnienie dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a takŝe do wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych Zarządzenie Nr 72/Or/2008 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 19 upowaŝnienie dla kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowań i wydawania decyzji administracyjnych w sprawach dodatków mieszkaniowych Zarządzenie Nr 74/Or/2008 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 20 upowaŝnienie dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do załatwiania spraw i wydawania decyzji dotyczących potwierdzania prawa do świadczeń opieki zdrowotnej - Zarządzenie Nr 75/Or/2008 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 21 upowaŝnienie dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń rodzinnych a takŝe do wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń rodzinnych - Zarządzenie Nr 76/Or/2008 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 22 pełnomocnictwo dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do dokonywania czynności prawnych w imieniu Gminy Miejskiej ChodzieŜ w zakresie objętym działalnością statutową MOPS Zarządzenie Nr 70/Or/08 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 23 upowaŝnienie dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do podejmowania w imieniu Gminy Miejskiej ChodzieŜ wszelkich czynności prawnych i faktycznych związanych z wnioskowaniem i realizacją (w tym rozliczeniem) projektu systemowego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007 2013 w Priorytecie VII Promocja integracji społecznej Zarządzenie Nr 71/Or/08 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 7 listopada 2008 r. Akta kontroli str. 24 upowaŝnienie dla Kierownika MOPS w ChodzieŜy do podejmowania w imieniu Gminy Miejskiej ChodzieŜ wszelkich czynności faktycznych i prawnych, w tym składania oświadczeń woli związanych z wnioskowaniem i realizacją w roku 2009 projektu systemowego Razem przeciw wykluczeniu realizowanego w ramach poddziałania 7.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 Zarządzenie Nr 35/09 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 21 maja 2009 r. Akta kontroli str. 25 4
upowaŝnienie dla Zastępcy Kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowań w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wydawania w tych sprawach decyzji administracyjnych Zarządzenie Nr 50/2008 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 11 sierpnia 2008 r. Akta kontroli str. 26 upowaŝnienie dla Zastępcy Kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w sprawach świadczeń rodzinnych Zarządzenie Nr 44/Or/07 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 11 czerwca 2007 r. Akta kontroli str. 27 upowaŝnienie dla Zastępcy Kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych w sprawach dodatków mieszkaniowych - Zarządzenie Nr 43/Or/07 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 11 czerwca 2007 r. Akta kontroli str. 28 upowaŝnienie dla Zastępcy Kierownika MOPS w ChodzieŜy do prowadzenia postępowania i wydawania decyzji administracyjnych wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz postępowania w sprawach zaliczki i do wydawania decyzji w tych sprawach Zarządzenie Nr 45/Or/07 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 11 czerwca 2007 r. Akta kontroli str. 29 upowaŝnienie dla Zastępcy Kierownika MOPS w ChodzieŜy do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej naleŝących do właściwości gminy Zarządzenie Nr 8/OA/2004 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 30 kwietnia 200 4 r. Akta kontroli str. 30 upowaŝnienie dla starszego pracownika socjalnego w MOPS w ChodzieŜy - p. XXX do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej naleŝących do właściwości gminy Zarządzenie Nr 75/2009 Burmistrza Miasta ChodzieŜy z dnia 17 sierpnia 2009 r. Akta kontroli str. 31 5. Skargi wnioski Kierownik udostępnił kontrolującym do wglądu dokument Księga skarg i wniosków. Jest to 16 - kartkowy zeszyt, z ponumerowanymi i przesznurowanymi stronami. Dokument nie został opatrzony datą załoŝenia. Do dnia kontroli brak wpisów. 6. Liczba ludności, rejonów opiekuńczych i pracowników socjalnych Ośrodek pomocy społecznej zatrudnia pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden pracownik socjalny na 2 tys. mieszkańców, nie mniej jednak niŝ trzech pracowników art. 110 ust. 11 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Liczba ludności miasta ChodzieŜy na dzień 30 czerwca 2010 r. wynosiła 19.561 osób. Akta kontroli str. 32 Kierownik Ośrodka poinformowała: Teren miasta podzielony jest na 7 rejonów opiekuńczych, przypisanych do 7 pracowników socjalnych. Akta kontroli str. 33 Ośrodek do 30 czerwca 2010 r. zatrudniał 12 pracowników socjalnych, z tego 7 w sekcji środowiskowej, 3 w sekcji świadczeń rodzinnych i dodatków mieszkaniowych, 1 w sekcji finansów i świadczeń pomocy społecznej, 1 w sekcji organizacyjnej na stanowisku ds. analiz, planowania i sprawozdawczości. 5
Z dniem 1 lipca 1 pracownik socjalny z sekcji środowiskowej przeszedł na emeryturę, na dzień kontroli w Ośrodku zatrudnionych było 6 pracowników socjalnych pracujących w rejonie, tym samym na 1 pracownika w rejonie przypada 3.260 mieszkańców. Akta kontroli str. 34-36 Kierownik oświadczyła: Wszyscy pracownicy socjalni sekcji środowiskowej posiadają identyczne zakresy czynności ( ). Do podstawowych obowiązków pracowników socjalnych naleŝy świadczenie pracy socjalnej w środowisku, w tym przeprowadzanie rodzinnych wywiadów środowiskowych poza siedzibą Ośrodka. Akta kontroli str. 37-38 PowyŜsze znajduje potwierdzenie w zakresach czynności pracowników socjalnych przedłoŝonych kontrolującym, z których wynika, iŝ podstawowym ich obowiązkiem jest praca socjalna w środowisku, poza siedzibą Ośrodka, stanowiąca nie mniej niŝ 50% dziennego wymiaru czasu pracy. Akta kontroli str. 39-44 W dalszej części oświadczenia Kierownik wyjaśnia: Oprócz pracowników socjalnych sekcji środowiskowej, w Ośrodku zatrudnionych jest równieŝ trzech pracowników socjalnych w sekcji świadczeń rodzinnych i dodatków mieszkaniowych, do których obowiązków naleŝy m.in.: prowadzenie postępowania w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń rodzinnych oraz alimentacyjnych, a takŝe postępowanie wobec dłuŝników alimentacyjnych, przygotowywanie decyzji administracyjnych w sprawach świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, opracowywanie i analiza sprawozdań dotyczących realizowanych świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, ustalanie uprawnień do opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenie społeczne w stosunku do osób uprawnionych, sporządzanie i przekazywanie zbiorów centralnych. Akta kontroli str. 37-38 Zakresy czynności tych pracowników nie uwzględniają obowiązku świadczenia pracy socjalnej w środowisku, poza siedzibą Ośrodka. Akta kontroli str. 45-53 Kierownik informuje: Zatrudnienie tychŝe pracowników na stanowisku pracowników socjalnych spowodowane było chęcią zatrudnienia osób o kwalifikacjach gwarantujących wysoką jakość pracy z klientami MOPS ( ). Ponadto zatrudnienie pracowników na stanowiskach pracowników socjalnych daje pracodawcy większe moŝliwości ewentualnych zmian organizacyjnych i kadrowych stosownie do zmieniających się bieŝących potrzeb Ośrodka. Akta kontroli str. 37-38 Do obowiązków osoby zatrudnionej na stanowisku starszego pracownika socjalnego w sekcji finansów i świadczeń z pomocy społecznej naleŝy m.in.: przyjmowanie wywiadów i dokumentacji o udzielenie świadczenia, sprawdzanie prawidłowości danych zawartych w wywiadach, udzielanie świadczeń w róŝnych formach osobom i rodzinom zakwalifikowanym do pomocy społecznej, przygotowywanie decyzji dotyczących przyznawania świadczeń pomocy społecznej w sprawach w zakresie zadań własnych i zleconych gminie oraz wynikających z rządowych programów, wprowadzanie i generowanie danych z systemu informatycznego POMOST, wystawianie i wydawanie zaświadczeń o korzystaniu lub nie ze świadczeń pomocy społecznej, organizacja zbiórek Ŝywności, sprzętu i innych artykułów oraz ich rozdawnictwo, współpraca z Pilskim Bankiem śywności. Akta kontroli str. 37-38 Zakres czynności w/w pracownika nie obejmuje obowiązku świadczenia pracy socjalnej w środowisku. Akta kontroli str. 54-57 6
Do zakresu obowiązków starszego specjalisty pracy socjalnej zatrudnionego w sekcji organizacyjnej na stanowisku ds. analiz, planowania i sprawozdawczości naleŝy m.in.: opracowywanie planów i programów działań, w tym planów finansowo-rzeczowych z zakresu pomocy społecznej, analiza danych i opracowanie sprawozdań dotyczących świadczeń pomocy społecznej z programów rządowych, realizacja zadań wynikających z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wraz z rozliczeniem tych zadań, a takŝe sprawozdawczość i prowadzenie dokumentacji obowiązującej z MOPS w tym zakresie, generowanie z systemu informatycznego POMOST zbiorów centralnych, sprawozdań i innych danych wymaganych przepisami prawa. Do obowiązków w/w pracownika nie naleŝy praca socjalna. Akta kontroli str. 58-61 Kierownik ponadto wyjaśnia: informuję, iŝ w roku bieŝącym planowane są zmiany w zakresie organizacji pracy pracowników Ośrodka. Akta kontroli str. 37-38 7. Legitymacje pracowników socjalnych, ewidencjonowanie wyjść słuŝbowych. Pracownik socjalny przeprowadzający wywiad okazuje legitymację pracownika socjalnego. Wzór legitymacji pracownika socjalnego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia - 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. Nr 77, poz. 672 ze zmianami. Pracownicy socjalni, zatrudnieni w Ośrodku, do których obowiązków naleŝy wykonywanie pracy w terenie posiadają legitymacje słuŝbowe. Legitymacje mają format 148 x 103 mm, kolor zielony. Na pierwszej stronie znajduje się pieczęć Ośrodka, napis: Legitymacja pracownika socjalnego, numer legitymacji. Na drugiej stronie umieszczone jest zdjęcie pracownika, dane pracownika (imię i nazwisko), podpis, nazwa pracodawcy. Strona trzecia zawiera informację o uprawnieniach do przeprowadzania wywiadów środowiskowych, datę wydania legitymacji, podpis osoby wydającej legitymację, informację o waŝności legitymacji. Na czwartej stronie znajduje się zapis z art. 105, 121 ust.1 i 2 ustawy o pomocy społecznej. Akta kontroli str. 62-67 Wszyscy pracownicy potwierdzili odbiór legitymacji. Akta kontroli str. 68 Pracownicy Ośrodka odnotowują wyjścia słuŝbowe w rejestrze Ewidencja wyjść w godzinach słuŝbowych. W ewidencji odnotowana jest data wyjścia, imię i nazwisko pracownika, rodzaj wyjścia (słuŝbowe, prywatne, delegacja itp.), godzina wyjścia i powrotu, cel wyjścia słuŝbowego, podpis pracownika. Akta kontroli str. 69-72 Pracownicy socjalni sekcji środowiskowej prowadzą dodatkowo indywidualne zeszyty wyjść, w których rejestrują szczegółowy przebieg pracy w terenie data wyjścia, dane odwiedzanej osoby lub rodziny, adres, rodzaj wykonanych czynności, czas pracy poza siedzibą Ośrodka. Na podstawie sprawdzonej ewidencji wyjść słuŝbowych pracowników socjalnych, ustalono, Ŝe czas ich pracy poza siedzibą jednostki stanowi ponad połowę ogólnego czasu pracy, a tym samym świadczenie pracy socjalnej w środowisku i przeprowadzanie wywiadów środowiskowych naleŝy do ich podstawowych obowiązków. 8. Kwalifikacje pracowników socjalnych Pracownikiem socjalnym moŝe być osoba, która spełni, co najmniej jeden z niŝej wymienionych warunków: 7
1) posiada dyplom ukończenia kolegium pracowników słuŝb społecznych; 2) ukończyła studia wyŝsze na kierunku praca socjalna 3) do dnia 31 grudnia 2013 r. ukończyła studia wyŝsze o specjalności przygotowującej do zawodu pracownika socjalnego na jednym z kierunków: a) pedagogika, b) pedagogika specjalna, c) politologia, d) polityka społeczna, e) psychologia, f) socjologia, g) nauki o rodzinie - art. 116 ust. 1 pkt 1-3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Osoby, które przed dniem 1 maja 2004 r. ukończyły studia wyŝsze na kierunkach: pedagogika, psychologia, politologia i nauki społeczne lub socjologia, mogą wykonywać zawód pracownika socjalnego art. 156 ust. 1a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Pracownicy socjalni, zatrudnieni w sekcji środowiskowej posiadają następujące kwalifikacje: Pani XXX zatrudniona na stanowisku starszego specjalisty pracy socjalnej, ukończyła studia wyŝsze zawodowe na kierunku pedagogika w zakresie pracy socjalnej (WyŜsza Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy, 2000 r.), oraz uzupełniające studia magisterskie na kierunku pedagogika o specjalności praca socjalna z rodziną (Uniwersytet Szczeciński - lipiec 2010 r.). Pani XXX zatrudniona na stanowisku specjalisty pracy socjalnej, ukończyła Policealne Studium Zawodowe w Bydgoszczy i uzyskała tytuł zawodowy - pracownik socjalny (1989 r.) oraz specjalizację w zawodzie pracownik socjalny (specjalizacja zorganizowana przez Urząd Marszałkowski w Poznaniu 2007 r.). Pani XXX zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego, ukończyła Policealne Studium Zawodowe w Bydgoszczy i uzyskała tytuł zawodowy pracownik socjalny (1992 r.). Pani XXX zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego - ukończyła Policealne Studium Zawodowe w Bydgoszczy i uzyskała tytuł zawodowy pracownik socjalny (1991 r.). Pani XXX zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego, ukończyła Policealne Studium Zawodowe w Pile i uzyskała tytuł zawodowy pracownik socjalny (1992 r.). Pani XXX zatrudniona na stanowisku starszego pracownika socjalnego ukończyła Państwową Szkołę Pracowników Socjalnych w Poznaniu i uzyskała tytuł zawodowy pracownik socjalny (1970 r.), z dniem 1.07.2010 r. przeszła na emeryturę. Pani XXX zatrudniona na stanowisku pracownika socjalnego (od 1.12.2007 r.) ukończyła studia wyŝsze magisterskie na kierunku pedagogika w zakresie pracy socjalnej (Akademia Pomorska w Słupsku 2008 r.). Akta kontroli str. 73-75 9. Szkolenia pracowników Przy wykonywaniu zadań pracownik socjalny jest obowiązany podnosić swoje kwalifikacje zawodowe poprzez udział w szkoleniach i samokształcenie art. 119 ust. 2 pkt 6 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Pracownicy socjalni, w kontrolowanym okresie uczestniczyli w następujących szkoleniach: - Ustawa o pomocy społecznej w praktyce (organizator Firma M&M z Krakowa) uczestniczyli wszyscy pracownicy socjalni oraz radca prawny, - Przemoc domowa praca socjalna z rodziną dotkniętą przemocą (organizator ROPS w Poznaniu),osoby uczestniczące: p. XXX, XXX, XXX; - Kontrakty socjalne i tworzenie indywidualnych programów aktywizacji osób zagroŝonych wykluczeniem (organizator ROPS w Poznaniu), osoby uczestniczące: p. XXX,XXX, XXX, XXX; 8
- Praca z trudnym klientem (organizator ROPS w Poznaniu), osoby uczestniczące: p. XXX; - Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie rola i zadania samorządów (organizator Ośrodek Twórczej Interwencji w Krakowie), osoby uczestniczące: p. XXX; - Rehabilitacja społeczna osób z zaburzeniami psychicznymi i upośledzeniem umysłowym (organizator ROPS w Poznaniu), osoby uczestniczące: p. XXX, XXX. Kierownik Ośrodka uczestniczył w następujących szkoleniach: - Co nowego w pomocy społecznej aktualne problemy (organizator Ośrodek Twórczej Interwencji w Krakowie), - System przeciwdziałania przemocy w rodzinie na poziomie samorządów w kontekście przyjętej przez Radę Ministrów nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Studio Profilaktyki Społecznej Kraków), - Zarządzanie Ośrodkiem Pomocy Społecznej (OTI Kraków), - Wypalenie zawodowe kadry socjalnej (ROPS Poznań), - Fundusz Alimentacyjny, świadczenia rodzinne (organizowane przez Firmę M&M Kraków), - Ustawa o pomocy społecznej w praktyce (organizowane przez Firmę M&M Kraków). Zastępca Kierownika uczestniczył w następujących szkoleniach: - Co nowego w pomocy społecznej aktualne problemy (organizator Ośrodek Twórczej Interwencji w Krakowie), - Fundusz Alimentacyjny, świadczenia rodzinne (organizowane przez Firmę M&M Kraków), - Ustawa o pomocy społecznej w praktyce (organizowane przez Firmę M&M Kraków). - Świadczenia rodzinne 2010 (OTI Kraków). Ponadto w szkoleniach brali udział pozostali pracownicy Ośrodka: - Główna Księgowa - Księgowanie funduszu alimentacyjnego i polityka rachunkowości w jednostkach pomocy społecznej, Najnowsze wytyczne Ministerstwa Finansów dotyczące schematu księgowań i aktualizacji FA. Nowa ustawa o finansach publicznych i jej wpływ na funkcjonowanie jednostek pomocy społecznej, Prawidłowość funkcjonowania Ośrodka Pomocy Społecznej w świetle obowiązujących przepisów, - Starszy referent p. XXX - Zasady przetwarzania, przechowywania i opracowywania dokumentów niejawnych w ośrodku pomocy społecznej, Fundusz alimentacyjny, świadczenia rodzinne, Przemoc domowa praca socjalna z rodziną dotkniętą przemocą, - Starszy referent p. XXX - Fundusz alimentacyjny, świadczenia rodzinne, Praca z trudnym klientem, - Starszy specjalista ds. dodatków mieszkaniowych p. XXX Praca z trudnym klientem, - Referent ds. świadczeń pomocy społecznej p. XXX Ochrona danych osobowych prawo i praktyka, - Administrator p. XXX Fundusz alimentacyjny, świadczenia rodzinne, - psycholog p. XXX Polityka gmin w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, - Starszy referent ds. kadr, płac i zamówień publicznych p. S.S. Prawidłowość funkcjonowania ośrodka pomocy społecznej w świetle obowiązujących przepisów. Akta kontroli str. 76-79 Ponadto p. XXX, zatrudniona na stanowisku starszego specjalisty pracy socjalnej podniosła swoje kwalifikacje zawodowe poprzez ukończenie uzupełniających studiów magisterskich na 9
kierunku pedagogika o specjalności praca socjalna z rodziną (Uniwersytet Szczeciński, data ukończenia 1.07.2010 r.). Akta kontroli str. 34-36 10. Warunki lokalowe Ośrodka Ośrodek mieści się w kilkukondygnacyjnym budynku, pomieszczenia Ośrodka usytuowane są na parterze i pierwszym piętrze. Do budynku prowadzą 2 wejścia: główne od strony ulicy Krasińskiego (z niewielkim stopniem ok. 20 cm na zewnątrz) i boczne na klatkę schodową prowadzącą schodami do pomieszczeń Ośrodka. Przy wejściu głównym, na zewnątrz, po prawej stronie znajduje się dzwonek, zamontowany na wysokości ok. 1 metra, z sygnałem dźwiękowym odbieranym w pomieszczeniach pracowników sekcji świadczeń rodzinnych i dodatków mieszkaniowych (ze względu na ich stałą obecność w Ośrodku). Na parterze usytuowane są: 1. Pomieszczenia rejonowych pracowników socjalnych 1 duŝe biuro podzielone niepełnymi ścianami działowymi na 3 sektory. W prawym i lewym sektorze pracuje po 2 pracowników socjalnych (2 stanowiska pracy i 2 stanowiska komputerowe), w środkowym (na wprost wejścia) 3 pracowników (3 stanowiska pracy i 3 stanowiska komputerowe). Stanowiska pracy są otwarte, skumulowane na niewielkiej przestrzeni, umoŝliwiające na przysłuchiwanie się i wgląd w dokumentację danego klienta kompletowaną na biurku, zarówno innym pracownikom jak i osobom postronnym, bez moŝliwości zapewnienia prywatności klientom obsługiwanych przez pracowników. 2. Pomieszczenia pracowników sekcji świadczeń rodzinnych i dodatków mieszkaniowych, składające się z 3 pokoi. W pierwszym pomieszczeniu (przechodnim) wydawane są druki, pracuje w nim osoba zajmująca się dodatkami mieszkaniowymi. Po prawej stronie znajduje się otwarte pomieszczenie osób zajmujących się funduszem alimentacyjnym (2 stanowiska pracy) z wydzieloną kasą i okienkiem podawczym wychodzącym na korytarz. Po lewej stronie usytuowane jest pomieszczenie zajmowane przez pracowników do spraw świadczeń rodzinnych (3 stanowiska pracy). 3. Toaleta przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na korytarzu znajdują się tablice informacyjne, półki z broszurami, ulotkami z zakresu pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, z ofertami organizacji pozarządowych, informacjami Powiatowego Urzędu Pracy, informacjami i ofertami dla osób niepełnosprawnych. Przy ścianie znajduje się blat do pisania i krzesła. Na I piętrze usytuowane są: - pomieszczenie Kierownika Ośrodka (nr 3), - pomieszczenie Zastępcy Kierownika (nr 2), - pomieszczenie pracownika ds. projektów i współpracy organizacjami pozarządowymi, - pomieszczenie pracownika zajmującego się sprawozdawczością i ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym, z pomieszczenia tego korzystają równieŝ psycholog i radca prawny, - pomieszczenie dla pracowników ds. obsługi administracyjnej świadczeń pomocy społecznej (2 stanowiska pokój nr 5), - pomieszczenia pracowników sekcji finansów, ds. kadr, płac i zamówień publicznych (pokoje nr 6 i 7) - 2 toalety: damska i męska, - pomieszczenie socjalne dla pracowników Ośrodka. 10
Na korytarzu znajduje się biurko, tapicerowana ławka do siedzenia, tablica informacyjna (informacja o projekcie w ramach POKL Razem przeciw wykluczeniu społecznemu, informacje organizacji pozarządowych, ulotki, broszury). Wszystkie szafy do przechowywania dokumentów i biurka pracowników są wyposaŝone w zamki patentowe. Budynek objęty jest monitoringiem, drzwi wejściowe zabezpieczone są alarmem. Akta kontroli str. 80-81 II. REALIZACJA ŚWIADCZEŃ 1. Zasiłki stałe Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŝy przyznawanie i wypłacanie zasiłków stałych art. 17 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Zasiłek stały przysługuje: 1) pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeŝeli jej dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; 2) pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeŝeli jej dochód, jak równieŝ dochód na osobę w rodzinie są niŝsze od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Zasiłek stały ustala się w wysokości: 1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej róŝnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym, Ŝe kwota zasiłku nie moŝe być wyŝsza niŝ 444 zł miesięcznie 2) w przypadku osoby w rodzinie róŝnicy między kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie art. 37 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Ustala się następujące zweryfikowane kryteria dochodowe oraz kwoty świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej Kryteria dochodowe: a) dla osoby samotnie gospodarującej w wysokości 477 zł, b) dla osoby w rodzinie w wysokości 351 zł 2) kwoty świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej: ( ) maksymalną kwotę zasiłku stałego w wysokości 444 zł, kwotę dochodu z 1 ha przeliczeniowego w wysokości 207 zł. - 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055). W 2009 r. Ośrodek wypłacał zasiłki stałe dla 63 osób, w tym dla 50 osób samotnie gospodarujących. Akta kontroli str. 82-95 W I kwartale 2010 r. Ośrodek wypłacał zasiłki stałe dla 58 osób, w tym dla 48 osób samotnie gospodarujących. Akta kontroli str. 96-102 Na podstawie analizy wybranej próby (14 osób) stwierdzono, Ŝe przyznanie zasiłku stałego we wszystkich przypadkach nastąpiło na wniosek osoby ubiegającej się o pomoc i poprzedzone było przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego. Do wywiadów zostały załączone dokumenty niezbędne do ustalenia sytuacji rodzinnej, zdrowotnej i dochodowej. Wywiady są aktualizowane nie rzadziej, niŝ co 6 miesięcy. Wszystkie osoby, którym przyznano zasiłek stały spełniają przesłanki określone w art. 37 ust. 1 pkt 1 i 2 tzn. są osobami pełnoletnimi, całkowicie niezdolnymi do pracy z powodu wieku 11
lub niepełnosprawności, co zostało potwierdzone orzeczeniem właściwego Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. We wszystkich przypadkach zostało spełnione kryterium dochodowe, określone w 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055), tj. 477,00 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 351,00 zł na osobę w rodzinie. Wysokość zasiłków stałych została ustalona zgodnie z art. 37 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Świadczenia przyznano w drodze decyzji administracyjnej. W podstawie prawnej decyzji przywołano następujące przepisy: art. 104 KPA, art. 9 ust. 5, art. 37 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 (w przypadku osoby samotnie gospodarującej) art. 37 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 2 (w przypadku osoby w rodzinie), art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115 poz. 728 ze zmianami w stosunku do decyzji wydanych do października 2009 r., Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami w stosunku do decyzji wydanych od października 2009 r.), art. 66 ust. 1 pkt 26, art. 73 pkt 9, art. 75 ust. 10, art. 79, art. 81 ust. 8 pkt 7 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164 poz. 1027 ze zmianami) - w przypadku osób, za które Ośrodek opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Akta kontroli str. 103-116 2. Zasiłki okresowe Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, moŝliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego: 1) osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, 2) rodzinie, której dochód jest niŝszy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się: 1) w przypadku osoby samotnie gospodarującej do wysokości róŝnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby ( ), 2) w przypadku rodziny do wysokości róŝnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2 nie moŝe być niŝsza niŝ 50% róŝnicy między: 1) kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, 2) kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny. Kwota zasiłku okresowego nie moŝe być niŝsza niŝ 20 zł miesięcznie. Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami) Ośrodek w 2009 r. przyznał zasiłki okresowe dla 106 osób, na kwotę 134 776,00 zł, z tego środki własne stanowiły 30 065,00 zł. Liczba rodzin objętych pomocą wynosiła 105. Akta kontroli str. 82-95 W pierwszym kwartale 2010 r. Ośrodek przyznał zasiłki okresowe 43 osobom. Akta kontroli str. 96-102 W ramach czynności kontrolnych analizie poddano akta 23 osób, które otrzymały zasiłek okresowy w 2009 r i akta 8 osób, którym przyznano zasiłek okresowy w 2010 r. Świadczenia zostały przyznane w drodze decyzji administracyjnej. Podstawa prawna decyzji: art. 104 KPA, art. 7, art. 8, art. 17 ust. 1 pkt 4, art. 38 ustawy o pomocy społecznej. Wysokość zasiłków okresowych wynosiła od 120,00 zł do 700,00 zł i zaleŝna była od okoliczności przyznania zasiłku, sytuacji osoby lub rodziny objętej pomocą i posiadanego dochodu. 12
We wszystkich przypadkach przyznanie pomocy nastąpiło na wniosek osoby lub rodziny, poprzedzone było sporządzeniem wywiadu środowiskowego i zgromadzeniem dokumentów pozwalających ustalić rzeczywistą sytuację (zaświadczenia o dochodach, potwierdzenie zarejestrowania jako osoba bezrobotna, dokumenty poświadczające stan zdrowia, sytuację mieszkaniową, itp.). Wywiad środowiskowy został przeprowadzony w terminie 14 dni od daty wpłynięcia wniosku do Ośrodka, odnotowanej w ksiąŝce korespondencji Ośrodka. Decyzje zostały wydane w terminie 30 dni od daty wpłynięcia wniosku. Formularze wywiadu są zgodne ze wzorem określonym w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2005 r. Nr 77, poz. 672 ze zmianami). Wszystkie osoby i rodziny objęte pomocą w formie zasiłku okresowego spełniały kryterium dochodowe określone w 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055), tj. 477,00 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 351,00 zł na osobę w rodzinie. Akta kontroli str. 117-134 3. Zasiłki celowe i celowe specjalne W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej moŝe być przyznany zasiłek celowy. Zasiłek celowy moŝe być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu Ŝywności, leków i leczenia, opału, odzieŝy, niezbędnych przedmiotów uŝytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a takŝe kosztów pogrzebu.- art. 39 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie lub rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe moŝe być przyznany specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi.- art. 41 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W 2009 r. Ośrodek przyznał zasiłki celowe dla 397 osób, w tym 110 stanowiły zasiłki celowe specjalne. Akta kontroli str. 82-95 Wszystkie świadczenia przyznano na wniosek osoby lub rodziny, na podstawie wywiadu środowiskowego i dokumentów załączonych przez osobę ubiegającą się o pomoc. Wysokość przyznanych zasiłków celowych wynosiła od 100,00 zł do 400,00 zł. Wysokość świadczenia została ustalona odpowiednio do rozeznanej sytuacji, potrzeb i dochodu osoby lub rodziny. We wszystkich przypadkach osoby i rodziny, które otrzymały zasiłek celowy spełniały kryterium dochodowe określone w 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055), tj. 477,00 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 351,00 zł na osobę w rodzinie. Zasiłki celowe przyznano przede wszystkim na zakup leków, Ŝywności, opału, odzieŝy, opłaty. We wszystkich przypadkach wywiad środowiskowy został przeprowadzony w terminie do 14 dni od daty wpłynięcia wniosku do Ośrodka (pieczątka z datą wpływu wbita we wniosku oraz odnotowana w ksiąŝce korespondencji). Decyzje zostały wydane w terminie 30 dni od daty wpłynięcia wniosku. Podstawa prawna decyzji: art. 104 KPA, 108 KPA (w przypadkach, gdy decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności ze względu na waŝny interes strony), art. 8 ust. 1, art. 39, art. 106 ust 1 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zmianami, Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). 13
Formularze wywiadu są zgodne ze wzorem określonym w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2005 r. Nr 77, poz. 672 ze zmianami). Zasiłki celowe specjalne zostały przyznane osobom lub rodzinom, których dochód przekraczał kryterium dochodowe określone w 1 pkt 1 i 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pienięŝnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 127, poz. 1055), tj. 477,00 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 351,00 zł na osobę w rodzinie, po uprzednim zaopiniowaniu przez kierownika Ośrodka. Wysokość zasiłków celowych specjalnych wynosiła od 82,80 zł do 861,50 zł. Podstawa prawna decyzji: art. 104 i 108 KPA (w przypadku nadania rygoru natychmiastowej wykonalności), art. 8 ust. 1, art. 41 pkt 1, art. 106 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zmianami, Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Akta kontroli str. 135-164 4. Zasiłek celowy na pokrycie strat poniesionych w wyniku zdarzenia losowego Zasiłek celowy moŝe być przyznany równieŝ osobie i rodzinie, które poniosły w wyniku zdarzenia losowego. Zasiłek celowy( ) moŝe być przyznany niezaleŝnie od dochodu i moŝe nie podlegać zwrotowi. art. 40 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). W kontrolowanym okresie Ośrodek udzielił 1 rodzinie pomocy w formie zasiłku celowego, na pokrycie strat poniesionych w wyniku zdarzenia losowego. Akta kontroli str. 82-95 Wniosek o pomoc wpłynął 16.04.2009 r.. 17.04.2009 r., przeprowadzono wywiad środowiskowy, w wyniku którego ustalono sytuację rodzinną i dochodową. Mieszkanie 4 osobowej rodziny uległo zniszczeniu w wyniku poŝaru. Rodzina została umieszczona tymczasowo w Szkolnym Schronisku MłodzieŜowym w ChodzieŜy. Decyzją z 6.05.2009 r. przyznano pomoc w formie zasiłku celowego, w wysokości 1.804,00 zł na pokrycie kosztów pobytu i zakwaterowania w MłodzieŜowym Schronisku w ChodzieŜy. Pieniądze zostały przekazane na konto Schroniska. Podstawa prawna przywołana w decyzji: art. 104, 108 KPA (tekst jednolity Dz. U. z 200 r. Nr 98, poz. 1071 ze zmianami). Akta kontroli str. 165 5. Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych art. 50 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Ośrodek w 2009 r. obejmował pomocą w formie usług opiekuńczych 24 osoby. Akta kontroli str. 82-95 Usługi świadczyła Agencja Usługowa w ChodzieŜy ul. Ludowa 4, na mocy umowy MOPS.SO/342/2/2008 zawartej 24.12.2008 r. Akta kontroli str. 166-170 W 2010 r. Agencja świadczy usługi opiekuńcze na podstawie umowy nr MOPS.SO/342/1/2009 z dnia 10.12.2009 r. Akta kontroli str. 171-176 14
Na podstawie wybranej próby nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie przyznawanych usług opiekuńczych. Osoby objęte tą formą pomocy wymagały ze względu na stan zdrowia wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Wymiar przyznanych usług został dostosowany do potrzeb osób korzystających z nich. Pomoc została przyznana w drodze decyzji administracyjnej poprzedzonej wywiadem środowiskowym. Podstawa prawna decyzji: art. 104 KPA, art. 50 ust. 1, 3, 5, 6, art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Akta kontroli str. 177-179 Odpłatność za przyznane usługi naliczono według Uchwały Nr XVII/185/2004 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 26 maja 2004 r. w sprawie zasad przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze oraz częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, Uchwały Nr XIX/214/2004 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 10 września 2004 r. zmieniającej uchwałę w sprawie ustalania zasad przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze, zwrotu przez świadczeniobiorcę wydatków na usługi opiekuńcze oraz częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat. Akta kontroli str. 180-183 6. Kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za pobyt Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym Ŝyciu, której nie moŝna zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.- art. 54 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). W 2009 r. Ośrodek ponosił odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej za 35 osób. Akta kontroli str. 82-95 Do dnia kontroli (tj. do 8 lipca 2010 r.), Ośrodek skierował do DPS 4 osoby. Kierownik oświadcza: Osoby te decyzją Starosty Chodzieskiego zostały umieszczone we wskazanym domu. Akta kontroli str. 184 Decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej i decyzje ustalającą opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wydaje organ gminy właściwej dla tej osoby w dniu jej kierowania do domu pomocy społecznej.- art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Na podstawie badanej próby ustalono, Ŝe skierowanie do domu pomocy społecznej następowało na podstawie pisemnej zgody osoby ubiegającej się o umieszczenie lub postanowienia Sądu o umieszczeniu bez zgody i poprzedzone było sporządzeniem wywiadu środowiskowego. Decyzje o skierowaniu i ustalające opłatę za pobyt w DPS wydał kierownik Ośrodka. Podstawa prawna decyzji kierującej: art. 104 kodeksu postępowania administracyjnego, art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 54 ust. 1, art. 59 ust. 1 art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, oraz Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. Nr 217, poz. 1837). W przypadkach zmiany sytuacji dochodowej osób umieszczonych w domu pomocy społecznej Ośrodek, na podstawie wywiadów środowiskowych sporządzonych przez pracownika socjalnego DPS, wydał decyzje zmieniające kwotę odpłatności (podstawa prawna: art. 163 Kpa, art. 17 ust. 1 pkt 16, art. 60 ust. 1, art. 61 ust. 1 i 2, art. 106 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej). Akta kontroli str. 185-187 15
7. Pomoc osobom mającym trudności w przystosowaniu się do Ŝycia po zwolnieniu z zakładu karnego. Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŝy m.in.: pomoc osobom mającym trudności w przystosowaniu się do Ŝycia po zwolnieniu z zakładu karnego. art. 17 ust. 1 pkt 16a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). W 2009 r. Ośrodek udzielił pomoc 8 osobom po opuszczeniu Zakładu Karnego. Formy udzielonej pomocy: zasiłki celowe, zasiłki celowe na Ŝywność w ramach programu Pomoc państwa w zakresie doŝywiania, zasiłek stały dla osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności, zapewnienie schronienia poprzez umieszczenie w Domu dla Ludzi Bezdomnych (przez okres 9 miesięcy). Łączna kwota udzielonej pomocy materialnej wynosiła 11.928,05 zł. Pomoc niematerialna: porady prawne, psychologiczne, skierowanie na leczenie odwykowe, porady dotyczące spraw rodzinnych, praca socjalna (pomoc w załatwieniu spraw osobistych i urzędowych, aktywizacja w celu podjęcia zatrudnienia). Akta kontroli str. 188-190 8. Poradnictwo prawne i psychologiczne Poradnictwo specjalistyczne, w szczególności prawne, psychologiczne i rodzinne, jest świadczone osobom i rodzinom, które mają trudności lub wykazują potrzebę wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów Ŝyciowych, bez względu na posiadany dochód. Poradnictwo prawne realizuje się przez udzielanie informacji o obowiązujących przepisach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów. Poradnictwo psychologiczne realizuje się przez procesy diagnozowania, profilaktyki i terapii art. 46 ust. 1, 2, 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Ośrodek świadczy poradnictwo prawne i psychologiczne dla klientów Ośrodka, w tym celu zatrudnia radcę prawnego oraz psychologa. Kierownik oświadczyła: Pan ( ) zatrudniony na stanowisku radcy prawnego pracuje w poniedziałki i czwartki w godzinach od 7 30 do 14 30, natomiast Pan ( ) zatrudniony na stanowisku psychologa pracuje w środy i piątki w godzinach 8 00 do 13 00. Akta kontroli str. 191 Do zadań radcy prawnego naleŝy m.in.: udzielanie porad prawnych, konsultacji oraz wyjaśnień z zakresu stosowania prawa. Akta kontroli str. 192 Do zadań psychologa naleŝy m.in.: współpraca z pracownikami socjalnymi w zakresie ustalenia grupy osób wymagających pomocy psychologicznej, udzielanie wsparcia psychologicznego podopiecznym Ośrodka, konsultacje psychologiczne na rzecz podopiecznych Ośrodka, prowadzenie indywidualnych i grupowych terapii psychologicznych, prowadzenie dokumentacji dotyczącej działań prowadzonych na rzecz podopiecznych Ośrodka, interwencja kryzysowa. Akta kontroli str. 193-195 Spotkania z radcą prawnym i psychologiem są ustalane wspólnie z pracownikami socjalnymi, w sytuacjach, gdy istnieje potrzeba konsultacji. Psycholog prowadzi dokumentację z przeprowadzonych konsultacji w formie kart pracy z klientem Ośrodka, w których odnotowuje datę spotkania oraz zakres tematyczny indywidualnej sesji. Akta kontroli str. 196 W 2009 r. z poradnictwa specjalistycznego w Ośrodku korzystały 143 rodziny. 16
Akta kontroli str. 82-95 9. Kontrakty socjalne W celu określenia sposobu współdziałania w rozwiązywaniu problemów osoby lub rodziny znajdujących się w trudnej sytuacji Ŝyciowej pracownik socjalny moŝe zawrzeć kontrakt socjalny z tą osobą lub rodziną, w celu wzmocnienia aktywności i samodzielności Ŝyciowej, zawodowej lub przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia wzór kontraktu socjalnego, uwzględniając indywidualne cechy osoby podpisującej kontrakt socjalny.- art. 108 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Pracownicy socjalni Ośrodka, w 2009 r. zawarli 36 kontraktów socjalnych z osobami korzystającymi ze świadczeń pomocy społecznej. Wszystkie kontrakty sporządzone zostały zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 1 marca 2005 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. z dnia 16 marca 2005 r. Nr 42, poz. 409). Akta kontroli str. 197-207 W kontrakcie dokonano oceny sytuacji klienta, ustalono przyczyny obecnego stanu, moŝliwości ich przezwycięŝenia, na których podstawie wyznaczono cele i plan pracy socjalnej. W dalszej części kontraktu pracownik socjalny ustalił wspólnie z klientem plan działania dla osiągnięcia wyznaczonych celów i terminy realizacji. Kontrakt socjalny podpisany został przez pracownika socjalnego i klienta. Po wykonaniu wyznaczonych działań dokonano oceny realizacji zadań. Akta kontroli str. 208-209 10. Działania na rzecz osób bezdomnych Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŝy m.in.: udzielanie schronienia, zapewnienie posiłku oraz niezbędnego ubrania osobom tego pozbawionym. Art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Udzielenie schronienia następuje przez przyznanie tymczasowego miejsca noclegowego w noclegowniach, schroniskach, domach dla bezdomnych i innych miejscach do tego przeznaczonych. art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zmianami). Ośrodek podejmuje działania na rzecz ochrony osób bezdomnych. Dnia 4 marca 2009 r. zawarto porozumienie pomiędzy Ośrodkiem, Komendą Powiatową Policji w ChodzieŜy, StraŜą Miejską w ChodzieŜy, Domem Pomocy Społecznej w ChodzieŜy, Ochotniczym Hufcem Pracy - Zakład Nr 4 w Próchnowie w celu ochrony i zabezpieczenia osób bezdomnych, przebywających na terenie miasta ChodzieŜy przed negatywnymi skutkami mrozów w okresie zimowym. Porozumienie zawarto na czas nieokreślony. Działania pracowników socjalnych: - codzienna wizytacja dworca PKP i PKS w okresie zimowym, w róŝnych godzinach, z wizytacji sporządzany jest protokół, - kierowanie do ośrodków dla bezdomnych w RoŜnowicach, Gościejewie, Pile, finansowanie dojazdu do tych miejscowości. Akta kontroli str. 210 Kierownik Ośrodka oświadczyła: Pomoc w formie schronienia realizowana jest poprzez skierowanie osób bezdomnych do ośrodków zajmujących się wsparciem tej grupy klientów pomocy społecznej. W 2010 roku wydano 4 skierowania. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w ChodzieŜy rokrocznie zawiera umowy z następującymi ośrodkami: 1. 17
Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu MONAR- MARKOT, Dom dla Osób Bezdomnych i NajuboŜszych Gościejewo; 2. Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu MONAR MARKOT Dom dla Matek z Dziećmi z Przemocy wraz z Noclegownią dla Bezdomnych MęŜczyzn 64-920 Piła ul. Długosza 3, Wielkopolskie Centrum Pomocy Bliźniemu MONAR MARKOT Dom Readaptacji Społecznej dla Osób Bezdomnych, UzaleŜnionych i Niepełnosprawnych RoŜnowie 33 64-610 Rogoźno. W 2010 r. została podpisana ponadto umowa z Ośrodkiem Pomocom-Opiekuńczym Ankar w Białej ( ). Akta kontroli str. 211 W 2009 r. Ośrodek udzielił pomocy w formie schronienia 11 osobom. Akta kontroli str. 82-95 11. Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie, zasiłki celowe w formie biletów kredytowanych, sprawienie pogrzebu Ośrodek nie udzielał w kontrolowanym okresie wsparcia w formie: pomocy na usamodzielnienie, zasiłków celowych w formie biletu kredytowanego, sprawienia pogrzebu. Akta kontroli str. 82-95 Kierownik Ośrodka oświadczyła: ( ) Ośrodek ( )w roku 2009 oraz do dnia 8 lipca 2010 r. nie realizował poniŝszych form pomocy: pomocy na ekonomiczne usamodzielnienie w związku z brakiem potrzeb w tym zakresie, zasiłków celowych w formie biletów kredytowanych zastępując wskazaną formę pomocy zasiłkami celowymi na pokrycie kosztów dojazdu lub w uzasadnionych przypadkach (alkoholizm, marnotrawienie środków) dokonując zakupu biletu przez pracownika socjalnego, sprawienie pogrzebu ( ) rodziny zmarłych posiadały uprawnienia do uzyskania świadczeń w formie zasiłku pogrzebowego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Akta kontroli str. 212 Gminna strategia rozwiązywania problemów społecznych Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŝy opracowanie i realizacja gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzględnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.). Gmina ChodzieŜ posiada Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta ChodzieŜy na lata 2009 2020. Strategię przyjęto Uchwałą nr XXXVIII/336/09 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 29 września 2009 r. Akta kontroli str. 213-214 Strategia składa się z następujących części: Część wstępna zawiera elementarne informacje dotyczące zasad konstruowania dokumentu, są w niej przedstawione podstawy polityki społecznej, uwarunkowania społeczno-prawne tworzenia strategii oraz analiza dokumentów strategicznych opracowanych na poziomie kraju województwa, powiatu i miasta. Część diagnostyczna zawiera charakterystykę miasta, informacje na temat sytuacji demograficzno-bytowej jego mieszkańców oraz diagnozę problemów społecznych miasta, opartą na badaniach za pomocą ankiet, wywiadów. Część programowa zostały w niej zawarte najistotniejsze załoŝenia polityki społecznej miasta na najbliŝsze lata, ujęte w formie misji, celów strategicznych, celów operacyjnych i kierunków działania. 18
Uwagi końcowe Materiał zawarty w strategii został opracowany w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w ChodzieŜy, przy merytorycznym wsparciu Ośrodka Kształcenia SłuŜb Publicznych i Socjalnych Centrum AV w Częstochowie. Akta kontroli str. 215 Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym naleŝy sporządzanie bilansu potrzeb gminy w zakresie pomocy społecznej - art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy z z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) Ośrodek sporządza coroczny bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej i przekazuje go do Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu. Bilans potrzeb na 2009 r. został przekazany 29 stycznia 2009 r., na rok 2010-1.02.2010 r. Dokument przesłano w formie elektronicznej oraz papierowej. Bilans został podpisany przez Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy, Głównego Księgowego, oraz osobę sporządzającą Starszego specjalistę pracy socjalnej. Akta kontroli str. 216-217 Inne działania i inicjatywy podejmowane przez Ośrodek 1. Realizacja projektu systemowego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Ośrodek 25 sierpnia 2008 r. zawarł umowę ramową z Wojewódzkim Urzędem Pracy w Poznaniu (instytucja pośrednicząca dla poddziałania 7.1.1 PO KL) na realizacje projektu systemowego. Uchwałą Nr XXXIV/286/09 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 30 marca 2009 r. Ośrodek przystąpił do kontynuacji w 2009 r. projektu systemowego Razem przeciw wykluczeniu. Celem projektu była aktywizacja społeczna i zawodowa osób zagroŝonych wykluczeniem społecznym w Gminie Miejskiej ChodzieŜ. Akta kontroli str. 218-219 Uchwałą Nr XLV/393/10 Rady Miejskiej w ChodzieŜy z dnia 30 marca 2010 r. Gmina ChodzieŜ przystąpiła do kontynuacji projektu w 2010 r. Akta kontroli str. 220-221 2. Inicjatywy i dodatkowe działania Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy: - włączenie się Ośrodka w Tydzień Pomocy Ofiarom Przestępstw wspólny dyŝur w siedzibie MOPS pełnił Prokurator Prokuratury Rejonowej w ChodzieŜy warz z psychologiem i pracownikiem socjalnym Ośrodka, oraz radca prawny z pracownikiem socjalnym, - dystrybucja Ŝywności uzyskanej ze zbiórek Pilskiego banku śywności, - zorganizowanie Wigilii Marzeń wraz z paczkami dla 46 dzieci rodzin objętych wsparciem Ośrodka, - współpraca z firmami, osobami prywatnymi, szkołami, - współpraca z niemiecką Fundacją Pomocy Dzieciom Radość, z Fundacją Tęczowe Dzieciństwo im. Janusza Korczaka z ChodzieŜy, Stowarzyszeniem Osób po Endoprotezoplastyce Biodra Bioderko, - współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w ChodzieŜy, Placówką Opiekuńczo- Wychowawcza Wsparcia Dziennego Świetlica Środowiskowa Promyk Dobra, - współpraca z trenerami pracy osób niepełnosprawnych Stowarzyszenia Pomocy Humanitarnej. Akta kontroli str. 222-230 19
INFORMACJE KOŃCOWE Kontrolę wpisano do rejestru kontroli jednostki kontrolowanej pod numerem 5. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden przekazano Kierownikowi Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy dnia 24.08.2010 r. Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy mgr Arleta Galla /podpis i pieczęć imienna/ Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej ( Dz. U. nr 61 poz. 543 ze zm.) kierownik jednostki kontrolowanej został poinformowany o przysługującym mu z mocy 16 ust. 1 i 3 prawie do: - zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu w ciągu 7 dni od dnia otrzymania protokołu umotywowanych zastrzeŝeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole; - odmowy podpisania protokołu kontroli i złoŝenia w ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania, wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Starszy inspektor wojewódzki Monika Pieprz Inspektor wojewódzki Irena Rakowicz /podpisy inspektorów/ Protokół podpisano ChodzieŜ, dnia 31.08.2010 r. Kierownik Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w ChodzieŜy mgr Arleta Galla... / miejscowość, data, imię, nazwisko, stanowisko/ Akta kontroli pozostają w dokumentacji Wojewody Wielkopolskiego. 20